(1997) 4 ΑΑΔ 569
[*569] 27 Φεβρουαρίου, 1997
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
S. NEOPHYTOU ENTERPRISES LTD.,
Αιτητής,
ν.
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 239/96)
Φόρος Προστιθέμενης Αξίας — Ένσταση —Άρθρο 52(2) τον περί ΦΠΑ Νόμου του 1990 (Ν. 246/90) — Εξουσία να επιληφθεί της ενστάσεως έχει μόνο ο Υπουργός —Απόρριψη ένστασης λόγω εκπροθέσμου από υπάλληλο του Υπουργείου Οικονομικών — Ελλείψει απόφασης του Υπουργού δεν υφίστανται απόρριψη — Η πράξη του υπαλλήλου δεν είναι εκτελεστή.
[Πέραν των ανωτέρω τίτλων η απόφαση του Δικαστηρίου διαβάζεται ως σύνολο.]
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Efstathios Kyriacou and Sons Ltd and Others v. Republic (1970) 3 C.L.R. 106,
Ανδρέας Μ. Λαΐφης Λτδ ν. Δημοκρατίας (1996) 4 Α.Α.Δ. 2433,
Δημοκρατία ν. Μελέτη (1991) 3 Α.Α.Δ. 433,
Carltona Ltd v. Commissioners of Works and Others [1943] 2 All E.R. 560,
R. v. Secretary of State, ex p Oladehinde [1990] 2 All E.R. 367, [*570]
Oladehinde v. Secretary of State [1990] 3 All E.R. 393,
R. v. Secretary of State, ex p Doody [1993] 1 All E.R. 151,
Solea Car Company Ltd and Another v. Republic (No. 2) (1976) 3 C.L.R. 385,
Lanitis Farm Ltd and Another v. Republic (1982) 3 C.L.R. 124,
Παπαϊωάννου v. Δημοκρατίας (1996) 4 Α.Α.Δ. 447.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Υπουργού Οικονομικών με την οποία η ένσταση του αιτητή στην απόφαση του Εφόρου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, απορρίφθηκε ως εκπρόθεσμη.
Α. Μαθηκολώνης, για τους Αιτητές.
Μ. Ραφτόπουλος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Οι αιτητές, με επιστολή των λογιστών τους ημερομηνίας 28 Νοεμβρίου 1995, υπέβαλαν προς τον Υπουργό Οικονομικών ένσταση στην απόφαση του Εφόρου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας με ημερομηνία 8.11.1995.
Λειτουργός του Υπουργείου Οικονομικών, ενεργώντας, όπως σημειώνει, για το Γενικό Διευθυντή, με επιστολή ημερομηνίας 12.1.96 απάντησε ότι η ένσταση "δεν μπορεί, σύμφωνα με το νόμο………. να εξεταστεί από τον Υπουργό Οικονομικών διότι έχει υποβληθεί εκπρόθεσμα ...."
Οι αιτητές, με την προσφυγή τους ζητούν δήλωση πως η απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ημερομηνίας 12.1.96 με την οποία "απέρριψε ή και απεφάσισε ότι δεν μπορεί σύμφωνα με το νόμο περί ΦΠΑ να εξετάσει την ένσταση", είναι άκυρη. Επίσης πως δι' αυτής εκδηλώθηκε άκυρη παράλειψη του να εξετάσει την ένσταση τους. Και αναπτύχθηκαν στις αγορεύσεις τα επιχειρήματα των δυο πλευρών αναφορικά με το ποια θα ήταν η ορθή αντίκρυση του ζητήματος, με κεντρικό άξονα το κατά πόσο η προθεσμία θα έπρεπε να θεωρηθεί ότι άρχισε από την ημέρα της αρχικής απόφασης του Εφόρου ή από τη μεταγενέστερη κατά [*571] την οποία απέρριψε μή προβλεπόμενη από το Νόμο "ένσταση" τους προς αυτόν. Η οποία, κατά τους καθ' ων η αίτηση, ήταν απλώς βεβαιωτική της πρώτης.
Ενόψει του περιεχομένου της επιστολής ημερομηνίας 12 Ιανουαρίου 1996 και της απουσίας άλλων στοιχείων στο φάκελο, επανάνοιξα την υπόθεση. Επιβεβαιώθηκε πως δεν επελήφθη του θέματος ο Υπουργός και πως δεν υπάρχει απόφαση δική του για απόρριψη της ένστασης. Ό,τι καταγράφεται ως το αντικείμενο της προσφυγής, είναι ανύπαρκτο. Υποστήριξε όμως ο κ. Μαθηκολώνης πως ουσιαστικά η προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης που ενσωματώνεται στην επιστολή της 12 Ιανουαρίου 1996 και πως αφού φέρεται να είναι απορριπτική της ένστασης, χωρίς την προσβολή και την ακύρωση της θα παρέμενε το έννομο αποτέλεσμα της απόρριψης.
Ο κ. Ραφτόπουλος, παίρνοντας ως δεδομένο πως η επιστολή της 12.1.96 ενσωματώνει εκτελεστή διοικητική πράξη που θα μπορούσε να αναθεωρηθεί παρά τα πιο πάνω, υποστήριξε πως ό,τι προκύπτει, είναι ζήτημα αρμοδιότητας. Και πρότεινε πως ο Λειτουργός του Υπουργείου Οικονομικών αρμοδίως χειρίστηκε το θέμα, όχι γιατί μεταβιβάστηκε σε αυτόν η εξουσία του Υπουργού αλλά στο πλαίσιο των καθηκόντων του. Επικαλέστηκε συναφώς τις υποθέσεις Efstathios Kyriacou and Sons Ltd and Others v. Republic (1970) 3 C.L.R. 106 και Ανδρέας Μ. Λαΐφης Λτδ ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1996) 4 Α.Α.Δ.. 2433.
Αν προσέγγιζα το ζήτημα από τη σκοπιά που το είδαν οι καθ ών η αίτηση θα κατέληγα πως ο Λειτουργός ήταν αναρμόδιος και πως η φερόμενη ως απόρριψη της ένστασης είναι ακυρωτέα. Κατά το άρθρο 52(2) του περί ΦΠΑ Νόμου του 1990, Ν. 246/90, την εξουσία εξέτασης της ένστασης και συνακολούθως της απόρριψης της, την έχει ο Υπουργός, (βλ. Δημοκρατία ν. Μελέτη (1991) 3 Α.Α.Δ. 433). Δεν ανατίθεται από το Νόμο οποιαδήποτε ενδιάμεση εξουσία σε οποιονδήποτε και δεν θα είχε έρεισμα στο Νόμο η διοικητική σφράγιση του παραδεκτού της ένστασης ενόψει των προνοιών του άρθρου 52(1), από οποιονδήποτε, πλην του ίδιου του Υπουργού.
Οι υποθέσεις που επικαλέστηκαν οι καθ' ων η αίτηση διακρίνονται. Στην Efstathios Kyriacou and Sons Ltd v. Republic (ανωτέρω) η αναφορά στην Carltona Ltd v. Commissioners of Works and Others [1943] 2 All E.R. 560 [Βλ. επίσης JR. v. Secretary of State, ex p Oladehinde [1990] 2 All E.R. 367, [*572] Oladehinde v. Secretary of State [1990] 3 All E.R. 393 και R. v. Secretary of State, ex ρ Doody [1993] 1 All E.R. 151] στην οποία έγινε δεκτή η δυνατότητα άσκησης εξουσίας που νομοθετικά ανατίθεται σε Υπουργό από λειτουργό του Υπουργείου, δεν συνιστούσε κατ' ευθείαν επίκληση της ως προσφέρουσας αυτοτελές έρεισμα για όμοια προσέγγιση στην Κύπρο σε κάθε περίπτωση. Τονίστηκε πως δεν είναι επιτρεπτή η μεταβίβαση αρμοδιότητας χωρίς νομοθετική εξουσιοδότηση (βλ. και Δημοκρατία ν. Μελέτη ,ανωτέρω) και η αγγλική νομολογία παρετέθη ως δηλωτική σύγχρονης πρακτικής την οποία ο νομοθέτης κρίθηκε ότι υιοθέτησε στην περίπτωση εκείνη. Ο περί Ρυθμίσεως της Τροχαίας Μεταφοράς Νόμος του 1964 (Ν. 16/64) όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 78/66 προνοούσε πως κάθε απόφαση της Αρχής Αδειών εκκαλείται ενώπιον του Υπουργού αλλά στις ερμηνευτικές διατάξεις, στην έννοια Υπουργός, ρητά περιλήφθηκε και κάθε δημόσιος υπάλληλος ειδικά εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό για οποιονδήποτε από τους σκοπούς του Νόμου. Και εν πάση περιπτώσει, η συζήτηση δεν αφορούσε στην ίδια τη τελική απόφαση, οποία είχε τελικά ληφθεί από τον Υπουργό, προσωπικά. Συναφώς, είναι σχετικές οι παρατηρήσεις της Ολομέλειας στην υπόθεση Solea Car Company Ltd & Another v. Republic (No. 2) (1976) 3 C.L.R. 385. Αναφέρονται στον ίδιο το Νόμο 16/64 και στη μεταβίβαση από τον Υπουργό σε λειτουργό του έργου της εξέτασης εφέσεων. Όπως τονίστηκε, η τελική ευθύνη για τη λήψη απόφασης παραμένει στον Υπουργό και μόνο. Στην προκείμενη περίπτωση η αρμοδιότητα ανατίθεται στον Υπουργό και ως Υπουργός ορίζεται ο Υπουργός Οικονομικών, χωρίς άλλα. Η άποψη των καθ' ων η αίτηση πως λειτουργοί και όχι ο Υπουργός θα μπορούσαν να επιληφθούν των ενστάσεων που υποβάλλονται, συγκρούεται προς τη πρόθεση του Νομοθέτη όπως την υποδηλώνουν οι διατάξεις του Νόμου. Η δε υπόθεση Ανδρέας Μ. Λαΐφης Λτδ (ανωτέρω) δεν αφορούσε στην άσκηση της αποφασιστικής αρμοδιότητας που ο Νόμος αναθέτει στον Υπουργό, αλλά στη δυνατότητα διεξαγωγής έρευνας από λειτουργούς για να στηριχτεί στα αποτελέσματα της, όπως και είχε γίνει, η τελική απόφαση του Υπουργού. Υπενθυμίζω δε πως στην παρούσα περίπτωση δεν έγινε εκχώρηση εξουσίας κατ' επίκληση του Νόμου 23/62 για να συζητηθεί θέμα κάτω από τέτοιο πρίσμα.
Κρίνω όμως πως ακόμα και στην περίπτωση που θα ήταν παραδεκτή η αναθεώρηση απόφασης λειτουργού του Υπουργείου παρά το ότι η προσφυγή στρέφεται κατά απόφασης του αρμόδιου υπουργού (βλ. συναφώς Lanitis Farm Ltd and Another v. Republic (1982) 3 C.L.R. 124), η προσφυγή θα έπρεπε να απορ[*573]ριφθεί γιατί το αντικείμενο της δεν συνιστά εκτελεστή διοικητική πράξη. Η ενέργεια του λειτουργού να μή θέσει την ένσταση ενώπιον του Υπουργού γιατί θεώρησε πως δεν μπορεί να εξεταστεί, είναι άγνωστη στο Νόμο, χωρίς υπόσταση στο χώρο του δικαίου. (Βλ. Παναγιώτης Παπαϊωάννου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1996) 4 Α.Α.Δ. 447). Δεν ήταν απόρριψη της ένστασης ως αποτέλεσμα της ανάληψης αρμοδιότητας πάνω στο θέμα αλλά, σε τελική ανάλυση, πληροφοριακής φύσης. Η προσφυγή απορρίπτεται. Καμιά διαταγή για έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο