ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 649/2007)
14 Ιουλίου, 2009
[ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΤΕΝΝΑ ΛΙΜΙΤΕΔ,
Αιτητές,
ν.
ΑΡΧΗΣ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ’ης η αίτηση.
Γ. Βαλιαντής για Λ. Παπαφιλίππου & Σία, για τους Αιτητές.
Θ. Ραφτοπούλου για Αλ. Ευαγγέλου, για την Καθ’ης η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή ο τηλεοπτικός σταθμός ΑΝΤΕΝΝΑ ΛΙΜΙΤΕΔ (αιτητές) προσβάλλει την απόφαση της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (καθ’ης η αίτηση), με την οποία του επιβλήθηκε διοικητικό πρόστιμο Λ.Κ. 3.000 για παράβαση του Κανονισμού 28(1) των περί Ραδιοφωνικών και Τηλεοπτικών Σταθμών Κανονισμών του 2000 (Κ.Δ.Π. 10/2000).
(α) Τα γεγονότα.
Μέσα στα πλαίσια της ενημερωτικής εκπομπής των αιτητών “Μέρα Μεσημέρι – Ειδική Έκδοση” της 21/4/2004, ο παρουσιαστής Δημήτρης Σούγλης είχε μια έντονη λεκτική αντιπαράθεση με το φιλοξενούμενο Αναπληρωτή Πρόεδρο των ΕΔΗ Μιχάλη Παπαπέτρου. Πιο συγκεκριμένα, σε κάποιο στάδιο της συζήτησης ο φιλοξενούμενος είχε εκφράσει την άποψη ότι λογοκρίνεται από το δημοσιογράφο και ο τελευταίος του ζήτησε επανειλημμένα να ανακαλέσει. Ως αποτέλεσμα η καθ’ης η αίτηση προχώρησε σε αυτεπάγγελτη διερεύνηση πιθανής παράβασης του Κανονισμού 28(1) της Κ.Δ.Π. 10/2000, ο οποίος προβλέπει τα πιο κάτω:
“28.-(1) Τα πρόσωπα που συμμετέχουν ή αναφέρονται σε εκπομπή απολαύουν δίκαιης, ορθής και αξιοπρεπούς συμπεριφοράς.”
Η καθ’ης η αίτηση κοινοποίησε στους αιτητές λεπτομέρειες της εξεταζόμενης παράβασης με αποσπάσματα από τον επίμαχο διάλογο, τα οποία κατά την καθ’ης η αίτηση συνιστούσαν ανάρμοστη και επιθετική συμπεριφορά του παρουσιαστή και προσέβαλλαν την προσωπικότητα του φιλοξενούμενου του. Τόσο οι αιτητές όσο και ο εμπλεκόμενος δημοσιογράφος υπέβαλαν γραπτές απόψεις αναφορικά με τη διερευνόμενη υπόθεση και η καθ’ης η αίτηση, αφού απέρριψε τις προδικαστικές ενστάσεις που είχαν τεθεί από τους αιτητές, αποφάσισε ότι υπήρξε παραβίαση του Κανονισμού 28(1) πιο πάνω και κάλεσε τους αιτητές να υποβάλουν εγγράφως τις απόψεις τους για σκοπούς επιβολής κυρώσεων. Ακολούθως η καθ’ης η αίτηση αφού έλαβε υπόψη όλα τα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων και των γραπτών απόψεων των αιτητών για σκοπούς κυρώσεων, επέβαλε στους αιτητές διοικητικό πρόστιμο ύψους Λ.Κ. 3.000.
Οι αιτητές εισηγούνται ότι η πιο πάνω απόφαση πρέπει να ακυρωθεί γιατί υπάρχει νομική πλάνη και εσφαλμένη ερμηνεία του Ν. 7(Ι)/98 και της Κ.Δ.Π. 10/2000 και παράβαση της νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, στερείται αιτιολογίας και δέουσας έρευνας, η σύνθεση της καθ’ης η αίτηση ήταν παράνομη, δεν τηρήθηκαν άρτια πρακτικά και γιατί παραβιάστηκαν οι αρχές της καλής πίστης και της φυσικής δικαιοσύνης, όπως κατοχυρώνονται στο άρθρο 30.2 του Συντάγματος και 6(1) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
(β) Η σύνθεση της καθ’ης η αίτηση.
Έχει υποβληθεί από τον ευπαίδευτο συνήγορο των αιτητών ότι η σύνθεση της καθ’ης η αίτηση είναι παράνομη. Προς τούτο οι αιτητές υποστηρίζουν ότι σε τρεις διαδοχικές συνεδρίες της καθ’ης η αίτηση κάποια από τα μέλη, ενώ ήταν παρόντες, αποχώρησαν σκόπιμα κατά παράβαση του άρθρου 22 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/99) και της ισχύουσας νομολογίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η πλευρά της καθ’ης η αίτηση απαντά ότι η αποχώρηση των συγκεκριμένων μελών ήταν νόμιμη και έγινε προς το σκοπό διασφάλισης ενιαίας σύνθεσης της καθ’ης η αίτηση καθόλη τη διάρκεια παραγωγής της διοικητικής απόφασης, επικαλούμενη τις πρωτόδικες αποφάσεις Sigma Radio T.V. Ltd. v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, Προσφυγή 391/2006 της 13/6/2007 και ΑΝΤΕΝΝΑ ΛΤΔ. ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, Προσφυγή 1310/2007, της 14/5/2009.
Από την εξέταση των πρακτικών τριών σχετικών συνεδριών της καθ’ης η αίτηση προκύπτουν τα πιο κάτω: Κατά τη συνεδρία της 24/10/2005, όπου εξετάστηκε η προδικαστική ένσταση των αιτητών και εκδόθηκε ενδιάμεση απόφαση, τα μέλη Μ. Κουσελίνη και Α. Ευθυβούλου ενώ ήταν παρόντες αποχώρησαν. Ως λόγος της αποχώρησης αναφέρεται η απουσία τους από προηγούμενη συνεδρία και το ότι δεν υπήρχε δυνατότητα πλήρους ενημέρωσης τους για το σκοπό λήψης απόφασης.
Στην επόμενη συνεδρία της 3/5/2006, όπου εξετάστηκε η ουσία της υπόθεσης, υπήρξε αποχώρηση τριών παρόντων μελών. Πιο συγκεκριμένα οι Μ. Κουσελίνη και Α. Ευθυβούλου αποχώρησαν με το αιτιολογικό της απουσίας τους στις δύο προηγούμενες συνεδρίες, ενώ ο Α. Κωνσταντινίδης επειδή στις 24/10/2005 δεν ήταν μέλος της καθ’ης η αίτηση.
Τα τρία πιο πάνω μέλη αποχώρησαν και από τη συνεδρία της 4/12/2006, όταν επιβλήθηκε η κύρωση, με το ίδιο σκεπτικό, δηλαδή λόγω της απουσίας τους από τις προηγούμενες συνεδρίες.
Το σχετικό άρθρο 22 του Ν. 158(Ι)/99, το οποίο διέπει τις αλλαγές στη σύνθεση διοικητικού οργάνου, προνοεί ότι,
“22. Η διαδικασία συζήτησης και λήψης απόφασης για ορισμένο θέμα πρέπει να διεξάγεται από την αρχή μέχρι το τέλος από τα ίδια μέλη του συλλογικού οργάνου. Αν η διαδικασία παρατείνεται σε περισσότερες συνεδρίες και η σύνθεση του οργάνου μετά την πρώτη συνεδρία αλλάξει με τη συμμετοχή μελών που ήταν απόντα στις προηγούμενες συνεδρίες, το συλλογικό όργανο δεν μπορεί να λάβει έγκυρη απόφαση στην τελευταία συνεδρία, εκτός αν στη συνεδρία αυτή επαναληφθεί από την αρχή η διαδικασία και η συζήτηση που προηγήθηκε. Αυτό δεν απαιτείται, όταν πρόκειται για απουσία από συνεδρία που ασχολήθηκε με προκαταρκτικά θέματα ή όταν τα μέλη τα οποία λαμβάνουν την τελική απόφαση είναι πλήρως ενημερωμένα σχετικά με όλα τα στοιχεία που είναι αναγκαία για τη λήψη απόφασης.”
Η πιο πάνω διάταξη δεν φαίνεται να αφήνει περιθώρια σκόπιμης αποχώρησης παρόντων μελών. Αντίθετα επιβάλλει είτε την εξ αρχής επανάληψη της διαδικασίας, είτε την πλήρη ενημέρωση των μελών που ήταν απόντα στις προηγούμενες συνεδρίες. Το θέμα έχει εξεταστεί σε δύο πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας (Κόρτας κ.ά. ν. Ρ.Ι.Κ. (2007) 3 Α.Α.Δ. 67 και Στυλιανού κ.ά. ν. Ρ.Ι.Κ. κ.ά. (2007) 3 Α.Α.Δ. 308), στις οποίες κρίθηκε ως ανεπίτρεπτη η κάτω από παρόμοιες συνθήκες σκόπιμη αποχώρηση μελών συλλογικού οργάνου. ΄Όπως έχει τονιστεί στις πιο πάνω αποφάσεις, οι αιτητές δικαιούνται όπως τύχουν κρίσης από το συλλογικό όργανο, όπως αυτό είναι συγκροτημένο κατά τον ουσιώδη χρόνο και η σκόπιμη αποχώρηση που δεν οφείλεται σε αντικειμενικά κωλύματα συμμετοχής, εξουδετερώνει αυτή τη δυνατότητα. Είχα την ευκαιρία να εξετάσω το ίδιο θέμα στην προσφυγή Sigma Radio T.V. Ltd. v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, Προσφυγή 390/2006 της 7/8/2007, με κατάληξη ότι η σκόπιμη αποχώρηση δεν ήταν επιτρεπτή. Η υποκειμενική αδυναμία πλήρους ενημέρωσης των προηγηθέντων δεν νομιμοποιεί την αποχώρηση των μελών της καθ’ης η αίτηση και βρίσκεται σε αντίθεση με το άρθρο 22 πιο πάνω και τις νομολογιακές αρχές που προεκτέθηκαν. Η πιο πάνω διαπίστωση οδηγεί στην ακυρότητα της επίδικης απόφασης και καθιστά αχρείαστη την εξέταση των υπόλοιπων ζητημάτων.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με €1.700 έξοδα σε βάρος της καθ’ης η αίτηση. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο