(1998) 4 ΑΑΔ 7
[*7]19 Iανουαρίου, 1998
[ΠΙΚΗΣ, Πρόεδρος]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ ΡΑΦΤΟΠΟΥΛΟΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υπόθεση Aρ. 515/93)
Δεδικασμένο ― Προϋποθέσεις γένεσης δέσμευσης ― Zήτημα δημοσίας τάξης η εφαρμογή του ― Στην προκείμενη περίπτωση η δεύτερη απόφαση συγκρούεται άμεσα με τα ευρήματα του Δικαστηρίου σε προηγούμενη ακυρωτική απόφαση και ως εκ τούτου ακυρώνεται ως παραβιάζουσα το δεδικασμένο.
O αιτητής πρόσβαλε για δεύτερη φορά την απόφαση διορισμού του ενδιαφερόμενου μέρους στη θέση Δικηγόρου A΄στη Γενική Eισαγγελία. Mε την πρώτη προσφυγή του πέτυχε την ακύρωση της απόφασης της EΔY για το λόγο ότι θεωρήθηκε πως το ενδιαφερόμενο μέρος είχε υπέρτερη πείρα ως δικηγόρος από τον αιτητή, γεγονός που αποτελούσε πλάνη περί τα πράγματα.
Tο Aνώτατο Δικαστήριο ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε:
Στην Pieris v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1054, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποφάσισε ότι το δεδικασμένο τυγχάνει εφαρμογής και στο πεδίο του διοικητικού όπως και στον τομέα του Αστικού Δικαίου. Προϋπόθεση για τη γένεση δέσμευσης αποτελεί η κρίση επί της ουσίας της διαφοράς, αναγκαία για την επίλυση του επιδίκου θέματος. Όπως πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία να εξηγήσουμε, η εφαρμογή του δεδικασμένου άπτεται ευθέως της νομιμότητας της δημόσιας λειτουργίας και η εφαρμογή του αποτελεί ζήτημα δημόσιας τάξης. (Βλ. Γεωργίου κ.ά. v. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 1590). Στην Tornaris v. [*8]Republic (1983) 3 C.L.R. 1292 και Gava v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1391, εξηγείται ο συσχετισμός των ευρημάτων του Δικαστηρίου με το δεδικασμένο. Δέσμευση προκύπτει από τα ευρήματα του Δικαστηρίου ως προς τα ουσιώδη γεγονότα εκείνα στα οποία θεμελιώνεται η απόφασή του. Τα ευρήματα αυτά, τα οποία χαρακτηρίζονται ως τα λειτουργικά ευρήματα (operative findings), είναι εκείνα τα οποία επενεργούν στη γένεση της δέσμευσης και στοιχειοθετούν και δεσμεύουν το διοικητικό όργανο να τα λάβει ως δεδομένα κατά την επανεξέταση. Ευρήματα, παρεμφερή προς τα λειτουργικά ευρήματα, δεν δημιουργούν δέσμευση. Υπέχει όμως υποχρέωση και σ’ εκείνη την περίπτωση η Διοίκηση να τα ακολουθήσει εκτός αν συντρέχουν βάσιμοι λόγοι περί του αντιθέτου οι οποίοι καταγράφονται στην απόφαση.
Όπως εξηγείται στις πιο πάνω αποφάσεις μόνο στην περίπτωση που αποφασίζεται, για βάσιμους λόγους, η διεξαγωγή νέας έρευνας για τη διαπίστωση των ουσιωδών γεγονότων και προκύπτουν στο πλαίσιο της νέα γεγονότα, αντικείμενα προς τα διαπιστωθέντα από το Δικαστήριο, μπορεί να δικαιολογηθεί απόκλιση από το δεδικασμένο. Στην προκείμενη περίπτωση η δεύτερη απόφαση είναι η ίδια με την πρώτη και βασίζεται στο ίδιο υπόβαθρο γεγονότων όπως και η πρώτη. Συγκρούεται άμεσα με τα ευρήματα του Δικαστηρίου στη Ραφτόπουλος v. Δημοκρατίας (1993) 4 Α.Α.Δ. 223 και για το λόγο αυτό πρέπει να ακυρωθεί ως παραβιάζουσα το δεδικασμένο.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
Ραφτόπουλος v. Δημοκρατίας (1993) 4 Α.Α.Δ. 223,
Republic v. Zafirides (1985) 3 C.L.R. 163,
Λυώνα v. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2038,
Δημοκρατία v. Πιτσιλλίδης κ.ά. (1990) 3 Α.Α.Δ. 4330,
Αργυρίδη v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 376,
Ραφτόπουλος v. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 310,
Pieris v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1054,
Γεωργίου κ.ά. v. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 1590,
Tornaris v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1292,
[*9]Gava v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1391.
Προσφυγή.
Προσφυγή με την οποία προσβάλλεται η απόφαση της Eπιτροπής Δημόσιας Yπηρεσίας για την προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους στη θέση Δικηγόρου της Δημοκρατίας A΄, μετά από επανεξέταση, αντί του αιτητή.
Π. Aγγελίδης, για τον Aιτητή.
Χρ. Κληρίδης, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Το Ενδιαφερόμενο πρόσωπο Χρ. Ιωαννίδης παρών.
Cur. adv. vult.
ΠIKHΣ, Π.: Aυτή είναι η δεύτερη φορά που ο αιτητής προσφεύγει για να προσβάλει απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας για την πλήρωση θέσεων Δικηγόρου “Α” στη Γενική Εισαγγελία. Η πρώτη προσφυγή του αιτητή ήταν εν μέρει επιτυχής. στο βαθμό που πέτυχε την ακύρωση του διορισμού του ενδιαφερομένου προσώπου Χρίστου Ιωαννίδη. (Μ. Ραφτόπουλος ν. Δημοκρατίας (1993) 4 A.A.Δ. 223.) Το Δικαστήριο αποφάσισε ότι η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας λειτούργησε κάτω από πλάνη αποδεχόμενη ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο είχε υπέρτερη δικηγορική πείρα του αιτητή. Η πλάνη διάβρωσε τη βάση της απόφασης με επακόλουθο την ακύρωσή της.
Η πλάνη προέκυψε από τη διατύπωση της θέσης από το Γενικό Εισαγγελέα, ως προϊσταμένης αρχής, ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο είχε υπέρτερη πείρα ως δικηγόρος. Η διαπίστωση έγινε στο πλαίσιο της σύστασης που υπέβαλε ο Γενικός Εισαγγελέας για την πλήρωση της θέσης. Η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας υιοθέτησε τη σύσταση του χωρίς επιφύλαξη γεγονός που κατέστησε την απόφαση της ακυρωτέα λόγω πλάνης περί τα πράγματα.
Το εύρημα το Δικαστηρίου ως προς την πλάνη της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας και τις συνέπειες της, στη νομιμότητα της τότε υπό αναθεώρηση απόφασης, περιέχονται στο ακόλουθο απόσπασμα:
“Διαπιστώνω ότι η προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους Ιωαννίδη διενεργήθηκε με βάση την πλάνη ως προς την πείρα του που [*10]περιείχετο στη σύσταση του Γενικού Εισαγγελέα και η οποία υιοθετήθηκε από την Ε.Δ.Υ. Γι’ αυτό το λόγο η επίδικη απόφαση σε σχέση με το ενδιαφερόμενο μέρος Ιωαννίδη ακυρώνεται.”
Αφού προέβη στα αναγκαία, για την εξαφάνιση της ακυρωθείσας απόφασης, η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας προχώρησε στην επανεξέταση της πλήρωσης της θέσης, υπό το φως, (όπως αναφέρει), της ακυρωτικής απόφασης του Δικαστηρίου. Τα υπηρεσιακά στοιχεία των δύο υποψηφίων, τα οποία εξέτασε το διορίζον σώμα, ήταν τα ίδια, όπως και την πρώτη φορά. Κλήθηκε, εκ νέου, ο Γενικός Εισαγγελέας να υποβάλει σύσταση για την πλήρωση της θέσης ως προϊσταμένη αρχή. Κατά πόσο η θέση αυτή ήταν η ενδεδειγμένη δεν θα το εξετάσουμε. (Βλ. Republic v. Zafirides (1985) 3 C.L.R. 163· Λυώνα ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 2038· Δημοκρατία ν. Πιτσιλλίδης κ.ά. (1990) 3 Α.Α.Δ. 4330· Αργυρίδη ν. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 376.)
Το κρίσιμο γεγονός είναι ότι ο Γενικός Εισαγγελέας πρόβαλε την ίδια θέση και την πρώτη φορά, ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο είχε υπέρτερη πείρα του αιτητή ως δικηγόρος, στην οποία και βάσισε, κατά κύριο λόγο, τη σύσταση για το διορισμό του. Η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας υιοθέτησε τη σύσταση του Γενικού Εισαγγελέα και διόρισε εκ νέου το ενδιαφερόμενο πρόσωπο δίνοντας αναδρομική ισχύ στην απόφασή της.
Είναι η θέση του αιτητή ότι η απόφαση, η οποία αποτελεί το επίδικο θέμα της παρούσας διαδικασίας, παραβιάζει το δεδικασμένο. Η παραβίαση προκύπτει από τη στοιχειοθέτηση της απόφασης σε γεγονότα τα οποία κρίθηκαν από το Δικαστήριο, (υπέρτερη δικηγορική πείρα ενδιαφερομένου προσώπου), ως ανυπόστατα.
Ο δεύτερος βασικός λόγος, για τον οποίο επιδιώκεται η ακύρωση της απόφασης, εντοπίζεται στην κατ’ ισχυρισμό πλάνη της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας ως προς την αρχαιότητα των δύο μερών. Η προσφυγή αναβλήθηκε επανειλημμένα εν αναμονή της έκδοσης της απόφασης της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου στη Ραφτόπουλος ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 310. Η απόφαση στην έφεση εκείνη επιβεβαιώνει την ορθότητα της κρίσης της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο είχε αρχαιότητα έναντι του αιτητή στην υπηρεσία.
Συνεπώς, το μόνο ουσιαστικό ζήτημα το οποίο παραμένει να εξεταστεί είναι το πρώτο, η κατ’ ισχυρισμό παραβίαση του δεδικασμένου. Στην Pieris v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1054, η Ολομέ[*11]λεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποφάσισε ότι το δεδικασμένο τυγχάνει εφαρμογής και στο πεδίο του διοικητικού όπως και στον τομέα του αστικού δικαίου. Προϋπόθεση για τη γένεση δέσμευσης αποτελεί η κρίση επί της ουσίας της διαφοράς, αναγκαία για την επίλυση του επιδίκου θέματος. Όπως πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία να εξηγήσουμε, η εφαρμογή του δεδικασμένου άπτεται ευθέως της νομιμότητας της δημόσιας λειτουργίας και η εφαρμογή του αποτελεί ζήτημα δημόσιας τάξης. (Βλ. Γεωργίου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 1590.) Στην Tornaris v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1292 και Gava v. Republic (1984) 3 C.L.R. 1391, εξηγείται ο συσχετισμός των ευρημάτων του Δικαστηρίου με το δεδικασμένο. Δέσμευση προκύπτει από τα ευρήματα του Δικαστηρίου ως προς τα ουσιώδη γεγονότα εκείνα στα οποία θεμελιώνεται η απόφασή του. Τα ευρήματα αυτά, τα οποία χαρακτηρίζονται ως τα λειτουργικά ευρήματα (operative findings), είναι εκείνα τα οποία επενεργούν στη γένεση της δέσμευσης και στοιχειοθετούν και δεσμεύουν το διοικητικό όργανο να τα λάβει ως δεδομένα κατά την επανεξέταση. Ευρήματα, παρεμφερή προς τα λειτουργικά ευρήματα, δεν δημιουργούν δέσμευση. υπέχει όμως υποχρέωση και σ’ εκείνη την περίπτωση η Διοίκηση να τα ακολουθήσει εκτός αν συντρέχουν βάσιμοι λόγοι περί του αντιθέτου οι οποίοι καταγράφονται στην απόφαση.
Όπως εξηγείται στις πιο πάνω αποφάσεις μόνο στην περίπτωση που αποφασίζεται, για βάσιμους λόγους, η διεξαγωγή νέας έρευνας για τη διαπίστωση των ουσιωδών γεγονότων και προκύπτουν στο πλαίσιο της νέα γεγονότα, αντικείμενα προς τα διαπιστωθέντα από το Δικαστήριο, μπορεί να δικαιολογηθεί απόκλιση από το δεδικασμένο. Στην προκείμενη περίπτωση η δεύτερη απόφαση είναι η ίδια με την πρώτη και βασίζεται στο ίδιο υπόβαθρο γεγονότων όπως και η πρώτη. Συγκρούεται άμεσα με τα ευρήματα του Δικαστηρίου στην Προσφυγή αρ. 624/91 και για το λόγο αυτό πρέπει να ακυρωθεί ως παραβιάζουσα το δεδικασμένο.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα. Η επίδικη διοικητική πράξη ακυρώνεται στην ολότητά της βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
H προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο