ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 701/99
ΕΝΩΠΙΟΝ:
Σ. ΝΙΚΗΤΑ, Δ.Μεταξύ -
Γεωργίας Χρ. Περικλέους από τη Λευκωσία
Αιτητρίας
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας
Καθής η αίτηση
-----------------------
Ημερομηνία:
14 Μαΐου, 2001Για την αιτήτρια: Α.Σ. Αγγελίδης
Για την καθής η αίτηση: Ε. Καρακάννα, Δικηγόρος της Δημοκρατίας
------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Τα Ενδιαφερόμενα Μέρη (Ε.Μ.) Ανδρέας Σταύρου και Στέφανος Αντωνίου είχαν προαχθεί από 15/3/99 σε δύο κενές θέσεις Ανώτερου Αποθηκάριου. Ήταν απόφαση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (Ε.Δ.Υ.) της αυτής ημερομηνίας, η οποία δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα της 8/4/99. Οι θέσεις ανήκουν στο Τμήμα Κρατικών Αγορών και Προμηθειών. Η αιτήτρια, που διεκδίκησε μία από από τις θέσεις αυτές, αμφισβητεί τώρα το κύρος της παραπάνω απόφασης.
Η αγόρευση της αιτήτριας είναι πολυσέλιδη (33 σελίδες). Θα συνοψίσω τους βασικούς λόγους που αναπτύσσει. Ο πρώτος αφορά τη σύσταση του Αναπληρωτή Διευθυντή του Τμήματος κ. Ανδρέα Χρίστου υπέρ του Ε.Μ. Ανδρέα Σταύρου. Προσβάλλεται από πολλές πλευρές ότι: έρχεται σε σύγκρουση με τα στοιχεία. αποτελεί απλή αναπαραγωγή των ετήσιων αξιολογήσεων. είναι αναιτιολόγητη. και ότι έγινε βεβιασμένα χωρίς να παρασχεθεί ικανοποιητικός χρόνος στον Αναπληρωτή Διευθυντή να μελετήσει τους φακέλους. Ισχυρίζεται περαιτέρω ότι έχει έκδηλη υπεροχή έναντι των προαχθέντων στο τρίπτυχο των νομοθετημένων κριτηρίων. Θέτει επίσης θέμα έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας της επίδικης πράξης. Διευκρινίζω ότι κατά την εξέλιξη της απόφασης θα αναφερθώ και στο ζήτημα αντιφατικότητας της απόφασης, που επίσης έθεσε ο δικηγόρος της αιτήτριας, όπως και σε άλλες πτυχές της σύστασης που καυτηρίασε για να εξουδετερώσει το κύρος της.
Θα εξετάσω τώρα τον ισχυρισμό ότι η Ε.Δ.Υ. λανθασμένα και πεπλανημένα ερμήνευσε τις διατάξεις του περί Επαγγελματικής Αποκατάστασης των Παθόντων και των Τέκνων Εγκλωβισμένων Νόμου του 1997 αρ. 55(1)/97, όπως τροποποιήθηκε από το ν. 100(1)/98. Ας σημειωθεί ότι η αιτήτρια, που πάσχει από κάποιου είδους αναπηρία, καλύπτεται από τις διατάξεις του νόμου, εφόσον φυσικά συντρέχουν οι προϋποθέσεις που θέτει.
Το άρθρ. 3 παρέχει προτεραιότητα σε παθόντες και τέκνα εγκλωβισμένων κατά την πλήρωση κενών δημοσίων θέσεων. Ορίζει ότι:
“3.(1) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις οποιουδήποτε άλλου νόμου ή κανονισμού με βάση τον οποίο πληρούνται κενές θέσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ποσοστό 10% επί του συνολικού αριθμού των θέσεων κάθε μισθολογικής κλίμακας που προκηρύσσονται ή κενούνται κατ’ έτος σε οποιαδήποτε υπηρεσία του ευρύτερου δημόσιου τομέα πληρούται από υποψηφίους που είναι παθόντες ή τέκνα εγκλωβισμένων, νοουμένου ότι κατέχουν τα προβλεπόμενα από τους σχετικούς νόμους ή κανονισμούς ή σχέδια υπηρεσίας προσόντα.
(2) Το εδάφιο (1) τυγχάνει εφαρμογής, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα γραπτού ή προφορικού διαγωνισμού που διενεργείται μεταξύ όλων των υποψηφίων για την πλήρωση των κενών θέσεων:
Νοείται ότι .................................................. .....................”
Η Ε.Δ.Υ. στο θέμα αυτό ουσιαστικά αποφάσισε ότι η αιτήτρια δεν μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος του νόμου “δεδομένης της σειράς της Περικλέους (αιτήτριας) στον κατάλογο αρχαιότητας και του αριθμού των υπό πλήρωση θέσεων, ...............” (βλ. επίδικη απόφαση). Το επιχείρημα της είναι ότι η αρχαιότητα (31η από τους 33 υποψηφίους) δεν έχει καμιά σχέση με την εφαρμογή του νόμου, ο δε αριθμός των θέσεων πεπλανημένα θεωρήθηκε ότι συνδέεται με το 10% των συγκεκριμένων κενών θέσεων.
Είναι γεγονός ότι η αιτήτρια κατέχει τα προβλεπόμενα από το σχέδιο υπηρεσίας προσόντα και ότι η αρχαιότης δεν είναι στοιχείο που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την εφαρμογή του νόμου αυτού. Είναι αρκετό να έχει τα προσόντα. Στο σημείο αυτό έσφαλε η απόφαση της Ε.Δ.Υ. Όμως το άλλο σκέλος της απόφασης που έχει και μεγαλύτερη σημασία είναι, κατά τη γνώμη μου, ορθό. Το ποσοστό αναφέρεται στις συγκεκριμένες υπό πλήρωση θέσεις, δηλαδή, τις δύο επίδικες. Αυτό συνάγεται από το λεκτικό της διάταξης που δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας. Ούτε η τελολογική ερμηνεία θα έδινε διαφορετικό ερμηνευτικό αποτέλεσμα. Η προσέγγιση της Ε.Δ.Υ. ότι το ποσοστό αναφέρεται στην πλήρωση των συγκεκριμένων θέσεων ήταν η ενδεδειγμένη.
Έρχομαι τώρα στη σύσταση. Ορισμένες επικρίσεις είναι εντελώς αδικαιολόγητες. Τις πρόβαλε επανειλημμένα ο κ. Αγγελίδης σε πολλές άλλες υποθέσεις, αλλά απορρίφθηκαν. Δεν οφελεί η επανάληψη τους σε κάθε υπόθεση. Είναι η τελευταία φορά που ασχολούμαι μ’ αυτές. Από τώρα και στο εξής δεν πρόκειται να τυγχάνουν απάντησης.
Είναι πρώτα οι πληροφορίες του Αναπληρωτή Διευθυντή από τους προϊσταμένους, οι οποίες δεν καταγράφτηκαν. Δεν απαιτείται η καταγραφή των απόψεων που άκουσε ο Διευθυντής από άλλους λειτουργούς. Ο τρόπος που ο Διευθυντής αξιολογεί τις απόψεις των λειτουργών που συμβουλεύεται δεν ελέγχεται δικαστικά (βλ. Α.Ε. 817 Γεωργιάδου ν. Δημοκρατίας ημερ. 12/7/90). Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι ο Διευθυντής δεν επικαλείται προσωπική γνώση των υποψηφίων, αυτό δεν είναι απαραίτητο. Τεκμαίρεται λόγω της θέσης του και της φύσης των καθηκόντων του.
Ό,τι έχω πει στην υπόθεση 930/99 Χρίστος Αγγελίδης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας ημερ. 29/3/01, περιέχει την απάντηση μου στο επιχείρημα που αφορά το διαχωρισμό υποψηφίων και των προσοντούχων και τις επιπτώσεις του στο κύρος της σύστασης:
“Δεν αποδίδω σημασία στις άλλες αιτιάσεις κατά της σύστασης. Ιδιαίτερα στο θέμα της ενημέρωσης από τους προϊσταμένους, που εξακολουθεί να τίθεται φορτικά, παρά την άφθονη νομολογία που έχει εξονυχίσει κάθε δυνατή πτυχή του. Ούτε στην επιχειρούμενη διάκριση μεταξύ υποψηφίων (είναι όλοι υποψήφιοι με βάση το άρθρ. 28(1)(γ) του ν. 1/90) και προάξιμων ή προσοντούχων. Ούτε τεκμηριώνεται ο ισχυρισμός για πλάνη ή “προκατασκευασμένη” κρίση.”
Να θυμίσω εδώ ότι από τους συστηθέντες προάχθηκε μόνο ο Α. Σταύρου. Ο Αναπληρωτής Διευθυντής πρότεινε για προαγωγή και την υποψήφια Σωτηρία Λαμπράκη. Η Ε.Δ.Υ. όμως παραγνώρισε τη σύσταση. Πρέπει να λεχθεί ότι υπερείχε σε αρχαιότητα των Ε.Μ. κατά 3 1/2 χρόνια. Το στοιχείο όμως αυτό δε θεωρήθηκε καθοριστικό από την Ε.Δ.Υ., γιατί έκρινε ότι το Ε.Μ. Ανδρέας Σταύρου υπερείχε οριακά σε αξία. Θα δώσω συνέχεια στο θέμα όταν θα εξετάσω τον ισχυρισμό περί αντιφατικότητας.
Στρέφομαι τώρα στο κύριο μέρος της σύστασης. Ας σημειωθεί ότι η Ε.Δ.Υ. τη θεώρησε αιτιολογημένη στο σύνολο της. Ασκήθηκε έντονη κριτική γιατί ο Αναπληρωτής Διευθυντής εξήρε ορισμένες ιδιότητες των συστηθέντων, οι οποίες όμως βαθμολογούνται στις ετήσιες εκθέσεις. Από τα στοιχεία αυτά διαμορφώθηκε η κρίση του Διευθυντή αναφορικά με την υπεροχή και την καταλληλότητα των συστηθέντων. Παρατηρώ ότι τα στοιχεία στα οποία επικεντρώθηκε η σύσταση, δηλαδή, πρωτοβουλία, συνεργασία, υπευθυνότητα, εξυπηρέτηση του κοινού, συμπεριφορά έναντι των συναδέλφων και του κοινού, οργανωτική και διευθυντική ικανότητα, είναι στοιχεία που αξιολογούνται κάθε χρόνο στις υπηρεσιακές εκθέσεις. Προκύπτει μάλιστα από την εξέταση των φακέλων ότι σ’ αυτά είτε υπάρχει ισοβάθμιση είτε οριακή υπεροχή της αιτήτριας.
Δεν είναι αιτιολογημένη η σύσταση σύμφωνα με το νόμο. Ο υπερτονισμός των στοιχείων και ιδιοτήτων που περιέχουν οι υπηρεσιακές εκθέσεις ή η επανάληψη τους για τους σκοπούς της σύστασης δεν αρκεί. Αν αυτό ήταν το νόημα της σύστασης δεν μπορούσε να αποτελεί ιδιαίτερο και αυτοτελές κριτήριο προαγωγής. Και θα ήταν αχρείαστο. Πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας σχετιζόμενη με το θέμα είναι η Α.Ε. 2587 Κυπριακή Δημοκρατία ν. Α. Ιακωβίδη κ.α. ημερ. 15/3/01. Επίσης η διαπίστωση της Ε.Δ.Υ., αναφορικά με τον Αντωνίου, ότι μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα στις απαιτήσεις της υπό πλήρωση θέσης, δεν τεκμηριώθηκε. Περιττό να λεχθεί ότι η σύσταση άσκησε ουσιαστική επίδραση στη λήψη της επίδικης απόφασης.
Είναι όμως ακυρωτέα η επίδικη απόφαση και για ένα άλλο λόγο. Αφορά το Ε.Μ. Στ. Αντωνίου και την αιτήτρια. Ενυπάρχει σ’ αυτή το καταλυτικό του κύρους της στοιχείο της αντιφατικότητας. Θα εξηγήσω με ποιό ακριβώς τρόπο. Η Ε.Δ.Υ. δεν ακολούθησε τη σύσταση του Αναπληρωτή Διευθυντή υπέρ της Λαμπράκη. Η αρχαιότητα της, των 3 1/2 ετών, στη θέση που κατείχε πριν την απόφαση των προαγωγών, υποβαθμίστηκε και εξουδετερώθηκε. Εκείνο που ουσιαστικά μέτρησε για την παραγνώριση της σύστασης υπέρ της Λαμπράκη ήταν η οριακή υπεροχή, όπως διαπίστωσε η ίδια η Επιτροπή, στις ετήσιες αξιολογήσεις.
Όμως στην περίπτωση της αιτήτριας, προσμέτρησε η 10μηνη υπεροχή του Αντωνίου σε αρχαιότητα. Η οριακή υπεροχή της έναντι του ανθυποψήφιου της, όπως φαίνεται από τα στοιχεία, μηδενίστηκε από την Ε.Δ.Υ. Η αντιφατική και άνιση αυτή μεταχείριση δεν συνάδει με τις αρχές της χρηστής διοίκησης. Επιφέρει ακυρότητα.
Για τους λόγους αυτούς ακυρώνω την επίδικη πράξη, σύμφωνα με το άρθρ. 146.4(β) του Συντάγματος. Η Δημοκρατία θα καταβάλει το ήμισυ των εξόδων της αιτήτριας.
Σ. Νικήτας, Δ.
/Κασ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο