ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΑΡ. 754/98
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, Δ.
Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Φειδία Μεταξά, από τη Λεμεσό
Αι τητή
και
1. Επιτροπής Κρατικών Υποτροφιών
μέσω του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
2. Υπουργού Οικονομικών
κα θ΄ων η αίτηση
------------------------
11 Αυγούστου 2000
Για τον αιτητή: Nτ. Παπαϊωάννου για Ρ.Ν. Ερωτοκρίτου.
Για τους καθ΄ων η αίτηση: Ε. Κλεόπα.
----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής αποφοίτησε με άριστα (19 8/11) από το Λανίτειο Λύκειο Λεμεσού και δεν αμφισβητείται ότι πληρούσε όλες τις προϋποθέσεις Ανακοίνωσης της Επιτροπής Υποτροφιών για τη διεκδίκηση κρατικής υποτροφίας πτυχιακού επιπέδου για το ακαδημαϊκό έτος 1997/1998. Φοιτούσε ήδη στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αλλά αυτό δεν αποτέλεσε κώλυμα. Επίσης είχε παρακαμφθεί, για λόγους που δόθηκαν, το εκπρόθεσμο της αίτησής του, η οποία και εξετάστηκε.
Είχαν υποβληθεί 68 αιτήσεις από άριστους μαθητές και τα διαθέσιμα στον Προϋπολογισμό για την περίπτωση (£40,000) αρκούσαν μόνο για μερικές υποτροφίες. Προέκυπτε, συνεπώς, θέμα επιλογής μεταξύ των αιτητών και η Επιτροπή, όπως σημειώνει στο πρακτικό της, έθεσε κριτήρια για δικαιότερη κατανομή του ποσού και παροχή ίσων ευκαιριών. Επέλεξε 17 από τους αιτητές και καταγράφει, ως αιτιολογικό αυτής της προτίμησης, το κατά πόσο τύγχαναν υποτροφίας ή βοηθήματος από άλλες πηγές και το σύνολο των προσόντων τους, δηλαδή το βαθμό του απολυτηρίου τους, βραβεία που εξασφάλισαν και επιτυχία - επίδοση σε άλλες εξετάσεις ή διακρίσεις.
Ο αιτητής δεν περιλήφθηκε στους 17, ενημερώθηκε γι΄αυτό με επιστολή ημερομηνίας 29.6.98 και αντέδρασε με δική του επιστολή ημερομηνίας 23.7.98. Θεωρούσε ότι αδικήθηκε και διακατεχόταν από αισθήματα πικρίας και απογοήτευσης. Κατά την εκτίμησή του, με βάση τα κριτήρια που τέθηκαν, υπερτερούσε έναντι αρκετών από τους αιτητές, με άλλους δε ισοβαθμούσε. ΄Εβλεπε ως ενδεχόμενη αιτία μή επιλογής του το γεγονός ότι στην ίδια διαδικασία αποφασίστηκε η χορήγηση υποτροφίας στην επίσης αριστούχο μικρότερη αδελφή του και εξήγησε γιατί τέτοια προσέγγιση θα ήταν ανεπίτρεπτη.
Η Επιτροπή επαναβεβαίωσε την αρχική της απόφαση. Με επιστολή της προς τον αιτητή ημερομηνίας 6.8.98 τον πληροφόρησε πως επανεξέτασε το θέμα και πως δεν είχε προκύψει οποιοδήποτε νέο στοιχείο που να δικαιολογούσε αλλαγή. Με δεύτερη επιστολή, ίδιας ημερομηνίας, πρόσθεσε ότι “ο λόγος μή παραχώρησης υποτροφίας σε εσάς οφείλεται στο γεγονός ότι έχει εγκριθεί κάτω από το ίδιο πρόγραμμα η αδελφή σας”. Ας σημειωθεί πως υπάρχει στο διοικητικό φάκελλο έντυπο με επικεφαλίδα “Ενστάσεις για τις
Κρατικές Υποτροφίες για Άριστους Μαθητές του Ακαδημαϊκού Έτους 1997/1998” στο οποίο, έναντι του ονόματος του αιτητή, υπάρχει ενυπόγραφη δακτυλογραφημένη εξήγηση, ως εξής: “Εχει πάρει υποτροφία η αδελφή του”.Η προσφυγή αφορά στο κύρος της αρχικής απόφασης και ο αιτητής φέρνει στο προσκήνιο τη θέση του πως “υπερτερούσε σε προσόντα και βαθμολογία πολλών ανθυποψηφίων του.” Εξειδικεύει τους επιλεγέντες με αρ. 15, 16 και 17 και εισηγείται πως δεν έπρεπε να είχε επιδράσει η επιτυχία της αδελφής του. ΄Ηταν κριτήριο άσχετο και πάντως δεν περιλαμβανόταν στα προκαθορισθέντα. Πρόσθεσε πως, εν πάση περιπτώσει, δεν ήταν επαρκώς αιτιολογημένη η απόφαση που λήφθηκε και αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στη διαφορά μεταξύ των δυο επιστολών ημερομηνίας 6.8.98.
Οι καθ΄ων η αίτηση διατύπωσαν αντίθετη άποψη. Αμφισβητούν την υπεροχή του αιτητή έναντι άλλων και εισηγούνται πως, για λόγους που αναπτύσσουν με αναφορά στο κριτήριο “υποτροφία ή βοήθημα από άλλες πηγές”, ήταν νόμιμο να ληφθεί υπόψη η χορήγηση υποτροφίας στην αδελφή του αιτητή
. Υπεραμύνονται, τελικά, της επάρκειας της αιτιολογίας της απόφασης.Κατά τις διευκρινίσεις ζήτησα την βοήθεια των μερών σε σχέση με το ακόλουθο ζήτημα.
“Ο αιτητής προσβάλει την απόρριψη της αίτησής του για τη χορήγηση σ΄αυτόν υποτροφίας. Εάν είναι ορθό ότι δεν υπάρχει σύστημα παροχής υποτροφιών σε όποιον πληροί ορισμένα εκ των προτέρων καθορισμένα κριτήρια αλλά υπάρχει σύστημα επιλογής για τη χορήγηση περιορισμένου αριθμού υποτροφιών σε εκείνους που κατά τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται υπερέχουν εγείρεται
΄Ορισα νέα ημερομηνία για να δοθεί η ευκαιρία μελέτης και ο εκπρόσωπος του δικηγόρου του αιτητή περιορίστηκε, χωρίς οποιαδήποτε αιτιολογική στήριξη, στη δήλωση ότι η προσβαλλόμενη απόφαση “είναι εκτελεστή πράξη αφού παράγει αποτέλεσμα”. Κατά τα άλλα επανέλαβε όσα είχαν εκτεθεί στις αγορεύσεις, το περιεχόμενο των οποίων, όπως ανέφερε, υιοθετούσε. Η κα Κλεόπα έθεσε ζήτημα εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης. Θεωρεί ότι ίσχυαν οι προϋποθέσεις στη βάση των οποίων διατύπωσα το ζήτημα και αναφέρεται στη δυνατότητα εξέτασης του θέματος σε οποιοδήποτε στάδιο, ως δημόσιας τάξης.
Καταλήγω πως η προσφυγή είναι απαράδεκτη γιατί στρέφεται κατά πράξης που δεν είναι εκτελεστή. Σαφώς η προσβαλλόμενη απόφαση απέληξε στο αποτέλεσμα της μή χορήγησης υποτροφίας στον αιτητή αλλά δεν ήταν αυτό το έννομο αντικείμενο της διοικητικής διαδικασίας. Η ικανοποίηση των προϋποθέσεων της Ανακοίνωσης δεν ήταν στοχευμένη στην κατ΄ανάγκην αναγνώριση δικαιώματος σε υποτροφία ώστε να είναι δυνατός, σε κάθε περίπτωση, ο διαχωρισμός της μή έγκρισης οποιουδήποτε αιτήματος, ως αυτοτελούς διοικητικής πράξης. Με δοσμένο τον περιορισμένο αριθμό υποτροφιών που ήταν δυνατό να εγκριθούν και τον αριθμό των αιτητών, η χορήγηση υποτροφίας απέληγε να είναι ζήτημα επιλογής μεταξύ τους. Η συνύπαρξη των προϋποθέσεων της Ανακοίνωσης ήταν πλέον μόνο όρος για εξέταση της αίτησης στο πλαίσιο του ουσιαστικού έργου της επιλογής που υποχρεωτικά θα ακολουθούσε. ΄Οσα προβάλλει ο αιτητής αφορούν, κατά την εξ αντικειμένου κατάταξη του θέματος, στο έγκυρο της επιλογής που συνιστά εν προκειμένω την εκτελεστή πράξη. ΄Αλλωστε, μόνο έτσι θα ήταν δυνατό να έχει και νόημα η προσφυγή του. Ενδεχόμενη επιτυχία της, του αιτήματος δηλαδή για ακύρωση της μή επιλογής του, θα έφερνε στην επιφάνεια ζήτημα επανεξέτασης, εννοείται στη βάση του ίδιου καθεστώτος, χωρίς προοπτική. Με έγκυρες τις απρόσβλητες χορηγήσεις προς τους άλλους 17 δεν θα απέμενε ποσό για τον ίδιο. Η περίπτωση που απασχόλησε την Ολομέλεια στην Κυπριακή Δημοκρατία ν. Ανδρέα Χρυσοστόμου κ.α. ΑΕ 2300 ημερομηνίας 25.6.99 μου φαίνεται σχετική. Προσβλήθηκε η κρίση της διοίκησης πως οι αιτητές δεν νομιμοποιούνταν και η προσφυγή απορρίφθηκε ως απαράδεκτη αφού αυτή δεν συνιστούσε αυτοτελή διοικητική πράξη αλλά θέμα προς εξέταση στο πλαίσιο του ελέγχου του κύρους της χορήγησης αδειών σε τρίτους.
Η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα.
Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ
/ΜΣι.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο