(1991) 4 ΑΑΔ 2473
[*2473] 5 Ιουλίου, 1991
[ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
C. CONTOS ESTATES LTD.,
Αιτητές,
ν.
ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΔΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ & ΧΩΡΟΜΕΤΡΙΑΣ ΚΑΙ
ΑΛΛΟΥ
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 781/90).
Προσφυγή βάσει του άρθρου 146 του Συντάγματος — Προσβαλλόμενες πράξεις — Προσβολή πράξης ή απόφασης που ανάγεται στη σφαίρα τον δημοσίου δικαίου — Πράξη της Διοίκησης ανάγεται στη σφαίρα τον δημοσίου δικαίου όταν αποβλέπει στην εξυπηρέτηση δημόσιον σκοπού — Κατά κανόνα πράξεις διαχείρισης της ιδιωτικής περιουσίας του κράτους εμπίπτουν στη σφαίρα τον ιδιωτικού δικαίου, εκτός αν αποβλέπουν στην εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού — Η ύπαρξη κανονισμών δεν καθιστά την απόφαση στα πλαίσια τον δημοσίου δικαίου.
Οι αιτητές προσέβαλαν με την προσφυγή τους την απόρριψη αιτήματός τους για παραχώρηση σ' αυτούς κρατικής γης εις αντικατάσταση της δικής τους που απαλλοτριώθηκε.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
Πράξη ή απόφαση κατά την έννοια του άρθρου 146 είναι μόνο πράξη ή απόφαση που ανάγεται στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου. Το κριτήριο κατά πόσο απόφαση της Διοίκησης ανάγεται στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου είναι κατά πόσο αποβλέπει κατά κύριο λόγο στην εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού. Κατά κανόνα πράξεις σχετικές με την διαχείριση ιδιωτικής περιουσίας του κράτους εμπίπτουν στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου εκτός αν αποβλέπουν στην εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού.
Εκτός από το γεγονός ότι η νομολογία στο σύνολό της δεν υποστήριζα τη θέση του αιτητή, η ύπαρξη κανονισμών δεν καθιστά την σχετική απόφαση, απόφαση στα πλαίσια του δημοσίου δικαί[*2474]ου. Η απόφαση αφορά διαχείριση ιδιωτικής περιουσίας του κράτους.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Hadjikyriakou v. Hadjiapostolou, 3 R.S.C.C. 89·
Valana v. The Republic, 3 R.S.C.C. 91·
Chrysανthou v. Republic (1968) 3 C.L.R. 519·
Poyiadjis v. The Republic (1975) 3 C.L.R. 378·
Charalambides v. Republic (1982) 3 C.L.R. 403·
Tekkis and another v. The Republic (1982) 3 C.L.R. 680.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της άρνησης των καθ' ων η αίτηση να παραχωρήσουν κρατική γη στους αιτητές.
Ν. Πελίδης, για τους αιτητές.
Μ. Πασιάς, Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ' ων η αίτηση.
ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗΣ, Δ. ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Η παρούσα προσφυγή στρέφεται εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 21.8.1990 με την οποία απορρίφθηκε αίτηση του αιτητή για παραχώρηση κρατικής γης.
Η πιο πάνω αίτηση ημερομηνίας 18.4.1989 υποβλήθηκε σε σχέση με απαλλοτριωθέν κτήμα του αιτητή τεμ. 61/2, Φύλλο/Σχέδιο ΧΧ1.46.4.II στη Λευκωσία. Με την αίτησή του ο αιτητής ζητούσε την παραχώρηση κρατικής γης που γειτνίαζε με το απαλλοτριωθέν κτήμα του, σε αντάλλαγμα γι' αυτό.
Στην προσβαλλόμενη απόφασή τους οι καθ' ων η αίτηση ανάφεραν προς τον αιτητή ότι η αίτησή του απορρίπτετο, διότι το Υπουργικό Συμβούλιο έκρινε ότι δεν εκαλύπτετο από τους σχετικούς κανονισμούς. [*2475]
Εκτός από την ουσιαστική τους ένσταση οι καθ' ων η αίτηση εγείρουν και την προδικαστική ένσταση ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αποτελεί διοικητική πράξη με την έννοια του άρθρου 146 του Συντάγματος με αποτέλεσμα το Δικαστήριο να στερείται δικαιοδοσίας να επιληφθεί του θέματος.
Ως εκ της φύσης της προδικαστικής ένστασης θα πρέπει να της επιληφθώ πριν υπεισέλθω στην ουσία της υπόθεσης.
Η βάση της προδικαστικής ένστασης είναι ότι η προσβαλλόμενη απόφαση αφορά τη διαχείρηση της ιδιωτικής περιουσίας του κράτους και όχι την άσκηση διοικητικών εξουσιών ώστε να εκφεύγει του άρθρου 146. Δεν είναι υπό αμφισβήτηση η γενική αρχή ότι πράξη ή απόφαση κατά την έννοια του άρθρου 146 είναι μόνο πράξη η απόφαση που ανάγεται στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου και όχι του διοικητικού δικαίου. Hadjikyriakou and Hadjiapostolou, 3 R.S.C.C. 89 και Valana v. The Republic, 3 R.S.C.C. 91.
Περαιτέρω το κριτήριο κατά πόσο η απόφαση της Διοίκησης ανάγεται στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου είναι κατά πόσο αποβλέπει κατά κύριο λόγο στην εξυπηρέτηση δημοσίου σκοπού. Κατά κανόνα πράξεις που σχετίζονται με την διαχείρηση της ιδιωτικής περιουσίας του κράτους εμπίπτουν στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, εκτός αν αποβλέπουν στην εξυπηρέτηση δημοσίου σκοπού. Chrysanthou v. Republic (1968) 3 C.L.R. 519, Poyiadjis v. The Republic (1975) 3 C.L.R. 378, Charalambides v. Republic (1982) 3 C.L.R. 403. Στην υπόθεση Tekkis and another v. The Republic (1982) 3 C.L.R. 680, ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Α. Λοΐζου είπε τα ακόλουθα στη σελίδα 688:
"It is clear, from an examination of the whole case that the subject decisions were not executory administrative acts falling within the domain of public Law and therefore within the revisional jurisdiction of the Supreme Court [*2476] under Article 146 of the Constitution and as such be the subject of a recourse, as they were acts of management of the private property of the State, there being no vital public importance in the disposal of ' State land other than State forests, ancient monuments and properties acquired by the Government compulsorily, the administration of which was regulated by special legislation for each category' as provided by the decisions of the Council of Ministers, contained in Appendix 'Α', earlier referred to in this judgment.
The criteria laid down in the said declaration of Policy safeguard an equality of treatment between equals and a uniformity in the approach on the question of the disposal of Government land which does not change its character inasmuch as non-discrimination is not generally speaking a principle confined only to those acts of Government that come within the domain of Public Law, but also to that conduct within the ambit of private Law,
…………….."
Ο δικηγόρος του αιτητή στην απάντησή του αναφέρθηκε στην πιο πάνω νομολογία όπως και σε ελληνικές αυθεντίες, υποστηρίζοντας ότι το υπό εξέταση θέμα ανάγεται στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου κυρίως διότι, η άσκηση των εξουσιών της διοίκησης διέπεται από ειδικούς κανόνες. Θέλω όμως να παρατηρήσω ότι εκτός από το γεγονός ότι η νομολογία στο σύνολό της δεν υποστηρίζει την θέση αυτή, η ύπαρξη κανονισμών δεν καθιστά την σχετική απόφαση, απόφαση στα πλαίσια του δημοσίου δικαίου.
Θεωρώ ότι η επίδικη απόφαση αφορά πράγματι τη δια-χείρηση της ιδιωτικής περιουσίας του κράτους και σαν τέτοια δεν εμπίπτει στα πλαίσια του άρθρου 146.
Η προδικαστική ένσταση επιτυγχάνει και η προσφυγή απορρίπτεται άνευ εξόδων.
Προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο