ECLI:CY:AD:2021:C227
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 63/15
7 Ιουνίου, 2021
[Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ. ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, Ν.Γ. ΣΑΝΤΗΣ, ΔΔ]
ΜΕΤΑΞΥ:
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ
Εφεσείουσας/Καθ΄ ης η Αίτηση
ΚΑΙ
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ
Εφεσίβλητων/Αιτητών
……………
M. Koτσώνη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Εφεσείοντες - Καθ’ ων η Αίτηση.
Στ. Μαξούτη (κα), για Τάσσο Παπαδόπουλο και Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.. για τους Εφεσίβλητους - Αιτητές.
Α. Κ. Αιμιλιανίδης για Κ. Αιμιλιανίδης και Κ. Κατσαρός & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για
το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
……………….
ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Ν.Γ.ΣΑΝΤΗ, Δ.:
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ν. Γ. ΣΑΝΤΗΣ, Δ.: Η Εφεσείουσα/Καθ’ ης η Αίτηση («η Εφεσείουσα»), προσβάλλει με δύο λόγους έφεσης - με τον τρίτο λόγο έφεσης να αποσύρεται κατά την ενώπιον μας ακροαματική διαδικασία την 5.3.21 - απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, υπό την πρωτοβάθμια δικαιοδοσία του («το Πρωτόδικο Δικαστήριο»), με την οποία την 26.3.15 ακύρωσε την προαγωγή (από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας [«ΕΔΥ»]) τού Ενδιαφερόμενου Μέρους στη θέση Ανώτερου Λειτουργού Πληροφορικής, Τμήμα Υπηρεσιών Πληροφορικής («η Πρωτόδικη Απόφαση»).
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο απέληξε πως, με υπόψιν τα προσδιοριζόμενα ως καθήκοντα και ευθύνες στο σχετικό σχέδιο υπηρεσίας («το επίδικο σχέδιο υπηρεσίας»), «… δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η επίδικη θέση αφορά την άσκηση της πληροφορικής, ζήτημα το οποίο δεν έχει κατ΄ ουσίαν αμφισβητηθεί. Θα έπρεπε συνεπώς, κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 25, να απαιτείται να συμπεριληφθούν στα απαιτούμενα προσόντα τα προαπαιτούμενα του άρθρου 25 τα οποία, προκειμένου για δημοσίους υπαλλήλους, δεν απαιτούν μεν άδεια άσκησης επαγγέλματος, απαιτούν όμως εγγραφή των υποψηφίων στο μητρώο του αντίστοιχου κλάδου στο Ε.Τ.Ε.Κ. Ως είχε το σχέδιο υπηρεσίας αντιβαίνει στο νόμο και είναι παράνομο, όπως, συνεπακόλουθα, η επίδικη προαγωγή».
Με τον πρώτο λόγο έφεσης, οι Εφεσείοντες παραπονούνται ότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένως αποφάνθηκε πως η επίμαχη θέση αφορά στην άσκηση Πληροφορικής και ότι θα έπρεπε να συμπεριληφθούν στα ζητούμενα προσόντα (στο επίδικο σχέδιο υπηρεσίας), τα απαιτούμενα στο άρθρο 25 του Περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμου 224/90, τα οποία «… για δημοσίους υπαλλήλους δεν απαιτούν μεν άδεια άσκησης επαγγέλματος αλλά απαιτούν εγγραφή των υποψηφίων στο μητρώο του αντίστοιχου κλάδου στο Ε.Τ.Ε.Κ. και ως εκ τούτο το σχέδιο υπηρεσίας αντιβαίνει στο νόμο και είναι παράνομο». Αυτό, γιατί, σύμφωνα με πάγια νομολογία (κατά την αιτιολογία που παραθέτει η Εφεσείουσα) « … η ΕΔΥ είναι αρμόδια για να ερμηνεύει τα Σχέδια Υπηρεσίας και το Ανώτατο Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στο έργο της», και διότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο καταλήγοντας στην προσβαλλόμενη απόφαση, προέβη σε εξαγωγή επιστημονικών συμπερασμάτων, αφού μπορεί «… να υποστηριχθεί ότι οι σπουδές στην πληροφορική δεν περιλαμβάνουν μόνο Μηχανική των Υπολογιστών. Το ζήτημα αυτό αποτελεί θέμα επιστημονικής άποψης και ερμηνείας των Σχεδίων Υπηρεσίας και δεν είναι θέμα που μπορεί να διαπιστωθεί από την απόφαση Δικαστηρίου».
Με τον δεύτερο λόγο έφεσης, οι Εφεσείοντες διισχυρίζονται ότι εσφαλμένως το Πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε πως τυγχάνει εφαρμογής η απόφαση Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου ν Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και Άλλου (2011) 3(Β) ΑΑΔ 461, μια και «… αφορούσε Σχέδιο Υπηρεσίας το οποίο απαιτούσε εγγραφή στο ΕΤΕΚ και το οποίο περιείχε ξεχωριστή και ευμενή μεταχείριση για όσους υπηρετούσαν στο ΡΙΚ και συνεπώς τα νομολογημένα στην απόφαση αυτή δεν αφορούν την προκειμένη υπόθεση».
Προχωρούμε με τους δύο λόγους έφεσης, τους οποίους, ως εκ του περιεχομένου τους, θα εξετάσουμε σωρευτικώς.
Εν πρώτοις - λόγω του ότι το επίδικο σχέδιο υπηρεσίας (και προπαντός το μέρος εκείνο που αφορά στα «Καθήκοντα και Ευθύνες» της θέσης), ως και οι προειρημένες προβλέψεις του Περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμου 224/90, έχουν τη σημασία τους στα όσα ενδιαφέρουν εδώ - μεταφέρουμε το περιεχόμενο τους, ως είναι (σωστά) καταγεγραμμένο στην Πρωτόδικη Απόφαση (με τη μεταφορά να είναι αυτούσια και επί λέξει όπως και στα άλλα αποσπάσματα στην παρούσα):
«……………………………………………………………………………………………………....................
Στο Σχέδιο Υπηρεσίας (θέση Ανώτερου Λειτουργού Πληροφορικής) προβλέπονται τα ακόλουθα «Καθήκοντα και Ευθύνες»:
«Καθήκοντα και Ευθύνες:
(1) Προγραμματίζει οργανώνει, συντονίζει, εποπτεύει, καθοδηγεί και διευθύνει τις εργασίες Μονάδας/Μονάδων Πληροφορικής σε Υπουργείο ή σε Ανεξάρτητη Υπηρεσία ή Κλάδου/Κλάδων του Τμήματος Υπηρεσιών Πληροφορικής, οι οποίες περιλαμβάνουν-
(α) Συνεχή ενημέρωση για τα επιτεύγματα της νέας τεχνολογίας, αναφορικά με μηχανογραφικό εξοπλισμό, προγράμματα, μεθοδολογίες και πρότυπα·
(β) ετοιµασία προγραµµάτων/σχεδίων ανάπτυξης νέων εφαρµογών και εισαγωγή βελτιωµένων προτύπων, µεθοδολογιών και τεχνικών εργασίας'
(γ) υποβολή εισηγήσεων για την εκπαίδευση και επιµόρφωση του προσωπικού του Τµήµατος και των χρηστών συστηµάτων πληροφορικής'
(δ) κατανοµή του προσωπικού στις διάφορες εφαρµογές και εργασίες'
(ε) ετοιµασία όρων εντολής και προγραµµάτων εργασίας'
(στ) παρακολούθηση της προόδου στην ανάπτυξη των διάφορων εφαρµογών και των άλλων εργασιών, σε σχέση µε τους στόχους που έχουν τεθεί, τα χρονοδιαγράµµατα και τον προϋπολογισµό'
(ζ) ετοιµασία και υποβολή εκθέσεων για την πρόοδο των διάφορων εργασιών και προγραµµάτων ανάπτυξης της πληροφορικής καθώς και αναθεωρηµένων προγραµµάτων και σχεδίων µε πλήρη δικαιολογητικά στοιχεία.
(2) Σε περίπτωση που θα τοποθετηθεί σε Υπουργείο ή Ανεξάρτητη Υπηρεσία συµβουλεύει το Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου ή της Ανεξάρτητης Υπηρεσίας πάνω σε θέµατα σχετικά µε την Πληροφορική.
(3) Για την εκτέλεση των καθηκόντων του ο υπάλληλος χρησιµοποιεί
τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισµό.
(4) Εκτελεί οποιαδήποτε άλλα καθήκοντα του ανατεθούν.
Σηµ.: Ο κάτοχος της θέσης τοποθετείται είτε στα Κεντρικά Γραφεία του Τµήµατος Υπηρεσιών Πληροφορικής ως υπεύθυνος Κλάδου/Κλάδων, είτε σε Υπουργείο/Ανεξάρτητη Υπηρεσία ως υπεύθυνος Μονάδας/ Μονάδων Πληροφορικής, ανάλογα με τις ανάγκες της υπηρεσίας.»
Το άρθρο 25(1) και (4) διαλαμβάνει τα εξής:
«25.—(1) Ύστερα από την παρέλευση δεκαοκτώ μηνών από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόµου κανένας δε θα δικαιούται να ασκεί το επάγγελμα σε οποιοδήποτε κλάδο μηχανικής επιστήμης εκτός αν—
(α) Είναι εγγεγραµµένος στο Μητρώο του εν λόγω κλάδου ως µηχανικός στον εν λόγω κλάδο δυνάµει του παρόντος Νόµου· και
(β) του έχει εκδοθεί ετήσια άδεια άσκησης επαγγέλµατος υπό τύπο τον οποίο θα καθορίσει το Επιµελητήριο:
............
(γ) διαθέτει τις απαιτούµενες γνώσεις της ελληνικής γλώσσας για την άσκηση του επαγγέλµατος στη ∆ηµοκρατία:
..............
(4) Κάθε πρόσωπο το οποίο—
(α) Ασκεί το επάγγελµα σε οποιοδήποτε κλάδο µηχανικής επιστήµης χωρίς να είναι εγγεγραµµένος δυνάµει του παρόντος Νόµου·
(β) επαγγέλλεται µε οποιοδήποτε όνοµα, επωνυµία, τίτλο τα οποία δίδουν την εντύπωση ότι είναι εγγεγραµµένο δυνάµει του παρόντος Νόµου·
(γ) ασκεί το επάγγελµα σε οποιοδήποτε κλάδο µηχανικής ενώ του επιβλήθηκε η ποινή της αναστολής δυνάµει του άρθρου 23(1)(γ), είναι ένοχο αδικήµατος και υπόκειται σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τους έξι µήνες ή σε χρηµατική ποινή που δεν υπερβαίνει τις χίλιες λίρες ή και στις δύο ποινές.»
Το άρθρο 2 δε, του Νόμου καθορίζει ως «κλάδο της μηχανικής επιστήμης» την «ηλεκτρονική μηχανική περιλαμβανομένης της μηχανικής της Πληροφορικής»».
Η Εφεσείουσα, διακρίνοντας τα κείμενα από εκείνα στην Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου ν Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και Άλλου (2011) 3(Β) ΑΑΔ 461, υποστηρίζει (με το Ενδιαφερόμενο Μέρος να ομογνωμεί), πως για να κατέχει κανείς τη θέση Ανώτερου Λειτουργού Πληροφορικής στο Τμήμα Υπηρεσιών Πληροφορικής, δεν χρειάζεται να είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο του ΕΤΕΚ («το μητρώο του ΕΤΕΚ), εφόσον δεν ασκεί το επάγγελμα αλλά απλώς μέρος των καθηκόντων του έχουν σχέση και με την Πληροφορική. Προτάσσει επιπλέον η Εφεσείουσα, ότι το επίδικο σχέδιο υπηρεσίας δεν συγκρούεται με το άρθρο 25(1)(4) του Περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμου 224/90 και πως το Πρωτόδικο Δικαστήριο το ερμήνευσε ανεπιτρέπτως επεμβαίνοντας, κατ’ ουσίαν, στο έργο της ΕΔΥ.
Οι Εφεσίβλητοι αντιτείνουν πως το επίδικο σχέδιο υπηρεσίας περιλαμβάνει (ως καθήκον) και την άσκηση Πληροφορικής, οπότε θα έπρεπε να καθορίζεται στο επίδικο σχέδιο υπηρεσίας ως απαιτούμενο προσόν για προαγωγή στην επίδικη θέση, η πλήρωση των προϋποθέσεων του άρθρου 25(1)(4) του Περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμο 224/90 και ειδικότερα η πρόβλεψη όπως οι υποψήφιοι για την περί ης ο λόγος θέση είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΕΤΕΚ, στον κλάδο της Πληροφορικής. Έτσι, κατά τη θέση των Εφεσίβλητων - με παραπομπή και στην Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου ν Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και Άλλου (2011) 3(Β) ΑΑΔ 461 - η φερόμενη παράλειψη στο επίδικο σχέδιο υπηρεσίας, το καθιστά (ως προς τούτο) παράνομο και κατ’ ακολουθίαν παράνομη και την επίμαχη προαγωγή.
Συγκλίνουμε με τις θέσεις των Εφεσίβλητων και αποκλίνουμε από εκείνες της Εφεσείουσας και του Ενδιαφερόμενου Μέρους.
Εξηγούμε.
Σε σχέση προς τον πρώτο λόγο έφεσης, η Εφεσείουσα (αναπτύσσοντας το αιτιολογικό που τον περιστοιχίζει), προσέθεσε (όπως και το Ενδιαφερόμενο Μέρος), ισχυρισμούς που δεν φαίνεται να προβλήθηκαν πρωτοδίκως. Ως έθεσε το ζήτημα η δικηγόρος των Εφεσίβλητων, η αναφορά της Εφεσείουσας στην αγόρευση της πως θα μπορούσε «… να υποστηριχθεί ότι οι σπουδές στην πληροφορική δεν περιλαμβάνουν μόνο Μηχανική των Υπολογιστών», συνθέτει θέμα που δεν μπορούμε να εξετάσουμε εφετειακώς αφού, ακριβώς, η Εφεσείουσα δεν το ενέταξε σε όσα πρωτοδίκως ανέπτυξε. Μάλιστα, η Εφεσείουσα παραδέχεται ότι μέρος των καθηκόντων της επίδικης θέσης αφορά στην Πληροφορική και πως οι σπουδές (στην Πληροφορική), περιλαμβάνουν και τη Μηχανική των Υπολογιστών, με συνεπόμενο, την παραδοχή και για το ότι η άσκηση των καθηκόντων αυτών συνιστά και άσκηση της Μηχανικής τής Πληροφορικής, από πρόσωπο όμως που δεν απαιτείται να είναι εγγεγραμμένο στο μητρώο του ΕΤΕΚ. Η παραδοχή, είχε εκδηλωθεί και στην πρωτόδικη διαδικασία με αποτέλεσμα το Πρωτόδικο Δικαστήριο να καταγράψει σχετικώς στην απόφαση του και το ότι «… δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η επίδικη θέση αφορά την άσκηση της πληροφορικής, ζήτημα το οποίο δεν έχει κατ’ ουσίαν αμφισβητηθεί». Τούτη η διαπίστωση τού Πρωτόδικου Δικαστηρίου, δεν προσβάλλεται με αυτοτελή λόγο έφεσης - ως θα έπρεπε αν η Εφεσείουσα σκόπευε να αντιτεθεί σε αυτή (βλ. Φιλίππου ν Parkin, Έφεση 12/18, ημ. 6.4.21) - και το ίδιο αφορά στη θέση της Εφεσείουσας περί του καθήκοντος ερμηνείας του επίδικου σχεδίου υπηρεσίας αποκλειστικώς από την ΕΔΥ και όχι από το Πρωτόδικο Δικαστήριο.
Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι, ως επανειλημμένως εξάλλου έθεσε το ζήτημα η νομολογία, δεν είναι επιτρεπτό για διάδικο να εγείρει κατά το δοκούν (όποτε το ανακαλύπτει ή το επιθυμεί), θέματα κατ’ έφεσιν τα οποία θα μπορούσαν να είχαν εγερθεί πρωτοδίκως και δεν το έπραξε (βλ. Παρτασίδου ν Κυπριακής Δημοκρατίας, ΑΕ 61/10, ημ. 11.5.15, ECLI:CY:AD:2015:C318, Κυπριακή Δημοκρατία ν Γεωργίου και Άλλων (2004) 3 ΑΑΔ 703, 711).
Εννοείται, πως απολήγοντας τοιουτοτρόπως, δεν εντοπίσαμε (εκτός τού ότι δεν μας υποδείχθηκε και κατιτί το σχετικό από την Εφεσείουσα ή το Ενδιαφερόμενο Μέρος), κάτι που θα μπορούσε να δικαιολογήσει ενασχόληση μας με τα θέματα που τούτοι προώθησαν συναφώς, εντασσόμενων των ζητημάτων αυτών στην κατηγορία εκείνων που θα μπορούσαν να θεωρηθούν πως αφορούν στη δημόσια τάξη ή σε άλλες παραμέτρους που η νομολογία ορίζει ως επιτρέπουσες πραγμάτευση δευτεροβαθμίως με ζητήματα που δεν ηγέρθησαν σε πρώτο βαθμό (βλ. CH Kounounas Constructions Ltd v Kυπριακή Δημοκρατία, ΑΕ 28/14, ημ. 28.7.20, ECLI:CY:AD:2020:C277, Καπακιώτης και Παπαέλληνας Λτδ ν Κυπριακής Δημοκρατίας, ΑΕ 91/11, ημ. 21.12.16), ECLI:CY:AD:2016:C568.
Μολαταύτα, και όπως και να έχουν τα πράγματα, δεν συμφωνούμε με τη θέση της Εφεσείουσας (και του Ενδιαφερόμενου Μέρους), πως επίδικο θέμα στην παρούσα έφεση είναι και το αν η επίμαχη είναι θέση Μηχανικού ή το αν η Μηχανική της Πληροφορικής απαρτίζει κλάδο τής επιστήμης της Πληροφορικής. Ο πυρήνας της υπόθεσης σύγκειται στο αν το επίδικο σχέδιο υπηρεσίας αντίκειται στο άρθρο 25(1)(4) του Περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμου 224/90 αφού δεν συγκαταλέγει στα απαιτούμενα προσόντα την εγγραφή στο μητρώο το ΕΤΕΚ, έχοντας ως δεδομένο και παραδεκτό ότι στα οριζόμενα καθήκοντα στο επίδικο σχέδιο υπηρεσίας περιλαμβάνονται και καθήκοντα που συνιστούν άσκηση της Μηχανικής της Πληροφορικής. Επ’ αυτού του θέματος, το Πρωτόδικο Δικαστήριο είπε:
«……………………………………………………………………………………………………....................
Είναι η θέση του Ε.Τ.Ε.Κ. ότι το σχέδιο υπηρεσίας περιλαμβάνει ως καθήκον και την άσκηση πληροφορικής, οπότε και θα έπρεπε να απαιτεί ως απαιτούμενο προσόν για προαγωγή στην επίδικη θέση, την πλήρωση των προϋποθέσεων του εν λόγω άρθρου και ειδικότερα θα έπρεπε να προβλέπει όπως οι υποψήφιοι για τη συγκεκριμένη θέση να είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο του Ε.Τ.Ε.Κ. στον κλάδο της Πληροφορικής. Η παράλειψη στο Σχέδιο Υπηρεσίας το καθιστά, ως προς τούτο, παράνομο, όπως και παράνομη ήταν η προαγωγή που έγινε.
Αγορεύοντας ο ευπαίδευτος δικηγόρος του Ε.Τ.Ε.Κ. παρέπεμψε στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Ε.Τ.Ε.Κ. ν. Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου(2011) 3 Α.Α.Δ. 461, όπου εξετάστηκε η πρόνοια του σχεδίου υπηρεσίας, ότι για προσωπικό που υπηρετούσε στο Ρ.Ι.Κ. την 1.1.1991 ήταν αρκετό για την επίδικη προαγωγή σε θέση που αφορούσε κλάδο μηχανικής επιστήμης να είχαν τουλάχιστον 12 μήνες στη θέση Ανώτερου Τεχνικού Επιθεωρητή, αντί πανεπιστημιακού διπλώματος και εγγραφής στον αντίστοιχο Κλάδο του Ε.Τ.Ε.Κ., προσόντα που απαιτούνταν για τους υπόλοιπους και κρίθηκε ότι η πρόνοια αυτή προσκρούει στο άρθρο 25. Συνεπακόλουθα κρίθηκε ότι το σχέδιο υπηρεσίας ήταν παράνομο και επομένως οι προαγωγές που έγιναν στη βάση της συγκεκριμένης πρόνοιας ήταν επίσης παράνομες.
…………………………………………………………………………………………………………………….
Σε ότι αφορά την ουσία θεωρώ ότι η προαναφερθείσα απόφαση της Ολομέλειας θέτει όντως, ως η εισήγηση των αιτητών, γενικότερη αρχή δικαίου ότι ένα σχέδιο υπηρεσίας που αφορά οποιοδήποτε κλάδο μηχανικής επιστήμης που καλύπτεται από το Νόμο, δεν μπορεί παρά να συνάδει με τις πρόνοιες του άρθρου 25.
Εν προκειμένω, έχοντας υπόψιν τα «Καθήκοντα και Ευθύνες» του Σχεδίου Υπηρεσίας, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η επίδικη θέση αφορά την άσκηση της πληροφορικής, ζήτημα το οποίο δεν έχει κατ΄ ουσίαν αμφισβητηθεί. Θα έπρεπε συνεπώς, κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 25, να απαιτείται να συμπεριληφθούν στα απαιτούμενα προσόντα τα προαπαιτούμενα του άρθρου 25 τα οποία, προκειμένου για δημοσίους υπαλλήλους, δεν απαιτούν μεν άδεια άσκησης επαγγέλματος, απαιτούν όμως εγγραφή των υποψηφίων στο μητρώο του αντίστοιχου κλάδου στο Ε.Τ.Ε.Κ. Ως είχε το σχέδιο υπηρεσίας αντιβαίνει στο νόμο και είναι παράνομο, όπως, συνεπακόλουθα, η επίδικη προαγωγή.
…………………………………………………………………………………………………………………..».
Η ΕΔΥ ποσώς ασχολήθηκε με το αν τα καθήκοντα του επίδικου σχεδίου υπηρεσίας εμπεριέχουν και άσκηση του επαγγέλματος της Μηχανικής τής Πληροφορικής. Εκείνο που απασχόλησε την ΕΔΥ (και το Πρωτόδικο Δικαστήριο), ήταν το κατά πόσον το σκεπτικό στην Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου ν Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και Άλλου (2011) 3(Β) ΑΑΔ 461, εφαρμόζεται στην περίπτωση, δίχως μολοντούτο αμφισβήτηση από την Εφεσείουσα ότι τα απογραφόμενα καθήκοντα στο επίδικο σχέδιο υπηρεσίας εμπερικλείουν και άσκηση του επαγγέλματος τής Μηχανικής της Πληροφορικής.
Η πιο πάνω απόληξη και αιτιολογία του Πρωτόδικου Δικαστηρίου - που πάντως διόλου δεν θα μπορούσε λελογισμένως να καταταχθεί ως επακόλουθο δικαστικώς απαράδεκτης επιστημονικής άποψης (ως γενικώς και αορίστως παραπονείται η Εφεσείουσα και το Ενδιαφερόμενο Μέρος) - κρίνεται επαρκής και δοθείσα εντός των αποδεκτών ορίων εξουσίας του Πρωτόδικου Δικαστηρίου, μέρος της οποίας ήταν (αναμφισβητήτως) και η νομοθετική ερμηνεία (ήτοι των άρθρων 2 και 25(1)(4) του Περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμου 224/90).
Τούτη η περί ερμηνευτικής προσέγγιση συναπαρτίζει λειτουργία εξόχως δικαστική (βλ. Κυπριακή Δημοκρατία ν Χριστοφόρου (2011) 3(Α) ΑΑΔ 389, 392).
Εν πάση περιπτώσει, η εύλογη ερμηνεία του επίδικου σχεδίου υπηρεσίας εκ πλευράς διοίκησης, συνιστούσε επιτρεπτό πεδίο διερεύνησης από το Πρωτόδικο Δικαστήριο (βλ. Ορθοδόξου ν Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ΑΕ 121/13, ημ. 11.5.20, ECLI:CY:AD:2020:C189).
Η ετυμηγορία του Πρωτόδικου Δικαστηρίου περί του συζητούμενου συμβαδίζει και με τη σαφή, εν προκειμένω, γραμματική ερμηνεία του άρθρου 25(1)(4) του Περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμου 224/90 (αλλά και του άρθρου 2), και με την περί νομοθετημάτων ερμηνευτική αρχή πως, όταν η φρασεολογία νομοθετικής διάταξης είναι καθαρή, τότε αποδίδεται στις λέξεις η φυσική και συνήθης έννοια τους (βλ. Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας ν Γεωργιάδης, ΑΕ 3/14, ημ. 3.12.19, ECLI:CY:AD:2019:D504, Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου ν Αντέννα Λίμιτεδ (2006) 3 ΑΑΔ 151, 156-157 Ghalanos Distributors Ltd v Κυπριακής Δημοκρατίας (2002) 3 ΑΑΔ 528, 532-533).
Επομένως, οι διαπιστώσεις του Πρωτόδικου Δικαστηρίου δεν ισοδυναμούν με ανεπίτρεπτη από μέρους του ενασχόληση με την ερμηνεία, κίνητρα και φιλοσοφία του επίδικου σχεδίου υπηρεσίας, αλλά σε έκφραση κοινής παρατήρησης και λογικής, βασισμένης (επιτρεπτώς), σε παραδεκτά γεγονότα και εναργείς νομοθετικές πρόνοιες (βλ. Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου ν Μιχαηλίδης & Άλλων, ΑΕ 115/13, ημ. 9.7.20, ECLI:CY:AD:2020:C238, Νικολαΐδη ν Χατζηκωστή και Άλλης, ΑΕ 8/14, ημ. 22.5.20, ECLI:CY:AD:2020:C162).
Αναφορικώς προς τον δεύτερο λόγο έφεσης, θεωρούμε ότι η επί τούτω απόφαση του Πρωτόδικου Δικαστηρίου - πως η Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου ν Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και Άλλου (2011) 3(Β) ΑΑΔ 461 θέτει (εν τίνι τρόπω) μια γενικότερη αρχή δικαίου (εν σχέσει προς την ερμηνευτική του Περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμου 224/90) «… ότι ένα σχέδιο υπηρεσίας που αφορά οποιοδήποτε κλάδο μηχανικής επιστήμης που καλύπτεται από το Νόμο, δεν μπορεί παρά να συνάδει με τις πρόνοιες του άρθρου 25» - είναι ορθή, υπό την έννοια ότι δεν καταδείχθηκε οτιδήποτε που να διαφοροποιεί την παρούσα περίπτωση από όσα έτυχαν εντρύφησης επί του ζητήματος στην υπόθεση εκείνη.
Πιο συγκεκριμένα, στην Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου ν Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και Άλλου (2011) 3(Β) ΑΑΔ 461, 465, 467), είχαν αναφερθεί και αυτά τα κατ’ αντιστοιχίαν σχετικά με όσα ενεστώτως απασχολούν (και που είχε κατά νουν το Πρωτόδικο Δικαστήριο κατά την απόφανση του):
«……………………………………………………………………………………………………....................
Το Άρθρο 25(1) του περί Eπιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου Νόμου του 1990 (Ν.224/90) προνοεί ότι, μετά την παρέλευση 18 μηνών από την έναρξη της ισχύος του Νόμου (ο οποίος δημοσιεύθηκε την 7.12.90) κανένας δεν θα δικαιούται να ασκεί το επάγγελμα, σε οποιοδήποτε κλάδο μηχανικής επιστήμης, εκτός εάν είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο του εν λόγω κλάδου ως Μηχανικός, δυνάμει του προαναφερόμενου Νόμου και του έχει εκδοθεί ετήσια άδεια άσκησης επαγγέλματος υπό τύπο τον οποίο θα καθορίσει το ΕΤΕΚ. Το εδάφιο 4 του Άρθρου 25 προνοεί ότι κάθε πρόσωπο που ασκεί το επάγγελμα σε οποιοδήποτε κλάδο μηχανικής επιστήμης χωρίς να είναι εγγεγραμμένο δυνάμει του Νόμου είναι ένοχο αδικήματος και υπόκειται σε ποινές φυλάκισης και προστίμου.
…………………………………………………………………………………………………………………....
Είναι προφανές ότι η πρόνοια του ισχύοντος σχεδίου υπηρεσίας ότι, για προσωπικό που υπηρετούσε στο ΡΙΚ την 1.1.1991, ήταν αρκετό να είχαν τουλάχιστον 12 μήνες στη θέση Ανώτερου Τεχνικού Επιθεωρητή αντί του πανεπιστημιακού διπλώματος, προσκρούει στο Ν.224/90 και ειδικά στο Άρθρο 25. Επομένως το σχέδιο υπηρεσίας, με βάση το οποίο έγιναν οι επίδικες προαγωγές, ήταν παράνομο και δεν μπορεί να σωθεί με βάση την αρχή της ισότητας εφόσον, όπως είναι θεμελιωμένο, δεν μπορεί να υπάρχει ισότητα στην παρανομία. Δεν είχαν δηλαδή δικαίωμα οι εφεσίβλητοι να συμπεριλάβουν την προαναφερόμενη πρόνοια στο σχέδιο υπηρεσίας της θέσης και δεν είχαν δικαίωμα να προάξουν τα ενδιαφερόμενα μέρη με βάση εκείνη την πρόνοια, όπως έπραξαν.
Κατά την κρίση μας το σχέδιο υπηρεσίας περιείχε παράνομη πρόνοια και επομένως οι προαγωγές που έγιναν στη βάση της πρόνοιας εκείνης ήταν επίσης παράνομες.
…………………………………………………………………………………………………………………..».
Συνεπώς, κατά τον δικαστικό λόγο στην Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου ν Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και Άλλου (2011) 3(Β) ΑΑΔ 461, δεν παρέχεται (υπό την οπτική και περιστάσεις που συζητήθηκαν στην προκειμένη από το Πρωτόδικο Δικαστήριο), το εφικτό κατοχής θέσης διαλαμβάνουσας καθήκοντα άσκησης Μηχανικής Επιστήμης από άτομο που δεν είναι εγγεγραμμένο στο μητρώο του ΕΤΕΚ, καθότι τούτο (για ό,τι αφορά στην επίδικη περίπτωση), αντιβαίνει στο άρθρο 25(1)(4) του Περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Νόμου 224/90.
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο ήταν ορθό στην κρίση του, σε κάθε επίπεδο.
Οι λόγοι έφεσης δεν ευσταθούν.
Η έφεση απορρίπτεται, με €3.000 έξοδα, συν ΦΠΑ (αν υπάρχει), υπέρ των Εφεσίβλητων και εναντίον της Εφεσείουσας.
Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Δ.
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.
Α. ΠΟΥΓΙΟΥΡΟΥ, Δ.
Δ. ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, Δ.
Ν.Γ. ΣΑΝΤΗΣ, Δ.
/κβπ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο