(1997) 4 ΑΑΔ 2217
[*2217] 15 Σεπτεμβρίου, 1997
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΕΤΩΝΗΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ' ης η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 328/96)
Διοικητικό Δίκαιο — Επανεξέταση — Επανεξέταση μετά από ακυρωτική δικαστική απόφαση — Συνέπειες — Περιστάσεις νομιμότητας της επανεξέτασης ακυρωθέντος διορισμού στην κριθείσα περίπτωση — Εξεύρεση του δεδικασμένου της ακυρωτικής απόφασης.
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Διορισμοί και προαγωγές — Κριτήρια — Ειδικά η απομεμακρυσμένη αρχαιότητα και τα πρόσθετα προσόντα εκτός σχεδίου υπηρεσίας.
Δημόσιοι Υπάλληλοι — Διορισμοί και προαγωγές — Σύσταση προϊσταμένου — Ειδική αιτιολογία παραγνώρισης της — Περιστάσεις νομιμότητας της παραγνώρισης της σύστασης στην κριθείσα περίπτωση.
Προσφυγή βάσει του Άρθρου 146 του Συντάγματος — Λόγοι ακυρώσεως — Έλλειψη αιτιολογίας και έκδηλη υπεροχή — Δεν στοιχειοθετήθηκαν.
Ο αιτητής προσέβαλε το διορισμό του ενδιαφερομένου μέρους στη θέση Ανώτερου Ειδικού Ιατρού Ορθοπεδικής μετά από επανεξέταση λόγω ακύρωσης του προηγηθέντος διορισμού του αιτητή στην ίδια θέση.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Ως θέμα αρχής η Ε.Δ.Υ., μετά από ακυρωτική απόφαση, μπορεί να [*2218] λάβει υπόψη τα προϋπάρχοντα της έκδοσης της πράξης που ακυρώθηκε στοιχεία, τα οποία δεν είχαν αποτελέσει αντικείμενο έρευνας και κρίσης της ακυρωτικής απόφασης. Η συγκεκριμένη ακυρωτική απόφαση, εν προκειμένω, περιορίστηκε στο κύρος της σύστασης. Το λέγει ρητά. Οτιδήποτε άλλο, πέραν του ότι δεν ερευνήθηκε, αποτελεί παρατήρηση obiter. Συνεπώς η Ε.Δ.Υ. μπορούσε να εκτιμήσει τα στοιχεία του φακέλου, που είναι, άλλωστε, απόλυτα αντικειμενικά.
2. Ο μόνος τομέας υπεροχής του αιτητή είναι εκείνος της αρχαιότητας που, λόγω της φύσεως της εδώ, είναι, όπως νομολογήθηκε με σταθερότητα, περιορισμένης εμβέλειας, Θα μπορούσε εδώ να λεχθεί ότι ο τίτλος του ενδιαφερόμενου μέρους F.R.C.S. δεν προβλέπεται από το σχέδιο υπηρεσίας. Δεν αποτελεί πλεονέκτημα. Ούτε όμως είναι ολότελα αμελητέος παράγων. Η Επιτροπή εκτίμησε τον τίτλο αυτό στη σωστή του διάσταση. Περαιτέρω έδωσε ειδικούς και τεκμηριωμένους λόγους για την απόκλισή της από τη σύσταση του Διευθυντή.
3. Η τρίτη εισήγηση ότι η επίδικη απόφαση δεν είναι αιτιολογημένη επίσης δεν ευσταθεί. Υπό το πρίσμα των δεδομένων της υπόθεσης η επίδικη απόφαση ήταν λογικά εφικτή. Παρόλο που ο αιτητής είναι άξιος επιστήμονας εντούτοις δεν απέδειξε έκδηλη υπεροχή, που θα δικαιολογούσε επέμβαση.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Τούρβας ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 1613,
Μαυρομμάτης ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 83,
Γεωργίου ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2480.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται ο διορισμός εκ νέου, μετά από ακυρωτική απόφαση, του ενδιαφερομένου μέρους στην θέση Ανώτερου Ειδικού Ιατρού (Ορθοπεδικής) στις Ιατρικές Υπηρεσίες αντί του αιτητή.'
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Ε. Νικολαΐδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για την Καθ' ης η αίτηση. [*2219]
Χρ. Μ. Γεωργιάδης, για το Ενδιαφερόμενο μέρος.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Ο αιτητής είχε διοριστεί, με απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (στο εξής Ε.Δ.Υ. ή Επιτροπή), ημερ. 15.10.93, στη θέση Ανώτερου Ειδικού Ιατρού (Ορθοπεδικής) στις Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας από 1.11.93. Η προαγωγή του ακυρώθηκε στη συνέχεια από το Ανώτατο Δικαστήριο (απόφαση Κωνσταντινίδη, Δ.). Κρίθηκε ότι έπασχε η σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος σχετικά με τη συνολική πείρα του αιτητή στην Ορθοπεδική και την πείρα που απέκτησε στο νοσοκομείο Λεμεσού στις ορθοπλαστικές εγχειρήσεις. Για τις λεπτομέρειες παραπέμπω στην Ευστάθιος Τούρβας ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (1995) 4 Α.Α.Δ. 1613. Μετά την επανεξέταση, που ακολούθησε την ακυρωτική απόφαση, η Ε.Δ.Υ. διόρισε το ενδιαφερόμενο πρόσωπο στην κρινόμενη προσφυγή Ευστάθιο Τούρβα, που είχε πετύχει ακύρωση της αρχικής προαγωγής του αιτητή Ν. Κετώνη.
Κατά την επαναληφθείσα διαδικασία προσκλήθηκε και παρέστη στην πρώτη συνεδρίαση επανεξέτασης στις 19.10.95 (ακολούθησαν δύο ακόμη πριν την ολοκλήρωση) ο Γενικός Διευθυντής του υπουργείου (στο εξής και "ο Διευθυντής"). Ας σημειωθεί ότι την προηγούμενη φορά τις συστάσεις έκαμε ο Προϊστάμενος του Τμήματος, που στο μεταξύ αφυπηρέτησε. Η αναδρομική, από 1.11.93, προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους πραγματοποιήθηκε κατά την τελευταία συνάντηση της Επιτροπής στις 21.12.95. Η απόφαση λήφθηκε κατά πλειοψηφία 3 προς 2. Επιλέγοντας το ενδιαφερόμενο μέρος η πλειοψηφία δεν υιοθέτησε την εισήγηση του Διευθυντή, που σύστησε τον αιτητή. Οι λόγοι εκτίθενται στο πρακτικό της ημερομηνίας εκείνης από τη δεύτερη μέχρι και την έβδομη σελίδα.
Για την κατανόηση των επιδίκων θεμάτων πρέπει να αναφερθούμε και στα δεδομένα που αφορούν τα τρία κλασσικά κριτήρια. Ο αιτητής είναι αρχαιότερος. Η αρχαιότητά του, κατά 41/2 περίπου χρόνια, δημιουργήθηκε κατά την είσοδό τους στη Δημόσια Υπηρεσία τη δεκαετία του 1970 έως 1980. Πρωτοδιορίστηκε λοιπόν Ιατρικός Λειτουργός 1ης Τάξης τον Ιούλιο του 1974, ενώ ο ενδιαφερόμενος άρχισε τη σταδιοδρομία του στην ίδια θέση τον Ιανουάριο του 1979. Πρέπει να έχουμε υπόψη ότι αυτού του είδους η αρχαιότητα θεωρείται, όντας απομακρυσμένη, ήσσονος σημασίας: Μαυρομμάτης ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 83. [*2220]
Ο ενδιαφερόμενος απέκτησε, αφού υπέστη επιτυχή εξέταση, τον μεταπτυχιακό τίτλο F.R.C.S. τον Ιούλιο του 1977. Και πήρε πιστοποιητικό ειδικότητας από το Ιατρικό Συμβούλιο Κύπρου τον Δεκέμβριο του 1977. Ο αιτητής, που για τον σκοπό αυτό παρακάθησε σε εξετάσεις στην Ελλάδα στις οποίες και πέτυχε, απέκτησε τίτλο Ιατρικής Ειδικότητας στην Ορθοπεδική. Αυτό συνέβη τον Φεβρουάριο του 1990. Σαν ειδικός ιατρός στον τομέα αυτό είχε εγγραφεί τον Φεβρουάριο του 1988. Αναφορικά με την αξία, η Ε.Δ.Υ. διαπίστωσε, στη νέα της απόφαση, ότι ο ενδιαφερόμενος έχει οριακή υπεροχή λαμβάνοντας υπόψη ολόκληρη την υπηρεσία τους. Υπερτερεί επίσης σε προσόντα/τίτλους λόγω του F.R.C.S. Σύμφωνα με το πρακτικό της ακυρωθείσας απόφασης η Ε.Δ.Υ. είχε θεωρήσει τους δυο γιατρούς, υπό το πρίσμα των τριών κριτηρίων, "περίπου ισότιμους".
Λόγοι ακύρωσης
Μπορούμε τώρα να εξετάσουμε τους λόγους ακύρωσης. Ο πρώτος λόγος είναι πως υπάρχει παραβίαση του δεδικασμένου που έχει προκύψει από την ακυρωτική απόφαση. Ενώ την πρώτη φορά η Ε.Δ.Υ. έκρινε πως ο αιτητής υπερείχε και ότι στα τρία κριτήρια υπήρχε ουσιαστική ισοτιμία, στη διαδικασία επενεξέτασης άλλαξε στάση και θεώρησε ότι την υπεροχή έχει ο ενδιαφερόμενος. Η μεταστροφή αυτή είναι αντίθετη με τις αρχές της χρηστής διοίκησης, αλλά και της καλής πίστης. Το δεδικασμένο που απέρρευσε από την ακυρωτική απόφαση αφορούσε μόνο τη σύσταση. Δεν έθιξε τη διαπίστωση της Επιτροπής αναφορικά με τα τρία κριτήρια, που η απόφαση επικύρωσε με τα εξής. Παραθέτω το απόσπασμα από την αγόρευση, αλλά ολοκληρωμένο.
"Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο είναι αρχαιότερο του αιτητή στην θέση πρώτου διορισμού κατά τέσσερα χρόνια και 5 1/2 μήνες αλλά δεν είναι του παρόντος η εξέταση του ισχυρισμού του ενδιαφερομένου προσώπου πως η αρχαιότητά του είναι ουσιαστική. Ούτε είναι δυνατό, σ' αυτή τη διαδικασία, να διαφοροποιηθεί η αιτιολογική βάση της απόφασης της Επιτροπής η οποία επίσης έκρινε ότι οι δυο υποψήφιοι είναι περίπου ισότιμοι "σε όλα τα νομολογημένα κριτήρια". Το ζήτημα που εγείρεται αφορά στην αιτιολογία της σύστασης όπως αυτή έχει καταγραφεί."
Η αντίκρουση στηρίζεται στο ότι δεν είναι δυνατό να υπολογισθεί σε ποιο βαθμό επηρεάσθηκε τότε η απόφαση προαγωγής του αιτητή από τη σύσταση του Προϊσταμένου. Η Ε.Δ.Υ. πήρε την απόφασή της μετά που δόθηκε η σύσταση. Επομένως σωστά προέβη σε σύγκριση με βάση τα τρία κριτήρια. [*2221]
Ως θέμα αρχής η Ε.Δ.Υ., μετά από ακυρωτική απόφαση, μπορεί να λάβει υπόψη τα προϋπάρχοντα της έκδοσης της πράξης που ακυρώθηκε στοιχεία, τα οποία δεν είχαν αποτελέσει αντικείμενο έρευνας και κρίσης της ακυρωτικής απόφασης. Η συγκεκριμένη ακυρωτική απόφαση, όπως φαίνεται από το παραπάνω απόσπασμά της, περιορίστηκε στο κύρος της σύστασης. Το λέγει ρητά. Οτιδήποτε άλλο, πέραν του ότι δεν ερευνήθηκε, αποτελεί παρατήρηση obiter. Συνεπώς η Ε.Δ.Υ. μπορούσε να εκτιμήσει τα στοιχεία του φακέλου, που είναι, άλλωστε, απόλυτα αντικειμενικά.
Πέραν τούτου η Επιτροπή στην ουσία δεν άλλαξε γνώμη. Η υπεροχή που απέδωσε στον αιτητή ήταν καθαρά το επακόλουθο της σύστασης. Το επιμαρτυρεί το πρακτικό:
"Επιλέγοντας τον Κετώνη η Επιτροπή σημείωσε ότι αυτός είναι περίπου ισότιμος με τον Τούρβα σε όλα τα νομολογημένα κριτήρια. Υπό το φως όμως της αιτιολογημένης σύστασης του Διευθυντή για προαγωγή του Κετώνη, η πλάστιγγα έκλινε με το μέρος αυτού."
Καταλήγω πως η Επιτροπή δεν είχε νομικό κώλυμα να αποφασίσει την υπόθεση με τον τρόπο που το έπραξε.
Ο δεύτερος λόγος ακυρότητας αφορά την αντιμετώπιση της σύστασης του Διευθυντή. Ο βασικός ισχυρισμός του δικηγόρου του αιτητή είναι ότι η Ε.Δ.Υ. την παραγνώρισε χωρίς να παράσχει την απαιτούμενη ειδική αιτιολογία. Κατά τον κ. Αγγελίδη αυτή η εισήγηση ήταν καθόλα αιτιολογημένη και σύμφωνη με τα στοιχεία των φακέλων. Δεν υπήρχε κανένας λόγος να μην εισακουσθεί. Περαιτέρω υποστήριξε, με αναφορά στα τρία νομολογημένα κριτήρια, ότι ο αιτητής υπερτερεί. Ο ισχυρισμός αυτός δεν ευσταθεί. Η σχετική εκτίμηση της Ε.Δ.Υ., ως προεκτέθηκε, είναι ακριβής. Ο μόνος τομέας υπεροχής του αιτητή είναι εκείνος της αρχαιότητας που, λόγω της φύσεως της, είναι, όπως νομολογήθηκε με σταθερότητα, περιορισμένης εμβέλειας. Θα μπορούσε εδώ να λεχθεί ότι ο τίτλος του ενδιαφερόμενου μέρους F.R.C.S. δεν προβλέπεται από το σχέδιο υπηρεσίας. Δεν αποτελεί πλεονέκτημα. Ούτε όμως είναι ολότελα αμελητέος παράγων. Η Επιτροπή εκτίμησε τον τίτλο αυτό στη σωστή του διάσταση.
Η σύσταση στηρίχθηκε κυρίως σε ότι ο Γενικός Διευθυντής αποκάλεσε "συνολική ορθοπεδική πείρα" και κατά δεύτερο λόγο στην αρχαιότητα. Η Επιτροπή καθόρισε τη χρονική διαφορά της πείρας σε ένα χρόνο. Ο Γενικός Διευθυντής την προσδιόρισε σε [*2222] δύο, γεγονός όμως που δεν επηρέασε την Επιτροπή, διότι προχώρησε και με βάση την υπόθεση ότι αυτή η εκτίμηση είναι ορθή. Εχω υπόψη το πρακτικό της απόφασης από τη σελίδα 2 έως τη σελίδα 7 στις οποίες εκτίθενται και εξηγούνται ειδικευμένα οι λόγοι, με κάθε δυνατή λεπτομέρεια και αναφορά στα στοιχεία, γιατί η πρόταση του Διευθυντή δεν μπορούσε να γίνει δεκτή.
Θα επιχειρήσω να συνοψίσω τους λόγους αυτούς.
1. Σημασία δόθηκε από το Διευθυντή μόνο στην πείρα και την αρχαιότητα και αγνοήθηκαν τα λοιπά στοιχεία κρίσης.
2. Δόθηκε αδικαιολόγητη έμφαση από τον ίδιο στην πείρα του αιτητή όταν άρχισε την ειδίκευσή του κατά την περίοδο 1970 - 1971. Σημειώνει η επίδικη απόφαση στη σελίδα 6:
"Η πλειοψηφία σημείωσε στη συνέχεια ότι, εάν έχει σημασία η πείρα των δώδεκα μηνών (ή έστω πείρα δύο χρόνων) στην απαρχή της πρακτικής άσκησης των δύο υποψηφίων στην ειδικότητα της Ορθοπεδικής, μια πρακτική άσκηση υπό την εποπτεία και καθοδήγηση άλλων, όπου υπερέχει ο υποψήφιος Κετώνης, πολύ περισσότερη σημασία θα έπρεπε να έχει η απόκτηση μεταπτυχιακού προσόντος ή/και η απόκτηση τίτλου έστω και αν ακόμα αγνοηθεί ο χρόνος εγγραφής τους στην Κύπρο στη σχετική ειδικότητα, που αποτελεί, σύμφωνα με το Νόμο προϋπόθεση, για άσκηση της ειδικότητας στην Κύπρο."
3. Αδικαιολόγητα δεν κρίθηκε ότι ο ενδιαφερόμενος άρχισε την ειδίκευσή του κατά την περίοδο 1971 - 1972 διότι δεν εκτιμήθηκε ορθά, για λόγους που δεν προσδιορίζονται, η τοποθέτησή του ως House Physician, η οποία εντάσσεται στην όλη διαδικασία ειδίκευσης.
4. Η τοποθέτηση του Γενικού Διευθυντή ότι το γενικό νοσοκομείο Λευκωσίας δέχεται τα περισσότερα και σημαντικότερα ορθοπεδικά περιστατικά δεν έπρεπε να προσμετρήσει υπέρ του αιτητή δεδομένης της παρατήρησης του Κωνσταντινίδη, Δ., που στηρίζεται στην απόφαση της Ολομέλειας στη Γεωργίου ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2480, ότι "τα δεδομένα που συναρτώνται προς την εσωτερική ανάθεση καθηκόντων, δεν είναι επιτρεπτό να ανάγονται σε στοιχείο υπεροχής".
Και η ειδική αιτιολογία καταλήγει: [*2223]
"Υπό το φως των όσων έχουν αναφερθεί, η πλειοψηφία της Επιτροπής παρατηρεί ότι, ενώ δέχεται τη θέση ότι ο Κετώνης άρχισε την ειδίκευση του πριν από τον Τούρβα, η σχετική πείρα που ανάγεται στις αρχές της δεκαετίας του 1970 δεν μπορεί να ικανοποιήσει ως ουσιώδες στοιχείο, πολύ περισσότερο γιατί η πείρα του δεν συνέβαλε στην έγκαιρη απόκτηση ειδικότητας. Ούτε η αναφορά σε κατοχή θέσης δεν ικανοποιεί, όπως έχει επεξηγηθεί, και συνεπώς η σύσταση του Γενικού Διευθυντή που στηρίζεται σ' αυτά τα στοιχεία πέραν της αρχαιότητας δεν μπορεί να γίνει δεκτή."
Κατά τη γνώμη μου η Επιτροπή έδωσε ειδικούς και τεκμηριωμένους λόγους για την απόκλισή της από τη σύσταση του Διευθυντή.
Η τρίτη εισήγηση ότι η επίδικη απόφαση δεν είναι αιτιολογημένη επίσης δεν ευσταθεί. Μετά το τελευταίο απόσπασμα, που παραθέσαμε, σχετικά με την πείρα, ακολουθεί πλήρης ανάλυση όλων των απαραίτητων στοιχείων. Υπό το πρίσμα των δεδομένων της υπόθεσης η επίδικη απόφαση ήταν λογικά εφικτή. Παρόλο που ο αιτητής είναι άξιος επιστήμονας εντούτοις δεν απέδειξε έκδηλη υπεροχή, που θα δικαιολογούσε επέμβαση.
Για όλους τους παραπάνω λόγους απορρίπτω την προσφυγή. Δεν επιδικάζω έξοδα.
Η προσφυγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο