Ο αιτητής Σάββας Βαλανίδης με τις προσφυγές 786/96, 787/96, 788/96 και 789/96 προσβάλλει το κύρος των προαγωγών των ενδιαφερομένων προσώπων Γαβριήλ Κωνσταντινίδη, Γεώργιου Θ. Νικολαϊδη, Ιωάννη Κωνσταντίνου και Χρίστου Ζωδιάτη αντίστοιχα στη μόνιμη θέση Δασικού Λειτουργού (Τακτ. Προϋπ.) Τμήμα Δασών. Η θέση είναι θέση προαγωγής.

Ο αιτητής Ανδρέας Κλεάνθους με την προσφυγή 817/96 προσβάλλει το κύρος της προαγωγής στην ίδια θέση όλων των πιο πάνω ενδιαφερόμενων προσώπων πλην του Χρίστου Ζωδιάτη, και επιπλέον των Μιχαήλ Π. Χαραλάμπους, Ξενοφώντος Τσουδερού, Ευριπίδη Μεσημέρη, Κωνσταντίνου Δημητρίου και Γεώργιου Κυρατζή.

Ο Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος (ο Διευθυντής) με επιστολές του που στάληκαν μεταξύ 15.6.95 και 31.5.96 ζήτησε από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) την πλήρωση εννέα κενών θέσεων Δασικού Λειτουργού (Τμήμα Δασών). Η ΕΔΥ στις 18.6.96 πραγματοποίησε έξι χωριστές συνεδρίες για την πλήρωση των εν λόγω θέσεων. Σε μια από αυτές προάχθηκαν μαζί τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα Τσουδερός, Μεσημέρης, Χαραλάμπους και Δημητρίου. Τα άλλα ενδιαφερόμενα πρόσωπα προάχθηκαν το καθένα χωριστά κατά τις άλλες πέντε συνεδρίες της ΕΔΥ που πραγματοποιήθηκαν την ίδια ημέρα.

Οι προσφυγές συνεκδικάστηκαν λόγω ταυτότητας γεγονότων και νομικών σημείων που εγείρονται.

Ο αιτητής Σάββας Βαλανίδης βασικά διατυπώνει τρεις λόγους ακύρωσης ήτοι

(α) Απόλυτη αναγωγή της ΕΔΥ και/ή υπέρμετρη βαρύτητα στη σύσταση του προϊσταμένου.

(β) Πάσχουσα σύσταση του προϊσταμένου του τμήματος.

(γ) Ελλειψη αιτιολογίας.

Η θέση του αιτητή Βαλανίδη είναι ότι η ΕΔΥ απέδωσε υπέρμετρη βαρύτητα στις συστάσεις του Διευθυντή Τμήματος Δασών τις οποίες άκριτα υιοθέτησε χωρίς να είχε προβεί σε αξιολόγηση των υποψηφίων με βάση όλα τα δεδομένα. Ο Διευθυντής αγνόησε τον αιτητή και περιόρισε τη σύγκριση μεταξύ συγκεκριμένων υποψηφίων. Προβάλλεται επίσης ο ισχυρισμός ότι ο Διευθυντής χειρίστηκε κατά το δοκούν τα υπηρεσιακά στοιχεία των φακέλων επιστρατεύοντας την προσωπική του γνώση για να αποκλείσει και αγνοήσει τα εν λόγω στοιχεία. Τέλος ο αιτητής ισχυρίζεται ότι η ΕΔΥ επαναλαμβάνει τα όσα ανέφερε ο Διευθυντής στις συστάσεις του χωρίς να προσδιορίζει τους λόγους που διαμόρφωσαν την απόφαση για επιλογή των ενδιαφερομένων προσώπων.

Οι συστάσεις του Διευθυντή καταγράφονται αντιστοίχως στα πρακτικά των συνεδριάσεων της ΕΔΥ ημερομηνίας 18.6.96. Οι συστάσεις είναι εμπεριστατωμένες, επαρκώς αιτιολογημένες και συνάδουν με τα στοιχεία των υπηρεσιακών φακέλων. Το γεγονός ότι ο Διευθυντής δεν αναφέρεται ειδικά στον καθένα από τους υποψηφίους δεν μειώνει τη σημασία των συστάσεων. Βλ. Δημοκρατία ν. Κωνσταντινίδη (1993) 3 ΑΑΔ 234.

Σταθερή είναι η θέση της νομολογίας ότι οι συστάσεις του Διευθυντή αποτελούν πρωτογενές ουσιώδες και αυτοτελές στοιχείο κρίσεως. Βλ. Κέντα ν. Δημοκρατίας, ΑΕ 1576 - 30.10.96 και Δημοκρατία ν. Ψωμά, ΑΕ 1979 - 17.10.97. Η σημασία που αποδίδεται στις συστάσεις του Διευθυντή οφείλεται στην καθοδήγηση που λαμβάνει η ΕΔΥ κατά τη διαδικασία της επιλογής από λειτουργό που βρίσκεται σε καλύτερη θέση να περιγράψει τις αρετές και προτερήματα που απαιτούνται για την επιτυχή εκτέλεση των καθηκόντων συγκεκριμένης θέσης. Ο προϊστάμενος ενός τμήματος βρίσκεται σε μοναδική θέση να συμβουλεύσει το διορίζον όργανο για την αξία και τις ιδιότητες των υφισταμένων του. Βλ. Δημοκρατία ν. Ψωμάς (ανωτέρω). Στην προκείμενη περίπτωση οι συστάσεις του Διευθυντή αναφορικά με τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα είναι "αιτιολογημένες συστάσεις" εντός της εννοίας του άρθρου 35(4) του Ν. 1/90 γιατί,

Το κατά πόσο μια διοικητική πράξη είναι επαρκώς αιτιολογημένη είναι ζήτημα πραγματικό που συναρτάται με τα πραγματικά περιστατικά της υπό εκδίκαση υπόθεσης. Τόσο το περιεχόμενο των συστάσεων του Διευθυντή όσο και οι αποφάσεις της ΕΔΥ που αντιστοίχως αναφέρονται στις υπό εξέταση προσφυγές του αιτητή Βαλανίδη περιέχουν όλα τα αναγκαία στοιχεία για τον έλεγχο της νομιμότητας των αποφάσεων. Η αιτιολογία σε κάθε περίπτωση είναι ικανοποιητική και συνάδει πλήρως με τα στοιχεία των φακέλων που την συμπληρώνουν. Οι επίδικες αποφάσεις ήταν υπό τις περιστάσεις εύλογα επιτρεπτές, δεόντως και επαρκώς αιτιολογημένες.

Η ΕΔΥ κατά τη συνεδρία της 18.6.96 "....... επαναβεβαίωσε την παρατήρησή της που έγινε στη συνεδρία της με ημερομηνία 28.7.1994 (Θέμα Β (2)(1) των πρακτικών) στα πλαίσια προηγούμενης διαδικασίας για την πλήρωση θέσης Πρώτου Δασικού Λειτουργού ότι δηλαδή οι υποπαράγραφοι (4) και (5) των απαιτούμενων προσόντων στο σχέδιο υπηρεσίας ουσιαστικά δεν αναφέρονται σε απαιτούμενα προσόντα για σκοπούς επιλογής αλλά στα προσόντα που προαπαιτούνται για την ανάθεση σ΄ ένα δασικό λειτουργό από μέρους του Διευθυντή του Τμήματος, συγκεκριμένων καθηκόντων και συνεπώς θα έπρεπε να υπάγονται ως υποπαράγραφοι στην παράγραφο "καθήκοντα και ευθύνες".

Η θέση του αιτητή είναι ότι η πιο πάνω ερμηνεία δεν ήταν λογικά επιτρεπτή, γιατί αφενός, η ΕΔΥ στερείται μιας τέτοιας αρμοδιότητας που στην ουσία αποτελεί τροποποίηση του εγκεκριμένου σχεδίου υπηρεσίας και αφετέρου, η ερμηνεία έγινε στο προχωρημένο στάδιο της διαδικασίας επιλογής.

Ο αιτητής επικέντρωσε την επιχειρηματολογία του στις συστάσεις του Διευθυντή με ιδιαίτερη έμφαση στις συγκρίσεις στις οποίες προέβη μεταξύ αυτού και των ενδιαφερομένων προσώπων. Οι συστάσεις του Διευθυντή, σε όλες τις περιπτώσεις, είναι επαρκώς αιτιολογημένες και συνάδουν με τα στοιχεία των υπηρεσιακών φακέλων όπου ο αιτητής, συγκρινόμενος με τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα δεν παρουσιάζει έκδηλη υπεροχή, διαπίστωση, η οποία εμπεριέχεται στις αναφορές του Διευθυντή προς την ΕΔΥ κατά την υποβολή των συστάσεων. Ο Διευθυντής σε κάθε περίπτωση εξειδικεύει τους λόγους για τους οποίους συστήνει το κάθε ενδιαφερόμενο πρόσωπο κατά τρόπο που η πλάστιγγα να γέρνει υπέρ των ενδιαφερομένων προσώπων αντί υπέρ του αιτητή. Οι διαφορές στις συστάσεις εντοπίζονται στο στοιχείο της αξίας. Σε κάθε περίπτωση, ο Διευθυντής εξηγεί με επάρκεια τους λόγους για τους οποίους το κάθε ενδιαφερόμενο πρόσωπο υπερέχει σε αξία έναντι του αιτητή. Αυτή η προσέγγιση του Διευθυντή δεν έρχεται σε αντίθεση με τα στοιχεία των εμπιστευτικών φακέλων καθόσον αφορά τη βαθμολογία. Ο Διευθυντής παρουσίασε τον αιτητή και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα ως ισάξιους με ελαφρά υπεροχή των ενδιαφερομένων προσώπων έναντι του αιτητή. Δοθέντος ότι ο αιτητής δεν υπερέχει έναντι των ενδιαφερομένων προσώπων σε αρχαιότητα ούτε και διαθέτει περισσότερα από αυτούς μετρήσιμα προσόντα έχω τη γνώμη πως η απόφαση της ΕΔΥ ήταν υπό τις περιστάσεις εύλογα επιτρεπτή.

Σε όλες τις υπό εξέταση υποθέσεις που αντιστοίχως αφορούν οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές οι συστάσεις του Διευθυντή είναι εμπεριστατωμένες, επαρκώς αιτιολογημένες και συνάδουν με τα στοιχεία των φακέλων.

Οι αντίστοιχες αποφάσεις της ΕΔΥ περιέχουν την αιτιολογία που απαιτείται ώστε να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος. Οι αιτητές Βαλανίδης και Κλεάνθους απέτυχαν να αποδείξουν ότι υπερείχαν έκδηλα των υποψηφίων που έχουν εκλεγεί. Οι αιτητές και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα βρίσκονταν περίπου στην ίδια μοίρα σε σχέση με όλα τα μετρήσιμα κριτήρια και ιδιαίτερα των προσόντων και της αξίας όπως αυτή αποκαλύπτεται μέσα από τις εμπιστευτικές τους εκθέσεις. Πρόσθετα τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα είχαν υπέρ τους τις συστάσεις του Διευθυντή.