ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ.1540/99
ΕΝΩΠΙΟΝ
: ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ, Δ.Αναφορικά με το ΄Αρθρο 146 του Συντάγματος
ΜΕΤΑΞΥ:
Βασίλη Καλογήρου
Αιτητή
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων
Καθ΄ων η αίτηση
_____________
14 Νοεμβρίου, 2000
Για τον αιτητή : κ. Α. Σ. Αγγελίδης.
Για τους καθ΄ων η αίτηση : κ. Α. Χριστοφόρου, Δικηγόρος της
Δημοκρατίας Α΄, για Γενικό Εισαγγελέα
της Δημοκρατίας.
______________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Ο αιτητής υπέβαλε στις 12.2.1996 αίτηση για σύνταξη ανικανότητας λόγω κατάγματος-εξαρθρώματος του δεξιού ισχίου. Σύμφωνα με όσα ο ίδιος αναφέρει στην αίτηση για σύνταξη, τραυματίστηκε στις 27.3.1991 σε ατύχημα. Διερεύνηση που έγινε από το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων έδειξε ότι ο αιτητής εξακολουθούσε να απασχολείται ως γεωργός. ΄Ετσι στις 30.5.1996 η
αίτησή του για σύνταξη απορρίφθηκε.Στις 28.2.1997 ύστερα από διάβημα του αιτητή έγινε νέα διερεύνηση του θέματος από την οποία προέκυψε ότι εξακολουθούσε να ασκεί το επάγγελμα του γεωργού. Παρά ταύτα το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (στο εξής “το Τμήμα”), τον παρέπεμψε σε Ιατρικό Συμβούλιο το οποίο στις 17.6.1997 γνωμάτευσε ότι δεν διαπιστώνεται αξιόλογη δυσκαμψία και ότι ο αιτητής δεν ήταν ανίκανος για άσκηση του επαγγέλματος του γεωργού. Με βάση την πιο πάνω γνωμάτευση το Τμήμα πληροφόρησε τον αιτητή στις 14.7.1997 ότι η αίτησή του απορρίφθηκε.
Ο αιτητής υπέβαλε στις 15.7.1999 νέα αίτηση την οποία συνόδευε ιατρική έκθεση ημερ. 9.7.1999. Η αίτηση απορρίφθηκε στις 22.9.1999 γιατί ο αιτητής δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις εισφοράς. Οι ασφαλιστικές αποδοχές του το 1998 και ο μέσος όρος των ασφαλιστέων αποδοχών του για τα δύο τελευταία χρόνια (1997 και 1998) ήταν χαμηλότερος από το επιτρεπόμενο. Εναντίον της πιο πάνω απόφασης ο αιτητής άσκησε την παρούσα προσφυγή.
Ισχυρίζεται ότι οι καθ΄ ων η αίτηση λανθασμένα απέρριψαν το αίτημά του με το δικαιολογητικό ότι δεν είχε καταβάλει πλήρως τις ασφαλιστικές του εισφορές, αφού όπως φαίνεται και στην ιατρική έκθεση λόγω του τραυματισμού του δεν ασκούσε επάγγελμα από το 1991. Ο ισχυρισμός αυτός συνδέεται και με το επιχείρημα για εμφιλοχώρηση προφανούς πλάνης.
Πριν ασχοληθώ με την ουσία της υπόθεσης θα πρέπει να εξετάσω ένσταση που εγείρουν οι καθ΄ ων η αίτηση προδικαστικά. Ισχυρίζονται ότι η απόφαση εναντίον της οποίας στρέφεται η παρούσα προσφυγή είναι η τρίτη κατά σειρά απόφαση επί του ιδίου θέματος και συνεπώς είναι έκδηλα βεβαιωτική. Η διοίκηση, συνεχίζουν οι καθ΄ ων η αίτηση, χωρίς περαιτέρω έρευνα επανέλαβε την εμμονή της στις προηγούμενες αποφάσεις. Είναι η θέση των καθ΄ ων η αίτηση ότι η αναφορά στα κριτήρια του κατώτατου ποσού εισφορών που καθορίζεται στο νόμο έγινε επιπρόσθετα και εκ του περισσού.
Δεν συμφωνώ με την πιο πάνω θέση. Σαφώς στην προσβαλλόμενη πράξη φαίνεται ότι η αίτηση του αιτητή απορρίφθηκε γιατί δεν πληρούσε την προϋπόθεση για ελάχιστες ασφαλιστικές εισφορές. Καμιά αναφορά δεν γίνεται σε ποσοστό ανικανότητας, οι δε σχετικές αιτιολογίες που βρίσκονται τυπωμένες στο σχετικό έντυπο έχουν διαγραφεί. ΄Ετσι ο ισχυρισμός των καθ΄ ων η αίτηση ότι η αναφορά στις ασφαλιστικές αποδοχές είναι εκ του περισσού ή πρόσθετες, δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Αντίθετα η απάντηση που του στάληκε δείχνει ότι πρόκειται για μια νέα απόφαση η οποία δεν έχει σχέση με οποιανδήποτε προηγούμενη και η οποία απορρίπτει το αίτημα για εντελώς διαφορετικό λόγο.
Διαφορετική θα ήταν ίσως η περίπτωση αν η αίτηση απορριπτόταν με αναφορά στους λόγους ανικανότητας και επιπροσθέτως αναφερόταν και το έλλειμμα στις ασφαλιστικές αποδοχές. Μπορεί ο αιτητής να επιμένει με το ίδιο αίτημα, αλλά η αίτησή του συνοδευόταν με νέα στοιχεία, την ιατρική έκθεση ημερ. 9.7.1999, μεταγενέστερη της έκθεσης του Ιατρικού Συμβουλίου. Συνεπώς εν όψει του νέου αυτού στοιχείου η απόφαση δεν ήταν βεβαιωτική (βλέπε Church of the Nazarene International Ltd v. Υπουργού Εσωτερικών κ.α., Υποθ. Αρ. 254/95, ημερ. 14.11.1996, όπου αποφασίστηκε ότι διαφορετική αιτιολογία της μεταγενέστερης πράξης δεν μεταβάλλει την ιδιότητά της ως βεβαιωτικής).
Δεν συμφωνώ με την εισήγηση των καθ΄ων η αίτηση ότι η υπόθεση Φυλακτού ν. Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Αρ. Υποθ. 847/97, ημερ. 28.7.1998 αποφάσισε ότι η υποβολή νέας ιατρικής έκθεσης δεν δημιουργεί υποχρέωση επανεξέτασης με αποτέλεσμα η απόφαση της Διοίκησης να είναι βεβαιωτική. Αντίθετα το Δικαστήριο στην υπόθεση εκείνη εξέτασε κατά πόσο ο αιτητής με τη νέα του αίτηση υπέβαλε γεγονότα τα οποία εξ αντικειμένου επέβαλλαν επανεξέταση του ήδη απορριφθέντος αιτήματός του και κατέληξε ότι η νέα ιατρική έκθεση, το μόνο στοιχείο που υπέβαλε ο αιτητής και με τις δύο του αιτήσεις, είχε περιεχόμενο ταυτόσημο με την ήδη κατατεθείσα.
Ο αιτητής προβάλλει ως λόγο ακύρωσης την εμφιλοχώρηση προφανούς πλάνης. Ισχυρίζεται, όπως είδαμε, ότι αφού οι καθ΄ων η αίτηση δέκτηκαν την ιατρική έκθεση ημερ. 9.7.1999 σύμφωνα με την οποία δεν μπορούσε να ασκήσει το επάγγελμα του γεωργού λόγω ανικανότητας, δεν μπορούσαν να προβάλλουν ως επιχείρημα για την άρνησή τους να του παραχωρήσουν σύνταξη ανικανότητας, τη μη καταβολή των πλήρων εισφορών που όφειλε, και τούτο γιατί δεν ήταν δυνατό όντας ανίκανος προς εργασία να καταβάλλει εισφορές.
Σύμφωνα με το άρθρο 38 (1) (δ) του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου του 1980, Ν.41/80 όπως τροποποιήθηκε, ασφαλισμένος για να δικαιούται σύνταξης ανικανότητας θα πρέπει να πληροί, μεταξύ άλλων και τις σχετικές προϋποθέσεις εισφοράς. Στις περιπτώσεις που η ανικανότητα οφείλεται σε ατύχημα, ο ασφαλισμένος θεωρείται ότι πληροί τις προϋποθέσεις εισφοράς, αν πληροί τις προϋποθέσεις για καταβολή επιδόματος ασθενείας. Το άρθρο 32 του Νόμου όπως τροποποιήθηκε, (άρθρο 12 του Νόμου 98 (1)/92 και άρθρο 4 του Νόμου 17/90), προβλέπει ότι πρόσωπο δικαιούται επίδομα ασθένειας για κάθε ημέρα ανικανότητας προς εργασία, αν την ημέρα αυτή ικανοποιεί τις σχετικές προϋποθέσεις εισφοράς και είναι ηλικίας μεταξύ 16 και 63 ετών, ή μεταξύ 63 ετών και της συντάξιμης ηλικίας και δεν δικαιούται σύνταξη γήρατος.
Μέχρι της ημερομηνίας εξέτασης από το Ιατρικό Συμβούλιο, δηλαδή την 17.6.1997, ο αιτητής ήταν με βάση ακριβώς την απόφαση του Συμβουλίου ικανός προς εργασία. Κι΄ αυτό παρά το γεγονός ότι ο γιατρός που τον εξέτασε στις 9.7.1999 ανεξήγητα, και παρά την προηγούμενη γνωμάτευση του Ιατρικού Συμβουλίου, κατέληξε ότι ήταν ανίκανος για άσκηση του επαγγέλματός του από τις 27.3.1991.
Κατά την εξέταση αίτησης ανικανότητας εξετάζεται βέβαια αν κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης πληρούνται οι προϋποθέσεις που τίθενται από τη νομοθεσία. Η αίτηση υποβλήθηκε στις 15.7.1999 και συνεπώς ο αιτητής θα έπρεπε να ικανοποιήσει το Τμήμα ότι την πιο πάνω ημερομηνία πληρούσε τις προϋποθέσεις εισφοράς. Δεν βρίσκω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι προϊόν πλάνης, αφού η απόφαση για απόρριψη της αίτησης συνάδει με τις προϋποθέσεις που θέτει η σχετική νομοθεσία. Εξ άλλου δεν μπορεί να λεχθεί ότι οι καθ΄ ων η αίτηση δέκτηκαν, όπως ισχυρίζεται ο αιτητής, την ιατρική έκθεση που υποβλήθηκε. Αντίθετα φαίνεται ότι η ουσία του αιτήματος δεν εξετάστηκε, λόγω της έλλειψης των ασφαλιστικών εισφορών.
Ο αιτητής ισχυρίζεται περαιτέρω ότι η απόφαση του Υπουργείου Εργασίας που αποτυπώθηκε στην επιστολή ημερ. 22.9.1999 δεν υπάρχει και δεν παρουσιάστηκε για να ασκηθεί έλεγχος επ΄ αυτής. Το επιχείρημα συνδέεται αντιλαμβάνομαι με την έλλειψη επαρκούς αιτιολογίας και την έλλειψη δέουσας έρευνας.
Και το επιχείρημα αυτό θα πρέπει να απορριφθεί. Απόφαση υπάρχει, μάλιστα δε ο αιτητής την μνημονεύει και στο αιτητικό του. Περαιτέρω στο διοικητικό φάκελο υπάρχει και σχετική σημείωση ημερ. 6.9.1999 (σημείωση αρ.13), με την οποία είναι σαφής η απορριπτική απόφαση του Τμήματος, λόγω έλλειψης των προϋποθέσεων εισφοράς. Σαφής παρουσιάζεται και η αιτιολογία.
Είναι γνωστή η αρχή ότι η αιτιολογία εκτός ορισμένων περιπτώσεων, δεν είναι απαραίτητο να βρίσκεται στο σώμα της απόφασης. Επαρκής αιτιολογία κρίνεται ότι υπάρχει αν μπορεί να βρεθεί και στο διοικητικό φάκελο. Τέτοια είναι και η παρούσα περίπτωση. Από το διοικητικό φάκελο και ειδικά από τη σημείωση 13 φαίνεται ότι η απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη, ενώ έχει διεξαχθεί και η δέουσα έρευνα.
Η προσφυγή απορρίπτεται αλλά, λόγω των ειδικών προσωπικών συνθηκών του αιτητή, αποφάσισα να μην επιδικάσω οποιοδήποτε ποσό εξόδων εναντίον του.
Φρ. Νικολαΐδης
Δ.
/ΜΔ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο