AΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 893/2004)
12 Απριλίου, 2006
[ΝΙΚΟΛΑЇΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΡΤΕΜΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ,
Αιτήτρια,
ΚΑΙ
ΕΦΟΡΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΠΑΦΟΥ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
__________
Α. Σ. Αγγελίδης, για την Αιτήτρια.
Ι. Παπαζαχαρία, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
_________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι καθ΄ ων η αίτηση με δημοσίευση στον τύπο και στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας ζήτησαν προσφορές για την εκμετάλλευση των σχολικών κυλικείων Πάφου. Υποβλήθηκαν 53 συνολικά προσφορές, μεταξύ των οποίων και αυτή της αιτήτριας.
Οι προσφορές ανοίχτηκαν από την επιτροπή προσφορών στις 12.8.2004 και το θέμα παραπέμφθηκε στην ολομέλεια της Σχολικής Εφορίας.
Στη συνεδρία των καθ΄ ων η αίτηση ημερ. 12.8.2004, αποφασίστηκε όπως μη κατακυρωθεί πέραν του ενός κυλικείου σε κάθε προσφοροδότη. Στη συνέχεια η προσφορά για το Λύκειο Α΄ Πάφου, κατακυρώθηκε σε κάποια Αντρούλα Παναγή.
Η Αντρούλα Παναγή με επιστολή της δήλωσε μη αποδοχή της κατακύρωσης και ζήτησε όπως απαλλαγεί, αίτημα το οποίο έγινε αποδεκτό. Στις 27.8.2004, κατά τη μελέτη των προσφορών των επόμενων προσφοροδοτών, διαπιστώθηκε ότι η προσφορά που ακολουθούσε ήταν από προσφοροδότρια στην οποία κατακυρώθηκε προσφορά άλλου σχολείου και έτσι εξετάστηκε η επόμενη κατά σειρά ψηλότερη προσφορά, αυτή της αιτήτριας. Επειδή είχε κατακυρωθεί σ΄ αυτήν η προσφορά της Τεχνικής Σχολής Πάφου, οι καθ΄ ων η αίτηση προχώρησαν στον επόμενο, στον οποίο, όμως είχε κατακυρωθεί επίσης η προσφορά κυλικείου δημοτικού σχολείου. Η επόμενη κατά σειρά ψηλότερη προσφορά κρίθηκε ασύμφορη οικονομικά. ΄Ετσι, οι καθ΄ων η αίτηση αποφάσισαν, κατά πλειοψηφία, να επαναπροκηρύξουν την προσφορά για το κυλικείο του Λυκείου Α΄ Πάφου.
Την απόφαση αυτή για επαναπροκήρυξη των προσφορών προσβάλλει η αιτήτρια με την παρούσα προσφυγή. Το πρώτο της επιχείρημα επικεντρώνεται στην επιτροπή προσφορών η οποία, άνκαι εμφανίζεται στη διαδικασία ως μία υποεπιτροπή χωρίς εντολή ή συγκεκριμένη σύνθεση, εν τούτοις διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο. Εάν πάσχει, υποστηρίζει, το προπαρασκευαστικό αυτό στάδιο, τότε συνακόλουθα πάσχει και η τελική πράξη.
Η επιτροπή προσφορών αποτελείτο από έξι μέλη της Εφορίας, περιλαμβανομένου και του προέδρου. Είναι αλήθεια ότι στο νόμο δεν βρίσκεται οποιαδήποτε πρόβλεψη για τη σύνθεση ή τις αρμοδιότητές της. ΄Ομως, δεν συμφωνώ με τον ισχυρισμό της αιτήτριας ότι η επιτροπή αυτή διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο. Κάθε, άλλο, μάλιστα. Η επιτροπή δεν έλαβε οποιαδήποτε απόφαση. Ασχολήθηκε μόνο με το άνοιγμα και την καταγραφή των προσφορών κατά σειρά, ώστε στη συνέχεια, υπό πλήρη σύνθεση, να μελετηθούν.
Το ίδιο αβάσιμος είναι και ο ισχυρισμός ότι η επιτροπή αυτή δεν τήρησε άρτια πρακτικά ώστε να είναι εφικτός ο δικαστικός έλεγχος. Και τούτο, αφού από τη μια τα μέλη που συμμετείχαν στην επιτροπή καταγράφονται στο πρακτικό το οποίο και υπογράφουν, ενώ, όπως είπαμε προηγουμένως, δεν υπήρχαν και πολλά για να καταγραφούν σε πρακτικό.
Ο επόμενος ισχυρισμός της αιτήτριας εξαντλείται στο επιχείρημα ότι στις συνεδρίες δεν ικανοποιήθηκε η εκ του άρθρου 24(1) του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999, Ν.158(Ι)/99, υποχρέωση του συλλογικού οργάνου για τήρηση άρτιων πρακτικών, ώστε να είναι εφικτός ο δικαστικός έλεγχος. Το παράπονο επικεντρώνεται στο ότι δεν καταγράφονται οι λόγοι απουσίας του μέλους Πατσαλίδη στη συνεδρία ημερ. 12.8.2004, ενώ ο γραμματέας δεν υπέγραψε ως παρών στο τέλος του πρακτικού. Ακόμα, στη συνεδρία ημερ. 27.8.2004 στην οποία ελήφθη και η προσβαλλόμενη απόφαση, δεν καταγράφεται η συζήτηση της εισήγησης του αντιπροέδρου για νομική γνωμάτευση επί του θέματος κατά πόσο η αιτήτρια δικαιούται να έχει και το κυλικείο του Λυκείου Α΄ ή όχι. Επιπροσθέτως δεν καταγράφονται οι λόγοι απουσίας των μελών Νικολαΐδη και Λουκαΐδη και κατά πόσο αυτοί προσκλήθηκαν νομότυπα και έγκαιρα, όπως αυτό απαιτείται νομολογιακά.
Ο ισχυρισμός ότι δεν υπήρξε νομότυπη κλήση των μελών της Εφορίας απαντάται από τα Παραρτήματα Θ1, Θ2, Θ3, τα οποία αποτελούν ακριβώς πρόσκληση σύγκλισης των επίδικων συνεδριών. Ως προς τους λόγους απουσίας των μελών, δεν νομίζω ότι απαιτείται να καταγράφονται. Εκείνο που χρειάζεται είναι να καταγραφεί η απουσία τους και να εξακριβωθεί κατά πόσο κλήθηκαν στη συνεδρία. Οι λόγοι απουσίας δεν αφορούν, συνήθως, κανένα άλλο, πλην των ιδίων.
Οι συνεδρίες των σχολικών εφοριών διέπονται από το άρθρο 9 του περί Σχολικών Εφορειών Νόμου του 1997, Ν.108(Ι)/97, το οποίο προνοεί περί της απαρτίας και του τρόπου λήψης των αποφάσεων. Δεν συμφωνώ με την εισήγηση ότι τα πρακτικά τηρήθηκαν με τρόπο τόσο πλημμελή ούτως ώστε να μην είναι δυνατός ο δικαστικός έλεγχος. Νομίζω ότι διατυπώνονται με σαφήνεια οι αποφάσεις που λήφθηκαν, ακόμα και η εισήγηση για νομική γνωμάτευση. Δεν νομίζω ότι θα εξυπηρετείτο οποιοσδήποτε σκοπός αν στα πρακτικά διατυπωνόταν, όπως το επιχείρημα της αιτήτριας και η συζήτηση για την ανάγκη για νομική γνωμάτευση. Είναι φανερό ότι την εισήγηση του αντιπροέδρου για νομική γνωμάτευση δεν συμμερίστηκαν τα υπόλοιπα μέλη.
Η αιτήτρια περαιτέρω ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πάσχει από έλλειψη δέουσας έρευνας και συνεπώς είναι προϊόν πλάνης περί τα πράγματα. Υποστηρίζει ότι εφ΄όσον ο λόγος απόρριψης της προσφοράς της ήταν η κατακύρωση σ΄ αυτήν άλλης προσφοράς για την Τεχνική Σχολή Πάφου, οι καθ΄ ων η αίτηση όφειλαν να ερευνήσουν περαιτέρω το θέμα. Θα έπρεπε, σύμφωνα πάντα με την αιτήτρια, να προβούν σε έρευνα σχετικά με το ποιο όργανο κατακύρωσε αυτή την προσφορά, για πόσο χρόνο ίσχυε η σύμβαση και πότε αυτή έληγε. Παραπέμπει σχετικώς στο άρθρο 17(2) του περί Σχολικών Κυλικείων Νόμου του 2000, Ν.60(Ι)/2000, σύμφωνα με το οποίο «ο αδειούχος κυλικείου ή οποιοδήποτε πρόσωπο που εργοδοτείται από αυτό, οφείλει να παρευρίσκεται στο κυλικείο του σχολείου όλες τις εργάσιμες μέρες και ώρες του σχολείου». Υποστηρίζει ότι από την πιο πάνω πρόνοια προκύπτει ότι δεν είναι απαραίτητο να παρευρίσκεται η ίδια προσωπικά στο κυλικείο, στο οποίο μπορούσε να είναι παρόν άλλο πρόσωπο, το οποίο εργοδοτείται από αυτήν.
Κάθε προσφορέας έχει τη δυνατότητα να εξετάζει την καταλληλότητα των προσφοροδοτών να εκτελέσουν το έργο για το οποίο προκηρύσσεται η προσφορά. ΄Οπως λέχθηκε και στην υπόθεση Δήμος Αγίας Νάπας ν. A. Klatsias Constructions Ltd, A.E. 3678, ημερ. 15.3.2006:
«Πέραν των όρων και προϋποθέσεων μιας προσφοράς, δηλαδή της τυπικής ικανότητας ενός προσφοροδότη να συμμετάσχει στο διαγωνισμό, είναι σύμφυτο στην ίδια τη φύση και την έννοια της διαδικασίας ζήτησης προσφορών, ότι ο επιτυχών προσφοροδότης θα πρέπει να είναι και κατάλληλος για να αναλάβει και να φέρει σε πέρας ικανοποιητικά, το έργο. Η θέση αυτή συνάδει και με το καθήκον της διοίκησης για χρηστή διοίκηση και ορθή και δίκαιη άσκηση της διακριτικής της εξουσίας (βλέπε ακόμα ΄Αρθρο 45 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν.158(Ι)/99).»
Ο όρος που τέθηκε να κατακυρώνεται ένα μόνο κυλικείο κατά προσφοροδότη έχει τη λογική του. Σκοπός, μεταξύ άλλων, είναι και η αμέριστη προσοχή την οποία ο προσφορέας, η Εφορία Σχολικών Εκπαιδευτηρίων Πάφου, επιθυμεί να επιδεικνύει ο επιτυχών προσφοροδότης στην εκτέλεση των καθηκόντων του στο κυλικείο. Δεν έχει σημασία αν δικαιούται να εργοδοτεί ή όχι άλλο προσωπικό. Η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση να θέσουν το συγκεκριμένο περιορισμό ήταν εύλογη και μέσα στα πλαίσια της προστασίας των συμφερόντων της Εφορίας, των μαθητών και του προσωπικού των σχολείων τα οποία θα εξυπηρετούνταν. Με δεδομένη αυτή την απόφαση, ότι δηλαδή δεν θα κατακυρώνεται προσφορά σε άτομα τα οποία προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε άλλα κυλικεία, δεν είχε σημασία ούτε ο χρόνος κατακύρωσης της άλλης προσφοράς, ούτε το όργανο που την κατακύρωσε, ούτε ο χρόνος του συμβολαίου του. Εξάλλου, η αιτήτρια δεν αρνήθηκε το γεγονός ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο είχε τη διαχείριση του κυλικείου της Τεχνικής Σχολής Πάφου. Ούτε και έδωσε στοιχεία που να δεικνύουν ότι η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση να απορρίψουν την προσφορά της δεν ήταν εύλογη υπό τις περιστάσεις.
Εν όψει όλων των πιο πάνω, η προσφυγή της αιτήτριας απορρίπτεται, με έξοδα εναντίον της.
Φρ. Νικολαΐδης, Δ.
/ΜΔ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο