(1995) 4 ΑΑΔ 2877
[*2877] 29 Δεκεμβρίου, 1995
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146 ΚΑΙ 28 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΠΩΤΟΥ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ (ΑΡ. 1),
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 803/94)
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Προαγωγές — Σύσταση του Προϊσταμένου — Αιτιολογία — Άρθρο 35(4) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου (Ν. 1/90) — Προσωπική γνώση του Προϊσταμένου — Πληροφόρηση του από άλλους λειτουργούς — Νόμιμη η σύσταση στην κριθείσα περίπτωση.
Ο αιτητής προσέβαλε την προαγωγή των ενδιαφερομένων μερών σε Ανώτερους Γεωργικούς Λειτουργούς.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Διαφωνεί με την εισήγηση του δικηγόρου του αιτητή ότι η προσωπική γνώση του Διευθυντή δεν αποκαλύπτεται. Ο Διευθυντής παραθέτει στη σύστασή του όλα τα στοιχεία τα οποία σύμφωνα με την εκτίμηση του καθιστούν τα ενδιαφερόμενα μέρη καταλληλότερα για προαγωγή στην επίδικη θέση και διαφωνεί με την εισήγηση ότι η σύσταση περιέχει εξωγενή στοιχεία.
Το γεγονός ότι για μερικά από τα στοιχεία τα οποία χρησιμοποίησε ο Διευθυντής για στήριξη της σύστασής του μπορεί να περιέχονται στις εκθέσεις και να έχουν ήδη αξιολογηθεί γι' αυτά οι υποψήφιοι, δεν καθιστούν παράνομη τη σύσταση.
Όσον αφορά τον ισχυρισμό ότι οι "διαβουλεύσεις" και "πληροφορίες" που άντλησε ο Διευθυντής από τους άμεσα Προϊσταμένους [*2878] των υποψηφίων δεν αποκαλύπτονται, παρατηρείται ότι το θέμα καλύπτεται από την απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Κατερίνα Γεωργιάδου ν. Δημοκρατίας, όπου έχει λεχθεί ότι πρέπει μεν να καταγράφονται οι συστάσεις του Προϊσταμένου του Τμήματος για να ελέγχονται από το Δικαστήριο, αλλά όχι και οι απόψεις που ο Προϊστάμενος άκουσε από άλλους λειτουργούς, ούτε ο τρόπος με τον οποίο ο Προϊστάμενος τις αξιολογεί.
2. Η ΕΔΥ εκθέτει τους λόγους για τους οποίους τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι οι καταλληλότεροι για προαγωγή. Οι λόγοι που δίνονται για την επιλογή συνάδουν και υποστηρίζονται πλήρως από το περιεχόμενο των υπηρεσιακών/ εμπιστευτικών εκθέσεων.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Χατζηγιάννη ν. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 1815,
Κελεπινιώτης ν. Α.Η.Κ. (1994) 4 Α.Α.Δ. 1795,
Γεωργιάδου ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2480.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των καθ' ων η αίτηση με την οποία προάχθηκαν τα ενδιαφερόμενα μέρη στη θέση Ανώτερου Γεωργικού Λειτουργού, Τμήμα Γεωργίας, αντί του αιτητή.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Μ. Ραφτόπουλος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv.vult.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.: Ο αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) η οποία δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας με ημερομηνία 22.7.94 και με την οποία προάχθηκαν τα ενδιαφερόμενα μέρη Ανδρέας Κραμβιάς και Χρίστος Μοτίτης στη θέση Ανώτερου Γεωργικού Λειτουργού, Τμήμα Γεωργίας.
Η επίδικη θέση είναι θέση προαγωγής (βλ. άρθρο 35 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990, όπως τροποποιήθηκε, (ο [*2879] Νόμος)), και στη συνεδρίαση της ΕΔΥ ημερ. 26.5.94 προσήλθε ο Διευθυντής του Τμήματος, ο οποίος ανάφερε τα εξής υπό μορφή συστάσεων με βάση το άρθρο 35(4) του Νόμου:
"Γνωρίζω προσωπικά όλους τους υποψηφίους και έχω άμεση γνώση της επαγγελματικής κατάρτισης τους, των ικανοτήτων και ιδιοτήτων τους και της προσφοράς τους στο Τμήμα. Επιπλέον έχω κατ' επανάληψη διαβουλευθεί με τους άμεσα προϊστάμενους τους για τον τρόπο ενάσκησης του ρόλου τους και γενικά για την όλη προσφορά τους. Η προσφορά όλων των υποψηφίων κατά το 1993 βρίσκεται περίπου στα ίδια επίπεδα με τον προηγούμενο χρόνο. Όλοι οι υποψήφιοι έχουν πολυετή υπηρεσία στη θέση Γεωργικού Λειτουργού, 1ης Τάξης ή Γεωργικού Λειτουργού Α' και συνεπώς μπορώ να βεβαιώσω ότι όλοι ικανοποιούν την παράγραφο (3) του Σχεδίου Υπηρεσίας, σύμφωνα με την οποία απαιτείται ευρεία διοικητική πείρα και οργανωτική ικανότητα καθώς και άριστη γνώση των συνθηκών της Κυπριακής γεωργίας-κτηνοτροφίας.
Με βάση τα πιο πάνω και αφού έλαβα υπόψη τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους αξία, προσόντα, αρχαιότητα - και τις απαιτήσεις της υπό πλήρωση θέσης καθώς και την καταλληλότητα των υποψηφίων, συστήνω για προαγωγή τους Κραμβιά Ανδρέα και Μοτίτη Χρίστο.
Ο Κραμβιάς υπερέχει των άλλων υποψηφίων σε επιστημονική κατάρτιση, σε πείρα, σε θέματα οργανωτικά και διοικητικής φύσεως και σε γενική προσφορά, επιπλέον όμως είναι και ο πρώτος σε αρχαιότητα. Ιδιαίτερα ξεχωρίζει σε θέματα επιμόρφωσης προσωπικού, στη σύνταξη μελετών και την επίλυση ειδικών προβλημάτων, χωρίς να υστερεί ουσιωδώς σε αξία. Η αξιολόγησή του για το έτος 1990 παρουσιάζεται συγκριτικά χαμηλή, πιστεύω όμως ότι δεν πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία σ' αυτήν, διότι αποτελεί ένα μεμονωμένο περιστατικό στην καθόλα εξαίρετη προσφορά του στη διάρκεια της υπηρεσίας του. Στα επόμενα χρόνια η αξιολόγησή του επανήλθε, όπως θα δείτε, στα ψηλά φυσιολογικά της επίπεδα. Θα ήθελα να αναφέρω επίσης ότι ο Κραμβιάς διαθέτει και το πρόσθετο προσόν.
Ο Μοτίτης έχει εξαίρετη προσφορά καθόλα τα χρόνια της υπηρεσίας του και μόνο πολύ οριακά υστερεί έναντι άλλων υποψηφίων σε αρχαιότητα, πράγμα στο οποίο δε δίδω ιδιαίτερη σημασία. Έχω υπόψη μου ότι ο Μοτίτης δε διαθέτει το πρόσθετο προσόν, γνωρίζω όμως ότι δεν υστερεί ουδενός σε επιστημονική [*2880] κατάρτιση, γιατί ενημερώνεται συστηματικά και ουσιαστικά σε θέματα του τομέα του. Αποτέλεσμα αυτής της επιστημονικής του συγκρότησης, αλλά και του ζήλου του, είναι τα πολύ αξιόλογα επίπεδα τα οποία έχει σήμερα η Κύπρος στον τομέα των σύγχρονων μεθόδων άρδευσης. Ο Μοτίτης βρίσκεται σε πολύ στενή επαφή με τα διάφορα τμήματα του Υπουργείου για την εκτέλεση αναπτυξιακών υδατικών προγραμμάτων και είναι εμφανής η υπεροχή του έναντι άλλων λειτουργών σε πειστικότητα, μεθοδικότητα, σωστή προσέγγιση και αποτελεσματικότητα."
Μετά την αποχώρηση του Διευθυντή από τη συνεδρίαση, η ΕΔΥ ασχολήθηκε με την αξιολόγηση και σύγκριση των υποψηφίων, λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο των εμπιστευτικών/υπηρεσιακών εκθέσεων των υποψηφίων, τα προσόντα και την αρχαιότητα.
Το πρακτικό της επίδικης συνεδρίασης καταλήγει ως εξής:
"Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη όλα τα ενώπιόν της ουσιώδη στοιχεία και με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους - αξία, προσόντα, αρχαιότητα - έκρινε ότι οι παρακάτω, οι οποίοι έχουν και τη σύσταση του Διευθυντή, υπερέχουν των άλλων υποψηφίων, τους επέλεξε ως τους πιο κατάλληλους και αποφάσισε να προσφέρει σ' αυτούς προαγωγή στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Ανώτερου Γεωργικού Λειτουργού, Τμήμα Γεωργίας:
1. Κραμβιάς Ανδρέας
2. Μοτίτης Χρίστος
Καταλήγοντας στην πιο πάνω απόφαση, η Επιτροπή δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι ο Μοτίτης Χρίστος δε διάθετει το πρόσθετο προσόν που προβλέπεται στο Σχέδιο Υπηρεσίας, ενώ άλλοι υποψήφιοι που δεν επιλέγηκαν το διαθέτουν. Λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι ο Μοτίτης υπερέχει έναντι όλων των άλλων υποψηφίων σε αξία, δεν υστερεί παρά μόνο πολύ οριακά έναντι ορισμένων υποψηφίων σε αρχαιότητα, και αυτό ανάγεται στην ημερομηνία πρώτου διορισμού, στη δεκαετία του 1960, και ότι επιπλέον έχει υπέρ του και την αιτιολογημένη σύσταση του Διευθυντή, έκρινε ότι αυτός γενικά υπερέχει και είναι ο πιο κατάλληλος για προαγωγή.
Συναφώς η Επιτροπή σημείωσε επίσης ότι, παρά το γεγονός ότι ο Μοτίτης δε διαθέτει το πρόσθετο προσόν και δεν έχει μεταπτυχιακή εκπαίδευση, κατόρθωσε μέσα από την ερ[*2881]γασία του και το ενδιαφέρον του για ανάπτυξη, να αναπτύξει τις γνώσεις και τις ικανότητες του και να αποδώσει περισσότερο από άλλους που κατέχουν το πρόσθετο προσόν, όπως αντανακλάται μέσα από τις Εμπιστευτικές/Υπηρεσιακές του Εκθέσεις αλλά και στη σύσταση του Διευθυντή."
Μετά την αποδοχή της προσφοράς της προαγωγής από τα ενδιαφερόμενα μέρη και τη δημοσίευση της στην Επίσημη Εφημερίδα, καταχωρήθηκε η παρούσα προσφυγή.
Το Σχέδιο Υπηρεσίας της επίδικης θέσης προνοεί, μεταξύ άλλων, τριετή τουλάχιστον υπηρεσία στη θέση Γεωργικού Λειτουργού Α/ Γεωργικού Λειτουργού 1ης Τάξης/ Μηχανικού Διατηρήσεως Εδάφους 1ης Τάξης Και οι τρεις υποψήφιοι πληρούν το πιο πάνω προσόν, εφόσον ο αιτητής κατέχει τη θέση Γεωργικού Λειτουργού Α' από 15.11.82 και ο Μοτίτης και Κραμβιάς τη θέση Γεωργικού Λειτουργού 1ης Τάξης, ο μεν πρώτος από 15.3.82, ο δε δεύτερος από 1.3.79.
Για τους 3 υποψήφιους ισχύει η Σημείωση του Σχεδίου Υπηρεσίας, η οποία προνοεί ότι επιτυχής μεταπτυχιακή εκπαίδευση ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους αποτελεί πρόσθετο προσόν. Με βάση την πρόνοια αυτή, το πρόσθετο προσόν το κατέχει μόνο το ενδιαφερόμενο μέρος Κραμβιάς.
Όσον αφορά τον παράγοντα αξία, με βάση τις αξιολογήσεις των ετησίων υπηρεσιακών/εμπιστευτικών εκθέσεων, προκύπτει υπεροχή του ενδιαφερόμενου μέρους Μοτίτη, ενώ αιτητής και ενδιαφερόμενο μέρος Κραμβιάς είναι περίπου ίσοι.
Ως πρώτο λόγο ακυρότητας ο δικηγόρος του αιτητή υπέβαλε ότι η σύσταση του Διευθυντή πάσχει νομικά. Ισχυρίστηκε συγκεκριμένα ότι ο Διευθυντής με τη σύσταση του εισάγει στοιχεία εξωγενή και παράνομα, ότι κάνει αναφορά σε αόριστες "διαβουλεύσεις" και "πληροφορίες", οι οποίες δεν αποκαλύπτονται και ότι η προσωπική γνώση που έχει για τους υποψηφίους δεν καταγράφεται, ούτε περιέχει αιτιολογία.
Όλα τα πιο πάνω παραβιάζουν, σύμφωνα με τον κ. Αγγελίδη, τις πρόνοιες του άρθρου 35(4) του Νόμου που απαιτεί την αιτιολόγηση των συστάσεων του Διευθυντή.
Ισχυρίστηκε επίσης ότι για μερικά από τα στοιχεία που χρησιμοποίησε ο Διευθυντής για στήριξη της σύστασης του, οι υποψή[*2882]φιοι ήδη αξιολογήθηκαν στις υπηρεσιακές εκθέσεις τους και δεν μπορούν να αποτελέσουν ξεχωριστό συντελεστή κρίσης ή να διαδραματίσουν οποιοδήποτε ρόλο στη λήψη της επίδικης απόφασης.
Έχοντας υπόψη την υπηρεσιακή εικόνα των υποψηφίων, όπως αυτή εκτίθεται πιο πάνω, κρίνω πως οι ισχυρισμοί του αιτητή, που άπτονται του θέματος της σύστασης του Διευθυντή, δεν ευσταθούν. Διαφωνώ με την εισήγηση του δικηγόρου του αιτητή ότι η προσωπική γνώση του Διευθυντή δεν αποκαλύπτεται. Ο Διευθυντής παραθέτει στη σύσταση του όλα τα στοιχεία τα οποία σύμφωνα με την εκτίμηση του καθιστούν τα ενδιαφερόμενα μέρη καταλληλότερα για προαγωγή στην επίδικη θέση και διαφωνώ με την εισήγηση ότι η σύσταση περιέχει εξωγενή στοιχεία.
Οι υποθέσεις Ευάνθης Χ'Τιάννη ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 1815 και Αντώνης Κελεπενιώτης ν. ΑΗΚ (1994) 4 Α.Α.Δ. 1795, στις οποίες παραπέμπει ο δικηγόρος του αιτητή, διαφοροποιούνται γιατί αφορούν διαφορετικές καταστάσεις. Στην Χ'Γιάννη" ο Διευθυντής είχε συστήσει μόνο με αναφορά στα τρία καθιερωμένα κριτήρια και στην προσωπική του γνώση, ενώ η υπόθεση Κελεπενιώτη αφορούσε όπως ανέφερε το Δικαστήριο, υπεργενικευμένη δήλωση της Υπεπιτροπής της Αρχής σε σχέση με την εικόνα των υποψηφίων στη συνέντευξη η οποία δεν μετέδιδε την κρίση του οργάνου αυτού σε βαθμό που να επέτρεπε τον έλεγχο.
Το γεγονός ότι για μερικά από τα στοιχεία τα οποία χρησιμοποίησε ο Διευθυντής για στήριξη της σύστασης του μπορεί να περιέχονται στις εκθέσεις και να έχουν ήδη αξιολογηθεί γι' αυτά οι υποψήφιοι, δεν καθιστά παράνομη τη σύσταση. Εκείνο που βασικά λέει ο Διευθυντής είναι ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη κατέχουν τα ιδιαίτερα εκείνα χαρακτηριστικά σε βαθμό που να τους ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους υποψηφίους.
Όσον αφορά τον ισχυρισμό ότι οι "διαβουλεύσεις" και "πληροφορίες" που άντλησε ο Διευθυντής από τους άμεσα Προϊστάμενους των υποψηφίων δεν αποκαλύπτονται, παρατηρώ ότι το θέμα καλύπτεται από την απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Κατερίνα Γεωργιάδου ν. Δημοκρατίας (1990) 3 A.A.Δ 2480, όπου έχει λεχθεί ότι πρέπει μεν να καταγράφονται οι συστάσεις του Προϊσταμένου του Τμήματος για να ελέγχονται από το Δικαστήριο, αλλά όχι και οι απόψεις που ο Προϊστάμενος άκουσε από άλλους λειτουργούς, ούτε ο τρόπος με τον οποίο ο Προϊστάμενος τις αξιολογεί. [*2883]
Καταλήγοντας έχω την άποψη πως η σύσταση του Διευθυντή ικανοποιεί την απαίτηση του Νόμου για αιτιολογία και οι ισχυρισμοί για παράνομη και αναιτιολόγητη σύσταση, δεν ευσταθούν και απορρίπτονται.
Ως δεύτερο λόγο ακυρότητας ο δικηγόρος του αιτητή ισχυρίστηκε ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα και ιδιαίτερα σε σχέση με το προσόν (3) του Σχεδίου Υπηρεσίας που προνοεί, μεταξύ άλλων, και άριστη γνώση των συνθηκών της Κυπριακής γεωργίας-κτηνοτροφίας. Ο ισχυρισμός αυτός προβλήθηκε κυρίως σε σχέση με το ενδιαφερόμενο μέρος Μοτίτη. Ο δικηγόρος του αιτητή αφού ισχυρίστηκε ότι ο αιτητής έχει την άριστη γνώση που απαιτείται για το θέμα, εφόσον όπως είπε υπηρέτησε σε θέσεις από τις οποίες είχε συχνή επαφή με γεωργούς και κτηνοτρόφους, ισχυρίστηκε στη συνέχεια ότι οι υποψήφιοι που προάχθηκαν δεν έχουν άριστη γνώση πάνω στο θέμα, εφόσον η γνώση τους περιορίζεται στις εργασίες των Κλάδων τους που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια γραφειακής εργασίας. Λέχθηκε επίσης ότι η ΕΔΥ όφειλε να προβεί σε έρευνα για διαπίστωση κατοχής ή μη του προσόντος αυτού.
Ο Διευθυντής ως πλέον αρμόδιος, ανέφερε στη σύσταση του ότι όλοι οι υποψήφιοι ικανοποιούσαν τις πρόνοιες της παραγράφου(3) του Σχεδίου Υπηρεσίας, λόγω της πολυετούς υπηρεσίας τους στη θέση Γεωργικού Λειτουργού 1ης Τάξης ή Γεωργικού Λειτουργού Α. Η άποψη του Διευθυντή βρίσκει έρεισμα στο περιεχόμενο των φακέλων και εφόσον όλα τα σχετικά στοιχεία ήταν ενώπιόν της ΕΔΥ, δεν ετίθετο θέμα περαιτέρω έρευνας. Επομένως και ο δεύτερος λόγος ακυρότητας απορρίπτεται.
Ο κ. Αγγελίδης πρόβαλε σαν τελευταίο λόγο ακυρότητας τον ισχυρισμό ότι η απόφαση της ΕΔΥ είναι αναιτιολόγητη. Δεν συμμερίζομαι την άποψη αυτή. Η ΕΔΥ εκθέτει τους λόγους για τους οποίους τα ενδιαφερόμενα μέρη και ειδικά ο Μοτίτης, ο οποίος δεν κατέχει το πλεονέκτημα, είναι οι καταλληλότεροι για προαγωγή. Οι λόγοι που δίνονται για την επιλογή του ενδιαφερόμενου μέρους Μοτίτη συνάδουν και υποστηρίζονται πλήρως από το περιεχόμενο των υπηρεσιακών/ εμπιστευτικών εκθέσεων του.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Η επίδικη απόφαση επικυρώνεται. Δεν επιδικάζονται έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο