ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1255/2005)
27 Ιουλίου, 2007
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
AGF TRADING & ENGINEERING LTD,
Αιτητές,
ν.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ, ΔΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
ΤΩΝ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Α. Μαρκίδης και Π. Παναγιώτου, για τους Αιτητές.
Ε. Συμεωνίδου, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν διακήρυξη του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση που τους κοινοποιήθηκε με επιστολή ημερομηνίας 29.7.2005 και με την οποία οι καθ΄ ων η αίτηση αποφάσισαν την ανάθεση της σύμβασης για το πακέτο Η1 (Fluroscopy Units) του διαγωνισμού για την προμήθεια, εγκατάσταση και συντήρηση ακτινολογικού εξοπλισμού για τα νέα Γενικά Νοσοκομεία Λευκωσίας και Αμμοχώστου στην εταιρεία Papaetis Medical Co Ltd (ενδιαφερόμενο μέρος) στη θέση και αντί των αιτητών, είναι άκυρη και στερείται εννόμου αποτελέσματος.
Τα γεγονότα στα οποία βασίζονται οι αιτητές είναι τα εξής: Την 1.12.2003 οι Ιατρικές Υπηρεσίες και οι Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας προκήρυξαν διαγωνισμό για την προμήθεια, εγκατάσταση και συντήρηση ακτινολογικού εξοπλισμού για τα νέα Γενικά Νοσοκομεία Λευκωσίας και Αμμοχώστου. Ο προαναφερόμενος διαγωνισμός περιλάμβανε 13 πακέτα και οι προσφοροδότες είχαν δικαίωμα υποβολής προσφοράς για το σύνολο ή για μερικά μόνο από αυτά. Οι αιτητές υπέβαλαν εμπρόθεσμα προσφορά για τα δέκα από τα 13 πακέτα του διαγωνισμού. Το Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Υγείας (ΣΠ) στις 13.1.2005 αποφάσισε το άνοιγμα των οικονομικών φακέλων των προσφοροδοτών των οποίων οι προτάσεις πληρούσαν τους όρους και προδιαγραφές των εγγράφων του διαγωνισμού. Στις 20.1.2005 το ΣΠ αποφάσισε να ανακαλέσει την προηγούμενη του απόφαση ημερομηνίας 13.1.2005 για άνοιγμα των οικονομικών φακέλων των προσφοροδοτών, με σκοπό την περαιτέρω εξέταση του ζητήματος της εγκυρότητας της ανανέωσης της ισχύος των προσφορών σε συνάρτηση με τις εγγυήσεις συμμετοχής των προσφοροδοτών. Αυτό το ζήτημα προέκυψε μετά από ενδείξεις ότι κάποιοι προσφοροδότες δεν είχαν ανανεώσει έγκαιρα την εγγύηση της συμμετοχής τους, μετά από διάφορες παρατάσεις χρόνου που είχαν δοθεί με σκοπό την υποβολή προσφορών. Στις 17.3.2005 το ΣΠ έκρινε ότι, αναφορικά με το πακέτο Η1 του διαγωνισμού, υπήρχαν δύο προσφορές που πληρούσαν τους σχετικούς όρους και προδιαγραφές, μεταξύ των οποίων και η προσφορά των αιτητών. Αναφορικά με την προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους, για το πακέτο Η1 του διαγωνισμού, το ΣΠ έκρινε ότι αυτή ήταν εκτός των όρων και προδιαγραφών του διαγωνισμού, επειδή η ανανέωση της εγγύησης συμμετοχής του ενδιαφερόμενου μέρους έγινε μετά τη λήξη της ισχύος προσφοράς και χωρίς να έχει περαιτέρω κάλυψη 30 ημερών, όπως προβλεπόταν στους όρους του διαγωνισμού. Με τα προαναφερόμενα υπόψη, το ΣΠ αποφάσισε την ακύρωση του διαγωνισμού.
Τόσο η αιτήτρια όσο και το ενδιαφερόμενο μέρος καταχώρησαν ιεραρχικές προσφυγές ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών (ΑΑΠ) με τις οποίες ζητούσαν την ανατροπή της απόφασης του ΣΠ να ακυρώσει το διαγωνισμό. Η ΑΑΠ με αποφάσεις της και στις δύο προσφυγές ακύρωσε την απόφαση του ΣΠ με την οποία ακυρωνόταν ο διαγωνισμός. Στη συνέχεια, το ΣΠ στις 16.6.2005 αποφάσισε να ανοίξει και να αξιολογήσει τους φακέλους όλων των προσφοροδοτών οι οποίοι είχαν υποβάλει προσφορά πριν την ακύρωση του διαγωνισμού. Για το πακέτο Η1 του διαγωνισμού η σύμβαση ανατέθηκε τελικά στο ενδιαφερόμενο μέρος και η σχετική απόφαση κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή ημερομηνίας 29.7.2005.
Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης για διάφορους λόγους. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται ότι το ενδιαφερόμενο μέρος θα έπρεπε να είχε αποκλεισθεί από το σχετικό διαγωνισμό αναφορικά με το πακέτο Η1 και η προσφορά του να μη ληφθεί υπόψη λόγω μη ικανοποίησης ουσιωδών όρων της προσφοράς, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη, ότι δεν έγινε δέουσα και/ή οποιαδήποτε έρευνα και ότι η απόφαση είναι παράνομη καθότι προσκρούει σε διατάξεις του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου (Ν. 158(1)/99).
Οι καθ΄ ων η αίτηση στην ένστασή τους απορρίπτουν ουσιαστικά όλους τους ισχυρισμούς των αιτητών για παρανομία της προσβαλλόμενης απόφασης.
Μελέτησα με προσοχή όλα τα ενώπιόν μου στοιχεία και κατέληξα στα εξής συμπεράσματα:
(α) Με την απόφαση του ΣΠ ημερομηνίας 17.3.2005 πράγματι κρίθηκε ότι η προσφορά των αιτητών ήταν έγκυρη δηλαδή ότι πληρούσε τους σχετικούς όρους και προδιαγραφές ενώ η προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους ήταν εκτός των σχετικών όρων και προδιαγραφών.
(β) Με τις ιεραρχικές προσφυγές των αιτητών και του ενδιαφερόμενου μέρους ενώπιον της ΑΑΠ η θεραπεία που ζητείτο ήταν η ακύρωση της απόφασης του ΣΠ να ακυρώσει το σχετικό διαγωνισμό.
(γ) Με τις αποφάσεις της ΑΑΠ, στις δύο προαναφερόμενες ιεραρχικές προσφυγές, ακυρώθηκε η απόφαση του ΣΠ για ακύρωση του σχετικού διαγωνισμού. Όμως η ΑΑΠ προέβη και σε κάποιες παρατηρήσεις που, κατά την εκτίμησή μου, έγιναν παρεμπιπτόντως υπό τύπο obiter dicta.
(δ) Παρά τα προαναφερόμενα obiter dicta η απόφαση του ΣΠ ότι η προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους ήταν εκτός των σχετικών όρων και προδιαγραφών, κατά την κρίση μου, ουδέποτε ανακλήθηκε ή ανατράπηκε από την ΑΑΠ.
(ε) Οι καθ΄ ων η αίτηση, μετά την απόφαση της ΑΑΠ για ακύρωση του διαγωνισμού, θα έπρεπε να ξεκινήσουν τη διαδικασία επανεξέτασης, από το σημείο στο οποίο είχαν μείνει πριν την ακυρωθείσα από την ΑΑΠ απόφασή τους για ακύρωση του σχετικού διαγωνισμού. Το σημείο εκείνο ήταν το σημείο στο οποίο είχε κριθεί πως η προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους ήταν εκτός προδιαγραφών και ότι μόνο δύο προσφορές πληρούσαν τους όρους και προδιαγραφές του διαγωνισμού, μεταξύ των οποίων ήταν και η προσφορά των αιτητών.
Οι ιεραρχικές προσφυγές των αιτητών και του ενδιαφερόμενου μέρους με τις οποίες ζητείτο η ακύρωση της απόφασης για ακύρωση του διαγωνισμού έχουν αριθμούς 25 και 26/2005 αντίστοιχα. Θεωρώ σκόπιμο να παραθέσω στη συνέχεια κάποιες από τις παρατηρήσεις της ΑΑΠ ιδιαίτερα στην απόφασή της στην ιεραρχική προσφυγή 26/2005:
1. Σε σχέση με το ενδιαφερόμενο μέρος (αιτητές σ΄ εκείνη την ιεραρχική προσφυγή) παρατηρήθηκε ότι η ανανέωση της ισχύος της προσφοράς έγινε πριν την 11.8.2004 ενώ η εγγύηση συμμετοχής ανανεώθηκε την 19.8.2004. Όμως ο προσφοροδότης (ενδιαφερόμενο μέρος στην παρούσα διαδικασία) είχε κάλυψη με την αρχική του εγγύηση μέχρι την 15.9.2004.
2. Μετά την τελευταία παράταση του χρόνου υποβολής προσφορών μέχρι 11.2.2005, τέσσερις προσφοροδότες ανανέωσαν έγκυρα την εγγύηση συμμετοχής τους, ενώ οκτώ προσφοροδότες έδωσαν μικρότερη χρονική περίοδο εγγύησης συμμετοχής από αυτή που εζητείτο. Μέσα στους οκτώ ήταν και το ενδιαφερόμενο μέρος στην παρούσα διαδικασία.
3. Παρά το ότι η ΑΑΠ διαφώνησε με την άποψη του ΣΠ για αντικανονικότητα στην παράταση της εγγύησης των αιτητών (ενδιαφερόμενου μέρους στην παρούσα διαδικασία), παρατήρησε ότι έτσι και αλλιώς παρέμειναν τρεις προσφοροδότες που σε όλες τις παρατάσεις ανανέωσαν έγκαιρα τόσο την ισχύ της προσφοράς τους όσο και την ισχύ της εγγύησης τους. Δεδομένου λοιπόν ότι παρέμειναν, σύμφωνα με την ΑΑΠ, τρεις με τέσσερις προσφορές οι οποίες κατά την κρίση του ιδίου του ΣΠ δεν παρουσίαζαν οποιαδήποτε παρατυπία ή ακυρότητα «τούτο και μόνο ήταν επαρκής λόγος για να συνεχισθεί ο διαγωνισμός» (δέστε σελ. 7 της απόφασης της ΑΑΠ στην ιεραρχική προσφυγή 26/2005 ημερομηνίας 31.5.2005). Κατά την κρίση μου αυτό είναι και το Ratio Decidendi της απόφασης εκείνης ενώ οι άλλες παρατηρήσεις ήταν υπό μορφή Obiter Dicta.
4. Τα Obiter Dicta στην προαναφερόμενη απόφαση ήταν, κατά την εκτίμησή μου, οι παρατηρήσεις ότι η προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους δεν ήταν αντικανονική και ότι έστω και αν η ισχύς της εγγύησης του ενδιαφερόμενου μέρους δεν ήταν κανονική αυτό δεν συνιστούσε ουσιώδη παράβαση των σχετικών όρων και προδιαγραφών.
Εχοντας τα προαναφερόμενα κατά νουν καταλήγω στο συμπέρασμα ότι οι ενέργειες των καθ΄ ων η αίτηση, μετά την απόφαση της ΑΑΠ με την οποία ακυρώθηκε η ακύρωση του διαγωνισμού, δηλαδή οι ενέργειες τους να επανανοίξουν τους οικονομικούς φακέλους των προσφοροδοτών και να θεωρήσουν όλες τις προσφορές ως έγκυρες και στη συνέχεια να επιλέξουν το ενδιαφερόμενο μέρος για κατακύρωση της προαναφερόμενης προσφοράς, ήταν παράνομες. H παρανομία έγκειται στο ότι, αντί οι καθ΄ ων η αίτηση μετά την ακύρωση της ακύρωσης του διαγωνισμού, να επικεντρωθούν μόνο σε εκείνες τις προσφορές που είχαν κριθεί από το ΣΠ ως έγκυρες, θεώρησαν όλες τις προσφορές ως έγκυρες παρά το ότι το μεγαλύτερο μέρος των προσφορών (περιλαμβανομένης και εκείνης του ενδιαφερόμενου μέρους στην παρούσα διαδικασία) είχαν κριθεί ως μη έγκυρες από το ΣΠ και η απόφαση εκείνη του ΣΠ ουδέποτε προσβλήθηκε ή ανατράπηκε και τούτο παρά τα προαναφερόμενα Obiter Dicta στην απόφαση της ΑΑΠ.
Κατά τις αγορεύσεις των ευπαιδεύτων συνηγόρων των διαδίκων έγινε αναφορά και στην απόφαση στην υπόθεση αρ. 1253/2005, AGF Trading & Engineering Ltd v. Υπουργείου Υγείας, ημερ. 7.3.2007. Η προαναφερόμενη απόφαση δεν είναι δεσμευτική για το παρόν Δικαστήριο και με όλο το σεβασμό δεν θεωρώ ότι θα πρέπει να ακολουθήσω το σκεπτικό της.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω η προσβαλλόμενη απόφαση υπόκειται σε ακύρωση επειδή, κατά την κρίση μου, λήφθηκε με πλάνη περί το νόμο και τα πράγματα. Υπό τις περιστάσεις δεν θεωρώ σκόπιμο να προχωρήσω και να εξετάσω αναλυτικά τους υπόλοιπους λόγους για τους οποίους ζητείται η ακύρωσή της.
Κατά συνέπεια η προσφυγή πετυχαίνει και εκδίδεται απόφαση ως η παράγραφος (1) του αιτητικού της προσφυγής. Οι καθ΄ ων η αίτηση να καταβάλουν το ποσό των £400 ως έξοδα.
Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.
ΣΦ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο