ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 25/2004)
12 Ιανουαρίου, 2006
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. IACOVOU BROTHERS (CONSTRUCTIONS) LTD,
2. ENVITEC A.E, ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
3. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Α. Κουντουρή, για τους Αιτητές.
Δ. Κούσιου, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Οι αιτητές ήταν μεταξύ των πέντε προσφοροδοτών που έλαβαν μέρος στο αρχικό στάδιο ακυρωθέντος διαγωνισμού και κλήθηκαν να υποβάλουν προσφορά με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης για τη μελέτη, κατασκευή και λειτουργία χώρου υγειονομικής ταφής και διαμετακομιστικού σταθμού οικιακών στερεών αποβλήτων στην Επαρχία Πάφου (στο εξής «το έργο»).
Μετά τη διαδικασία διατύπωσης σχολίων επί των εγγράφων του διαγωνισμού από τους ενδιαφερόμενους οίκους, εγκρίθηκε από τον Πρόεδρο του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κανονισμού 28(3), το διορθωμένο κείμενο του «Addendum 2» και τα τέσσερα έγγραφα του διαγωνισμού. Οι τεχνικές προτάσεις των τεσσάρων προσφοροδοτών, που τελικά υπέβαλαν προσφορά, παραδόθηκαν για αξιολόγηση στην Επιτροπή Αξιολόγησης.
Ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε με το σύστημα των δυο φακέλων και η Επιτροπή Αξιολόγησης, πρότεινε στην έκθεσή της, το άνοιγμα των οικονομικών φακέλων δυο μόνο προσφορών, της DECO S.p.A και της κοινοπραξίας ΤΟΜΗ Α.Τ.Ε. - ΒILFINGER BAUGESSELLSCHAFT m.b.Η. και ταυτόχρονα εισηγήθηκε την απόρριψη της προσφοράς της κοινοπραξίας των αιτητών λόγω της πιο κάτω απόκλισης από τους όρους των εγγράφων:
«Σύμφωνα με την παράγραφο 3.1 της προμελέτης το παρόν έργο της Α΄ φάσης περιλαμβάνει τα κύτταρα 1Α και 2Α μόνο. Η Β΄ φάση του έργου περιλαμβάνει τα κύτταρα 1Β και 2Β. Η συγκεκριμένη Κοινοπραξία προτείνει στην προσφορά της για πρώτη φάση ανάμεικτη χωροθέτηση κυττάρων και συγκεκριμένα ένα από την πρώτη φάση και ένα από τη δεύτερη φάση. Η Επιτροπή Αξιολόγησης θεώρησε την αυθαιρεσία αυτή πολύ σοβαρή απόκλιση από τους όρους των εγγράφων του διαγωνισμού. ................................................................................................................................................................................................................................................................ ..................................
Η βαθμολογία της Επιτροπής Αξιολόγησης για το Τεχνικό Μέρος είχε ως εξής:
Ονομα προσφοροδότη Ολική βαθμολογία
Προσφοροδότη
(α) Cybarco Ltd – Αρχιρόδον Α.Τ.Ε.-URBASER S.A. 66,45
(β) Deco S.p.A. 99,975
(γ) TOMH A.T.E.-BILFINGER BAUGESSELLSCHAFT m.b.H. 77,15
(δ) ENVITEC A.E. – A/ΦΟΙ ΙΑΚΩΒΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΙ ΛΤΔ ΔΕΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΘΗΚΕ»
Με απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών (ΚΣΠ) συστάθηκε ad hoc επιτροπή για να επαναξιολογήσει τις προσφορές, επειδή υπήρχαν αμφιβολίες για το πόσο σημαντικές και ουσιώδεις ήταν οι αποκλίσεις που αναφέρονταν στην έκθεση αξιολόγησης. Η ad hoc Επιτροπή, πρότεινε το άνοιγμα τριών οικονομικών φακέλων από αντίστοιχους προσφοροδότες. Εισηγήθηκε και αυτή την απόρριψη της προσφοράς των αιτητών με την πιο κάτω αιτιολογία:
«Η Ad-hoc Επ. διαπίστωσε ότι σύμφωνα με το Addendum 2, μέρος VI, Γενικά, παράγρ. 9 «Ο Προσφοροδότης είναι υποχρεωμένος να διαστασιολογήσει τα διάφορα συστήματα και να ακολουθήσει τις λύσεις που προτείνονται στον τόμο Δ και ότι θα προσφέρει κατ΄ ελάχιστο ότι περιγράφεται στον τόμο Δ.»
Η φράση «είναι υποχρεωμένος ..... να ακολουθήσει τις λύσεις που προτείνονται» δεσμεύει τον προσφοροδότη να μελετήσει και να κατασκευάσει τα δύο ενδιάμεσα κύτταρα τα οποία δείχνει το σχέδιο Τόπο 6 των Συμβούλων Μελετητών και όχι τα κύτταρα που προτείνει η κοινοπραξία.
Ως εκ τούτου η Ad-hoc Επ. θεωρεί την προσφορά της Κοινοπραξίας Envitec-Ιακώβου, άκυρη καθότι η επιλογή ενός λανθασμένου κυττάρου για την κατασκευή της πρώτης φάσης του Χ.Υ.Τ.Α. αποτελεί ουσιώδη απόκλιση από τις πρόνοιες των εγγράφων της προσφοράς.»
Το ΚΣΠ υιοθέτησε (3.9.03), τις εισηγήσεις της ad hoc Επιτροπής και άνοιξε τους οικονομικούς φακέλους των τριών προσφοροδοτών που ικανοποιούσαν τους ουσιώδεις όρους και τις προδιαγραφές του Τεχνικού Μέρους των εγγράφων του διαγωνισμού δηλαδή των (α) Cybarco Ltd - Αρχιρόδον Α.Τ.Ε.-URBASER S.A. (β) DEMO S.p.a. και (γ) ΤΟΜΗ Α.Τ.Ε. - BILFINGER BAUGESSELLSCHAFT m.b.H. Η προσφορά της ΤΟΜΗ Α.Τ.Ε. -BILFINGER BAUGESSELLSCHAFT m.b.H (ε.μ.) ήταν η φθηνότερη και συγκέντρωσε τη ψηλότερη σταθμισμένη βαθμολογία. Η Επιτροπή Αξιολόγησης, πρότεινε την κατακύρωση της προσφοράς στο ενδιαφερόμενο μέρος. Το ΚΣΠ υιοθέτησε την εισήγηση και στη συνεδρία του ημερ. 15.10.03 κατακύρωσε την προσφορά στην κοινοπραξία του ενδιαφερόμενου μέρους στο ποσό των Λ.Κ.4.750.000 για την κατασκευή και στο ποσό των Λ.Κ3.634.230 για λειτουργία και συντήρηση για περίοδο 10 ετών. Οι αιτητές με επιστολή τους ημερ. 10.10.03, ανέφεραν ότι δεν ήταν επιτρεπτό για τις αρμόδιες αρχές να θεωρήσουν τη λύση της προμελέτης, αναφορικά με το τρόπο πλήρωσης των κυττάρων σαν δεσμευτική και ζήτησαν τον άμεσο χειρισμό του θέματος.
Οι καθ’ ων η αίτηση εγείρουν προδικαστική ένσταση και ισχυρίζονται ότι οι αιτητές δεν έχουν έννομο συμφέρον εκ του γεγονότος ότι η προσφορά τους αποκλείστηκε επειδή δεν πληρούσε βασικό όρο του διαγωνισμού. Η ένσταση δεν ευσταθεί. Η νομιμότητα της κρίσης του ΚΣΠ ότι η προσφορά των αιτητών δεν πληρούσε βασικό όρο του διαγωνισμού και οι σχετικές εισηγήσεις της Επιτροπής Αξιολόγησης και της ad hoc Επιτροπής για το ουσιώδες του συγκεκριμένου όρου, αμφισβητούνται έντονα από τους αιτητές. Η προσφυγή των αιτητών στρέφεται εναντίον της απόφασης του αποκλεισμού τους ως εκτός προδιαγραφών. Το δε κύριο επίδικο θέμα είναι αν η προσφορά των αιτητών παραβίαζε πράγματι ουσιώδη όρο των εγγράφων του διαγωνισμού. Προδήλως οι αιτητές νομιμοποιούνται να προσβάλουν την επίδικη απόφαση επειδή οι λόγοι που προβάλλουν ανάγονται στον αποκλεισμό τους. (βλ. σχετικά αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας 4167/86 και 2772/86, Σπύρος Σταυρινίδης Λτδ ν. Υπ. Γεωργίας, Υποθ. αρ. 1112/99, ημερ. 9.7.02, Δημοκρατία ν. Δ. Αυλωνίτης και Υιοι Λτδ, (2000) 3ΑΑΔ,137).
Οι αιτητές εισηγούνται ότι τα έγγραφα των προσφορών δεν διαλαμβάνουν ως όρο την κατασκευή δύο συγκεκριμένων κυττάρων (Νο. 1Α και Νο. Α2) κατά την πρώτη φάση της εργολαβίας για την κατασκευή της λεκάνης του Χώρου της Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ), όπως λανθασμένα έκριναν οι καθ΄ ων οι αίτηση και απέκλεισαν την προσφορά τους. Προς τεκμηρίωση της εισήγησης τους, επικαλούνται τον τόμο Γ΄, τεύχος Γ1, σελ.15, των εγγράφων του διαγωνισμού όπου αναφέρεται,
«Η διαμόρφωση της λεκάνης του Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμάτων σχεδιάζεται επί ποινή αποκλεισμού με τους ακόλουθους περιορισμούς:
· Ολη η λεκάνη κατασκευάζεται επί υγιούς υποστρώματος. Σε περίπτωση που σε τμήμα της έκτασης υπάρχουν σήμερα μπάζα, αυτά θα απομακρυνθούν πλήρως και κατόπιν θα διαμορφωθεί η λεκάνη.
· Η μέγιστη επιτρεπόμενη κλίση των πρανών της λεκάνης είναι 1:3 (κατακόρυφα:οριζόντια).
· Η διαμόρφωση του πυθμένα είναι τέτοια, ώστε τα στραγγίσματα να οδηγούνται με βαρύτητα προς τις Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Στραγγισμάτων.
· Η ελάχιστη κλίση του πρωτεύοντος δικτύου συλλογής στραγγισμάτων είναι 5%.
· Η ελάχιστη κλίση του δευτερεύοντος δικτύου συλλογής στραγγισμάτων είναι 3%.
· Να επιτυγχάνεται η ελάχιστη απαιτούμενη χωρητικότητα του Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (550.000m3 η Α΄ φάση και 1.100.000 m3 το σύνολο του ΧΥΤΑ).
· Να επιτυγχάνεται περιμετρική επισκεψιμότητα της λεκάνης του Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων.
Κατά τα λοιπά η διαμόρφωση της λεκάνης του Χ.Υ.Τ.Α. αφήνεται στην κρίση των διαγωνιζομένων και πρέπει να γίνει με γνώμονα την βελτιστοποίηση των κατασκευαστικών και λειτουργικών παραμέτρων του Χ.Υ.Τ.Α.»
Υποστηρίζουν λοιπόν οι αιτητές πως σύμφωνα με τους τεχνικούς όρους, ο κάθε προσφοροδότης μπορούσε με την προσφορά του να επιλέξει ο ίδιος τη διαμόρφωση της λεκάνης άρα και τα κύτταρα που θα κατασκευάζονταν σε πρώτη φάση κατά τη δική του κρίση.
Η πιο πάνω εισήγηση δεν με βρίσκει σύμφωνο. Οι αιτητές παραγνωρίζουν το γεγονός ότι το έγγραφο του διαγωνισμού τροποποιήθηκε με το Addendum 2 όπου η τελευταία υποπαράγραφος της υποπαραγράφου 2.3.4. του Τόμου Γ1 έχει αφαιρεθεί. Εξάλλου, το συγκεκριμένο θέμα, επιλύεται με σαφήνεια στον Τόμο Δ (Προμελέτη) των εγγράφων του διαγωνισμού, όπου στη σελίδα 37 αναφέρεται,
«Ετσι αρχικά (στα πλαίσια της παρούσας εργολαβίας) προτείνεται να κατασκευαστούν τα δύο ενδιάμεσα κύτταρα (Νο 1Α και Νο 2Α) μόνο, τα οποία έχουν ωφέλιμη χωρητικότητα 600.000m3 περίπου και άρα επαρκούν για διάρκεια ζωής περίπου 11 ετών. Η επιφάνεια των κυττάρων αυτών ανέρχεται σε 51.000m2 περίπου και η διαμόρφωση τους απαιτεί 205.000m3ν εκσκαφών και 100.000m3 επιχώσεων περίπου. Από το ισοζύγιο χωματισμών της Α΄ Φάσης,, προκύπτει περίσσεια χωμάτων της τάξεως των 105.000m3 περίπου.
Η κατασκευή της Β΄ Φάσης του έργου (κύτταρα 1Β και 2Β), μπορεί να υλοποιηθεί μετά το πέρας της δεκαετίας έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η μακροχρόνια τεχνική αρτιότητα του έργου και παράλληλα να βελτιστοποιείται η οικονομικότητά του.»
Το σημαντικό όμως έγγραφο που μέσω της προμελέτης, ρητά κατέστησε την πιο πάνω προτεινόμενη κατασκευή συγκεκριμένων κυττάρων, ουσιώδη όρο του διαγωνισμού, είναι το Addendum 2. Στο Μέρος VI, υπό τον τίτλο «Γενικά» στην παρ. 9 διευκρινίζεται ότι:
«9. Διευκρινίζεται ότι ο τόμος Δ αποτελεί μέρος των απαιτήσεων του εργοδότη και ο προσφοροδότης είναι υποχρεωμένος να προμηθεύσει και τοποθετήσει όλα τα υλικά που περιγράφονται και προδιαγράφονται στον τόμο Δ. Επίσης είναι υποχρεωμένος να διαστασιολογήσει τα διάφορα συστήματα και να ακολουθήσει τις λύσεις που προτείνονται στον τόμο Δ και ότι θα προσφέρει κατ΄ ελάχιστο, ότι περιγράφεται στον τόμο Δ.»
Εχω τη γνώμη πως με τη φράση αυτή καθίσταται πλέον υποχρεωτικό για τους προσφοροδότες να μελετήσουν και να κατασκευάσουν τα δυο ενδιάμεσα κύτταρα που προτείνονται στην «Προμελέτη». Σημειώνω επίσης ότι οι αιτητές, όπως και όλοι οι προσφοροδότες, ήταν ενήμεροι του συγκεκριμένου Addendum και υπέβαλαν μάλιστα και παρατηρήσεις σχετικά με αυτό.
Διαπιστώνω επίσης ότι δεν προκύπτει θέμα σύγκρουσης ή ασυμφωνίας μεταξύ των τευχών προσφοροδότησης ώστε να εξεταστεί αν έχει προτεραιότητα ο τόμος Γ1 (ειδικές τεχικές προδιαγραφές) ή ο Τόμος Δ. Ο τόμος Γ1 (ειδικές τεχνικές προδιαγραφές ) σελ.15 υπό τον τίτλο «Διαμόρφωση Λεκάνης ΧΥΤΑ» αναφέρεται στις γενικές εργασίες που πρέπει να γίνουν επί ποινή αποκλεισμού, ενώ ο Τόμος Δ με τα επισυναπτόμενα σε αυτό αρχιτεκτονικά σχέδια, προκαθορίζει τα σημεία τοποθέτησης των κυττάρων στην Α και Β φάση καθώς και τη σειρά με την οποία θα κατασκευάζονταν. Συνεπώς τα δυο έγγραφα δεν αναφέρονται στο ίδιο τεχνικό πεδίο εφαρμογής.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, θεωρώ ότι η απόφαση των καθ’ ων η αίτηση να αποκλείσουν την προσφορά των αιτητών λόγω της ανάμεικτης χρήσης κυττάρων που πρότειναν, η οποία συνιστούσε ουσιώδη παρέκκλιση από τεχνικό όρο της προκήρυξης, ήταν εύλογα επιτρεπτή και νόμιμη. Οι καθ’ ων η αίτηση ερεύνησαν όλα τα στοιχεία και απέκλεισαν τους αιτητές δίνοντας την δέουσα αιτιολογία.
Η προσφυγή κρίνεται ως μη παραδεκτή και απορρίπτεται με έξοδα.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο