Cylaw

Milouca Motor Trading Ltd ν. Δημοκρατίας (1997) 4 ΑΑΔ 706

(1997) 4 ΑΑΔ 706

[*706] 17 Μαρτίου, 1997

[ΚΑΛΛΗΣ, Δ/στής]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

MILOUCA MOTOR TRADING LTD,

Αιτητές,

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

1.ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,

2.ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,

Καθ' ων η αίτηση.

(Υπόθεση Αρ. 399/96)

Διοικητικό Δίκαιο — Διοικητική πράξη — Εκτελεστότητα — Εκτελεστό-τητα επιβολής τελωνειακού δασμού—Περιπτωσιολογία—Πότε απαιτείται η προκαταβολή τον δασμού προκειμένου να καταστεί εκτελεστή η επιβολή τον—Διακρίσεις—Αρχές δημιουργίας εκτελεστότητος.

Τελωνειακοί Δασμοί — Εκτελωνισμός — Οφειλόμενος δασμός πριν τον εκτελωνισμό — Άρθρο 161 του Ν. 82/67— Η εφαρμογή τον περιορίζεται στις περιπτώσεις που δεν έχει γίνει εκτελωνισμός — Περιστάσεις διαφοροποίησης της κριθείσας περίπτωσης.

Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος —Ακυρωτικός έλεγχος —Έλεγχος επιβολής τελωνειακών δασμών —Εξουσίες του ακυρωτικού δικαστηρίου.

Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος —Λόγοι ακυρώσεως —Πλάνη περί τα πράγματα — Το εναντίον της τεκμήριο και κάμψη του—Περιστάσεις συνδρομής πλάνης στην κριθείσα περίπτωση.

Η αιτήτρια εταιρεία αμφισβήτησε την τελική επιβολή τελωνειακών δασμών ως προς εμπορεύματα που εισήγαγε.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι: [*707]

1. Η υπόθεση Παύλου είχε σαν νομικό έρεισμα το Άρθρο 161 του περί Τελωνείων και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου, 1967 (Ν.82/67) σύμφωνα με το οποίο εάν πριν την παράδοση των εισαχθέντων εμπορευμάτων από τον τελωνειακό έλεγχο αναφύει διαφορά σε σχέση με το κατά πόσο οφείλεται οποιοσδήποτε δασμός ή το ποσό του δασμού, πρέπει πρώτα να καταβληθεί ο δασμός και μετά να αμφισβητηθεί η επιβολή του.

Το Άρθρο 161 του Νόμου εφαρμόζεται μόνο σε σχέση με τις περιπτώσεις όπου τα εμπορεύματα δεν έχουν εκτελωνισθεί. Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος (ratio) της υπόθεσης Παύλου. Στην κρινόμενη περίπτωση τα εμπορεύματα παραδόθηκαν στην αιτήτρια η οποία και κατέβαλε το ποσό που της είχε ζητηθεί. Με την επίδικη απόφαση ζητείται από την αιτήτρια να καταβάλει το πρόσθετο ποσό £1,789. Εν όψει αυτής της κατάστασης πραγμάτων η νομολογία στην οποία έχει αναφερθεί η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση, δεν τυγχάνει εφαρμογής στην κρινόμενη περίπτωση. Το κατά πόσο η επίδικη απόφαση αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη θα εξεταστεί με βάσει τις αρχές που διέπουν το ζήτημα.

2. Σε προσφυγές που σχετίζονται με την επιβολή τελωνειακών δασμών το διοικητικό δικαστήριο δεν έχει αρμοδιότητα να υποκαταστήσει τη δική του διακριτική ευχέρεια με εκείνη της διοίκησης. Πρέπει όμως να εξετάσει την νομιμότητα της απόφασης και επίσης κατά πόσο λήφθηκε κάτω από οποιαδήποτε πλάνη. Τυγχάνει λοιπόν εξεταστέο κατά πόσο η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ληφθεί κάτω από οποιαδήποτε πλάνη. Σύμφωνα με τον Στασινόπουλο, Δίκαιο Διοικητικών Πράξεων, 1951, σελ. 304-305 η νομο[*708]λογία δημιουργεί τεκμήριο κατά της πλάνης, δηλαδή τεκμήριο υπέρ της ορθής εξακρίβωσης των πραγματικών περιστατικών. Ωστόσο αυτό το τεκμήριο είναι ιδιόρρυθμο επειδή κάμπτεται από τη στιγμή που η χαρακτηριστική εις το συζητητικό σύστημα δραστηριότητα του διαδίκου κατόρθωσε να καταστήσει πιθανήν την πλάνη, δηλαδή να δημιουργήσει στο Δικαστή απλώς αμφιβολίες "περί της ορθότητος της διαπιστώσεως του πραγματικού εκ μέρους της Διοικήσεως". Σε τέτοια περίπτωση - συνεχίζει ο Στασινόπουλος - ο Δικαστής ευρισκόμενος σε αμφιβολία, δεν κλίνει προς το τεκμήριο, αλλά "τρέπεται προς μιαν των δύο οδών", ή (α) διατάσσει αποδείξεις ή (β) ακυρώνει την πράξη για να διαπιστώσει η Διοίκηση τα πραγματικά περιστατικά "κατά τρόπο μη καταλείποντα αμφιβολίας".

3. Όπως φαίνεται από την επιστολή των καθ' ων η αίτηση ημερ. 18.1.96 εκείνο που έχει διαδραματίσει τον κυρίαρχο ρόλο στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης ήταν η αναφορά στην επιστολή της 30.12.94 περί πληρωμής ποσού $29,864.00 σε μετρητά. Ήταν η αναφορά εκείνη που οδήγησε "στον επαναπροσδιορισμό - από $49,925.00 - της δασμολογητέας αξίας των μοτοσυκλέττων αυτών πάνω στη βάση της τιμολογιακής τιμής των $79,789.00". Ωστόσο κατά την διαδικασία του επίδικου επαναπροσδιορισμού λήφθηκε υπόψη μόνο η πιο πάνω αναφορά περί πληρωμής ποσού $29,864.00 σε μετρητά αλλά αγνοήθηκε παντελώς η ρητή δήλωση του προμηθευτή ότι η συνολική τιμή της συναλλαγής ήταν $49,925.00.

Με βάσει όλα τα πιο πάνω θεωρείται ότι το πραγματικό βάθρο επί του οποίου στηρίχθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ακροσφαλές λόγω αμφιβολιών περί της ορθότητάς του.

Η πιο πάνω εικόνα των πραγμάτων έχει δημιουργήσει αμφιβολίες περί της "ορθότητας της διαπιστώσεως του πραγματικού" εκ μέρους της διοικήσεως.

Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.

Αναφερόμενες υποθέσεις:

The Vintage Motors Enterprises Ltd v. Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων (1989) 3 Α.Α.Δ. 1588,

Παύλου ν. Γενικού Εισαγγελέα (1991) 4 Α.Α.Δ. 3393,

Archer Navigation Limited ν. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 938,

[*709]

Πένταυκας ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 945,

Republic v. Demetriou and Others (1972) 3 Α.Α.Δ. 219,

Institute of Cert. Pub. Accountants of Cyprus κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 276,

A. L. Vasiliou Motors Ltd v. Δημοκρατίας (1997) 4 ΑΛΛ. 391,

Δημοκρατία ν. Ματθαίου (1990) 3 Α.Α.Δ. 2452,

Makrides v. Republic (1979) 3 Α.Α.Δ. 584,

Κωνσταντίνου ν. Σ.Α.Π. (1992) 3 Α.Α.Δ. 228,

ΧατζηΜιχαήλ κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1972) 3 Α.Α.Δ. 246,

Ζένιος ν. Δημοκρατίας (1983) 3 Α.Α.Δ. 1181,

Κοζάκης ν. Υπουργικού Συμβουλίου (1967) 3 Α.Α.Δ. 265,

Μάλλουρος ν. Α.Η.Κ. (1974) 3 Α.Α.Δ. 220,

Χριστοδούλου ν. Α.ΤΗ.Κ. (1978) 3 Α.Α.Δ. 61,

Κοντός ν. Δημοκρατίας (1974) 3 Α.Α.Δ. 112,

Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (1974) 3 Α.Α.Δ. 290,

Ιωαννίδης ν. Δημοκρατίας (1972) 3 Α.Α.Δ. 318,

Paphitis v. Republic (1967) 3 C.L.R. 300,

National Bank of Greece S.A. v. Republic (1970) 3 C.L.R. 430.

Προσφυγή.

Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων με την οποία επιβλήθηκε στους αιτητές όπως πληρώσουν επιπλέον Εισαγωγικό Δασμό, Έκτακτη Προσφυγική Εισφορά και Φόρο Προστιθέμενης Αξίας ανερχόμενων στο ποσό των £1.789,-.

Γ. Παπαθεοδώρου, για τους Αιτητές. [*710]

Λ. Καουτζάνη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.

Cur. adv. vult.

ΚΑΛΛΗΣ, Δ.: Στις 21.3.1994, η αιτήτρια εταιρεία ("η αιτήτρια") κατέθεσε στο Τελωνείο Λάρνακας τη διασάφηση Τελ. 3 αρ. 145 ημερομηνίας 21.3.1994 μαζί με το τιμολόγιο αρ. 5786 ημερομηνίας 14.12.1993 για τον τελωνισμό ενός εμπορευματοκιβωτίου που δηλώθηκε να περιέχει 20 μοτοσυκλέττες και 2 ρυμουλκά συνολικής αξίας $49,925.00 σύμφωνα με το πιο πάνω τιμολόγιο.

Επειδή υπήρχε επώνυμη πληροφορία ότι ο διευθυντής και μέτοχος της αιτήτριας κ. Μιχαλάκης Λουκαΐδης, εισάγει μεταχειρισμένες μοτοσυκλέττες από την Ιαπωνία και την Αμερική με τιμολόγια που δείχνουν τιμές χαμηλότερες από τις τιμές που πράγματι αγοράζει και πληρώνει, το Τμήμα Τελωνείων στα πλαίσια διερεύνησης της πληροφορίας, στις 11.4.1994, έστειλε επιστολή στις Τελωνειακές Αρχές των Η.Π.Α. και ζητούσε την επαλήθευση τιμολογίων της αιτήτριας συμπεριλαμβανομένου και του τιμολογίου με αρ. 5786 ημερομηνίας 14.12.1993, καθώς και επαλήθευση των τιμολογίων κάποιου Πέτρου Γιαννάκη.

Οι Τελωνειακές Αρχές των Η.Π.Α. απάντησαν με επιστολή τους ημερ. 30.12.94. Μαζί με την απάντηση τους έστειλαν δύο τιμολόγια με τον ίδιο αριθμό - 5786 - και ίδια ημερομηνία -14.12.93. Στην απάντηση τους ανέφεραν, ανάμεσα σ' άλλα, ότι είχαν έλθει σε επαφή με τον προμηθευτή - τον κ. Jackson. Παραθέτω αυτούσια την σχετική παράγραφο της επιστολής:

"Ο κ. Jackson δήλωσε ότι η συνολική τιμή της συναλλαγής ήταν $49,925.00 όπως φαίνεται στο τιμολόγιο με το οποίο εφοδιάσετε αυτό το γραφείο. Περαιτέρω ο κ. Jackson δήλωσε ότι το ποσό πληρώθηκε μερικώς σε μετρητά, $29,864.00 και το υπόλοιπο $20,061.00 πληρώθηκε με πιστωτική επιστολή. Γι' αυτό το λόγο εκδόθηκαν δύο τιμολόγια με τον ίδιο αριθμό, 5786. Το πρώτο για να αντανακλά την μερική πληρωμή σε μετρητά, και το δεύτερο, για να αντανακλά το τελικό συνολικό ποσό που πληρώθηκε."*

*"Mr. JACKSON stated that the total transaction price was $49,925.00, as reflected in the invoice you provided to this office. Further, Mr. JACKSON stated that the amount was paid partly in cash, $29,864.00, and the rest, $20,061.00 was paid by letter of credit.For this reason two invoices with the same number, 5786, were issued. The first, to reflect the cash partial payment, and the second one, reflecting the final total amount paid." [*711]

Το υπόλοιπο μέρος της επιστολής ημερ. 30.12.94 αναφέρετο στις εισαγωγές του Πέτρου Γιαννάκη. Μαζί με την επιστολή της 30.12.1994 οι Τελωνειακές Αρχές των Η.Π.Α. έστειλαν στους καθ' ων η αίτηση τα πιο κάτω έγγραφα:

(1) Τιμολόγιο με αρ. 5786 ημερ. 14.12.93 αποτελούμενο από δύο σελίδες για συνολικό ποσό $29,864.00.

(2) Τιμολόγιο με τον ίδιο αριθμό και της αυτής ημερομηνίας αποτελούμενο από δύο σελίδες για συνολικό ποσό $49,925.00.

Η περιγραφή των μοτοσυκλέττων στο τιμολόγιο της παραγ.

(1) (πιο πάνω) είναι η ίδια με εκείνη του τιμολογίου της παραγ.

(2) (πιο πάνω) εκτός από τις πιο κάτω διαφορές:

(α) Στο τιμολόγιο της παραγ. (1) πιο πάνω η συνολική τιμή των εμπορευμάτων είναι $29,864.00, η δε τιμή των δύο ρυμουλκών είναι μηδέν. Στο πρώτο φύλλο αυτού του τιμολογίου υπάρχει η ένδειξη "First partial payment: Cash". Στο δεύτερο φύλλο του υπάρχει η ένδειξη "This is page one of two, it shows the cash received, and how it was applied".

(β) Στο τιμολόγιο της παραγ. (2) (πιο πάνω) η συνολική τιμή των εμπορευμάτων είναι $49,925.00. Στο πρώτο φύλλο του υπάρχει η ένδειξη: "Second, and final payment: Letter of credit".

To τιμολόγιο που παρουσίασαν οι αιτητές στις τελωνειακές αρχές αποτελείται από δυο σελίδες. Φέρει αριθμό 5786 και ημερ. 14.12.93. Περιέχει περιγραφή της κάθε μιας από τις 20 μοτοσυκλέττες καθώς και της τιμής της. Επίσης περιέχει την περιγραφή και τιμή των δύο ρυμουλκών. Η συνολική τιμή των 20 μοτοσυκλέττων και των δυο ρυμουλκών είναι $49,925.00.

Από έρευνα που έγινε από το διερευνώντα λειτουργό, εφάνη ότι ανοίχθηκε πίστωση μέσω της Λαϊκής Τράπεζας για το ποσό των $49,925.00 και όχι S20.061.00 όπως αναφέρει ο προμηθευτής σχετικά με την αγορά των συγκεκριμένων μοτοσυκλέττων.

Μέχρις ότου διερευνηθεί η υπόθεση και για σκοπούς διασφάλισης των δημοσίων προσόδων, ο τελωνισμός των μοτοσυκλέττων των αιτητών, που ευρίσκοντο αποταμιευμένες στη Γενική Αποθήκη Αποταμίευσης στη Λάρνακα, εγίνετο μετά από γραπτή αίτηση των αιτητών πάνω στη διασάφιση, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 156 του περί Τελωνείων και Φόρων Κατανάλωσης [*712] Νόμου, 1967 (Ν.82/67) και εισπράττετο χρηματική παρακαταθήκη, επαυξανομένων των τιμολογιακών τιμών κατά 50%.

Ακολούθησαν διάφορες επιστολές του δικηγόρου της αιτήτριας προς τους καθ' ων η αίτηση. Η αιτήτρια ζήτησε την επιστροφή της παρακαταθήκης. Οι καθ' ων η αίτηση απάντησαν ότι η υπόθεση βρίσκετο υπό διερεύνηση και μετά τη συμπλήρωση των ερευνών θα γίνει αναπροσαρμογή των χρηματικών παρακαταθηκών και σε περίπτωση που "καταβλήθηκε ποσό αχρεωστήτως, τούτο θα επιστραφεί" στην αιτήτρια.

Μετά την συμπλήρωση της έρευνας ο Διευθυντής του Τμήματος Τελωνείων πληροφόρησε την αιτήτρια ότι η δασμολογητέα αξία για τις 20 μοτοσυκλέττες που είχε εισάξει ήτο αναληθής. Συγκεκριμένα, παρέλειψε να δηλώσει το ποσό των $29,864.00 που πλήρωσε σε μετρητά και παρέλειψε να καταθέσει στο Τελωνείο τη σελίδα 1 του τιμολογίου 5786 ημερομηνίας 14.12.1993. Ως εκ τούτου, η δασμολογητέα αξία των μοτοσυκλεττών, επαναπροσδιορίστηκε πάνω στη βάση της τιμολογιακής τιμής των $79,789.00 - ελεύθερο επί του σκάφους (F.O.B.) (Βλ. επιστολή του Διευθυντή του Τμήματος Τελωνείων, ημερ. 18.1.1996).

Την πιο πάνω επιστολή της 18.1.1996 ακολούθησε Σημείωμα Απαίτησης του Ανώτερου Τελώνη Λάρνακας προς την αιτήτρια, ημερ. 28.3.1996. Το παραθέτω:

"Μετά από έρευνα που έγινε έχει διαπιστωθεί ότι οφείλετε στην Κυπριακή Δημοκρατία το ποσό των £1,789.- που καλείσθε να καταβάλετε στο Τελωνείο Λάρνακας μέσα σε 7 μέρες από την ημέρα λήψης της παρούσας επιστολής.

Η οφειλή σας αυτή προκύπτει από τα γεγονότα και τη Νομοθεσία όπως εκτίθενται πιό κάτω:

Την 21η Μαρτίου, 1994, καταθέσατε στο Τελωνείο Λάρνακας τη Διασάφηση Εισαγωγής Τελ. 3 Αρ. 145/21.3.94 με το τιμολόγιο Αρ. 5786 ημερομηνίας 14.12.93, για το τελωνισμό ενός εμπορευματοκιβωτίου με στοιχεία TPHU.537588/0, το οποίο δηλώθηκε να περιέχει 20 τεμάχια μοτοσυκλέττες και 2 τεμάχια ρυμουλκά, συνολικής αξίας £27,093.- λίρες Κύπρου.

Από έρευνα που έγινε, έχει διαπιστωθεί ότι η αξία των εν λόγω εμπορευμάτων ήταν £42,330.- και όχι £27,093.- λίρες Κύπρου, όπως δηλώθηκε. Συγκεκριμένα παραλείψατε να δη[*713]λώσετε ποσό $29,864 που επληρώσατε σε μετρητά και να καταθέσετε στο Τελωνείο μαζί με τη Διασάφηση τη Σελίδα 1 του τιμολογίου Αρ. 5786 ημερομηνίας 14.12.93.

Οι πιο πάνω μοτοσυκλέττες τελωνίσθηκαν από τη Γενική Αποθήκη Αποταμίευσης Αρ. 5.20, σύμφωνα με τις πιό κάτω Χρηματικές Παρακαταθήκες οι οποίες έχουν διακανονισθεί λαμβάνοντας υπόψη και τη Σελίδα 1 του τιμολογίου με Αριθ. 5786 ημερομηνίας 14.12.93, που αρχικά παραλείψατε να παρουσιάσετε ως ακολούθως:

………………………………………….

Εν όψει των πιό πάνω, προέκυψε υποπληρωμή Εισαγωγικού Δασμού, Έκτακτης Προσφυγικής Εισφοράς και Φόρου Προστιθέμενης Αξίας συνολικά £1,789.- που θα πρέπει να καταβληθεί στον Ανώτερο Τελώνη Λάρνακας, σύμφωνα με το Άρθρο 39(ε) και 188 του περί Τελωνείων και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου 82/67.

Λυπούμαι να σας πληροφορήσω ότι θα αναγκασθώ να προβώ στη λήψη Δικαστικών μέτρων εναντίον σας εάν δεν συμμορφωθείτε με τους πιο πάνω Κανονισμούς."

Η παρούσα προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης των καθ' ων η αίτηση η οποία περιέχεται στην πιο πάνω επιστολή -Σημείωμα Απαίτησης ημερ. 28.3.1996.

Με τη γραπτή της αγόρευση η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση έχει εγείρει την προδικαστική ένσταση ότι "η προσβαλλόμενη πράξη" στερείται εκτελεστότητας καθόσον αποτελεί πράξη πληροφοριακής φύσεως και/ή προπαρασκευαστική. Υποστήριξε με αναφορά στη νομολογία (Βλ. The Vintage Motors Enterprises Ltd v. Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων (1989) 3 Α.Α.Δ. 1588, Παύλου ν. Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας (1991) 4 ΑΛΛ. 3393, Archer Navigation Limited v. Δημοκρατίας (1994) 4 Α.Α.Δ. 938 και Πένταυκα ν. Δημοκρατίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 945, ότι οποιαδήποτε πράξη ή απόφαση του Διευθυντή, η οποία σχετίζεται με το ποσό του πληρωτέου δασμού, γίνεται εκτελεστή και αντικείμενο προσφυγής μόνο με την πληρωμή του αιτούμενου δασμού.

Η υπόθεση Παύλου (πιο πάνω) είχε σαν νομικό έρεισμα το άρθρο 161 του περί Τελωνείων και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου, 1967 (Ν. 82/67) σύμφωνα με το οποίο εάν πριν την παρά[*714]δόση των εισαχθέντων εμπορευμάτων από τον τελωνειακό έλεγχο αναφυεί διαφορά σε σχέση με το κατά πόσο οφείλεται οποιοσδήποτε δασμός ή το ποσό του δασμού, πρέπει πρώτα να καταβληθεί ο δασμός και μετά να αμφισβητηθεί η επιβολή του.

Οι άλλες τρεις αυθεντίες διακρίνονται από την Παύλου λόγω των γεγονότων τους. Θεωρώ ότι το άρθρο 161 του Νόμου εφαρμόζεται μόνο σε σχέση με τις περιπτώσεις όπου τα εμπορεύματα δεν έχουν εκτελωνισθεί. Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος (ratio) της υπόθεσης Παύλου. Στην κρινόμενη περίπτωση τα εμπορεύματα παραδόθηκαν στην αιτήτρια η οποία και κατέβαλε το ποσό που της είχε ζητηθεί. Με την επίδικη απόφαση ζητείται από την αιτήτρια να καταβάλει το πρόσθετο ποσό £1,789. Εν όψει αυτής της κατάστασης πραγμάτων η νομολογία στην οποία έχει αναφερθεί η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση, δεν τυγχάνει εφαρμογής στην κρινόμενη περίπτωση. Το κατά πόσο η επίδικη απόφαση αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη θα εξεταστεί με βάσει τις αρχές που διέπουν το ζήτημα.

Εκτελεστές είναι εκείνες οι πράξεις με τις οποίες δηλούται βούληση διοικητικού οργάνου αποσκοπούσα εις την παραγωγή εννόμου αποτελέσματος έναντι των διοικουμένων και συνεπαγομένη την άμεση εκτέλεση της διά της διοικητικής οδού. Το κύριο στοιχείο της έννοιας της εκτελεστής πράξεως είναι η άμεση παραγωγή έννομου αποτελέσματος συνισταμένου εις την δημιουργία, τροποποίηση ή κατάλυση νομικής καταστάσεως, δηλαδή δικαιωμάτων και υποχρεώσεων διοικητικού χαρακτήρα για τους διοικούμενους. Μια απλή έκφραση της πρόθεσης ή της γνώμης της Διοίκησης προς τους διοικούμενους δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη (Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-59, σελ. 237 και 239, Republic v. Demetriou and Others (1972) 3 Α.Α.Δ. 219, 223, Institute of Cert. Pub. Accountants of Cyprus κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 276, Μιχ. Δ. Στασινόπουλου, Δίκαιον των Διοικητικών Πράξεων, σελ. 123, Α.Ι. Τάχου, Ελληνικό Διοικητικό Δίκαιο, 4η έκδοση, σελ. 356).

Σύμφωνα με τον Θ.Δ. Τσάτσο "Η Αίτηση Ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας", έκδοση Τρίτη, σελ. 120-123, εκτελεστή είναι η πράξη της ενεργού διοικήσεως η παρά-γουσα "αυτή καθ' εαυτήν" έννομο αποτέλεσμα θετικό ή αρνητικό, ως και "πάσα διοικητική πράξις εμπεριέχουσα επιταγήν, της οποίας η εκτέλεσις είναι πλέον υποχρεωτική - αδιάφορον εάν έχει ή δεν έχει πράγματι εκτελεσθεί - εκτός εάν ανακληθή εν τω συνόλω της εξ υπαρχής και αποτέλεσμα της οποίας είναι η δη[*715]μιουργία, τροποποίησις ή κατάργησις νομικού καθεστώτος ...".

Στην κρινόμενη περίπτωση η επίδικη απόφαση έχει δημιουργήσει για την αιτήτρια την υποχρέωση καταβολής του ποσού των £1,789. Εμπεριέχει επιταγή της οποίας η εκτέλεση είναι πλέον υποχρεωτική. Η βούληση του αρμοδίου διοικητικού οργάνου συνεπάγεται την άμεση εκτέλεση της δια της διοικητικής οδού (Βλ. άρθρο 188(2) του περί Τελωνείων και Φόρων Καταναλώσεως Νόμου, 1967 (Ν. 82/67)) σύμφωνα με το οποίο ο σχετικός δασμός εισπράττεται ως χρέος "οφειλόμενον τη Δημοκρατία ή ως αστικόν τοιούτον"). Ακολουθεί πως η προσβαλλόμενη απόφαση περιέχει όλα τα χαρακτηριστικά της εκτελεστής διοικητικής πράξεως και η σχετική προδικαστική ένσταση απορρίπτεται (Βλ. και Α. L. Vasiliou Motors Ltd. ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ.391, στην οποία τα εμπορεύματα τελωνίστηκαν και πληρώθηκαν οι φόροι και δασμοί όπως καθορίστηκαν από τις Τελωνειακές Αρχές. Κρίθηκε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν εκτελεστή διοικητική πράξη γιατί δημιουργεί συγκεκριμένη και τελεσίδικη υποχρέωση για την αιτήτρια).

Ουσία της προσφυγής.

Η αιτήτρια επιδιώκει την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξεως για τους πιο κάτω λόγους:

(1) Η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν αυθαίρετη επειδή οι καθ' ων η αίτηση βασίσθηκαν πάνω σε ένα μόνο απόσπασμα της επιστολής των Τελωνειακών Αρχών των Η.Π.Α., ημερ. 30.12.94 ("η επιστολή ημερ. 30.12.94"), και αγνόησαν ολόκληρο το υπόλοιπο κείμενο της ίδιας επιστολής και συγκεκριμένα,

(α)τη δήλωση του ίδιου του κ. Jackson ότι η πραγματική συνολική αξία της πώλησης ήταν $49,925.00.

(β) τη δήλωση του Bill Mattox ότι μετά από ενδελεχή έλεγχο των στοιχείων οι τιμές που αναφέρονται στο τιμολόγιο είναι ακριβείς και σωστές.

(γ) το αποτέλεσμα της διερεύνησης του Troy Smith ο οποίος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι τιμές που αναφέρονται στα τιμολόγια δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν ύποπτες και ότι φαίνονταν ακριβείς.

(2) Η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν αναιτιολόγητη. [*716]

Από την άλλη η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ' ων η αίτηση υποστήριξε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι προϊόν δέουσας έρευνας της υπόθεσης και δεν υπάρχει ούτε αποδείχθηκε πλάνη περί τα πράγματα κατά την έκδοσή της ούτε και οποιαδήποτε παρανομία και/ή αυθαιρεσία. Ο καθ' ου η αίτηση εκτίμησε όλα τα σχετικά γεγονότα της υπόθεσης μετά από τη δέουσα έρευνα χωρίς πλάνη περί τα πράγματα, γιατί δεν παρέλειψε να λάβει υπόψη οποιοδήποτε γεγονός που υπήρχε ούτε και έλαβε υπόψη οποιοδήποτε γεγονός που δεν έπρεπε να είχε λάβει υπόψη και δεν παρουσιάστηκε τίποτε εκ μέρους των αιτητών που να αποδεικνύει το λόγο αυτό (Βλ. Δημοκρατία ν. Ματθαίον (1990) 3 Α.Α.Δ. 2452).

Πρέπει να πω ότι τα όσα αποδίδονται με την επιστολή ημερ. 30.12.94 στους κ.κ. Mattox και Smith αναφέροντο στις εισαγωγές του Πέτρου Γιαννάκη. Επομένως ο λόγος ακυρώσεως 1 (β) και (γ) στερείται πραγματικού ερείσματος. Προχωρώ στην εξέταση του λόγου 1 (α).

Θα εξετάσω στη συνέχεια τα στοιχεία τα οποία διαδραμάτισαν τον δεσπόζοντα ρόλο στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης. Πηγή των στοιχείων ήταν:

(α) η πιο πάνω επιστολή των Τελωνειακών Αρχών των Η.Π.Α., ημερ. 30.12.94,

(β)τα τιμολόγια που παρουσίασε η αιτήτρια στους καθ' ων η αίτηση.

Έχω ήδη παραθέσει την παραγ. 4 της επιστολής ημερ. 30.12.94 (Βλ. σελ. 710).

Ανάλυση των πιο πάνω στοιχείων που είχαν ενώπιον τους οι καθ' ων η αίτηση αποκαλύπτει την πιο κάτω εικόνα:

Από τη μια οι Τελωνειακές Αρχές είχαν ενώπιον τους τα τιμολόγια που παρουσίασε η αιτήτρια στα οποία η συνολική τιμή των εμπορευμάτων ήταν $49,925.00. Από την άλλη είχαν ενώπιον τους,

(α)Τη δήλωση του προμηθευτή - κ. Jackson - σύμφωνα με την οποία η συνολική τιμή της συναλλαγής ήταν $49,925.00.

(β)Τη δήλωση του προμηθευτή ότι ποσό $29,864.00 πληρώθηκε σε μετρητά και το υπόλοιπο $20,061.00 πληρώθηκε με [*717] πιστωτική επιστολή.

(γ)Το αναντίλεκτο γεγονός ότι ποσό $49,925.00 πληρώθηκε μέσω της Λαϊκής Τράπεζας με πιστωτική επιστολή.

(δ) Τις δυο σειρές τιμολογίων τις οποίες τους είχαν διαβιβάσει οι Τελωνειακές Αρχές των Η.Π.Α. - η μια σειρά αντιπροσώπευε ποσό $29,864.00 και η άλλη σειρά ποσό $49,925.00.

(ε) Το γεγονός ότι πάνω στο τιμολόγιο των $29,864:00 υπήρχε επικολλημένη η ένδειξη "First Partial Payment: Cash".

(στ) To γεγονός ότι πάνω στο τιμολόγιο των $49,925.00 υπήρχε επικολλημένη η ένδειξη "Second and final payment: Letter of Credit".

Τα όσα αναφέρονται στις παραγ. (α) - (στ), πιο πάνω, δημιουργούν αμφιβολίες και ερωτηματικά στο Δικαστήριο ως προς το ποιά ήταν η συνολική αξία της συναλλαγής. Οι παραγ. (α) και (β) αντικρούονται από την παραγ. (γ). Περαιτέρω: Ενώ στο τιμολόγιο της παραγ. (στ) υπήρχε η ένδειξη "second and final payment Letter of Credit" στην επιστολή της 30.12.94 αναφέρετο ότι το τιμολόγιο εκείνο αντανακλά το τελικό συνολικό ποσό που πληρώθηκε ("reflecting the final total amount paid"). Οι αμφιβολίες επιτείνονται επειδή τα όσα αναφέρονται στις παραγ. (α) - (στ) πηγάζουν από την ίδια πηγή - τις Τελωνειακές Αρχές των Η.Π.Α. Τις ίδιες αμφιβολίες είχαν και οι καθ' ων η αίτηση. Έτσι μετά την λήψη της επιστολής ημερ. 30.12.94 απευθύνθηκαν εκ νέου στις Τελωνειακές Αρχές των H.ILA. (βλ. επιστολή τους ημερ. 6.4.95 στο φάκελο Τεκ. 2). Παραθέτω το σχετικό μέρος της επιστολής:

"Στη δεύτερη παράγραφο της επιστολής σας μου γράφετε ότι ο κ. Matthew Jackson, ιδιοκτήτης της Trading Specialties Intl. δήλωσε ότι για 20 μοτοποδήλατα και 2 ρυμουλκά πληρώθηκε μερικώς σε μετρητά $29,864.00 και το υπόλοιπο $20,061.00 πληρώθηκε με πιστωτική επιστολή.

Όπως βλέπετε από το συνημμένο αντίγραφο της πιστωτικής επιστολής το ποσό που πληρώθηκε μέσω της Τράπεζας ήταν $49,925.00 FOB και όχι $20,061.00.

Θα το εκτιμήσω πολύ εάν επιβεβαιώσετε ότι εκτός από το ποσό της πιστωτικής επιστολής ένα πρόσθετο ποσό [*718] $29,864.00 πληρώθηκε σε μετρητά."*

Oι Τελωνειακές Αρχές των Η.Π.Α. δεν απάντησαν. Το θέμα παρέμεινε ως εκεί. Οι καθ' ων η αίτηση δεν επεδίωξαν τουλάχιστο να στείλουν κάποια υπενθύμιση στις Τελωνειακές Αρχές των Η.Π.Α., όπως έκαμαν πριν τη λήψη της επιστολής ημερ. 30.12.94 (βλ. υπενθυμητική επιστολή τους ημερ. 13.10.94 στο φάκελο Τεκ. 2). Προχώρησαν στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης.

Σε προσφυγές που σχετίζονται με την επιβολή τελωνειακών δασμών το διοικητικό δικαστήριο δεν έχει αρμοδιότητα να υποκαταστήσει τη δική του διακριτική ευχέρεια με εκείνη της διοίκησης. Πρέπει όμως να εξετάσει την νομιμότητα της απόφασης και επίσης κατά πόσο λήφθηκε κάτω από οποιαδήποτε πλάνη (βλ. Makrides v. Republic (1979) 3 Α.Α.Δ. 584). Τυγχάνει λοιπόν εξεταστέο κατά πόσο η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ληφθεί κάτω από οποιαδήποτε πλάνη. Σύμφωνα με τον Στασινόπουλο, Δίκαιο Διοικητικών Πράξεων, 1951, σελ. 304-305 η νομολογία δημιουργεί τεκμήριο κατά της πλάνης, δηλαδή τεκμήριο υπέρ της ορθής εξακρίβωσης των πραγματικών περιστατικών. Ωστόσο αυτό το τεκμήριο είναι ιδιόρρυθμο επειδή κάμπτεται από τη στιγμή που η χαρακτηριστική εις το συζητητικό σύστημα δραστηριότητα του διαδίκου κατόρθωσε να καταστήσει πιθανήν την πλάνη, δηλαδή να δημιουργήσει στο Δικαστή απλώς αμφιβολίες "περί της ορθό-τητος της διαπιστώσεως του πραγματικού εκ μέρους της Διοικήσεως". Σε τέτοια περίπτωση - συνεχίζει ο Στασινόπουλος - ο Δικαστής ευρισκόμενος σε αμφιβολία, δεν κλίνει προς το τεκμήριο, αλλά "τρέπεται προς μιαν των δύο οδών", ή (α) διατάσσει αποδείξεις ή (β) ακυρώνει την πράξη για να διαπιστώσει η Διοίκηση τα πραγματικά περιστατικά "κατά τρόπο μη καταλείποντα αμφιβολίας", (βλ. και Κωνσταντίνου ν. ΣΛ.Π. (1992) 3 Α.Α.Δ. 228, 234,235 (απόφαση της Ολομέλειας), Χ" Μιχαήλ κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1972) 3 Α.Α.Δ. 246, 252, Ζένιος ν. Δημοκρατίας (1983) 3 Α.Α.Δ.1181, 1183, 1184, Κοζάκης ν. Υπουργικού Συμβουλίου (1967) 3 Α.Α.Δ. 265, 268, Μάλλουρος v. A.H.K. (1974) 3 Α.Α.Δ.

*"In the second paragraph of your letter you write me that Mr. MATHEW JACKSON, owner of TRADING SPECIALTIES INTL. declared that for (20) motocycles and (2) trailers was paid partly in cash $29,864.00 and the rest $20,061.00 was paid by letter of credit.

As you see from the attached copy of the relevant letter of credit, the amount paid through the bank was $49,925.00 and not $20,061.00.

I would very much appreciate if you confirm that over and above the amount of letter of credit an additional amount $29,864.00 was paid in cash." [*719]

220, 224, Χριστοδούλου ν. Α.ΤΗ.Κ. (1978) 3 Α.Α.Δ. 61, 69, Κοντός ν. Δημοκρατίας (1974) 3 Α.Α.Δ. 112, Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (1974) 3 Α.Α.Δ. 290, 294, Ιωαννίδης ν. Δημοκρατίας (1972) 3 Α.Α.Δ. 318, 324).

Παρατηρώ:

Όπως φαίνεται από την επιστολή των καθ' ων η αίτηση ημερ. 18.1.96 εκείνο που έχει διαδραματίσει τον κυρίαρχο ρόλο στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης ήταν η αναφορά στην επιστολή της 30.12.94 περί πληρωμής ποσού $29,864.00 σε μετρητά. Ήταν η αναφορά εκείνη που οδήγησε "στον επαναπροσδιορισμό - από $49,925.00 - της δασμολογητέας αξίας των μοτοσυκλέττων αυτών πάνω στη βάση της τιμολογιακής τιμής των $79,789.00" (βλ. την πιο πάνω επιστολή ημερ. 18.1.96). Ωστόσο κατά την διαδικασία του επίδικου επαναπροσδιορισμού λήφθηκε υπόψη μόνο η πιο πάνω αναφορά περί πληρωμής ποσού $29,864.00 σε μετρητά αλλά αγνοήθηκε παντελώς η ρητή δήλωση του προμηθευτή ότι η συνολική τιμή της συναλλαγής ήταν $49,925.00.

Με βάσει όλα τα πιο πάνω θεωρώ ότι το πραγματικό βάθρο επί του οποίου στηρίχθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ακροσφαλές λόγω αμφιβολιών περί της ορθότητας του.

Η πιο πάνω εικόνα των πραγμάτων μου έχει δημιουργήσει αμφιβολίες περί της "ορθότητας της διαπιστώσεως του πραγματικού" εκ μέρους της διοικήσεως.

Δεν θεωρώ πρόσφορο να διατάξω αποδείξεις λόγω της φύσεως της επίδικης διαφοράς. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται με £250.- έξοδα υπέρ της αιτήτριας. Το ζήτημα πρέπει να επανεξεταστεί από τη Διοίκηση με τρόπο που να μην αφήνει αμφιβολίες (Βλ. και Paphitis v. Republic (1967) 3 C.L.R. 300). Αναμένεται από την αιτήτρια να θέσει στη διάθεση των καθ' ων η αίτηση όλες τις περαιτέρω σχετικές πληροφορίες που πιθανόν θα χρειασθούν (Βλ. National Bank of Greece S.A. v. Republic (1970) 3 C.L.R. 430, 440).

Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο