ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
[ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΡ. 1736/2007, 1737/2007, 1738/2007, 1739/2007, 1740/2007, 1741/2007, 1746/2007, 1747/2007 και 1755/2007]
3 Noεμβρίου, 2009
[Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
[Υπόθεση Αρ. 1736/2007]
1. ΕΙΡΗΝΗ ΔΡΟΥΣΙΩΤΟΥ ΥΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΑΝ ΔΙΑΧΕΡΙΣΤΡΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΑ ΜΑΡΙΟΥ ΔΡΟΥΣΙΩΤΗ
2. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΔΡΟΥΣΙΩΤΗΣ
3. ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΡΟΥΣΙΩΤΗΣ, ΑΝΤΗΙΑ ΝUTT ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΑΥΡΕΛΛΗΣ ΩΣ ΚΑΤΑΠΙΣΤΕΥΜΑΤΟΔΟΧΟΙ ΤΟΥ ΚΑΤΑΠΙΣΤΕΥ-ΜΑΤΟΣ “ΤΗΕ DROUSSIOTIS TRUST”
Αιτητές
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΔΙΑ
Α) ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ
Β) ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καθ’ ων η αίτηση
------------------
[Υπόθεση Αρ. 1737/2007]
ΡΩΞΑΝΗ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΟΤΣΑΠΑ
Αιτήτρια
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΔΙΑ
Α) ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ
Β) ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καθ’ ων η αίτηση
-----------------
[Υπόθεση Αρ. 1738/2007]
CYPRUS ESTATES LIMITED
Αιτήτρια
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΔΙΑ
Α) ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ
Β) ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καθ’ ων η αίτηση
-----------------
[Υπόθεση Αρ. 1739/2007]
ΝΙΟΒΗ ΠΕΤΡΙΔΟΥ
Αιτήτρια
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΔΙΑ
Α) ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ
Β) ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καθ’ ων η αίτηση
-------------------
[Υπόθεση Αρ. 1740/2007]
ΚΙΚΙΤΣΑ ΧΑΤΖΗΛΟΙΖΟΥ
Αιτήτρια
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΔΙΑ
Α) ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ
Β) ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καθ’ ων η αίτηση
------------------
[Υπόθεση Αρ. 1741/2007]
1. ΡΩΝΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΔΗΣ
2. ΚΛΑΙΡΗ ΣΩΤΗΡΙΑΔΟΥ
3. MYRIEL INVESTMENTS LTD
Αιτητές
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΔΙΑ
Α) ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ
Β) ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καθ’ ων η αίτηση
-------------------
[Υπόθεση Αρ. 1746/2007]
ΒΑΣΟΣ ΠΙΤΣΙΛΛΙΔΗΣ ΛΤΔ
Αιτητές
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καθ’ ων η αίτηση
--------------------
[Υπόθεση Αρ. 1747/2007]
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΕΑΣ ESTATES ΛΤΔ
Αιτητές
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καθ’ ων η αίτηση
------------------------
[Υπόθεση Αρ. 1755/2007]
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ (Κύπρου) Λτδ
Αιτητές
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καθ’ ων η αίτηση
ΑΙΤΗΣΗ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 31.10.08
Π. Αναστασιάδης για τους αιτητές στις Προσφυγές 1736/2007, 1737/2007, 1738/2007, 1739/2007, 1740/2007 και 1741/2007.
Σ.Α. Αγγελίδης για τους αιτητές στις Προσφυγές 1746/2007 και 1747/2007.
Γ. Τριανταφυλλίδης για τους αιτητές στην Προσφυγή 1755/07.
Ρ. Παπαέτη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄ για τους καθ’ ων η αίτηση.
Γ. Σεραφείμ για το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕ.ΠΑ.Κ) ως ενδιαφερόμενο.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Για αριθμό ακινήτων εκδόθηκε διάταγμα απαλλοτρίωσης προς στέγαση του ΤΕ.ΠΑ.Κ. Για το κάθε ένα ασκήθηκαν ξεχωριστές προσφυγές και, με τη συναίνεση όλων, οι οποίοι αναφέρθηκαν στην ομοιότητα των εγειρόμενων ζητημάτων, ενέκρινα τη συνεκδίκασή τους. Το ΤΕ.ΠΑ.Κ με την αίτησή του, ημερομηνίας 31.10.08, ζήτησε άδεια να συμμετάσχει στη διαδικασία, ως ενδιαφε- ρόμενο. Με την εξαίρεση των αιτητών στις προσφυγές 1746/07 και 1747/07, όλοι οι υπόλοιποι, περιλαμβανομένων και των καθ’ ων η αίτηση, δήλωσαν πως δέχονται, ως δικαιολογημένη, την αίτηση. Οι αιτητές στις προσφυγές 1746/07 και 1747/07 καταχώρησαν ένσταση. Τα επιχειρήματα αναπτύχθηκαν σε γραπτές αγορεύσεις που κατατέθηκαν και κατά τις διευκρινίσεις επί του θέματος.
Ιδιαίτερα ζητήματα δικονομικής υφής δεν έχουν εγερθεί. Βρίσκεται στο επίκεντρο της ένστασης η αντίληψη πως το ΤΕ.ΠΑ.Κ ήταν «ενεργά και αποφασιστικά μέλος της όλης σύνθετης διοικητικής ενέργειας η οποία κατέληξε στην προσβαλλόμενη απόφαση». Στη διοικητική διαδικασία συμμετέσχαν πολλές υπηρεσίες και όργανα και, όπως σε άλλες περιπτώσεις, δεν θα ήταν λογικό να θεωρηθεί το ΤΕ.ΠΑ.Κ ως ενδιαφερόμενο. Επισημαίνουν συναφώς τη Δημοκρατία ν. Γεωργίου (2007) 3 ΑΑΔ 499 στην οποία ακριβώς εξαιτίας του γεγονότος ότι ο Δήμος Λάρνακας ήταν, για λόγους που αναφέρθηκαν, μέλος της όλης διοικητικής ενέργειας, μετά από παρατηρήσεις του Δικαστηρίου, δεν προωθήθηκε η εισήγηση για περίληψη του ως καθ’ ου η αίτηση ή ενδιαφερόμενου στην προσφυγή. Επισημαίνεται περαιτέρω, πως αν αποφασιζόταν να μη γίνει απαλλοτρίωση, όπως την είχε ζητήσει το ΤΕ.ΠΑ.Κ, κατά τις αρχές που διατυπώθηκαν στην Δήμος Έγκωμης ν. Δημοκρατίας (1997) 3 ΑΑΔ 346, αυτό δεν θα νομιμοποιείτο στην άσκηση προσφυγής.
Κατά τις διευκρινίσεις αναγνώρισε και ο κ. Αγγελίδης πως το ΤΕ.ΠΑ.Κ δεν είχε ή διαδραμάτισε οποιοδήποτε θεσμικό ρόλο στην περίπτωση. Η όποια εμπλοκή του πήγαζε ακριβώς από το δικό του ενδιαφέρον για την
εξασφάλιση του χώρου που θα ικανοποιούσε τις ανάγκες του. Όπως δε ορθά εισηγείται ο κ. Σεραφείμ, η ενδεχόμενη ακύρωση της απαλλοτρίωσης θα επηρεάσει ευθέως και άμεσα το φανερό του συμφέρον να παραμείνουν τα απαλλοτριωθέντα ως χώρος για τις ανάγκες του. Επικαλέστηκε συναφώς τα πιο κάτω από την απόφαση της Ολομέλειας που εξέδωσε ο Πικής, Δ., στη Δημοκρατία ν. Σολωμού (2001) 3 ΑΑΔ 955:
«Δικαίωμα εκπροσώπησης κατά την προσφυγή έχει άτομο του οποίου το συμφέρον είναι κατά νομική συνέπεια ενδεχόμενο να επηρεαστεί από τη θεώρηση της νομιμότητας της πράξης η οποία προσβάλλεται. Τα άτομα αυτά είναι κατά κανόνα οι ευνοηθέντες από την επίδικη διοικητική απόφαση. O θεσμός της παρέμβασης τρίτου σε διαδικασία δεν είναι θεσμοθετημένος στην Κύπρο. Πότε και κάτω από ποίες προϋποθέσεις μπορεί να δικαιολογηθεί η παρέμβαση τρίτου σε αναθεωρητική δικαιοδοσία εξετάστηκε σε κάποια έκταση στη Vorkas and Others v. Republic (1984) 3 C.L.R. 87. Εν πρώτοις επαναλαμβάνεται ότι το δικαίωμα προσώπου του οποίου το συμφέρον διακυβεύεται ή θα επηρεαστεί δυσμενώς από την ακύρωση της υπό αναθεώρηση διοικητικής πράξης ή απόφασης, έχει δικαίωμα να ακουστεί ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο. Τούτο αναγνωρίστηκε από την καθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Josephides v. Republic 2 R.S.C.C. 72, 75. Διαπιστώθηκε επίσης ότι η θέση του ενδιαφερομένου προσώπου παραλληλίζεται προς εκείνη του παρεμβαίνοντος στο αντίστοιχο Ελληνικό δικαιϊκό σύστημα. Το συμφέρον, που καθιστά παραδεχτή τη συμμετοχή του ενδιαφερομένου προσώπου στη διαδικασία, είναι όπως εξηγείται στη Vorkas, ανάλογο προς εκείνο του προσφεύγοντος. Ο επηρεασμός από τη δικαστική απόφαση πρέπει να διαγράφεται ως άμεσος κατ’ ανάλογο τρόπο προς τον επηρεασμό συμφέροντος που νομιμοποιεί τον αιτητή να προσφύγει στο Δικαστήριο και να ζητήσει την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, απόφασης ή παράλειψης. Το νομιμοποιητικό συμφέρον του προσφεύγοντος πρέπει να υφίσταται, όπως είναι καθιερωμένο και στα τρία κρίσιμα χρονικά στάδια κατά τον αντίστοιχο χρόνο έκδοσης, προσβολής και αναθεώρησης της διοικητικής απόφασης».
Η νομολογία που επικαλέστηκε η άλλη πλευρά διακρίνεται αφού αφορά σε εντελώς διαφορετικές καταστάσεις. Κρίνω βάσιμες τις θέσεις του ΤΕ.ΠΑ.Κ και η αίτησή του εγκρίνεται. Τα έξοδα πλέον Φ.Π.Α. για την ακρόαση επιδικάζονται υπέρ του ΤΕ.ΠΑ.Κ και εναντίον των αιτητών στις δυο προσφυγές. Καμιά άλλη διαταγή για έξοδα.
Γ. Κωνσταντινίδης, Δ.
/μΣι.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο