ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 630/97
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Μ. ΚΡΟΝΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με το Άρθρο 146 του Συντάγματος.
Μεταξύ:
Δημητράκη Ζαχαριάδη, από τη Λευκωσία
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας
Καθ’ης η αίτηση
- - - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
: 17 Σεπτεμβρίου, 1998.Για τον αιτητή: Α. Σ. Αγγελίδης.
Για την καθ΄ ης η αίτηση: Τ. Πολυχρονίδου (κα).
Ενδιαφερόμενο μέρος, απών.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής ζητά την ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ), με την οποία προάχθηκε στη θέση Διευθυντή του Τμήματος Οδικών Μεταφορών, αναδρομικά από 1.11.93, το ενδιαφερόμενο μέρος Ρένος Α. Ιωαννίδης, αντί και/ή στη θέση του αιτητή.
Η επίδικη απόφαση λήφθηκε μετά από επανεξέταση του θέματος της πλήρωσης της θέσης Διευθυντή του Τμήματος Οδικών Μεταφορών (η θέση), η οποία έμεινε κενή ως αποτέλεσμα ακυρωτικής απόφασης του Δικαστηρίου.
Η θέση είναι πρώτου διορισμού και προαγωγής. Ανάμεσα στους υποψηφίους που υπέβαλαν αίτηση ήταν ο αιτητής και το ενδιαφερόμενο μέρος. Κατά την προφορική εξέταση των υποψηφίων ενώπιον της ΕΔΥ, παρέστη ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων, επειδή ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων κωλύετο να παραστεί λόγω συγγενείας με έναν από τους υποψηφίους. Ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων προέβηκε επίσης σε συστάσεις, συστήνοντας το ενδιαφερόμενο μέρος και ακόμα έναν από τους υποψηφίους (όχι τον αιτητή). Η ΕΔΥ τελικά επέλεξε για προαγωγή το ενδιαφερόμενο μέρος, εναντίον της προαγωγής του οποίου καταχωρήθηκαν οι προσφυγές 913/93 και 970/93 (η δεύτερη από τον αιτητή). Με την απόφαση του που εξέδωσε στις 31.10.95, το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε την προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους για το λόγο ότι η συμμετοχή του Διευθυντή Τμήματος Αρχαιοτήτων στη διαδικασία δεν ήταν νόμιμη.
Η ΕΔΥ επανεξέτασε το θέμα κατά τη συνεδρία της ημερομηνίας 28.11.95 και προήγαγε ξανά το ενδιαφερόμενο μέρος. Ο αιτητής καταχώρησε, μαζί με άλλο υποψήφιο, την προσφυγή 62/96 και το Δικαστήριο, με την απόφασή του που εξέδωσε στις 9.5.97 ακύρωσε και πάλι την προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους, τη φορά αυτή για το λόγο ότι λήφθηκε υπόψη το αποτέλεσμα της προφορικής εξέτασης των υποψηφίων που διεξήχθη με την παράνομη συμμετοχή του Διευθυντή του Τμήματος Αρχαιοτήτων.
Η ΕΔΥ επανεξέτασε το θέμα κατά τη συνεδρία της ημερομηνίας 27.5.97, αγνοώντας αυτή τη φορά την αξιολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση. Η ΕΔΥ έλαβε υπόψη τα στοιχεία των αιτήσεων των υποψηφίων και των φακέλων εκείνων από αυτούς που ήταν δημόσιοι υπάλληλοι. Παραθέτω το ακόλουθο απόσπασμα από τα πρακτικά:-
“Στη συνέχεια η Επιτροπή συνόψισε μέσα από τις αιτήσεις ή και τους Προσωπικούς Φακέλους ή και τους Φακέλους Υπηρεσιακών Εκθέσεων των υποψηφίων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι τα βασικά στοιχεία που σχετίζονται με το πρόσθετο προσόν, την πείρα και τα προσόντα τους, με έμφαση στη γνώση των τοπικών μεταφορικών συνθηκών ως και θεμάτων χερσαίων συγκοινωνιών και μεταφορών που προβλέπει η παράγραφος 3 του Σχεδίου Υπηρεσίας.
Τα στοιχεία για κάθε υποψήφιο έχουν ως εξής:
.............................. .................................................. .......
3. Ζαχαριάδης Δημήτριος: Προέρχεται από τον ιδιωτικό τομέα, ήταν υπεύθυνος διευθυντής ιδιωτικής εταιρείας εισαγωγής οχημάτων και έμμεσα υπεύθυνος για τη λειτουργία εργαστηρίου επισκευής οχημάτων. Δεν έχει μεταπτυχιακό προσόν που να του προσδίδει το προνοούμενο από το Σχέδιο Υπηρεσίας πρόσθετο προσόν, όμως παρακολούθησε σειρά μαθημάτων του ΚΕ.ΠΑ. Διαθέτει δίπλωμα στη διοίκηση και τόσο μέσα από την πρακτική του εμπειρία όσο και μέσα από τις σπουδές του έχει μία σχετικά ικανοποιητική αντίληψη ως προς τις οδικές μεταφορές καθώς και τη διοίκηση.”.
4. Ιωαννίδης Ρένος: Κατέχει τη θέση του Ανώτερου Μηχανολόγου Μηχανικού, Κλ. Α13, από 15.7.82, θέση που εξυπακούει, μεταξύ άλλων, διοικητικές και εποπτικές ευθύνες και περιπλέον την κατανόηση προβλημάτων σχετικών με τη συντήρηση και τον έλεγχο μηχανοκινήτων οχημάτων καθώς και την υποβολή σχετικών μελετών. Τόσο στην παρούσα όσο και στην προγενέστερη θέση του ασκούσε διοικητικά και εποπτικά καθήκοντα. Υπήρξε μέλος της Αρχής Αδειών για 1 1/2 χρόνο και μέσα από την άσκηση αυτού του ρόλου αντιμετώπισε πολύπλευρα και στο επίπεδο πολιτικής τα θέματα που σχετίζονται με το ρόλο της υπό πλήρωσης θέσης. Δεν έχει μεταπτυχιακό προσόν και συνεπώς δεν διαθέτει το προνοούμενο από το Σχέδιο Υπηρεσίας πρόσθετο προσόν. Παρακολούθησε διάφορες σειρές μαθημάτων σε θέματα άμεσα σχετικά με την επαγγελματική του κατάρτιση καθώς επίσης ειδική σειρά μαθημάτων διάρκειας δύο μηνών για τη θεωρία και πρακτική της δημόσιας διοίκησης, σε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα των Ηνωμένων Πολιτειών (State University of N.Y. at Albany).”.
Ακολούθως η ΕΔΥ, λαμβάνοντας υπόψη και συνεκτιμώντας τα στοιχεία των υποψηφίων, συμπεριλαμβανομένων και των εμπιστευτικών/ υπηρεσιακών εκθέσεων και αρχαιότητας εκείνων από αυτούς που ήταν δημόσιοι υπάλληλοι, επέλεξε τελικά το ενδιαφερόμενο μέρος αναφέροντας, μεταξύ άλλων, και τα ακόλουθα:-
“Σε μια συνεκτίμηση όλων των στοιχείων η Επιτροπή, ομόφωνα, επιλέγει ως πιο κατάλληλο τον υποψήφιο Ιωαννίδη Ρένο και παρατηρεί τα ακόλουθα:-
(α) Ο υποψήφιος Ιωαννίδης Ρένος, έναντι των εξωτερικών υποψηφίων, Ζαχαριάδη και Χαραλάμπους, δεν υστερεί σε προσόντα και υπερτερεί σε πείρα. Όπως άμεσα πηγάζει από τα στοιχεία που η Επιτροπή έχει ενώπιόν της, ο Ιωαννίδης διαθέτει επίσης έναντι των εξωτερικών υποψηφίων ευρύτερη και πιο συγκεκριμένη γνώση και πείρα σε θέματα Οδικών Μεταφορών.”.
Η προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους, δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας, ημερομηνίας 13.6.97, και δόθηκε σ΄ αυτήν αναδρομική ισχύς, από 1.11.93. Ακολούθησε η παρούσα προσφυγή.
Ο δικηγόρος του αιτητή υποστηρίζει ότι η επίδικη απόφαση είναι παράνομη γιατί λήφθηκε κατά παράβαση του άρθρου 34(9) του Νόμου, ότι ο αιτητής θυματοποιήθηκε και έτυχε δυσμενούς διάκρισης ως εξωτερικός υποψήφιος έναντι του ενδιαφερόμενου μέρους που ήταν δημόσιος υπάλληλος, ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα αναφορικά με την κατοχή, από τον αιτητή, του πλεονεκτήματος του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης, ούτε δόθηκε ειδική αιτιολογία για την παραγνώρισή του και ότι δεν λήφθηκε δεόντως υπόψη η πείρα των υποψηφίων.
Επεξηγώντας τον ισχυρισμό του για παράβαση του άρθρου 34(9), ο δικηγόρος του αιτητή ισχυρίστηκε ότι η ΕΔΥ όφειλε, κατά την επιταγή του άρθρου αυτού, να λάβει υπόψη της τις συστάσεις του Προϊσταμένου του Τμήματος. Κατά την επανεξέταση του θέματος δε, δεν υπήρχε το κώλυμα της συγγένειας, μεταξύ του νέου Γενικού Διευθυντή και οποιουδήποτε από τους υποψηφίους, και επομένως η ΕΔΥ μπορούσε και όφειλε να ζητήσει τις συστάσεις του.
Από την άλλη, η δικηγόρος για τους καθ΄ ων η αίτηση υποστήριξε ότι τέτοια ενέργεια θα παραβίαζε το καθεστώς του χρόνου λήψεως της απόφασης που ακυρώθηκε, και το δεδικασμένο που δημιουργήθηκε με τις αποφάσεις του Δικαστηρίου.
Το άρθρο 34(9) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου, έχει ως ακολούθως:-
“(9) Στη συνέχεια η Επιτροπή, αφού λάβει δεόντως υπόψη της την έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής, το περιεχόμενο όλων των αιτήσεων που υποβλήθηκαν, το περιεχόμενο των Προσωπικών Φακέλων και των Φακέλων των Ετήσιων Υπηρεσιακών Εκθέσεων όλων των υποψηφίων οι οποίοι είναι δημόσιοι υπάλληλοι, τις συστάσεις του Προϊστάμενου του οικείου Τμήματος και την απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση, αν έγινε, προβαίνει στην επιλογή του καταλληλότερου υποψηφίου:
Νοείται ότι .................................................. ..........................”.
Στην απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση Ιάκωβου Παπαδόπουλου και Άλλου ν. Δημοκρατίας (Υποθ. αρ. 913/93 και 970/93, ημερομ. 31.10.95) που ήταν η πρώτη ακυρωτική απόφαση, αναφέρονται τα ακόλουθα:-
“..... Στην υπό εξέταση υπόθεση δεν έχει εφαρμογή το άρθρο 17 του Νόμου αλλά το άρθρο 34 το οποίο αναφέρεται στη διαδικασία για την πλήρωση θέσεων Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής. Αλλ΄ εν πάση περιπτώσει, είμαι της γνώμης, ενόψει των συνθηκών της παρούσας υπόθεσης ότι δηλαδή η κενή θέση ήταν θέση Προϊσταμένου του Τμήματος και η εφαρμογή του άρθρου 34(9) όσον αφορά “τις συστάσεις του Προϊσταμένου του οικείου Τμήματος” καθίσταται ανενεργός. Δεν καθίσταται αναγκαία η παρουσία του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου πολύ δε περισσότερο η παρουσία εκπροσώπου του Υπουργείου αφού πουθενά δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο στο Νόμο.
Η Ε.Δ.Υ. είχε τις επιφυλάξεις της κατά πόσο ήταν νομικά ορθό να δεχθεί ως εκπρόσωπο του Υπουργείου το Διευθυντή του Τμήματος Αρχαιοτήτων ή κατά πόσο θα ήταν προτιμότερο να προχωρήσει η Επιτροπή χωρίς την παρουσία του Γενικού Διευθυντή ή άλλου εκπροσώπου του Υπουργείου και για το λόγο αυτό ζήτησε τη γνώμη του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
.............................. .................................................. .........................
Πιστεύω, ότι η δεύτερη παράγραφος της επιστολής, ήταν αχρείαστη και οδήγησε σε λανθασμένες ενέργειες την Ε.Δ.Υ..
.............................. .................................................. .........................
Ουσιαστικά θεωρεί αναρμόδιο το Διευθυντή του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Κι αν ακόμα θεωρηθεί ότι ήταν απαραίτητη η παρουσία εκπροσώπου του Γενικού Διευθυντή λόγω του ότι ο ίδιος κωλυόταν, αυτή δεν θα ήταν οπωσδήποτε του Διευθυντή του Τμήματος Αρχαιοτήτων ο οποίος δεν είχε καθόλου γνώση ούτε των υποψηφίων ούτε των καθηκόντων και προσόντων της κενής θέσης. Πώς λοιπόν είναι δυνατόν, ο Διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων, να κρίνει και να συστήσει τους υποψήφιους για τη θέση του Διευθυντή στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών. Όπως φαίνεται και από τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Ε.Δ.Υ., δόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στις κρίσεις και συστάσεις του εκπροσώπου της αρμοδίας αρχής.
Η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει ν΄ ακυρωθεί γιατί λήφθηκε από όργανο του οποίου η σύνθεση ήταν ελαττωματική δηλαδή συμμετείχε στην Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας πρόσωπο μη προβλεπόμενο από το Νόμο.”.
Συμφωνώ με τη θέση της δικηγόρου για τους καθ΄ων η αίτηση ότι στην προκειμένη περίπτωση το θέμα της συμμετοχής ή όχι του Γενικού Διευθυντή αποτελούσε δεδικασμένο. Το θέμα της συμμετοχής στη διαδικασία οποιουδήποτε Προϊσταμένου ήταν ένα από τα επίδικα θέματα στην πιο πάνω υπόθεση. Τούτο καθίσταται σαφές από το πιο κάτω απόσπασμα από το κείμενο της απόφασης:-
“Ακόμη ο δικηγόρος των αιτητών, αναφέρθηκε στο άρθρο 34(9) του Νόμου, το οποίο απαιτεί σύσταση από συγκεκριμένο λειτουργό, τον Προϊστάμενο του Οικείου Τμήματος. Εφόσον η κενή θέση ήταν για τη θέση του Προϊσταμένου στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών η σύσταση του άρθρου 34(9) καθώς και η Συμβουλευτική Επιτροπή του άρθρου 32 δεν έπρεπε να εφαρμοστούν αλλά να παραμείνουν ανενεργά στην υπό εξέταση υπόθεση.
Συνεπώς η αναφορά στο θέμα της συμμετοχής οποιουδήποτε από το Δικαστήριο δεν αποτελεί απλή παρατήρηση αλλά εύρημα του Δικαστηρίου και επομένως δεδικασμένο, εφόσον δεν ασκήθηκε έφεση εναντίον της συγκεκριμένης απόφασης. Η ΕΔΥ όφειλε να συμμορφωθεί με το δεδικασμένο και δεν μπορούσε να ακούσει τις συστάσεις του νέου Γενικού Διευθυντή. Επομένως απορρίπτω τον ισχυρισμό αυτό.
Όσον αφορά τους ισχυρισμούς του αιτητή που σχετίζονται με τα προσόντα του και συγκεκριμένα τον ισχυρισμό του ότι η ΕΔΥ δεν διεξήγαγε τη δέουσα έρευνα όσον αφορά την κατοχή από αυτόν μεταπτυχιακού προσόντος, που σύμφωνα με το σχέδιο υπηρεσίας θεωρείται πρόσθετο προσόν, αυτοί πρέπει επίσης να απορριφθούν. Η ΕΔΥ δεν διέγνωσε πρόσθετο προσόν προς όφελος του αιτητή, που είχε τα ακόλουθα προσόντα: 1) Bachelor of Business Administration, 2) Diploma in Management του Κέντρου Παραγωγικότητας Κύπρου, 3) Associate Member of the British Institute of Management, και 4) Fellow of the Institute of Directors. Τα τελευταία 2 δεν αποτελούν ακαδημαϊκά προσόντα. Ο ακαδημαϊκός τίτλος του αιτητή είναι στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Το σχέδιο υπηρεσίας προνοεί ως πρόσθετο προσόν, μεταπτυχιακό δίπλωμα ή τίτλο στους κλάδους των Οικονομικών, Νομικής, Δημόσιας Διοίκησης, Διοίκηση Επιχειρήσεων, Μηχανολογία κ.λπ.. Η ευθύνη για την ερμηνεία και εφαρμογή των σχεδίων υπηρεσίας βαραίνει τη διοίκηση και το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει αν η ερμηνεία που δόθηκε στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν εύλογα επιτρεπτή. Η ΕΔΥ σημείωσε το Δίπλωμα του αιτητή του ΚΕΠΑ, έκρινε όμως ότι δεν ήταν μεταπτυχιακό προσόν. Βρίσκω ότι το συγκεκριμένο εύρημα της ΕΔΥ ήταν εύλογα επιτρεπτό και δεν χωρεί επέμβαση του Δικαστηρίου. Ούτε έχει βάση ο ισχυρισμός του αιτητή ότι δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στα προσόντα του ενδιαφερόμενου μέρους που δεν συνιστούσαν πρόσθετο προσόν. Η απλή αναφορά από την ΕΔΥ στα προσόντα του ήταν ως μέρος της γενικής εικόνας του υποψηφίου και δεν εξυπακούει από μόνη της και πρόσδοση υπέρμετρης βαρύτητας. Η ΕΔΥ όφειλε να λάβει υπόψη τα προσόντα των υποψηφίων, όπως και έπραξε. Ενόψει των πιο πάνω καθίσταται αβάσιμος και ο ισχυρισμός ότι η ΕΔΥ παρέλειψε να παραθέσει ειδική αιτιολογία για την παραγνώριση του πρόσθετου προσόντος του αιτητή και απορρίπτεται.
Ο αιτητής ισχυρίζεται επίσης ότι έτυχε δυσμενούς μεταχείρισης ως εξωτερικός υποψήφιος σε σύγκριση με το ενδιαφερόμενο μέρος, που ήταν δημόσιος υπάλληλος και θυματοποιήθηκε, αφού το ενδιαφερόμενο μέρος προτιμήθηκε λόγω των καθηκόντων που εκτέλεσε.
Και πάλι δεν μπορώ να συμφωνήσω με το δικηγόρο του αιτητή. Το τί έπραξε η ΕΔΥ ήταν η απλή καταγραφή σε συντομία, των στοιχείων των υποψηφίων, όπως διαφαίνονταν μέσα στα πλαίσια της διαδικασίας επιλογής του καταλληλοτέρου. Αυτό όχι μόνο δεν συνιστά σφάλμα αλλά δικαίωμα και καθήκον της ΕΔΥ. Η αναφορά ότι το ενδιαφερόμενο μέρος διετέλεσε μέλος της Αρχής Αδειών, θέση από την οποία απέκτησε χρήσιμες εμπειρίες δεν μπορεί να κριθεί ούτε παράνομη, ούτε καταδικαστέα, και έγινε μέσα στα πλαίσια της επιλογής του καταλληλοτέρου υποψηφίου. Η ΕΔΥ όφειλε να λάβει υπόψη όλα τα στοιχεία της σταδιοδρομίας και πείρα των υποψηφίων, όπως και έπραξε. Η πείρα του αιτητή ήταν ενώπιον της ΕΔΥ και σταθμίστηκε με τα υπόλοιπα στοιχεία του. Και το ενδιαφερόμενο μέρος όμως είχε αξιόλογη και πιο πολύπλευρη πείρα. Η ΕΔΥ σταθμίζοντας όλα τα στοιχεία των υποψηφίων έκρινε ότι το ενδιαφερόμενο μέρος ήταν καταλληλότερος. Η απόφαση της αυτή ήταν καθόλα εύλογα επιτρεπτή και νόμιμη και δεν δικαιολογείται επέμβαση του Δικαστηρίου. Η ΕΔΥ διεξήγαγε τη δέουσα έρευνα όσον αφορά τα στοιχεία των υποψηφίων και τα προσόντα τους σε σχέση με το σχέδιο υπηρεσίας και η απόφασή της είναι αιτιολογημένη.
Όλοι οι ισχυρισμοί του αιτητή απορρίπτονται.
Ως αποτέλεσμα, η προσφυγή αυτή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα. Η επίδικη απόφαση επικυρώνεται.
(Υπ.) Μ. Κρονίδης, Δ.
/ΕΠσ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο