ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 409/97
ΕΝΩΠΙΟΝ:
Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Δ.Μεταξύ -
Ιάκωβου Καλού από τη Λεμεσό
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω του
Εφόρου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας
Καθού η αίτηση
--------------------
Ημερομηνία:
31 Ιουλίου, 2000Για τον αιτητή: Κ. Μελάς
Για τον καθού η αίτηση: Ε. Καρακάννα (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας
----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) ως φυσικό πρόσωπο. Διατηρεί ζυθοπωλείο στη Λεμεσό. Το Επαρχιακό Γραφείο Φ.Π.Α. Λεμεσού διενήργησε επίσκεψη ελέγχου στα υποστατικά της επιχείρησης του, η οποία άρχισε στις 14/1/97. Τώρα προσβάλλει την απόφαση του καθού, η οποία περιέχεται σε επιστολή ημερ. 7/2/97, με την οποία είχε προβεί σε βεβαίωση του Φ.Π.Α., για τις φορολογικές περιόδους από 1/7/92 μέχρι 30/9/96. Στο αιτητικό της προσφυγής αναφέρονται οι περίοδο 1/7/92 μέχρι 30/9/92. Είναι όμως φανερό ότι πρόκειται για παραδρομή, αφού στην επιστολή στην οποία παραπέμπει το αίτημα θεραπείας, όπως είναι διατυπωμένο στην προσφυγή, γίνεται αναφορά στις περιόδους 1/7/92 και 30/9/96.
Από την εξέταση των στοιχείων της επιχείρησης ο Έφορος διαπίστωσε ότι ο αιτητής χρησιμοποίησε το σχέδιο λιανοπωλητών Α για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των παραδόσεων ή παροχών του και τον υπολογισμό του φόρου εκροών. Όμως δεν καταχωρούσε πάντα όλες τις εισπράξεις στο ειδικό βιβλίο ούτε φύλαγε τα ημερήσια στοιχεία της ταμειακής μηχανής με βάση τα οποία γίνονται οι καταχωρήσεις στο βιβλίο ημερήσιων ακαθαρίστων εσόδων. Η τακτική αυτή καθιστούσε αδύνατη την επαλήθευση των ημερήσιων καταχωρήσεων. Ο αιτητής ούτε τις εισπράξεις από το σφαιριστήριο, που διατηρούσε σε διπλανό χώρο, καταχωρούσε. Με βάση τις διαπιστώσεις του ο Έφορος έκρινε ότι οι φορολογικές δηλώσεις του αιτητή για τις εν λόγω περιόδους ήταν ελλειπείς και/ή περιείχαν σφάλματα. Κατά συνέπεια προχώρησε σε βεβαίωση φόρου κατά την κρίση του, όπως επιτρέπει το άρθρ. 34 του περί Φόρου προστιθέμενης Αξίας Νόμου.
Η βεβαίωση κοινοποιήθηκε στον αιτητή με επιστολή ημερ. 7/2/97, σύμφωνα με την οποία όφειλε να καταβάλει στον Έφορο Φ.Π.Α. το ποσό των £11.611,26. Στην επιστολή του αυτή ο Έφορος εκθέτει τους λόγους για τους οποίους δεν αποδέχθηκε ως ακριβείς τις φορολογικές δηλώσεις του αιτητή:
“Ο Έφορος Φ.Π.Α. δεν έχει αποδεχθεί το περιεχόμενο των φορολογικών σας δηλώσεων για την περίοδο από 1/7/92 μέχρι 30/9/96 γιατί:
(α) Για κάθε μία από τις πιο κάτω φορολογικές περίοδους η αξία εκροών και ο φόρος εκροών που δηλώσατε στις φορολογικές σας δηλώσεις είναι μεγαλύτερη της αντίστοιχης αξίας που υπολογίζεται από το βιβλίο των ημερήσιων ακαθαρίστων εσόδων σας (Μηνιαίες Καταστάσεις Εισπράξεων). Η διαφορά αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι έχετε δηλώσει στις φορολογικές σας δηλώσεις πρόσθετες εκροές και φόρο εκροών την αξία των οποίων έχετε υπολογίσει κατ’ εκτίμηση με βάση το ύψος των πληρωθέντων εξόδων της επιχείρησης σας. Αυτό αποδεικνύει ότι και εσείς ο ίδιος δεν αποδεκτήκατε την αξία εκροών που καταχωρήσατε στο βιβλίο ακαθαρίστων εσόδων σας και δηλώσατε πρόσθετες εκροές με δικούς σας υπολογισμούς στις φορολογικές σας δηλώσεις.
Φορολογικές Περίοδοι: 1/4/93 - 30/6/93, 1/7/93 - 30/9/93, 1/1/94 - 31/3/94, 1/4/94 - 30/6/94, 1/7/94 - 30/9/94, 1/10/94 - 31/12/94, 1/10/95 - 31/12/95, 1/1/96 - 31/3/96, 1/4/96 - 30/6/96, 1/7/96 - 30/9/96.
(β) Για προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των παραδόσεων αγαθών και τον υπολογισμό του φόρου εκροών σας έχετε χρησιμοποιήσει το Σχέδιο Λιανοπωλητών Α. Από τον έλεγχο των βιβλίων και αρχείων της επιχείρησης σας διαπιστώθηκε ότι για τις φορολογικές περιόδους 1/10/92 - 31/12/92, 1/1/93 - 31/3/93, 1/10/93 - 31/12/93, 1/3/95 - 31/3/95, 1/7/95 - 30/9/95 δεν τηρούσατε βιβλίο ημερησίων ακαθαρίστων εσόδων που προνοείται στη Γνωστοποίηση του Εφόρου Φ.Π.Α. (Κ.Δ.Π. 156/92). Την αξία εκροών και τον φόρο εκροών που καταχωρήσατε στα βιβλία σας και δηλώσατε στις φορολογικές σας δηλώσεις για τις πιο πάνω περιόδους την έχετε υπολογίσει κατ’ εκτίμηση με βάση το ύψος των πληρωθέντων εξόδων σας.
(γ) Δεν έχετε καταχωρήσει στα βιβλία σας ούτε και έχετε δηλώσει στις φορολογικές σας δηλώσεις τα δικαιώματα που εισπράξετε από την εταιρεία Silver Amusement Enterprises Ltd ως αντιπαροχή για την παραχώρηση προς την εταιρεία αυτή δικαιώματος χρήσης χώρου της επιχείρησης σας για την τοποθέτηση μηχανών παιχνιδιών με κερματοδέκτες.
(δ) Μέρος του φόρου εισροών που έχετε διεκδικήσει σε πίστωση δεν δύναται να πιστωθεί για τους λόγους που αναφέρονται στο Παράρτημα Β (ΙΙ).”
Η μεθοδολογία που εφάρμοσε ο Έφορος, ασκώντας τις εξουσίες του άρθρ. 34 του νόμου, και τα στοιχεία που χρησιμοποίησε, αναφέρονται στη συνέχεια στην ίδια επιστολή:
“................................. ........
(α) Η αξία των αγορών ποτών που έχετε διενεργήσει κατά την περίοδο από 1/7/92 μέχρι 30/9/96 έχει υπολογισθεί με βάση στοιχεία που λήφθηκαν από την επιχείρηση σας στις £71.323,00.
(β) Το μέσο σταθμικό περιθώριο κέρδους για τα ποτά σας υπολογίσθηκε, βάσει στοιχείων που λήφθηκαν από την επιχείρηση σας, στο 174,49%.
(γ) Η αναλογία μεταξύ:
Α: της αξίας πωλήσεων ποτών και
Β: της ολικής αξίας πωλήσεων σας (πωλήσεις ποτών και γευμάτων) υπολογίσθηκε με βάση στοιχεία που λήφθηκαν από την επιχείση σας σε 58,32% (Α/Β Χ 100 = 58,32%).
(δ) Λαμβανομένου υπόψη ότι δεν τηρούσατε όπως προβλέπεται στο Περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Τήρηση Βιβλίων, Αρχείων και Στοιχείων) Διάταγμα του 1992 (Κ.Δ.Π. 114/92) αρχείο για τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης σας που διατέθηκαν για ιδιωτική χρήση ή παραχωρήθηκαν δωρεά ο Έφορος Φ.Π.Α. αφού έλαβε υπόψη:
Ι. τον αριθμό των ατόμων που εργοδοτούνται στην επιχείρηση σας
ΙΙ. ότι εσείς ο ίδιος δηλώσατε σε Λειτουργό της Υπηρεσίας Φ.Π.Α. ότι συνήθως δεν παραδίδετε δωρεάν ποτά στους πελάτες σας και δεν μεταφέρετε εκτός της επιχείρησης σας ποτά για ιδιωτική χρήση
και χρησιμοποιώντας κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κρίση του υπολογίζει τα ακόλουθα.
*
Κόστος ποτών που καταναλώθηκαν από το προσωπικό της επιχείρησης σας:Κόστος ποτών ανά άτομο/ημέρα: £0,50 (1 pint μπύρα + 2 αναψυκτικά)
Αριθμός ατόμων που εργοδοτούνται: 4 άτομα
Κόστος κατανάλωσης ποτών/μήνα= (4Χ£0,50) Χ 30 ημέρες) = £60
Κόστος κατανάλωσης ποτών (1/7/92-30/9/96) = £60/μήνα Χ 51 μήνες = £3.060
*
Κόστος ποτών που παραδόθηκαν δωρεά ως κεραστικά σε πελάτες:£30/μήνα Χ 51 μήνες = £1.530.
ε) Λαμβανομένου υπόψη ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι μεταξύ 1/7/92 και 30/9/96 υπήρξε αύξηση στα αποθέματα ποτών της επιχείρησης σας, το κόστος πωλήσεων των ποτών σας για την περίοδο από 1/7/92 μέχρι 30/9/96 υπολογίζεται ως εξής
Αξία αγορών ποτών £71.323,00
Μείον: Κόστος ποτών που καταναλώθηκαν
από το προσωπικό £3.060,00
Κόστος ποτών που παραχω-
ρήθηκαν δωρεάν
£1.530,00 4.590,00Κόστος πωλήσεων ποτών
£66.733,00Η προσφυγή κατατέθηκε στις 14/5/97. Θέμα εκπροθέσμου της προσφυγής που είχε θέσει αρχικά η δικηγόρος του καθού η αίτηση εγκαταλείφθηκε αργότερα, ενόψει στοιχείων που της παρασχέθηκαν αναφορικά με την ημερομηνία παραλαβής της επιστολής του Εφόρου.
Επισημαίνω πρώτα ότι δεν αμφισβητείται η εξουσία του Εφόρου να παρέμβει στην παρούσα περίπτωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 34. Ορθά, ενόψει των σφαλμάτων ή παραλείψεων που περιείχε η δήλωση του αιτητή: Α.Ε. 2421 Κokos Athanasiou Motors Ltd. ν. Δημοκρατίας ημερ. 24/1/2000, προσφ. αρ. 313/96 Νεοφύτα Χρ. Ονουφρίου ν. Δημοκρατίας ημερ. 29/3/2000 προσφ. αρ. 729/97 Ανδρέας Μονογιός Λτδ. ν. Δημοκρατίας ημερ. 9/6/2000.
Η κύρια αμφισβήτηση του αιτητή είναι κατά πόσο ο καθού χρησιμοποίησε κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο την κρίση του, όπως ορίζει το άρθρ. 34. Βασίστηκε στις υποθέσεις 75/94 Θ. Θεοδοσίου ν. Δημοκρατίας ημερ. 13/6/96 και 497/95 Ανδρέας Μονογιός Λτδ. ν. Δημοκρατίας ημερ. 19/12/96, για να εισηγηθεί ότι ο καθού δε συμμορφώθηκε με την παραπάνω επιταγή του άρθρ. 34, αφού δεν έλαβε υπόψη τα στοιχεία που του διέθεσαν οι λογιστές του αιτητή κατά τη διάρκεια της έρευνας, ακόμη δε και μετά τη λήψη της επίδικης απόφασης όπως, για παράδειγμα, την πώληση ποτών σε πολύ μειωμένες τιμές για ορισμένες ώρες πάνω σε ημερήσια βάση. Ας σημειωθεί ότι ο αιτητής αποκαλεί το είδος αυτό προαγωγής των πωλήσεων της επιχείρησης του “happy hours”.
Περαιτέρω, κατά τον αιτητή, ο Έφορος υπολόγισε ένα ποσοστό κέρδους που πραγματοποιήθηκε στη διάρκεια του πιο αποδοτικού μήνα της τουριστικής περιόδου, το οποίο και εφάρμοσε για όλες τις περιόδους, ενώ του είχε υποδειχθεί ότι η επιχείρηση το 1992 μόλις είχε ανοίξει και ότι κατά τους χειμερινούς μήνες υπολειτουργούσε. Ο αιτητής διερωτάται επίσης πως ο καθού, αφού διαπίστωσε την ύπαρξη σφαλμάτων στα βιβλία, τα χρησιμοποίησε σαν βάση για τη φορολογία. Υποστηρίζει τέλος, ότι η απόφαση είναι αναιτιολόγητη.
Επισημαίνω περαιτέρω ότι ο δικηγόρος του αιτητή δεν αναφέρθηκε σε λεπτομέρειες αναφορικά με τα στοιχεία που κατά τους ισχυρισμούς του έθεσαν στη διάθεση του Εφόρου οι λογιστές του, αλλά ο πρώτος δεν τα έλαβε υπόψη. Παρέπεμψε απλώς σε επιστολή των λογιστών του αιτητή, ημερ. 2/4/97, όπου, κατά την εισήγηση του, επαναλαμβάνονται τα στοιχεία εκείνα. Κρίνω σκόπιμο να παραθέσω την επιστολή αυτή:
“Έχουμε εντολή από τον πιο πάνω πελάτη μας, να προχωρήσουμε σε αμφισβήτηση του περιεχόμενου της επιστολής σας, με ημερομηνία 7 Φεβρουαρίου 1997 για τους εξής βασικούς λόγους:
(α) Στα βιβλία του πελάτη μας κάθε τριμηνία αποδόθηκαν σωστά οι πωλήσεις της επιχείρησης βάσει των στοιχείων και των επεξηγήσεων που έδιδε ο πελάτης στον λογιστή των βιβλίων της επιχείρησης.
(β) Η μέθοδος που χρησιμοποιήσατε για να προσδιορίσετε το ποσοστό κέρδους της επιχείρησης βασίζεται σε υπολογισμούς και εκτιμήσεις και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό για τους εξής λόγους:
(1) Υπολογίσατε ένα ποσοστό κέρδους και το εφαρμόσατε για όλες τις περιόδους και για όλα τα χρόνια.
(2) Δεν λάβατε υπόψη την τοποθεσία και το μέγεθος του καταστήματος του πελάτη μας το οποίο δεν προσφέρεται για κύκλο εργασιών που εσείς έχετε υπολογίσει.
(3) Ο πελάτης μας δεν εργοδοτεί προσωπικό, εκτός από την μητέρα του σαν βοηθός κουζίνας.
(4) Στην προσπάθεια του να προσελκύει πελάτες προσφέρει πιο χαμηλές τιμές από άλλες μπυραρίες, πιο χαμηλές τιμές από τον τιμοκατάλογο του και καθημερινά Happy Hours.
(5) Έχετε αγνοήσει τα προβλήματα του τουρισμού και επομένως τα περιθώρια κέρδους.
(6) Έχετε αγνοήσει απώλειες που έχει η επιχείρηση και επομένως δεν είναι δυνατό να πωλεί όλες τις αγορές της.
(7) Έχετε αγνοήσει εντελώς το περιεχόμενο των εξελεγμένων λογαριασμών της επιχείρησης όπου φαίνονται καθαρά τα εξής:
(α) Από το 1992 μέχρι το 1996 έχουν αυξηθεί τα αποθέματα της επιχείρησης.
Αποθέματα 31/12/91 175
31/12/95 3.168
(β) Το ποσοστό κέρδους της επιχείρησης δείχνει αυξημένη τάση χρόνο με χρόνο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι όταν η επιχείρηση ξεκινούσε το 1991 προσπαθούσε πρώτα χρόνο με χρόνο να αυξήσει τις πωλήσεις της και σιγά σιγά να αυξήσει και το περιθώριο κέρδους.
%
Ποσοστό κέρδους 1992
44.05Ποσοστό κέρδους 1995 48.80”
Ο Έφορος απέρριψε τις αιτιάσεις που πρόβαλε ο αιτητής για αναθεώρηση της απόφασης του με την οποία βεβαιώθηκε ο φόρος γιατί ο τελευταίος δεν προσκόμισε στοιχεία που θα τεκμηρίωναν τους ισχυρισμούς του. Η σχετική απαντητική επιστολή στάληκε 1 εβδομάδα μετά την κατάθεση της προσφυγής.
Ωστόσο, φαίνεται ότι ο Έφορος ερεύνησε κάθε ισχυρισμό του αιτητή που προώθησε μέσω των λογιστών του. Η έκθεση η οποία συντάχθηκε μετά το πέρας του επιτόπιου ελέγχου που διενήργησε το Γραφείο του Εφόρου είναι πολυσέλιδη και αναφέρεται σε όλες τις πτυχές του θέματος. Καλύπτει δε όλα όσα θίγονται στην επίδικη απόφαση. Αναφέρω, για παράδειγμα, τον ισχυρισμό του αιτητή, στην πιο πάνω επιστολή, ότι δεν εργοδοτεί πρόπωπα, εκτός από τη μητέρα του ως βοηθό κουζίνας. Όμως η επίσκεψη ελέγχου αποκάλυψε άλλα (ερ. 82 στο τεκμ. Ν), δηλαδή, ότι εκτός από τον ίδιο τον αιτητή και τη μητέρα του, η επιχείρηση απασχολούσε και κάποιο Ιωάννη Καλό, όπως και την Αγγλίδα Alison Brown. Ο καθού είχε ενώπιον του όλα
τα στοιχεία που του παρασχέθηκαν σχετικά με την υπόθεση και τεκμαίρεται ότι λήφθηκαν υπόψη. Είναι άλλο θέμα ότι δεν έγιναν αποδεκτές οι θέσεις του αιτητή.Επαναλαμβάνουμε ότι ο αιτητής στην ουσία δε διαφώνησε με τις διαπιστώσεις του Εφόρου αναφορικά με τις παραλείψεις και ελλείψεις που παρουσίαζαν τα βιβλία και αρχεία του. Αμφισβήτησε μόνο τις καταλήξεις και τα συμπεράσματα του αναφορικά με τις φορολογικές του υποχρεώσεις. Τίποτε όμως απ’ ότι πρόβαλε δεν καταδείχνει κακή άσκηση της διακριτικής εξουσίας που ο νόμος παρέχει στον Έφορο, να βεβαιώνει το φόρο με κριτήριο την καλύτερη δυνατή κρίση του. Ούτε ο αιτητής κατόρθωσε, με στοιχεία, να λυγίσει το τεκμήριο της κανονικότητας που ισχύει σε τέτοιες περιπτώσεις. Ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι η παράλειψη τήρησης των απαιτούμενων στοιχείων στην έκταση που σημειώθηκε δεν μπορούσε παρά να ήταν σκόπιμη.
Παραμένει για εξέταση το παράπονο του αιτητή ότι το ποσοστό κέρδους υπολογίστηκε με αναφορά σε μια μόνο περίοδο και εφαρμόστηκε στη συνέχεια καθολικά. Παρόμοιος ισχυρισμός έγινε και στην υπόθεση Ονουφρίου, ανωτέρω, και απορρίφθηκε χρησιμοποιώντας κατά βάση το σκεπτικό της απόφασης του Χ”Χαμπή Δ., στην υπόθεση αρ. 281/97 Στέλιος Αυγουστή & Υιοί Λτδ. ν. Δημοκρατίας ημερ. 28/5/99, στην οποία επίσης παραπέμπω.
Για τους λόγους που εξέθεσα η προσφυγή απορρίπτεται. Με έξοδα σε βάρος του αιτητή.
Σ. Νικήτας,
Δ.
/Κασ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο