(1996) 4 ΑΑΔ 1280
[*1280] 17 Μαΐου, 1996
[ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ Μ. ΚΑΡΑΠΑΝΝΗΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 415/94)
Σχεδία Υπηρεσίας — Ερμηνεία και εφαρμογή — Έργο τον διορίζοντος οργάνου — Πεδίο επέμβασης του ακυρωτικού δικαστηρίου.
Εκπαιδευτικοί Λειτουργοί — Προαγωγές — Δικαίωμα ή προσδοκία προαγωγής — Περίπτωση θέσης πρώτου διορισμού και προαγωγής — Το εν πάση περιπτώσει γενικό δικαίωμα του αρμοδίου οργάνου να εκτιμά αλλά και να επανεκτιμά τα προσόντα προς προαγωγή υποψηφίων.
Συνταγματικό Δίκαιο — Αρχή της ισότητας — Έννοια από τη νομολογία — Εφαρμογή στις περιστάσεις της κριθείσας περίπτωσης ως προς ισοτιμία πτυχίων παιδαγωγικής.
Προσφυγή βάσει τον Άρθρου 146 του Συντάγματος—Έννομο συμφέρον—Έλλειψη εννόμου συμφέροντος προσβολής προαγωγής ή διορισμού στο πρόσωπο υποψηφίου που κρίθηκε μη έχων τα απαιτούμεναπροσόντα.
Ο αιτητής προσέβαλε την πλήρωση της θέσης Επιθεωρητή Ειδικών Μαθημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης για την Τέχνη, από το ενδιαφερόμενο μέρος αντί του ιδίου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή αποφάσισε ότι: [*1281]
1. Η ερμηνεία και εφαρμογή των σχεδίων υπηρεσίας εναπόκειται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του διορίζοντος οργάνου. Το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει παρά μόνο εάν υπάρχει υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής εξουσίας του διορίζοντος οργάνου.
Όταν η ερμηνεία από την Επιτροπή είναι εύλογα επιτρεπτή, με βάση το λεκτικό του σχεδίου υπηρεσίας, τότε το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει.
Η Επιτροπή εν προκειμένω δεν υπερέβη τα ακραία όρια της διακριτικής της ευχέρειας γι' αυτό και δε δικαιολογείται επέμβαση.
2. Πέραν από τους άλλους ισχυρισμούς του ο αιτητής πρόβαλε την απαίτησή του να θεωρηθεί ως υποψήφιος γιατί "άπαξ διορισθείς, ο δάσκαλος ανελίσσεται στην υπηρεσία με βάση τα σχέδια υπηρεσίας. Η επόμενη ιεραρχικά ανώτερη θέση είναι αυτή του Βοηθού Διευθυντή, στην οποία ο αιτητής προήχθη από το 1991." Η επίδικη όμως θέση είναι θέση προαγωγής αλλά και πρώτου διορισμού. Κατ' ακολουθία ο αιτητής δεν έχει δικαίωμα προαγωγής παρά μόνο μία προσδοκία.
Η εκτίμηση των προσόντων των υποψηφίων στα πλαίσια πλήρωσης μίας θέσης δεν αποστερεί από το αρμόδιο όργανο το πρωτογενές του δικαίωμα για διεξαγωγή έρευνας με σκοπό την εκτίμηση των ιδίων αυτών προσόντων σε αναφορά προς τα σχέδια υπηρεσίας μίας άλλης θέσης, ούτε και η κατοχή από ένα υποψήφιο των ιδίων προσόντων που απαιτούντο σε προηγούμενη θέση που κατείχε, δημιουργεί σ' αυτόν οποιοδήποτε απόλυτο νομικό δικαίωμα, ότι τα προσόντα αυτά δε θα τύχουν επανεξέτασης στα πλαίσια πλήρωσης μίας άλλης θέσης, εάν το αρμόδιο όργανο κρίνει τούτο ανάλογα.
Ορθά η Επιτροπή ερμήνευσε τα επίδικα σχέδια υπηρεσίας. Ο αποκλεισμός του αιτητή για το λόγο ότι δεν κατείχε τα απαραίτητα προσόντα ήταν λογικά εφικτός.
3. Η ισότητα, όπως έχει λεχθεί σε πληθώρα αποφάσεων - βλ. ενδεικτικά Χρίστος Παυλίδης ν. Ε.Ε.Υ. - δεν έχει την έννοια της απόλυτης μαθηματικής ακρίβειας. Μπορεί να διαφοροποιηθεί εφόσον το απαιτούν οι ανάγκες της υπηρεσίας ή οι συνθήκες κατά το χρόνο του διορισμού.
Η μη συμπερίληψη του πτυχίου της Μαρασλείου Παιδαγωγικής [*1282] Ακαδημίας στο σχέδιο υπηρεσίας εδώ είναι εύλογη και αντικειμενικά δικαιολογημένη αφού ο χρόνος φοίτησης στη σχολή ήταν λιγότερος κατά ένα χρόνο από τις υπόλοιπες διδασκαλικές σχολές. Ως εκ τούτου, η ρύθμιση αυτή δεν παραβιάζει την αρχή της ισότητας.
4. Η Επιτροπή ορθά ερμήνευσε το επίδικο σχέδιο, το οποίο δεν ήταν ultra vires και δε δημιούργησε καμία ανισότητα εναντίον του αιτητή. Συνεπώς ο αιτητής δεν είχε έννομο συμφέρον στην καταχώρηση της προσφυγής αυτής λόγω μη κατοχής των αναγκαίων προσόντων.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Kramvis v. Republic (1987) 3 C.L.R. 2114,
Παντελή ν. Ε.Ε.Υ. (1989) 3 Α.Α.Δ. 1927,
Δημοκρατία ν. Κυπρή (1989) 3 Α.Α.Δ. 2600,
Republic v. Xinaris and Others (1985) 3 C.L.R. 1922,
Ηλιάδης και Άλλος ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 479,
Δημοκρατία ν. Ματθαίου (1990) 3 Α.Α.Δ. 2452,
Καψός ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 50,
Χατζηπαύλου ν. Α.Η.Κ. (1991) 3 Α.Α.Δ. 11,
Παυλίδης ν. Ε.Ε.Υ. (1994) 4 Α.Α.Δ. 1308,
Tsinontas v. Development Land Organization of Cyprus (1987) 3 C.L.R. 1766,
Republic v. Christoudia & Another (1988) 3 C.L.R. 2622,
Γρηγορίου v. Δήμου Λευκωσίας (αρ. 1) (1991) 4 Α.Α.Δ. 3005,
Philippou v. Republic 4 R.S.C.C. 139,
Ηλία ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 568. [*1283]
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση με την οποία προάχθηκε στη θέση Επιθεωρητή Ειδικών Μαθημάτων στη Δημοτική Εκπαίδευση για την τέχνη, το ενδιαφερόμενο μέρος αντί ο αιτητής.
Ε. Ευσταθίου, για τον Αιτητή.
Γ. Στυλιανίδης, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ.: Ο αιτητής ζητά από το Δικαστήριο την ακόλουθη δήλωση:-
"Δήλωση και/ή διαταγήν του Σεβαστού Δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Δημοκρατίας ημερ. 28.4.1984 με την οποία αποφάσισαν όπως προάξουν και/ή διορίσουν εις την θέσιν Επιθεωρητή Ειδικών Μαθημάτων στην Δημοτικήν Εκπαίδευσιν για την Τέχνη, το Ενδιαφερόμενο Μέρος (Τακτικός Προϋπολογισμός) αντί του αιτητή είναι άκυρη και/ή παράνομη και/ή στερημένη παντός εννόμου αποτελέσματος και/ή η παράλειψη των καθ' ων η αίτηση να προάξουν ή διορίσουν εις την πιο πάνω θέσιν τον αιτητή αντί του ενδιαφερομένου μέρους δεν θα έπρεπε να ελάμβανε χώραν."
Κατά τον ισχυρισμό του, η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, ("η Επιτροπή"), ενήργησε κάτω από πλάνη περί το νόμο και τα πράγματα και στηρίχθηκε σε δευτερογενή νομοθεσία, δηλαδή, τα σχέδια υπηρεσίας που ήταν αντίθετα προς τα Άρθρα 25 και 28 του Συντάγματος. Πέραν τούτου, ισχυρίζεται ότι τα σχέδια υπηρεσίας ερμηνεύθησαν λανθασμένα και μη λογικά. Ισχυρίζεται επίσης ότι υπερείχε καταφανώς του ενδιαφερομένου μέρους.
Τα γεγονότα που συνθέτουν την υπόθεση αυτή είναι συνοπτικά τα πιο κάτω:-
Η Συμβουλευτική Επιτροπή στη συνεδρία της ημερομηνίας 7 Φεβρουαρίου, 1994, έκρινε ότι ο αιτητής, για να μπορέσει να θεωρηθεί ως υποψήφιος, θα έπρεπε να παρουσιάσει αποδεικτικά στοιχεία για να διαπιστωθεί κατά πόσο η ημερομηνία εγγραφής του [*1284] στο Πανεπιστήμιο για απόκτηση του πτυχίου Bachelor of Science από το Empire State College της Νέας Υόρκης συνάδει με την παράγραφο (β) του Άρθρου 3 του Νόμου 41(1)/93 (βλ. Παράρτημα Γ).
Παρόλο που ο αιτητής παρουσίασε τηλέτυπο έγγραφο στο οποίο ως ημερομηνία εγγραφής αναφερόταν η 24η Σεπτεμβρίου, 1989, η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν το αποδέχθηκε γιατί ήταν ανυπόγραφο και χωρίς ημερομηνία.
Η Επιτροπή δέχθηκε τον αιτητή σε προσωπική συνέντευξη στην οποία η απόδοσή του κρίθηκε ως "καλή" με τη συμβουλή να εξασφαλίσει έγγραφο αρμοδίως υπογραμμένο και να αποταθεί στην Επιτροπή για την συμπερίληψή του στον κατάλογο των προτεινομένων. Η Επιτροπή απέκλεισε τον αιτητή από τον κατάλογο προτεινομένων και έδωσε την ακόλουθη απάντηση στην ένστασή του για τη μη συμπερίληψή του στον κατάλογο:-
"(α) Τα σχέδια υπηρεσίας για τη θέση Επιθεωρητή Ειδικών Μαθημάτων απαιτούν ανάμεσα σ' άλλα ο υποψήφιος να κατέχει 'πτυχίο δασκάλου του Διδασκαλικού Κολλεγίου Κύπρου/της Παιδαγωγικής Ακαδημίας της Κύπρου'. Ο κος Καραγιάννης κατέχει πτυχίο της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας και συνεπώς δεν κατέχει το εν λόγω προσόν.
(β) Η σημείωση (1) της παραγράφου 2 των απαιτουμένων προσόντων των σχεδίων υπηρεσίας αναφέρει ότι 'εκπαιδευτικοί που είχαν τα προσόντα για την προηγούμενη θέση Επιθεωρητή Ειδικών Μαθημάτων Στοιχειώδους Εκπαίδευσης ή τα απόκτησαν μέχρι τις 16/12/1985 θα μπορούν να είναι υποψήφιοι για τη θέση αυτή'. Σύμφωνα με τα σχέδια υπηρεσίας της θέσης Επιθεωρητή Ειδικών Μαθημάτων Στοιχειώδους Εκπαίδευσης τα απαιτούμενα προσόντα ήσαν πτυχίο Διδασκαλείου ή Παιδαγωγικής Ακαδημίας και μετεκπαίδευση εις το εξωτερικόν ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους στο θέμα της ειδικότητάς του.
Ο κος Καραγιάννης δεν έχει την απαιτούμενη από τα εν λόγω σχέδια υπηρεσίας μετεκπαίδευση στο εξωτερικό. Το πιστοποιητικό της Σχολής ABC δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μετεκπαίδευση στο εξωτερικό διάρκειας ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους εφόσο δεν αποκτήθηκε ύστερα από κανονική φοίτηση, αλλ' ούτε και η βεβαίωση στο φροντιστήριο ζωγραφικής για παρακολούθηση μαθημάτων του σχο[*1285]λικού έτους 1962/63 μπορεί να θεωρηθεί ως μετεκπαίδευση ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους εφόσο συμπίπτει χρονικά με την κανονική φοίτηση σε παιδαγωγική ακαδημία και δεν αποτελεί ολοκληρωμένο κύκλο σπουδών."
Η ερμηνεία και εφαρμογή των σχεδίων υπηρεσίας εναπόκειται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του διορίζοντος οργάνου. Το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει παρά μόνο εάν υπάρχει υπέρβαση των ακραίων ορίων της διακριτικής εξουσίας του διορίζοντος οργάνου. Βλ. Kramvis v. Republic (1987) 3 C.L.R. 2114, Ευανθία Παντελή v. E.E.Y. (1989) 3 Α.Α.Δ. 1927 και Κυπριακή Δημοκρατία ν. Θεοφανώ Κυπρή (1989) 3 Α.Α.Δ. 2600. Όταν η ερμηνεία από την Επιτροπή είναι εύλογα επιτρεπτή, με βάση το λεκτικό του σχεδίου υπηρεσίας, τότε το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει. Βλ. Republic ν. Xinaris and Others (1985) 3 C.L.R. 1922.
To σχέδιο υπηρεσίας, όπως είχε καταρτισθεί για την επίδικη θέση, ήταν το ακόλουθο:-
"1. Πτυχίο δασκάλου του Διδασκαλικού Κολλεγίου Κύπρου/της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου
2.Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν στην ειδικότητα ή Πανεπιστημιακό δίπλωμα
ή
τίτλος ή ισότιμο προσόν στα παιδαγωγικά με βασικό θέμα την ειδικότητα
ή
Μεταπτυχιακός τίτλος στα παιδαγωγική με έμφαση στην ειδικότητα
Πανεπιστημιακό δίπλωμα ή τίτλος ή ισότιμο προσόν σε θέμα σχετικό με την εκπαίδευση και μετεκεπαίδευση διάρκειας ενός τουλάχιστο ακαδημαϊκού χρόνου στην ειδικότητα."
Όπως φαίνεται πιο πάνω η πρώτη απαίτηση του σχεδίου υπηρεσίας ήταν πτυχίο Διδασκαλικού Κολλεγίου Κύπρου ή της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου. Ο αιτητής είναι απόφοιτος της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας, η οποία όμως δεν αναφέ[*1286]ρεται και δεν συγκαταλέγεται μέσα στις σχολές εκείνες από όπου απαιτείται η αποφοίτηση ενός υποψηφίου. Η Επιτροπή έκρινε ότι ο αιτητής δεν κατείχε τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα. Ο αιτητής παράλληλα με τη φοίτησή του στην Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία φοιτούσε και στη Σχολή Σχεδίου και Ζωγραφικής ABC, καθώς και στο ιδιωτικό Φροντιστήριο Ζωγραφικής Σαραφιανού-Βλαχόπουλου. Η φοίτησή του αυτή ερμηνεύθηκε από την Επιτροπή ότι δεν αποτελούσε ολοκληρωμένο κύκλο σπουδών ή μεταπτυχιακών σπουδών και έτσι ο αιτητής δεν επελέγη.
Κατά την κρίση μου η Επιτροπή δεν υπερέβη τα ακραία όρια της διακριτικής της ευχέρειας γι' αυτό και δεν δικαιολογείται η δική μου επέμβαση. Βλ. Ευανθία Παντελή ν Ε.Ε.Υ. (ανωτέρω), και Ηλιάδης και Άλλος ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 479.
Πέραν από τους άλλους ισχυρισμούς του ο αιτητής πρόβαλε την απαίτησή του να θεωρηθεί, ως υποψήφιος γιατί "άπαξ διορισθείς, ο δάσκαλος ανελίσσεται στην υπηρεσία με βάση τα σχέδια υπηρεσίας. Η επόμενη ιεραρχικά ανώτερη θέση είναι αυτή του Βοηθού Διευθυντή, στην οποία ο αιτητής προήχθη από το 1991." Η επίδικη όμως θέση είναι θέση προαγωγής αλλά και πρώτου διορισμού. Κατ' ακολουθία ο αιτητής δεν έχει δικαίωμα προαγωγής παρά μόνο μία προσδοκία. Βλ. σχετικά Δημοκρατία της Κύπρου ν. Γεώργιου Ματθαίου (1990) 3 Α.Α.Δ. 2452.
Η εκτίμηση των προσόντων των υποψηφίων στα πλαίσια πλήρωσης μίας θέσης δεν αποστερεί από το αρμόδιο όργανο το πρωτογενές του δικαίωμα για διεξαγωγή έρευνας με σκοπό την εκτίμηση των ιδίων αυτών προσόντων σε αναφορά προς τα σχέδια υπηρεσίας μίας άλλης θέσης, ούτε και η κατοχή από ένα υποψήφιο των ιδίων προσόντων που απαιτούντο σε προηγούμενη θέση που κατείχε, δημιουργεί σ' αυτόν οποιοδήποτε απόλυτο νομικό δικαίωμα, ότι τα προσόντα αυτά δεν θα τύχουν επανεξέτασης στα πλαίσια πλήρωσης μίας άλλης θέσης, εάν το αρμόδιο όργανο κρίνει τούτο ανάλογα. Βλ. Χαράλαμπος Καψός ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (1994).4 Α.Α:Δ.50.
Καταλήγω ότι ορθά η Επιτροπή ερμήνευσε τα επίδικα σχέδια υπηρεσίας. Ο αποκλεισμός του αιτητή για το λόγο ότι δεν κατείχε τα απαραίτητα προσόντα ήταν λογικά εφικτός.
Ο ισχυρισμός του αιτητή ότι τα σχέδια υπηρεσίας είναι ultra vires του νόμου δεν με βρίσκει σύμφωνο. Σύμφωνα με την απόφα[*1287]ση της Ολομέλειας Χατζηπαύλου v. A.H.K. (1991) 3 Α.Α.Δ. 11, ο καταρτισμός των σχεδίων υπηρεσίας σχετίζεται άμεσα με την εκτίμηση των λειτουργικών αναγκών της υπηρεσίας και συνιστά πτυχή της εκτελεστικής λειτουργίας. Η ερμηνεία του έγινε με τη συνήθη σημασία των λέξεων.
Δε συμφωνώ με τον αιτητή πως στην περίπτωση του έχει παραβιασθεί ή αρχή της ισότητας. Η ισότητα, όπως έχει λεχθεί σε πληθώρα αποφάσεων - βλ. ενδεικτικά Χρίστος Παυλίδης v. E.E.Y. (1994) 4 Α.Α.Δ. 1308 - δεν έχει την έννοια της απόλυτης μαθηματικής ακρίβειας. Μπορεί να διαφοροποιηθεί εφόσον το απαιτούν οι ανάγκες της υπηρεσίας ή οι συνθήκες κατά το χρόνο του διορισμού. Βλ., επίσης, Tsinontas v. Development Land Organization of Cyprus (1987) 3 C.L.R. 1766, Republic v. Maria Christoudia & Another (1988) 3 C.L.R. 2622, και δεν δημοσιεύθηκε ακόμα, και Μέλπω Γρηγορίου ν. Δήμου Λευκωσίας (αρ. 1) (1991) 4 Α.Α.Δ. 3005, και δεν δημοσιεύθηκε ακόμα. Η μη συμπερίληψη του πτυχίου της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας στο σχέδιο υπηρεσίας είναι εύλογη και αντικειμενικά δικαιολογημένη αφού ο χρόνος φοίτησης στη σχολή ήταν λιγότερος κατά ένα χρόνο από τις υπόλοιπες διδασκαλικές σχολές. Ως εκ τούτου, η ρύθμιση αυτή δεν παραβιάζει την αρχή της ισότητας.
Τελειώνοντας καταλήγω ότι ή Επιτροπή ορθά ερμήνευσε το επίδικο σχέδιο, το οποίο δεν ήταν ultra vires και δεν δημιούργησε καμία ανισότητα εναντίον του αιτητή. Συνεπώς βρίσκω πως ο αιτητής δεν είχε έννομο συμφέρον στην καταχώρηση της προσφυγής αυτής λόγω μη κατοχής των αναγκαίων προσόντων. Βλ. Anastasios Philippou v. The Republic (Public Service Commission) 4 R.S.C.C. 139, Χριστόδουλος Ηλία ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 568.
Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο