(2007) 4 ΑΑΔ 44
[*44]31 Ιανουαρίου, 2007
[ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΜΑΡΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ,
Αιτήτρια,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ (ΑΡ. 1),
Καθ’ης η αίτηση.
(Υπόθεση Aρ. 1147/2004)
Δημόσιοι Υπάλληλοι ― Προαγωγές ― Προσόντα ― Η απαιτούμενη δέουσα έρευνα για διαπίστωση της κατοχής τους ― Δεν διενεργήθηκε από την ΕΔΥ στην κριθείσα περίπτωση διερεύνησης της κατοχής απαιτούμενου μεταπτυχιακού.
Διοικητικό Δίκαιο ― Γενικές αρχές ― Αρχή της καλής πίστης και της χρηστής διοίκησης ― Περιστάσεις παραβίασής τους στην κριθείσα περίπτωση.
Η αιτήτρια προσέβαλε την προαγωγή του ενδιαφερόμενου μέρους στη θέση Πρώτου Οδοντιατρικού Λειτουργού, μετά από επανεξέταση.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, ακυρώνοντας την επίδικη απόφαση, αποφάσισε ότι:
1. Από τα πρακτικά της συνεδρίας της ΕΔΥ εν προκειμένω, προκύπτει ότι δεν διενήργησε οποιαδήποτε περαιτέρω έρευνα ως προς τα γεγονότα σχετικά με τη μεταπτυχιακή εκπαίδευση της αιτήτριας. Έχοντας ενώπιόν της τα ίδια πιστοποιητικά και τα ίδια γεγονότα, όπως και τις προηγούμενες φορές, προσπάθησε να τα αναλύσει και να τα ερμηνεύσει εκ νέου. Κατέληξε δε στα ίδια ευρήματα όπως και προηγουμένως χωρίς περαιτέρω έρευνα.
Η ΕΔΥ, όπως φαίνεται στα πρακτικά, διαπιστώνει αντιφάσεις μεταξύ των πιστοποιητικών που έχει ενώπιον της. Αντί με περαιτέρω έρευνα να διαπιστώσει τα πραγματικά γεγονότα και να άρει [*45]τις αντιφάσεις, προχωρεί και εξετάζει την υπόθεση υπό το πρίσμα και των δύο ενδεχομένων.
2. Η ΕΔΥ δεν ενήργησε με γνώμονα τις αρχές της χρηστής διοίκησης, που επιβάλλονται από τη νομολογία. Η ΕΔΥ ενώ αρχικά σε αποφάσεις της θεωρούσε την αιτήτρια ότι κατείχε το προσόν της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, ακολούθως σε επανειλημμένες επανεξετάσεις αλλάζει θέση και θεωρεί ότι η αιτήτρια δεν πληροί τη χρονική διάρκεια της εκπαίδευσης για ένα ακαδημαϊκό έτος. Μετά την ακυρωτική απόφαση ενώ εξακολουθεί να αμφιβάλλει σχετικά με το χρόνο της εκπαίδευσης, για πρώτη φορά εφευρίσκει νέο λόγο για να κρίνει την αιτήτρια ως μη προσοντούχο. Ότι δηλαδή η αιτήτρια είχε μεταπτυχιακή εκπαίδευση σε δύο κλάδους και όχι σε ένα. Η στάση της ΕΔΥ κλονίζει τις αρχές της καλής πίστης, που εδράζονται στη νομολογιακή αρχή ότι η διοίκηση δεν πρέπει να ενεργεί ενάντια της αρχής της χρηστής διοίκησης.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Νεοφύτου κ.ά. ν. Γεωργιάδη κ.ά. (2004) 3 Α.Α.Δ. 1,
Γεωργιάδη ν. Δημοκρατίας (2001) 4 Α.Α.Δ. 35,
Γεωργιάδη ν. Δημοκρατίας (2001) 4 Α.Α.Δ. 1226,
Γεωργιάδη κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1421/2000 κ.ά., ημερ. 2.9.2002.
Προσφυγή.
Χ. Γεωργιάδης, για την Αιτήτρια.
Α. Βασιλειάδης, για την Καθ’ ης η Αίτηση.
Α. Σ. Αγγελίδης, για το Ε/Μ.
Cur. adv. vult.
KPONIΔHΣ, Δ.: Η αιτήτρια με την παρούσα προσφυγή της ζητά την ακόλουθη θεραπεία:-
«Δήλωση του Δικαστηρίου πως η απόφαση των καθ’ων η αίτη[*46]ση που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας αρ. 3918 ημερ. 5.11.04 να προάξουν το ενδιαφερόμενο πρόσωπο Εύη Η. Νεοφύτου στη μόνιμη θέση Πρώτου οδοντιατρικού Λειτουργού (τακτικός προϋπολογισμός), Οδοντιατρικές Υπηρεσίες αντί και/ή στη θέση της αιτήτριας είναι παράνομη, άκυρη και χωρίς οποιοδήποτε αποτέλεσμα.»
Η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν αποτέλεσμα επανεξέτασης μετά την απόφαση της Ολομέλειας στην Νεοφύτου κ.ά. ν. Γεωργιάδη κ.ά. (2004) 3 Α.Α.Δ. 1. Η απόφαση αφορούσε τις συνεκδικασθείσες αναθεωρητικές εφέσεις 3192, 3381 και 3518 που καταχωρήθηκαν εναντίον πρωτόδικων αποφάσεων αρ. 693/1999, ημερ. 19.1.2001, αρ. 626/2000, ημερ. 21.12.2001 και αρ. 1421/2000, 1422/2000 και 1604/2000 (συνεκδικασθείσες), ημερ. 2.9.2002. Όλες οι πιο πάνω προσφυγές είχαν εγερθεί εναντίον της Δημοκρατίας από την ίδια αιτήτρια όπως και στην παρούσα προσφυγή. Και στις τρεις πρωτόδικες αποφάσεις τρεις συνάδελφοι Δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου ακύρωσαν σχετικές αποφάσεις της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) στις οποίες κρίθηκε ότι η αιτήτρια δεν πληρούσε το απαιτούμενο από το σχέδιο υπηρεσίας προσόν της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε κλάδο της Οδοντιατρικής συνολικής διάρκειας τουλάχιστον ενός ακαδημαϊκού έτους (Βλέπε: Μαρία Γεωργιάδη ν. Δημοκρατίας (2001) 4 Α.Α.Δ. 35, Μαρία Γεωργιάδη ν. Δημοκρατίας (2001) 4 Α.Α.Δ. 1226, Μαρία Γεωργιάδη κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Συνεκδ. Υποθ. 1421/2000, 1422/2000 και 1604/2000, ημερ. 2.9.2002). Στις πιο πάνω πρωτόδικες αποφάσεις είχε κριθεί ότι η ΕΔΥ υπέπεσε σε νομική πλάνη αποφασίζοντας ότι η αιτήτρια δεν κατείχε το απαιτούμενο προσόν της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης γιατί οι τρεις σειρές μαθημάτων που παρακολούθησε δεν αποτελούσαν ενιαίο σύνολο. Επίσης κρίθηκε στις πρωτόδικες αποφάσεις ότι η ΕΔΥ δεν διενήργησε τη δέουσα έρευνα σχετικά με την κατοχή του εν λόγω προσόντος από την αιτήτρια.
Η Ολομέλεια στην απόφαση της στη Νεοφύτου κ.ά. (πιο πάνω) επικύρωσε και τις τρεις πρωτόδικες αποφάσεις. Στις σελίδες 4 και 5 της απόφασης, αναφέρονται τα εξής στα οποία επισημαίνονται τα γεγονότα τα οποία και σχολιάζονται:-
«Η εφεσίβλητη παρουσίασε στην Ε.Δ.Υ. ενδεικτικά πως παρακολούθησε το 1994 μεταπτυχιακά εκπαιδευτικά μαθήματα σε θέματα περιοδοντολογίας για 3 μήνες στο Department of Restorative Dentistry του πανεπιστημίου Newcastle Upon-Tyne, και για ακόμη ένα μήνα το 1997. Υποστήριξε επίσης πως το [*47]1988 συμπλήρωσε μεταπτυχιακή εκπαίδευση 6 μηνών στο Royal Dental College της Κοπεγχάγης και στο University Hospital στην ίδια πόλη, από 25.1.88-24.7.88.
Ο δικηγόρος της εφεσείουσας Δημοκρατίας υποστηρίζει την απόφαση της ΕΔΥ σύμφωνα με την οποία η εφεσίβλητη δεν πληρούσε το προσόν στην επίμαχη σημείωση του σχεδίου υπηρεσίας γιατί οι τρεις σειρές μαθημάτων που παρακολούθησε, μέχρι τον ουσιώδη χρόνο, δεν αποτελούσαν ενιαίο σύνολο, εφόσον ήταν τρεις διαφορετικές σειρές μαθημάτων σε διαφορετικές περιόδους, ιδρύματα και χώρες, έτσι που να μην υπάρχει συνέχεια μεταξύ τους. Η ΕΔΥ σημείωσε επίσης στην απόφαση της πως η εκπαίδευση που παρακολούθησε η εφεσίβλητη στο Royal Dental College της Κοπεγχάγης δεν ήταν μεταπτυχιακή. Στη διαπίστωση αυτή η ΕΔΥ κατέληξε στη βάση του περιεχομένου επιστολής του National Board of Health της Δανίας, ημερ. 17.11.87, προς την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας.
Ο συνάδελφος μας δικαστής (Νικολάου, Δ.), που δίκασε πρωτόδικα την προσφυγή 694/99, και υιοθέτησαν τις θέσεις του στις επόμενες προσφυγές οι συνάδελφοι Νικολαΐδης και Γαβριηλίδης, έκρινε πως παρεισέφρησε λάθος στην αξιολόγηση των στοιχείων που είχε ενώπιον της η Επιτροπή, και πως κατ’ ακολουθίαν τα συμπεράσματα της δεν ήταν ορθά. Η πρώτη περίοδος, κατά το συνάδελφο μας, δεν ήταν διάρκειας 5 μηνών, όπως συμπέρανε η ΕΔΥ αλλά 6, καθώς ήταν και η εξ’ αρχής προγραμματισθείσα διάρκεια της εκπαίδευσης, όπως καταδεικνύεται και από το σχετικό πιστοποιητικό ημερ. 30.6.88. Έκρινε επίσης, και με αυτό συμφωνούμε, πως η άποψη της ΕΔΥ ότι η εφεσίβλητη δεν πληρούσε το επίμαχο προσόν λόγω της χρονική διάσπασης της εκπαίδευσης και της παρακολούθησης σε διαφορετικούς τόπους και ιδρύματα ήταν εσφαλμένη, ενόψει του λεκτικού της σημείωσης, που θέλει μεταπτυχιακή εκπαίδευση συνολικής, και όχι συνεχούς, διάρκειας ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους.»
Η Ολομέλεια ακολούθως καταλήγει ως εξής στη σελίδα 6, καταγράφοντας και τα κρίσιμα ερωτήματα στα οποία πρέπει να δώσει προσοχή η ΕΔΥ:-
«Ενόψει των όσων αναφέρουμε πιο πάνω, κρίνουμε πως οι πρωτόδικες αποφάσεις είναι ορθές σε ότι αφορά τη βασική τους αιτιολογία, δηλαδή την έλλειψη δέουσας έρευνας αναφορικά με ουσιώδη στοιχεία που σχετίζονται με το κατά πόσο η [*48]εφεσίβλητη κατέχει το επίμαχο προσόν του σχεδίου υπηρεσίας. Για να διευκολύνουμε την εξέταση του ζητήματος εντοπίζουμε τα κρίσιμα ερωτήματα, στα οποία πρέπει να επικεντρωθεί η έρευνα της ΕΔΥ, στα πιο κάτω:-
(α) σε σχέση με την Α.Ε. 3192 κατά πόσο η μετεκπαίδευση της εφεσίβλητης στη Δανία ήταν διάρκειας 5 ή 6 μηνών και
(β) Κατά πόσο η εκπαίδευση της εφεσίβλητης ήταν μεταπτυχιακή, σύμφωνα με το σχέδιο υπηρεσίας.»
Από τα πρακτικά της συνεδρίας της ΕΔΥ προκύπτει ότι δεν διενήργησε οποιαδήποτε περαιτέρω έρευνα ως προς τα γεγονότα σχετικά με τη μεταπτυχιακή εκπαίδευση της αιτήτριας. Έχοντας ενώπιον της τα ίδια πιστοποιητικά και τα ίδια γεγονότα, όπως και τις προηγούμενες φορές, προσπάθησε να τα αναλύσει και να τα ερμηνεύσει εκ νέου. Κατέληξε δε στα ίδια ευρήματα όπως και προηγουμένως χωρίς περαιτέρω έρευνα παρά το γεγονός ότι το Εφετείο στην υπόθεση Νεοφύτου είχε επισημάνει το γεγονός της διάστασης μεταξύ των πιστοποιητικών. Συγκεκριμένα αναφέρονται τα εξής στη Νεοφύτου, στη σελίδα 6:-
«Η πιο πάνω παρατήρηση του δικηγόρου, βασισμένη μόνο στην ημερομηνία του πιστοποιητικού, είναι ορθή. Παραμένει όμως το σοβαρό ερώτημα, που δεν ερεύνησε η Επιτροπή, για ποιο λόγο η ημερομηνία που αναφέρεται στο πιστοποιητικό είναι η πιο πάνω, όταν από το κείμενο φαίνεται να προκύπτει άλλο συμπέρασμα. Ενδέχεται να υπάρχει εξήγηση, που εμείς βεβαίως δεν γνωρίζουμε. Και τούτο γιατί στις 25.7.88 η ίδια η εφεσίβλητη με επιστολή της στο διευθυντή οδοντιατρικών Υπηρεσιών τον πληροφορούσε πως έφθασε στην Κύπρο στις 24.7.88, και ανέλαβε καθήκοντα την επόμενη μέρα, αφού παρέμεινε στη Δανία για υποτροφία από 25.1.88-24.7.88.»
Η ΕΔΥ, όπως φαίνεται στα πρακτικά, διαπιστώνει αντιφάσεις μεταξύ των πιστοποιητικών που έχει ενώπιον της. Αντί με περαιτέρω έρευνα να διαπιστώσει τα πραγματικά γεγονότα και να άρει τις αντιφάσεις προχωρεί και εξετάζει την υπόθεση υπό το πρίσμα και των δύο ενδεχομένων. Δηλαδή αποφάσισε ότι, έστω και αν ήταν ορθό ότι η αιτήτρια είχε 6 μήνες μεταπτυχιακή εκπαίδευση στη Δανία και 2½ στην Αγγλία, ο συνολικός αυτός χρόνος δεν ήταν αντίστοιχος σε ένα ακαδημαϊκό έτος.
Παρατηρώ ότι και στις τρεις πρωτόδικες αποφάσεις που αφο[*49]ρούν την παρούσα υπόθεση και έχουν αναφερθεί στην αρχή της απόφασης μας, γίνεται εύρημα ότι η μεταπτυχιακή παρακολούθηση στην Αγγλία από την αιτήτρια ήταν διαρκείας 3 μηνών και ότι αν η μεταπτυχιακή εκπαίδευση στη Δανία ήταν 6 μηνών τότε η αιτήτρια συμπλήρωνε χρόνο 9 μηνών που διαρκεί περίπου το ακαδημαϊκό έτος. Σύμφωνα με τη νομολογία αλλά και μνημόνιο που κυκλοφόρησε ο Διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών «ακαδημαϊκό έτος» σημαίνει περίοδο όχι μικρότερη των οκτώ μηνών, ούτε μεγαλύτερη των δέκα. Κατά συνέπεια η επίδικη απόφαση σ’ αυτό το σημείο θεωρείται πεπλανημένη.
Η ΕΔΥ όμως προχωρεί και αποφασίζει ότι το σύνολο της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης δεν αφορούσε τον ίδιο κλάδο αφού ένας από τους μήνες της εκπαίδευσης στη Δανία αφορούσε Στοματολογία. Παραθέτω αυτούσιο το απόσπασμα από τα πρακτικά της ΕΔΥ:-
«Ως εκ τούτου, η Επιτροπή παρατηρεί ότι ακόμα και στην περίπτωση που υιοθετηθεί η επιστολή του School of Dentistry, University of Copenhagen, ημερ. 15.4.04, η σειρά μαθημάτων που η διάρκειά τους ήταν από 1.7.1988 μέχρι 22.7.1988 σε σχέση με τις υπόλοιπες πιο πάνω αναφερόμενες σειρές μαθημάτων ήταν σε διαφορετικά θέματα. Επομένως, η ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ Μαρία δεν έχει μεταπτυχιακή εκπαίδευση «σε κλάδο της Οδοντιατρικής συνολικής διάρκειας ενός τουλάχιστον ακαδημαϊκού έτους», όπως απαιτεί η Σημείωση στο Σχέδιο Υπηρεσίας. Η σειρά μαθημάτων την οποία η Γεωργιάδου σύμφωνα με τα πιο πάνω πιστοποιητικά/επιστολές, παρακολούθησε ήταν (α) Periodontology (Περιοδοντολογία), και (β) Oral Pathology (Στοματολογία), θέματα τα οποία είναι διαφορετικά μεταξύ τους. Η Σημείωση στο Σχέδιο Υπηρεσίας αναφέρεται ρητά σε «Κλάδο της Οδοντιατρικής» και όχι σε «Κλάδους της Οδοντιατρικής». Επίσης, η διάρκεια της εκπαίδευσης, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει ενώπιόν της η Επιτροπή για το τί θεωρείτο κατά κανόνα ως ακαδημαϊκό έτος, δεν συμπληρώνει το ελάχιστο του χρόνου που κατά κανόνα θεωρείται περίπου ως ακαδημαϊκό έτος.»
Η ΕΔΥ ουδέποτε κατά τις προηγούμενες επανεξετάσεις ασχολήθηκε με το θέμα αυτό. Τούτο συνάγεται από την απόφαση της Ολομέλειας στην Νεοφύτου, όπου στη σελίδα 5 αναφέρονται τα εξής:-
«Να παρατηρήσουμε όμως πως η ΕΔΥ, στην αιτιολόγηση της [*50]απόφασης της δεν πρόβαλε ως λόγο πως οι τρεις εκπαιδεύσεις της εφεσίβλητης ήταν σε διαφορετικό θέμα ή κλάδο. Τέτοια επιχειρηματολογία προβλήθηκε από τους δικηγόρους ενώπιον μας. Δεν υπήρξε όμως ποτέ αντικείμενο συζήτησης από την ΕΔΥ. Η ΕΔΥ δεν αμφισβήτησε ότι οι δύο εκπαιδεύσεις στο Newcastle ήταν μεταπτυχιακές και δεν προβλήθηκε ως λόγος για την απόφαση της πως ήταν σε διαφορετικό κλάδο η μια με την άλλη.»
Η ΕΔΥ ορθά αναφέρει ότι ο κλάδος της περιοδοντολογίας και της στοματολογίας είναι δύο ξεχωριστοί κλάδοι της Οδοντιατρικής. Αποφεύγει όμως να ερευνήσει το θέμα περαιτέρω και αγνοεί ενώπιον του στοιχεία που τείνουν να υποδείξουν ότι οι κύκλοι των δύο κλάδων τέμνονται μεταξύ τους. Ενώπιον της ΕΔΥ υπήρχε η επιστολή καθηγητού του Πανεπιστημίου της Δανίας, ο οποίος ήταν ο υπεύθυνος καθηγητής της αιτήτριας κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης της. Ο καθηγητής Palle Holmstrup αναφέρει ότι η αιτήτρια μετεκπαιδεύτηκε για περίοδο πέντε μηνών στην περιοδοντολογία και κρίθηκε όπως παρακολουθήσει για ένα μήνα στοματολογία για να ευρύνει ακόμα περισσότερο την μεταπτυχιακή εκπαίδευση της στην περιοδοντολογία. Θεωρώ σκόπιμο να παραθέσω το κείμενο της επιστολής-πιστοποιητικού του καθηγητού που έχει ως εξής:-
«During the first five months Mrs. Georgiadou attended the Department of Periodontology at the Royal Dental College, Copenhagen. At the end of term (June 30th) we decided that it would be beneficial for Mrs. Georgiadou to spend the remaining part of the fellowship at the Department of oral Pathology and Medicine following their work and thereby gain a wider training in the field of periodontology and diseases of the mouth in general.»
Επίσης δεν έλαβε καθόλου υπόψη την επιστολή του Υπουργείου Υγείας ημερ. 2.4.1986 όταν η αιτήτρια είχε επιλεγεί για την υποτροφία που αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:-
«I am directed to inform you that the Scholarship Board has decided to select you for nomination for the 6 months scholarship in post-graduate course in Periodontology which may be offered by the World Health Organization.»
Αλλά και πέραν των πιο πάνω λεχθέντων που καταδεικνύουν πλημμελή έρευνα του θέματος, η ΕΔΥ δεν ενήργησε με γνώμονα τις αρχές της χρηστής διοίκησης που επιβάλλονται από τη νομολογία. [*51]Η ΕΔΥ ενώ αρχικά σε αποφάσεις της θεωρούσε την αιτήτρια ότι κατείχε το προσόν της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, ακολούθως σε επανειλημμένες επανεξετάσεις αλλάζει θέση και θεωρεί ότι η αιτήτρια δεν πληροί τη χρονική διάρκεια της εκπαίδευσης για ένα ακαδημαϊκό έτος. Μετά την απόφαση της Ολομέλειας (Νεοφύτου, πιο πάνω) ενώ εξακολουθεί να αμφιβάλλει σχετικά με το χρόνο της εκπαίδευσης, για πρώτη φορά εφευρίσκει νέο λόγο για να κρίνει την αιτήτρια ως μη προσοντούχο. Ότι δηλαδή η αιτήτρια είχε μεταπτυχιακή εκπαίδευση σε δύο κλάδους και όχι σε ένα. Η στάση της ΕΔΥ κλονίζει τις αρχές της καλής πίστης που εδράζονται στη νομολογιακή αρχή ότι η διοίκηση δεν πρέπει να ενεργεί ενάντια της αρχής της χρηστής διοίκησης.
Καταλήγω κατά συνέπεια, ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε χωρίς και πάλιν δέουσα έρευνα της αρμόδιας αρχής.
Η προσφυγή γίνεται δεκτή με έξοδα υπέρ της αιτήτριας και εναντίον των καθ’ων η αίτηση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο