ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπóθεση Αρ. 316/2004)
23 Μαρτίου, 2006
[ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΖΩΟΥΛΑ ΣΚΟΡΔΗ,
Αιτήτρια,
ν.
ΔΗΜΟΥ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ,
Καθ΄ου η Αίτηση.
Α. Γαβριηλίδης για Α. Σκορδή, για την Αιτήτρια.
Μ. Μουαΐμης, για τον Καθ΄ου η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Η αιτήτρια είναι εγγεγραμμένη ιδιοκτήτρια, από τις 4.11.2003, του κτήματος υπ’ αριθμό Τεμαχίου 325 του Φ/Σχ. 2-297-373, στο Παραλίμνι.
Στις 14.12.2000, μετά από αίτηση των τότε ιδιοκτητών, το τεμάχιο απέκτησε δικαίωμα διαβάσεως πλάτους 3,66 μέτρων επί του ακινήτου με αρ. τεμαχίου 326, το οποίο είναι χαλίτικο. Το δικαίωμα αυτό ενεγράφη εις τον τίτλο που εκδόθηκε στο όνομα της αιτήτριας στις 4.11.2003.
Στις 28.3.2003 οι τότε ιδιοκτήτες του τεμαχίου υπέβαλαν στον καθ’ ου η αίτηση Δήμο, αίτηση για άδεια οικοδομής μιας κατοικίας.
Ο καθ’ ου η αίτηση Δήμος με επιστολή του, ημερ. 13.1.2004, απέρριψε την αίτηση για άδεια οικοδομής αναφέροντας τα εξής:-
«Αναφέρομαι στην αίτηση σας για άδεια οικοδομής στο τεμάχιο με αρ. 325 του Φ/Σχ. 2-297-373 και σας πληροφορώ ότι η αίτηση σας απορρίπτεται, γιατί το τεμάχιο σας δεν διαθέτει ικανοποιητική προσπέλαση στο δημόσιο δρόμο, σύμφωνα με τον Κανονισμό 15Β(1). Συγκεκριμένα το δικαίωμα διάβασης όπως έχει εγγραφεί και σύμφωνα με το σχέδιο αυτού, δεν κρίνεται ικανοποιητική προσπέλαση, τόσο στο σημείο του εγγεγραμμένου δρόμου, όσο και στο σημείο κατάληξης του με το τεμάχιο σας.»
Εναντίον της πιο πάνω απόφασης του Δήμου η αιτήτρια καταχώρησε την παρούσα προσφυγή, ζητώντας την ακόλουθη θεραπεία:-
«Δήλωση ότι η απόφαση του καθ ’ου η Αίτηση που περιέχεται στην επιστολή του ημερομηνίας 13.1.2004 σύμφωνα με την οποία η αίτηση Β131/2003 ημερομηνίας 28.3.2003 για άδεια οικοδομής στο τεμάχιο αρ. 325 του Φ/Σχεδίου 2-297-373 στο Παραλίμνι απορρίφθηκε, είναι άκυρη και παράνομη και χωρίς οποιαδήποτε νομική ισχύ ή αποτέλεσμα.»
Ο ευπαίδευτος συνήγορος της αιτήτριας προβάλλει στη γραπτή του αγόρευση, ως πρώτο λόγο ακύρωσης, την κακή σύνθεση του διοικητικού οργάνου που έλαβε την επίδικη απόφαση.
Είναι ο ισχυρισμός της αιτήτριας ότι ο Δημοτικός Μηχανικός παρέστη στην επίδικη συνεδρία της Εκτελεστικής Επιτροπής του Δήμου, που έλαβε την επίδικη απόφαση και συνέστησε την απόρριψη της αίτησης της, παρέμεινε στη συνεδρία και κατά τη λήψη της, χωρίς αρμοδιότητα και χωρίς να είναι μέλος της.
Από το διοικητικό φάκελο της υπόθεσης, είναι φανερό ότι ο Δημοτικός Μηχανικός παρίστατο κατά την συνεδρία που λήφθηκε η επίδικη απόφαση και δεν φαίνεται να απεχώρησε έγκαιρα πριν την λήψη της.
Ο περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμος (Ν.158(1)/1999) αναφέρει στα εδάφια 1 και 2 του άρθρου 21 τα εξής:-
«21.-(1) Το συλλογικό διοικητικό όργανο πρέπει να συνεδριάζει με νόμιμη σύνθεση. Δεν είναι νόμιμα συντεθειμένο, αν στη συνεδρίασή του παρίσταται πρόσωπο που δεν είναι εξουσιοδοτημένο από το νόμο, έστω και αν δεν έλαβε μέρος στην ψηφοφορία, εκτός αν πρόκειται για υπάλληλο που είναι αρμόδιος για την τήρηση των πρακτικών.
(2) Δε συνιστά κακή σύνθεση του οργάνου η παρουσία στη συνεδρία του συλλογικού διοικητικού οργάνου αρμόδιων υπηρεσιακών ή άλλων προσώπων με σκοπό την παροχή κατατοπιστικών πληροφοριών ή την προσαγωγή στοιχείων, εφόσον αυτά αποχωρήσουν πριν από τη διαβούλευση για λήψη της απόφασης.»
Ο πιο πάνω νόμος ουσιαστικά έχει επικυρώσει με τις πρόνοιες του την προηγούμενη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί του θέματος.
Στην απόφαση της Ολομέλειας Πανεπιστήμιο Κύπρου ν. Κωνσταντίνου κ.ά. (1994) 3 Α.Α.Δ. 145 στη σελίδα 155 αναφέρονται και τα εξής τα οποία επικυρώνουν και προηγούμενη νομολογία:-
«Σύμφωνα με τη γενική αρχή που διέπει τη σύνθεση των συλλογικών οργάνων της Διοίκησης, στη συνεδρία – σύσκεψη που λαμβάνεται απόφαση δεν επιτρέπεται να παρίστανται κατά τη διάρκεια της διαλογικής συζήτησης μεταξύ των μελών και της ψηφοφορίας για λήψη της σχετικής απόφασης, πρόσωπα που δε συμπεριλαμβάνονται στη, σύμφωνα με το Νόμο, συγκρότησή τους – (βλ., μεταξύ άλλων, Andreas Gavriel v. Republic (Minister of Education) (1967) 3 C.L.R. 638, 646, 647· Aristides v. Republic (1986) 3 C.L.R. 466, 474· Κώστας Πετρίδης ν. Αρχής Βιομηχανικής Καταρτίσεως Κύπρου, Υπόθεση Αρ. 392/85, (Απόφαση δόθηκε στις 22 Απριλίου 1989, δε δημοσιεύτηκε ακόμα)· Ανδρέας Χ”Βασιλείου ν. Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού, Υπόθεση Αρ. 295/88, (Απόφαση δόθηκε στις 14 Μαρτίου, 1991, δε δημοσιεύτηκε ακόμα)).»
Στην υπόθεση Δρουσιώτης κ.ά. ν. Δήμου Λεμεσού, Υπόθεση αρ. 1086/99, ημερ. 4.7.2001, ο Νικήτας, Δ. ανέφερε, σε υπόθεση με ίδια γεγονότα με την παρούσα, και τα εξής:-
«Παρόλο που ο δημοτικός μηχανικός δεν καταγράφεται μεταξύ των παρόντων εντούτοις είναι σαφές από τη συνέχεια (παράθεσα ήδη το σχετικό απόσπασμα του πρακτικού) παρέστη στη συνεδρίαση. Στα πρακτικά δεν αναφέρεται ότι ο κ. Στυλιανίδης αποχώρησε κατά την ουσιαστική συζήτηση ή αποσύρθηκε πριν τη λήψη της απόφασης. Μπορεί επομένως βάσιμα να υποτεθεί, έχοντας υπόψη το παραπάνω απόσπασμα, ότι παρέμεινε και είχε μάλιστα τον αποφασιστικό ρόλο, αφού εκφράζοντας τις απόψεις του εισηγήθηκε την απόρριψη της αίτησης για την έκδοση της πολεοδομικής άδειας. Η παράβαση των κανόνων που διέπουν τη σύνθεση και λειτουργία των συλλογικών οργάνων συνιστά, όπως έχει κατά κόρον λεχθεί, λόγο ακύρωσης διοικητικής πράξης. Όπως ανέφερα πρόσφατα στις Προσφυγές αρ. 283 και 356/97, Α. Ζήνωνος κ.ά. ν. Ε.Δ.Υ., ημερ. 19/1/01:
«Η αυστηρή ενατένιση του θέματος από τη νομολογία αποσκοπεί στην προστασία του αρμόδιου οργάνου από οποιαδήποτε παρέμβαση, οσοδήποτε απομακρυσμένη και αν φαίνεται. Την ίδια αυστηρή προσέγγιση τηρεί και η Ελληνική Νομολογία.........»».
(Βλέπε επίσης: MEDSOLL CYPRUS LTD. v. Κεντρικό Συμβούλιο Προσφορών, Υπόθεση αρ. 239/2001, ημερ. 14.5.2003)
Είναι η εισήγηση του δικηγόρου του καθ’ ου η αίτηση Δήμου ότι ο Δημοτικός Μηχανικός δεν έλαβε μέρος στη συζήτηση της ουσίας της υπόθεσης, ούτε έλαβε, φυσικά, μέρος κατά τη λήψη της απόφασης. Δεν έχει όμως τούτο καμιά σημασία, γιατί εκτός των άλλων δεν αναφέρεται τίποτε στα πρακτικά της συνεδρίας. Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου επιτάσσει ότι και η απλή παρουσία κατά τη λήψη απόφασης από συλλογικό όργανο, προσώπου που είναι εκτός της νόμιμης σύνθεσης του, αποτελεί λόγο ακυρότητας. Τα ίδια επιτάσσει επίσης η Ελληνική Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Έπεται ότι ο λόγος αυτός ευσταθεί και στοιχειοθετεί λόγο ακυρότητας.
Παρά την κατάληξη μου αυτή θεωρώ σκόπιμο να επιληφθώ και ενός ακόμα λόγου που προβάλλει η αιτήτρια. Αυτό της μη δέουσας έρευνας. Είναι η θέση του Τεχνικού του Δήμου και επακόλουθα του Δημοτικού Μηχανικού ότι το δικαίωμα διαβάσεως πλάτους 3,66 μ. στη σύνδεση του με το δημόσιο δρόμο, πλάτους 20 ποδών, στενεύει στα 0-6 πόδια. Επίσης, το δικαίωμα διαβάσεως στενεύει στη σύνδεση του με το επίδικο κτήμα. Τα συμπεράσματα αυτά του Τεχνικού του Δήμου δεν φαίνεται στο διοικητικό φάκελο να στηρίζονται σε οποιαδήποτε στοιχεία. Το δικαίωμα διαβάσεως, σύμφωνα με το Κτηματολόγιο που ερεύνησε το θέμα και το παραχώρησε πιστοποιεί στον τίτλο ιδιοκτησίας ότι είναι πλάτους 3.66 μ. χωρίς να αναφέρεται ότι σε κάποιο σημείο είναι πιο στενό ή ανύπαρκτο.
Δεν φαίνεται ο καθ’ου η αίτηση Δήμος να προέβη μέσω του Κτηματολογίου, σε οποιαδήποτε έρευνα. Η θέση επομένως της αιτήτριας ότι ο καθ’ ου η αίτηση Δήμος απέτυχε να διεξαγάγει δέουσα έρευνα είναι ορθή. Ένεκα τούτου, ο λόγος ακύρωσης που προβάλλεται για μη δέουσα έρευνα ευσταθεί.
Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ της αιτήτριας όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται.
(Υπ.) Μ. Κρονίδης, Δ.
/ΕΠσ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο