ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 631/2005)
10 Νοεμβρίου, 2006
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 23 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ALTAN SALIH NIAZI,
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΩΝ,
Καθ’ ων η αίτηση.
____________________
Π. Μιχαηλίδης με Κ. Καλλή, για τον Αιτητή.
Μ. Φλωρέντζος, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
____________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή αυτή ζητείται δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση, η οποία γνωστοποιήθηκε στον αιτητή με επιστολή ημερ. 23.3.2005 και με την οποία απερρίφθη αίτημα του αιτητή για αποδέσμευση περιουσίας του με σκοπό υλοποίηση συμφωνίας για πώληση ακίνητης ιδιοκτησίας του, είναι άκυρη και στερημένη εννόμου αποτελέσματος.
Στις 9.2.2005 ο τότε δικηγόρος του αιτητή με επιστολή του προς τον Υπουργό Εσωτερικών ζητούσε, εκ μέρους του πελάτη του, άδεια τιτλοποίησης ακινήτου του αιτητή, στην Πάφο, το οποίο στις 27.5.2004 ο αιτητής πώλησε (συμφώνησε να πωλήσει) στην εταιρεία RICKYS ESTATES LTD.
Το πωληθέν ακίνητο ανήκε στον αποβιώσαντα πατέρα του αιτητή ο οποίος πριν το 1974 κατοικούσε στην Πάφο αλλά μετά την τουρκική εισβολή του 1974 μετακινήθηκε, μαζί με την πλειοψηφία των υπολοίπων Τουρκοκυπρίων των ελευθέρων περιοχών, στις κατεχόμενες περιοχές. Ο ίδιος ο αιτητής είχε μεταναστεύσει στην Αυστραλία πριν από το 1974 και απέκτησε και Αυστραλιανή ιθαγένεια. Το πωληθέν ακίνητο μεταβιβάστηκε, δυνάμει διαθήκης στον αιτητή, με έγκριση του Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, στις 17.5.2004.
Στην ένσταση που καταχωρίστηκε προβάλλεται, μεταξύ άλλων, και το ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν αποτελεί εκτελεστή διοικητική πράξη σύμφωνα με το άρθρο 146 του Συντάγματος. Το ζήτημα της δικαιοδοσίας του παρόντος δικαστηρίου είναι πρωταρχικής σημασίας και μπορεί να εγερθεί αυτεπάγγελτα και από το δικαστήριο. Στην προκείμενη περίπτωση θεωρώ πως πρέπει να εξετάσω το ζήτημα της δικαιοδοσίας του δικαστηρίου κατά προτεραιότητα.
Είναι προφανές ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ημερ. 23.3.2005 αφορά στο προηγηθέν αίτημα του αιτητή για άδεια τιτλοποίησης ακινήτου που ο αιτητής πώλησε σε κάποια εταιρεία και με την προσβαλλόμενη απόφαση ο αιτητής πληροφορείται πως ο Κηδεμόνας Τουρκοκυπριακών Περιουσιών δεν εγκρίνει το αίτημα του για αποδέσμευση της περιουσίας του (αιτητή) με σκοπό τη μεταβίβαση της στην αγοράστρια εταιρεία.
Το ζήτημα που εγείρεται στην προκείμενη περίπτωση και αφορά άμεσα στη δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου είναι το κατά πόσο η προσβαλλόμενη απόφαση εμπίπτει στη σφαίρα του ιδιωτικού ή του δημοσίου δικαίου. Στις υποθέσεις Torgut Yashar v. Δημοκρατίας, Υποθ. 454/2002, ημερ. 16.9.2004 και G. Spyropoulos Developers Ltd v. Γενικού Εισαγγελέα κ.α., Υποθ. 626/2005, ημερ. 4.10.2006, οι αδελφοί Δικαστές Νικολάου και Κραμβής, αντίστοιχα, αντιμετώπισαν θέματα πολύ προσομοιάζοντα με αυτό που εγείρεται στην παρούσα υπόθεση. Στις υποθέσεις εκείνες υπήρχαν πωλητήρια έγγραφα δυνάμει των οποίων οι Τουρκοκύπριοι ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας στις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, είχαν συμφωνήσει να πωλήσουν την ακίνητη περιουσία τους σε Κυπριακές εταιρείες. Ζητήθηκε η συγκατάθεση του Κηδεμόνα Τουρκοκυπριακών Περιουσιών για να γίνουν οι σχετικές μεταβιβάσεις. Οι συγκαταθέσεις δεν δόθηκαν και καταχωρίστηκαν προσφυγές με τις οποίες ζητούνταν δηλώσεις του δικαστηρίου ότι η παράλειψη παραχώρησης της συγκατάθεσης στη μια περίπτωση (την 454/2002) και η αρνητική απόφαση στην άλλη περίπτωση (στην 626/2005), ήταν άκυρες. Και στις δύο περιπτώσεις οι ευπαίδευτοι αδελφοί Δικαστές έκριναν ότι το ζήτημα ενέπιπτε στο ιδιωτικό και όχι στο δημόσιο δίκαιο εφόσον η μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας ενδιαφέρει μόνον τα μέρη των οποίων τα αστικά δικαιώματα μεταβάλλονται και όχι το ευρύ κοινό. Όπως παρατήρησε ο αδελφός Δικαστής Νικολάου στην Προσφυγή 454/2002 «αυτή η πραγματικότητα αντανακλάται στο άρθρο 51 του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου του 1965 (Ν 9/65, όπως τροποποιήθηκε) όπου, σε σχέση με διαταγή, γνωστοποίηση ή απόφαση του Διευθυντή, προβλέπεται δικαίωμα έφεσης στο Επαρχιακό Δικαστήριο με βάση τα άρθρα 80 και 81 του περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, Κεφ. 224, όπως τροποποιήθηκε».
Δεν θεωρώ το ότι στην προκείμενη περίπτωση καθ΄ ων η αίτηση είναι η Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του Υπουργείου Εσωτερικών και της Υπηρεσίας Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών και όχι ο Διευθυντής Κτηματολογίου και Χωρομετρίας διαφοροποιεί ουσιωδώς την κατάσταση. Το βασικό γεγονός παραμένει ότι, με την προσβαλλόμενη απόφαση, οι καθ΄ ων η αίτηση αρνήθηκαν στον αιτητή τη συγκατάθεση τους για τη μεταβίβαση της περιουσίας που ο αιτητής είχε συμφωνήσει να πωλήσει, με πωλητήριο έγγραφο, στην αγοράστρια εταιρεία. Εν όψει της κατάληξής μου αυτής, δεν θεωρώ σκόπιμο να επεκταθώ σε άλλα θέματα όπως επί παραδείγματι στην εξέταση του περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και ΄Αλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμου του 1991 (Ν 139/91) ή της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 60.821 ημερ. 15.9.2004 η οποία κωδικοποίησε τα κριτήρια παραχώρησης άδειας για την αποδοχή δήλωσης μεταβίβασης ακίνητης περιουσίας από Τουρκοκυπρίους. Γι΄ αυτά τα θέματα υιοθετώ τα όσα ανέφερε ο αδελφός Δικαστής Νικολάου στην προαναφερόμενη προσφυγή 454/2002.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω αποφαίνομαι ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν εμπίπτει στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου και συνεπώς δεν υπόκειται στον αναθεωρητικό έλεγχο του παρόντος δικαστηρίου με βάση το άρθρο 146 του Συντάγματος. Ως εκ τούτου η προσφυγή απορρίπτεται ως μη παραδεκτή, με έξοδα υπέρ των καθ΄ ων η αίτηση.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
/ΕΑΠ. Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο