ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1131/02
12 Μαϊου, 2004
Αναφορικά με τα άρθρα 28, 29 και 146 του Συντάγματος.
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ/στής]
Αρχιμανδρίτης Ιωάννης Ιωάννου
< I>Αιτητής,
ν.
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΚπαιδευτικής Υπηρεσίας,
< I>Καθ΄ ης η αίτηση.
― ― ― ―
Α.Σ. Αγγελίδης, για τον αιτητή
Λ. Ουστά, για τους καθ΄ων η αίτηση
― ― ― ―
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Ο αιτητής είναι καθηγητής Θρησκευτικών στη Μέση Εκπαίδευση από την 1.9.2002. Το σχολικό έτος 2000 – 2001 εργάστηκε με σύμβαση σε σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης. Προηγουμένως και συγκεκριμένα από 1.7.1989 μέχρι 9.1.2000 εργάστηκε στο Γραφείο Θρησκευτικής Διαφώτισης της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου.
Ζήτησε από την Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας την αναγνώριση της προϋπηρεσίας του στο εν λόγω Γραφείο, επισυνάπτοντας βεβαίωση υπογραμμένη από τον Μητροπολίτη Πάφου, σχετικά με τα καθήκοντα που ασκούσε.
Η ΕΕΥ εξέτασε το αίτημά του σε συνεδρία της ημερομηνίας 11.7.2002, αφού έλαβε υπόψη το περιεχόμενο της βεβαίωσης αυτής και τα άλλα στοιχεία που υπήρχαν στον ατομικό του φάκελο. Αποφάσισε και τον πληροφόρησε τα πιο κάτω:
«(1) Αδυνατεί (η Επιτροπή) να αναγνωρίσει ως προϋπηρεσία τις δραστηριότητες που περιγράφονται στην πέμπτη παράγραφο της πιο πάνω βεβαίωσης. Τα εν λόγω καθήκοντα στο Γραφείο Θρησκευτικής Διαφώτισης της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου είχαν διοικητικό χαρακτήρα και δεν εμπίπτουν στις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας.
(ΙΙ) Η Επιτροπή μπορεί να του αναγνωρίσει ως προϋπηρεσία, σύμφωνα με τις πρόνοιες της εκπαιδευτικής νομοθεσίας, το χρόνο που αφιέρωσε για διδασκαλία σε Κατηχητικά Σχολεία και σε Κύκλους Μελέτης Αγίας Γραφής. Για να συμβεί κάτι τέτοιο πρέπει να καταθέσει στοιχεία από τα οποία να είναι δυνατόν να υπολογιστεί ο χρόνος που αφιερώθηκε κατ΄έτος στις πιο πάνω δραστηριότητες. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ονομαστούν τα Κατηχητικά Σχολεία και οι Κύκλοι Μελέτης Αγίας Γραφής στους οποίους δίδαξε κατά έτος και να δοθούν στοιχεία για τον αριθμό των εργάσιμων εβδομάδων και της εβδομαδιαίας απασχόλησης για κάθε έτος ξεχωριστά
.»Για να γίνει αντιληπτή η απόφαση της ΕΕΥ παραθέτω την πέμπτη παράγραφο της βεβαίωσης που υπέβαλε ο αιτητής, η οποία αναφέρεται σε καθήκοντα που άσκησε στο Γραφείο Θρησκευτικής Διαφώτισης και τα οποία κρίθηκαν διοικητικά:
«Καθήκοντα του στο Γραφείο Θρησκευτικής διαφωτίσεως ήταν: από το 1989 μέχρι το 2000 υπεύθυνος πνευματικής – κατηχητικής κίνησης της Μητροπολιτικής Περιφερείας Πάφου. Διένειμε τα βοηθήματα στους κατηχητές και στους κυκλάρχες, είχε την εποπτεία για την εκτύπωση και διανομή των διαφόρων εντύπων και εποπτικών μέσων και ό,τι άλλο ήτο χρήσιμον και αναγκαίον για την ομαλή λειτουργία των κατηχητικών σχολείων και των κύκλων νέων – νεανίδων Μελέτης Αγίας Γραφής. Συμβουλές και νουθεσίες προς τα νέα ζευγάρια πριν από το γάμο. Διάφορες ομιλίες κοινωνικού και θρησκευτικού περιεχομένου σε σωματεία και οργανώσεις. Απασχόληση στο Νεανικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως Πάφου ως ειδικού συμβούλου προς τους νέους με σκοπό την προσέγγιση των νέων και νεανίδων προς την Εκκλησία και τα μυστήριά της και μέσα από την φιλική σχέση έδινε συμβουλές για την επίλυση των διαφόρων προβλημάτων τους που τους απασχολούσαν είτε οικογενειακά, οικονομικά είτε προσωπικά – επαγγελματικά που αφορούσαν στη μόρφωσή και στην επιτυχία των εξετάσεών τους καθώς και στην επαγγελματικής τους αποκατάσταση.»
Η ΕΕΥ κοινοποίησε την απόφασή της αυτή στον αιτητή με επιστολή της ημερομηνίας 12.7.2002.
Ο αιτητής απέστειλε στη συνέχεια στην ΕΕΥ αναλυτικό κατάλογο των Κατηχητικών Σχολείων και των Κύκλων Μελέτης της Αγίας Γραφής κατ΄έτος, στα οποία είχε διδάξει, μαζί με βεβαιώσεις των τοπικών εκκλησιαστικών επιτροπών καθώς και βεβαίωση του Διευθυντή του Κέντρου Νεότητας της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου ότι ο αιτητής, στο χρόνο που αναφέρεται, ασχολήθηκε με τη διαπαιδαγώγηση και καθοδήγηση παιδιών Δημοτικής, Μέσης και Λυκειακής εκπαίδευσης.
Η ΕΕΥ επανεξέτασε το αίτημά του σε συνεδρία της ημερομηνίας 9.9.2002. Αφού μελέτησε τα νέα στοιχεία που υποβλήθηκαν αποφάσισε τα ακόλουθα:
«(Ι) Σύμφωνα με τους περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών (Καθορισμός Αναγνωρισμένης Υπηρεσίας για Σκοπούς Διορισμού Προαγωγής και Προσαυξήσεων) Κανονισμούς του 1997 να του αναγνωρίσει, από 1.9.2002 την προϋπηρεσία του στο Γραφείο της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου η οποία αφορούσε υπηρεσία σε Κατηχητικά Σχολεία και Κύκλους Γραφής κατά το ήμισυ για σκοπούς προαγωγής και στο ακέραιο για σκοπούς μείωσης ωραρίου.
(ΙΙ) Συναφώς, η εν λόγω προϋπηρεσία του ανέρχεται σε 6 χρόνια, 6 μήνες και 14 ημέρες για σκοπούς μείωσης ωραρίου και σε 3 χρόνια, 3 μήνες και 7 ημέρες για σκοπούς προαγωγής.
(ΙΙΙ) Αναλυτικά η συνολική εκπαιδευτική υπηρεσία του μέχρι τις 31.8.2002 ανέρχεται για σκοπούς μείωσης ωραρίου σε 7 χρόνια, 9 μήνες και 26 ημέρες και για σκοπούς προαγωγής σε 4 χρόνια, 6 μήνες και 19 ημέρες.»
Κοινοποίησε την απόφασή της αυτή στον αιτητή με επιστολή της ημερομηνίας 20.9.2002.
Στη συνέχεια ακολούθησε, όπως προκύπτει από τα γεγονότα ενώπιον του Δικαστηρίου, επιστολή του δικηγόρου του αιτητή ημερομηνίας 15.10.2002, στην οποία ανέφερε:
«Α) Η αναλυτική αναφορά στην προϋπηρεσία, δε συμπίπτει με το συνολικό χρόνο που αναγνωρίστηκε τελικά ως προϋπηρεσία.
Β) Κύρια όμως η περίοδος εκάστου μαθήματος είναι 45 λεπτά και άρα εσφαλμένα υπολογίστηκε η συνολική προϋπηρεσία του με βάση εξηντάλεπτη περίοδο διδασκαλίας.»
Η ΕΕΥ με επιστολή της ημερομηνίας 13.1.2003 απάντησε στον αιτητή τα ακόλουθα:
«2. Όσον αφορά το ερώτημα (α) της επιστολής σας ημερομηνίας 15.10.2002 σας αναφέρω ότι η προϋπηρεσία του πελάτη σας Αρχιμανδρίτη Ιωάννη Ιωάννου στο Γραφείο της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου ανέρχεται σε 6 χρόνια, 6 μήνες και 14 ημέρες για σκοπούς μείωσης ωραρίου και σε 3 χρόνια, 3 μήνες και 7 ημέρες για σκοπούς προαγωγής και όχι όπως εκ παραδρομής περιγράφεται στην παράγραφο 3 της εν λόγω επιστολής.
3. Πληροφορείσθε επίσης ότι η συνολική εκπαιδευτική υπηρεσία του πελάτη σας μέχρι τις 31.8.2002 ανέρχεται για σκοπούς μείωσης ωραρίου σε 7 χρόνια, 9 μήνες και 26 ημέρες και για σκοπούς προαγωγής σε 4 χρόνια, 6 μήνες και 19 ημέρες και όχι όπως εκ παραδρομής περιγράφεται στην παράγραφο 4 της εν λόγω επιστολής.
Περαιτέρω όσον αφορά το ερώτημα (β) της προαναφερόμενης επιστολής, η Επιτροπή επιθυμεί να σας πληροφορήσει ότι, ενόψει της καταχώρησης της προσφυγής αρ. 538/2002 εκ μέρους του πελάτη σας, θα αναμένει τη δικαστική απόφαση για να ενεργήσει ανάλογα.»
Αυτό που προσβάλλει ο αιτητής με την προσφυγή αυτή είναι την απόφαση της ΕΕΥ να μην αναγνωρίσει όλη την προϋπηρεσία του αιτητή στο Γραφείο Θρησκευτικής Διαφώτισης, γιατί έκρινε ότι τα καθήκοντα που αναφέρθηκαν στην πέμπτη παράγραφο της βεβαίωσης που υπέβαλε ήταν διοικητικά.
Ισχυρίστηκε ότι η ΕΕΥ ερμήνευσε λανθασμένα τον Κανονισμό 3(1)(στ)(ι) των περί Εκπαιδευτικών Λειτουργών (Καθορισμός Αναγνωρισμένης Υπηρεσίας για Σκοπούς Διορισμού, Προαγωγής και Προσαυξήσεων) Κανονισμών του 1997 (ΚΔΠ 382/97) ο οποίος καθορίζει:
«3(1) Εκτός από τις περιπτώσεις στις οποίες προβλέπεται διαφορετικά στο Νόμο και τηρουμένων των υπόλοιπων διατάξεων των Κανονισμών αυτών, αναγνωρισμένη υπηρεσία ή προϋπηρεσία για σκοπούς διορισμού, προαγωγής και προσαυξήσεων λογίζεται ότι περιλαμβάνει επίσης την εκπαιδευτική υπηρεσία, εφόσον είναι υπηρεσία ή προϋπηρεσία –
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(στ)(ι) Στα γραφεία της Θρησκευτικής Διαφωτίσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής και των Ιερών Μητροπόλεων Κύπρου που, σύμφωνα με σχετική βεβαίωση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής ή των οικείων Ιερών Μητροπόλεων, εμπεριέχει το στοιχείο της διαπαιδαγώγησης και της καθοδήγησης.
(ιι) Η εν λόγω υπηρεσία υπολογίζεται κατά το ήμισυ της πραγματικής υπηρεσίας για σκοπούς προαγωγής και στο ακέραιο για σκοπούς εφαρμογής συμφωνίας μείωσης των ωρών διδασκαλίας, αν υπάρχει.»
Είναι η θέση του δικηγόρου του αιτητή ότι τα καθήκοντα του τελευταίου ως υπεύθυνου της πνευματικής – κατηχητικής κίνησης της Μητροπολιτικής Περιφέρειας Πάφου, όπως και να συμβουλεύει νέα ζευγάρια πριν από το γάμο, να παρουσιάζει ομιλίες κοινωνικού και θρησκευτικού περιεχομένου σε σωματεία και οργανώσεις, να είναι ειδικός σύμβουλος προς τους νέους με σκοπό την προσέγγιση τους προς την εκκλησία και τα μυστήρια της και να τους δίνει συμβουλές για την επίλυση διαφόρων προβλημάτων που τους απασχολούσαν ως σύμβουλος του Νεανικού Κέντρου της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου εμπεριέχουν το στοιχείο της διαπαιδαγώγησης και της καθοδήγησης όπως απαιτεί ο Κανονισμός 3(1)(στ)(ι). Υποστήριξε πως ο Κανονισμός αυτός δεν απαιτεί η υπηρεσία στα Γραφεία της Θρησκευτικής Διαφώτισης να είναι αποκλειστικά σε διδασκαλία.
Η δικηγόρος της καθ΄ης η αίτηση πρόβαλε ότι τα καθήκοντα του αιτητή για την εποπτεία, όσο αφορά την εκτύπωση και τη διανομή των διαφόρων εντύπων και εποπτικών μέσων για τη λειτουργία των Κατηχητικών Σχολείων και των Κύκλων Μελέτης της Αγίας Γραφής είχαν διοικητικό χαρακτήρα.
Με απασχόλησε ιδιαίτερα το ποια απόφαση της ΕΕΥ είναι εκτελεστή. Αυτή της 11.7.2002 ή εκείνη της 9.9.2002; Όταν η ΕΕΥ προέβηκε σε επανεξέταση του αιτήματος στις 9.9.2002, μελέτησε τα στοιχεία που υποβλήθηκαν για τη διδασκαλία του αιτητή σε Κατηχητικά Σχολεία και σε Κύκλους Μελέτης Αγίας Γραφής. Η διαφωνία όμως του αιτητή αφορά τον υπόλοιπο χρόνο της προϋπηρεσίας του σχετικά με τα καθήκοντα που κρίθηκαν από την ΕΕΥ διοικητικά ήδη με την απόφασή της της 11.7.2002. Διαπίστωσα όμως ότι, στα στοιχεία που υποβλήθηκαν κατά την επανεξέταση, υπήρχε βεβαίωση του Διευθυντή του Κέντρου Νεότητας της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου για την απασχόληση του αιτητή ως συμβούλου στους νέους με σκοπό την προσέγγισή τους στην εκκλησία και την αντιμετώπιση προβλημάτων που τους απασχολούσαν. Θεώρησα ότι το νέο αυτό πραγματικό στοιχείο οδήγησε την ΕΕΥ σε νέα έρευνα, που όμως δεν άλλαξε την απόφασή της να αναγνωρίσει μόνο την υπηρεσία του αιτητή σε Κατηχητικά Σχολεία και Κύκλους Μελέτης Αγίας Γραφής.
Έκρινα ότι έγινε νέα έρευνα και κατέληξα ότι εκτελεστή είναι η απόφαση της 9.9.2002.
Συμφωνώ με το δικηγόρο του αιτητή. Ο Κανονισμός 3(1)(στ)(ι) απαιτεί η υπηρεσία στα Γραφεία της Θρησκευτικής Διαφώτισης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής και των Ιερών Μητροπόλεων Κύπρου να εμπεριέχει σύμφωνα με σχετική βεβαίωση αυτών το στοιχείο της διαπαιδαγώγησης και της καθοδήγησης.
Η ΕΕΥ αποφάσισε να αναγνωρίσει την προϋπηρεσία του αιτητή στο Γραφείο Θρησκευτικής Διαφώτισης της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου, η οποία αφορούσε σε Κατηχητικά Σχολεία και Κύκλους Μελέτης Αγίας Γραφής, αφού έκρινε ότι τα υπόλοιπα καθήκοντα που ασκούσε ο αιτητής ήταν διοικητικού χαρακτήρα. Η απόφασή της κρίνω ότι είναι ορθή ως προς τα καθήκοντα που ανέφερε στη γραπτή της αγόρευση η δικηγόρος της Δημοκρατίας. Τα υπόλοιπα καθήκοντα, όμως, που ανέφερε ο δικηγόρος του αιτητή στη δική του αγόρευση, κάθε άλλο παρά διοικητικά είναι. Οι συμβουλές νέων ζευγαριών πριν από το γάμο, η παρουσίαση ομιλιών Θρησκευτικού περιεχομένου, η προσέγγιση των νέων για να έρθουν κοντά στην εκκλησία, καθώς και οι συμβουλές του για την επίλυση διαφόρων προβλημάτων που τους απασχολούσαν, ασφαλώς και είχαν το στοιχείο της διαπαιδαγώγησης και της καθοδήγησης που απαιτεί ο Κανονισμός.
Ορθή είναι η παρατήρηση του δικηγόρου του αιτητή ότι ο Κανονισμός δεν απαιτεί η υπηρεσία στα Γραφεία αυτά να είναι αποκλειστικά σε διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών. Ως εκ τούτου, καταλήγω ότι η ΕΕΥ έδωσε εσφαλμένη ερμηνεία στον Κανονισμό αυτό.
Ο δικηγόρος του αιτητή προσβάλλει με το δεύτερο σκέλος του αιτητικού της προσφυγής του την παράλειψη της ΕΕΥ να απαντήσει στο ερώτημα (Β) της επιστολής του ημερομηνίας 15.10.2002, το περιεχόμενο της οποίας παρέθεσα πιο πάνω.
Η ΕΕΥ παρέλειψε να απαντήσει στο ερώτημα αυτό ενόψει, όπως ανέφερε, της καταχώρησης από τον αιτητή της προσφυγής 538/02. Δεν είναι αρμόδιο το Δικαστήριο να δώσει απάντηση στο θέμα αυτό, αλλά η ίδια η ΕΕΥ. Θεωρώ ότι η παράλειψη αυτή της ΕΕΥ πρέπει να ακυρωθεί. Διαπίστωσα ότι η προσφυγή στην οποία αναφέρθηκε η ΕΕΥ δεν ασκήθηκε από τον αιτητή. Εν πάση περιπτώσει όμως, σύμφωνα με το άρθρο 34 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν.158(1)/99), η υποχρέωση της αρμόδιας αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 29 του Συντάγματος, εξακολουθεί να υφίσταται, έστω και αν για το ίδιο θέμα έχει ασκηθεί προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Κάτω από το φως των πιο πάνω η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ του αιτητή και η επίδικη απόφαση και η παράλειψη κηρύττονται άκυρες.
Π. Αρτέμης, Δ.
/Χ.Π.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο