(1993) 4 ΑΑΔ 2005
[*2005]17 Σεπτεμβρίου, 1993
[ΠΙΚΗΣ, Δ/στής]
ANAΦOPIKA ME TO APΘPO 146 TOY ΣYNTAΓMATOΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ,
Αιτητής,
v.
APXHΣ HΛEKTPIΣMOY KYΠPOY
Καθ’ ης η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 937/92)
Αναθεωρητική Απόφαση — Επανεξέταση — Αρχές — Πραγματικό και νομικό καθεστώς του χρόνου της αρχικής απόφασης — Παραβίαση της αρχής της επανεξέτασης στην κριθείσα περίπτωση πλήρωσης θέσης στην Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου.
Με την προσφυγή αυτή, προσβλήθηκε η απόφαση της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, με την οποία πληρώθηκε η θέση Ανώτερου Τεχνίτη/Βοηθού Επιστάτη στην Α.Η.Κ., μετά από επανεξέταση της υπόθεσης για τρίτη συνεχή φορά, λόγω ακύρωσης των προηγούμενων αποφάσεων από το Ανώτατο Δικαστήριο.
Το Ανώτατο Δικαστήριο ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Η τρίτη απόφαση της Αρχής (21/5/91) ακυρώθηκε, επειδή κατά την επανεξέταση της πλήρωσης της θέσης λήφθηκαν υπόψη οι απόψεις του νέου Γενικού Διευθυντή της Αρχής, κατά παράβαση της αρχής της αναδρομικότητας αποφάσεων που έχουν ως αντικείμενο την επανεξέταση ακυρωθείσας απόφασης. Η αρχή επιβάλλει τη στοιχειοθέτηση της απόφασης με αναφορά στο πραγματικό και νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο που το πρώτο λήφθηκε το επανεξεταζόμενο θέμα. Η αναβίωση του καθεστώτος του παρελθόντος ως του πλαισίου επιλογής, συνιστά προϋπόθεση για την έγκυρη άσκηση των εξουσιών του διορίζοντος σώματος. Όπως διαπίστωσε το Δικαστήριο, η παράλειψη καταγραφής των απόψεων του Γενικού Διευθυντή είχε θεραπευθεί με τη σημείωσή τους στο πρακτικό της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Δε [*2006]συνέτρεχε, όπως σημείωσε το Δικαστήριο, κανένας λόγος αναζήτησης των απόψεων του νέου Γενικού Διευθυντή για τον καταλληλότερο από τους δύο υποψηφίους για προαγωγή. Η απόφαση της Αρχής, η οποία ακολούθησε τη διοικητική απόφαση που προέκυψε ακυρώθηκε λόγω κακής συγκρότησης του Συμβουλίου της Αρχής. Το αντικείμενο της επανεξέτασης μετά τη δεύτερη ακυρωτική απόφαση ήταν, εξ αντικειμένου, η πλήρωση της θέσης από συμβούλιο δεόντως συγκροτημένο. Η απόφαση που λήφθηκε κατά την επανεξέταση, ακυρώθηκε για το λόγο και μόνο ότι αναζητήθηκαν και λήφθηκαν οι απόψεις του νέου Γενικού Διευθυντή χωρίς την ύπαρξη αποχρώντος λόγου. Καθήκον της Αρχής ήταν να επιληφθεί του θέματος της πλήρωσης της θέσης, με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς της 31/10/88, όπως αυτό διαμορφώθηκε με την καταγραφή των απόψεων του Γενικού Διευθυντή από τη Συμβουλευτική Υπεπιτροπή Προσωπικού στις 2/11/89. Αντί τούτου, επανακλήθηκε όπως εκφέρει τις απόψεις της η Συμβουλευτική Υπεπιτροπή της Αρχής για θέματα προσωπικού, με διαφορετική σύνθεση απ’ ό,τι κατά τον κρίσιμο χρόνο, για την εκ νέου υποβολή συστάσεων για την πλήρωση της θέσης. Παρά τη συμβουλή των νομικών συμβούλων της Αρχής, ότι το θέμα έπρεπε να αντιμετωπιστεί με βάση το καθεστώς Νόμου και πραγμάτων της 21/10/88, η Αρχή εξέτασε το θέμα εκ νέου, παραπέμποντάς το στη Συμβουλευτική Υπεπιτροπή της Αρχής η οποία υπέβαλε σύσταση για την επιλογή του ενδιαφερόμενου μέρους. Στην έκθεση της Συμβουλευτικής Υπεπιτροπής εξηγούνται οι λόγοι οι οποίοι κατά την κρίση της δικαιολογούσαν απόκλιση από τη σύσταση του Γενικού Διευθυντή, οι οποίοι εξικνούνται στην αρχαιότητα του ενδιαφερόμενου μέρους. Η σύσταση της Συμβουλευτικής Υπεπιτροπής της 13/10/92 υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο της Αρχής και αποτέλεσε τον άξονα της απόφασής της.
Αναποφευκτα, και η τέταρτη απόφαση της Αρχής πρέπει να ακυρωθεί, λογω της στοιχειοθέτησής της με αναφορά σε γεγονότα άλλα από εκείνα που υφίσταντο κατά τον κρίσιμο χρόνο του Οκτωβρίου 1988. Η συμπερίληψη στα στοιχεία κρίσεως της έκθεσης και των συστάσεων της Συμβουλευτικής Επιτροπής της 13/10/92, συνιστούσε κατάχρηση εξουσίας, με αναπότρεπτο αποτέλεσμα την ακύρωση της απόφασης.
H προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Ρ.Ι.Κ. και Άλλος v. Καραγιώργη και Άλλων (1991) 3 Α.Α.Δ. 159,
Republic v. Safirides (1985) 3 C.L.R. 163,
[*2007]Λύωνα v. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2038,
Δημοκρατία v. Πιτσιλλίδη και Άλλου (1990) 3 Α.Α.Δ. 4330,
Ελευθερίου v. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (1992) 4 Α.Α.Δ. 2437.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης της καθ’ ης η αίτηση Αρχής με την οποία διορίσθηκε το ενδιαφερόμενο μέρος στη θέση Ανώτερου Τεχνίτη/Βοηθού Επιστάτη, αντί ο αιτητής.
Α. Κωνσταντίνου, για τον Αιτητή.
Κ. Στιβαρού Γ. Κακογιάννη, για την Καθ’ ης η αιτηση.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Δ.: Με την προσφυγή του Χαράλαμπου Ελευθερίου το Δικαστήριο καλείται να αναθεωρήσει για τέταρτη φορά απόφαση της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (της Αρχής) για την πλήρωση της θέσης Ανώτερου Τεχνίτη/Βοηθού Επιστάτη με το διορισμό του Βελισσάριου Ορφανίδη. Οι τρεις προηγούμενες αποφάσεις της Αρχής ακυρώθηκαν σε αντίστοιχο αριθμό προσφυγών του αιτητή. Η πρώτη απόφαση (31/10/88) ακυρώθηκε λόγω ουσιώδους ατέλειας των πρακτικών. Τα αρμόδια σώματα της Αρχής παρέλειψαν να καταγράψουν τις συστάσεις του Γενικού Διευθυντή, παρά τη σπουδαιότητά τους ως στοιχείου για την επιλογή των υποψηφίων. Η απουσία από τα πρακτικά ουσιώδους για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας της Αρχής στοιχείου, καθιστούσε αδύνατη την άσκηση αναθεωρητικού ελέγχου και την απόφαση υποκείμενη σε ακύρωση [βλ. Ελευθερίου v. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, Υπόθεση Αρ. 4/89, απόφαση εκδόθηκε στις 30/6/89].
Η δεύτερη απόφαση (3/10/89) ακυρώθηκε λόγω της κακής συγκρότησης του Συμβουλίου της Αρχής, σύμφωνα με την απόφαση της Ολομέλειας στη Ρ.Ι.Κ. και Άλλου v. Καραγιώργη και Άλλων (1991) 3 Α.Α.Δ. 159, Ελευθερίου v. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (1992) 4 Α.Α.Δ. 2437].
Η τρίτη απόφαση της Αρχής (21/5/91) ακυρώθηκε επειδή κατά την επανεξέταση της πλήρωσης της θέσης λήφθηκαν υπόψη οι απόψεις του νέου Γενικού Διευθυντή της Αρχής, κατά παράβαση της αρ[*2008]χής της αναδρομικότητας αποφάσεων που έχουν ως αντικείμενο την επανεξέταση ακυρωθείσας απόφασης Η αρχή επιβάλλει τη στοιχειοθέτηση της απόφασης με αναφορά στο πραγματικό και νομικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο που το πρώτο λήφθηκε το επανεξεταζόμενο θέμα [Republic v. Safirides (1985) 3 C.L.R. 163]. Η αναβίωση του καθεστώτος του παρελθόντος ως του πλαισίου επιλογής, συνιστά προϋπόθεση για την έγκυρη άσκηση των εξουσιών του διορίζοντος σώματος. Όπως διαπίστωσε το Δικαστήριο, η παράλειψη καταγραφής των απόψεων του Γενικού Διευθυντή είχε θεραπευθεί με τη σημείωση τους στο πρακτικό της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Δε συνέτρεχε, όπως σημείωσε το Δικαστήριο, κανένας λόγος αναζήτησης των απόψεων του νέου Γενικού Διευθυντή [βλ. Λύωνα v. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2038 και Δημοκρατία v. Πιτσιλλίδη και Άλλου (1990) 3 Α.Α.Δ. 4330].
Το Δικαστήριο δε διαπίστωσε άλλους λόγους που να δικαιολογούσαν την ακύρωση της πράξης· συγκεκριμένα απέρριψε τον ισχυρισμό του αιτητή ότι είχε έκδηλη υπεροχή έναντι του ενδιαφερόμενου μέρους [βλ. Ελευθερίου v. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (1992) 4 Α.Α.Δ. 2437].
Όπως επισημαίνεται στην τελευταία απόφαση του Δικαστηρίου και το μέρος εκείνο συνιστά αναπόσπαστο μέρος του λόγου (ratio) της, το κενό που προέκυψε από την αρχική παράλειψη καταγραφής των απόψεων του Γενικού Διευθυντή πληρώθηκε σε μεταγενέστερο στάδιο με την αυτούσια καταγραφή των συστάσεών του, όπως είχαν αρχικά διατυπωθεί. Προκύπτει από την απόφαση ότι με το πρακτικό της συνεδρίας της Συμβουλευτικής Επιτροπής της Αρχής της 2/11/89, θεραπεύθηκε η ατέλεια στην προπαρασκευαστική πράξη υποβολής των συστάσεων της συμβουλευτικής υπεπιτροπής της Αρχής για θέματα προσωπικού που διαπιστώθηκε στην πρώτη απόφαση του Δικαστηρίου [βλ. Τεκμήριο 7 στα συνημμένα έγγραφα στην Ένσταση]. Τόσο ο Γενικός Διευθυντής, όσο και τα μέλη της συμβουλευτικής υπεπιτροπής (κατά πλειοψηφία), σύστησαν τον αιτητή ως τον καταλληλότερο από τους δυο υποψηφίους για προαγωγή. Η απόφαση της Αρχής η οποία ακολούθησε τη διοικητική απόφαση που προέκυψε (Τεκμήριο 8), ακυρώθηκε λόγω κακής συγκρότησης του Συμβουλίου της Αρχής. Το αντικείμενο της επανεξέτασης μετά τη δεύτερη ακυρωτική απόφαση ήταν, εξ αντικειμένου, η πλήρωση της θέσης από συμβούλιο δεόντως συγκροτημένο. Η απόφαση που λήφθηκε κατά την επανεξέταση, ακυρώθηκε για το λόγο και μόνο ότι αναζητήθηκαν και λήφθηκαν οι απόψεις του νέου Γενικού Διευθυντή χωρίς την ύπαρξη αποχρώντος λόγου. Καθήκον της Αρχής ήταν να επιληφθεί του θέματος της πλήρωσης της [*2009]θέσης με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς της 31/10/88, όπως αυτό διαμορφώθηκε με την καταγραφή των απόψεων του Γενικού Διευθυντή από τη συμβουλευτική υπεπιτροπή προσωπικού στις 2/11/89. Αντί τούτου, επανακλήθηκε όπως εκφέρει τις απόψεις της η συμβουλευτική υπεπιτροπή της Αρχής για θέματα προσωπικού με διαφορετική σύνθεση απ’ ό,τι κατά τον κρίσιμο χρόνο, για την εκ νέου υποβολή συστάσεων για την πλήρωση της θέσης. Παρά τη συμβουλή των νομικών συμβούλων της Αρχής, ότι το θέμα έπρεπε να αντιμετωπιστεί με βάση το καθεστώς νόμου και πραγμάτων της 31/10/88, η Αρχή εξέτασε το θέμα εκ νέου, παραπέμποντάς το στη συμβουλευτική υπεπιτροπή της Αρχής η οποία υπέβαλε σύσταση για την επιλογή του ενδιαφερόμενου μέρους. Στην έκθεση της συμβουλευτικής υπεπιτροπής εξηγούνται οι λόγοι οι οποίοι κατά την κρίση της δικαιολογούσαν απόκλιση από τη σύσταση του Γενικού Διευθυντή οι οποίοι εξικνούνται στην αρχαιότητα του ενδιαφερόμενου μέρους. Η σύσταση της συμβουλευτικής υπεπιτροπής της 13/10/92 υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο της Αρχής και αποτέλεσε τον άξονα της απόφασής της.
Αναπόφευκτα, και η τέταρτη απόφαση της Αρχής πρέπει να ακυρωθεί λόγω της στοιχειοθέτησής της με αναφορά σε γεγονότα άλλα από εκείνα που υφίσταντο κατά τον κρίσιμο χρόνο του Οκτωβρίου 1988. Η συμπερίληψη στα στοιχεία κρίσεως της έκθεσης και των συστάσεων της Συμβουλευτικής Επιτροπής της 13/10/92, συνιστούσε κατάχρηση εξουσίας με αναπότρεπτο αποτέλεσμα την ακύρωση της απόφασης.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Η απόφαση ακυρώνεται στην ολότητά της, βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
H προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο