(2000) 4 ΑΑΔ 278
[*278]5 Απριλίου, 2000
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΞΕΝΗΣ ΛΑΡΚΟΥ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 588/1998)
Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Προαγωγές ― Συστάσεις του Προϊσταμένου του Τμήματος ― Η κατά νόμον επιταγή όπως οι συστάσεις δίδονται από τον Προϊστάμενο του Τμήματος ― Οι εξαιρετικές περιστάσεις χηρείας της θέσης του Προϊσταμένου ή απουσίας από τα καθήκοντά του, λόγω ανυπέρβλητου αντικειμενικού κωλύματος ― Δεν συνέτρεχαν στην κριθείσα περίπτωση ― Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου κλήθηκε και έδωσε συστάσεις συνεπεία νομικής πλάνης.
Ο αιτητής προσέβαλε με την προσφυγή του, την απόφαση της ΕΔΥ, που λήφθηκε στα πλαίσια επανεξέτασης, να προάξει το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, αντί του ιδίου, στη θέση Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Όταν ο νόμος εναποθέτει την άσκηση εξουσίας σε καθοριζόμενο αξιωματούχο η εκχώρησή της δεν επιτρέπεται, εκτός αν ο ίδιος νόμος ρητά το επιτρέπει και η μοναδική περίπτωση που μπορεί να γίνουν συστάσεις από άλλο λειτουργό εκτός από τον Προϊστάμενο του Τμήματος, είναι όταν η θέση του Προϊσταμένου χηρεύει λόγω ανυπέρβλητου αντικειμενικού κωλύματος. Αναμφίβολα θα αποτελούσε σοβαρό και ανυπέρβλητο αντικειμενικό κώλυμα, αν ο Προϊστάμενος του Τμήματος ήταν ταυτόχρονα και ενδιαφερόμενο πρόσωπο σε αίτηση του συγκεκριμένου αιτητή ή άλλου υποψήφιου η εκδίκαση της οποίας εκκρε[*279]μούσε στο Δικαστήριο ή επρόκειτο να αρχίσει. Έχει όμως ειπωθεί πως δεν υπήρχε ή δεν προκύπτει ότι υπήρχε τέτοιο ή οποιοδήποτε άλλο ανυπέρβλητο αντικειμενικό κώλυμα. Κατά συνέπεια ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών κλήθηκε και έδωσε συστάσεις κατόπιν νομικής πλάνης. Υπό τις περιστάσεις δεν ήταν αρμόδιος να δώσει συστάσεις και εφόσον οι συστάσεις που έδωσε λήφθηκαν υπόψη από την ΕΔΥ κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης, η απόφαση είναι παράνομη και συνεπώς άκυρη.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Λάρκου v. Δημοκρατίας (Aρ. 2) (1997) 4 A.A.Δ. 2562,
Δημοκρατία v. Στυλιανίδη κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 274.
Προσφυγή.
Προσφυγή από τον αιτητή κατά της αναδρομικής προαγωγής, κατόπιν επανεξέτασης του ενδιαφερόμενου μέρους στη θέση Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων, Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων.
Α.Σ. Αγγελίδης, για τον Αιτητή.
Α. Παπασάββας, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Κ. Βελάρης, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος Π. Σιαμμασιάν.
Cur. adv. vult.
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Το Ανώτατο Δικαστήριο στην Ξενής Λάρκου ν. Δημοκρατίας (Aρ. 2) (1997) 4 A.A.Δ. 2562, ακύρωσε την απόφαση της ΕΔΥ που αφορούσε την από 1.6.1989 αναδρομική προαγωγή του Πετρός Σιαμμασιάν στη μόνιμη (Τακτ. Προϋπ.) θέση Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων, Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων. Η απόφαση ακυρώθηκε λόγω παράλειψης της ΕΔΥ να πάρει συστάσεις από τον Προϊστάμενο του Τμήματος.
Μετά την επαναφορά των πραγμάτων στην προηγουμένως ισχύουσα κατάσταση, η ΕΔΥ προχώρησε στην επανεξέταση της πλήρωσης μιας μόνιμης (Τακτ. Προϋπ.) θέσης Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων, Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων, που παρέμεινε κενή σαν αποτέλεσμα της ακυρωτικής απόφασης. Η [*280]επανεξέταση έγινε με βάση το νομικό και πραγματικό καθεστώς που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο και η ΕΔΥ αποφάσισε την εκ νέου προαγωγή του ενδιαφερόμενου προσώπου Π. Σιαμμασιάν στην επίδικη θέση με αναδρομική ισχύ από 1.6.1989 μέχρι την ημερομηνία της αφυπηρέτησής του από τη Δημόσια Υπηρεσία (1.11.1992). Η απόφαση της ΕΔΥ δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ημερομηνίας 19.6.1998.
Ο αιτητής ο οποίος ήταν υποψήφιος για προαγωγή στην επίδικη θέση, επιδιώκει την ακύρωση της πιο πάνω απόφασης της ΕΔΥ.
Οπως έχει ειπωθεί, το Δικαστήριο ακύρωσε την προηγούμενη απόφαση της ΕΔΥ στη Λάρκου ν. Δημοκρατίας (Aρ. 2) (ανωτέρω) επειδή η ΕΔΥ παρέλειψε να λάβει συστάσεις από τον Προϊστάμενο του Τμήματος. Ενόψει της ακυρωτικής απόφασης, κρίθηκε κατά την επανεξέταση, πως έπρεπε να ζητηθεί γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας αναφορικά με τον τρόπο που θα προχωρούσε η επανεξέταση. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί πως η ΕΔΥ γνώριζε ότι κατά τον χρόνο της επανεξέτασης ο Προϊστάμενος του Τμήματος στο οποίο υπάγεται η επίδικη θέση ήταν ο κ. Ριαλάς. Ηταν επίσης γνωστό ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο ο κ. Ριαλάς ήταν ομόβαθμος του ενδιαφερόμενου προσώπου αλλά και ενδιαφερόμενο πρόσωπο σε άλλες προσφυγές που καταχώρησε ο αιτητής. Προκύπτει επίσης από τα πρακτικά ότι η ΕΔΥ γνώριζε πως με την τελευταία προσφυγή του αιτητή (προσφυγή 689/96) η προαγωγή του κ. Ριαλά στη θέση που ο τελευταίος κατείχε κατά το χρόνο της επανεξέτασης έμενε άθικτη ενώ δε φαίνεται να υπήρχε σε εκκρεμότητα κατά την επανεξέταση, οποιαδήποτε δικαστική διαδικασία μεταξύ του αιτητή και του κ. Ριαλά καθόσον αφορά την επίδικη ή άλλη θέση.
Ωστόσο, ύστερα από γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας πως ήταν ορθότερο να κληθεί ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών για να δώσει συστάσεις, η ΕΔΥ κάλεσε τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών κ. Μαλαό ο οποίος προσήλθε σε συνεδρία της ΕΔΥ που πραγματοποιήθηκε στις 9.3.1998 για να δώσει συστάσεις. Ο Γενικός Διευθυντής ενημερώθηκε σχετικά με το υπό εξέταση θέμα και τέθηκαν στη διάθεσή του οι προσωπικοί φάκελοι και οι φάκελοι των εμπιστευτικών εκθέσεων των υποψηφίων. Ο κ. Μαλαός σύστησε για προαγωγή το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Π. Σιαμμασιάν και αποχώρησε. Η σύσταση του Γενικού Διευθυντή καταγράφεται στα πρακτικά ως εξής:
"Αφού έλαβα υπόψη όλα τα ενώπιό μου στοιχεία που ανάγονται στον ουσιώδη χρόνο, καθώς και το περιεχόμενο των προσωπικών φακέλων και των φακέλων των ετήσιων εμπιστευτικών εκθέσεων των υποψηφίων και με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια στο σύνολό τους, αξία, προσόντα, αρχαιότητα, συστήνω ως τον καταλληλότερο για προαγωγή στη θέση Πρώτου Λειτουργού Εσωτερικών Προσόδων τον Σιαμμασιάν Πετρός."
Η ΕΔΥ συνέχισε και συμπλήρωσε την επανεξέταση σε νέα συνεδρία της που πραγματοποιήθηκε στις 16.3.98. Η ΕΔΥ, αφού έλαβε υπόψη τα αναγόμενα στον ουσιώδη χρόνο στοιχεία που είχε ενώπιόν της, τα πορίσματα της Συμβουλευτικής Επιτροπής και τη σύσταση του Γενικού Διευθυντή, έκρινε ότι ο Π. Σιαμμασιάν υπερείχε των άλλων υποψηφίων και αποφάσισε να τον προάξει ως τον πιο κατάλληλο στην επίδικη θέση αναδρομικά από 1.6.89 μέχρι την ημερομηνία που αφυπηρέτησε από τη Δημόσια Υπηρεσία δηλαδή την 1.11.1992.
Προβλήθηκε από πλευράς αιτητή ο ισχυρισμός ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει εκ του γεγονότος ότι η ΕΔΥ ενεργώντας υπό καθεστώς νομικής πλάνης, έλαβε συστάσεις από τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών ο οποίος δεν ήταν αρμόδιος να προβεί σε τέτοιες συστάσεις εφόσον δεν ήταν ο προϊστάμενος του οικείου τμήματος όπως προβλέπεται στο άρθρο 2* του Νόμου 33/67 που ίσχυε κατά τον ουσιώδη χρόνο ούτε και ορίστηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο ως Προϊστάμενος του Τμήματος για τους σκοπούς του νόμου όπως ορίζει το άρθρο 2 του νόμου.
Οι επιφυλάξεις που διατηρούσε στο παρελθόν η ΕΔΥ αναφορικά με το θέμα των συστάσεων του προϊσταμένου ενόψει της διαπλοκής των σχέσεων των διεκδικητών της θέσης και του ελλοχεύοντος κινδύνου παραβίασης των αρχών της χρηστής διοίκησης ένεκα της εκκρεμούσας τότε αντιδικίας μεταξύ του αιτητή και του τότε προϊσταμένου της θέσης αν εκαλείτο ο προϊστάμενος έπρεπε να είχαν εκλείψει και να μην υπάρχουν κατά το χρόνο της επανεξέτασης εφόσον κάθε αντιδικία μεταξύ του κ. Ριαλά, που κατείχε τη θέση προϊστάμενου και του αιτητή ή των άλλων υποψηφίων για ό,τι αφορούσε τη διεκδίκηση της επίδικης θέσης είχε ήδη λήξει.
[*282]Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως η ΕΔΥ στο σημείωμά της με το οποίο ζητούσε γνωμάτευση από το Γενικό Εισαγγελέα για το πως θα προχωρούσε στην επανεξέταση ενόψει της ακυρωτικής απόφασης στη Λάρκου ν. Δημοκρατίας δεν διατύπωσε λόγο περί κωλύματος του προϊσταμένου ούτε προκύπτει από τα πρακτικά κατά πόσο η ΕΔΥ διατηρούσε οποιεσδήποτε αμφιβολίες ή επιφυλάξεις αν θα καλούσε ή όχι τον κ. Ριαλά για να δώσει συστάσεις.
Όμως ανεξάρτητα από τη γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας η ΕΔΥ είχε τον τελικό λόγο για τον ποιο θα καλούσε να δώσει συστάσεις. Αναπάντητο παραμένει το ερώτημα γιατί τελικά η ΕΔΥ έκρινε ότι έπρεπε να κληθεί ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών για να δώσει συστάσεις αντί ο εκ του νόμου αρμόδιος Προϊστάμενος του Τμήματος στο οποίο υπαγόταν η θέση, ο οποίος εν πάση περιπτώσει ουδέποτε ο ίδιος ανέφερε ότι είχε οποιοδήποτε κώλυμα να δώσει συστάσεις στα πλαίσια της επανεξέτασης της συγκεκριμένης υπόθεσης.
Στη Δημοκρατία ν. Στυλιανίδη κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 274, αποφασίστηκε ότι ο νόμος, όταν εναποθέτει την άσκηση εξουσίας σε καθοριζόμενο αξιωματούχο η εκχώρησή της δεν επιτρέπεται εκτός αν ο ίδιος νόμος ρητά το επιτρέπει και ότι η μοναδική περίπτωση που μπορεί να γίνουν συστάσεις από άλλο λειτουργό εκτός από τον Προϊστάμενο του Τμήματος είναι όταν η θέση του Προϊσταμένου χηρεύει ή ο ίδιος απουσιάζει από τα καθήκοντά του λόγω ανυπέρβλητου αντικειμενικού κωλύματος. Αναμφίβολα θα αποτελούσε σοβαρό και ανυπέρβλητο αντικειμενικό κώλυμα αν ο Προϊστάμενος του Τμήματος ήταν ταυτόχρονα και ενδιαφερόμενο πρόσωπο σε αίτηση του συγκεκριμένου αιτητή ή άλλου υποψήφιου η εκδίκαση της οποίας εκκρεμούσε στο Δικαστήριο ή επρόκειτο να αρχίσει. Έχει όμως ειπωθεί πως δεν υπήρχε ή δεν προκύπτει ότι υπήρχε τέτοιο ή οποιοδήποτε άλλο ανυπέρβλητο αντικειμενικό κώλυμα. Κατά συνέπεια αποφαίνομαι ότι ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών κλήθηκε και έδωσε συστάσεις κατόπιν νομικής πλάνης. Έχω τη γνώμη ότι υπό τις περιστάσεις δεν ήταν αρμόδιος να δώσει συστάσεις και εφόσον οι συστάσεις που έδωσε λήφθηκαν υπόψη από την ΕΔΥ κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης κρίνω ότι η απόφαση είναι παράνομη και συνεπώς άκυρη.
Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται με έξοδα.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο