ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΑΡ. 764/96
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, Δ.
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Δρ. Ευθύβουλου Αναστασιάδη από τη Λευκωσία
Aιτητή< /P>
και
Κυπριακή Δημοκρατία μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας
Καθ΄ων η αίτηση
-----------------
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12 Φεβρουαρίου 1998.
Για τον αιτητή: Α.Σ. Αγγελίδης.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: Τ. Πολυχρονίδου, Δικηγόρος της
Δημοκρατίας Α’.
Για τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα: Γ. Τριανταφυλλίδης.
-----------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
΄
Εξι υποψήφιοι διεκδίκησαν δύο θέσεις Επιμελητή (Νεφρολογίας) στις Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας. Οι θέσεις είναι πρώτου Διορισμού και Προαγωγής. Οι τέσσερις από τους υποψηφίους, μεταξύ των οποίων και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα G. Khasho και Χ. Πατσιάς, βρίσκονταν ήδη στη Δημόσια Υπηρεσία. Η πέμπτη υποψήφια αποκλείστηκε γιατί δεν πληρούσε τα προσόντα που απαιτούνταν για πρώτο διορισμό. Ο αιτητής υπηρετούσε από τις 23.5.94 στο Νεφρολογικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Λάρνακος. Σε προσωρινή βάση, όμως, και εθεωρείτο “εξωτερικός”.Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Υγείας, ως Προϊστάμενος των Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, σύστησε τον αιτητή και τον G. Khasho. Η μή επιλογή του αιτητή παρά την υπέρ του σύσταση και γενικά ο χειρισμός της σύστασης από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ), αποτελεί, κατά τον αιτητή, λόγο ακυρότητας.
Η ΕΔΥ κατέγραψε τις παρατηρήσεις από την προφορική εξέταση στην οποία υπέβαλε τους πέντε υποψήφιους που κρίθηκε πως κατείχαν τα απαιτούμενα προσόντα. Και στη βάση τους χαρακτήρισε τον αιτητή ως σχεδόν πολύ καλό, τον G. Khasho ως πολύ καλό+ και τον Χ. Πατσιά ως πάρα πολύ καλό. Ο αιτητής εγείρει ζήτημα ως προς τη σημασία που θα μπορούσε να προσδοθεί σ΄αυτές τις εντυπώσεις. ΄Οπως το θέτει στην αίτησή του, η προσβαλλόμενη απόφαση “στηρίχθηκε στις εντυπώσεις από συνεντεύξεις που δεν μπορούσαν στα ειδικά αυτά θέματα να έχουν ειδική βαρύτητα”.
Οι προτάσεις για πλήρωση των θέσεων δεν ήταν ταυτόχρονες και οι αποφάσεις της ΕΔΥ για πλήρωσή τους έφθασαν στη Συμβουλευτική Επιτροπή διαδοχικά. ΄Εγινε λάθος και η Συμβουλευτική Επιτροπή ενήργησε ως εάν να ήταν μια η κενή θέση. Υπέβαλε τους υποψηφίους σε προφορική εξέταση, τους αξιολόγησε και σύστησε μόνο τους τέσσερις. Απέκλεισε τον αιτητή γιατί, όπως σημείωσε, “υστερεί των υπολοίπων υποψηφίων σε αρχαιότητα”. Η ΕΔΥ διόρθωσε το λάθος και αφού ο αιτητής πληρούσε τα προσόντα και κρίθηκε από τη Συμβουλευτική Επιτροπή, όπως και οι άλλοι, ως πάρα πολύ καλός, τον περιέλαβε στον κατάλογο των συστηθέντων. Είναι η θέση του αιτητή πως συντρέχει λόγος ακυρότητας γιατί στο τέλος η ΕΔΥ έλαβε υπόψη της την έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής ως στοιχείο κρίσης και, συνεπώς, την κατά πλάνη κρίση της πως υστερούσε. Ιδίως, αφού δεν μπορούσε η αρχαιότητα να χρησιμοποιηθεί ως στοιχείο κρίσης στην περίπτωση του αιτητή.
Προσθέτει ο αιτητής πως η αντίληψη της ΕΔΥ που μέτρησε κατά τη διαμόρφωση της κρίσης της, πως ο G. Khasho είχε μεγαλύτερη πείρα από τον ίδιο ήταν πλανημένη και πως κακώς φαίνεται να εκλήφθηκε ως πλεονέκτημα η ιδιότητα του δημόσιου υπαλλήλου. Καταλήγει διεκδικώντας έκδηλη υπεροχή ενόψει των ακαδημαϊκών του προσόντων, της πείρας και των διακρίσεών του και καταλογίζει στην ΕΔΥ παράλειψη διεξαγωγής δέουσας έρευνας, πλάνη ως προς τα προσόντα του και ελλιπή αιτιολόγηση της απόφασής της.
Δεν απαιτεί ο Νόμος αιτιολόγηση της σύστασης του Προϊσταμένου στην περίπτωση πλήρωσης θέσεων πρώτου διορισμού και προαγωγής (βλ. άρθρο 34(9) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990, Ν. 1/90, όπως τροποποιήθηκε), και ο Προϊστάμενος δεν αιτιολόγησε τη σύσταση. Η ΕΔΥ, εν τούτοις, πρόσδωσε σημασία στην επιλογή, όπως τη χαρακτήρισε, του Προϊσταμένου να μή αιτιολογήσει. Αφήνοντας να εννοηθεί πως ετέθη θέμα επιλογής ενώ δεν καταγράφεται οτιδήποτε το σχετικό στα πρακτικά. Ενώ όμως δεν είναι αυτό το ουσιώδες, έχει τη θέση της η υπόθεση Πρωτοπαπάς ν. Republic (1981) 3 CLR 456 σε σχέση με την αναζήτηση από την ΕΔΥ εξηγήσεων αναφορικά με τη σύσταση. Οι παρατηρήσεις της ΕΔΥ δεν αναφέρονται σε νομοτυπικό ελάττωμα. ΄Ο,τι προκύπτει, είναι αντίληψη για μειωμένη αξία της σύστασης και αυτό μόνο σε σχέση με τον αιτητή. Να δούμε τί ακριβώς έγινε. Λέγει η ΕΔΥ:
“Η Επιτροπή παρατήρησε ότι ο Προϊστάμενος του Τμήματος επέλεξε να μήν αιτιολογήσει τη σύστασή του, γι΄αυτό και η Επιτροπή δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει τους λόγους πάνω στους οποίους στήριξε τη σύστασή του για τη μια θέση του υποψήφιου Αναστασιάδη, τον οποίο ο ίδιος ο Γενικός Διευθυντής αξιολόγησε, μαζί με τον Πατσιά, στο χαμηλότερο επίπεδο στην ενώπιόν της Επιτροπής προφορική εξέταση (Σχεδόν πολύ καλός). Αντίθετα, ο Γενικός Διευθυντής αξιολόγησε τους υπόλοιπους υποψηφίους, Khasho, Σταύρου και Ζαβρό, που υπηρετούν στη δημόσια υπηρεσία, σε υψηλότερο επίπεδο και συγκεκριμένα με βαθμολογία Πολύ καλός+, Σχεδόν εξαίρετος και Πολύ καλός, αντίστοιχα.”
Ακολουθούν και άλλα, αλλά ήδη από αυτό το πρώτο απόσπασμα συμπεραίνεται πως κατά την ΕΔΥ, παρεχόταν δυνατότητα αξιολόγησης των λόγων της σύστασης του G. Khasho. Δυνατότητα που δεν υπήρχε στην περίπτωση του αιτητή. Και αυτό ενόψει της αξιολόγησης από τον προϊστάμενο της απόδοσης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση. Την ίδια στιγμή, αφήνεται ισχυρή η εντύπωση πως έβλεπε στη σύσταση του αιτητή στοιχείο αντιφατικότητας, για τον ίδιο λόγο. Αιωρείται το ερώτημα, πώς το σύστησε αφού αξιολόγησε την απόδοσή του κατά τις συνεντεύξεις στο χαμηλότερο συγκριτικά επίπεδο.
Αυτά είναι αυθαίρετα. Η σύσταση αποτελεί αυτοτελές στοιχείο κρίσης και δεν ταυτίζεται με τις εντυπώσεις από τη συνέντευξη ή την προφορική εξέταση. Οι εντυπώσεις από αυτές μπορεί να συνυπολογιστούν κατά τη διαμόρφωση της σύστασης αλλά τα δύο είναι διαφορετικά. (Βλ. Ανδρέας Σκορδής και άλλοι ν. Κυπριακή Δημοκρατία, Προσφυγή 804/89 ημερομηνίας 17.4.92 και τις αποφάσεις της Ολομέλειας στην Χρυστάλλα Συμεωνίδου και άλλη ν. Κυπριακή Δημοκρατία Προσφυγές 911/93 κ.α. ημερομηνίας 18.4.97 και Μιχαήλ Ιακωβίδης ν. ΕΔΥ ΑΕ 1635 ημερομηνίας 21.1.97). Και εφόσον ο Προϊστάμενος είχε συνυπολογίσει την απόδοση στην προφορική εξέταση, δεν ήταν δικαιολογημένη η αντίληψη πως βρισκόταν στο μυαλό του μόνο αυτή. Υπήρχε όγκος στοιχείων σε σχέση προς τον κάθε υποψήφιο. Ο αιτητής μάλιστα τα επικαλείται για να διεκδικήσει ακόμα και έκδηλη υπεροχή. Ιδίως τις δύο ειδικότητές του (στην Παθολογία και στη Νεφρολογία), το Διδακτορικό του τίτλο, τα βραβεία και τις διακρίσεις των οποίων έτυχε κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης σταδιοδρομίας του στο εξωτερικό, τις ψηλές θέσεις στις οποίες υπηρέτησε μεταξύ των οποίων και του Πανεπιστημιακού Λέκτορα και τις πολλές μελέτες που εκπόνησε και δημοσίευσε. Αναφέρονται και άλλα και ο αιτητής υποστηρίζει πως από το σύνολο αναδεικνύεται ως επιστήμονας με διεθνή αναγνώριση, αλλά δεν είναι αυτό το ζήτημα τώρα.
Το ζήτημα είναι πως δεν ήταν ανοικτό για την ΕΔΥ να διαχωρίσει την ενιαία αναιτιολόγητη σύσταση σε μέρος της που αποκάλυπτε τους λόγους της και σε άλλο που δεν τους αποκάλυπτε. Παραγνωρίζοντας έτσι πως η κρίση για συγκριτικά χαμηλότερη απόδοση κάποιου στην προφορική εξέταση, δεν αποκλείει αφ΄εαυτής την εν τέλει σύστασή του.
Η βαρύτητα πλέον που προσδόθηκε στη σύσταση, επηρεάστηκε από την πιο πάνω θεώρησή της. ΄Οπως σημειώνει η ίδια η ΕΔΥ, “....απέδωσε τη δέουσα βαρύτητα στις συστάσεις... υπό το φως και των όσων έχουν αναφερθεί πιο πάνω.” Και όπως προσθέτει, απεφάσισε να την υιοθετήσει “μόνο όσον αφορά τον G. Khasho και τον επέλεξε για τη μια θέση” ενώ για τη δεύτερη θέση “δεν μπόρεσε να υιοθετήσει τη σύσταση” για την επιλογή του αιτητή “και αντί αυτού επέλεξε τον Πατσιά Χαράλαμπο”.
Αναφέρει στη συνέχεια η ΕΔΥ, κατά την ιδιαίτερη σύγκριση των ενδιαφερομένων προσώπων με τον αιτητή, πως αυτός είχε τη σύσταση αλλά δεν είναι δυνατό να εξαφανιστεί από την εικόνα η υφέρπουσα αντίληψη πως, στην περίπτωση του αιτητή, ήταν μειωμένης βαρύτητας. Και σημειώνει, τελικά, η ΕΔΥ πως ο Khasho, “ο οποίος διαθέτει και τη σύσταση του Προϊσταμένου του Τμήματος υπερέχει γενικά των υποψηφίων Αναστασιάδη...”. Ενώ, κατά την αναφορά στην επιλογή του Χ. Πατσιά παραθέτει όσα στοιχεία έλαβε υπόψη χωρίς εξειδίκευση σε οτιδήποτε που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ειδικός λόγος για παραγνώριση της σύστασης.
Η απόφαση της ΕΔΥ επηρεάστηκε από το λανθασμένο τρόπο με τον οποίο προσέγγισε τη σύσταση και πρέπει να ακυρωθεί. Δεν θα ασχοληθώ με τους ισχυρισμούς που αναφέρονται στην αξιολόγηση των υπόλοιπων δεδομένων από την ΕΔΥ αφού τέτοια συζήτηση θα γινόταν πλέον πάνω σε υποθετική βάση. Σημειώνω μόνο πως δεν ευσταθεί ο ισχυρισμός για πλάνη της ΕΔΥ ως προς τα προσόντα και τα στοιχεία του βιογραφικού σημειώματος του αιτητή επειδή δεν αναφέρθηκε σ΄αυτά ρητά ή επειδή ο συνοπτικός κατάλογος που τέθηκε ενώπιόν της δεν τα παρέθετε όλα. ΄Ηταν ενώπιον της ΕΔΥ όλα τα στοιχεία ως μέρος της αίτησης του αιτητή και η ΕΔΥ σημείωσε πως μελέτησε την αίτησή του και πως την έλαβε υπόψη. Ως προς τους άλλους ισχυρισμούς:
(α) Δεν συμφωνώ πως μπορεί να προσδοθεί σημασία στο γεγονός ότι η ΕΔΥ έλαβε υπόψη και την έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής αφού τη μόνη μειωτική για τον αιτητή κρίση της, πως υστερούσε σε αρχαιότητα ενώ ήταν “εξωτερικός” υποψήφιος, τη διόρθωσε. ΄Οπως σημειώνεται στα πρακτικά, έλαβε υπόψη “την αρχαιότητα των υποψηφίων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι για σκοπούς της μεταξύ τους σύγκρισης”. Κατά τα άλλα, το λάθος της Συμβουλευτικής Επιτροπής ως προς τον αριθμό των κενών θέσεων δεν επηρεάζει το ουσιαστικό περιεχόμενο της έκθεσης.
(β) Η ΕΔΥ θεώρησε πως ο G. Khasho είχε “μακρύτερη πείρα” από τον αιτητή. Διαμαρτύρεται ο αιτητής και ανατρέχει στα στοιχεία που έθεσε ενώπιον της ΕΔΥ αναφορικά με την πολυετή σταδιοδρομία του. Αλλά και σε συσχετισμούς με βάση το χρόνο απόκτησης της ειδικότητας από τον καθένα. Δεν είναι έργο του Δικαστηρίου η αξιολόγηση των δεδομένων προς εντοπισμό από το ίδιο του ενός ή του άλλου στοιχείου που θα αναδείκνυε ως εύλογη την κρίση της ΕΔΥ. Ενόψει της φύσης των δεδομένων θα υπήρχε ο κίνδυνος απόδοσης στην ΕΔΥ σκέψεων που δεν έκαμε. ΄Ηταν έργο της ΕΔΥ, κάτω από τις συνθήκες τις περίπτωσης αφού μάλιστα οι δυο υποψήφιοι απέκτησαν την πείρα τους σε εντελώς διαφορετικούς χώρους, να αιτιολογήσει την κρίση της. Δεν το έκαμε και στοιχειοθετείται πρόσθετος λόγος ακυρότητας.
(γ) Κατά την ιδιαίτερη σύγκριση του Χ. Πατσιά με τον αιτητή δεν γίνεται αναφορά στη συγκριτική τους πείρα αλλά σημειώνεται το γεγονός ότι ο Χ. Πατσιάς έχει μακρά πείρα στη Δημόσια Υπηρεσία. Και ο αιτητής, παραπέμποντας σε σειρά αποφάσεων, εισηγείται πως δεν ήταν επιτρεπτό να δώσει προβάδισμα στο ενδιαφερόμενο πρόσωπο επειδή ήταν δημόσιος υπάλληλος. Δεν προκύπτει πως ήταν αυτό το νόημα της αναφοράς. Αν δηλαδή η έμφαση ήταν στην ιδιότητα του ενδιαφερομένου προσώπου ως δημόσιου υπαλλήλου σε αντιδιαστολή προς τον αιτητή. Εν πάση περιπτώσει, εναπόκειται στην ΕΔΥ να διευκρινίσει το ζήτημα.
Η προσφυγή επιτυγχάνει, με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή για να εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ
/ΜΣι.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο