ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση Αρ. 797/98
Ενώπιον
: ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με τα Άρθρα 23, 28, 29 και 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Μαρίας Νικολάου Πέτσα, από τη Λευκωσία
Αιτήτριας
- και -
Δήμου Αγλαντζιάς δια και/ή μέσω
Δημοτικού Συμβουλίου Αγλαντζιάς
Κα θ΄ ου η αίτηση
- - - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
: 8.3.2000Για την αιτήτρια: κ. Α.Σ. Αγγελίδης.
Για το καθ΄ου η αίτηση: κα Ν. Χρυσομηλά για κ. Σκορδή.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την προσφυγή η αιτήτρια ζητά «Δήλωση και/ή Διάταγμα του Δικαστηρίου με την οποία να κηρύσσεται άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα η πράξη και/ή απόφαση του Καθ΄ου η Αίτηση που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, στις 17.7.1998, με αρ. Α.Δ.Π. 920, αναφορικά με την Απαλλοτρίωση των κτημάτων της Αιτήτριας με αριθμούς Τεμαχίων 192 (όλο) και 350 (όλο), του Τμήματος Α΄, Φ/Σχ. ΧΧΙ/56 χωρ., που βρίσκονται στο χωριό Αγλαντζιά, στην Αγλαντζιά της Επαρχίας Λευκωσίας.»
Η απόφαση του καθ΄ου η αίτηση Δημοτικού Συμβουλίου Αγλαντζιάς, που οδήγησε στο επίδικο Διάταγμα Απαλλοτρίωσης, λήφθηκε κατά τη συνεδρίαση του της 20.11.1997. Σύμφωνα με το σχετικό πρακτικό (Τεκμήριο 3) στην εν λόγω συνεδρίαση έλαβαν μέρος ο Δήμαρχος (Πρόεδρος), ο Αντιπρόεδρος και όλα τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου. Όπως προκύπτει από το ίδιο πρακτικό, «παρακαθήμενος» στη συνεδρίαση ήταν και ο κ. Γεώργιος Χριστοδούλου, Δημοτικός Γραμματέας. «Παρευρέθηκαν», επίσης, ο κ. Προκόπης Παττίχης, Δημοτικός Μηχανικός, και η κα Δέσπω Πίτρη, Γραφέας, για την τήρηση των πρακτικών.
Το πρώτο ζήτημα που εγείρεται, το οποίο, άλλωστε μπορώ να εξετάσω και αυτεπάγγελτα ως απτόμενο της δημόσιας τάξης (βλ. σχετικά την υπόθεση Thermphase Limited v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή Αρ. 411/90, απόφαση ημερ. 11.10.1996, όπου γίνεται εκτενής ανάλυση του θέματος με παραπομπή στην προηγούμενη νομολογία), είναι κατά πόσο το Δημοτικό Συμβούλιο ήταν νόμιμα συγκροτημένο κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων και κατά τη λήψη της επίδικης απόφασης ενόψει της συνεχούς παρουσίας τριών μη μελών του, του Δημοτικού Γραμματέα, του Δημοτικού Μηχανικού και της Γραφέα.
Σύμφωνα με το άρθρο 43 του περί Δήμων Νόμου, Ν.111/85, οι συνεδριάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων των Δήμων, μέχρις ότου εκδοθούν ειδικοί κανονισμοί από το Δημοτικό Συμβούλιο, ρυθμίζονται με βάση τους κανονισμούς που περιλαμβάνονται στο δεύτερο πίνακα του Νόμου. Ο Κανονισμός 11 προβλέπει ότι τα πρακτικά των συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου τηρούνται από το Δημοτικό Γραμματέα. Οι ίδιοι κανονισμοί δεν περιέχουν οποιαδήποτε άλλη πρόβλεψη για την παρουσία οποιουδήποτε άλλου προσώπου κατά τις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου. Εξάλλου, βάσει του άρθρου 51 του Νόμου, ο Δημοτικός Γραμματέας μπορεί, με την έγκριση του Δημάρχου, να εξουσιοδοτεί άλλο δημοτικό υπάλληλο να ενεργεί εκ μέρους του για την τήρηση των πρακτικών των συνεδριάσεων οποιασδήποτε Επιτροπής, όχι όμως του Δημοτικού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η παρουσία υπηρεσιακών παραγόντων στις συνεδριάσεις συλλογικών διοικητικών οργάνων είναι επιτρεπτή μόνο προς το σκοπό παροχής πληροφοριών και/ή επεξηγήσεων σε θέματα για τα οποία απαιτούνται ειδικές γνώσεις. Οι παράγοντες αυτοί, ελλείψει ρητής νομοθετικής πρόνοιας περί του αντιθέτου, οφείλουν να αποχωρούν από τη συνεδρίαση προτού αρχίσει η διαλογική συζήτηση μεταξύ των μελών και η ψηφοφορία για τη λήψη της απόφασης πάνω στο εξεταζόμενο θέμα. Αν δεν το πράξουν, επηρεάζεται άμεσα η νόμιμη συγκρότηση του οργάνου, θεωρείται ότι υπάρχει κακή σύνθεση, με αποτέλεσμα το τρωτό των αποφάσεων του γι΄ αυτό ακριβώς το λόγο. (Βλ., μεταξύ άλλων, Ανδρέας Χ»Βασιλείου ν. Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού, Προσφυγή Αρ. 295/88, απόφαση ημερ. 14.3.1991 και Πανεπιστήμιο Κύπρου ν. Κωνσταντίνου κ.α. (1994) 3 ΑΑΔ 145).
Ευρίσκω ότι η απόφαση της 20.11.1997 πάσχει λόγω κακής συγκρότησης του καθ΄ου η αίτηση Δημοτικού Συμβουλίου διότι, κατά τον κρίσιμο χρόνο των διαβουλεύσεων και της λήψης της απόφασης για απαλλοτρίωση του κτήματος της αιτήτριας, κατά τη συνεδρίαση δηλαδή, της 20.11.1997, παρευρίσκοντο αναρμόδια πρόσωπα. Ο Δημοτικός Γραμματέας αφού, όπως φαίνεται από το σχετικό πρακτικό, η παρουσία του δεν είχε σκοπό την εκ μέρους του τήρηση των πρακτικών, εφόσον αυτά τηρήθηκαν από τη Γραφέα, δεν εδικαιούτο να «παρακάθεται» για οποιοδήποτε άλλο σκοπό. Ούτε και ο Δημοτικός Μηχανικός, ελλείψει ρητής νομοθετικής πρόνοιας που να επιτρέπει την παρουσία του, εδικαιούτο να «παρευρίσκεται». Για τον ίδιο λόγο ούτε και η Γραφέας εδικαιούτο να «παρευρίσκεται», έστω και για την απλή τήρηση των πρακτικών.
Ενόψει των πιο πάνω, δεν κρίνω σκόπιμο να υπεισέλθω στους άλλους λόγους ακυρώσεως που προβλήθηκαν.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα σε βάρος του καθ΄ου η αίτηση.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται βάσει του Άρθρου 146(4)(β) του Συντάγματος.
Ρ. Γαβριηλίδης
Δ.
/ΧΤΘ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο