ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 736/98
Ενώπιον: ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ, Δ.
Αναφορικά με τα Άρθρα 146 και 28 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Βραχίμη Ι. Χατζηχάννα από τη Λευκωσία
Αι τητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας
Κα θ΄ ης η αίτηση
- - - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
: 16.12.1999Αιτητής αυτοπροσώπως.
Για την καθ΄ης η αίτηση: κα Ρ. Παπαέτη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την προσφυγή ο αιτητής ζητά δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση της καθ΄ης με την οποία προήγαγε τον Ανδρέα Φιλιππίδη στη θέση Διευθυντή Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, Υπουργείο Εσωτερικών, από τις 15.7.1998, αντί αυτού, είναι άκυρη.
Το πραγματικό υπόβαθρο της υπόθεσης, στο βαθμό που ενδιαφέρει για σκοπούς της προσφυγής, είναι το ακόλουθο:
Επειδή η θέση ήταν πρώτου διορισμού και προαγωγής, δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας και ζητήθηκαν αιτήσεις. Αφού υποβλήθηκαν έντεκα συνολικά αιτήσεις, μεταξύ των οποίων εκείνη του αιτητή και του ενδιαφερόμενου μέρους, ο Γραμματέας της καθ΄ης η αίτηση τις έστειλε, μαζί με τους προσωπικούς φακέλους και τους φακέλους των ετήσιων υπηρεσιακών εκθέσεων των υποψηφίων που ήσαν δημόσιοι υπάλληλοι, στο Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, ως Πρόεδρο της αρμόδιας Συμβουλευτικής Επιτροπής, με την παράκληση να συνέλθει η Επιτροπή και, αφού ενεργήσει σύμφωνα με τα εδάφια (5), (6), (7) και (10) του άρθρου 34 του περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμου, αποστείλει στην καθ΄ης η αίτηση την έκθεσή της μαζί με τις συστάσεις της.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή συνήλθε στις 6.5.1998 και, αφού διαπίστωσε ότι όλοι οι υποψήφιοι κατείχαν τα ακαδημαϊκά προσόντα που απαιτούνταν από την παράγραφο 3(1) του Σχεδίου Υπηρεσίας, αλλά δεν ήταν βέβαιη κατά πόσο κατείχαν και το προσόν που απαιτείτο από την παράγραφο 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας, ήτοι δεκαετή τουλάχιστο ευδόκιμη διοικητική πείρα σε υπεύθυνη θέση, κατά προτίμηση στη Δημόσια Υπηρεσία, από την οποία πενταετή στη διαχείριση περιουσιών, αποφάσισε να καλέσει όλους τους υποψήφιους σε προσωπική συνέντευξη με την παράκληση, κατά την ημέρα της συνέντευξης, να προσκομίσουν αποδεικτικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν, μεταξύ άλλων, την εκ μέρους τους κατοχή του εν λόγω προσόντος.
Στην προφορική αυτή συνέντευξη, που πραγματοποιήθηκε στις 27.5.1998, προσήλθαν μόνο έξι από τους έντεκα υποψήφιους. Οι υπόλοιποι πέντε αποσύρθηκαν. Μεταξύ εκείνων που προσήλθαν περιλαμβάνονταν ο αιτητής και το ενδιαφερόμενο μέρος. Αφού συμπληρώθησαν οι συνεντεύξεις, η Συμβουλευτική Επιτροπή κατάρτισε πίνακα με τα προσόντα των υποψήφιων (Παράρτημα 5 στην ΄Ενσταση). Σε σχέση με το ερώτημα κατά πόσο ο αιτητής κατείχε το προσόν της παραγράφου 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας, η Συμβουλευτική Επιτροπή ανέφερε στον πίνακα τα εξής:
«Ως εκ της φύσεως των καθηκόντων του υπάρχει αμφιβολία κατά πόσο έχει την πείρα που απαιτείται από το Σχέδιο Υπηρεσίας που σχετίζεται με τα καθήκοντα της θέσης.»
Ακολούθως, η Συμβουλευτική Επιτροπή συνέστησε για επιλογή στη θέση τέσσερις από τους έξι υποψήφιους. Μεταξύ αυτών περιλαμβανόταν το ενδιαφερόμενο μέρος, όχι όμως και ο αιτητής.
Η καθ΄ης η αίτηση μελέτησε την έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής στη συνεδρία της 5.6.1998 και, επειδή διαπίστωσε ότι αυτή είχε κάποιες παραλείψεις, με επιστολή της ημερομηνίας 9.6.1998 (Παράρτημα 7 στην Ένσταση), αφού επεσήμανε μία προς μία τις εν λόγω παραλείψεις, παρεκάλεσε τη Συμβουλευτική Επιτροπή να επικεντρωθεί σε αυτές και να επανέλθει με συμπληρωματική έκθεση. Μεταξύ των παραλείψεων που εντοπίστηκαν ήταν και εκείνες που ανάγονταν στην κατοχή από αριθμό υποψήφιων των προσόντων της παραγράφου 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας. Οι σχετικές παράγραφοι της επιστολής έχουν ως εξής:
«2. Ενώ στην παράγραφο 2 της έκθεσης αναφέρεται ότι η Συμβουλευτική επιτροπή αμφισβήτησε την κατοχή από αριθμό υποψηφίων των προσόντων που απαιτούνται στην παράγραφο 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας και ότι θα εξέταζε το όλο θέμα κατά την προφορική εξέταση, δεν υπάρχει σαφής τοποθέτηση της Επιτροπής ως προς το ποιοι ήταν οι υποψήφιοι αυτοί και αν τελικά κρίθηκαν ή όχι προσοντούχοι. Σημειώνεται ιδιαίτερα η περίπτωση του υποψήφιου Χατζηχάννα Βραχίμη, για τον οποίο στο συνημμένο κατάλογο αναφέρεται ότι «υπάρχει αμφιβολία κατά πόσο έχει πέντε (5) χρόνια στη διαχείριση περιουσιών», ο οποίος υποβλήθηκε τελικά σε προφορική εξέταση και αξιολογήθηκε μάλιστα όπως και οι λοιποί υποψήφιοι.
3. Σ΄ ό,τι αφορά την απαίτηση 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν έθεσε κριτήριο για το τι θεωρεί ως ευδόκιμη διοικητική πείρα σε υπεύθυνη θέση. Περαιτέρω η Επιτροπή παρατηρεί ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή δεν ήταν αρκούντως αναλυτική για το πώς (χρονική περίοδος και συγκεκριμένα καθήκοντα) ο κάθε υποψήφιος ικανοποιεί την απαιτούμενη στην ίδια παράγραφο πενταετή πείρα στη διαχείριση περιουσιών. Οι διευκρινίσεις που δώσατε αναφορικά με τον υποψήφιο Φιλιππίδη Ανδρέα (επιστολή σας με αρ. φακ. Π.492 και ημερομηνία 6.3.98) είναι σχετικές επί του προκειμένου.»
Η Συμβουλευτική Επιτροπή διαβίβασε προς την καθ΄ης η αίτηση τη συμπληρωματική έκθεση που της ζητήθηκε στις 18.6.1998. Το απόσπασμα που αναφέρεται στο ερώτημα κατά πόσο ο αιτητής κατέχει τα προσόντα της παραγράφου 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας έχει ως εξής:
«Αναφορικά με την παράγραφο (2) της επιστολής σας η Συμβουλευτική Επιτροπή δίδοντας το ευεργέτημα της αμφιβολίας όσον αφορά τα προσόντα που απαιτούνται στην παράγραφο 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας κάλεσε σε συνέντευξη όλους τους υποψηφίους. Στη συνέχεια η εντύπωση της Επιτροπής καταγράφεται στον κατάλογο που σας επισυνάφθηκε στην ταυτάριθμη επιστολή μου ημερομηνίας 29.5.98 για όλους τους υποψηφίους οι οποίοι προσήλθαν στην προσωπική συνέντευξη. Στην περίπτωση του υποψήφιου Χατζηχάννα Βραχίμη για τον οποίο στο συνημμένο κατάλογο αναφέρεται ότι «υπάρχει αμφιβολία
Σε συνεδρία της, που πραγματοποιήθηκε την επόμενη μέρα, 19.6.1998, η καθ΄ης η αίτηση, αφού έλαβε υπόψη τα πορίσματα της Συμβουλευτικής Επιτροπής και στις δύο εκθέσεις της, αποφάσισε να καλέσει σε προφορική συνέντευξη τους τέσσερις υποψήφιους που συστήθηκαν από τη Συμβουλευτική Επιτροπή μεταξύ των οποίων, όπως έχω ήδη αναφέρει, δεν περιλαμβανόταν ο αιτητής. Η καθ΄ης η αίτηση έκρινε ότι αυτός δεν κατείχε το προσόν της παραγράφου 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας. Το σχετικό απόσπασμα από τα πρακτικά της 19.6.1998 (Παράρτημα
9 στην Ένσταση) έχει ως εξής:«6. ΧΑΤΖΗΧΑΝΝΑΣ Βραχίμης: Η Επιτροπή, αφού μελέτησε όλα τα ενώπιόν στοιχεία, αποφάσισε να επαναβεβαιώσει σχετική απόφαση της Επιτροπής υπό την προηγούμενη της σύνθεση (συνεδρία με ημερομηνία 17.12.96, θέμα Β.(1)(2)), σύμφωνα με την οποία κρίθηκε ότι ο Χατζηχάννας δεν είναι προσοντούχος για την υπό πλήρωση θέση, γιατί δεν κατέχει την απαιτούμενη από το Σχέδιο Υπηρεσίας πενταετή πείρα στη διαχείριση περιουσιών. Το σχετικό απόσπασμα από τα πρακτικά της πιο πάνω απόφασης της Επιτροπής, υπό την προηγούμενή της σύνθεση, έχει ως ακολούθως:
«Η Επιτροπή, αφού ικανοποιήθηκε ότι η υπηρεσία του Χατζηχάννα σε διάφορες θέσεις στο Υπουργείο Γεωργίας ικανοποιεί το πρώτο σκέλος της υποπαραγράφου 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας που προβλέπει δεκαετή τουλάχιστον διοικητική πείρα σε υπεύθυνη θέση, ασχολήθηκε με το κατά πόσον αυτός ικανοποιεί το δεύτερο σκέλος της εν λόγω υποπαραγράφου στο οποίο απαιτείται πενταετής πείρα στη διαχείριση περιουσιών. Η Επιτροπή εξέτασε το θέμα αυτό υπό το φως της αναφοράς
Όσον αφορά την περίοδο 1971-74, η Επιτροπή, αφού εξέτασε το περιεχόμενο των Υπηρεσιακών Εκθέσεων του Χατζηχάννα καθώς και το Σχέδιο Υπηρεσίας της θέσης Βοηθού Γεωργικού Λειτουργού, θέση την οποία κατείχε ο Χατζηχάννας κατά την εν λόγω περίοδο, έκρινε ότι τα καθήκοντά του στο Κυβερνητικό Φυτώριο Κερύνειας ήταν γεωργικής φύσης και όχι σχετικά με τη διαχείριση περιουσιών.
Σ΄ ό,τι αφορά τη συμμετοχή του Χατζηχάννα στην Επιτροπή Προστασίας και Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών κατά την περίοδο 1975-80 η Επιτροπή την αξιολόγησε εξετάζοντας κατά πόσον τα καθήκοντα που ασκούσε ο Χατζηχάννας μέσα στα πλαίσια της Επιτροπής αυτής συνιστούσαν πείρα στη διαχείριση περιουσιών και αν ναι πόση ήταν η συνολική διάρκεια της πείρας αυτής. Σε σχέση με τη διάρκεια της πείρας η Επιτροπή σημείωσε ότι πείρα σε κάποιο τομέα για μια ορισμένη χρονική περίοδο προϋποθέτει τη συνεχή άσκηση των καθηκόντων του συγκεκριμένου τομέα κατά την προβλεπόμενη χρονική περίοδο.
Στη συνέχεια η Επιτροπή μελέτησε τα πρακτικά των συνεδριών της Επαρχιακής Επιτροπής Προστασίας και Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών Λευκωσίας καθώς και Υπεπιτροπής με τον ίδιο τίτλο η οποία συστάθηκε ως εκτελεστικό όργανο της Επαρχιακής Επιτροπής, (βλ. συνοπτική εικόνα στο Φάκελο). Η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, αφού σημείωσε ότι (α) κατά την περίοδο 197
5-1980 οι δύο Επιτροπές συνεδρίαζαν σε αραιά χρονικά διαστήματα, και (β) ο Χατζηχάννας δεν συμμετείχε πάντα στις συνεδρίες των δύο Επιτροπών, αποφάσισε ότι ακόμα και αν γίνει αποδεκτό ότι ο Χατζηχάννας διαθέτει πείρα στη διαχείριση περιουσιών η διάρκεια της πείρας αυτής δεν ισοδυναμεί με την πενταετή πείρα που απαιτείται στο Σχέδιο Υπηρεσίας. Ενδεικτικό τούτου, είναι ότι ο Χατζηχάννας μόνο στην Υπηρεσιακή του ΄Εκθεση του 1977 αναφέρει, ανάμεσα σε άλλα, ότι ασχολείται με τη διαχείριση Τουρκοκυπριακών Περιουσιών.Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη το περιεχόμενο της αίτησης του Χατζηχάννα, τα καθήκοντα που αυτός δήλωνε στις Ετήσιες Υπηρεσιακές του Εκθέσεις κατά τις περιόδους 1971-1974, 1975-80 και 1981-1992 καθώς και τα Σχέδια Υπηρεσίας όλων των θέσεων στις οποίες αυτός υπηρέτησε, έκρινε ότι ο ΧΑΤΖΗΧΑΝΝΑΣ Βραχίμης δεν μπορεί να θεωρηθεί ως δικαιούχος για την επεναξέταση γιατί δεν κατέχει την απαιτούμενη πενταετή πείρα στη διαχείριση περιουσιών που προβλέπει η παράγραφος 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας.»»
Ο κυριότερος λόγος ακυρώσεως, στον οποίο και επικεντρώθηκε το μεγαλύτερο μέρος της επιχειρηματολογίας του αιτητή, είναι ότι η επίδικη απόφαση είναι ακυρωτέα για το λόγο ότι το εύρημα της καθ΄ης η αίτηση ότι αυτός δεν κατείχε την απαιτούμενη πενταετή πείρα στη διαχείριση
περιουσιών, που προβλέπει η παράγραφος 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας, ήταν το αποτέλεσμα μη δέουσας, κατ΄ ακρίβεια ανεπαρκούς, έρευνας, με αποτέλεσμα η τελική απόφαση για την επιλογή του ενδιαφερόμενου μέρους να πάσχει λόγω πλημμελούς άσκησης διακριτικής εξουσίας. Είναι η εισήγηση του αιτητή ότι η καθ΄ης η αίτηση, στα πλαίσια της υποχρέωσής της για δέουσα έρευνα κατά πόσο αυτός κατείχε το υπό αναφορά προσόν, όφειλε, όπως άλλωστε έγινε αναφορικά με το ενδιαφερόμενο μέρος (για το οποίο ζητήθηκαν γραπτώς από τον Έπαρχο Λεμεσού πληροφορίες κατά πόσο εργάστηκε στις Τουρκοκυπριακές περιουσίες) να ενεργήσει ανάλογα και αναφορικά με τον ίδιο, ζητώντας πληροφορίες τόσο από τον Έπαρχο Λευκωσίας, ως Πρόεδρο της Επαρχιακής Επιτροπής Προστασίας και Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, όσο και από το Υπουργείο Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, στο οποίο υπαγόταν διοικητικά και του οποίου εκπρόσωπος ήταν μέλος της Επιτροπής. Από το ίδιο Υπουργείο η καθ΄ης η αίτηση θα μπορούσε, σύμφωνα πάντοτε με την εισήγηση του αιτητή, να πληροφορηθεί και κατά πόσο η εργασία του περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, ενεργό ανάμειξη σε θέματα διαχείρισης Τουρκοκυπριακών περιουσιών, αστικών και/ή αγροτικών.Έχω την άποψη ότι η εισήγηση του αιτητή είναι ορθή. Η καθ΄ης η αίτηση όφειλε, μετά την αδυναμία της Συμβουλευτικής Επιτροπής να άρει τις αμφιβολίες της κατά πόσο ο αιτητής είχε πενταετή πείρα στη διαχείριση περιουσιών, αντί να καταφύγει σε παλαιότερη απόφασή της, και δη υπό την προηγούμενή της σύνθεση, (απόφαση σύμφωνα με την οποία κρίθηκε ότι ο αιτητής δεν ήταν προσοντούχος για την υπό πλήρωση θέση, επειδή δεν κατείχε την απαιτούμενη πενταετή πείρα στη διαχείριση περιουσιών), να προχωρήσει και ενεργήσει η ίδια την απαιτούμενη έρευνα, μέσα στα πλαίσια που διέγραψε στην επιστολή της ημερομηνίας 9.6.1998 (πιο πάνω) προς τη Συμβουλευτική Επιτροπή. Όφειλε, συγκεκριμένα, να απευθυνθεί στον Έπαρχο Λευκωσίας και να ζητήσει τις ίδιες διευκρινίσεις που είχαν ζητηθεί από τον Έπαρχο Λεμεσού αναφορικά με το ενδιαφερόμενο μέρος και, επίσης, προς το Υπουργείο Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, ως αρχή που προΐστατο διοικητικά του αιτητή, και, παράλληλα, συμμετείχε με εκπρόσωπό της στην Επαρχιακή Επιτροπή Προστασίας και Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών Λευκωσίας. Από τον Έπαρχο Λευκωσίας και από το Υπουργείο θα μπορούσε να αντλήσει αναλυτικά εκείνο που δεν κατόρθωσε να εξακριβώσει η Συμβουλευτική Επιτροπή, ήτοι, «το πώς (χρονική περίοδος και συγκεκριμένα καθήκοντα) ο κάθε υποψήφιος ικανοποιεί την απαιτούμενη στην ίδια παράγραφο πενταετή πείρα στη διαχείριση περιουσιών.» (Βλέπε σχετικά την επιστολή ημερομηνίας 9.6.1998 – Παράρτημα 7 στην Ένσταση).
Ενόψει των πιο πάνω, ευρίσκω ότι η διαπίστωση της καθ΄ης η αίτηση ότι ο αιτητής δεν κατείχε το προσόν της πενταετούς πείρας στη διαχείριση περιουσιών είναι προϊόν ανεπαρκούς και, επομένως, πλημμελούς έρευνας, με αποτέλεσμα να οδηγείται σε ακύρωση η τελική απόφασή της για την προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους στη θέση του Διευθυντή Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών.
Η προσφυγή επιτυγχάνει.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146(4)(β) του Συντάγματος.
Ο αιτητής δικαιούται στα πραγματικά του έξοδα.
Ρ. Γαβριηλίδης
Δ.
/ΧΤΘ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο