(1994) 4 ΑΑΔ 1612
[*1612]29 Ιουλίου, 1994
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΗΛΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ,
Αιτητές,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, MEΣΩ
EΠITPOΠHΣ ΔHMOΣIAΣ YΠHPEΣIAΣ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Συνεκδ. Υποθέσεις Αρ. 13/93, 19/93)
Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Προαγωγές ― Σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος ― Δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο δικαστικού ελέγχου η κρίση του Διευθυντή ούτε ο τρόπος αξιολόγησης των πληροφοριών γύρω από τους υποψηφίους τις οποίες συνέλεξε.
Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Προαγωγές ― Αρχαιότητα ― Απομακρυσμένη αρχαιότητα δεν έχει οποιαδήποτε σημαντική βαρύτητα ― Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Προαγωγές ― Προσόντα ― Πρόσθετα Προσόντα που δεν συνιστούν Πλεονέκτημα ― Σημασία τους με βάση την νομολογία.
Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Προαγωγές ― Σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος ― Ουσιώδες στοιχείο που δεν μπορεί να παραγνωριστεί χωρίς ειδική αιτιολογία.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος ― Υπαλληλική Προσφυγή ― Πεδίο ενέργειας του Δικαστηρίου ― Η κρίση του διορίζοντος οργάνου δεν μπορεί να υποκατασθεί.
Οι προσφυγές συνεκδικάστηκαν λόγω συνάφειας και στρέφονταν εναντίον δύο διαφορετικών αποφάσεων περί προαγωγής, των ενδιαφερομένων μερών, στη θέση Λειτουργού για τις Εισπράξεις Φόρων 1ης Τάξης.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας τις προσφυγές, αποφάσισε ότι:
[*1613]1. Η σύσταση του Διευθυντή δεν είναι αντίθετη με τα στοιχεία των φακέλων. Ο Διευθυντής όπως ανέφερε, έχει διαβουλευθεί και τους άμεσα προϊσταμένους των υποψηφίων προτού προβεί στις συστάσεις του, και με βάση όλα τα στοιχεία που είχε ενώπιόν του έκρινε ότι καταλληλότεροι για προαγωγή ήταν τα ενδιαφερόμενα μέρη. Το Δικαστήριο δεν μπορεί να υπεισέλθει στην κρίση του Διευθυντή ούτε μπορεί να ελέγξει τον τρόπο με τον οποίο αυτός αξιολόγησε τις πληροφορίες που συνέλεξε.
Η σύσταση του Διευθυντή ήταν υπό τις περιστάσεις νόμιμη και μπορούσε να ληφθεί υπόψη από την E.Δ.Y. κατά την αξιολόγηση των υποψηφίων.
2. Η απόφαση της E.Δ.Y. ήταν επαρκώς αιτιολογημένη και εν πάση περιπτώσει η αιτιολογία βρίσκει στήριγμα στα στοιχεία των φακέλων. Η υπεροχή των αιτητών σε αξία είναι οριακή. Η αρχαιότητα στην προηγούμενη θέση είναι η ίδια. Απομακρυσμένη αρχαιότητα δεν έχει οποιαδήποτε σημαντική βαρύτητα.
Όσον αφορά τα προσόντα τρεις από τους αιτητές είχαν προσόντα πρόσθετα από εκείνα που προβλέπονται στο Σχέδιο Υπηρεσίας τα οποία όμως δεν αποτελούσαν πρόσθετο προσόν ή πλεονέκτημα. Το απόσπασμα από την απόφαση του Στυλιανίδη Δ., όπως ήταν τότε στην υπόθεση Κυριάκος Ζήνωνος v. Κυπριακής Δημοκρατίας είναι σχετικό.
3. Η Ε.Δ.Y. εκτός από τα κριτήρια αξία, προσόντα και αρχαιότητα έλαβε επίσης υπόψη της τη σύσταση του Διευθυντή η οποία σύμφωνα με τη νομολογία είναι ουσιώδες στοιχείο προσδιορισμού της αξίας των υποψηφίων και δεν μπορεί να παραγνωριστεί χωρίς ειδική αιτιολογία.
4. Υπό τις περιστάσεις κρίνεται ότι η απόφαση της Ε.Δ.Y. ήταν επαρκώς αιτιολογημένη και εύλογα επιτρεπτή και το Δικαστήριο δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη δική του κρίση με εκείνη του διορίζοντος οργάνου.
Οι προσφυγές απορρίπτονται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Γεωργιάδου v. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2480,
[*1614]Βασιλείου v. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1005,
Καϊττάνη κ.ά. v. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1294,
Χατζηϊωσήφ v. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1730
Ζήνωνος v. Δημοκρατίας (1993) 4 Α.Α.Δ. 882.
Προσφυγές.
Προσφυγές εναντίον της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας με την οποία τα ενδιαφερόμενα μέρη προάχθηκαν στη θέση Λειτουργού για τις Εισπράξεις Φόρων 1ης Τάξης αντί των αιτητών.
Λ. Παπαφιλίππου, για τους Aιτητές.
Λ. Κουρσουμπά, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Δ. Παπαδόπουλος, για τα Ενδιαφερόμενα μέρη.
Cur. adv. vult.
APTEMHΣ, Δ.: Οι αιτητές στην προσφυγή αρ. 13/93 ζητούν την ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (Ε.Δ.Υ.) με την οποία προάχθηκε στη θέση Λειτουργού για τις Εισπράξεις Φόρων 1ης Τάξης ο Θεόδωρος Χρίστου. Οι ίδιοι αιτητές με την προσφυγή αρ. 19/93 ζητούν την ακύρωση της απόφασης της E.Δ.Y. με την οποία προάχθηκε στην ίδια θέση ο Ανδρέας Δημοσθένους. Οι επίδικες θέσεις είναι θέσεις Προαγωγής. Οι προσφυγές συνεκδικάστηκαν γιατί έχουν κοινά νομικά σημεία και γεγονότα.
Για τη πλήρωση των δύο θέσεων ακολουθήθηκαν ξεχωριστές διαδικασίες, αλλά οι επίδικες αποφάσεις λήφθηκαν κατά την ίδια συνεδρίαση της ΕΔΥ. Θεωρώ περιττό να αναφερθώ στα διάφορα στάδια των διαδικασιών που προηγήθηκαν της συνεδρίασης της E.Δ.Y. ημερομηνίας 3.9.92 κατά την οποία λήφθηκαν οι επίδικες αποφάσεις.
Τα πιο κάτω σχετίζονται με την απόφαση για προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους Δημοσθένους (Θέμα Β(2)(4) των πρακτικών). Στη συνεδρίαση προσήλθε ο Διευθυντής του Τμήματος στη διάθεση του οποίου τέθηκαν οι προσωπικοί φάκελοι και οι φάκελοι των ετήσιων υπηρεσιακών εκθέσεων των υποψηφίων. Ο Διευθυντής ανέφερε τα εξής:
[*1615]
“Για τις συστάσεις στις οποίες θα προβώ έχω μελετήσει τους Φακέλους για όλα τα χρόνια που αφορούν την υπηρεσία των δικαιούχων και έχω διαβουλευθεί με τον προϊστάμενο του Κλάδου για τις Εισπράξεις Φόρων, κ. Δημητρίου. Σε μια γενική θεώρηση των τριών κριτηρίων, ήτοι αξία, προσόντα και αρχαιότητα, και έχοντας υπόψη τις απαιτήσεις του Σχεδίου Υπηρεσίας για τη θέση Λειτουργού για τις Εισπράξεις Φόρων, 1ης Τάξης, καθώς και τη μεγάλη πρόοδο την οποία έχει επιδείξει στην εργασία του τον τελευταίο καιρό ο κ. Δημοσθένους Ανδρέας, πιστεύω ότι υπερτερεί έναντι των άλλων υποψηφίων και ως εκ τούτου τον συστήνω για προαγωγή στη θέση Λειτουργού για τις Εισπράξεις Φόρων, 1ης Τάξης.”
Μετά την αποχώρηση του Διευθυντή από τη συνεδρίαση η Ε.Δ.Υ. εξέτασε τα ουσιώδη στοιχεία που περιέχονται στους φακέλους και έλαβε επίσης υπόψη τη σύσταση του Διευθυντή. Στα πρακτικά της επίδικης συνεδρίασης αναφέρεται επίσης ότι η E.Δ.Y. έλαβε υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων καθώς και την αρχαιότητά τους. Τέλος η E.Δ.Y. “αφού έλαβε υπόψη όλα τα ενώπιόν της ουσιώδη στοιχεία, έκρινε με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους - αξία, προσόντα, αρχαιότητα - ότι ο ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ Ανδρέας, ο οποίος έχει και τη σύσταση του Διευθυντή, υπερέχει των άλλων υποψηφίων, τον επέλεξε ως τον πιο κατάλληλο και αποφάσισε να προσφέρει σ’ αυτόν προαγωγή στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Λειτουργού για τις Εισπράξεις Φόρων, 1ης Τάξης, Τμήμα Εσωτερικών προσόδων.”
Η απόφαση για προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους Θεόδωρου Χρίστου λήφθηκε επίσης κατά τη συνεδρίαση της E.Δ.Y. ημερ. 3.9.92 (Θέμα Β(2)(5) των πρακτικών). Τα σχετικά πρακτικά μεταξύ άλλων αναφέρουν και τα εξής:
“Η Επιτροπή ασχολήθηκε με τον ενώπιόν της κατάλογο των υποψηφίων και έκρινε ότι προάξιμοι είναι οι υποψήφιοι με αύξ. αρ. 1,4-28 και 30-46.
Ο υποψήφιος με αύξ. αρ. 3, Δημοσθένους Ανδρέας, ο οποίος επιλέγηκε στο θέμα Β(2)(4) πιο πάνω, δε λαμβάνεται υπόψη.
Στη συνέχεια προσήλθε στη συνεδρίαση ο Διευθυντής του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων κ. Γρηγορίου Ανδρέας, ο οποίος ενημερώθηκε για την απόφαση της Επιτροπής στο θέμα Β(2)(4) πιο πάνω να προσφέρει προαγωγή στη θέση Λειτουργού για τις Εισπράξεις Φόρων, 1ης Τάξης, στο Δημοσθένους Ανδρέα. Στη διά[*1616]θεση του Διευθυντή τέθηκαν οι Προσωπικοί Φάκελοι και οι Φάκελοι των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων.
Ο Διευθυντής ανέφερε τα εξής:
“Για τις συστάσεις μου έχω μελετήσει τους Φακέλους των υποψηφίων και έχω διαβουλευθεί με τον προϊστάμενο για τις Εισπράξεις Φόρων, κ. Δημητρίου. Σε μια γενική θεώρηση των τριών κριτηρίων, ήτοι αξία, προσόντα, αρχαιότητα, και έχοντας υπόψη τις απαιτήσεις του Σχεδίου Υπηρεσίας, συστήνω για προαγωγή το Χρίστου Θεόδωρο, ο οποίος τον τελευταίο χρόνο έχει επιδείξει τέτοια ανοδική πορεία, που ο προϊστάμενός του μου έστειλε ειδική επιστολή. Ειδικά τα τελευταία χρόνια έχει επιδείξει μεγάλη πρόοδο και μεγάλο ενδιαφέρον στην εργασία του. Αρκεί να σας πω ότι τα απογεύματα που είναι ελεύθερος εργάζεται. Πάει έξω και εισπράττει φόρους, οι οποίοι έχουν αυξηθεί πάρα πολύ. Επίσης έχει επιδείξει μεγάλη πρωτοβουλία στην είσπραξη των φόρων.”
Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις της Επιτροπής, αναφορικά με τον Ηλία Ανδρέα, τον οποίο δεν συστήνει και ο οποίος σε σύγκριση με το Χρίστου φαίνεται να υπερτερεί (πολύ περιθωριακά) τόσο σε αξία όσο και σε αρχαιότητα, ο κ. Γρηγορίου ανέφερε:
“Η θέση μου είναι η εξής: Από απόψεως αξίας, αφού έλαβα υπόψη την πρόοδο που επέδειξε στην εργασία του ο Χρίστου και με βάση τις εξηγήσεις που μου δόθηκαν από τον Προϊστάμενο της υπηρεσίας και τους άμεσα προϊσταμένους τους, βρίσκω ότι, συγκρίνοντας το Χρίστου με τον Ηλία, υπερτερεί ο Χρίστου Θεόδωρος.”
Η E.Δ.Y. μετά την αποχώρηση του Διευθυντή από τη συνεδρίαση και πάλι εξέτασε τα ουσιώδη στοιχεία από τους φακέλους, έλαβε υπόψη όπως αναφέρεται στα πρακτικά τα προσόντα και την αρχαιότητα των υποψηφίων, και έκρινε με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους και με βάση τη σύσταση του Διευθυντή, ότι ο Χρίστου Θεόδωρος υπερέχει των άλλων υποψηφίων, και τον επέλεξε ως τον πιο κατάλληλο για προαγωγή.
Οι προαγωγές των ενδιαφερομένων μερών δημοσιεύθηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας ημερ. 13.11.92 αρ. γνωστοποίησης 3629.
Ο δικηγόρος των αιτητών πρόβαλε ουσιαστικά δύο λόγους για ακύρωση των προαγωγών των ενδιαφερομένων μερών:
[*1617](1) Οι καθ’ ων η αίτηση ενήργησαν με υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσίας και/ή κάτω από καθεστώς πλάνης περί τα πράγματα επειδή κατά τον ισχυρισμό του παρέλειψαν να ακολουθήσουν τις πρόνοιες των άρθρων 35(3) και 35(4) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 όπως τροποποιήθηκε, (ο Νόμος) και που διέπουν την πλήρωση θέσεων προαγωγής.
(2) Παράνομη ή ανεπαρκής αιτιολογία.
Αναφορικά με τον πρώτο λόγο για ακύρωση ο δικηγόρος των αιτητών ισχυρίστηκε ότι οι αιτητές υπερτερούν καταφανώς των ενδιαφερομένων μερών σε αρχαιότητα, πείρα, προσόντα και αξία.
Είναι επίσης ο ισχυρισμός του δικηγόρου των αιτητών ότι η E.Δ.Y. παραγνώρισε τα πρόσθετα προσόντα των αιτητών 2, 3 και 4 που ανκαι δεν καθορίζονται ως βασικά ή ως πλεονέκτημα από το Σχέδιο Υπηρεσίας, είναι ωστόσο συναφή με τα καθήκοντα της θέσης.
Όσον αφορά τις συστάσεις του Διευθυντή που είναι υπέρ των ενδιαφερομένων μερών, ο δικηγόρος των αιτητών είπε πως αυτές συγκρούονται με τα στοιχεία των φακέλων και κατά συνέπεια η οποιαδήποτε σημασία τους εκμηδενίζεται.
Η υπηρεσιακή εικόνα αιτητών και ενδιαφερομένων μερών όπως αυτή προκύπτει από τα στοιχεία των φακέλων έχει ως εξής: Με βάση τις βαθμολογίες των ετήσιων εκθέσεων υπάρχει οριακή υπεροχή των αιτητών. Η οποιαδήποτε υπεροχή δεν ανάγεται στα τρία τελευταία έτη όπου αιτητές και ενδιαφερόμενα μέρη είναι ισοδύναμοι. Στο στοιχείο της αρχαιότητας αιτητές και ενδιαφερόμενα μέρη κατέχουν την προηγούμενη της επίδικης θέση από την ίδια ημερομηνία (15.3.82). Υπάρχει προβάδισμα στην αρχαιότητα του αιτητή Ηλία (1.2.74) έναντι του ενδιαφερομένου μέρους Χρίστου (16.2.76) και του αιτητή Γιάκουμου (1.2.72) έναντι του ενδιαφερομένου μέρους Δημοσθένους (1.2.74) και του ενδιαφερομένου μέρους Χρίστου (16.2.76). Όσον αφορά τα προσόντα όλοι πληρούν τα απαιτούμενα από το Σχέδιο Υπηρεσίας. Ο αιτητής Αντωνίου κατέχει επίσης Δίπλωμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και έχει επιτύχει σε εξετάσεις στη Λογιστική. Στη Λογιστική [*1618]έχουν επίσης επιτύχει σε εξετάσεις οι αιτητές Γιάκουμος και Παναγιώτου.
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω όπως επίσης και το περιεχόμενο των συστάσεων του Διευθυντή δεν μπορώ να συμφωνήσω με τον ισχυρισμό των αιτητών ότι η σύσταση του Διευθυντή είναι αντίθετη με τα στοιχεία των φακέλων. Ο Διευθυντής όπως ανέφερε, έχει διαβουλευθεί και τους άμεσα προϊσταμένους των υποψηφίων προτού προβεί στις συστάσεις του, και με βάση όλα τα στοιχεία που είχε ενώπιόν του έκρινε ότι καταλληλότεροι για προαγωγή ήταν τα ενδιαφερόμενα μέρη. Το Δικαστήριο δεν μπορεί να υπεισέλθει στην κρίση του Διευθυντή ούτε μπορεί να ελέγξει τον τρόπο με τον οποίο αυτός αξιολόγησε τις πληροφορίες που συνέλεξε. (Βλ. απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Κατερίνα Γεωργιάδου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2480).
Με βάση τα πιο πάνω κρίνω ότι η σύσταση του Διευθυντή ήταν υπό τις περιστάσεις νόμιμη και μπορούσε να ληφθεί υπόψη από την E.Δ.Y. κατά την αξιολόγηση των υποψηφίων.
Όσον αφορά το δεύτερο λόγο για ακύρωση, έχω την άποψη ότι ούτε αυτός ευσταθεί. Η απόφαση της E.Δ.Y. ήταν επαρκώς αιτιολογημένη και εν πάση περιπτώσει η αιτιολογία βρίσκει στήριγμα στα στοιχεία των φακέλων. Η υπεροχή των αιτητών σε αξία είναι οριακή. Η αρχαιότητα στην προηγούμενη θέση είναι η ίδια. Απομακρυσμένη αρχαιότητα δεν έχει οποιαδήποτε σημαντική βαρύτητα. (Βλ. Βασιλείου ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 1005, Καϊττάνη και Άλλοι ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1294, Χατζηϊωσήφ ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1730).
Όσον αφορά τα προσόντα τρεις από τους αιτητές είχαν προσόντα πρόσθετα από εκείνα που προβλέπονται στο Σχέδιο Υπηρεσίας τα οποία όμως δεν αποτελούσαν πρόσθετο προσόν ή πλεονέκτημα. Το πιο κάτω απόσπασμα από την απόφαση του Στυλιανίδη Δ., όπως ήταν τότε στην υπόθεση Κυριάκος Ζήνωνος ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1993) 4 Α.Α.Δ. 882 είναι σχετικό:
“Προσόν, που δεν προβλέπεται από το Σχέδιο Υπηρεσίας ως πλεονέκτημα, αλλά είναι συναφές με τα καθήκοντα της θέσης, λαμβάνεται υπόψη στην εκτίμηση της ικανότητας του υποψηφίου για την καλύτερη εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης. Είναι παράγοντας, έστω και περιθωριακός, για την επιλογή του καταλληλοτέρου υποψηφίου για διορισμό ή προαγωγή. Η διορίζουσα αρχή δεν δικαιούται να παραγνωρίζει την κατοχή από υποψήφιο τέτοι[*1619]ου προσόντος, αλλά πρέπει να το συνεκτιμά με τα υπόλοιπα στοιχεία στη γενική αξιολόγηση των υποψηφίων. (Βλ., μεταξύ άλλων Andreou v. Republic (1979) 3 C.L.R. 379· Michaeloudis v. Republic (1982) 3 C.L.R. 963· Michaelides v. Republic (1987) 3 C.L.R. 2170.
...................................................................................................................
...................................................................................................................
Tα πρόσθετα προσόντα, όμως, δεν συνιστούν από μόνα τους “έκδηλη υπεροχή” στο νόημα της φράσης όπως ερμηνεύθηκε δικαστικά - (βλ. HadjiIoannou v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1041· Papadopoullos v. Republic (1985) 3 C.L.R. 405 και Ioannides v. Republic (1986) 3 C.L.R. 1089, σελ. 1095).
Η Επιτροπή είχε ενώπιόν της τα προσόντα του αιτητή και των ενδιαφερομένων μερών. Από το πρακτικό της είναι φανερό ότι έλαβε υπόψη της και συνεκτίμησε τα προσόντα μαζί με τα νομοθετημένα κριτήρια.”
Στη προκειμένη περίπτωση είναι επίσης κατά την άποψή μου φανερό από τα πρακτικά ότι η E.Δ.Y. έλαβε υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων και τα συνεκτίμησε με τα υπόλοιπα νομοθετημένα κριτήρια. Η E.Δ.Y. εκτός από τα κριτήρια αξία, προσόντα και αρχαιότητα έλαβε επίσης υπόψη της τη σύσταση του Διευθυντή η οποία σύμφωνα με τη νομολογία είναι ουσιώδες στοιχείο προσδιορισμού της αξίας των υποψηφίων και δεν μπορεί να παραγνωριστεί χωρίς ειδική αιτιολογία.
Υπό τις περιστάσεις κρίνω ότι η απόφαση της E.Δ.Y. ήταν επαρκώς αιτιολογημένη και εύλογα επιτρεπτή και το Δικαστήριο δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη δική του κρίση με εκείνη του διορίζοντος οργάνου.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους οι προσφυγές αποτυγχάνουν και απορρίπτονται. Δεν εκδίδεται διάταγμα για έξοδα.
Oι προσφυγές απορρίπτονται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο