(2001) 4 ΑΑΔ 21
[*21]12 Ιανουαρίου, 2001
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Υπόθεση Αρ. 282/1997)
ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΗΝΩΝΟΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ’ ης η αίτηση,
(Υπόθεση Αρ. 356/1997)
1. ΜΑΡΙΑ ΚΟΝΤΟΥ,
2. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΖΗΝΤΙΛΗΣ,
3. ΣΟΛΩΝΑΣ ΧΕΙΜΩΝΙΔΗΣ,
4. ΧΡΙΣΤOΔΟΥΛΟΣ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗΣ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ’ ης η αίτηση.
(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 282/1997, 356/1997)
Διοικητικό Όργανο ― Συλλογικά όργανα ― Σύνθεση ― Όροι νομιμότητας ― Αυτεπάγγελτη κρίση της σύνθεσης Συμβουλευτικής Επιτροπής στην κριθείσα περίπτωση ― Παρουσία γραμματέα της Επιτροπής χωρίς αυτό να εξουσιοδοτείται από το νόμο ― Συνέπειες.
[*22]Οι αιτητές προσέφυγαν κατά της επιλογής των ενδιαφερομένων μερών για την πλήρωση της θέσης Επιμελητή (Παθολογίας), Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
Στις συνεδρίες της Συμβουλευτικής Επιτροπής ημερ. 8 και 9/1/96 και σ’ εκείνη της 19/7/96 ήταν παρούσα, εκτός των νομίμων μελών, και η κα Ε. Λοττίδου, Γραμματειακός Λειτουργός, ως Γραμματέας του οργάνου αυτού.
Το Άρθρο 32 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν. 1/90), που ρυθμίζει τη σύσταση Συμβουλευτικών Επιτροπών, δεν προνοεί συμμετοχή γραμματέα ούτε πρακτικογράφου στις συνεδριάσεις τους, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του Άρθρου 13 του Νόμου, το οποίο καθιστά νόμιμη την παρουσία Γραμματέα του Γραφείου της Ε.Δ.Υ, κατά τις συνεδρίες της.
Για το λόγο αυτό ήταν κακή η σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Το θέμα αυτό δεν προβλήθηκε από το δικηγόρο των αιτητών. Αυτό όμως δεν εμποδίζει το Δικαστήριο να το εξετάσει αυτεπάγγελτα. Πρόκειται για θέμα δημόσιας τάξης και συνεπώς επιβάλλεται ο έλεγχος της νόμιμης σύνθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Η κακή σύνθεση οργάνου στην προαγωγική διαδικασία επιφέρει ακυρότητα του τελικού αποτελέσματος.
Η νόμιμη σύνθεση συλλογικού διοικητικού οργάνου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έννομη λειτουργία του. Η συμμετοχή οποιουδήποτε προσώπου, που δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των μελών του, έχει καταλυτική επίδραση στις αποφάσεις που λαμβάνει.
Η αυστηρή ενατένιση του θέματος από τη νομολογία αποσκοπεί στην προστασία του αρμόδιου οργάνου από οποιαδήποτε παρέμβαση, οσοδήποτε απομακρυσμένη και αν φαίνεται.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Thermphase Ltd v. Δημοκρατίας (Αρ. 1) (1996) 4(Δ) Α.Α.Δ. 2714,
[*23]Δρουσιώτης κ.ά. v. Αρχής Βιομηχανικής Κατάρτισης Κύπρου (1999) 4 Α.Α.Δ. 242,
Γιαλλουρίδης v. Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, Υπόθ. Αρ. 109/99, ημερ. 24.2.2000,
Πάττας v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 253/98, ημερ. 28.2.2000,
Πέτσα v. Δήμου Αγλαντζιάς, Υπόθ. Αρ. 797/98, ημερ. 8.3.2000.
Προσφυγές.
Συνεκδικαζόμενες προσφυγές από τους αιτητές κατά της προαγωγής των ενδιαφερομένων μερών στη θέση Επιμελητή (Παθολογίας), Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας από 15/2/97.
Α.Σ. Αγγελίδης, για τους Αιτητές και στις δυο προσφυγές.
Γ. Κυριακίδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για την Καθ’ ης η αίτηση.
Α. Κωνσταντίνου, για τα Ενδιαφερόμενα μέρη.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Οι αιτητές ζητούν με τις προσφυγές αυτές την ακόλουθη θεραπεία:
“Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση της καθ’ ης η αίτηση η οποία δημοσιεύτηκε στις 28/2/97 στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και με την οποίαν προήγαγεν τους 1. Άντρη Διέτη και 2. Αδάμο Αδάμου στη μόνιμη θέση Επιμελητή (Παθολογίας) Τακτικός Προϋπολογισμός), Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας από την 15/2/97 αντί και/ή στη θέση των Αιτητών είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.”
Συνεκδικάστηκαν με διάταγμα του δικαστηρίου γιατί παρουσιάζουν κοινά νομικά και πραγματικά στοιχεία.
Η θέση Επιμελητή (Παθολογίας), Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας, είναι θέση Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής. Αρχικά προκηρύχθηκε μια θέση Επιμελητή στην ειδικότητα της [*24]Παθολογίας. Υποβλήθηκαν 24 αιτήσεις. Μετά όμως από πρόταση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Υγείας, ως Προέδρου της Συμβουλευτικής Επιτροπής, η Ε.Δ.Υ. αποφάσισε όπως πληρωθεί δεύτερη θέση στο πλαίσιο της ίδιας διαδικασίας, που βρισκόταν ήδη σε εξέλιξη ενώπιον της Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή συνήλθε σε συνεδρία στις 8/1/96 και αφού μελέτησε τις αιτήσεις των υποψηφίων διαπίστωσε ότι πληρούσαν τα προσόντα του Σχεδίου Υπηρεσίας. Αξιολόγησε δε την απόδοση τους κατά την προφορική εξέταση. Στη συνέχεια υπέβαλε την έκθεση της στην Ε.Δ.Υ. Η τελευταία έκρινε ότι η αξιολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων στην ενώπιον της Συμβουλευτικής Επιτροπής προφορική εξέταση δεν αιτιολογήθηκε δεόντως, όπως απαιτεί ο νόμος. Ενημέρωσε σχετικά τον Πρόεδρο της Συμβουλευτικής Επιτροπής και γνωστοποίησε την απόφαση της να πληρωθεί και τρίτη θέση στα πλαίσια της ίδιας διαδικασίας.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή σε συνεδρία της ημερ. 19/7/96 προέβη σε αιτιολόγηση της αξιολόγησης των υποψηφίων, όπως της υποδείχθηκε. Και σύστησε 12 υποψηφίους για τις τρεις θέσεις. Σ’ αυτούς περιλαμβάνονταν τα ενδιαφερόμενα μέρη και οι αιτητές της προσφυγής 356/97 όχι όμως ο αιτητής Α. Ζήνωνος της προσφ. 282/97. Η διαδικασία συνεχίστηκε ενώπιον της Ε.Δ.Υ. στις 25/10/96. Την Ε.Δ.Υ. απασχόλησε,εκτός από τη μελέτη των πορισμάτων της Συμβουλευτικής Επιτροπής και οι παραστάσεις που υπέβαλαν μέσω των δικηγόρων τους διάφοροι υποψήφιοι όπως και ο Α. Ζήνωνος. Ωστόσο η κατάσταση δεν μεταβλήθηκε και η Ε.Δ.Υ. προχώρησε και εξέτασε τους 12 προκριθέντες από τη Συμβουλευική Επιτροπή, σε συνεδρία η οποία άρχισε στις 16/1/97 και έληξε στις 20/1/97.
Ο κ. Κ. Αναστασιάδης, Ανώτερος Ειδικός Ιατρός (Παθολογίας), ο οποίος κλήθηκε να βοηθήσει την Ε.Δ.Υ. στο έργο της, αξιολόγησε, στο τέλος της εξέτασης, τους υποψηφίους, από επιστημονική και γενική σκοπιά. Ο Γενικός Διευθυντής, που επίσης παρέστη, σύστησε για προαγωγή τα ενδιαφερόμενα μέρη και τον υποψήφιο Α. Πούλλο. Με την αποχώρηση των προμνησθέντων η Ε.Δ.Υ. συνέχισε τις διαβουλεύσεις της που απέληξαν στην επιλογή για προαγωγή στις επίδικες θέσεις των ενδιαφερόμενων μερών και του υποψηφίου Α. Πούλλου, όπως σύστησε ο Γενικός Διευθυντής.
Επισημαίνεται ότι στις συνεδρίες της Συμβουλευτικής Επιτροπής ημερ. 8 και 9/1/96 και σ’ εκείνη της 19/7/96 ήταν παρούσα,εκτός των νομίμων μελών, και η κα Ε. Λοττίδου, Γραμματειακός Λειτουργός, ως Γραμματέας του οργάνου αυτού.
[*25]Το άρθρο 32 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν. 1/90), που ρυθμίζει τη σύσταση Συμβουλευτικών Επιτροπών, δεν προνοεί συμμετοχή γραμματέα ούτε πρακτικογράφου στις συνεδριάσεις τους, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του άρθρου 13 του Νόμου, το οποίο καθιστά νόμιμη την παρουσία Γραμματέα του Γραφείου της Ε.Δ.Υ, κατά τις συνεδρίες της.
Για το λόγο αυτό διαπιστώνω κακή σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Το θέμα αυτό δεν προβλήθηκε από το δικηγόρο των αιτητών. Αυτό όμως δεν εμποδίζει το Δικαστήριο να το εξετάσει αυτεπάγγελτα. Πρόκειται για θέμα δημόσιας τάξης και συνεπώς επιβάλλεται ο έλεγχος της νόμιμης σύνθεσης της Συμβουλευτικής Επιτροπής: βλ. Thermphase Ltd. v. Kυπριακής Δημοκρατίας (Αρ. 1) (1996) 4(Δ) Α.Α.Δ. 2714.
Η κακή σύνθεση οργάνου στην προαγωγική διαδικασία επιφέρει ακυρότητα του τελικού αποτελέσματος. Υπάρχουν πολλά πρόσφατα παραδείγματα στη Νομολογία. Αρκεί να αναφερθούμε σε μερικά: Δρουσιώτης κ.ά. ν. Αρχής Βιομηχανικής Κατάρτισης Κύπρου (1999) 4 Α.Α.Δ. 242, Γιαλλουρίδης ν. Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, Υπόθ. Αρ. 109/99, ημερ. 24/2/00, Πάττας ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 253/98, ημερ. 28/2/00 και Πέτσα ν. Δήμου Αγλαντζιάς, Υπόθ. Αρ. 797/98, ημερ. 8/3/00.
Στις παραπάνω υποθέσεις έχει κριθεί ότι η νόμιμη σύνθεση συλλογικού διοικητικού οργάνου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έννομη λειτουργία του. Η συμμετοχή οποιουδήποτε προσώπου που δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των μελών του έχει καταλυτική επίδραση στις αποφάσεις που λαμβάνει.
Η αυστηρή ενατένιση του θέματος από τη νομολογία αποσκοπεί στην προστασία του αρμόδιου οργάνου από οποιαδήποτε παρέμβαση, οσοδήποτε απομακρυσμένη και αν φαίνεται. Την ίδια αυστηρή προσέγγιση τηρεί και η Ελληνική Νομολογία όπως προκύπτει από το παρακάτω απόσπασμα από το Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου Ι, 6η έκδοση (1993) του Ε.Π. Σπηλιωτόπουλου, παράγρ. 129, σελ. 134, όπου αναφέρεται:
“Κατά τη συνεδρίαση, κατά την οποία γίνεται διαλογική συζήτηση μεταξύ των μελών και ψηφοφορία για τη λήψη της απόφασης του συλλογικού οργάνου, δεν επιτρέπεται να παρίστανται πρόσωπα, που δεν περιλαμβάνονται σύμφωνα με τις διατάξεις στη νόμιμη συγκρότηση ή των οποίων η συμμετοχή στις συνεδριάσεις δεν προβλέπεται ρητώς. Όπως είναι ο γραμματέας ή ο [*26]τυχόν κατά νόμο εισηγητής (ΣΕ 4391/1988).....................”
(Βλ. επίσης απόφαση του Νικολαΐδη Δ. στην υπόθεση Δρουσιώτης, ανωτέρω, στην οποία φαίνεται να υιοθετείται το παραπάνω απόσπασμα).
Είναι επομένως αναπόφευκτη η ακύρωση της επίδικης πράξης για κακή σύνθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Με τη διαπίστωση αυτή τελειώνει το έργο του Δικαστηρίου. Είναι περιττό να μας απασχολήσει οποιοδήποτε άλλο από τα εγερθέντα ζητήματα. Ακυρώνω την απόφαση σύμφωνα με το άρθρ. 146.4(β) του Συντάγματος. Τα έξοδα επιδικάζονται σε βάρος της Δημοκρατίας.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο