ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 133/2006)
21 Μαρτίου, 2008
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ
146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ,
Αιτητής,
ν.
ΔΗΜΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ,
Καθ’ ου η Αίτηση.
________________________
Σ. Αγγελίδης, για Α.Σ. Αγγελίδη, για τον Αιτητή.
Ζωμενής & Λεοντίου, για τον Καθ’ ου η Αίτηση.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Ο αιτητής, με την παρούσα προσφυγή, ζητά ακύρωση του, από 1/1/2002, αναδρομικού διορισμού του ενδιαφερομένου μέρους στη θέση του Γραμματειακού Λειτουργού, στο Δήμο Στροβόλου, ο οποίος αποφασίστηκε στη συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου Στροβόλου, (το «Συμβούλιο»), στις 14/11/2005.
Προηγούμενη προαγωγή του αιτητή, που έγινε στις 18/12/2001, ακυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο στις 14/7/2003, στα πλαίσια της Προσφυγής 206/02 - (Μαρία Παρασκευά ν. Δήμου Στροβόλου) - που καταχώρισε το ενδιαφερόμενο μέρος στην παρούσα. Μετά την ακυρωτική απόφαση και για σκοπούς συμμόρφωσης με το αποτέλεσμά της, η Επιτροπή Προσωπικού, (η «Επιτροπή»), στη συνεδρία της 20/12/2004, αποφάσισε να ζητήσει από το Δημοτικό Γραμματέα όπως ετοιμάσει και της υποβάλει έκθεση - σύσταση για την πλήρωση της θέσης. Η Επιτροπή, αφού μελέτησε το περιεχόμενο των Προσωπικών Φακέλων των υποψηφίων που πληρούσαν κατά τον ουσιώδη χρόνο τα απαιτούμενα από το Σχέδιο Υπηρεσίας προσόντα της θέσης και αφού έλαβε υπόψη τη σύσταση του Δημοτικού Γραμματέα, καθώς επίσης:-
«(α) την αναλυτική βαθμολογία των πέντε υποψηφίων με βάση την οποία οι δύο υποψήφιοι Μαρία Παρασκευά και Παναγιώτης Παυλίδης υπερέχουν των υπολοίπων
(β) την αξιολόγηση για το έτος 1998, η οποία επιβεβαιώθηκε απόλυτα το έτος 2001 με βάση την οποία οι δύο επικρατέστεροι πιο πάνω υποψήφιοι έχουν την ίδια ακριβώς εικόνα σε βαθμολογημένη αξία
(γ) την αξιολόγηση για το έτος 1991 με βάση την οποία προκύπτει σαφής υπεροχή της Μαρίας Παρασκευά έναντι του Παναγιώτη Παυλίδη και των υπόλοιπων υποψηφίων, η οποία δεν λήφθηκε υπόψη στην προηγούμενη έκθεση-σύσταση του Δημοτικού Γραμματέα με βάση την οποία το Δημοτικό Συμβούλιο είχε προσφέρει διορισμό στον κ. Π. Παυλίδη
(δ) τη συνολική εικόνα της βαθμολογημένης αξίας των δύο επικρατέστερων υποψηφίων, με βάση την οποία η κα Μαρία Παρασκευά υπερτερεί του κ. Π. Παυλίδη και το δεδομένο ότι δεν υπάρχει επιμέρους στοιχείο το οποίο να αλλάζει την όλη εικόνα σε σχέση με τις ανάγκες του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης»,
αποφάσισε να προτείνει στο Δημοτικό Συμβούλιο την προαγωγή στη θέση Γραμματειακού Λειτουργού της κ. Μαρίας Παρασκευά, με ισχύ από 1/1/2002.
Σύμφωνα με την ΄Εκθεση/Σύσταση του Δημοτικού Γραμματέα:-
«..., οι δύο υποψήφιοι Μαρία Παρασκευά και Παναγιώτης Παυλίδης, φαίνεται να υπερέχουν των υπόλοιπων.
Ο Παναγιώτης Παυλίδης υπερέχει σε αρχαιότητα 20 μήνες από την κα Μ. Παρασκευά, τα δε ακαδημαϊκά προσόντα των δύο αυτών επικρατέστερων υποψηφίων φαίνονται στον πίνακα (Παράρτημα ‘Δ’).
Μελετώντας την πλέον πρόσφατη αξιολόγηση του έτους 1998 η οποία επιβεβαιώθηκε απόλυτα το 2001, παρουσιάζεται ότι και οι δύο υποψήφιοι έχουν ακριβώς την ίδια εικόνα σε βαθμολογημένη αξία. ΄Οσον αφορά την αξιολόγηση του 1991 παρουσιάζεται σαφής υπεροχή της Μαρίας Παρασκευά έναντι του Παναγιώτη Παυλίδη και των υπόλοιπων υποψηφίων.
Λαμβανομένου υπόψη της συνολικής εικόνας της βαθμολογημένης αξίας των δύο εν λόγω επικρατέστερων υποψηφίων και δεδομένου ότι δεν υπάρχει επιμέρους στοιχείο το οποίο να αλλάζει την όλη εικόνα σε σχέση με τις ανάγκες του σχεδίου υπηρεσίας της θέσης Γραμματειακού Λειτουργού, προτείνω και συστήνω για προαγωγή στη θέση αυτή την υποψήφια Μαρία Παρασκευά ως το πλέον κατάλληλο πρόσωπο για τη θέση.
Η διαφοροποίηση στη σύσταση του Δημοτικού Γραμματέα προκύπτει από το γεγονός ότι λήφθηκε τώρα υπόψη και η εμπιστευτική έκθεση του 1991, πράγμα που δεν έγινε στην πρώτη σύσταση με βάση την οποία το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε να προσφέρει προαγωγή στον Π Παυλίδη.
Το γεγονός αυτό αναφέρεται στην απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση με αρ 206/02 (σελ 5, προτελευταία παράγραφο).»
Το Συμβούλιο, στη συνεδρία του ημερομηνίας 14/11/2005, υιοθέτησε την εισήγηση της Επιτροπής και αποφάσισε την αναδρομική προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους.
Θεωρώ χρήσιμο να παραθέσω σχετικό απόσπασμα από την πιο πάνω συνεδρία:-
«..., ο Δημοτικός Γραμματέας ετοίμασε νέα έκθεση/σύσταση με βάση τα στοιχεία των προσωπικών φακέλων των πιο κάτω υποψηφίων για προαγωγή στη θέση Γραμματειακού Λειτουργού.
- ...
- Παναγιώτης Παυλίδης
- Μαρία Παρασκευά
- ...
- ...
- ...
Η εν λόγω έκθεση/σύσταση μαζί με τους προσωπικούς φακέλους των υποψηφίων που πληρούσαν κατά τον ουσιώδη χρόνο τα από το σχέδιο υπηρεσίας απαιτούμενα προσόντα για την πιο πάνω θέση υποβλήθηκαν στο Συμβούλιο.
Στο Συμβούλιο υποβλήθηκαν επίσης οι κατά καιρούς εμπιστευτικές εκθέσεις των υποψηφίων, το σχέδιο υπηρεσίας της θέσης, τα ακαδημαϊκά τους προσόντα και οι υπηρεσιακές τους μεταβολές, ορισμένα πρόσθετα στοιχεία των υποψηφίων, καθώς και η επί του θέματος ακυρωτική απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου μαζί με τη νομική γνωμάτευση του κ. Π. Λυσάνδρου ημερ. 10/10/2003.
Το Συμβούλιο μελέτησε το περιεχόμενο των προσωπικών φακέλων των πέντε υποψηφίων, την έκθεση/σύσταση του Δημοτικού Γραμματέα και αφού έλαβε πρωτίστως υπόψη την έκθεση/σύσταση του Δημοτικού Γραμματέα καθώς επίσης:
...» -
(όσα αναλυτικά έλαβε υπόψη η Επιτροπή, τα οποία παρατίθενται πιο πάνω) -
«... αποφάσισε να υιοθετήσει την εισήγηση της Επιτροπής Προσωπικού και να προάξει στην πιο πάνω θέση, την κα Μαρία Παρασκευά με αναδρομική ισχύ από 1/1/2002, ημερομηνία κατά την οποία αποφάσισε την πλήρωση της πιο πάνω θέσης με την προαγωγή του κ. Παυλίδη.»
Ο αιτητής εγείρει, με την προσφυγή του, τρεις λόγους, οι οποίοι, κατά τους ισχυρισμούς του, δικαιολογούν ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης. Με τον πρώτο λόγο, θέτει θέμα σύνθεσης και λειτουργίας του Συμβουλίου κατά το χρόνο λήψης της απόφασης. Απουσίαζαν, υπέβαλε, από τη συνεδρία 13 μέλη του, ενώ μόνο για πέντε από αυτά υπάρχει στο πρακτικό δικαιολόγηση της απουσίας τους, με αποτέλεσμα να είναι άγνωστο αν τα υπόλοιπα μέλη προσκλήθηκαν έγκαιρα.
Ο πιο πάνω λόγος απαντάται από τους καθ’ ων η αίτηση με επισύναψη στη γραπτή αγόρευση του συνηγόρου τους, των ημερήσιων διατάξεων του Συμβουλίου, στις οποίες υπάρχει βεβαίωση από υπάλληλο του Δήμου ότι για τις συνεδρίες αρ. 405 και 406, ημερομηνιών 8/11/2005 και 14/11/2005, που εδώ ενδιαφέρουν, δόθηκε από 3/11/2005 και 11/11/2005, αντίστοιχα, προς όλα τα μέλη του Συμβουλίου και άλλους που κατονομάζονται πρόσκληση με τα προς συζήτηση θέματα.
Το ζήτημα της νόμιμης σύνθεσης διοικητικού οργάνου με έχει απασχολήσει στη Sigma Radio T.V. Ltd ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, Υπόθεση Αρ. 1231/02, 30/11/04, όπου ανέφερα τα εξής:-
«Σχετικά με τον τρόπο της πρόσκλησης, στο Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου, Επαμεινώνδα Π. Σπηλιωτοπούλου, Πέμπτη ΄Εκδοση, αναφέρεται:- (σελ. 128, παράγραφος 127)
‘Εξάλλου, η πρόσκληση των μελών πρέπει να αποδεικνύεται από έγγραφα, που είναι προγενέστερα της ημερομηνίας της συνεδρίασης (π.χ. αποδεικτικό επίδοσης, βεβαίωση του καλουμένου, υπογραφή από το μέλος βιβλίου πρόσκλησης κλπ.) (ΣΕ 3220/1982). Η πρόσκληση μπορεί να γίνει και με τηλεφώνημα ή τηλεγράφημα, εφόσον αποδεικνύεται από σχετική σημείωση σε ειδικό βιβλίο, η οποία φέρει χρονολογία και την υπογραφή του προσώπου που έκανε το τηλεγράφημα ή το τηλεφώνημα (Ν. 1599/1986, άρθρο 19§5).
Την έλλειψη της πρόσκλησης και συνεπώς την πλημμέλεια της νόμιμης σύνθεσης για το λόγο αυτό θεραπεύει η παρουσία του μέλους στη συνεδρίαση (ΣΕ 2255/1967).’
Ανάλογα αναφέρονται στα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929 - 1959, σελ. 110-111, και έχουν θεσμοθετηθεί με το ΄Αρθρο 21(3) του Ν. 158(Ι)/99.»
Επίσης, από τη Sigma Radio TV Ltd v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, Αναθεωρητική ΄Εφεση Αρ. 18/05, 1/6/07, εκείνο το οποίο προκύπτει ότι απαιτείται για να θεωρηθεί η πρόσκληση νομότυπη είναι αυτή να φέρει ένδειξη ότι εστάλη, ή να βεβαιώνεται από σύγχρονη καταγραφή, που να τεκμηριώνει την αποστολή της.
Στην παρούσα περίπτωση, η παράδοση των προσκλήσεων προς όλα τα μέλη βεβαιώνεται με σύγχρονη καταγραφή από υπάλληλο των καθ’ ων η αίτηση, κατά τρόπο σαφή, έτσι που δεν παρέχεται πεδίο αμφιβολίας ότι τα μέλη προσκλήθηκαν εμπρόθεσμα. Το γεγονός ότι για κάποια από τα απουσιάζοντα μέλη, αλλά νομότυπα προσκληθέντα, δεν υπάρχει καταγραφή του λόγου της απουσίας τους, δεν επιδρά και ούτε επηρεάζει, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, το νόμιμο της σύνθεσης και λειτουργίας του Συμβουλίου, από τη στιγμή που δεν τίθεται θέμα απαρτίας. Ο συνήγορος του αιτητή, για να υποστηρίξει το παράνομο της σύνθεσης, παρέπεμψε στην Ανθή Ησαΐα ν. Αρχής Λιμένων Κύπρου, Υπόθεση Αρ. 409/02, 28/11/03, η οποία, όμως, με κανένα τρόπο δε διαφοροποιεί τη γραμμή της νομολογίας, όπως την έχω παραθέσει πιο πάνω. Η προσβαλλόμενη απόφαση εκεί δεν ακυρώθηκε λόγω μη καταγραφής στο πρακτικό του λόγου απουσίας μέλους αλλά λόγω έλλειψης μαρτυρίας ότι αυτό προσκλήθηκε.
Ο λόγος, συνεπώς, για κακή σύνθεση του Συμβουλίου απορρίπτεται.
Υποστηρίζει, περαιτέρω, ο αιτητής παραβίαση του δεδικασμένου της ακυρωτικής απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Ισχυρίζεται ότι δεν παρείχετο δυνατότητα υποβολής νέας σύστασης κατά την επανεξέταση, αφού το ακυρωτικό αποτέλεσμα δεν αφορούσε σ’ αυτή. Με δεδομένο, καταλήγει ο συνήγορος του αιτητή, ότι το Συμβούλιο έλαβε υπόψη του τη νέα σύσταση του Γραμματέα, η προσβαλλόμενη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί.
Σύμφωνα με την ακυρωτική απόφαση, η οποία οδήγησε στην επανεξέταση για πλήρωση της θέσης, το Συμβούλιο, για την προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους - αιτητή στην παρούσα - έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα στην ΄Εκθεση του Δημοτικού Γραμματέα, από την οποία, όμως, κρίθηκε ότι δεν προέκυπτε ο λόγος της επιλογής του ενδιαφερομένου μέρους. Παράθεση στην ΄Εκθεση απλά των στοιχείων που αφορούσαν την αξία και την αρχαιότητα των υποψηφίων, χωρίς οποιαδήποτε αναφορά σ’ αυτούς, δεν ήταν αρκετή. ΄Ο,τι έχει σημασία, αναφέρεται, σύμφωνα με τη νομολογία, «είναι η γενική εικόνα που παρουσιάζει η συνολική βαθμολογία». Σημειώνεται, επίσης, στην ακυρωτική απόφαση, ότι:-
«Από την έκθεση του Δημοτικού Γραμματέα προκύπτει υπεροχή της αιτήτριας κατά την αξιολόγηση που έγινε το Νοέμβριο του 1991, ενώ αιτήτρια και ΕΜ έχουν την ίδια αξιολόγηση κατά τα έτη 1998 και 2001. Δεν μπορεί όμως όπως λέχθηκε να κριθεί η γενική εικόνα που παρουσιάζει η συνολική βαθμολογία.
΄Οσο αφορά την αρχαιότητα, η έκθεση περιέχει πίνακα κατάταξης των υποψηφίων με βάση το κριτήριο αυτό. Το ΕΜ κατατάχθηκε δεύτερος αφού προάχθηκε στη θέση Γραφέα Α΄ την 1.7.1989 ενώ η αιτήτρια κατατάχθηκε τρίτη αφού προάχθηκε στην ίδια θέση την 1.4.1991.
Με βάση τα στοιχεία αυτά σύστησε ο Δημοτικός Γραμματέας το ΕΜ. Σ’ αυτή τη σύσταση στηρίχθηκε δίνοντας της ιδιαίτερη βαρύτητα το Δημοτικό Συμβούλιο. Πουθενά δεν προκύπτουν οι λόγοι της επιλογής.»
Ούτε αυτός ο λόγος βρίσκω να ευσταθεί. Είναι πρόδηλο από την ακυρωτική απόφαση ότι η σύσταση του Δημοτικού Γραμματέα, η οποία, στην ουσία, εξαντλείτο στην παράθεση των διαφόρων στοιχείων, έπασχε. ΄Ηταν χωρίς αιτιολογία. Ορθά, λοιπόν, κατά την επανεξέταση ζητήθηκε και δόθηκε νέα σύσταση, η οποία σκοπό είχε να θεραπεύσει ό,τι, με την ακυρωτική απόφαση, επισημάνθηκε.
Τελευταίος λόγος, που, κατά τον αιτητή, δικαιολογεί ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, είναι η έλλειψη αιτιολογίας. Υποστηρίζει ο συνήγορος του αιτητή ότι το Συμβούλιο, κατά τη λήψη της απόφασης, ενήργησε κατά τρόπο που και πάλιν εμποδίζει το δικαστικό έλεγχο, αφού δεν αιτιολογείται η επιλογή του ενδιαφερομένου μέρους. Απαιτείται, εισηγήθηκε, συγκεκριμενοποίηση με σαφήνεια των λόγων επιλογής, η οποία δεν υπάρχει.
Σύμφωνα με τη νομολογία, το κατά πόσο μια διοικητική απόφαση είναι επαρκώς αιτιολογημένη εξαρτάται από τα συγκεκριμένα περιστατικά της. Εκείνο που έχει σημασία είναι να παρέχονται στο δικαστήριο τα απαραίτητα στοιχεία για τη διακρίβωση της νομιμότητάς της. Στην παρούσα περίπτωση, αιτητής και ενδιαφερόμενο μέρος είχαν συνολικά τρεις υπηρεσιακές εκθέσεις, για τα έτη 1991, 1998 και 2001. Το ενδιαφερόμενο μέρος υπερείχε κατά την αξιολόγηση η οποία έγινε το 1991[1]. Η σύσταση του Δημοτικού Γραμματέα, με την οποία συστήθηκε το ενδιαφερόμενο μέρος και η οποία υιοθετήθηκε από την Επιτροπή και, στη συνέχεια, από το Συμβούλιο, έλαβε υπόψη τη συνολική εικόνα της βαθμολογημένης αξίας των υποψηφίων, όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά από τη σαφή υπεροχή του ενδιαφερομένου μέρους κατά την αξιολόγηση του 1991. Δε φαίνεται να παραβιάζει οποιαδήποτε από τις αρχές που τέθηκαν με τη Μοδίτης ν. Δημοκρατίας (2002) 3 Α.Α.Δ. 695. Βασίζεται στα στοιχεία των φακέλων και, με βάση τις αιτιολογημένες ιδιότητές τους, καταλήγει ότι το ενδιαφερόμενο μέρος είναι καταλληλότερο. Ο Δημοτικός Γραμματέας αιτιολογεί γιατί θεωρεί ότι το ενδιαφερόμενο μέρος υπερέχει, έστω και οριακά, σε αξία. Η άποψή του υποστηρίζεται από το περιεχόμενο των φακέλων. Η αρχαιότητα του αιτητή - (20 μήνες) - η οποία υπάρχει και ήταν ενώπιον του Γραμματέα, δύσκολα μπορεί να ληφθεί ως βάση και να μεταβάλει την υπηρεσιακή εικόνα των υποψηφίων και ορθά δε λήφθηκε υπόψη.
΄Οπως επισημαίνεται στην Κατερίνα Θεμιστοκλέους ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 654/01, 19/11/2002, επειδή οι δημόσιοι υπάλληλοι, σε ένα μεγάλο ποσοστό, βαθμολογούνται ως εξαίρετοι, η οριακή έστω διαφορά υπέρ κάποιου αποκτά σημασία.
Αβάσιμος βρίσκω να είναι ο ισχυρισμός για έλλειψη αιτιολογίας. Από τα πρακτικά, φαίνεται ότι η απόφαση για προαγωγή του ενδιαφερομένου μέρους λήφθηκε ύστερα από εξέταση των Προσωπικών Φακέλων και των Φακέλων των Υπηρεσιακών Εκθέσεων όλων των υποψηφίων, από όπου μπορούσαν να αντληθούν τα στοιχεία αναφορικά με την αξία, τα προσόντα και την αρχαιότητά τους. Επί πλέον, λήφθηκαν υπόψη η εισήγηση της Επιτροπής και η ΄Εκθεση του Δημοτικού Γραμματέα, με την οποία ενισχυόταν η αξία του ενδιαφερομένου μέρους. Η επίδικη απόφαση καταλήγω να είναι, με ό,τι σημειώθηκε στο πρακτικό, επαρκώς αιτιολογημένη. Περιέχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία και, εν πάση περιπτώσει, η αιτιολογία εύκολα μπορεί να συμπληρωθεί από τα στοιχεία των Προσωπικών Φακέλων και των Φακέλων των Υπηρεσιακών Εκθέσεων του αιτητή και του ενδιαφερομένου μέρους.
Η προσφυγή απορρίπτεται, με έξοδα υπέρ των καθ’ ων η αίτηση.
Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, σύμφωνα με το ΄Αρθρο 146.4(α) του Συντάγματος.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΠ
[1] Βαθμολογία αξιολόγησης 1991: Αιτητής: 1 «Εξαίρετος», 1 «Εξαίρετος -», 1 «Λίαν Καλός +». 5 «Λίαν Καλός», 3 «Λίαν Καλός -» και 1 «Καλός +».
Ενδιαφερόμενο Μέρος: 5 «Εξαίρετος», 1 «Εξαίρετος -», 2 «Λίαν Καλός +» και 4 «Λίαν Καλός».
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο