ECLI:CY:AD:2015:D487
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1005/2013
9 Ιουλίου, 2015
[Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΜΕΤΑΞΥ:
ΑΝΔΡΕΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Αιτητή
και
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ
Καθ΄ων η αίτηση.
______
Λ. Χριστοδούλου, για τον αιτητή
Μ. Κυπριανού (κα), για τους καθ΄ ων η αίτηση
----------
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Η Επιτροπή Δημοσίας Υπηρεσίας (ΕΔΥ), ενεργώντας αυτεπαγγέλτως δυνάμει των εδαφίων (2) και (3) του άρθρου 29[1] του περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν.1/90, όπως τροποποιήθηκε), δρομολόγησε τη διαδικασία πλήρωσης μιας μόνιμης θέσης Αρχιδεσμοφύλακα στις Κεντρικές Φυλακές (στο εξής η Θέση), η οποία παρέμεινε κενή από 15.2.10 λόγω προαγωγής του κατόχου της.
Η αποφασιστική συνεδρία έλαβε χώρα στις 7.7.11 και κατ΄ αυτή η ΕΔΥ, αφού καθόρισε ποιοι από τους υποψηφίους ήταν προάξιμοι, κάλεσε τον Αναπληρωτή Διευθυντή Φυλακών (στο εξής ο Διευθυντής) να προβεί σε συστάσεις. Όπως και έγινε, με την εκ μέρους του σύσταση της Χλόης Χατζηδημητρίου-Βαρνάβα, πλην όμως η ΕΔΥ δεν υιοθέτησε τη σύσταση του και αντ΄ αυτής προήγαγε τον Χριστοφή Προδρόμου (ΕΜ) με το ακόλουθο αιτιολογικό:
«Επιλέγοντας τον Προδρόμου, η Επιτροπή έλαβε υπόψη ότι σ' ότι αφορά την αξία, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στις ετήσιες αξιολογήσεις των υποψηφίων, με έμφαση στα τελευταία χρόνια, στα οποία αποδίδεται μεγαλύτερη βαρύτητα, αυτός είναι περίπου ίσος ή/και υπερέχει, αξιολογηθείς με 39 από τα 40 εξαίρετα τα τελευταία πέντε χρόνια και διαθέτει επιπρόσθετα προσόντα σχετικά με τα καθήκοντα της θέσης. Συγκεκριμένα, ο Χριστοφή έχει παρακολουθήσει μαθήματα ψυχολογίας και προγράμματα στην εγκληματολογία και έχει τύχει εκπαίδευσης ΤΑΕ στην Αστυνομική Ακαδημία Κύπρου. Τα εν λόγω προσόντα δεν απαιτούνται από το Σχέδιο Υπηρεσίας, ούτε αποτελούν πλεονέκτημα ή πρόσθετο προσόν, λόγω όμως της σχετικότητας τους, η Επιτροπή τους απέδωσε τη δέουσα βαρύτητα.
Η Επιτροπή, στην επιλογή της, δεν παρέβλεψε το γεγονός ότι ο Προδρόμου υστερεί σε αρχαιότητα του Μαρδαπίττα Σάββα (α/α 2), ο οποίος κατέχει θέση Δεσμοφύλακα (Κλ.Α7), μετά από προαγωγή, και ο οποίος επίσης κατέχει επιπρόσθετο προσόν, σχετικό με τα καθήκοντα της θέσης, δεδομένου ότι έχει παρακολουθήσει, όπως και ο Προδρόμου, μαθήματα Ψυχολογίας, αυτός όμως υστερεί σε αξία τόσο κατά τα τελευταία πέντε χρόνια όσο και με βάση το σύνολο των Εκθέσεων τους.
Ο επιλεγείς, επίσης, υστερεί σε αρχαιότητα και έναντι του Στεφάνου Μιχαλάκη (α/α 4), κατά έξι περίπου χρόνια στην παρούσα τους θέση, έναντι των Χρύσανθου Μάριου (α/α 5), Σάββα Γεώργιου (α/α 6), Μασούρα Γεώργιου (α/α 7), Χρύσανθου Γιαννάκη (α/α 11) και Ευσταθίου Ανδρέα (α/α 15), κατά περίπου τρία χρόνια και επτά μήνες και έναντι των Χατζηδημητρίου-Βαρνάβα Χλόης (α/α 18), Σέργη Πρόδρομου (α/α 20), Σωτηρίου Σώτου (α/α 21), Αλουπού Ανδρέα (α/α 22), Ευθυμίου Ανδρέα (α/α 24), Δημητρίου Μάριου (α/α 26), Μελά Ειρήνης (α/α 27), Χαραλάμπους Κώστα (α/α 30) και Δαλίτη Σωτήρη (α/α 31) με βάση την ημερομηνία γέννησης, αυτοί όμως είναι περίπου ίσοι ή/και υστερούν σε αξία και, επίσης, υστερούν σε προσόντα.
Η Επιτροπή δεν μπόρεσε να υιοθετήσει τη σύσταση του Αναπληρωτή Διευθυντή υπέρ της Χατζηδημητρίου-Βαρνάβα Χλόης και αντ' αυτής επέλεξε τον Προδρόμου, ο οποίος, συγκρινόμενος με την Χατζηδημητρίου-Βαρνάβα, υστερεί σε αρχαιότητα πολύ οριακά, με βάση την ημερομηνία γέννησης, υπερέχει όμως σε αξία και προσόντα.
Τέλος, επιλέγοντας τον Προδρόμου, η Επιτροπή δεν παρέλειψε να λάβει υπόψη ότι όσον αφορά τα προσόντα, εκτός του επιλεγέντα και ορισμένοι άλλοι υποψήφιοι διαθέτουν επίσης πρόσθετο προσόν σχετικό με τα καθήκοντα της θέσης. Συγκεκριμένα, ο Μαρδαπίττας έχει παρακολουθήσει μαθήματα ψυχολογίας, οι Χατζηδημητρίου-Βαρνάβα και Μελά έχουν παρακολουθήσει πρόγραμμα ραπτικής, το οποίο, σύμφωνα με τη δήλωση του Αναπληρωτή Διευθυντή βοηθά στην εκπαίδευση των φυλακισμένων γυναικών, ο Ευθυμίου Ανδρέας διαθέτει το Higher, ο Δαλίτης Σωτήρης έχει παρακολουθήσει μαθήματα ρωσικής γλώσσας, ο Σπυρίδης Μάριος έχει τύχει εκπαίδευσης στο Τμήμα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας και ο Κατσικίδης Χαράλαμπος διαθέτει διάφορα πιστοποιητικά παρακολούθησης προγραμμάτων σε θέματα που αφορούν το Τμήμα, εκπαίδευσης στους Η/Υ κτλ.
Η Επιτροπή απέδωσε στα εν λόγω προσόντα την ανάλογη βαρύτητα και τα συνεκτίμησε με τα άλλα στοιχεία κρίσης, έκρινε όμως ότι αυτά δεν μπορούν από μόνα τους να διαφοροποιήσουν την απόφαση της ότι ο επιλεγείς είναι καταλληλότερος για προαγωγή».
Η προαγωγή του ΕΜ προκάλεσε την καταχώριση από τον αιτητή της παρούσας προσφυγής, με την οποία προσβάλλεται η νομιμότητα της απόφασης της ΕΔΥ να προάξει το ΕΜ για τρεις νομικούς λόγους. Ότι δηλαδή, η προσβαλλόμενη πράξη στερείται της δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, έρχεται σε αντίθεση με τα στοιχεία των φακέλων και είναι προϊόν πλάνης περί τα πράγματα. Συγκεκριμένα, είναι η θέση του αιτητή ότι η ΕΔΥ παρέλειψε να προβεί σε δέουσα έρευνα και/ή να τον συγκρίνει με το ΕΜ κατά τρόπο ουσιαστικό, παραγνωρίζοντας ότι και ο ίδιος είχε πρόσθετα προσόντα. Επιπρόσθετα ισχυρίζεται ότι παραγνωρίστηκε και η έκδηλη υπεροχή του έναντι του ΕΜ σ΄ ότι αφορά το στοιχείο της αρχαιότητας, ενώ θεωρεί ορθή την απόφαση της ΕΔΥ να μην υιοθετήσει τη σύσταση του Διευθυντή για προαγωγή της Χλόης Χατζηδημητρίου-Βαρνάβα.
Αντίθετη βεβαίως είναι η θέση των καθ΄ ων η αίτηση, οι οποίοι υπεραμύνονται της ορθότητας και νομιμότητας της προσβαλλόμενης απόφασης από κάθε άποψη.
Έχω εξετάσει με προσοχή τις εκατέρωθεν θέσεις και κατέληξα ότι τα παράπονα του αιτητή είναι βάσιμα. Η νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου δέχεται ότι η σύσταση αποτελεί ένα αυτοτελές και ανεξάρτητο στοιχείο κρίσης με ανάλογη βαρύτητα (Κέντας ν. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Α. 485). Το αποφασίζον όμως διοικητικό όργανο, δεν υποχρεούται να υιοθετήσει τις συστάσεις του Διευθυντή, εάν θεωρεί ότι υπάρχουν άλλοι καταλληλότεροι υποψήφιοι για διορισμό ή προαγωγή. Οφείλει όμως να δώσει πειστική ειδική αιτιολογία γιατί παραγνώρισε τη σύσταση και επέλεξε άλλο υποψήφιο που δεν έχει τη σύσταση του προϊσταμένου, παραθέτοντας προς τούτο πειστικούς λόγους για απόκλιση από τη σύσταση (Χριστοδούλου ν. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 164, 171, Δημοκρατία ν. Χριστούδη (1996) 3 Α.Α.Δ. 267). Η ειδική αιτιολόγηση όπως τονίστηκε στην Δημοκρατία κ.ά. ν. Υψαρίδη κ.ά. (Αρ.2) (1993) 3 Α.Α.Δ. 347 σκοπεί στην εξειδίκευση των λόγων που αντισταθμίζουν το πλεονέκτημα που παρέχει το πρόσθετο προσόν για την εκτέλεση των καθηκόντων της θέσης και πρέπει να φαίνονται στην αιτιολογία και όχι απλώς να συνάγονται από τα πρακτικά (βλέπε ακόμα Φιλίππου ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 1, Tourpeki v. Republic (1973) 3 C.L.R. 592, Χατζηγιάννη κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 317, Σιδερά ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 2540 και Παγδατής ν. Δημοκρατίας (1973) 3 Α.Α.Δ. 417).
Στην υπό κρίση περίπτωση η ΕΔΥ αιτιολόγησε την απόφασή της να αποκλίνει από τη σύσταση του Διευθυντή και να επιλέξει το ΕΜ στη βάση κυρίως της υπεροχής του τελευταίου σε πρόσθετα προσόντα μη απαιτούμενα από το σχέδιο υπηρεσίας, αλλά ούτε προβλεπόμενα ως πλεονέκτημα. Συγκεκριμένα η ΕΔΥ κατέγραψε ότι το ΕΜ έχει παρακολουθήσει μαθήματα ψυχολογίας και προγράμματα στην εγκληματολογία και έχει τύχει εκπαίδευσης ΤΑΕ στην Αστυνομική Ακαδημία Κύπρου. Όμως, κατά τη γνώμη μου, η εικόνα που παρουσιάζουν αιτητής και ΕΜ σε σχέση με τα τρία νομοθετημένα κριτήρια της αξίας, των προσόντων και της αρχαιότητας, καταδεικνύει ότι στην παρούσα περίπτωση η απόκλιση της ΕΔΥ από τη σύσταση του Διευθυντή δεν αιτιολογήθηκε επαρκώς. Δεν δόθηκαν δηλαδή εκείνοι οι πειστικοί ή ειδικοί λόγοι που απαιτεί η νομολογία για την επιλογή του ΕΜ που δεν είχε υπέρ του τη σύσταση του Διευθυντή. Διαφωτιστικοί επί του προκειμένου είναι οι φάκελοι των υπηρεσιακών εκθέσεων της τελευταίας πενταετίας στην οποία δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα (2006-2010), από τους οποίους προκύπτει ότι αιτητής και ΕΜ βρίσκονται στο ίδιο εξαίρετο επίπεδο, εκτός από ασήμαντες διακυμάνσεις της τάξης του 1 «εξαίρετα» και οι οποίες, σύμφωνα με τη νομολογία, δεν προσδίδουν οποιαδήποτε υπεροχή (βλ. Πατσαλίδης κ.α. ν. Δημοκρατίας (2011) 3(Β) Α.Α.Δ. 738, Αττάς ν. Δημοκρατίας (2012) 3 Α.Α.Δ. 8). Αιτητής δηλαδή και ΕΜ παρουσιάζονται στο κριτήριο της αξίας ισοδύναμοι.
Σ΄ ότι δε αφορά το κριτήριο της αρχαιότητας ο αιτητής υπερέχει του ΕΜ κατά περίπου τρία χρόνια και επτά μήνες καθότι διορίστηκε στη θέση Δεσμοφύλακα, η οποία είναι η αμέσως προηγούμενη της επίδικης θέση στις 8.11.85, ενώ η αντίστοιχη ημερομηνία για το ΕΜ είναι η 1.6.89. Επισημαίνεται συναφώς ότι σύμφωνα με τη νομολογία η αρχαιότητα ως θεσμοθετημένο κριτήριο, όταν αφορά - όπως εδώ - προβάδισμα σε θέση που προηγείται της επίδικης, επιφέρει ταυτόχρονα και υπεροχή σε πείρα η οποία προσθέτει στην αξία (βλ. Παναγή ν. Δημοκρατίας (2011) 3(Β) Α.Α.Δ. 639).
Τέλος, σ΄ ότι αφορά τώρα τον τομέα των προσόντων, παρότι αιτητής και ΕΜ κατείχαν πρόσθετα προσόντα μη απαιτούμενα αλλά ούτε αποτελούντα πλεονέκτημα, εντούτοις η ΕΔΥ κατέγραψε και αξιολόγησε μόνο τα πρόσθετα προσόντα του ΕΜ, ενώ για τα πρόσθετα προσόντα του αιτητή δεν έκανε καμία αναφορά. Ούτε και προκύπτει να τα έχει αξιολογήσει κατά οποιοδήποτε τρόπο ώστε να διαφανεί η σχετικότητα τους με τα καθήκοντα της επίδικης θέσης και ενδεχομένως να τους αποδοθεί η ανάλογη βαρύτητα. Σημειώνεται επί του προκειμένου ότι, καθώς προκύπτει από τα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία, ο αιτητής ήταν κάτοχος 4 σημάτων καλής διαγωγής (Κανονισμοί Φυλακών) και επίσης είχε παρακολουθήσει διάφορες σειρές μαθημάτων όπως π.χ. για έγκλειστους ουσιοεξαρτημένους κλπ.
Κατά τη γνώμη μου η επισημανθείσα ισοδυναμία αιτητή και ΕΜ στη βαθμολογημένη αξία και η υπεροχή του αιτητή σε αρχαιότητα στην προηγούμενη της επίδικης θέση καθιστούσαν την έρευνα και στάθμιση των πρόσθετων προσόντων του αιτητή αναγκαία. Άλλωστε η νομολογία έχει καθιερώσει ότι πρόσθετα προσόντα που δεν απαιτούνται από το σχέδιο υπηρεσίας αλλά είναι συναφή με τα καθήκοντα της θέσης έχουν τη σημασία τους και επομένως πρέπει να τους αποδίδεται η ανάλογη βαρύτητα (βλ. Πούρος ν. Χατζηστεφάνου κ.α. (2001) 3 Α.Α.Δ. 374).
Ενόψει των πιο πάνω επισημάνσεων η παράλειψη της ΕΔΥ να λάβει υπόψη και να σταθμίσει τα πρόσθετα προσόντα του αιτητή καθιστά την επίδικη απόφαση τρωτή.
Η προσφυγή επιτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, με €1.500 συν ΦΠΑ έξοδα προς όφελος του αιτητή και εναντίον των καθ΄ ων η αίτηση.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
/κβπ
[1] «29.- ……………………………………………..
2) Τηρoυμέvωv τωv διατάξεωv τoυ άρθρoυ 33, η αρμόδια αρχή oφείλει vα υπoβάλλει πρόταση για πλήρωση μιας θέσης τo βραδύτερo σε τέσσερις μήvες από τηv ημέρα πoυ η θέση έχει δημιoυργηθεί ή έχει κεvωθεί.
(3) Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της αρμόδιας αρχής με τις διατάξεις τoυ εδαφίoυ (2), η Επιτρoπή πρoβαίvει στηv πλήρωση της θέσης χωρίς τηv πρόταση της αρμόδιας αρχής.
……………………………………………..»
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο