ECLI:CY:AD:2014:D809
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1438/2011)
24 Oκτωβρίου, 2014
[Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 1Α, 21, 23, 25, 28 ΚΑΙ 146
ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΤΩΝΗ ΣΙΒΙΤΑΝΙΔΗ,
Αιτητητή,
- ΚΑΙ -
ΔΗΜΟΥ ΓΕΡΟΣΚΗΠΟΥ,
Καθ΄ου η αίτηση.
- - - - - - - - - - - - - -
Σύνθια Τόκα (κα) για Αντώνης Τόκας & Σια, για τον Αιτητή.
Αρίστη Κορακίδου (κα), για τον Καθ΄ ου η αίτηση.
----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ.: O αιτητής στις 27.5.2010 υπέβαλε αίτηση για έκδοση άδειας οικοδομής για ανέγερση γεωργικής αποθήκης εντός του τεμαχίου ιδιοκτησίας του με αρ. εγγραφής 4/25, τεμάχιο 25, Φ/Σχ 51/19Ε2, Τμήμα 4, στο Δήμο Γεροσκήπου της επαρχίας Πάφου, επισυνάπτοντας αναλυτικά αρχιτεκτονικά σχέδια, σύμφωνα με τα οποία επρόκειτο για μεταλλική κατασκευή ο σκελετός, πάνελς (panels) οι τοίχοι και τσίγκους η οροφή.
Ο αιτητής κατέβαλε το ποσό των €385,96 ως τέλη για την έκδοση της άδειας οικοδομής στις 22.7.2010. Εντούτοις η άδεια δεν εκδόθηκε στον αιτητή παρά τις επανειλημμένες επιστολές των δικηγόρων του προς τον καθ΄ ου η αίτηση Δήμο, ημερομηνίας 5.8.2010, 10.9.2010, 11.10.2010 και 18.10.2010, με τις οποίες διαμαρτύρονταν για την καθυστέρηση στην έκδοση της άδειας η οποία, όπως υποστηρίζει ο αιτητής, είχε ήδη εγκριθεί από τον Ιούλιο 2010.
Στη συνεδρία της Εκτελεστικής Επιτροπής του Δήμου Γεροσκήπου ημερομηνίας 18.10.2010 παρουσιάστηκε η αίτηση του αιτητή από τον Δημοτικό Μηχανικό με τις ακόλουθες, μεταξύ άλλων, επισημάνσεις στα πρακτικά αναφορικά με την πορεία εξέτασης της, σύμφωνα με την εκδοχή του καθ’ ου η αίτηση:
«a. H αίτηση κατατέθηκε στις 27-5-10.
b. Ένα μήνα αργότερα επειδή ο ίδιος είδε στο τεμάχιο να τοποθετούνται ξυλότυποι ζήτησε γραπτώς (22-6-10) από την Συν. Εκτελεστικό Μηχανικό του Δήμου να πραγματοποιήσει επείγουσα επιτόπια επίσκεψη.
c. Σημείωσε δε μελετώντας τα σχέδια της αίτησης ότι οι αποστάσεις από τα σύνορα ήταν 3 μέτρα αντί πέντε, ενώ το τεμάχιο επηρεαζόταν από το σχέδιο διεύρυνσης του συνδετήριου δρόμου.
d. To Tμήμα της τεχνικής υπηρεσίες ζήτησε από το Μελετητή της αίτησης να φέρει διορθωμένα σχέδια σύμφωνα με τα πιο πάνω για να γινόταν δυνατή η εξέταση της αίτησης.
e. Σε προσωπικές τηλεφωνικές επικοινωνίες υπήρξαν διαβεβαιώσεις τόσο από τον Μελετητή όσο και από τον αιτητή ότι θα περνούσαν να έφερναν τα νέα σχέδια.
f. Δόθηκε σχέδιο του Τμήματος του Συνδετήριου Δρόμου σε πρακτικές κλίμακες στη κα Πιστέντη με οδηγίες να ελεγχθεί η ρυμοτομία.
g. Σε επίσκεψη του ευγενέστατου Πατέρα του αιτητή και του αιτητή στο γραφείου μου περί τις 22-7-2010 με διαβεβαίωσαν ότι θα έφερνε ο μελετητής του τα διορθωμένα σχέδια και τους διαβεβαίωσα ότι δεν υπήρχε άλλο πρόβλημα. Μου ζήτησαν να πληρώσουν τα δικαιώματα της άδειας για να μην υπάρξει άλλη καθυστέρηση επικαλούμενη (sic) σοβαρού κωλύματος και απουσίας στις επόμενες μέρες. Επειδή θα οριζόταν η τελευταία συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής πριν τις άδειες του Καλοκαιριού του «έδωσε» αυτή την δυνατότητα κατ΄ υπέρβαση και στις 22-7-10 πλήρωσε στο λογιστήριο 385.96 ευρώ.
h. Αμέσως μετά τις επόμενες μέρες ο Μελετητής με πληροφόρησε ότι ο ιδιοκτήτης του απαγόρευσε να φέρει διορθωμένα σχέδια γιατί ΔΕΝ δεχόταν την ρυμοτομία. Παράλληλα υπήρξε πληροφόρηση ότι η γεωργική αποθήκη εξελισσόταν σε ελικοδρόμιο.
i. Στις 6-8-10 ο ενδιαφερόμενος απέστειλε επιστολή στο Δήμο δια δικηγόρου αναφέροντας ότι ήθελε την άδεια που πλήρωσε αλλά χωρίς διαφοροποίηση στα αρχικά σχέδια του ή όρους (ότι του άρεσε δηλαδή).
j. O Mηχανικός σημείωσε τη σημασία της διαφύλαξης της ρυμοτομίας για τον συνδετήριο δρόμο που προωθείτο ως πολεοδομικό έργο, το ότι η χρήση επιτόπου εξελισσόταν σε άλλη αντί γεωργικής αποθήκης, και με υλικά που θεωρούσε ευτελή, και ζήτησε την απόρριψη της αίτησης.
k. H επιτροπή ομόφωνα απέρριψε την αίτηση για τους πιο πάνω λόγους, δεδομένου ότι ο αιτητής δεν κατείχε καμία εγκεκριμένη άδεια, πέραν της καταβολής δικαιωμάτων. Με πρόταση του κυρίου Μάριου Αθανασίου αποφασίστηκε η απόρριψη να γίνει σε συνεργασία με την Νομικό του Δήμου, για να αντιμετωπιστεί και το θέμα της καταβολής δικαιωμάτων.......»
Όπως επιβεβαιώθηκε στα πρακτικά συνεδριάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου Γεροσκήπου ημερομηνίας 16.11.2010, οι κύριοι λόγοι απόρριψης της υπ’ αναφορά αίτησης ήταν ότι οι αποστάσεις από τα σύνορα του τεμαχίου ήταν τρία μέτρα αντί πέντε μέτρα και το τεμάχιο επηρεαζόταν από το σχέδιο διεύρυνσης του συνδετήριου δρόμου (ρυμοτομία). Ακολούθησε συζήτηση μεταξύ των μελών και αποφασίστηκε όπως η επιστολή του αιτητή ημερομηνίας 18.10.2010 απαντηθεί, κατόπιν νομικής συμβουλής από την δικηγόρο του Δήμου, σύμφωνα με την ειλημμένη απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής. Αναφερόμενος στις επιστολές του αιτητή και των δικηγόρων του ημερομηνίας 5.8.2010, 18.10.2010, 1.11.2010 και 26.6.2011, ο καθ΄ ου η αίτηση απέστειλε στον αιτητή συστημένη επιστολή άνευ ημερομηνίας πληροφορώντας τον τα ακόλουθα:
«1. Η Εκτελεστική Επιτροπή του Δήμου Γεροσκήπου απέρριψε την αίτηση Β 26/10 την 18/10/10 γιατί τα υποβληθέντα σχέδια προνοούσαν ευτελή υλικά για την κατασκευή της γεωργικής αποθήκης και τα υποβληθέντα σχέδια προνοούσαν ανέγερση οικοδομής η οποία δεν απείχε την νόμιμη απόσταση από τα σύνορα.
2. Πριν την απόρριψη της αίτησης κλήθηκε ο ιδιοκτήτης να υποβάλει τροποποιημένα σχέδια ως οι αποδείξεις του Δημοτικού Μηχανικού.
3. Ο ιδιοκτήτης συμφώνησε να υποβάλει τροποποιημένα σχέδια ως οι υποδείξεις του Δημοτικού Μηχανικού και παρακάλεσε να πληρώσει τα τέλη γιατί θα απουσίαζε στο εξωτερικό.
4. Όταν ο ιδιοκτήτης έλαβε την απόδειξη καταβολής των τελών, αρνήθηκε να υποβάλει τροποποιημένα σχέδια ως οι υποδείξεις του Δημοτικού Μηχανικού.
5. Η καταβολή των τελών είναι προϋπόθεση για την έκδοση της άδειας οικοδομής και όχι αντίστροφα.
6. Στην αίτηση που υποβλήθηκε δεν υπήρχε η σχετική βεβαίωση του ΕΤΕΚ για το 2010 αναφορικά με την αρχιτέκτονα παρά μόνο για το 2009.
7. Η ανέγερση των οικοδομημάτων είναι νόμιμη μετά την έκδοση της άδειας οικοδομής.
8. Ποτέ δεν εκδόθηκε άδεια οικοδομής και ποτέ ο Δήμος έλαβε απόφαση για έκδοση άδειας οικοδομής στην αίτηση Β 26/10.
9. Η ανάρτηση πινακίδας στο τεμάχιο είναι παράνομη εφόσον δεν εξασφαλιστεί εκ των προτέρων Πολεοδομική και άδεια οικοδομής.
10. Η δημιουργία και λειτουργία ελικοδρομίου στο τεμάχιο 25, είναι παράνομη χωρίς άδεια από την αρμόδιο Αρχή.»
Ο αιτητής προσβάλλει την απόφαση αυτή με την οποία ουσιαστικά απορρίφθηκε η αίτηση του, για την οποία έλαβε γνώση με την λήψη της επιστολής την 1.9.2011.
Η προδικαστική ένσταση που προώθησε με την ένσταση της η συνήγορος του καθ’ ου η αίτηση περί εκπροθέσμου της προσφυγής φαίνεται να εγκαταλείφθηκε. Ορθά, αφού η επίδικη διπλοσυστημένη επιστολή δεν φέρει ημερομηνία αποστολής αλλά, σύμφωνα με τους αναντίλεκτους ισχυρισμούς του αιτητή, συνάγεται από την ταχυδρομική σφραγίδα επί του φακέλου να είναι η 26.8.2011.
Ο καθ’ ου η αίτηση απάντησε 15 ολόκληρους μήνες μετά την υποβολή της αίτησης και μάλιστα μετά από πολλές επιστολές του αιτητή και των δικηγόρων του. Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ενώ η απόφαση για απόρριψη λήφθηκε από την Εκτελεστική Επιτροπή στις 18.10.2010 και υιοθετήθηκε από τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου στις 16.11.2010, κοινοποιήθηκε στον αιτητή μετά παρέλευση πολλών μηνών.
Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι ο καθ’ ου η αίτηση Δήμος, χωρίς την δέουσα και/ή οποιαδήποτε έρευνα και κατά κατάχρηση εξουσίας, υιοθέτησε τις απόψεις του Μηχανικού του με αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε πλάνη αναφορικά με τους λόγους απόρριψης της αίτησης. Πιο συγκεκριμένα ισχυρίζεται πραγματική και νομική πλάνη στις τρεις ακόλουθες πτυχές:
A. Δεν υπήρχε έγκυρο ρυμοτομικό σχέδιο ούτε δεσμευτική ρυμοτομία την οποία θα μπορούσε να επικαλεστεί ο καθ΄ ου η αίτηση Δήμος για σκοπούς διαφύλαξης προς προώθηση της μελλοντικής κατασκευής συνδετήριου δρόμου. Κακώς εκτιμήθηκε ότι η γεωργική αποθήκη δεν απείχε 5 μ. από το σύνορο του ακινήτου λαμβάνοντας υπόψη ως σύνορο τον ασφάλτινο δρόμο που υφίσταται επιτόπου, αφού πρόκειται για μη εγγεγραμμένο δημόσιο δρόμο που επεμβαίνει παράνομα στην ιδιοκτησία του αιτητή.
B. Αγνοώντας τις εξηγήσεις του αιτητή για γεωργική χρήση του ελικοπτέρου και, επομένως, χρήση της γεωργικής αποθήκης ως τέτοιας, καθώς και την την άδεια λειτουργίας ελικοδρομίου που είχε προσκομίσει, ο καθ΄ ου η αίτηση εξομοίωσε το ελικοδρόμιο με τη γεωργική αποθήκη.
Γ. Λανθασμένα εκτιμήθηκε ως λόγος απόρριψης ότι η γεωργική αποθήκη θα ανεγειρόταν από ευτελή υλικά, αφού πρόκειται για υποστατικό εντός γεωργικής ζώνης και οι υφιστάμενες αποθήκες σε όμορα ακίνητα κατασκευάστηκαν από τα ίδια ενδεικνυόμενα υλικά. Εξάλλου, ο καθ’ ου η αίτηση δεν ζήτησε από τον αιτητή τη χρήση άλλων υλικών.
Ο αιτητής ισχυρίζεται περαιτέρω ότι όπως αναδεικνύεται από το πρακτικό ημερομηνίας 18.10.2010 ο καθ΄ ου η αίτηση δεν προέβη σε οποιαδήποτε έρευνα αναφορικά με τις συστάσεις του Μηχανικού, ενώ η απόφαση είναι αναιτιολόγητη αφού δεν εξειδικεύονται τα στοιχεία που θεμελιώνουν τους επικαλούμενους λόγους ακύρωσης. Τέλος, θεωρεί ότι παραβιάστηκε η αρχή της ισότητας και της χρηστής διοίκησης διότι του επιβλήθηκε ρυμοτομία σε σχέση με την οποία στερήθηκε το δικαίωμα να υποβάλει ένσταση αφού δεν είχε δημοσιευτεί, ενώ ο καθ΄ ου η αίτηση προσπάθησε να νομιμοποιήσει την υφιστάμενη παράνομη επέμβαση με την κατασκευή ασφάλτινου δρόμου μέσα στο ακίνητο του αιτητή.
Η συνήγορος του καθ’ ου η αίτηση απαντά σωρευτικά στους πιο πάνω λόγους ακύρωσης παραπέμποντας αόριστα στο Τοπικό Σχέδιο Πάφου (Δημοσίευση του 2011) και στους περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Κανονισμούς ΚΔΠ 361/90 ειδικότερα στο άρθρο 5, δυνάμει του οποίου επιτρέπεται η ανέγερση γεωργικών οικοδομών για τη φύλαξη και αποθήκευση γεωργικών εργαλείων ή μηχανημάτων ή λιπασμάτων νοουμένου ότι η οικοδομή δεν θα ανεγείρεται σε απόσταση μικρότερη από τα 15 μέτρα από τα σύνορα υπεραστικής οδού ή τα 5 μέτρα από τα σύνορα άλλης δημοσίας οδού. Συνεπώς η αποθήκη που κατασκεύασε ο αιτητής έπρεπε να απέχει 5 μέτρα από το δρόμο λαμβάνοντας υπόψη την προγραμματιζόμενη κατασκευή του, δηλαδή το προωθούμενο πολεοδομικό έργο για το οποίο παραδέχεται ότι βρισκόταν σε εξέλιξη ρυθμιστικό σχέδιο το οποίο εγκρίθηκε, ενώ εκπονούντο κατασκευαστικά σχέδια του συνδετήριου δρόμου κατά μήκος του τεμαχίου του. Εφόσον ο δρόμος συμπεριλαμβανόταν στο Τοπικό Σχέδιο Πάφου είναι η θέση της συνηγόρου ότι ορθά λήφθηκε υπόψη ως ουσιώδης παράγοντας στα πλαίσια του άρθρου 26 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου. Περαιτέρω, εφόσον ο αιτητής δεν συμμορφώθηκε με τις υποδείξεις του Δημοτικού Μηχανικού για τροποποιημένα σχέδια, ώστε η απόσταση να συνάδει με τις πρόνοιες του εφαρμοστέου Σχεδίου Ανάπτυξης, ορθά απορρίφθηκε η αίτηση του.
Έχοντας μελετήσει το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, δεν εντοπίζεται υπόδειξη προς τον αιτητή ή οτιδήποτε που να τεκμηριώνει αίτημα από τον καθ΄ ου η αίτηση για κατάθεση τροποποιημένων σχεδίων, πέραν αυτών που ο αιτητής κατέθεσε στις 27.5.2010 και στην βάση των οποίων του επετράπη η καταβολή αντίστοιχων τελών για την έκδοση της άδειας, μάλιστα χωρίς επιφύλαξη. Το γεγονός δε της καταβολής τελών ασφαλώς προϋποθέτει εξέταση και έγκριση της αίτησης.
Όσον αφορά τη θέση της συνηγόρου του καθ’ ου η αίτηση, ότι παρά την μη δημοσίευση δεσμευτικής ρυμοτομίας για τον υπό σχεδιασμό δρόμο που επηρέαζε το ακίνητο του αιτητή, ο καθ’ ου η αίτηση ορθά τον έλαβε υπόψη ως λόγο απόρριψης της αίτησης για άδεια οικοδομής, παρατηρώ ότι έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη γνωμάτευση της ημερομηνίας 24.8.2011 προς τον καθ΄ ου η αίτηση Δήμο, η οποία της ζητήθηκε προκειμένου να απαντηθεί η επιστολή του αιτητή ημερομηνίας 18.10.2010 (ερυθρό 142). Με αυτήν, ορθά, υπέδειξε στο Δήμο ότι δικαιούτο να λάβει υπόψη του «μόνο δημοσιευμένο ρυμοτομικό σχέδιο στο οποίο οι επηρεαζόμενοι ιδιοκτήτες είχαν την δυνατότητα να ενστούν και έχει διασαφηνιστεί το μήκος και το πλάτος της επηρεαζόμενης ρυμοτομίας» και ότι «από τα πρακτικά της εκτελεστικής Επιτροπής 18.10.2010 φαίνεται να μην υπάρχει τέτοιο σχέδιο».
Έχει νομολογηθεί ότι σε υποθέσεις που αφορούν άδειες οικοδομής με όρο την παραχώρηση γης από τον ιδιοκτήτη για διεύρυνση του δρόμου ή την αναβάθμιση του σε δρόμο πρωταρχικής σημασίας, απαραίτητο στοιχείο με βάση το νόμο είναι η δημοσίευση ρυμοτομικού σχεδίου. Η δημοσίευση του παρέχει στους ιδιοκτήτες που επηρεάζονται, τη δυνατότητα υποβολής ένστασης προτού ένα τέτοιο σχέδιο εγκριθεί οριστικά. Η εκπόνηση και στη συνέχεια η δημοσίευση ρυμοτομικής μελέτης φανερώνει τις λεπτομέρειες αλλά προπάντων αποκαλύπτει τη ρυμοτομική γραμμή, στοιχεία που είναι απαραίτητα για την ενημέρωση των ενδιαφερομένων ιδιοκτητών. (βλ. Χριστοδούλου κ.ά. v. Κυπριακής Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1103 και Δήμος Στροβόλου ν. Μάρως Μιχαήλ Γιασεμίδου (1998) 3 Α.Α.Δ 223). Δεν επαρκεί η γενική πρόβλεψη του έργου στο Τοπικό Σχέδιο. Συνεπώς η πιο πάνω νομολογία βρίσκει εφαρμογή και στην παρούσα περίπτωση όπου για την απόρριψη της οικοδομικής άδειας πεπλανημένα λήφθηκε υπόψη συνδετήριος δρόμος ή επέκταση υφιστάμενου δρόμου που βρισκόταν υπό σχεδιασμό χωρίς ωστόσο να είχε δημοσιευτεί ρυμοτομικό σχέδιο και να είχε δοθεί το δικαίωμα στον αιτητή να υποβάλει ένσταση.
Χαρακτηριστικό της απουσίας της δέουσας έρευνας, είναι ότι παρά την αναφορά στο πρακτικό ημερομηνίας 18.10.2010 ότι «δόθηκε σχέδιο του Τμήματος του Συνδετήριου Δρόμου σε πρακτικές κλίμακες στη κα Πιστέντη με οδηγίες να ελεγχθεί η ρυμοτομία», κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να έγινε πριν την λήψη της επίδικης απόφασης.
Περαιτέρω, η αιτιολογία που δόθηκε με την επίδικη επιστολή για την απόρριψη της αίτησης, περιορίστηκε στα ευτελή υλικά κατασκευής της γεωργικής αποθήκης και στην μη νόμιμη απόσταση της από τα σύνορα. Οι λόγοι αυτοί δεν διευκρινίζονται περαιτέρω μέσα από το πρακτικό ημερομηνίας 18.10.2010 ώστε να μπορεί να ασκηθεί ικανοποιητικά ο δικαστικός έλεγχος. Πιο συγκεκριμένα, υποστηρίζεται από τον καθ΄ ου η αίτηση ότι η απόσταση βάσει των σχεδίων ήταν 3 μέτρα αντί 5 μέτρα από τα σύνορα, χωρίς να διευκρινίζεται αν τα σύνορα υπολογίστηκαν με την υφιστάμενη ρυμοτομία ή με την μελλοντική που θα συμπεριελάμβανε το συνδετήριο δρόμο. Επίσης δεν διευκρινίζεται αν τα σύνορα υπολογίστηκαν μαζί με τον ήδη υφιστάμενο δρόμο που επηρέαζε τα όρια του ακινήτου του αιτητή, ο οποίος όμως δεν ήταν εγγεγραμμένος δημόσιος δρόμος αλλά ήταν δρόμος που ανήκε στο τεμάχιο του αιτητή, όπως επιβεβαιώνεται από την επιστολή του Επαρχιακού Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας Πάφου ημερομηνίας 25.5.2011 (ερυθρό 119 ).
Ενόψει της ελλιπούς έρευνας και αιτιολογίας που οδήγησαν σε πλάνη αναφορικά με την ρυμοτομία και τα δεδομένα που θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη, η προσβαλλόμενη απόφαση καθίσταται άκυρη. Ως εκ τούτου, δεν θεωρώ αναγκαίο να εξεταστούν οι δυο άλλες πτυχές αναφορικά με πλάνη που προώθησε ο αιτητής στα πλαίσια του πρώτου λόγου ακύρωσης και τα οποία δεν σχολιάστηκαν από τον καθ’ ου η αίτηση.
Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, με έξοδα υπέρ του αιτητή, όπως θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Π. Παναγή, Δ.
/ΣΓεωργίου
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο