ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ
ΑΡ. 727/97 και 871/97.
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΚΑΛΛΗ, Δ.Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 727/97.
Μεταξύ:
Χαράλαμπου Μυλωνά,
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας,
Καθ΄ ων η αίτηση.
__________________
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 871/97
Μεταξύ:
1. Γεώργιου Βορκά,
2. Χρύσως Βορκά,
Αιτητών
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας,
Καθ΄ ων η αίτηση.
__________________
31 Αυγούστου, 1999
.Για τον αιτητή στην Προσφυγή 727/97: Ν. Μαρκίδου (κα.)
Για τους αιτητές στην Προσφυγή 871/97: Α. Σ. Αγγελίδης.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: Ρ. Παπαέτη (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας
εκ μέρους του Γεν. Εισ.
___________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Το Ανώτατο Δικαστήριο με απόφαση του ημερ. 11.9.96 στις Αναθεωρητικές Εφέσεις με αρ. 1381, 1382 και 1384, ακύρωσε την προαγωγή 17 Δασκάλων στη θέση Βοηθού Διευθυντή Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης που ίσχυε από 1.5.1985. Η Επιτροπή επανεξέτασε το θέμα και στις 11.4.97 αποφάσισε την προαγωγή 16 υποψηφίων στη θέση Βοηθού Διευθυντή Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης (η επίδικη θέση). Οι προαχθέντες υποψήφιοι (Ε.Μ.) είναι οι πιο κάτω:
1. Σταύρος Σεντονάρης
2. Γεωργία Ιακωβίδου-Χαϊλή
3. Ήβη Παύλου Ιωάννου
4. ΄Αννα Αλεξάνδρου-Χριστοφόρου
5. Λούκας Λουκά
6. Κυριάκος Λουκαΐδης
7. Παναγιώτης Καμπουρίδης
8. Μαρία Θεοφυλάκτου-Κουπεπίδου
9. Γεώργιος Ασσιώτης
10. Γεώργιος Ευθυμιάδης
11. Χριστίνα Κωνσταντίνου-Σαβεριάδη
12. Ελένη Χατζηθεοφίλου-Καλλή
13. Ανθή Σάββα-Θεοχαρίδου
14. Μαρία Ταουσιάνη
15. Πολύβιος Πολυβίου
16. Αιμίλιος Χατζηγιάννης
Με τις δύο προσφυγές επιδιώκεται η ακύρωση της προαγωγής των Ε.Μ. που κατονομάζονται στην κάθε μια από αυτές:
Προσφυγή 727/97 - Ε.Μ.
:1. Λούκας Λουκά
2. Παναγιώτης Καμπουρίδης
3. Γεώργιος Ασσιώτης
4. Γεώργιος Α. Ευθυμιάδης
5. Χριστίνα Κωνσταντινίδου
6. Ελένη Χατζηθεοφίλου-Καλλή
7. Ανθή Σάββα-Θεοχαρίδου
8. Μαρία Ν. Ταουσιάνη
9. Πολύβιος Πολυβίου
10. Αιμίλιος Χατζηγιάγκου
Προσφυγή 871/97 - Ε.Μ.
:1. Σταύρος Σεντονάρης
2. Γεωργία Ιακωβίδου-Χαϊλή
3. ΄Ηβη Παύλου-Ιωάννου
4. ΄Αννα Αλεξάνδρου-Χριστοφόρου
5. Λούκας Λουκά
6. Κυριάκος Λουκαΐδη
7. Παναγιώτης Καμπουρίδης
8. Μαρία Π. Θεοφυλάκτου
9. Γεώργιος Ασσιώτη
10. Γεώργιος Α. Ευθυμιάδης
11. Χριστίνα Κωνσταντινίδου
12. Ελένη Χατζηθεοφίλου-Καλλή
13. Ανθή Σάββα-Θεοχαρίδου
14. Μαρία Ν. Ταουσιάνη
15. Πολύβιος Πολυβίου
16.
Αιμίλιος ΧατζηγιάγκουΟι δύο προσφυγές έχουν συνεκδικαστεί μετά από σχετικό αίτημα της Επιτροπής και τη συγκατάθεση των αιτητών. Στη διάρκεια της διαδικασίας ο αιτητής στην προσφυγή 727/97 απέσυρε την προσφυγή του εναντίον της προαγωγής του Ε.Μ. 4 (Γεώργιου Ευθυμιάδη) και οι αιτητές στην προσφυγή 871/97 απέσυραν την προσφυγή τους εναντίον της προαγωγής των Ε.Μ. 3 (΄Ηβης Παύλου-Ιωάννου), 10 (Γεώργιου Ευθυμιάδη), 12 (Ελένης Χ” Θεοφίλου-Καλλή) και 15 (Πολύβιου Πολυβίου).
Η εκδίκαση των προσφυγών έχει καθυστερήσει λόγω αδυναμίας των αιτητών να προβούν σε έγκαιρη επίδοση της δικογραφίας σε μερικά από τα Ε.Μ..
Η διαδικασία η οποία έχει οδηγήσει στη λήψη της επίδικης απόφασης καταγράφεται στα σχετικά πρακτικά της Επιτροπής. Παραθέτω περίληψη τους.
Η Επιτροπή σημείωσε ότι με βάση την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Προσφυγή 747/93
(Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας, ημερ. 8.3.95) οι υπηρεσιακές εκθέσεις για τους εκπαιδευτικούς λειτουργούς Δημοτικής Εκπαίδευσης για την περίοδο 1978-1993 πάσχουν και δεν είναι δυνατό να ληφθούν υπόψη. Για το λόγο αυτό ”για τον καθορισμό της αξίας των υποψηφίων η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τις υπηρεσιακές εκθέσεις και τις βαθμολογίες προ του 1978 καθώς και το περιεχόμενο όλων των υπηρεσιακών τους εκθέσεων (1978-1984) χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η βαθμολογία (η υπογράμμιση είναι του δικαστηρίου).Σε σχέση με την αρχαιότητα των υποψηφίων η Επιτροπή σημείωσε: “Η αρχαιότητα των υποψηφίων κρίνεται με βάση το άρθρο 37 του Νόμου και στην προκείμενη περίπτωση με βάση την ημερομηνία προαγωγής τους στη θέση Δασκάλου Α8 (Προσ. Α9) ή/και πρώτου διορισμού τους”. Ακολούθησε ο καταρτισμός του Πίνακα Προαξίμων, ο οποίος περιλάμβανε 67 υποψηφίους.
Η αιτιολογική βάση της περίληψης 67 υποψηφίων παρατίθεται ως πιο κάτω στο σχετικό πρακτικό της Επιτροπής:
“Η Επιτροπή μετά από συνεκτίμηση της αξίας, των προσόντων και της αρχαιότητας, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι ακόλουθοι είναι οι επικρατέστεροι για περίληψη στον Πίνακα Προαξίμων για τη θέση Βοηθού Διευθυντή Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης” (η υπογράμμιση ειναι του Δικαστηρίου).
Μετά την ανάρτιση του Πίνακα Προαξίμων οι τρεις αιτητές υπέβαλαν ένσταση. Η Επιτροπή εξέτασε τις ενστάσεις κατά την συνεδρίαση της ημερ. 12.5.97. Παραθέτω το σχετικό πρακτικό:
“Η Επιτροπή εξετάζει τις εν λόγω ενστάσεις και αφού έλαβε υπόψη τα όσα επικαλούνται οι ενιστάμενοι, το περιεχόμενο των φακέλων των ενισταμένων, καθώς και όλα τα στοιχεία και έγγραφα που τέθηκαν ενώπιόν της, αποφασίζει, ως εξής:
Χαράλαμπος Μυλωνάς - (Αιτητής στην Προσφυγή 727/97).
Ο δικηγόρος του δασκάλου υποβάλλει ένσταση και επικαλείται τον αριθμό των περιληφθέντων στον πίνακα προαξίμων, τα προσόντα και τις εκθέσεις του κου Μυλωνά.
Η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας αποφασίζει:
(α) Ο Κανονισμός 32(3) (όπως αναριθμήθηκε με την ΚΔΠ 71/85) των περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών (Διδακτικόν Προσωπικόν) (Διορισμοί, Τοποθετήσεις, Μεταθέσεις, Προαγωγαί και συναφή θέματα) Κανονισμών του 1972 έως 1985, προβλέπει ότι στον πίνακα αναγράφεται αριθμός υποψηφίων μέχρι του τετραπλασίου του αριθμού των προς πλήρωση κενών θέσεων. Συνεπώς ο αριθμός των περιληφθέντων στον πίνακα που συνέταξε η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, δεν είναι αντίθετος με τις διατάξεις του Κανονισμού.
(β) Η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας έχοντας υπόψη την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην προσφυγή 747/93 σύμφωνα με την οποία, οι βαθμολογίες των Εκπαιδευτικών Λειτουργών Δημοτικής Εκπαίδευσης από το 1978 μέχρι το 1993 πάσχουν, κατά την εκτίμηση της αξίας των υποψηφίων έλαβε υπόψη τις βαθμολογίες προ του 1978, καθώς και το περιεχόμενο όλων των υπηρεσιακών τους εκθέσεων (χωρίς να λαμβάνει υπόψη την αριθμητική βαθμολογία). Με βάση τα στοιχεία αυτά, οι περιληφθέντες στον πίνακα υπερέχουν σε αξία ή/και αρχαιότητα από τον κ. Μυλωνά.
(γ) Το γεγονός ότι ο κ. Μυλωνάς υπερέχει σε προσόντα, κατά την κρίση της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, δεν μπορεί να εξουδετερώσει την υπεροχή των περιληφθέντων στον κατάλογο σε αξία ή/και αρχαιότητα.
Γεώργιος και Χρύσω Βορκά
- (Αιτητές στην Προσφυγή 871/97).Ο δικηγόρος των πιο πάνω δασκάλων υποβάλλει ένσταση και επικαλείται τον αριθμό των περιληφθέντων στον πίνακα προαξίμων, και τις υπηρεσιακές τους εκθέσεις.
Η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας αποφασίζει:
(α) Ο Κανονισμός 32(3) (όπως αναριθμήθηκε με την ΚΔΠ 71/85) των περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών (Διδακτικόν Προσωπικόν) (Διορισμοί, Τοποθετήσεις, Μεταθέσεις, Προαγωγαί και συναφή θέματα) Κανονισμών του 1972 έως 1985, προβλέπει ότι στον πίνακα αναγράφεται αριθμός υποψηφίων μέχρι του τετραπλασίου του αριθμού των προς πλήρωση κενών θέσεων. Συνεπώς ο αριθμός των περιληφθέντων στον πίνακα που συνέταξε η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, δεν είναι αντίθετος με τις διατάξεις του Κανονισμού.
(β) Η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας έχοντας υπόψη την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην προσφυγή 747/93 σύμφωνα με την οποία, οι βαθμολογίες των Εκπαιδευτικών Λειτουργών Δημοτικής Εκπαίδευσης από το 1978 μέχρι το 1993 πάσχουν, κατά την εκτίμηση της αξίας των υποψηφίων έλαβε υπόψη τις βαθμολογίες προ του 1978, καθώς και το περιεχόμενο όλων των υπηρεσιακών τους εκθέσεων (χωρίς να λαμβάνει υπόψη την αριθμητική βαθμολογία). Με βάση τα στοιχεία αυτά, οι κύριοι Γεώργιος και Χρύσω Βορκά υστερούν ως προς την ‘αξία’ έναντι όλων των περιληφθέντων στον πίνακα προαξίμων.
(γ) Λόγω της πιο πάνω απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην προσφυγή 747/93, υπάρχει αντικειμενική αδυναμία εφαρμογής των διατάξεων 30 και 33 των Κανονισμών 1972 έως 1985.”
Η επίδικη απόφαση λήφθηκε κατά τη συνεδρία της Επιτροπής με ημερ. 21.5.97. Αφού η Επιτροπή έλαβε υπόψη:
“(Ι) τις διατάξεις των περί Δημοσίας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμων 1969 έως 1985.
(ΙΙ) τις διατάξεις των περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών (Διδακτικό Προσωπικό) (Διορισμοί, Τοποθετήσεις, Μεταθέσεις και Προαγωγαί και Συναφή Θέματα) Κανονισμών του 1972 έως 1985 απεφάσισε τα ακόλουθα:
Αξία
Η αξία των υποψηφίων κρίνεται με βάση τις βαθμολογίες τους μέχρι το 1978, καθώς και το περιεχόμενο του φακέλου τους. (Απόφαση Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Προσφυγή με αρ. 747/93).
Προσόντα
.Σύμφωνα με τα Σχέδια Υπηρεσίας, μετεκπαίδευση στο εξωτερικό ή επιπρόσθετος τίτλος σπουδών σε εκπαιδευτικά θέματα ή πιστοποιητικό επιτυχούς παρακολούθησης επιμορφωτικών μαθημάτων που οργανώνονται από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, θεωρούνται ως πρόσθετο προσόν.
΄Ολοι οι υποψήφιοι έχουν παρακολουθήσει επιμορφωτικά μαθήματα που οργανώνονται από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (βλ. και πρακτικά 11/4/1997).
Αρχαιότητα
.Η αρχαιότητα των υποψηφίων κρίνεται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 37 των περί Δημοσίας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμων 1969 έως 1985.
Η Επιτροπή αφού έλαβε υπόψη την αξία, τα προσόντα και την αρχαιότητα των υποψηφίων, συνεκτιμώντας τα κριτήρια αυτά και δίδοντας στο καθένα τους τη δέουσα βαρύτητα, καθώς και τις συστάσεις του οικείου Τμήματος, κρίνει ότι οι ακόλουθοι είναι οι επικρατέστεροι για προαγωγή στις υπό πλήρωση θέσεις.”
Ακολουθούν τα ονόματα των Ε.Μ..
Καθώς φαίνεται από το σχετικό πρακτικό η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην προσφυγή 747/93 είχε διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης. Για το λόγο αυτό θα γίνει αναφορά στα αποφασισθέντα στην υπόθεση εκείνη.
Αντικείμενο της προσφυγής 747/93 ήταν απόφαση της Επιτροπής για προαγωγή 4 υποψηφίων στη θέση Βοηθού Διευθυντή Δημοτικής Εκπαίδευσης.
Ο Κανονισμός 28 των περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών (Επιθεώρησις και Αξιολόγησις) Κανονισμών του 1976 (ΚΔΠ 223/76) ορίζει πως η αξιολόγηση γίνεται “επί τη βάσει αριθμητικής βαθμολογίας επί κλίμακος ένα έως δέκα αποκλειομένων των κλασματικών ή δεκαδικών αριθμών”. Τα στοιχεία αξιολόγησης στις ειδικές εκθέσεις, σύμφωνα με τον Κανονισμό 27, είναι τέσσερα και, επομένως, η συνολική βαθμολογία μπορεί να ανέλθει στο 40.
Το 1978, οι Επιθεωρητές Δημοτικής Εκπαίδευσης αποφάσισαν την υιοθέτηση πλαισίων για σκοπούς δικαιότερης, κατά την άποψή τους, εφαρμογής των Κανονισμών: Τους δασκάλους δεν θα τους αξιολογούσαν με βαθμό πέραν του 36. Η απόφαση εφαρμόστηκε έκτοτε ως προς όλες τις ειδικές εκθέσεις που είχαν σημασία στην υπόθεση 747/93, με μια μόνο εξαίρεση που δεν διαφοροποιούσε τη φύση του θέματος που είχε εγείρει ο αιτητής.
Κρίθηκε ότι οι αξιολογήσεις έγιναν κατά παράβαση των Κανονισμών. Οι καθ΄ ων η αίτηση δέχθηκαν ότι δεν υπήρχε περιθώριο άσκησης τέτοιας διακριτικής εξουσίας από τους Επιθεωρητές αφού η κλίμακα της βαθμολογίας καθορίζεται δεσμίως από τον Κανονισμό. Ακυρώνοντας τις επίδικες προαγωγές ο Κωνσταντινίδης, Δ
., τόνισε:“Σε τελευταία ανάλυση, ο αυθαίρετος καθορισμός ανωτάτου ορίου βαθμολογίας, άλλου από εκείνο που ορίζεται από τους Κανονισμούς, υποσκάπτει κατ΄ ευθείαν το μηχανισμό αποτίμησης που εισάγει ο Νόμος. Σε ένα σύστημα στο οποίο μετρούν και τα εκατοστά της μονάδας και στο οποίο ο καλύτερος καταφαίνεται από το άθροισμα των μονάδων και της αρχαιότητας και των προσόντων, η καθήλωση που αποφασίστηκε σαφώς ευνοεί εκείνους που, ούτως ή άλλως, θα βαθμολογούνταν με 36 ή πιο κάτω επειδή τόσα άξιζαν και αδικεί εκείνους που βαθμολογούνται με 36 εξ αιτίας της τακτικής που υιοθετήθηκε.
Δεν είναι έργο του Δικαστηρίου η πρωτογενής διαμόρφωση άποψης ως προς το ποιός θα εβαθμολογείτο με πόσα αν τηρούνταν οι Κανονισμοί. Αυτό είναι έργο της διοίκησης το οποίο, εφόσον επιτελεστεί, θα ελεγχθεί από το Δικαστήριο αν το θέμα αχθεί ενώπιόν του. Η άποψη πως, αν ετηρείτο ο Κανονισμός θα έπρεπε να αναμένεται ότι θα βαθμολογούνταν όλοι με δέκα στο κάθε θέμα και άρα με 40 στο σύνολο, αποτελεί απλή υπόθεση. Η απόφαση για ανώτατη βαθμολογία μέχρι το 36 ήταν ισοπεδωτική και ό,τι χαρακτηρίστηκε από τους καθ΄ ων η αίτηση ως ισότητα στη μεταχείριση, στην πραγματικότητα απέληξε σε εξίσωση δυνητικά ανομοίων.”
Λόγοι ακύρωσης
.Προσφυγή 727/97
.Ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή υπέβαλε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί “καθότι παραβιάζει το δεδικασμένο ακυρωτικής απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου” στην πιο πάνω προσφυγή 747/93. Επιχειρηματολογώντας υπέρ του σχετικού λόγου ακύρωσης ο ευπαίδευτος συνήγορος έθεσε το θέμα ως εξής:
Η διαδικασία πλήρωσης των επίδικων θέσεων είναι διαδικασία επανεξέτασης η ισχύς της οποίας ανατρέχει στην 1.5.1985, ημερομηνία από την οποία αναδρομικώς προήχθησαν τα Ε.Μ.. Η Επιτροπή από την έκδοση της απόφασης στην Προσφυγή 747/93 έχει αντιληφθεί εσφαλμένα το περιεχόμενο της. Θεώρησε ότι η ακύρωση των βαθμολογιών των υπηρεσιακών εκθέσεων άφηνε ανέπαφο το λοιπό περιεχόμενο αυτών και συνέχισε να λαμβάνει υπόψη στις προαγωγές κλπ. το λοιπό αυτό περιεχόμενο “εξαιρώντας απλώς τους αριθμούς, τους κατ΄ ιδίαν βαθμούς”. Ανεξαρτητοποίησε δηλαδή η Επιτροπή τους χαρακτηρισμούς και τις “αξιολογήσεις δια λόγων από την αριθμοποίηση των ιδίων αυτών αξιολογήσεων”.
Η απόφαση στην Προσφυγή 747/93 έχει επεξηγηθεί στην Κεπεγιάννη ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 260/98/19.5.97 από τον Νικήτα, Δ., ως εξής:
“Δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι η διχοτόμηση των υπηρεσιακών εκθέσεων που επιχείρησε η Ε.Ε.Υ. είναι παράνομη. Παραβιάστηκε κατάφωρα το δεδικασμένο που έχει προκύψει από τις ακυρωτικές αποφάσεις στην προσφυγή αρ. 747/93 και ιδιαίτερα την προσφυγή της αιτήτριας. Στις εκθέσεις (και ειδικές εκθέσεις) υπάρχουν τα αξιολογικά στοιχεία και η αντίστοιχη βαθμολογία τους. Η Ε.Ε.Υ. αγνόησε τη βαθμολογία. Ωστόσο το ένα μέρος είναι αντανάκλαση του άλλου και άρρηκτα συνυφασμένο με αυτό. Δεν είναι λογικά δυνατό να λαμβάνεται υπόψη η αξιολογική κρίση και να παραγνωρίζεται ο βαθμός που δόθηκε για τέτοια κρίση. Αποτελούν μια αδιαχώριστη ενότητα.”
Συμφωνώ με την απόφαση του Νικήτα, Δ. και την υιοθετώ. Προσθέτω ότι οι χαρακτηρισμοί και οι αξιολογήσεις που περιλαμβάνονται στις υπηρεσιακές εκθέσεις έχουν άμεση συνάρτηση με την αριθμητική αποτίμηση τους. Υπάρχει αλληλεξάρτηση μεταξύ των δύο.
Οι χαρακτηρισμοί και η αξιολόγηση πρέπει να συνάδουν με την αριθμητική αποτίμηση. Δεν μπορεί ένας εκπαιδευτικός ο οποίος π.χ. στο στοιχείο της “επάρκειας στην εργασία” περιγράφεται ως “καλός” να βαθμολογείται με τον ψηλότερο δυνατό βαθμό - το 10. Σαν αποτέλεσμα της απόφασης των Επιθεωρητών με την οποία αποφάσισαν να μην αξιολογούν τους δασκάλους με βαθμό πέραν του 36 είναι αυτονόητο πως και η περιγραφική αξιολόγηση των δασκάλων πρέπει να είναι τέτοια που να συνάδει με βαθμό μέχρι το 36. Δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι στην απουσία της πιο πάνω απόφασης των επιθεωρητών ένας εκπαιδευτικός μπορούσε να βαθμολογηθεί και με βαθμό πέραν του 36. Ωστόσο δυνάμει της απόφασης εκείνης οι χαρακτηρισμοί και η περιγραφική αξιολόγηση που του έγινε πρέπει να ήταν μειωμένη σκόπιμα για να συνάδει με το βαθμό 36.
Για τους πιο πάνω λόγους, σε πλήρη ταύτιση με την απόφαση του Νικήτα, Δ., θεωρώ ότι δεν είναι δυνατό να λαμβάνεται υπόψη η αξιολογική κρίση και να παραγνωρίζεται ο βαθμός. Ο διαχωρισμός ή η διχοτόμηση των δύο δεν είναι δυνατή. Εφόσον η Επιτροπή έχει λάβει υπόψη το περιεχόμενο όλων των υπηρεσιακών εκθέσεων των υποψηφίων η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει και πρέπει να ακυρωθεί.
Ο αιτητής στην Προσφυγή 727/97 έχει, επίσης, ισχυριστεί ότι η απόρριψη της υποψηφιότητας του στο στάδιο της κατάρτισης του Πίνακα Προαξίμων ήταν αυθαίρετη και παράνομη. ΄Οπως έχει ήδη υποδειχθεί κατά την εξέταση της ένστασης του αιτητή η Επιτροπή είχε επικαλεσθεί τον Καν. 32(3) των περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών (Διδακτικόν Προσωπικόν) (Διορισμοί, Τοποθετήσεις, Μεταθέσεις, Προαγωγαί και Συναφή Θέματα) Κανονισμών του 1972 έως 1985. ΄Εκρινε ότι στον Πίνακα “αναγράφεται αριθμός υποψηφίων μέχρι του τετραπλασίου του αριθμού των προς πλήρωση κενών θέσεων”. Συνεπώς - κατέληξε η Επιτροπή “ο αριθμός των περιληφθέντων στον Πίνακα που συνέταξε η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, δεν είναι αντίθετος με τις διατάξεις του Κανονισμού”.
Καθίσταται αναγκαία η ερμηνεία του πιο πάνω Καν. 32(3). Σύμφωνα με τον Κανονισμό αυτό στον Πίνακα αναγράφεται “αριθμός μέχρι του τετραπλασίου του αριθμού των προς πλήρωσιν θέσεων εκ των υποψηφίων των δυναμένων να προάγωνται ....”. Είναι πρόδηλο από το περιεχόμενο της σχετικής απόφασης της Επιτροπής ότι η τελευταία έχει εστιάσει την προσοχή της στον όρο “μέχρι” . Αυτή η προσέγγιση έχει αγνοήσει μιαν άλλη βασική πρόνοια του Κανονισμού. ΄Εχει αγνοήσει ότι στον Πίνακα αναγράφονται αριθμός “.... εκ των υποψηφίων των δυναμένων να προάγωνται”. ΄Εχω την άποψη πως ο όρος “δυναμένων να προάγωνται” περιλαμβάνει όλους όσους είναι κατάλληλοι ή άξιοι γαι προαγωγή. ΄Οσους, με άλλα λόγια, διαθέτουν τα προσόντα για προαγωγή.
Τυγχάνει λοιπόν εξεταστέο κατά πόσο η Επιτροπή έχει περιλάβει στον Πίνακα Προαξίμων “αριθμό υποψηφίων μέχρι του τετραπλασίου ... των δυναμένων να προάγωνται”. Αναγνώριση του σχετικού μέρους της απόφασης της Επιτροπής αποκαλύπτει ότι η Επιτροπή έχει περιλάβει στον κατάλογο τους 67 επικρατέστερους υποψηφίους. Εφόσον οι κενές θέσεις ήταν 20 η Επιτροπή είχε εξουσία να περιλάβει στον Πίνακα Προαξίμων 80 υποψηφίους. ΄Εχω την άποψη πως, σύμφωνα με την ορθή ερμηνεία του Καν. 32(3) η Επιτροπή μπορούσε νόμιμα να περιλάβει στον Πίνακα Προαξίμων αριθμό υποψηφίων μικρότερο του 80 μόνο μετά από αιτιολογημένη διαπίστωση της ότι οι υπόλοιποι υποψήφιοι δεν είναι “εκ των δυναμένων να προάγωνται”. Ωστόσο η Επιτροπή έχει επιλέξει να περιλάβει τους επικρατέστερους από τους υποψηφίους. Η Επιτροπή έχει επομένως ενεργήσει κάτω από την νομική πλάνη ότι ο Καν. 32(3) της επέτρεπε να περιλάβει τους επικρατέστερους υποψηφίους και όχι μέχρι 80 από τους υποψηφίους οι οποίοι ήταν κατάλληλοι για προαγωγή. Ακολουθεί πως η Επιτροπή έχει ενεργήσει με τρόπο αντίθετο προς τις διατάξεις του Καν. 32(
3), δηλαδή με τρόπο αντίθετο προς το Νόμο, εντός της έννοιας του άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Ακολουθεί πως η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί και για αυτό το λόγο. Στην απουσία διαπίστωσης ότι ο αιτητής δεν ήταν κατάλληλος για προαγωγή η μη περίληψη του στον Πίνακα Προαξίμων έχει επηρεάσει δυσμενώς τις διεκδικήσεις του για προαγωγή.Η ετοιμασία του Πίνακα Προαξίμων αποτελεί προπαρασκευαστική πράξη της όλης σύνθετης διοικητικής ενέργειας η οποία οδήγησε στην προσβαλλόμενη απόφαση. Μετά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης η προπαρασκευαστική πράξη “απώλεσε την ιδίαν αυτής αυτοτέλειαν συγχωνευθείσα εις την τελικήν”. Με την προσβολή της τελικής πράξης παραδεκτώς έχει προβληθεί και λόγος ακύρωσης που ανάγεται εις την πράξη που έχει συγχωνευθεί. Η διαπίστωση της ακυρότητας της προσπαρασκευαστικής πράξης επιφέρει και την ακυρότητα της προσβαλλόμενης πράξης δια την έκδοση της οποίας “η κριθείσα ως παράνομος αποτελεί νόμιμον προϋπόθεσιν (Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-59, σελ. 244, Ιoannou ν. E.A.C. (1981) 3 C.L.R. 280, 299, Michaeloudes and Another v. Republic (1979) 3 C.L.R. 56, 71, 72, HjiGeorgiou v. Republic (1974) 3 C.L.R. 436, και Christodoulou v. CYTA (1978) 3 C.L.R. 61)
.Ο πιό πάνω Καν. 32(3) αποτελεί ουσιώδη νομοθετικό τύπο της όλης διοικητικής διαδικασίας η οποία οδηγεί στις προαγωγές. Επομένως οι πρόνοιες του πρέπει να τηρούνται τόσο σαν θέμα ορθής εφαρμογής νομοθετικών προνοιών που διέπουν τις προαγωγές όσο και σαν θέμα δημοσίου συμφέροντος. ΄Οσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των υποψηφίων για μια θέση τόσο μεγαλύτερες είναι και οι δυνατότητες επιλογής της Επιτροπής στην προσπάθεια της να επιλέξει τους πιο κατάλληλους υποψηφίους, η οποία - προσπάθεια - αποτελεί και το πρωταρχικό της μέλημα. Η επάνδρωση της Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας με τους πλέον κατάλληλους υποψηφίους αποτελεί ζήτημα δημοσίου συμφέροντος. Η παροχή ευκαιρίας σε όλους τους υποψηφίους οι οποίοι είναι κατάλληλοι για προαγωγή να θεωρηθούν υποψήφιοι για επιλογή στο τελικό στάδιο επιβάλλεται από την αρχή της χρηστής διοίκησης και από την αρχή της ισότητας. Ακολουθεί πως η περίληψη όλων των υποψηφίων οι οποίοι ήταν κατάλληλοι για προαγωγή μέχρι τον αριθμό 80 επιβαλλόταν τόσο από λόγους δημοσίου συμφέροντος όσο και από τις πιο πάνω αρχές - της χρηστής διοίκησης και της ισότητας (βλ. και Κουπεπίδου κ.α. ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 279/97 κ.α./22.12.98)
.Προσφυγή 871/97
.΄Ενας από τους λόγους ακύρωσης αναφέρεται στην μη περίληψη των αιτητών στον Πίνακα Προαξίμων. Οι λόγοι για τους οποίους έχει πετύχει η Προσφυγή 727/97 λόγω της μη περίληψης του αιτητή στην προσφυγή εκείνη στον Πίνακα Προαξίμων τυγχάνουν εφαρμογής και στην περίπτωση της προσφυγής 871/97 γιατί τα πραγματικά περιστατικά που περιβάλλουν τις δύο προσφυγές είναι ταυτόσημα. Ακολουθεί πως - για τους ίδιους λόγους - πρέπει να πετύχει και η προσφυγή 871/97.
Σε σχέση με την απόφαση στην Προσφυγή 747/93 ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών στην Προσφυγή 871/97 έχει υιοθετήσει μια διαφορετική προσέγγιση. ΄Εχει υποβάλει ότι οι αξιολογήσεις των ετών 1978-1993 οι οποίες, όπως κρίθηκε στην Προσφυγή 747/93, έπασχαν, έπρεπε να θεραπευθούν. ΄Επρεπε να είχε ζητηθεί από το Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης να διαμορφώσει νόμιμη αξιολόγηση αναδρομικά για τα πιο πάνω έτη. Η υποχρέωση - καταλήγει η εισήγηση του ευπαίδευτου συνήγορου - “ήταν εκ του Νόμου και των Κανονισμών διαχρονική και αδιάκοπη και η Επιτροπή όφειλε να διερευνήσει τη δυνατότητα για νέες νόμιμες εκθέσεις”. Ο ευπαίδευτος συνήγορος έκαμε αναφορά στην Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας, Υποθ. 410/96/31.3.98 στην οποία ο Νικολαϊδης, Δ. έθεσε το θέμα ως εξής:
“Η Επιτροπή αποφάσισε μετά την ακυρωτική απόφαση κατά την επανεξέταση να παραπέμψει και πάλιν το θέμα στη Συμβουλευτική Επιτροπή η οποία θα έπρεπε να καταρτίσει νέο κατάλογο με βάση μόνο την αριθμητική αποτίμηση των κριτηρίων (προσόντα και αρχαιότητα των υποψηφίων), παραλείποντας της αποτίμηση της αξίας. Η απόφαση αυτή συγκέντρωσε και τα πυρά του αιτητή.
Δεν νομίζω ότι είναι ανάγκη να ασχοληθούμε με το κατά πόσο η απόφαση της Επιτροπής είναι εύλογη. ΄Ισως κάτω από τις περιστάσεις η Επιτροπή να μην είχε πολλά περιθώρια διαφορετικής αντιμετώπισης. ΄Ομως η Επιτροπή παρέλειψε, όπως τουλάχιστον φαίνεται από τα ενώπιόν μου στοιχεία, να απασχοληθεί ειδικά με το όλο θέμα. Παρέλειψε να εξετάσει τις επιλογές που πιθανόν να ήταν ανοικτές. Παρέλειψε για παράδειγμα να εξετάσει κατά πόσο υπήρχε η δυνατότητα σύνταξης εκ νέου των εκθέσεων για τους υποψηφίους. Η στάση αυτή της Επιτροπής συνιστά κατά τη γνώμη μου παράλειψη της δέουσας έρευνας και γι΄ αυτό η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει.”
Τα αποφασισθέντα στην Χαραλάμπους (πιο πάνω) με βρίσκουν σύμφωνο και τα υιοθετώ. Η προσφυγή 871/97 επιτυγχάνει και για τους λόγους που υποδεικνύονται στην Χαραλάμπους (πιο πάνω).
Για τους λόγους που έχουν προαναφερθεί οι δυο προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα £300 στην κάθε μια από αυτές. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται σε σχέση με τα Ε.Μ. 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9 και 10 στην προσφυγή 727/97 και σε σχέση με τα Ε.Μ. 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 13, 14 και 16 στην προσφυγή 871/97.
Π. ΚΑΛΛΗΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο