ECLI:CY:AD:2023:C56
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 8/16)
16 Φεβρουαρίου, 2023
[Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Πρόεδρος,
Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Τ. ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ,
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, ΣΤ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ, Δ/στές]
ΣΩΤΗΡΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ
Εφεσείων,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
---------
Α. Κωνσταντίνου, για τον εφεσείοντα.
Αλ. Ελευθερίου για Γενικό Εισαγγελέα, για την εφεσίβλητη.
---------
Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Π.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Τ.Θ. Οικονόμου, Δ.
---------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.: Ο εφεσείων διεκδίκησε τη θέση προαγωγής τελωνειακού λειτουργού Α, όπως και άλλοι υποψήφιοι, περιλαμβανομένου του ενδιαφερόμενου μέρους («το ΕΜ»).
Ο Διευθυντής Τελωνείων («ο Διευθυντής») σύστησε το ΕΜ ως τον πλέον κατάλληλο για προαγωγή, επειδή θεώρησε ότι υπερείχε σε αρχαιότητα.
Ακολούθως η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσία («η ΕΔΥ») λαμβάνοντας υπόψη τα τρία καθιερωμένα κριτήρια (αξία, προσόντα, αρχαιότητα) και συνεκτιμώντας τα με τη σύσταση του Διευθυντή υπέρ του ΕΜ, κατέληξε ότι το ΕΜ υπερείχε των άλλων υποψηφίων με αποτέλεσμα την προαγωγή του στην επίδικη θέση. Ακολούθησε προσφυγή του εφεσείοντα η οποία απερρίφθη, εξ ου και η παρούσα έφεση.
Τα γεγονότα τα εξέθεσε και τα εκτίμησε το πρωτόδικο δικαστήριο ως ακολούθως:
Σε ό,τι αφορά στην αξία υπήρχε ισοβαθμία στις υπηρεσιακές εκθέσεις των τελευταίων 10 χρόνων μεταξύ του εφεσείοντα και του ΕΜ. Σε ό,τι αφορά στην αρχαιότητα το ΕΜ υπερείχε κατά 3 ½ χρόνια στην προ-προηγούμενη της επίδικης θέσης. Επρόκειτο συνεπώς για αρχαιότητα υπολογίσιμη και αποδεκτή, πλην όμως απομακρυσμένη και συνεπώς μικρής σημασίας (Δημοκρατία ν. Χρίστου (1991) 3 ΑΑΔ 56, 62 ). Σε ό,τι αφορά στα προσόντα ο εφεσείων είχε πρόσθετο επαγγελματικό προσόν, μη απαιτούμενο, αλλά άμεσα σχετικό με τα καθήκοντα της θέσης. Ειδικότερα, είναι εγγεγραμμένος δικηγόρος. Η ΕΔΥ έδωσε στο προσόν αυτό την «ανάλογη βαρύτητα».
Το πρωτόδικο δικαστήριο υπέδειξε ότι η έννοια της «ανάλογης βαρύτητας», κατά τη νομολογία στην οποία παρέπεμψε (Παναγή ν. Δημοκρατίας (2011) 3 ΑΑΔ 639, 647), είναι «να μην δοθεί στο πρόσθετο αυτό προσόν υπερβολική βαρύτητα που να πλησιάζει στο σημείο απόδοσης έκδηλης υπεροχής, ούτε από την άλλη να θεωρηθεί ως εντελώς οριακό ως εάν το πρόσθετο προσόν δεν είχε σχέση με τα καθήκοντα της θέσης.»
Στην Παναγή λέχθηκε επίσης ότι η ειδική μνεία του προσόντος από την ΕΔΥ και η συνεκτίμηση του «με τα υπόλοιπα στοιχεία κρίσης, αποδίδοντας σε αυτό την ανάλογη βαρύτητα», συνιστά κρίση εντός της διακριτικής ευχέρειας της ΕΔΥ, που δεν εκφεύγει των ακραίων ορίων της λογικής αποτίμησης των προσόντων.
Επί αυτής της νομολογίας το πρωτόδικο δικαστήριο έκρινε ότι η ΕΔΥ εξάσκησε τη διακριτική της ευχέρεια εντός των ορίων της λογικής αποτίμησης, τόσο της αρχαιότητας, όσο και των προσόντων των διαδίκων, λαμβανομένου υπόψη ότι το ΕΜ είχε υπέρ του και τη σύσταση του Διευθυντή.
Με την έφεση τέθηκε ότι ενώ η ΕΔΥ θεώρησε το πρόσθετο προσόν ως απόλυτα σχετικό με τα καθήκοντα της θέσης και ενώ η αρχαιότητα του εφεσείοντα ήταν απομακρυσμένη, δεν προσέδωσε τη δέουσα βαρύτητα στο πρόσθετο προσόν, χρησιμοποιώντας απλώς τη φράση «ανάλογη βαρύτητα», χωρίς να διευκρινίσει ποια ακριβώς βαρύτητα έδωσε. Ο ευπαίδευτος δικηγόρος του αιτητή παρέπεμψε σχετικά σε μια πρωτόδικη απόφαση που αφορούσε εκ συμπτώσεως τον εφεσείοντα σε άλλη διαδικασία αναφορικά με την ίδια θέση, στην οποία το δικαστήριο αποδέχθηκε τη θέση του αιτητή πως η χρήση των λέξεων «ανάλογη βαρύτητα» ήταν απλή φραστική διατύπωση που δεν αναπλήρωνε το κενό της ελλιπούς αιτιολογίας (Σωτήρης Αναστασιάδης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρ. Υποθ. 2121/13, ημερ. 8.5.2015, ECLI:CY:AD:2015:D312).
Από πλευράς του ο ευπαίδευτος δικηγόρος της Δημοκρατίας παρέπεμψε σε απόφαση της Ολομέλειας στην Δημητρίου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 16/13, ημερ. 18.7.2019, ECLI:CY:AD:2019:C325, στην οποία, όπως και στην παρούσα, στη σύσταση του Διευθυντή αναφερόταν ότι στο μεταπτυχιακό προσόν της εφεσείουσας αποδόθηκε «η ανάλογη βαρύτητα». Ως προς τούτο η Ολομέλεια ανέφερε τα εξής, παραπέμποντας σε εκτεταμένο απόσπασμα από την προαναφερθείσα απόφαση Παναγή:
«Η φράση αυτή αποδίδει νομίμως την εκτίμηση του Διευθυντή και, μάλιστα, κατά τρόπο που δεν εκφεύγει των ακραίων ορίων της λογικής αποτίμησης των προσόντων των υποψηφίων. ΄Οπως υπογραμμίστηκε, σχετικά, στην υπόθεση Παναγή ν. Δημοκρατίας (2011) 3 Α.Α.Δ. 639, στη σελίδα 647:-
«. 'δέουσα βαρύτητα' ή 'ανάλογη βαρύτητα', είναι φράσεις που χρησιμοποιούνται από το διοικητικό όργανο και αποδίδουν την εκτίμηση του διοικητικού οργάνου σε ό,τι αφορά τη σημασία του πρόσθετου μη απαιτούμενου προσόντος. Τέτοια φράση είχε, μεταξύ άλλων, χρησιμοποιηθεί και στην Πούρος κ.ά. ν. Χατζηστεφάνου κ.ά.[2] ...»
Στη συνέχεια, στην ίδια απόφαση, στη σελίδα 648, τονίστηκε, αναφορικά με το ίδιο υπό συζήτηση θέμα, ότι:-
«. το διοικητικό όργανο διαμορφώνει κρίση έχοντας υπόψη το σύνολο των στοιχείων τα οποία είναι ενώπιον του. Η επιλογή γίνεται στη βάση της αξιολόγησης όλων των δεδομένων, η οποία αξιολόγηση εφόσον είναι εύλογη, σύμφωνη με τα στοιχεία και τα δεδομένα που είναι ενώπιον του διοικητικού οργάνου και δεν εκφεύγει των ακραίων ορίων της διακριτικής του ευχέρειας, δεν είναι δυνατό να υποκατασταθεί από το αναθεωρητικό Δικαστήριο. Η θέση του εφεσείοντος κατατείνει στη λανθασμένη προσέγγιση ότι μπορεί στην ουσία να γίνεται μια αριθμητική ή μαθηματική συνεξέταση των στοιχείων κατά τρόπο που το ένα στοιχείο υπέρ του ενός υποψηφίου, να εξουδετερώνεται από κάποιο άλλο στοιχείο υπέρ του άλλου υποψηφίου. Τέτοια άσκηση αναμφίβολα παραπέμπει σε μηχανιστικό υπολογισμό από τον οποίο όμως ελλείπει το στοιχείο της διακριτικής ευχέρειας και της καθολικής κρίσης υπό το φως του συνόλου των παραμέτρων. Όπως υποδείχθηκε στην Πολυξένη Γρηγορίου (Μιχαηλίδου) v. Δημοκρατίας (2007) 3 Α.Α.Δ. 275, δεν μπορεί να προκαθοριστεί η βαρύτητα των στοιχείων κρίσης ώστε οποιοδήποτε από αυτά να έχει και ορισμένη σημασία. Το σύστημα αξιολόγησης πρέπει, καθώς υποδείχθηκε και στην Γιωργούδης v. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 116, να στοχεύει στην ανάδειξη του καταλληλότερου υποψηφίου, με μόνη δέσμευση να εξυπηρετείται η αξιοκρατία και το δημόσιο συμφέρον.»»
Περί ουσιαστικής συνεξέτασης συνεπώς ο λόγος, με κριτήριο τα ακραία όρια της διακριτικής ευχέρειας του διοικητικού οργάνου και όχι ένας μηχανιστικός υπολογισμός, ή μια αριθμητική συνεξέταση που απολήγει σε επέμβαση στην εύλογη άσκηση της διακριτικής ευχέρειας της διοίκησης.
Η έννοια της «ανάλογης βαρύτητας» που αποδίδεται σε πρόσθετο προσόν έχει ευστόχως εξηγηθεί στην Παναγή (ανωτέρω) και έχει αποτελέσει το υπόβαθρο της απόφασης του πρωτόδικου δικαστηρίου. Η διοίκηση έχει κινηθεί εντός των ευλόγων ορίων της διακριτικής ευχέρειας και αιτιολόγησε πλήρως την απόφαση της.
Η έφεση απορρίπτεται με €2.500 υπέρ της εφεσίβλητης.
Α. Ρ. Λιάτσος, Π.
Τ. Θ. Οικονόμου, Δ.
Τ. Ψαρά-Μιλτιάδου, Δ.
Λ. Δημητριάδου-Ανδρέου, Δ.
Στ. Χατζηγιάννη, Δ.
/φκ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο