Η εν λόγω απόφαση είναι αποτέλεσμα επανεξέτασης της υπόθεσης που ακολούθησε την προσφυγή του αιτητή αρ. 579/91 Aνδρέα Χ" Γρηγορίου ν. Δημοκρατίας, ημερ. 12.10.95. Τα γεγονότα αναφέρονται με λεπτομέρεια στην πιο πάνω προσφυγή. Συνοπτικά έχουν ως εξής:

Ο αιτητής γεννήθηκε στο χωριό Γερόλακκος και μετά τις σπουδές του εγκαταστάθηκε στο πατρικό του σπίτι. Προσλήφθηκε στο Γραφείο Φόρου Εισοδήματος και συνέχισε μετά την εργοδότηση του να κατοικά στο Γερόλακκο. Το Νοέμβριο του 1973 αρααβωνιάστηκε τη Ρεβέκκα Δημοσθένους από τον Άγιο Δομέτιο την οποία νυμφεύθηκε στις 14.7.74.

Ο αιτητής στις 2.1.91 υπέβαλε αίτηση για αντικατάσταση της προσφυγικής του ταυτότητας. Στις 4.1.91 υπέβαλε και σχετικό σημείωμα για υποστήριξη της αίτησης του. Ανέφερε ότι διέμενε με τη νυν σύζυγο του στο Γερόλακκο. Από τη διεξαγωγή της έρευνας προέκυψαν διάφορα στοιχεία μεταξύ των οποίων και το γεγονός ότι υπήρχε σπίτι στον Άγιο Δομέτιο στην οδό Γιωργαλλίδου 67Α και ότι στον τηλεφωνικό κατάλογο του 1974 υπάρχει τηλέφωνο στο όνομα του αιτητή στην πιο πάνω διεύθυνση. Επίσης διαπιστώθηκε ότι άρχισε η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στο όνομα του αιτητή στις 20.5.74.

Αφού αξιολόγησαν τα στοιχεία και πληροφορίες που συνέλεξαν, οι καθ΄ων η αίτηση απέρριψαν την αίτηση του αιτητή με το αιτιολογικό ότι δεν είχε τη συνήθη διαμονή του πριν την τουρκική εισβολή σε οποιαδήποτε τουρκοκρατούμενη περιοχή. Ο αιτητής υπέβαλε ένσταση παραθέτοντας και ορισμένα στοιχεία προς υποστήριξη της. Είπε ότι ασχολούνταν με την επιδιόρθωση του σπιτιού της συζύγου του στον Άγιο Δομέτιο με σκοπό να το ενοικιάσουν. Πρόθεση τους ήταν να κτίσουν το σπίτι τους στο Γερόλακκο μετά το γάμο τους. Κατά την ημέρα του γάμου του δέχθηκε συγχαρητήρια στην οικία της συζύγου του στον Άγιο Δομέτιο της οποίας η μόνη επίπλωση ήταν "πολυθρόνες ηλιακού και σάλας". Πρόθεση τους ήταν να μεταβούν στην Αγγλία, το ταξίδι όμως δεν υλοποιήθηκε, λόγω του πραξικοπήματος και της εισβολής και της κατάταξης του στην Εθνική Φρουρά. Στις 12.6.91 απορρίφθηκε η αίτηση του και στις 26.6.91 ο αιτητής καταχώρησε την προσφυγή 579/91. Το Δικαστήριο ακυρώνοντας την απορρίπτική απόφαση των καθ΄ων η αίτηση, κατέληξε ως εξής:

Στα πλαίσια επανεξέτασης της υπόθεσης ζητήθηκαν διευκρινίσεις από τους πρώην Διευθυντές του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων, κ. Ανδρέα Αποστολίδη και κ. Ανδρέα Γρηγορίου, οι οποίοι σε ένορκες δηλώσεις τους στα πλαίσια της πιο πάνω προσφυγής υποστήριξαν ότι ο αιτητής ήταν κάτοικος Γερόλακκου μέχρι την Τουρκική εισβολή. Ο κ. Αποστολίδης με σχετική επιστολή του ημερομηνίας 6.11.95 απάντησε ότι δεν γνωρίζει για τον τόπο της συνήθους διαμονής του αιτητή από την ημέρα του γάμου του, στις 14.7.74, μέχρι την Τουρκική εισβολή και ο κ. Γρηγορίου διευκρίνισε ότι δεν ήταν σε θέση να γνωρίζει κατά πόσο ο αιτητής ήταν κάτοικος Γερολάκκου κατά την ίδια περίοδο.

Στις 10.1.96 ο αιτητής παρευρέθηκε σε συνεδρία της Επιτροπής Εξετάσεως Προσφυγικής Ιδιότητας Αιτητών Ειδικών Περιπτώσεων. Η αίτηση του δεν εγκρίθηκε. Με επιστολή του ημερ. 15.1.96 επισύναψε για προώθηση του αιτήματος του διάφορα έγγραφα μεταξύ των οποίων προσχέδιο αρχιτέκτονα το οποίο ετοιμάστηκε λίγο πριν τις 14.7.1974 για ανέγερση κατοικίας σε χωράφι του αιτητή στο Γερόλακκο. Επεσύναψε επίσης δήλωση επιπλοποιού/ξυλουργού σχετικά με ορισμένα έπιπλα που κατασκεύασε. Από τη δήλωση φαίνεται ότι το σπίτι στον Άγιο Δομέτιο δεν ήταν πλήρως επιπλωμένο.

Οι καθ΄ων η αίτηση ζήτησαν από τον επιπλοποιό να προσέλθει στο γραφείο τους για περαιτέρω συζήτηση του θέματος. Προέκυψε ότι αυτός κατασκεύασε για τον αιτητή ορισμένα έπιπλα μέχρι την ημέρα του γάμου του, δηλαδή για το χώλ, την κουζίνα και τη σάλα.

Στις 7 Φεβρουαρίου 1996 στάληκε στον αιτητή η εξής επιστολή η οποία αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

Ο δικηγόρος του αιτητή ισχυρίζεται ότι και στην παρούσα υπόθεση οι καθ΄ων η αίτηση αποφάσισαν χωρίς να εξετάσουν το πραγματικό καθεστώς που επικρατούσε κατά τον ουσιώδη χρόνο σε σχέση με τη "μόνιμη κατοικία" του αιτητή. Η έρευνα που διεξήγαγαν κατέληξε σε πρόχειρα, μη πειστικά ή σοβαρά στοιχεία και οδήγησε στην ίδια απόφαση. Ισχυρίζεται επίσης ότι δεν υπάρχει αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης. Είναι επίσης η θέση του αιτητή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση προσβάλλει κεκτημένα δικαιώματα του αιτητή και ανατρέπει νομικές καταστάσεις που δημιουργήθηκαν από μακρού χρόνου υπέρ του.

Οι καθ΄ων η αίτηση εισηγούνται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν εύλογη με βάση τα στοιχεία που ήταν ενώπιον των κατά το χρόνο λήψης της. Εκδόθηκε μετά από νέα έρευνα της διοίκησης υπό το φως της ακυρωτικής απόφασης του δικαστηρίου. Η εκτίμηση των γεγονότων ανήκει στη διοίκηση και το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει εκτός αν υπάρχει πλάνη περί τα πράγματα ή η διοίκηση υπερέβη τα ακραία όρια της διακριτικής της εξουσίας.

Όσον αφορά τον ισχυρισμό για έλλειψη αιτιολογίας είναι η θέση του δικηγόρου της Δημοκρατίας ότι η αιτιολογία εκτίθεται στην ίδια την προσβαλλόμενη απόφαση και εν πάση περιπτώσει συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου.

Όπως προκύπτει σαφέστατα από τα πιο πάνω, το ουσιώδες ερώτημα που αφορά το πού είχε τη μόνιμη κατοικία του ο αιτητής κατά το χρόνο της τουρκικής εισβολής, θα πρέπει να αποφασισθεί σε συνάρτηση με την τελευταία εβδομάδα προ της 20.7.74.

Ενώπιον του καθ΄ου η αίτηση είχε κατατεθεί εκ μέρους του αιτητή, μεταξύ άλλων, προσχέδιο ανέγερσης κατοικίας στην ακίνητη του ιδιοκτησία στο Γερόλακκο. Ενώ το στοιχείο αυτό ήταν ενώπιον του καθ΄ου η αίτηση δεν φαίνεται πουθενά να είχε τούτο αξιολογηθεί και τίποτε δεν δείχνει ότι αυτό λήφθηκε υπόψη και συνεκτιμήθηκε με τα υπόλοιπα στοιχεία για να καταλήξει ο καθ΄ου η αίτηση στην απόφαση του. Είναι σαφές ότι το στοιχείο αυτό ήταν ουσιαστικό για να αποφασιστεί πού ο αιτητής είχε τη μόνιμη κατοικία του. Τούτο γιατί αν το στοιχείο αυτό αξιολογόταν και γινόταν αποδεκτό θα έτεινε να καταδείξει τη δυνατότητα του ότι η κατοίκηση του αιτητή στον Άγιο Δομέτιο δυνατόν να ήταν προσωρινή και όχι μόνιμη, εν αναμονή της περάτωσης της ανέγερσης της οικίας του στο Γερόλακκο.

Η αποτυχία του καθ΄ου η αίτηση να αξιολογήσει και να σχολιάσει το στοιχείο αυτό οδηγεί κατά την κρίση μου την απόφαση του σε ακυρότητα. Η παράλειψη αξιολόγησης και εκτίμησης ενός ουσιαστικού στοιχείου καθιστά την έρευνα ελλιπή και τη διοικητική απόφαση πάσχουσα ανεπανόρθωτα, επηρεάζοντας ταυτόχρονα και την αιτιολογία που είναι έτσι και αυτή ελλιπής.

Για το πιο πάνω λόγο η απόφαση του καθ΄ου η αίτηση ακυρώνεται, με έξοδα υπέρ του αιτητή.

Π. Αρτέμης,

Δ.

/Χ.Π.