(1991) 4 ΑΑΔ 1162
[ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΠΕΤΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ,
Αιτητής,
ν.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 155/89).
Προσφυγή βάσει του άρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως — Έλλειψη αιτιολογίας — Ισοδυναμεί προς ανύπαρκτη αιτιολογία η επανάληψη των γενικών όρων του νόμου — Δέον να εκτίθενται τα πραγματικά στοιχεία, στα οποία βασίστηκε η κρίση τον διοικητικού οργάνου.
Με την προσφυγή του αυτή ο αιτητής προσέβαλε την απόφαση των καθ' ων η αίτηση με την οποία απέρριψαν αίτησή του για εγγραφή του ως αρχιτέκτονα. Η προσβαλλόμενη απόφαση των καθ' ων η αίτηση ανέφερε μόνο ότι το δίπλωμα του αιτητή δεν ικανοποιούσε το άρθρο 7(1) του Νόμου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
(1) Η απόφαση των καθ' ων η αίτηση δεν είναι καθόλου δικαιολογημένη αλλά αποτελεί απλή επανάληψη νομοθετικών διατάξεων. Η απλή αναφορά σε νομοθετική διάταξη δεν αποτελεί αιτιολογία αλλά δέον να εκτίθενται τα πραγματικά στοιχεία στα οποία βασίστηκε η κρίση του διοικητικού οργάνου. Ενώπιον του Δικαστηρίου δεν ετέθη τίποτε άλλο, ούτε φάκελος, ούτε πιστοποιητικό, ούτε οποιαδήποτε άλλη εξήγηση που να δικαιολογεί ή να συμπληρώνει την απόφαση των καθ· ων η αίτηση.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Παπαγεωργίου ν. Δημοκρατίας (1984) 3 Α.Α.Δ. 1348· [*1163]
The Republic v. Georghiades (1972) 3 C.L.R. 594.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία αποφάσισαν να μη εγγράψουν τον αιτητή σαν αρχιτέκτονα.
Α. Μαρκίδης, για τον αιτητή.
Ν. Λοϊζίδου (Κα.) για Λ. Δημητριάδη, για τους καθ'ων η αίτηση.
Ο Δικαστής κ. Παπαδόπουλος ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ: Ο αιτητής έχει τέτοια προσόντα που κατά τη γνώμη του δικαιούται να εγγραφεί ως αρχιτέκτονας, με βάση το άρθρο 7(1)(δ) του Περί Αρχιτεκτόνων και Πολιτικών Μηχανικών Νόμου 1962-1985, το οποίο άρθρο αναφέρει ως εξής:
"Παν πρόσωπον δικαιούται να εγγραφή ως Αρχιτέκτων, εάν το Συμβούλιον πεισθή ότι είναι καλού χαρακτήρος και
(δ) είναι κάτοχος τοιούτων προσόντων, ως τα υπό του Βασιλικού Ινστιτούτου Βρεττανών Αρχιτεκτόνων προβλεπόμενα δι' απαλλαγήν εκ των τελικών εξετάσεων, και έχει ενός έτους τουλάχιστον πρακτικήν εξάσκησιν, ην απέκτησεν μετά την κτήσιν των τοιούτων προσόντων, το Συμβούλιο δε πείθεται ότι η βασική μόρφωσις αυτού ανάγεται εις τον κλάδον του Αρχιτέκτονος."
Με βάση τα προσόντα του και τις σχετικές νομοθετικές πρόνοιες, όπως αναφέρονται πιο πάνω, αποτάθηκε στο Συμβούλιο Εγγραφής Αρχιτεκτόνων και Πολιτικών Μηχανικών με επιστολή του ημερομηνίας 4/10/88 και ζητούσε όπως εγγραφεί ως αρχιτέκτονας. Εις απάντηση της αιτήσεως του, το Συμβούλιο του απάντησε αρνητικά ως εξής:
"Αναφορικά με την αίτηση σας ημερ. 4. 10. 1988, με [*1164] την οποία ζητείτε να εγγραφείτε σαν Αρχιτέκτονας βάσει των προνοιών του άρθρου 7(1) του Περί Αρχιτεκτόνων και Πολιτικών Μηχανικών Νόμου, πληροφορείσθε ότι το Συμβούλιο αποφάσισε όπως μη την αποδεχθεί διότι το δίπλωμα σας δεν ικανοποιείτο άρθρο 7 (1) του Νόμου".
Με την προσφυγή του ο αιτητής ζητά όπως κηρυχθεί η πιο πάνω απόφαση του Συμβουλίου Αρχιτεκτόνων και Πολιτικών Μηχανικών ως άκυρη. Οι λόγοι που αναφέρονται στην αίτηση του είναι πως η απόφαση είναι παράνομη, δεν είναι αιτιολογημένη και πως δεν έγινε η δέουσα έρευνα ή/και πως οι καθ' ων η αίτηση πλανήθησαν περί τα πράγματα. Με μιά απλή ανάγνωση όλων των στοιχείων που συνθέτουν την προσφυγή αυτή, ένας μπορεί να δει αμέσως πως η απόφαση των καθ' ων η αίτηση δεν είναι καθόλου δικαιολογημένη αλλά αποτελεί απλή επανάληψη νομοθετικών διατάξεων.
Είναι νομολογιακά θεμελιωμένο πως η απλή αναφορά σε νομοθετική διάταξη δεν αποτελεί αιτιολογία. (Βλέπε "Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας" 1929-1959, σ. 186, όπου αναφέρεται:
"Γ. Επανάληψις διατάξεων νόμου.
Ίνα πληρωθή η προς αιτιολογίαν απαίτησις του νόμου, δέον αύτη να μη περιορίζεται εις γενικούς χαρακτηρισμούς δυναμένους να εφαρμοσθώσιν εις πάσαν περίπτωσιν, ουδέ να επαναλαμβάνη τας διατάξεις του νόμου, αλλά δέον να εκτίθενται τα πραγματικά στοιχεία, εφ' ων εβασίσθη η κρίσις του διοικητικού οργάνου. Ισοδυναμεί προς ανύπαρκτον αιτιολογίαν η επανάληψις των γενικών όρων του νόμου, δυναμένων να τύχωσιν εφαρμογής επί οιασδήποτε περιπτώσεως: 424, 1921(54)".
Επίσης, σχετική είναι και η απόφαση Παπαγεωργίου ν. Δημοκρατίας (1984) 3 Α.Α.Δ. 1348, όπου στη σελ. 1355 αναφέρεται:
"Mere citation of the law is not sufficient or any reasoning at all". [*1165]
Η φιλοσοφία της αιτιολογίας διοικητικών πράξεων αναφέρεται πολύ εύγλωττα στην υπόθεση The Republic v. Lefkos Georghiades (1972) 3 C.L.R. 594, στη σελ. 690 όπου αναφέρονται τα ακόλουθα:
"The requirement of due reasoning in administrative decisions, has been stressed on more than one occasion by judgments of this Court (See inter alia, P.E.O. v. The Board of Cinematograph Films Censors & Another (1965) 3 C.L.R. 27 and Sofocleous (No. 1) v. The Re-public (reported in this Part at p. 56, ante, at p. 60)). The philosophy behind the requirement of reasoning is that its presence excludes arbitrariness on the part of the administrative organ and protects the administration against itself by preventing it from taking a hasty decision. At the same time it protects the persons affected by such decision. The reasoning must be clear, that is to say, the concrete factors upon which the administration based its decision for the occasion under consideration must be specifically mentioned hi such a manner as to render possible its judicial control. It must contain the way of thinking of the administrative organ on the relevant facts which constitute the foundation for the decision. A reasoning which does not satisfy these conditions cannot be considered as due reasoning".
Δε νομίζω πως χρειάζεται να πω περισσότερα παρά ότι βρίσκω πως στην υπό κρίση προσφυγή η απλή αναφορά στο Νόμο δεν αποτελεί αιτιολογία.
Πρέπει να αναφέρω ότι εκτός από την επιστολή του Συμβουλίου, ημερομηνίας 19/12/1988, τίποτε άλλο δεν ετέθη ενώπιόν μου, ούτε φάκελος, ούτε πιστοποιητικό, ούτε οποιαδήποτε άλλη εξήγηση, που να δικαιολογεί ή να συμπληρώνει την απόφαση των καθ' ων η αίτηση.
Για τους πιο πάνω λόγους, η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα
Επίδικη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο