(1991) 4 ΑΑΔ 3666
[*3666] 18 Νοεμβρίου, 1991
[ΚΟΥΡΡΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΠΑΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ,
Αιτητής,
ν.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΥΔΑΤΟΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΛΕΜΕΣΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 978/89).
Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λεμεσού — Αξιολόγηση υπαλλήλων — Ελλείψει νομοθετικής, κανονιστικής ή άλλης πρόνοιας που να δίνει εξουσία για αξιολόγηση, δεν μπορεί ο Προϊστάμενος της Τεχνικής Υπηρεσίας ή οποιοσδήποτε άλλος να προβεί σε αξιολόγηση μόνο με τις προφορικές οδηγίες του Διευθυντή ή του Συμβουλίου.
Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λεμεσού — Σχέδια Υπηρεσίας — Παρά τα νομοθετικά τους γνωρίσματα, τα σχέδια υπηρεσίας γενικά, διατηρούν το χαρακτήρα πράξεως της διοίκησης και δεν υπάρχει συνταγματική υποχρέωση για δημοσίευση πράξεων της διοίκησης (Χατζηπαύλου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου) — Από την άποψη των Νόμων 51/85 και 99/89, κανένας εκ των δύο δεν περιέχει αναδρομική πρόνοια για δημοσίευση Σχεδίων Υπηρεσίας που εγκρίθηκαν πριν τη θέσπιση τους.
Αντικείμενο της παρούσας προσφυγής ήταν η απόφαση των καθ' ων η αίτηση να προαγάγουν στη θέση Επιστάτη, αναδρομικά από 1.12.88, λόγω προηγηθείσας ακυρωτικής απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου, το ενδιαφερόμενο μέρος αντί του αιτητή.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Είναι δεκτό ότι δεν υπάρχει νομοθετική διάταξη που να δίνει εξουσία σε οποιοδήποτε υπάλληλο του Συμβουλίου να προβαίνει σε αξιολογήσεις υπαλλήλων. Είναι επίσης δεκτό ότι ουδέποτε γίνονταν αξιολογήσεις του προσωπικού είτε κατά τα πρότυπα των δημοσίων υπαλλήλων είτε, κατά οποιαδήποτε άλλα πρότυπα. Ελλείψει νομοθετικής, κανονιστικής ή άλλης πρόνοιας που να δίνει εξουσία για αξιολόγηση δεν μπορούσε ο Προϊστάμενος της [*3667] Τεχνικής Υπηρεσίας ή οποιοσδήποτε άλλος να προβεί σε αξιολόγηση με μόνο τις προφορικές οδηγίες του Διευθυντή ή του Συμβουλίου (όπως φαίνεται από τη μαρτυρία που προσάχθηκε). Πέραν τούτου, ακόμη και αν θεωρούσα ότι μπορούσε να γίνει αυτό, θα έπρεπε, εφόσον, σύμφωνα με τη μαρτυρία, η αξιολόγηση καλύπτει όλα τα χρόνια σταδιοδρομίας των υποψηφίων, να ληφθούν και οι απόψεις του προηγούμενου Προϊστάμενου του αιτητή, όπως αναφέρεται και στην απόφαση του Δικαστή κ. Πική στην υπόθεση Αποστόλου ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού.
Τόσο οι συστάσεις του Διευθυντή όσο και αυτή η απόφαση του Συμβουλίου στηρίχθηκαν κατά μεγάλο μέρος στην αξιολόγηση του Προϊσταμένου της Τεχνικής Υπηρεσίας και επομένως η επίδικη απόφαση πρέπει ν' ακυρωθεί για το λόγο αυτό.
2. Αναφορικά με τα σχέδια υπηρεσίας ο ισχυρισμός ότι αυτά δεν είχαν εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο δεν αποδείχθηκε από τον αιτητή. Σχετικά με την ισχυριζόμενη υποχρέωση δημοσίευσης των σχεδίων υπηρεσίας ώστε να έχουν αυτά ισχύ, σχετική είναι η απόφαση Χατζηπαύλου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, σύμφωνα με το σκεπτικό της οποίας, τα σχέδια υπηρεσίας, παρά τα νομοθετικά τους γνωρίσματα, διατηρούν το χαρακτήρα πράξης της διοίκησης και δεν υπάρχει συνταγματική υποχρέωση για δημοσίευση πράξεων της διοίκησης.
3. Έγινε επίσης ισχυρισμός εκ μέρους του αιτητή ότι έπρεπε τα σχέδια υπηρεσίας να δημοσιευθούν σύμφωνα με τους Νόμους 51/85 και 99/89. Ακόμα και αν θεωρηθούν τα σχέδια υπηρεσίας στην παρούσα περίπτωση ότι συνιστούν Κανονιστικές Πράξεις, που έπρεπε να δημοσιευθούν, εκτός του ότι ο νόμος 99/89 δεν ίσχυε στην υπόθεση αυτή, κανένας από τους δύο αναφερόμενους νόμους δεν περιέχει αναδρομική πρόνοια για δημοσίευση σχεδίων . υπηρεσίας που εγκρίθηκαν πριν τη θέσπισή τους.
Επίδικη απόφαση ακυρώνεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Αποστόλου ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (Προσφυγή Αρ. 319/87, ημερ. 20.1.90)·
Χατζηπαύλου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (1991) 3 A.A.Δ. 11.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον απόφασης των καθ' ων η αίτηση να προάξουν στη θέση Επιστάτη, αναδρομικά από 1.12.88, [*3668] μετά από προηγηθείσα ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, τον Ανδρέα Παναγή αντί και/ή κατά προτίμηση του αιτητή.
ΑΣ. Αγγελίδης, για τον αιτητή.
Α. Τιμόθη (κα) με Μ. Χριστοφόρου (Δ/νις) για Χρ. Δημητριάδη, για τους καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΚΟΥΡΡΗΣ, Δ. ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Η παρούσα προσφυγή στρέφεται εναντίον απόφασης των καθ' ων η αίτηση να προάξουν στη θέση Επιστάτη, αναδρομικά από 1/12/88, μετά από προηγηθείσα ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, τον Ανδρέα Παναγή, αντί και/ή κατά προτίμηση του αιτητή.
Ο αιτητής διορίστηκε στο Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λεμεσού στις 6/6/59 και στις 1/10/72 προάχθηκε στη θέση μηνιαίου Τεχνίτη-Υδραυλικού. Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο προσλήφθηκε στις 21/2/83 και προάχθηκε στη θέση μηνιαίου Τεχνίτη-Υδραυλικού στις 1/3/86.
Η θέση Επιστάτη στο Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (το Συμβούλιο) προκηρύχθηκε στις 20/1/88 μεταξύ του προσωπικού του Συμβουλίου. Αργότερα κενώθηκε και δεύτερη θέση Επιστάτη, μετά από προαγωγή υπαλλήλου που την κατείχε. Σε συνεδρία του Συμβουλίου στις 5/5/88 προάχθηκε στην πρώτη κενή θέση ο Σ. Ανδρέου και για τη δεύτερη θέση ισοψήφισαν το ενδιαφερόμενο πρόσωπο και ο Α. Αντωνίου και έτσι δε λήφθηκε απόφαση. Σε νέα συνεδρία του Συμβουλίου στις 1/12/88 λήφθηκε απόφαση, κατά πλειοψηφία, για προαγωγή του ενδιαφερόμενου προσώπου, από 1/12/88.
Εναντίον της απόφασης αυτής ο αιτητής καταχώρησε την προσφυγή 980/88. Το Ανώτατο Δικαστήριο, με απόφαση του ημερομηνίας 19/7/89, ακύρωσε την προαγωγή του ενδιαφερόμενου προσώπου για το λόγο ότι οι απόψεις [*3669] του Διευθυντή, που ήταν μεταξύ των ουσιαστικών στοιχείων που στάθμισε το Συμβούλιο, δεν καταγράφηκαν στα πρακτικά, και, επίσης για το λόγο ότι η ευρύτερη διατύπωση της αιτιολογίας δεν αποκάλυπτε με σαφήνεια τους λόγους που προτιμήθηκε το ενδιαφερόμενο πρόσωπο από τον κατά 14 χρόνια αρχαιότερο του αιτητή. Ως αποτέλεσμα της ακυρωτικής απόφασης του Δικαστηρίου το Συμβούλιο επαναπροκήρυξε τη θέση Επιστάτη στις 30/8/89, ανάμεσα στο προσωπικό. Ο δικηγόρος του αιτητή με επιστολή του ημερομηνίας 13/9/89, διαμαρτυρήθηκε για την προκήρυξη και υπέδειξε ότι αυτό αποτελεί παραβίαση του δεδικασμένου, της νομολογίας και του Άρθρου 146.5 του Συντάγματος.
Στις 24/10/89, το Συμβούλιο συνήλθε για την επανεξέταση του θέματος της πλήρωσης της κενωθείσας θέσης. Το Συμβούλιο ανατρέχοντας στο χρόνο της λήψεως της ακυρωθείσας απόφασης, θεώρησε ως υποψηφίους εκείνους που ήταν υποψήφιοι στις 31/1/88. Ανάμεσα στα στοιχεία που έλαβε υπόψη το Συμβούλιο ήταν και πίνακας που περιλάμβανε τα ονόματα των υποψηφίων και άλλες πληροφορίες, όπως και βαθμολογία τους πάνω σε 12 κριτήρια. Η βαθμολογία, όπως αναφέρεται στα πρακτικά του Συμβουλίου (Παράρτημα Α στην ένσταση), έγινε από τον Τεχνικό Επιθεωρητή, Προϊστάμενο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου, κ. Βασιλειάδη, με βάση τα δεδομένα μέχρι την ημερομηνία υποβολής αιτήσεων για τη θέση. Ο πίνακας αυτός κατατέθηκε ως τεκμήριο 1 στην προσφυγή. Ο Διευθυντής υιοθέτησε την αξιολόγηση του πίνακα και σύστησε για επιλογή το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, που, όπως είπε, "υπερέχει καταφανώς των άλλων υποψηφίων όπως φαίνεται από τη βαθμολογία" και "εκτός από τα επιπρόσθετα προσόντα που διαθέτει, έχει επιδείξει ζήλο για μάθηση και παρακολούθηση των τελευταίων εξελίξεων της τεχνολογίας και έχει αναπτύξει διοικητικές ικανότητες και ικανότητες διεύθυνσης προσωπικού...". Ο Διευθυντής πρόσθεσε ότι η αρχαιότητα και μόνο άλλων υποψηφίων δεν είναι αρκετή για να εξουδετερώσει τα άλλα κριτήρια "Οι υποψήφιοι με τη μεγαλύτερη υπηρεσία Κωνσταντίνου Παύλος... κρίνονται ακατάλληλοι για προαγω[*3670]γή σε Επιστάτες λόγω των αδυναμιών τους που φαίνονται από τη σύγκριση με άλλους υποψήφιους...". Και κατέταξε ως πρώτο επιλαχόντα των Ανδρέα Αντωνίου.
Τέσσερα μέλη του Συμβουλίου τάχθηκαν υπέρ της προαγωγής του Α. Αντωνίου, λόγω της αρχαιότητας του σε σύγκριση με το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, ο δε Πρόεδρος και τα υπόλοιπα 5 μέλη τάχθηκαν, λαμβάνοντας υπόψη και τις απόψεις του Διευθυντή, υπέρ της προαγωγής του ενδιαφερόμενου προσώπου. Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο προάχθηκε στη θέση επιστάτη από 1/12/88 και ως αποτέλεσμα καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή.
Τα νομικά θέματα που ήγειρε ο δικηγόρος του αιτητή αφορούν:
(α) Τον πίνακα αξιολόγησης που ετοίμασε ο κ. Βασιλειάδης.
(β) Τις συστάσεις του Διευθυντή.
(γ) Την τελική απόφαση του Συμβουλίου.
(δ) Την εγκυρότητα των Σχεδίων Υπηρεσίας.
Σχετικά με το πρώτο σημείο, ο δικηγόρος του αιτητή πρόβαλε τους ακόλουθους ισχυρισμούς: Δεν υπάρχει νομοθετική διάταξη που να δίνει εξουσία για αξιολόγηση, ούτε Κανονισμός που να καθορίζει τα κριτήρια αξιολόγησης που υιοθετήθηκαν. Για τη συγκρότηση του πίνακα λήφθηκαν υπόψη τα δεδομένα μέχρι την ημέρα υποβολής των αιτήσεων (31/1/88) και όχι την 1/12/88 που ήταν ο χρόνος λήψεως της απόφασης. Ο πίνακας είναι μεταγενέστερος του ουσιώδους χρόνου που είναι η ημερομηνία λήψεως της ακυρωθείσας απόφασης (1/12/88) και κακώς λήφθηκε υπόψη, εφόσο δεν υπήρχε τότε. Ο πίνακας δεν προβλέπεται από το νόμο ή τους Κανονισμούς. Ενώ στα πρακτικά της ακυρωθείσας απόφασης (5/5/88) γίνεται αναφορά στην έκθεση του Τεχνικού Επιθεωρητή; δεν παρουσιάζεται καθόλου η έκθεση αυτή στην παρούσα διαδι[*3671]κασία. Δε γίνεται καμιά αναφορά στον πίνακα ως προς το ποιο ή ποιά χρόνια αφορούσε η αξιολόγηση. Ο κ. Βασιλειάδης κατείχε τη θέση του Τεχνικού Επιθεωρητή, μόνο από το 1986.
Ο δικηγόρος του αιτητή ισχυρίστηκε επίσης ότι τόσο οι συστάσεις του Διευθυντή όσο και η τελική απόφαση του Συμβουλίου πάσχουν κατά κύριο λόγο γιατί βασίστηκαν στην αξιολόγηση των υποψηφίων που έγινε παράνομα.
Ο δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση ανέφερε στη γραπτή του αγόρευση ότι η βαθμολογία στον πίνακα, τεκμήριο 1, έγινε περί τα τέλη Σεπτεμβρίου 1989, με βάση τα δεδομένα που ίσχυαν στις 31/1/88. Ο πίνακας αποτελεί λεπτομερή συμπλήρωση του πίνακα που αναφέρεται στα πρακτικά της 5/5/88 και έγινε για σκοπούς συμμόρφωσης με την ακυρωτική απόφαση του Δικαστηρίου στην προσφυγή 980/88, για να μπορεί να γίνει λεπτομερής σύγκριση των υποψηφίων.
Η αξιολόγηση, συνέχισε ο δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση, όπως φαίνεται από τη χειρόγραφη σημείωση στο τέλος του πίνακα, αφορά όλα τα έτη σταδιοδρομίας των υποψηφίων, ο δε κ. Βασιλειάδης ανέλαβε καθήκοντα Προϊσταμένου της Τεχνικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου από 1/8/85, από δε 1/5/82 ήταν βοηθός του Προϊσταμένου. Ο Προϊστάμενος δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζει προσωπικά τους υποψηφίους, ή να είναι Προϊστάμενος για ορισμένο χρονικό διάστημα πριν προβεί σε συστάσεις. Δεν τηρούνται εμπιστευτικές εκθέσεις για τους υπαλλήλους του Συμβουλίου, ούτε αξιολογήσεις, και η αξιολόγηση του πίνακα έγινε σύμφωνα με τα πρότυπα των Δημοσίων Υπαλλήλων.
Για το τελευταίο σημείο, ο δικηγόρος του αιτητή ισχυρίστηκε ότι τα Σχέδια Υπηρεσίας δεν είναι νόμιμα γιατί δεν έτυχαν έγκρισης του Υπουργικού Συμβουλίου με βάση τους Νόμους 51/85 και 99/89 και επομένως το Συμβούλιο ενεργούσε κάτω από πλάνη ότι ήταν εγκεκριμένα Ακόμα και να έτυχαν έγκρισης το 1969, όπως υποστήριξε η δικη[*3672]γόρος των καθ' ων η αίτηση, η θέση προκηρύχθηκε το 1988 που ίσχυε ο Νόμος 51/85 και έπρεπε, σύμφωνα μ' αυτόν, να δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, πράγμα που δεν έγινε.
Η δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση είπε ότι τα Σχέδια Υπηρεσίας εγκρίθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο και δεν χρειαζόταν να δημοσιευθούν γιατί οι νόμοι 51/85 και 99/89 δεν έχουν αναδρομική ισχύ για Σχέδια Υπηρεσίας που εγκρίθηκαν το 1969.
Είναι δεκτό ότι δεν υπάρχει νομοθετική διάταξη που να δίνει εξουσία σε οποιοδήποτε υπάλληλο του Συμβουλίου να προβαίνει σε αξιολογήσεις υπαλλήλων. Είναι επίσης δεκτό ότι ουδέποτε γίνονταν αξιολογήσεις του προσωπικού είτε κατά τα πρότυπα των Δημοσίων Υπαλλήλων ή οποιαδήποτε άλλα πρότυπα. Συμφωνώ με τη θέση του δικηγόρου του αιτητή ότι ελλείψει νομοθετικής, κανονιστικής ή άλλης πρόνοιας που να δίνει εξουσία για αξιολόγηση δεν μπορούσε ο Προϊστάμενος της Τεχνικής Υπηρεσίας ή οποιοσδήποτε άλλος να προβεί σε αξιολόγηση με μόνο τις προφορικές οδηγίες του Διευθυντή ή του Συμβουλίου (όπως φαίνεται από τη μαρτυρία που προσάχθηκε). Πέραν τούτου, ακόμη και αν θεωρούσα ότι μπορούσε να γίνει αυτό, θα έπρεπε, εφόσο, σύμφωνα με τη μαρτυρία, η αξιολόγηση καλύπτει όλα τα χρόνια σταδιοδρομίας των υποψηφίων, να ληφθούν και οι απόψεις του προηγούμενου Προϊστάμενου του αιτητή, όπως αναφέρεται και στην απόφαση του Δικαστή κ. Πική στην υπόθεση Αποστόλου ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (Υποθ. αρ. 319/87 - ημερ. 20/1/1990). Η άποψη του προηγούμενου Διευθυντή, όπως φαίνεται από τη μαρτυρία του, είναι ότι ο αιτητής ήταν πολύ καλύτερος απ' ότι εμφανίζεται στην αξιολόγηση του κ. Βασιλειάδη.
Τόσο οι συστάσεις του Διευθυντή όσο και αυτή η απόφαση του Συμβουλίου στηρίχθηκαν κατά μεγάλο μέρος στην αξιολόγηση του κ. Βασιλειάδη, όπως εμφανίζεται στον πίνακα τεκμ. 1, και επομένως η επίδικη απόφαση πρέπει ν' ακυρωθεί για το λόγο αυτό. [*3673]
Όσον αφορά την εγκυρότητα των σχεδίων υπηρεσίας, δεν αποδείχθηκε ο ισχυρισμός του δικηγόρου του αιτητή ότι αυτά δεν είχαν εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο. Στο τεκμήριο 2, που περιέχει αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 2/7/88 και 27/12/85, με τις οποίες επικυρώθηκαν συμφωνίες που αφορούσαν συλλογικές συμβάσεις διαφόρων Συμβουλίων, συμπεριλαμβανομένου και του καθ' ου η αίτηση Συμβουλίου, είναι επισυνημμένα και τα Σχέδια Υπηρεσίας της επίδικης θέσης. Επί πλέον αναφέρεται στη σελίδα 2 της σύμβασης που είναι επισυνημμένη στην απόφαση ημερομηνίας 2/7/88, ότι στους Επιστάτες παραχωρείται η κλίμακα Α4-Α5-Α6. Στη σύμβαση που είναι επισυνημμένη στην απόφαση ημερομηνίας 27/12/85, αναφέρεται η μισθολογική κλίμακα Α4-Α5 και η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αναφέρεται σε μισθολογικές αυξήσεις. Αυτό απαντά στους ισχυρισμούς του δικηγόρου του αιτητή ότι τα Σχέδια Υπηρεσίας που εγκρίθηκαν τότε είναι διαφορετικά από αυτά με βάση τα οποία έγινε η επίδικη προαγωγή, γιατί στα πρώτα δεν αναφέρεται μισθολογική κλίμακα.
Τέλος, αναφορικά με τον ισχυρισμό του δικηγόρου του αιτητή ότι έπρεπε τα Σχέδια Υπηρεσίας να δημοσιευθούν για να έχουν ισχύ, παραπέμπω στην απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου στην υπόθεση Χατζηπαύλου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (1991) 3 Α.Α.Δ. 11, που είναι σχετική. Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης αυτής, τα Σχέδια Υπηρεσίας, παρά τα νομοθετικά τους γνωρίσματα, διατηρούν το χαρακτήρα πράξης της διοίκησης και δεν υπάρχει συνταγματική υποχρέωση για δημοσίευση πράξεων της διοίκησης.
Έγινε επίσης ισχυρισμός εκ μέρους του αιτητή ότι έπρεπε τα Σχέδια Υπηρεσίας να δημοσιευθούν σύμφωνα με τους Νόμους 51/85 και 99/89. Ακόμα και αν θεωρηθούν τα Σχέδια Υπηρεσίας στην παρούσα περίπτωση ότι συνιστούν Κανονιστικές Πράξεις, που έπρεπε να δημοσιευθούν, εκτός του ότι ο νόμος 99/89 δεν ίσχυε στην υπόθεση αυτή, κανένας από τους δύο αναφερόμενους νόμους δεν περιέχει αναδρομική πρόνοια για δημοσίευση Σχεδίων [*3674] Υπηρεσίας που εγκρίθηκαν πριν τη θέσπισή τους. Επομένως, το σημείο αυτό απορρίπτεται ως αβάσιμο.
Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, η προσφυγή αυτή επιτυγχάνει και η επίδικη απόφαση ακυρώνεται. Καμιά διαταγή για τα έξοδα.
Προσφυγή επιτυγχάνει χωρίς διαταγή για έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο