(1997) 4 ΑΑΔ 2882
[*2882] 24 Νοεμβρίου, 1997
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΙΑΝΘΗ Κ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ,
Αιτήτρια,
ν.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΣ ΠΕΛΕΝΔΡΙΟΥ, Φ/ΔΙ ΕΠΑΡΧΙΑΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ,
Καθ' ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 209/95)
Ακίνητη ιδιοκτησία — Ανάπτυξη —Πολεοδομική άδεια και άδεια οικοδομής — Αυτοτέλεια εκάστης — Όροι εκδόσεως άδειας οικοδομής — Δεν καθίσταται εν πάση περιπτώσει υποχρεωτική η έκδοση άδειας οικοδομής λόγω της έκδοσης πολεοδομικής άδειας — Περιστάσεις νόμιμης άρνησης έκδοσης άδειας οικοδομής στην κριθείσα περίπτωση.
Διοικητικό Δίκαιο — Διοικητική πράξη — Αιτιολογία — Ελλειπής αναφορά της αιτιολογίας στο σώμα της πράξης — Συνέπειες — Θεωρία και νομολογία — Περιστάσεις εγκυρότητας της αιτιολογίας στην κριθείσα περίπτωση — Η αρχή της διάσωσης εσφαλμένης αιτιολογίας όταν μπορεί να εξευρεθεί η ορθή.
Διοικητικό Δίκαιο — Παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας — Δεν νοείται παράλειψη όταν η αρμόδια αρχή έχει ήδη επιληφθεί και αποφασίσει.
Η αιτήτρια προσέφυγε κατά της απορρίψεως του αιτήματός της για έκδοση άδειας οικοδομής ενώ είχε προηγουμένως εξασφαλίσει, μεταξύ άλλων, τη σχετική πολεοδομική άδεια.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
1. Η πολεοδομική άδεια και η άδεια οικοδομής αποτελούν δύο χωριστές αυτοτελείς διοικητικές πράξεις που εκδίδονται η κάθε μια από διαφορετικό διοικητικό όργανο. Η πολεοδομική άδεια [*2883] βασίζεται στο Άρθρο 90 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972, ενώ η άδεια οικοδομής στον περί Ρύθμισης Οδών και Οικοδομών Νόμο, Κεφ. 96. Οι σκοποί των δύο νόμων, όπως αντίστοιχα και των δύο αδειών είναι διαφορετικοί.
Σύμφωνα με το Άρθρο 4(1) του Κεφ. 96 η χορήγηση άδειας οικοδομής είναι δυνατή μόνο όταν η αρμόδια αρχή ικανοποιηθεί ότι η προβλεπόμενη εργασία εν σχέσει προς την οποία ζητείται η άδεια είναι σύμφωνη προς τις διατάξεις του Κεφ. 96 και των εν ισχύι σχετικών κανονισμών. Η άσκηση της αρμοδιότητας της αρχής για την έκδοση αδειών οικοδομής είναι αντικείμενο διακριτικής ευχέρειας.
Στην παρούσα υπόθεση οι καθ' ων η αίτηση ασκώντας τη διακριτική τους ευχέρεια απέρριψαν την αίτηση για άδεια οικοδομής. Οι καθ' ων η αίτηση όχι μόνο ενήργησαν ορθά και εντός των πλαισίων της διακριτικής τους ευχέρειας, αλλά και ότι δεν μπορούσαν να καταλήξουν σε οιανδήποτε άλλη απόφαση. Τα συγκεκριμένα τεμάχια της αιτήτριας βρίσκονται μέσα σε πολεοδομική ζώνη που χαρακτηρίστηκε ως γεωργική και σε απόσταση περίπου 7 χλμ από την καθορισθείσα κτηνοτροφική ζώνη.
Σύμφωνα με το Άρθρο 14 του Κεφ. 96, η αρμόδια αρχή μπορεί με την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου να ορίζει ζώνες. Περαιτέρω και σύμφωνα με το Άρθρο 14 (2), ανεξάρτητα από οποιαδήποτε διάταξη που περιλαμβάνεται στο Κεφ. 96, από της δημοσίευσης της γνωστοποίησης για τη δημιουργία ζωνών, δεν επιτρέπεται η έκδοση οποιασδήποτε άδειας οικοδομής από την αρμόδια αρχή παρά μόνο αν είναι, σύμφωνη με τη γνωστοποίηση. Βέβαια η επιφύλαξη του ίδιου Άρθρου προβλέπει ότι αν η αρμόδια αρχή ικανοποιηθεί ότι το δημόσιο συμφέρον απαιτεί την έκδοση άδειας, το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί κατά την απόλυτη κρίση του να εξουσιοδοτήσει την αρμόδια αρχή να εκδόσει άδεια.
Αφού τα υποστατικά της αιτήτριας βρίσκονται εκτός της κτηνοτροφικής ζώνης, έκδοση άδειας οικοδομής θα ήταν παράνομη γιατί αντιβαίνει με το Άρθρο 14.(2) του Κεφ. 96. Εν πάση περιπτώσει, όπως έχει επανειλημμένα λεχθεί, η έκδοση πολεοδομικής άδειας δεν καθιστά την έκδοση της άδειας οικοδομής υποχρεωτική, Η έκδοση άδειας οικοδομής επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια της αρμόδιας αρχής. Δηλαδή ακόμα κι αν δεν ετίθετο θέμα πολεοδομικών ζωνών, τίποτε δεν δείχνει ότι οι καθ' ων η αίτηση, απορρίπτοντας την αίτηση, άσκησαν τη διακριτική τους ευχέρεια λανθασμένα. [*2884]
2. Είναι φανερό ότι η επίδικη απόφαση δεν είναι προϊόν πλάνης. Οι καθ' ων η αίτηση έλαβαν κυρίως υπ' όψη το γεγονός ότι τα υποστατικά της αιτήτριας βρίσκονται κατά πολύ έξω από την κτηνοτροφική ζώνη, καθώς και τις διαμαρτυρίες μεγάλου αριθμού επηρεαζόμενων. Ο δυσμενής επηρεασμός των καλλιεργειών δεν αποτελεί μελλοντικό γεγονός γιατί τα υποστατικά είχαν ήδη ανεγερθεί και συνεπώς η οχληρία, αν οι διαμαρτυρίες των περί οίκω ν είναι αληθείς, ήδη διαπιστώνεται.
Έρευνα του σχετικού φακέλου δείχνει επίσης ότι κάθε άλλο παρά μπορεί να λεχθεί ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα. Αντίθετα, εξασφαλίστηκαν τόσο οι γνώμες διάφορων κυβερνητικών τμημάτων, όσο και των ενδιαφερομένων. Πράγματι οι καθ' ων η αίτηση δεν επηρεάστηκαν από το γεγονός της εξασφάλισης από την αιτήτρια άδειας παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και άδειας εξόρυξης λάκκου. Όμως δεν ήταν αναγκασμένοι να εκδόσουν άδεια οικοδομής, απλώς και μόνο γιατί η αιτήτρια είχε εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις αυτές.
3. Το γεγονός ότι στην επιστολή που στάληκε στην αιτήτρια αναφέρεται μόνο ένας από τους λόγους για τους οποίους δεν εξεδόθη η άδεια οικοδομής δεν πλήττει το κύρος της πράξης.
Σε περίπτωση πολλαπλών ή επάλληλων αιτιολογιών αρκεί κατά κανόνα η νομιμότητα μιας μόνο από αυτές για να στηρίξει επαρκώς την προσβαλλόμενη πράξη. Οποτεδήποτε διοικητική πράξη επικαλείται περισσότερα του ενός ερείσματα, αρκεί η ορθότητα ενός από αυτά για να την στηρίξει. Για να εφαρμοστεί η πιο πάνω αρχή είναι απαραίτητο να αποφασιστεί κατά πόσο η δεύτερη αιτιολογία είναι ανεξάρτητη και αυτοτελής ή κατά πόσο είναι απλώς επικουρική ή παρεπόμενη της πρώτης. Αν είναι επικουρική, το έγκυρο της επικουρικής αιτιολογίας δεν μπορεί να διασώσει την ολότητα της προσβαλλόμενης πράξης, αν η κυρίως αιτιολογία είναι πλημμελής.
Από τα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία είναι φανερό ότι η αιτιολογία που έχει περιληφθεί στην επιστολή που στάληκε στην αιτήτρια, όχι μόνο δεν είναι επικουρική, αλλά αποτελεί και την κύρια αιτιολογία της απόφασης. Στην επιστολή δίδεται ως αιτιολογία το ενδεχόμενο επηρεασμού των καλλιεργειών της περιοχής. Η αιτιολογία αυτή δεν συνιστά μελλοντικό γεγονός, αλλά υφιστάμενη κατάσταση. Σχετικές είναι οι έντονες διαμαρτυρίες των περιοίκων. Η ανέγερση των υποστατικών εκτός της κτηνοτροφικής ζώνης δεν μπορεί να θεωρηθεί επικουρικός λό[*2885]γος. Είναι ανεξάρτητος και αυτοτελής.
4. Όμως ούτως η άλλως, ακόμα και εσφαλμένη νομική αιτιολογία δεν επάγεται ακυρότητα, αν μπορεί η πράξη να στηριχτεί σε άλλους λόγους. Λανθασμένη νομική αιτιολογία δεν συνεπάγεται ακυρότητα, αν η πράξη μπορεί να βρει άλλο νομικό έρεισμα.
5. Όταν η αρμόδια αρχή επιλαμβάνεται αίτησης για χορήγηση άδειας οικοδομής και την εγκρίνει ή την απορρίπτει δεν εγείρεται ζήτημα παράλειψής της. Με την εξέταση και απόρριψη ή έγκριση της αίτησης, το καθήκον της αρχής εκπληρώνεται. Παράλειψη συμμόρφωσης επέρχεται σε περίπτωση που η αρμόδια αρχή παραλείπει να εξετάσει την αίτηση και να εκδόσει την απόφασή της.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Α/φοί Α. & Α. Κωνσταντίνου Λτδ ν. Δήμου Γεροσκήπου κ.ά. (1997) 4 Α.Α.Δ. 1374,
Unitex Trading Co Ltd v. Δημοκρατίας κ.ά. (1992) 4 Α.Α.Δ. 1338,
Θεοδουλίδου ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 2605,
Δημοτικό Συμβούλιο Γεροσκήπου κ.ά. ν. Υπουργικού Συμβουλίου κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 389.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση για την απόρριψη της αίτησης της αιτήτριας για την έκδοση άδειας οικοδομής κτηνοτροφικών υποστατικών σε ακίνητό της.
Χρ. Πουργουρίδης, για την Αιτήτρια.
Γ. Θωμά, για τους Καθ' ων η αίτηση.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Η αιτήτρια υπέβαλε στις 4.2.1993 αίτηση για την έκδοση άδειας οικοδομής κτηνοτροφικών υποστατικών σε ακίνητό της στο χωριό Πελένδρι της Επαρχίας Λεμεσού. Προηγουμένως είχε εξασφαλίσει πολεοδομική άδεια από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οίκησης, άδεια εξόρυξης λάκκου για άντληση νερού, καθώς και άδεια παροχής ηλεκτρικού ρεύματος από την [*2886] Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου.
Παρά την μη έκδοση άδειας η αιτήτρια προχώρησε και ανήγειρε τα υποστατικά. Τα υποστατικά ανηγέρθηκαν σε καθαρά γεωργική περιοχή, εκτός της καθορισθείσας κτηνοτροφικής ζώνης.
Με επιστολή των καθ' ων η αίτηση ημερ. 3.2.1995 η αιτήτρια πληροφορήθηκε ότι η αίτησή της απορρίφθηκε λόγω ενδεχόμενου επηρεασμού των καλλιεργειών της περιοχής. Εναντίον της απόφασης αυτής ασκήθηκε η παρούσα προσφυγή. Αξιώνεται επίσης δήλωση ότι η παράλειψη των καθ' ων η αίτηση να απαντήσουν ή επιληφθούν έγκαιρα της αίτησης της αιτήτριας είναι παράνομη και αντισυνταγματική.
Η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί, γιατί έχει ληφθεί κατά παράβαση των προνοιών του περί Ρύθμισης Οδών και Οικοδομών Νόμου, Κεφ. 96. Η εισήγηση της αιτήτριας ουσιαστικά συνίσταται στη θέση ότι αφού η αιτήτρια εξασφάλισε πολεοδομική άδεια, θα έπρεπε να εκδοθεί και η άδεια οικοδομής, με επιβολή σ' αυτήν όρων, όπως προνοεί το άρθρο 9 (1) (β) (iii) του Κεφ.96.
Πράγματι σύμφωνα με την πιο πάνω πρόνοια κατά τη χορήγηση άδειας η αρμόδια αρχή έχει εξουσία να επιβάλει όρους σχετικά με την ανέγερση οικοδομής αναφορικά με τη ρύθμιση που πρέπει να γίνεται για αποχέτευση και σύστημα υπονόμων. Έτσι με τους όρους αυτούς, σύμφωνα πάντα με την αιτήτρια, θα αντιμετωπιζόταν το πρόβλημα της κακοσμίας που τόσο πολλοί περίοικοι, όσο και οι καθ' ων η αίτηση ήγειραν.
Η πολεοδομική άδεια και η άδεια οικοδομής αποτελούν δύο χωριστές αυτοτελείς διοικητικές πράξεις που εκδίδονται η κάθε μια από διαφορετικό διοικητικό όργανο. Η πολεοδομική άδεια βασίζεται στο άρθρο 90 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972, ενώ η άδεια οικοδομής στον περί Ρύθμισης Οδών και Οικοδομών Νόμο, Κεφ. 96. Οι σκοποί των δύο νόμων, όπως αντίστοιχα και των δύο αδειών είναι διαφορετικοί (Α/φοί Α. & Α. Κωνσταντίνου Λτδ ν. Δήμου Γεροσκήπου κ.ά. (1997) 4 A.A.Δ. 1374).
Σύμφωνα με το άρθρο 4 (1) του Κεφ. 96 η χορήγηση άδειας οικοδομής είναι, δυνατή μόνο όταν η αρμόδια αρχή ικανοποιηθεί ότι η προβλεπόμενη εργασία εν σχέσει προς την οποία ζητείται η άδεια είναι σύμφωνη προς τις διατάξεις του Κεφ. 96 και [*2887] των εν ισχύϊ σχετικών κανονισμών. Η άσκηση της αρμοδιότητας της αρχής για την έκδοση αδειών οικοδομής είναι αντικείμενο διακριτικής ευχέρειας.
Στην παρούσα υπόθεση οι καθ' ων η αίτηση ασκώντας τη διακριτική τους ευχέρεια απέρριψαν την αίτηση για άδεια οικοδομής. Είμαι της γνώμης ότι οι καθ' ων η αίτηση όχι μόνο ενήργησαν ορθά και εντός των πλαισίων της διακριτικής τους ευχέρειας, αλλά και ότι δεν μπορούσαν να καταλήξουν σε οιανδήποτε άλλη απόφαση. Τα συγκεκριμένα τεμάχια της αιτήτριας βρίσκονται μέσα σε πολεοδομική ζώνη που χαρακτηρίστηκε ως γεωργική και σε απόσταση περίπου 7 χλμ από την καθορισθείσα κτηνοτροφική ζώνη.
Σύμφωνα με το άρθρο 14 του Κεφ. 96, η αρμόδια αρχή μπορεί με την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου να ορίζει ζώνες. Περαιτέρω και σύμφωνα με το άρθρο 14 (2), ανεξάρτητα από οποιαδήποτε διάταξη που περιλαμβάνεται στο Κεφ.96, από της δημοσίευσης της γνωστοποίησης για τη δημιουργία ζωνών, δεν επιτρέπεται η έκδοση οποιασδήποτε άδειας οικοδομής από την αρμόδια αρχή παρά μόνο αν είναι σύμφωνη με τη γνωστοποίηση. Βέβαια η επιφύλαξη του ίδιου άρθρου προβλέπει ότι αν η αρμόδια αρχή ικανοποιηθεί ότι το δημόσιο συμφέρον απαιτεί την έκδοση άδειας, το Υπουργικό Συμβούλιο μπορεί κατά την απόλυτη κρίση του να εξουσιοδοτήσει την αρμόδια αρχή να εκδόσει άδεια.
Αφού τα υποστατικά της αιτήτριας βρίσκονται εκτός της κτηνοτροφικής ζώνης, έκδοση άδειας οικοδομής θα ήταν παράνομη γιατί αντιβαίνει με το άρθρο 14 (2) του Κεφ. 96. Εν πάση περιπτώσει, όπως έχει επανειλημμένα λεχθεί, η έκδοση πολεοδομικής άδειας δεν καθιστά την έκδοση της άδειας οικοδομής υποχρεωτική. Η έκδοση άδειας οικοδομής επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια της αρμόδιας αρχής. Δηλαδή ακόμα κι' αν δεν ετίθετο θέμα πολεοδομικών ζωνών, τίποτε δεν δείχνει ότι οι καθ' ων η αίτηση, απορρίπτοντας την αίτηση, άσκησαν τη διακριτική τους ευχέρεια λανθασμένα.
Η αιτήτρια προβάλλει επίσης τον ισχυρισμό ότι κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης οι καθ' ων η αίτηση έλαβαν υπ' όψη τους στοιχεία που δεν υπήρχαν κατά τον ουσιώδη χρόνο. Έλαβαν δηλαδή υπ' όψη το ενδεχόμενο, επηρεασμού από την ανέγερση των υποστατικών στο μέλλον καλλιεργειών της περιοχής. Η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι το γεγονός του μελλοντικού επηρεασμού αφίσταται ουσιωδώς από την πραγματικότητα, αφού αναφέρεται σε μελλοντικό ενδεχόμενο, με αποτέλεσμα η επίδικη από[*2888]φαση να καθίσταται προϊόν πλάνης περί τα πράγματα.
Η αιτήτρια ισχυρίζεται περαιτέρω ότι η απόφαση εκδόθηκε χωρίς τη δέουσα έρευνα, γιατί αν οι καθ' ων η αίτηση προέβαιναν σε έρευνα, θα εντόπιζαν τις αρνητικές επιπτώσεις που θα είχε η απόφαση τους για την αιτήτρια. Αντίθετα, αγνόησαν ότι είχε εξασφαλίσει όλες τις αναγκαίες άδειες και παρέλειψαν να διερευνήσουν τη δυνατότητα να εκδοθεί άδεια οικοδομής με όρους όπως προβλέπεται στο άρθρο 9. Τέλος η απόφαση προσβάλλεται ως αναιτιολόγητη, ασαφής και στηριγμένη σε περιστατικά μελλοντικά και αβέβαια. Όλοι οι πιο πάνω λόγοι θα εξεταστούν μαζί γιατί είναι συναφείς.
Από το διοικητικό φάκελο φαίνεται ότι οι καθ' ων η αίτηση δεν αγνόησαν το γεγονός ότι η αιτήτρια εξασφάλισε όλες τις αναγκαίες άδειες πριν αποταθεί για την έκδοση άδειας οικοδομής. Αντίθετα η έκδοση της άδειας και όλα τα σχετικά φαίνεται ότι επανειλημμένα τους απασχόλησαν αφού σε διάφορα σημειώματα που βρίσκονται στο φάκελο εξετάζονται το θέμα της δυσοσμίας, της εξασφάλισης άδειας λάκκου και ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς και το γεγονός ότι τα υποστατικά βρίσκονται σε βασικά γεωργική περιοχή. Απασχόλησε επίσης τους καθ' ων η αίτηση και το ενδεχόμενο έκδοσης της άδειας οικοδομής υπό όρους (βλέπε πρακτικά συνεδρίας 24.11.1994).
Στη συνεδρία ημερ. 16.2.1994 η πλειοψηφία του Συμβουλίου Βελτιώσεως Πελενδρίου αποφάσισε να μην εγκρίνει την έκδοση άδειας οικοδομής, γιατί το Συμβούλιο είχε καθορίσει συγκεκριμένη περιοχή για την ανέγερση κτηνοτροφικών υποστατικών, ενώ πολλοί ιδιοκτήτες κτημάτων που γειτνιάζουν με τα υποστατικά της αιτήτριας αντιδρούσαν έντονα λόγω της προκαλούμενης οχληρίας.
Η μεγάλη απόσταση του υποστατικού (περίπου 6-7 χλμ) από τη ζώνη που ορίστηκε για ανέγερση υποστατικών αιγοπροβάτων, καθώς και η έντονη αντίδραση τριάντα και πλέον επηρεαζομένων, αναφέρονται στο πρακτικό ημερ. 8.1.1994 ως λόγοι για τους οποίους η πλειοψηφία του Συμβουλίου αποφάσισε να μην εγκρίνει την έκδοση καλυπτικής άδειας οικοδομής.
Από τα πιο πάνω είναι φανερό ότι η απόφαση δεν είναι προϊόν πλάνης. Οι καθ' ων η αίτηση έλαβαν κυρίως υπ' όψη το γεγονός ότι τα υποστατικά της αιτήτριας βρίσκονται κατά πολύ έξω από την κτηνοτροφική ζώνη, καθώς και τις διαμαρτυρίες μεγάλου αριθμού επηρεαζομένων. Ο δυσμενής επηρεασμός των [*2889] καλλιεργειών δεν αποτελεί μελλοντικό γεγονός γιατί τα υποστατικά είχαν ήδη ανεγερθεί και συνεπώς η οχληρία, αν οι διαμαρτυρίες των περίοικων είναι αληθείς, ήδη διαπιστώνεται.
Έρευνα του σχετικού φακέλου δείχνει επίσης ότι κάθε άλλο παρά μπορεί να λεχθεί ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα. Αντίθετα, εξασφαλίστηκαν τόσο οι γνώμες διάφορων κυβερνητικών τμημάτων, όσο και των ενδιαφερομένων. Πράγματι οι καθ' ων η αίτηση δεν επηρεάστηκαν από το γεγονός της εξασφάλισης από την αιτήτρια άδειας παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και άδειας εξόρυξης λάκκου. Όμως δεν ήταν αναγκασμένοι να εκδόσουν άδεια οικοδομής, απλώς και μόνο γιατί η αιτήτρια είχε εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις αυτές.
Η αιτήτρια ισχυρίζεται περαιτέρω ότι η απόφαση είναι ασαφής, στηρίζεται σε περιστατικά μελλοντικά και αβέβαια και συνεπώς είναι αναιτιολόγητη. Ως γνωστό κάθε διοικητική απόφαση θα πρέπει να είναι αιτιολογημένη ούτως ώστε να καθίσταται δυνατός ο δικαστικός έλεγχος. Στην επιστολή των καθ' ων η αίτηση ημερ. 3.2.1995 με την οποία η αιτήτρια πληροφορήθηκε ότι η αίτηση της απορρίφθηκε δίδεται ως λόγος το ενδεχόμενο επηρεασμού των καλλιεργειών της περιοχής.
Σε διάφορα πρακτικά των συνεδριάσεων των καθ' ων η αίτηση δίδονται διαφορετικές ή επιπρόσθετες αιτιολογίες. Για παράδειγμα στη συνεδρία ημερ. 16.2.1994 αναφέρεται ότι οι λόγοι μη έγκρισης της άδειας είναι ότι το Συμβούλιο έχει καθορίσει συγκεκριμένη περιοχή για την ανέγερση κτηνοτροφικών υποστατικών και το ότι πολλοί ιδιοκτήτες γειτνιαζόντων κτημάτων αντιδρούν έντονα γιατί προκαλείται σ' αυτούς οχληρία.
Στη συνεδρία ημερ. 8.1.1994 η πλειοψηφία των μελών του Συμβουλίου αναφέρει ότι οι λόγοι μη έκδοσης της άδειας είναι η ανέγερση των υποστατικών πριν την εξασφάλιση άδειας, η απόστασή του (7 περίπου χιλιόμετρα) από την κτηνοτροφική ζώνη, και η έντονη αντίδραση των ιδιοκτητών των τεμαχίων που συνορεύουν με το υποστατικό λόγω του δυσμενούς επηρεασμού της δικής τους περιουσίας.
Το γεγονός ότι στην επιστολή που στάληκε στην αιτήτρια αναφέρεται μόνο ένας από τους λόγους για τους οποίους δεν εξεδόθη η άδεια οικοδομής δεν πλήττει το κύρος της πράξης.
Σε περίπτωση πολλαπλών ή επάλληλων αιτιολογιών αρκεί κατά [*2890] κανόνα η νομιμότητα μιας μόνο από αυτές για να στηρίξει επαρκώς την προσβαλλόμενη πράξη (βλ. Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, στη σελ. 189). Οποτεδήποτε διοικητική πράξη επικαλείται περισσότερα του ενός ερείσματα, αρκεί η ορθότητα ενός από αυτά για να την στηρίξει (Σ.τ.Ε. 1005/1933 ). Για να εφαρμοστεί η πιο πάνω αρχή είναι απαραίτητο να αποφασιστεί κατά πόσο η δεύτερη αιτιολογία είναι ανεξάρτητη και αυτοτελής ή κατά πόσο είναι απλώς επικουρική ή παρεπόμενη της πρώτης. Αν είναι επικουρική, το έγκυρο της επικουρικής αιτιολογίας δεν μπορεί να διασώσει την ολότητα της προσβαλλόμενης πράξης, αν η κυρίως αιτιολογία είναι πλημμελής (Unitex Trading Co Ltd v. Δημοκρατίας κ.ά. (1992) 4 Α.Α.Δ. 1338).
Από τα ενώπιόν μου στοιχεία είναι φανερό ότι η αιτιολογία που έχει παραλειφθεί στην επιστολή που στάληκε στην αιτήτρια, όχι μόνο δεν είναι επικουρική, αλλά αποτελεί και την κύρια αιτιολογία της απόφασης. Στην επιστολή όπως είδαμε δίδεται ως αιτιολογία το ενδεχόμενο επηρεασμού των καλλιεργειών της περιοχής. Η αιτιολογία αυτή δεν συνιστά μελλοντικό γεγονός, αλλά υφιστάμενη κατάσταση. Σχετικές είναι οι έντονες διαμαρτυρίες των περιοίκων που παραπονούνται για δυσοσμία, την παρουσία πτηνών και εντόμων που επηρεάζουν δυσμενώς την παραγωγή τους και την ανάγκη για διαρκείς -ψεκασμούς. Η ανέγερση των υποστατικών εκτός της κτηνοτροφικής ζώνης δεν μπορεί να θεωρηθεί επικουρικός λόγος. Είναι ανεξάρτητος και αυτοτελής.
Όμως ούτως ή άλλως, ακόμα και εσφαλμένη νομική αιτιολογία δεν επάγεται ακυρότητα, αν μπορεί η πράξη να στηριχτεί σε άλλους λόγους. Λανθασμένη νομική αιτιολογία δεν συνεπάγεται ακυρότητα, αν η πράξη μπορεί να βρει άλλο νομικό έρεισμα (Στέλλα Θεοδουλίδου ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 2605).
Τέλος είναι η θέση της αιτήτριας ότι οι καθ' ων η αίτηση είχαν υποχρέωση να τηρούν πρακτικά μέσα από τα οποία να φαίνεται και να μπορεί να ελεχθεί ο τρόπος άσκησης της εξουσίας του Συμβουλίου. Δεν αντιλαμβάνομαι πού βασίζεται ο ισχυρισμός αυτός. Στο διοικητικό φάκελο που κατατέθηκε ως τεκμήριο, υπάρχει σωρεία πρακτικών και αποσπασμάτων των πρακτικών των συνεδριών του Συμβουλίου. Χαρακτηριστικά αναφέρω τα πρακτικά ημερ. 8.1.1994, 16.2.1994,2.6.1994 και 24.11.1994.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η πρώτη αξίωση της αιτήτριας θα πρέπει να ακυρωθεί. Την ίδια τύχη θα πρέπει να έχει και η δεύτερη αξιούμενη θεραπεία, δηλαδή η αξίωση για δήλωση ότι η πα[*2891]ράλειψη της αιτήτριας να απαντήσει ή επιληφθεί έγκαιρα της αίτησής της είναι παράνομη και αντισυνταγματική. Κατ' αρχήν δεν αντιλαμβάνομαι τι εννοεί η αιτήτρια όταν αναφέρεται σε παράλειψη. Οι καθ' ων η αίτηση, επιλήφθηκαν της αίτησης και απάντησαν αρνητικά. Εν πάση όμως περιπτώσει στη γραπτή του αγόρευση ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας δεν προβαίνει σε οποιαδήποτε αναφορά στη θεραπεία αυτή και έτσι υποθέτω ότι η αιτούμενη θεραπεία εγκαταλείφθηκε. Έτσι και η δεύτερη θεραπεία θα πρέπει να απορριφθεί. Όταν η αρμόδια αρχή επιλαμβάνεται αίτησης για χορήγηση άδειας οικοδομής και την εγκρίνει ή την απορρίπτει δεν εγείρεται ζήτημα παράλειψης της. Με την εξέταση και απόρριψη ή έγκριση της αίτησης, το καθήκον της αρχής εκπληρώνεται. Παράλειψη συμμόρφωσης επέρχεται σε περίπτωση που η αρμόδια αρχή παραλείπει να εξετάσει την αίτηση και να εκδόσει την απόφασή της (βλ. Δημοτικό Συμβούλιο Γεροσκήπου κ.ά. ν. Υπουργικού Συμβουλίου κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 389).
Θα πρέπει να ομολογήσω ότι δεν έχω καταφέρει να εντοπίσω στο φάκελο που κατατέθηκε τη σχετική Κανονιστική Διοικητική Πράξη με την οποία καθορίστηκε η συγκεκριμένη ζώνη σε κτηνοτροφική ζώνη. Όμως από τη διατύπωση που χρησιμοποιήθηκε στην παράγραφο (α) της απαντητικής αγόρευσης προκύπτει ότι η αιτήτρια ουσιαστικά παραδέχεται την ύπαρξη ειδικής κτηνοτροφικής ζώνης.
Ως αποτέλεσμα όλων των πιο πάνω η προσβαλλόμενη διοικητική πράξη επικυρώνεται και η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα στη σχετική κλίμακα όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο