(1999) 4 ΑΑΔ 585
[*585]28 Μαΐου, 1999
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΝΤΗ,
Αιτητής,
v.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ-ΑΜΑΘΟΥΝΤΟΣ,
Καθ’ ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 498/98)
Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου ― Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού ― Αμαθούντος ― Διορισμοί ― Προσόντα ― Δέουσα έρευνα ― Δεν είναι της φύσης της αστυνομικής ανάκρισης ― Η επάρκειά της κρίνεται από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης.
Ακυρωτική Απόφαση Ανωτάτου Δικαστηρίου ― Επανεξέταση ― Ουσιώδης χρόνος ― Απαγορεύεται η λήψη υπόψη στοιχείων μεταγενέστερων του ουσιώδους χρόνου ― Στοιχεία που προηγούντο του ουσιώδους χρόνου, αλλά δε λήφθηκαν υπόψη, δύνανται να τεθούν ενώπιον του διοικητικού οργάνου.
Διοικητική πράξη ― Αιτιολογία ― Σε απόφαση διορισμού Διευθυντή Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου ― Πλήρης η αιτιολογία, εφόσον εκτός από τους λόγους που τίθενται στην απόφαση, τηρήθηκαν σχολαστικά πρακτικά που καταδεικνύουν με καθαρότητα τις διαβουλεύεσεις των μελών του Συμβουλίου.
Ο αιτητής προσέβαλε με την προσφυγή του, την απόφαση του καθ’ ου η αίτηση, να διορίσει στη θέση Διευθυντή του Συμβουλίου το ενδιαφερόμενο μέρος αντί του ιδίου, αναδρομικά από 1/12/95, μετά από επανεξέταση που ακολούθησε μετά την έκδοση ακυρωτικής αποφάσεως.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, απορρίπτοντας την προσφυγή, αποφάσισε ότι:
[*586]1. Η θέση που προβάλλει ο δικηγόρος του αιτητή αναφορικά με την προσκόμιση στοιχείων μεταγενέστερων του ουσιώδους χρόνου, είναι ολωσδιόλου εσφαλμένη γιατί παρανοεί τη σχετική νομολογιακή αρχή. Για το ειδικό θέμα ρωτήθηκε και η δικηγόρος του ΣΑΛΑ από μέλος του Συμβουλίου, η οποία και έδωσε την ορθή απάντηση, γι’ αυτό και υιοθετείται από το Δικαστήριο. Είπε συναφώς πως αυτό που απαγορεύεται στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι οι υποψήφιοι να αναφερθούν σε προσόντα ή γνώσεις τις οποίες απέκτησαν μεταγενέστερα του ουσιώδους χρόνου. Εφόσον η διόρθωση αφορούσε σε πείρα ή προσόν που κατείχε ο υποψήφιος κατά τον ουσιώδη χρόνο δεν υπήρχε πρόβλημα. Με δύο λόγια, ο αιτητής απλώς διόρθωσε το βιοχρονολόγιό του, για να αναφέρονται σ’ αυτό ορθά τα προσόντα που κατείχε κατά τον ουσιώδη χρόνο.
2. Ο δικηγόρος του αιτητή διατείνεται επίσης πως δεν έγινε η δέουσα έρευνα από το Συμβούλιο για να διαπιστωθεί αν το ενδιαφερόμενο μέρος είχε τα προσόντα της δεύτερης παραγράφου των σχεδίων υπηρεσίας.
Το Συμβούλιο, ενεργώντας ορθά αυτή τη φορά, είχε ενώπιόν του όλα τα στοιχεία των αιτήσεων όπως υποβλήθηκαν από τους αιτητές. Αναφέρεται ειδικά πως τα μέλη μελέτησαν τους φακέλους πριν από τη συνεδρίαση. Τούτο αποδεικνύεται και από τις διευκρινιστικές ερωτήσεις που υπέβαλαν στη δικηγόρο, προτού αυτή αποχωρήσει από τη συνεδρίαση για να προχωρήσουν στη διαβούλευσή τους για το διορισμό. Το Συμβούλιο, αφού μελέτησε αυτά τα στοιχεία, ικανοποιήθηκε πως ο αιτητής κατείχε όχι μόνο τα απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα αλλά και το πλεονέκτημα, επειδή είχε και πείρα από την άσκηση καθηκόντων σχετικών με τις αρμοδιότητες του ΣΑΛΑ, εφόσον ήταν οικονομικός διευθυντής του για 5 χρόνια. Το Δικαστήριο αναφέρει πως η νομολογία είναι αντίθετη και με την εισήγηση του δικηγόρου του αιτητή πως το πιο πάνω στοιχείο δεν μπορούσε να προσμετρήσει και ως πλεονέκτημα, δεδομένου ότι περιλαμβάνεται και στις βασικές απαιτήσεις των σχεδίων υπηρεσίας. Στην υπόθεση Οικονομίδης ν. Δημοκρατίας, ελέχθη πως δεν έχει σημασία αν το ίδιο στοιχείο προσμετρά και για άλλους σκοπούς.
Η έρευνα που πρέπει να γίνει σύμφωνα με τις καλά γνωστές αρχές του διοικητικού δικαίου προτού πάρει η διοίκηση μια απόφαση, εξαρτάται από τα γεγονότα στην κάθε περίπτωση. Η έρευνα που διεξάγει το διοικητικό όργανο, κατά την άποψη του Δικαστηρίου δεν είναι της φύσης της αστυνομικής ανάκρισης για να [*587]καταρτιστεί ποινικός φάκελος. Στην παρούσα υπόθεση η έρευνα του Συμβουλίου μέσα από τα στοιχεία που είχε ενώπιόν του, υπήρξε πλήρης ή και ενδελεχής η δε απόφασή του πως το ενδιαφερόμενο μέρος κατείχε τα απαιτούμενα προσόντα και το πλεονέκτημα ελήφθη μέσα στα πλαίσια των νόμιμων εξουσιών του.
3. Η τελευταία εισήγηση αφορά στην αιτιολογία της απόφασης, η οποία και πάλιν πλήττεται από το δικηγόρο του αιτητή ως ελλειπής. Το Δικαστήριο δε συμφωνεί. Τα πρακτικά της συνεδρίασης, που τηρήθηκαν με σχολαστική επιμέλεια, καταδεικνύουν με καθαρότητα τις διαβουλεύσεις των μελών του Συμβουλίου και οδηγούν στο συμπέρασμα πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη. Σ’ αυτά καταγράφονται οι εισηγήσεις των διαφόρων μελών του Συμβουλίου αναφορικά με τον καταλληλότερο υποψήφιο και αιτιολογούνται. Με την απόφαση διαφώνησε ένα μέλος του, που υποστήριξε τον αιτητή, δίδοντας τους λόγους της τοποθέτησής του. Το Συμβούλιο αιτιολογεί την απόφασή του, με αναφορά μάλιστα σε όλους τους υποψηφίους, για τους οποίους γίνονται και σχόλια, περιλαμβανομένου του αιτητή στην προσφυγή, για τον οποίο αναφέρεται ειδικά πως λήφθηκαν σοβαρά υπόψη τα προσόντα του και το γεγονός πως και αυτός διαθέτει το πλεονέκτημα. Τελικά όμως εκρίθη ως καταλληλότερος για τη θέση το ενδιαφερόμενο μέρος.
H προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Πάντη ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντος, Υπόθεση Αρ. 194/96, ημερ. 27/2/98,
Οικονομίδης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 47.
Προσφυγή.
Προσφυγή εναντίον της απόφασης του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντος με την οποία το ενδιαφερόμενο μέρος διορίστηκε, κατόπιν επανεξέτασης, στη θέση γενικού διευθυντή με αναδρομική ισχύ από 1.12.95, αντί του αιτητή.
Α. Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Καλλιγέρου για Αγαπίου, για τον Καθ’ ου η αίτηση.
[*588]Γ. Σεραφείμ για Τ. Παπαδόπουλο, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Cur. adv. vult.
AΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Ο αιτητής προσβάλλει πάλι την απόφαση του Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λεμεσού Αμαθούντος ΣΑΛΑ, με την οποία διορίστηκε το ενδιαφερόμενο μέρος στη θέση γενικού διευθυντή του, με αναδρομική ισχύ από 1.12.95. Η επίδικη απόφαση ελήφθη στις 30.3.98 σε διαδικασία επανεξέτασης του διορισμού, μετά την ακυρωτική απόφαση, στις 27.2.98, δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου της προηγούμενης πράξης διορισμού του ενδιαφερομένου, ημερ.13.11.95 (Προσφυγή 194/96 Μιχάλη Πάντη ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λεμεσού-Αμαθούντος).
Ο λόγος για τον οποίο ακυρώθηκε η προηγούμενη απόφαση του ΣΑΛΑ συμπυκνώνεται στην πιο κάτω παράγραφο της απόφασης του Δικαστή.
«Στην παρούσα υπόθεση δεν έχουμε θέμα ερμηνείας και εφαρμογής του σχεδίου υπηρεσίας. Το Συμβούλιο παρέλειψε να επιβεβαιώσει την κατοχή ή μη προσόντων των αιτητών και άφησε το καθήκον του αυτό στα χέρια του προέδρου του Συμβουλίου που δεν ήταν το αρμόδιο όργανο. Βέβαια το Συμβούλιο μπορούσε με δική του απόφαση να υιοθετήσει την εισήγηση του προέδρου του, αλλά η τελική απόφαση κατά πόσο οι υποψήφιοι κατείχαν ή όχι τα απαιτούμενα προσόντα, ανήκε στο Συμβούλιο και μόνο.»
Ο δικηγόρος του αιτητή εισηγείται, όπως και στην προηγούμενη προσφυγή, πως το Συμβούλιο δεν προέβη στη δέουσα έρευνα για να διαπιστώσει αν το ενδιαφερόμενο μέρος κατείχε τα προσόντα του σχεδίου υπηρεσίας, που προβλέπουν για δεκαετή πείρα σε υπεύθυνη θέση από τα οποία πενταετής τουλάχιστο διοικητική πείρα κατά προτίμηση σε θέματα σχετιζόμενα με τις αρμοδιότητες του Συμβουλίου Αποχετεύσεων.
Στη συνεδρίαση, που ελήφθη η προσβαλλόμενη απόφαση, κλήθηκε η νομική σύμβουλος του ΣΑΛΑ, η οποία και καθοδήγησε τον πρόεδρο και τα 26 μέλη του αναφορικά με την ορθή διαδικασία που θα έπρεπε να ακολουθηθεί, έχοντας υπόψη την ακυρωτική απόφαση του Δικαστηρίου. Τα μέλη υπέβαλαν σ’ αυτή διάφορες διευκρινιστικές ερωτήσεις, στις οποίες η δικηγόρος έδωσε σαφείς απαντήσεις. Στο σχετικό πρακτικό καταγράφονται με επιμέλεια και λεπτομέρεια αυτά που διαμείφθηκαν μεταξύ των μελών του Συμβουλίου [*589]και της δικηγόρου. Σημειώνω πως οι νομικές απόψεις που εξέφρασε η δικηγόρος του Συμβουλίου με βρίσκουν σύμφωνο.
Θα προχωρήσω να συζητήσω τους λόγους που προβάλλει ο δικηγόρος του αιτητή για την ακύρωση της επίδικης απόφασης. Εισηγείται πως κατά την επανεξέταση το Συμβούλιο έλαβε ανεπίτρεπτα υπόψη του στοιχεία μεταγενέστερα του ουσιώδους χρόνου. Το ζήτημα προκύπτει ως εξής. Ο αιτητής με επιστολή του προς τον ΣΑΛΑ, ημερ. 30.3.98, την ημέρα δηλαδή που γινόταν η συνεδρίαση, έθεσε υπόψη του πως στην προηγούμενη αίτησή του εκ παραδρομής είχε γράψει πως η απασχόλησή του στην Αρχή Λιμένων από τον Απρίλη 1979 μέχρι Ιούλιο 1990 ήταν στη θέση Λειτουργού 2ης τάξης. Τούτο όμως ήταν λάθος, το οποίο και ήθελε να διορθώσει, ώστε να ανταποκρίνεται η αναφορά του στην πραγματικότητα που ήταν πως από 1.4.79-14.6.80 ήταν Λιμενικός Λειτουργός 2ης τάξης, ενώ από 15.6.82 μέχρι τον Ιούλιο 1990, ήταν Λιμενικός Λειτουργός 1ης τάξης.
Η θέση που προβάλλει ο δικηγόρος του αιτητή είναι ολωσδιόλου εσφαλμένη γιατί παρανοεί τη σχετική νομολογιακή αρχή. Για το ειδικό θέμα ρωτήθηκε και η δικηγόρος του ΣΑΛΑ από μέλος του Συμβουλίου, η οποία και έδωσε την ορθή απάντηση, γι’ αυτό και την υιοθετώ. Είπε συναφώς πως αυτό που απαγορεύεται στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι οι υποψήφιοι να αναφερθούν σε προσόντα ή γνώσεις τις οποίες απέκτησαν μεταγενέστερα του ουσιώδους χρόνου. Εφόσο η διόρθωση αφορούσε σε πείρα ή προσόν που κατείχε ο υποψήφιος κατά τον ουσιώδη χρόνο δεν υπήρχε πρόβλημα. Με δυο λόγια, ο αιτητής απλώς διόρθωσε το βιοχρονολόγιο του, για να αναφέρονται σ’ αυτό ορθά τα προσόντα, που κατείχε κατά τον ουσιώδη χρόνο.
Ο δικηγόρος του αιτητή διατείνεται επίσης πως δεν έγινε η δέουσα έρευνα από το Συμβούλιο για να διαπιστωθεί αν το ενδιαφερόμενο μέρος είχε τα προσόντα της δεύτερης παραγράφου των σχεδίων υπηρεσίας, που καταγράφω πιο πάνω.
Το Συμβούλιο, ενεργώντας ορθά αυτή τη φορά, είχε ενώπιόν του όλα τα στοιχεία των αιτήσεων όπως υποβλήθηκαν από τους αιτητές. Αναφέρεται ειδικά πως τα μέλη μελέτησαν τους φακέλους πριν από τη συνεδρίαση. Τούτο αποδεικνύεται και από τις διευκρινιστικές ερωτήσεις που υπέβαλαν στη δικηγόρο, προτού αυτή αποχωρήσει από τη συνεδρίαση για να προχωρήσουν στη διαβούλευσή τους για το διορισμό. Το Συμβούλιο, αφού μελέτησε αυτά τα στοιχεία, ικανοποιήθηκε πως ο αιτητής κατείχε όχι μόνο τα απαιτούμε[*590]να από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα αλλά και το πλεονέκτημα, επειδή είχε και πείρα από την άσκηση καθηκόντων σχετικών με τις αρμοδιότητες του ΣΑΛΑ, εφόσο ήταν οικονομικός διευθυντής του για 5 χρόνια. Ενώ βρίσκομαι σ’ αυτό το σημείο να αναφέρω πως η νομολογία μας είναι αντίθετη και με την εισήγηση του δικηγόρου του αιτητή πως το πιο πάνω στοιχείο δεν μπορούσε να προσμετρήσει και ως πλεονέκτημα, δεδομένου ότι περιλαμβάνεται και στις βασικές απαιτήσεις των σχεδίων υπηρεσίας. Στην υπόθεση Οικονομίδης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 47 ελέχθη πως δεν έχει σημασία αν το ίδιο στοιχείο προσμετρά και για άλλους σκοπούς.
Η έρευνα που πρέπει να γίνει σύμφωνα με τις καλά γνωστές αρχές του διοικητικού δικαίου προτού πάρει η διοίκηση μια απόφαση, εξαρτάται από τα γεγονότα στην κάθε περίπτωση. Κατά τη γνώμη μου ο διοικητικός δικαστής έχει πάντα υπόψη του ότι λειτουργεί στη σφαίρα του διοικητικού δικαίου, όπου η κοινή λογική και αντίληψη που αποκτάται από την κοινώς αποδεκτή και αναμενόμενη ορθή λειτουργία των πραγμάτων κυριαρχούν στην κρίση του. Η έρευνα που διεξάγει το διοικητικό όργανο, κατά την άποψή μου, δεν είναι της φύσης της αστυνομικής ανάκρισης για να καταρτιστεί ποινικός φάκελος. Στην υπόθεση που συζητούμε η έρευνα του Συμβουλίου μέσα από τα στοιχεία που είχε ενώπιόν του, υπήρξε, κατά τη γνώμη μου, πλήρης και ενδελεχής η δε απόφασή του πως το ενδιαφερόμενο μέρος κατείχε τα απαιτούμενα προσόντα και το πλεονέκτημα, ελήφθη μέσα στα πλαίσια των νόμιμων εξουσιών του.
Η τελευταία εισήγηση αφορά στην αιτιολογία της απόφασης, η οποία και πάλιν πλήττεται από το δικηγόρο του αιτητή ως ελλειπής. Δεν συμφωνώ. Τα πρακτικά της συνεδρίασης, που τηρήθηκαν με σχολαστική επιμέλεια, καταδεικνύουν με καθαρότητα τις διαβουλεύσεις των μελών του Συμβουλίου και οδηγούν στο συμπέρασμα πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη. Σ’ αυτά καταγράφονται οι εισηγήσεις των διαφόρων μελών του Συμβουλίου αναφορικά με τον καταλληλότερο υποψήφιο και αιτιολογούνται. Με την απόφαση διαφώνησε ένα μέλος του, που υποστήριξε τον αιτητή, δίδοντας τους λόγους της τοποθέτησής του. Το Συμβούλιο αιτιολογεί την απόφασή του, με αναφορά μάλιστα σε όλους τους υποψήφιους, για τους οποίους γίνονται και σχόλια, περιλαμβανομένου του αιτητή στην προσφυγή, για τον οποίο αναφέρεται ειδικά πως λήφθηκαν σοβαρά υπόψη τα προσόντα του και το γεγονός πως και αυτός διαθέτει το πλεονέκτημα. Τελικά όμως εκρίθη ως καταλληλότερος για τη θέση το ενδιαφερόμενο μέρος.
Δεν βρίσκω τίποτε το παράνομο ή μεμπτό στην επίδικη απόφαση, [*591]η οποία ελήφθη μέσα στα πλαίσια της ορθής άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του Συμβουλίου.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα υπέρ του καθ’ ου η αίτηση Συμβουλίου, και του ενδιαφερομένου μέρους.
Η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο