(2002) 4 ΑΑΔ 299
[*299]3 Απριλίου, 2002
[ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ Α. ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΗΣ,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ,
Καθ’ ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1601/2000)
Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Διορισμοί ― Κριτήρια ― Πείρα και απόδοση στην προφορική συνέντευξη στα πλαίσια πλήρωσης θέσεων Βοηθού Γραφείου ― Η δυνατότητα απόδοσης αυξημένης βαρύτητας στη συνέντευξη ― Περιστάσεις άσκησης της διακριτικής ευχέρειας της Ε.Δ.Υ. στην κριθείσα περίπτωση.
Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Διορισμοί ― Προσόντα ― Το προσόν της κατοχής καλής γνώσης της αγγλικής γλώσσας ― Νομολογιακά πορίσματα ― Παράλειψη διεξαγωγής της δέουσας έρευνας αναφορικά με την κατοχή του προσόντος στην κριθείσα περίπτωση ― Συνέπειες.
Ο αιτητής προσέβαλε το διορισμό των ενδιαφερομένων μερών στη θέση Βοηθού Γραφείου – Γενικό Βοηθητικό Προσωπικό.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Μπορεί ο αιτητής να υπερείχε ως προς το πλεονέκτημα της πείρας με τα καθήκοντα της θέσης, αλλά το στοιχείο αυτό δεν θα μπορούσε να υπερισχύσει της αξιολόγησης που βασίστηκε στη γενική εικόνα που παρουσίασαν τα ενδιαφερόμενα μέρη στην προφορική συνέντευξη, εφόσον λήφθηκε υπόψη ότι τα καθήκοντα της θέσης ήταν πολύ απλά και δεν χρειαζόταν περίοδος [*300]μεγαλύτερη των 12 μηνών για να καταστεί κάποιος αποδοτικός σε αυτή τη μορφή και επίπεδο εργασίας.
2. Έχει τονισθεί επανειλημμένα σε σειρά αποφάσεων ότι σε περιπτώσεις πρώτου διορισμού μπορεί να δοθεί αυξημένη βαρύτητα στην απόδοση των υποψηφίων σε προφορικές συνεντεύξεις, όταν η προσωπικότητα και οι ικανότητες του υποψηφίου είναι σημαντικές για την εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης.
Ανεξάρτητα από τα καθήκοντα της θέσης που δεν απαιτούσαν την κατοχή εξειδικευμένων προσόντων, το γεγονός ότι οι καθ’ων η αίτηση βασίστηκαν σε μεγάλο βαθμό στις εντυπώσεις της προφορικής συνέντευξης, δεν επενεργεί σε βάρος της απόφασης που λήφθηκε. Η όσο το δυνατό καλύτερη επιλογή υποψηφίων έστω και σε χαμηλές θέσεις, δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί ως ορθή κάτω από τις περιστάσεις.
3. Από τα στοιχεία που έχουν παρουσιασθεί φαίνεται ότι το θέμα της κατοχής καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας δεν απασχόλησε τους καθ’ων η αίτηση. Έχει τονισθεί επανειλημμένα ότι η διαπίστωση της κατοχής των προσόντων ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια του διοικητικού οργάνου. Η υποχρέωση διεξαγωγής έρευνας από το διοικητικό όργανο στις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία που καταδεικνύουν την επάρκεια γνώσης μιας γλώσσας έχει υποδειχθεί σε αρκετές αποφάσεις.
Στην παρούσα περίπτωση το συμπέρασμα κατοχής της καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας κατ’ επίκληση τεκμηρίου δεν είναι επιτρεπτό. Οι καθ’ων η αίτηση έπρεπε να διεξαγάγουν τη δέουσα έρευνα για να διαπιστώσουν αν οι υποψήφιοι κατείχαν το συγκεκριμένο προσόν του σχεδίου υπηρεσίας. Η παράλειψη διεξαγωγής της δέουσας έρευνας αναφορικά με την κατοχή καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας καθιστά την απόφαση τρωτή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Αριστοκλέους v. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 673,
Επαμεινώνδας v. ΡΙΚ κ.ά. (1998) 3 Α.Α.Δ. 376,
X"Γιάννη κ.ά. v. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 317.
[*301]Προσφυγή.
Α. Ξυψιτή, για τον Αιτητή.
Δρ. Μ. Σπηλιωτοπούλου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ’ων η αίτηση.
Α. Ευσταθίου, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος Γ. Ιωάννου.
Cur. adv. vult.
HΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής αμφισβητεί το κύρος της απόφασης των καθ’ ων η αίτηση της 13/10/2000 σύμφωνα με την οποία τα Ενδιαφερόμενα Μέρη (Μαρία Λαμπρινού, Γιαννάκης Ιωάννου και Γεωργία Φωκαΐδου) διορίστηκαν στη μόνιμη θέση του Βοηθού Γραφείου (Γενικό Βοηθητικό Προσωπικό) και τα ενδιαφερόμενα μέρη (Γαβριήλ Σάμμουτος και Σταύρος Χρυσαφιάδης) διορίστηκαν με δοκιμασία στη θέση του Βοηθού Γραφείου (Γενικό Βοηθητικό Προσωπικό).
(α) Τα γεγονότα
Ο αιτητής υπηρέτησε στη Δημόσια Υπηρεσία από τις 6/6/83 ως ωρομίσθιος υπάλληλος και από την 1/10/89 ως έκτακτος. Ο διορισμός του την 2/9/91 στη θέση του Βοηθού Γραφείου (Βοηθητικό Προσωπικό) αναδρομικά από τις 25/1/91 ακυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο, αφού ο Νόμος περί Εκτάκτων Υπαλλήλων (Διορισμός σε Δημόσιες Θέσεις) αρ. 4/91, πάνω στις πρόνοιες του οποίου βασίσθηκε ο διορισμός του (όπως επίσης και των ενδιαφερόμενων μερών Λαμπρινού, Ιωάννου και Φωκαΐδου) κρίθηκε ως αντισυνταγματικός.
Ακολούθως οι καθ’ ων η αίτηση προέβηκαν στη δημοσίευση πέντε θέσεων Βοηθού Γραφείου σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 3(2) του περί Πληρώσεως Κενωθεισών Θέσεων στη Δημόσια Υπηρεσία (Ειδικές Διατάξεις) Νόμου αρ. 28(Ι)/98. Προς τούτο υποβλήθηκαν 174 αιτήσεις μεταξύ των οποίων και εκείνη του αιτητή. Μετά την εξέταση των αιτήσεων και τον αποκλεισμό εκείνων που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις του σχεδίου υπηρεσίας, οι καθ’ων η αίτηση κάλεσαν σε προφορική εξέταση τους 14 υποψηφίους που πληρούσαν τις απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας και τις πρόνοιες του �άρθρου 4 του Νόμου. Στην πιο πάνω συνεδρία παρέστη και η Αναπληρωτής Διευθύντρια της Υπηρεσίας Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού η οποία συμμετείχε στην προφο[*302]ρική εξέταση και αξιολόγησε την απόδοση του αιτητή ως “πολύ καλή +”, την απόδοση των ενδιαφερόμενων μερών ως “εξαίρετη”, εκτός από εκείνη της Μαρίας Λαμπρινού που την θεώρησε ως “πάρα πολύ καλή”.
Ακολούθως οι καθ’ ων η αίτηση αφού έκριναν ότι όλοι οι υποψήφιοι κατείχαν το πλεονέκτημα της πείρας (που περιορίσθηκε μόνο σε πείρα ενός χρόνου αφού τα καθήκοντα της θέσης ήταν πολύ απλά), προχώρησαν στην αξιολόγηση των υποψηφίων με τις πιο κάτω παρατηρήσεις.
“ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΗΣ Χριστάκης (Αιτητής): Σχεδόν πολύ καλός. Σχετικά καλές γνώσεις σ’ ό,τι αφορά τα καθήκοντα και ευθύνες της θέσης Βοηθού Γραφείου. Δύσκολα έπαιρνε θέση σε απλά προβλήματα που τέθηκαν και η κρίση του ήταν περιορισμένη. Πρόσωπο με περιορισμένες δυνατότητες.
ΣΑΜΜΟΥΤΟΣ Γαβριήλ (Ενδιαφερόμενο μέρος): Εξαίρετος. Πλήρως ενημερωμένος για τα καθήκοντα και ευθύνες της θέσης Βοηθού Γραφείου. Επικοινωνεί με σιγουριά και άνεση. Σαφής και αποφασιστικός στην κρίση του.
ΦΩΚΑΪΔΟΥ Γεωργία (Ενδιαφερόμενο μέρος): Εξαίρετη. Άνετη στην επικοινωνία. Οι απαντήσεις της ήταν ορθές και τεκμηριωμένες και έχει πλήρη επίγνωση του ρόλου της θέσης Βοηθού Γραφείου. Σοβαρή, θετική και με αυτοπεποίθηση.
ΧΡΥΣΑΦΙΑΔΗΣ Σταύρος (Ενδιαφερόμενο μέρος): Εξαίρετος. Εξαίρετη αντίληψη του ρόλου της θέσης Βοηθού Γραφείου. Εκφράζεται με άνεση, διαθέτει κρίση και παίρνει θέση με αποφασιστικότητα. Ώριμος και ευγενής.
ΙΩΑΝΝΟΥ Γιαννάκης (Ενδιαφερόμενο μέρος): Πάρα πολύ καλός. Έχει πάρα πολύ καλή αντίληψη των ευθυνών της θέσης Βοηθού Γραφείου. Επικοινωνεί άνετα, ευγενής, με αρκετή αυτοπεποίθηση.
ΛΑΜΠΡΙΝΟΥ Μαρία (Ενδιαφερόμενο μέρος): Πάρα πολύ καλή. Πολύ ικανοποιητικές γνώσεις σ’ ό,τι αφορά τα βασικά καθήκοντα και ευθύνες της θέσης Βοηθού Γραφείου. Επικοινωνεί αρκετά άνετα, είναι ευγενής και με πολύ καλή αντίληψη.”
Με βάση τα στοιχεία που υπήρχαν ενώπιον της Επιτροπής, οι καθ’ων η αίτηση προέβηκαν στο διορισμό των ενδιαφερόμενων με[*303]ρών με το πιο κάτω σκεπτικό:
“... η Επιτροπή σημείωσε ότι οι Σάμμουτος Γαβριήλ, Φωκαΐδου Γεωργία και Χρυσαφιάδης Σταύρος χαρακτηρίστηκαν ως εξαίρετοι στην ενώπιόν της προφορική εξέταση, που ήταν το ψηλότερο επίπεδο αξιολόγησής της, δεν υστερούν σε προσόντα, διαθέτουν το πλεονέκτημα και γενικά υπερέχουν των άλλων υποψηφίων.
Σ’ ό,τι αφορά τους Ιωάννου Γιαννάκη και Λαμπρινού Μαρία, η Επιτροπή σημείωσε ότι αυτοί χαρακτηρίστηκαν ως Πάρα πολύ καλοί στην ενώπιόν της προφορική εξέταση, σε ψηλότερο δηλαδή επίπεδο από τους μη επιλεγέντες, δεν υστερούν σε προσόντα, διαθέτουν το πλεονέκτημα και γενικά υπερέχουν.”
(β) Εξέταση των λόγων της προσφυγής
Με την παρούσα προσφυγή ο αιτητής προβάλλει την ορθότητα της πιο πάνω απόφασης των καθ’ων η αίτηση της 13/10/2000 γιατί σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του,
(i) Υπάρχει έλλειψη αιτιολογίας ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη υπερέχουν των άλλων υποψηφίων,
(ii) Η κρίση των καθ’ ων η αίτηση για την απόδοση των υποψηφίων στην προφορική συνέντευξη αποτέλεσε αποφασιστικό στοιχείο κρίσης.
(iii) Υπάρχει έλλειψη αιτιολογίας στη γενική εντύπωση των μελών της Επιτροπής για την απόδοση των υποψηφίων στην προφορική συνέντευξη, και γιατί
(iv) Υπάρχει έλλειψη δέουσας έρευνας αναφορικά με το προσόν της “καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας”,
(i) Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι οι καθ’ων η αίτηση παραγνώρισαν τη δεκαετή πείρα του στη θέση του Βοηθού Γραφείου έναντι των ενδιαφερόμενων προσώπων Γαβριήλ Σάμμουτου και Σταύρου Χρυσαφιάδη, που διορίστηκαν με δοκιμασία στη θέση του Βοηθού Γραφείου.
Στο περιεχόμενο του σχετικού φακέλου υπάρχει αναφορά της αξιολόγησης των υποψηφίων κατά την προφορική συνέντευξη που είναι αρκετά διαφωτιστική ως προς την απόδοση ενός εκά[*304]στου, όπου τα ενδιαφερόμενα μέρη Σάμμουτος και Χρυσαφιάδης κρίθηκαν ως εξαίρετοι σε αντίθεση με τον αιτητή που κρίθηκε ως σχεδόν πολύ καλός. Μπορεί ο αιτητής να υπερείχε ως προς το πλεονέκτημα της πείρας με τα καθήκοντα της θέσης, αλλά το στοιχείο αυτό δεν θα μπορούσε να υπερισχύσει της αξιολόγησης που βασίστηκε στη γενική εικόνα που παρουσίασαν τα ενδιαφερόμενα μέρη στην προφορική συνέντευξη, εφόσον λήφθηκε υπόψη ότι τα καθήκοντα της θέσης ήταν πολύ απλά και δεν χρειαζόταν περίοδος μεγαλύτερη των 12 μηνών για να καταστεί κάποιος αποδοτικός σε αυτή τη μορφή και επίπεδο εργασίας. Συνακόλουθα η εισήγηση αυτή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
(ii) Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι δόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στην προφορική συνέντευξη των υποψηφίων. Έχει τονισθεί επανειλημμένα σε σειρά αποφάσεων ότι σε περιπτώσεις πρώτου διορισμού μπορεί να δοθεί αυξημένη βαρύτητα στην απόδοση των υποψηφίων σε προφορικές συνεντεύξεις, όταν η προσωπικότητα και οι ικανότητες του υποψηφίου είναι σημαντικές για την εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης. (Ίδε Αριστοκλέους ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 673).
Ανεξάρτητα από τα καθήκοντα της θέσης που δεν απαιτούσαν την κατοχή εξειδικευμένων προσόντων, το γεγονός ότι οι καθ’ων η αίτηση βασίστηκαν σε μεγάλο βαθμό στις εντυπώσεις της προφορικής συνέντευξης, δεν επενεργεί σε βάρος της απόφασης που λήφθηκε. Η όσο το δυνατό καλύτερη επιλογή υποψηφίων έστω και σε χαμηλές θέσεις, δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί ως ορθή κάτω από τις περιστάσεις.
(iii) Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι υπάρχει έλλειψη αιτιολογίας στη γενική εντύπωση για την απόδοση των υποψηφίων στην προφορική συνέντευξη. Η εισήγηση αυτή είναι ανεδαφική. Από τα σχετικά πρακτικά φαίνεται καθαρά ότι η αιτιολογία που προβάλλεται είναι ικανοποιητική.
(iv) Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι οι καθ’ ων η αίτηση δεν προέβηκαν στη δέουσα έρευνα αναφορικά με το ερώτημα αν οι διορισθέντες κατείχαν το απαιτούμενο προσόν της κατοχής καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας. Το σχέδιο υπηρεσίας απαιτούσε μεταξύ άλλων και “πολύ καλή γνώση της Ελληνικής και καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας”. Είναι η θέση του αιτητή ότι οι διορισθέντες δεν ρωτήθηκαν και δεν προσκόμισαν οποιοδήποτε πιστοποιητικό που θα υπεδείκνυε ότι κατείχαν καλά την Αγγλική γλώσσα. Η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ’ων η αίτηση υποστήριξε ότι η κατοχή του πιο [*305]πάνω προσόντος τεκμαίρεται από το γεγονός ότι όλοι οι υποψήφιοι ήταν απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και κατείχαν το απολυτήριο Γυμνασίου.
Από τα στοιχεία που έχουν παρουσιασθεί φαίνεται ότι το θέμα της κατοχής καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας δεν απασχόλησε τους καθ’ων η αίτηση. Έχει τονισθεί επανειλημμένα ότι η διαπίστωση της κατοχής των προσόντων ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια του διοικητικού οργάνου. (Ίδε Επαμεινώνδας ν. ΡΙΚ κ.ά. (1998) 3 Α.Α.Δ. 376). Η υποχρέωση διεξαγωγής έρευνας από το διοικητικό όργανο στις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία που καταδεικνύουν την επάρκεια γνώσης μιας γλώσσας έχει υποδειχθεί σε αρκετές αποφάσεις. (Ίδε Χ" Γιάννη κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 317).
Στην παρούσα περίπτωση το συμπέρασμα κατοχής της καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας κατ’ επίκληση τεκμηρίου δεν είναι επιτρεπτό. Οι καθ’ων η αίτηση έπρεπε να διεξαγάγουν τη δέουσα έρευνα για να διαπιστώσουν αν οι υποψήφιοι κατείχαν το συγκεκριμένο προσόν του σχεδίου υπηρεσίας. Η παράλειψη διεξαγωγής της δέουσας έρευνας αναφορικά με την κατοχή καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας καθιστά την απόφαση τρωτή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει για τον πιο πάνω λόγο. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται. Οι καθ’ ων η αίτηση διατάσσονται να καταβάλουν τα έξοδα του αιτητή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο