Προσφυγή Αρ. 01/2025

 

Μεταξύ:

                                    NEWCYTECH BUSINESS SOLUTIONS LIMITED                         

                                                                                                                                                                                                                                                                        Αιτητών

 

                                                            ν.

 

                                    ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ

 

                                                                                                            Αναθέτουσας Αρχής

 

 

 

 

Αναθεωρητική Αρχή

Προσφορών:                         Ανδρούλα Πούγιουρου, Πρόεδρος

                                                Ανδρέας Καρύδης, Μέλος

                                                Πάρις Κωνσταντινίδης

                                                    Χριστίνα Σαββίδου, Μέλος

                                                   

 

Αιτητές:                                  NEWCYTECH BUSINESS SOLUTIONS LIMITED

  Αντιπροσωπεύθηκε από τους:

1.    Αλέξανδρο Γαβριηλίδη δια Σκορδής Παπαπέτρου & Σία Δ.Ε.Π.Ε. Δικηγόρο Αιτήτριας Εταιρείας

2.    Χαρά Πιερή δια Σκορδής, Παπαπέτρου & Σία Δ.Ε.Π.Ε., Δικηγόρο Αιτήτριας

3.    Ανδρέα Δερμοσονιάδη, Διευθύνοντα Σύμβουλο Αιτήτριας Εταιρείας

4.    Έλενα Περικλέους – Κληρίδη, Διευθύντρια Προσφορών Αιτήτριας Εταιρείας

 

 

Αναθέτουσα Αρχή:               ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

                                                  Αντιπροσωπεύθηκε από τους:

1.   Άννα Κ. Χρίστου δια Ιωαννίδης Δημητρίου Δ.Ε.Π.Ε., Δικηγόρο Αναθέτουσας Αρχής

2.   Χρίστο Χαραλάμπους, Αναπληρωτή Προϊστάμενο

3.   Φάνο Χριστοφίδη, Λειτουργό Πληροφορικής

 

 

 

Ημερομηνία έκδοσης Απόφασης: 6 Μαΐου 2025

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

Αντικείμενο της υπό τον ως άνω με αριθμό και τίτλο Προσφυγής είναι η απόφαση του Πανεπιστημίου Κύπρου (στο εξής «η Αναθέτουσα Αρχή») ημερ. 16/12/2024, με την οποία απέρριψε την προσφορά της εταιρείας Newcytech Business Solutions Ltd (στο εξής «οι Αιτητές») και κατακύρωσε τον Διαγωνισμό με Αρ. UCY-2024-020-ΥΠΥ και τίτλο «Μίσθωση ολοκληρωμένης λύσης φορητών υπολογιστών, περιφερειακού εξοπλισμού και υπηρεσιών υποστήριξης για τα Δημόσια Πανεπιστήμια της Κύπρου για 5 έτη» (στο εξής «ο Διαγωνισμός») στην εταιρεία CBS IT Systems Cyprus Limited (στο εξής «ο Επιτυχών Προσφοροδότης») για το ποσό των €5.111.660,00 δηλαδή €4.169.660,00 το κόστος αγοράς Βασικών Αντικειμένων και €942.000,00 Δικαίωμα Προαίρεσης πλέον Φ.Π.Α.

Σύμφωνα με την Έκθεση Γεγονότων και όπως αυτά συμπληρώνονται από τους Διοικητικούς Φακέλους, στις 30/10/2024, το Πανεπιστήμιο Κύπρου προκήρυξε μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος σύναψης συμβάσεων (e-procurement) του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας τον πιο πάνω Διαγωνισμό με καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών την 03/12/2024 που παρατάθηκε μέχρι την 10/04/2024.  Κατά τη διάρκεια που ο Διαγωνισμός ήταν ανοικτός εκδόθηκε στις 26/11/2024 Διευκρινιστική/Τροποποιητική Επιστολή Αρ. 1 η οποία κοινοποιήθηκε στους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς μέσω του e-procurement. 

 

Υποβλήθηκαν εμπρόθεσμα συνολικά τρεις (3) προσφορές οι οποίες αποσφραγίστηκαν στις 03/12/2024. 

 

Ακολούθησε αριθμός συνεδριάσεων της Επιτροπής Αξιολόγησης που είχε ως αποτέλεσμα την ετοιμασία της Έκθεσης Αξιολόγησης, με την οποία η Επιτροπή εισηγείτο την κατακύρωση του Διαγωνισμού στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη, ο οποίος είχε υποβάλει τη χαμηλότερη προσφορά δηλαδή για το ποσό €4.169.660,00 πλέον €942.000,00 Δικαίωμα Προαίρεσης, πλέον Φ.Π.Α. 

 

Κατά τη συνεδρία του ημερ. 16/12/2024 το Συμβούλιο Προσφορών και Οικονομικών (ΣΠΟ) της Αναθέτουσας Αρχής υιοθετώντας τις εισηγήσεις της Επιτροπής Αξιολόγησης αποφάσισε την ανάθεση της Σύμβασης στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη. 

 

Οι τρεις προσφοροδότες ενημερώθηκαν σχετικά για την απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής με την επιστολή της τελευταίας ημερομηνίας 20/12/2024 με αποτέλεσμα την καταχώρηση στις 03/01/2025 της υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο Προσφυγής από πλευράς Αιτητών, με την οποίαν βάλλουν αφενός κατά της απόρριψης της προσφοράς τους και αφετέρου κατά της κατακύρωσης του Διαγωνισμού στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη, προβάλλοντας δύο λόγους ακύρωσης. 

 

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη γραπτή αγόρευση του δικηγόρου τους, οι Αιτητές εισηγούνται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν προϊόν παραβίασης του όρου 8.3.3.2(β) του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής, προς το σκοπό ευνοϊκής μεταχείρισης του Επιτυχόντα Προσφοροδότη (πρώτος λόγος) και ότι η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη έπρεπε να απορριφθεί εφόσον παρουσίαζε σοβαρές αποκλίσεις από τις τεχνικές προδιαγραφές του Διαγωνισμού (δεύτερος λόγος). 

 

Από την άλλη, η Αναθέτουσα Αρχή, μέσω της γραπτής αγόρευσης της δικηγόρου της, αλλά και προφορικά κατά την ακρόαση, υπεραμύνθηκε της νομιμότητας της προσβαλλόμενης απόφασης δίνοντας τη δική της εκδοχή ως προς τα εγερθέντα θέματα από πλευράς Αιτητών. 

 

Ιδιαίτερη αναφορά στις επιμέρους εισηγήσεις των μερών θα γίνει αμέσως πιο κάτω με τη σειρά που υποβλήθηκαν με τη γραπτή αγόρευση του δικηγόρου των Αιτητών και ακολούθησε και η Αναθέτουσα Αρχή. 

 

Βασικός πυλώνας των εισηγήσεων των Αιτητών προς υποστήριξη του πρώτου λόγου ακύρωσης συνιστά η κατ’ ισχυρισμό λογιστική ασυμφωνία μεταξύ της δηλωθείσας τιμής μονάδας και της δηλωθείσας συνολικής τιμής στο Έντυπο 11 της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη.  Συγκεκριμένα, εισηγούνται ότι αφ’ ης στιγμής η Επιτροπή Αξιολόγησης εντόπισε στην οικονομική προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη λογιστική ασυμφωνία μεταξύ της τιμής μονάδος που δηλώθηκε στην έκτη στήλη του Πίνακα 1, και της συνολικής τιμής που δηλώθηκε στην έβδομη στήλη του Πίνακα 1, που ο Επιτυχών Προσφοροδότης απέδωσε σε δικό του λάθος, αντί να εφαρμόσει τις πρόνοιες του όρου 8.3.3.2(β) του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού που πραγματεύεται περί τέτοιας ασυμφωνίας, έκρινε ότι υπερίσχυε η συνολική τιμή και όχι η δηλωθείσα τιμή μονάδας, όπως προνοούσε ο όρος.  Καταλογίζουν επίσης στην Αναθέτουσα Αρχή ασάφεια που προέκυπτε μεταξύ της συνολικής τιμής του Πίνακα 1 του Εντύπου 11 από το συνολικό ποσό της οικονομικής προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη, που δηλώθηκε στην παράγραφο 1 του ιδίου Εντύπου και ανέρχετο σε €4.179.000,00.  Ουσιαστικά, κατά την άποψη τους, η Επιτροπή Αξιολόγησης με δικές της πράξεις διαμόρφωσε η ίδια τα ποσά του Εντύπου 1 και παρουσίασε στο Συμβούλιο Προσφορών και Οικονομικών έναν Πίνακα που σε πολλά σημεία διέφερε ουσιωδώς από τον Πίνακα 1 του Εντύπου 11 που υπέβαλε ο Επιτυχών Προσφοροδότης.  Αν η Αναθέτουσα Αρχή, συνεχίζουν, δεν επενέβαινε με τον πιο πάνω τρόπο στην προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη, αυτή θα ήταν τρίτη στην κατάταξη των Προσφορών με τις τιμές που καθόρισε στο Έντυπο 11. 

 

Ισχυρίζονται περαιτέρω ότι ο όρος 8.3.3.2(β) δεν άφηνε κανένα περιθώριο άσκησης διακριτικής ευχέρειας στην Αναθέτουσα Αρχή, για να καταλήξει λανθασμένα ότι υπερίσχυαν, στην περίπτωση της οικονομικής προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη, οι συνολικές τιμές που δηλώθηκαν και όχι οι τιμές μονάδας που προνοούσε ο πιο πάνω όρος.  Διευκρινίζουν ότι δεν είχε κανένα δικαίωμα η Αναθέτουσα Αρχή να προβεί σε διόρθωση ουσιαστικά του Εντύπου 11 του Επιτυχόντα Προσφοροδότη καθορίζοντας τις μηνιαίες τιμές μονάδας, που ήταν πολύ σημαντικές προς αποφυγή ασαφειών ως προς τα ποσά που θα κληθεί η Αναθέτουσα Αρχή να καταβάλει. 

 

Καταλήγοντας προβάλλουν ότι η αρχή της ίσης μεταχείρισης των προσφοροδοτών δεν επέτρεπε στην Επιτροπή Αξιολόγησης να προβεί στις πολυάριθμες αναπροσαρμογές Πινάκων και Τιμών, προκειμένου να καταλήξει ότι η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη ήταν η χαμηλότερη. 

Διαμετρικά αντίθετη ήταν η προσέγγιση της δικηγόρου της Αναθέτουσας Αρχής, η οποία προτάσσει την αρχή που έθεσε η νομολογία ότι η κάθε περίπτωση θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με τα δικά της δεδομένα. 

Ιδιαίτερα ισχυρίζεται ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης, στην περίπτωση της οικονομικής προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη, εφαρμόζοντας τον όρο 9.5 του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού, που προνοεί για το δικαίωμα αναζήτησης διευκρινίσεων, ζήτησε με την επιστολή της ημερ. 05/12/2024 όπως ο Επιτυχών Προσφοροδότης αιτιολογήσει τον τρόπο υπολογισμού της «Συνολικής Τιμής Χωρίς Φ.Π.Α. για 60 μήνες (ποσότητα x ΜΕ x 60) για όλα τα προσφερόμενα Aντικείμενα Προϊόντα/Υπηρεσίες». 

Με την απάντηση δε του Επιτυχόντα Προσφοροδότη στο αίτημα αυτό, η Αναθέτουσα Αρχή επιβεβαίωσε την εκ πρώτης όψεως άποψη της, όπως καταγράφεται στην Έκθεση Αξιολόγησης, «ότι το πιο πιθανόν ήταν πως ο προσφοροδότης εκ παραδρομής σημείωσε την τιμή της Μονάδας για όλη τη διάρκεια της Σύμβασης (60 μήνες) αντί για ένα μήνα και συνεπώς φαινόταν ότι η τελική/συνολική τιμή των Προϊόντων είναι ορθή». 

Εισηγείται ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης, ενήργησε στα πλαίσια δέουσας και επαρκούς έρευνας χωρίς την εμφιλοχώρηση νομικής ή πραγματικής πλάνης και χωρίς να παραβιάσει οποιαδήποτε αρχή του Διοικητικού Δικαίου.  Ήταν δε υποχρέωση της, προσθέτει, υπό τις περιστάσεις να αναζητήσει διευκρινίσεις.  Θεωρεί επίσης ανυπόστατες και αβάσιμες τις θέσεις των Αιτητών στη βάση της λογικής, εφόσον εάν το κόστος των Προϊόντων υπολογιζόταν με βάση την τιμή μονάδας που δηλώθηκε στη Στήλη 6 του Πίνακα 1, το τελικό ποσό της προσφοράς που θα προέκυπτε θα ήταν εξωπραγματικό δηλαδή €188.583.600,00 που είναι κατά πολύ μεγαλύτερο από την εκτιμώμενη αξία του Διαγωνισμού εξ’ ου και αναζητήθηκαν διευκρινίσεις. 

Προβάλλει περαιτέρω ότι με την απάντηση του Επιτυχόντα Προσφοροδότη ότι το συνολικό ποσό της προσφοράς του εκ €4.169.660,00 παραμένει αμετάβλητο, ποσό που συνάδει με όλους τους αριθμητικούς υπολογισμούς στη βάση των διευκρινίσεων που δόθηκαν, η Επιτροπή Αξιολόγησης θεώρησε ως συνολικό τελικό ποσό αυτό που εμφανίζετο στον αναλυτικό Πίνακα 1 και είναι το ποσό των €4.169.660,00 και όχι €4.179.000,00 που αναφέρεται στην παράγραφο 1 του Εντύπου 11.  Δεν επήλθε, συνεχίζει, οποιαδήποτε τροποποίηση και/ή μεταβολή και/ή επέμβαση ή αναπροσαρμογή του ποσού της οικονομικής προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη, ώστε να επιβάλλεται η επέμβαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών.  Σ’ ότι αφορά την εισήγηση των Αιτητών ότι υποβλήθηκε από πλευράς Επιτυχόντα Προσφοροδότη νέο Έντυπο 11, την απορρίπτει διευκρινίζοντας ότι ο Πίνακας με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες κατακύρωσης που ετοιμάστηκε από την Επιτροπή Αξιολόγησης και υποβλήθηκε στο Συμβούλιο Προσφορών και Οικονομικών για λήψη απόφασης, δεν ήταν το Έντυπο 11 που υπέβαλε ο Επιτυχών Προσφοροδότης.  Συμπληρώνει δε ότι στον Πίνακα αυτό η Επιτροπή Αξιολόγησης κατέγραψε τον κατάλογο των αντικειμένων που κατακυρώνονται στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη μαζί με τις τελικές τιμές κατακύρωσης, καθώς επίσης και τα αντικείμενα προαίρεσης, λαμβάνοντας υπόψη την εκτιμώμενη αξία του Διαγωνισμού. 

Εξετάσαμε τις εκατέρωθεν εισηγήσεις ως προς τον πρώτο λόγο ακύρωσης, με μεγάλη προσοχή υπό το φως της νομολογίας που μας παρέπεμψαν οι δικηγόροι των δύο πλευρών και άλλης που εντοπίσαμε κατόπιν δικής μας έρευνας, σε συνάρτηση με τα γεγονότα της υπόθεσης.

Είναι φανερό ότι βασικό ζήτημα προς εξέταση, ενόψει των εισηγήσεων των δύο πλευρών, συνιστά το κατά πόσο ετίθετο πράγματι θέμα λογιστικής ασυμφωνίας μεταξύ της τιμής μονάδας και της συνολικής τιμής που δηλώθηκαν στο Έντυπο 11 του Επιτυχόντα Προσφοροδότη, για το οποίο ζήτημα οι απόψεις των μερών διίστανται.  Από την απάντηση δε στο ερώτημα αυτό θα εξαρτηθεί και η κρίση μας κατά πόσο υπήρξε παραβίαση από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής του όρου 8.3.3.2(β) του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού κατά τη διαδικασία αξιολόγησης της οικονομικής προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη.  Όπως γίνεται αντιληπτό τα δύο ζητήματα συμπλέκονται. 

Παραθέτουμε αυτούσιο τον όρο 8.3.3.2(β) για σκοπούς καλύτερης παρακολούθησης: 

8.3.3. Ενότητα «Οικονομική Προσφορά»

                 1. Την Οικονομική Προσφορά (Έντυπο 11).

 

2. Κατά την ετοιμασία της Οικονομικής Προσφοράς θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα    παρακάτω:

 

                     a  […]

 

        β  Σε περίπτωση λογιστικής ασυμφωνίας μεταξύ της τιμής μονάδας και της συνολικής    τιμής, υπερισχύει η τιμή μονάδας. 

 

       γ   […]

 

 

Χρήσιμη επίσης θεωρούμε για σκοπούς εξέτασης του πρώτου λόγου ακύρωσης, την παράθεση του αποσπάσματος από την Έκθεση της Οικονομικής Αξιολόγησης που ετοίμασε η Επιτροπή Αξιολόγησης και αναφέρεται στη Γενική Αξιολόγηση των Οικονομικών Προσφορών (4.1), Παροχή Διευκρινίσεων (4.2), Γενικά Συμπεράσματα (4.3) και Τελική κατάταξη προσφορών (4.4), στο οποίο εμφαίνεται ο τρόπος αντιμετώπισης και χειρισμού από πλευράς Επιτροπής Αξιολόγησης του θέματος που προέκυψε με το Έντυπο 11 του Επιτυχόντα Προσφοροδότη. 

            «4. ΕΚΘΕΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΞΟΛΟΓΗΣΗΣ

 

            4.1 Γενική αξιολόγηση οικονομικών προσφορών

 

Για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων του ελέγχου των υποβαλλομένων εγγράφων των Οικονομικών προσφορών σχεδιάστηκε και συμπληρώθηκε ο σχετικός Πίνακας 4.1.1 που ακολουθεί:

 

ΠΙΝΑΚΑΣ 4.1.1–ΕΛΕΓΧΟΣ ΥΠΟΒΑΛΛΟΜΕΝΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ	ΠΛΗΡΩΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ
	NewCytech Business Solutions Ltd	CBS IT Systems Cyprus Ltd	A.Th. Loizou & Son Ltd
Συμπληρωμένο το έντυπο υποβολής Οικονομικής Προσφοράς (ΕΝΤΥΠΟ 11)	√	√*	√

 

Από τον έλεγχο που διενεργήθηκε έχουν προκύψει τα ακόλουθα: 

 

Η Επιτροπή Αξιολόγησης αφού μελέτησε την Οικονομική Προσφορά της εταιρείας CBS IT Systems Cyprus, παρατήρησε ότι υπήρχε ασυμφωνία στην υποβληθείσα Oικονομική Προσφορά της εταιρείας (Έντυπο 11) μεταξύ της τιμής για το «Μηνιαίο Ενοίκιο (ΜΕ) Μονάδας Χωρίς Φ.Π.Α.» των προσφερόμενων Προϊόντων και της «Συνολικής Τιμής Χωρίς Φ.Π.Α. για 60 μήνες (ποσότητα x ME x 60)».  Ωστόσο, μετά από αριθμητικό έλεγχο, διαπιστώθηκε ότι το πιο πιθανόν ήταν πως ο προσφοροδότης εκ παραδρομής σημείωσε την τιμή της Μονάδας για όλη τη διάρκεια της Σύμβασης (60 μήνες) αντί για έναν μήνα και συνεπώς φαινόταν ότι η τελική/συνολική τιμή των Προϊόντων είναι ορθή. 

 

Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω και εφαρμόζοντας την παράγραφο 2 του άρθρου 9.5 (Διευκρινίσεις και Διασαφηνίσεις Προσφορών) του Μέρους Α των εγγράφων του Διαγωνισμού,

 

«Όταν οι πληροφορίες ή τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβάλλονται από τους Προσφέροντες είναι ή εμφανίζονται ελλιπείς ή λανθασμένες ή όταν λείπουν συγκεκριμένα έγγραφα, οι Αναθέτουσες Αρχές δύνανται να ζητούν από τους Προσφέροντες να υποβάλλουν, να συμπληρώνουν, να αποσαφηνίζουν ή να ολοκληρώνουν τις σχετικές πληροφορίες ή τα δικαιολογητικά υπό την προϋπόθεση ότι τα σχετικά αιτήματα υποβάλλονται τηρουμένων των αρχών της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας.».

 

αποφάσισε να ζητήσει διευκρίνιση. 

 

Στην απαντητική του επιστολή ο προσφοροδότης ανέφερε ότι: 

 

-          Εκ παραδρομής δεν αντιγράφηκε το Μηνιαίο Κόστος Ανά Τιμή Μονάδας χωρίς Φ.Π.Α. στη στήλη «Μηνιαίο Ενοίκιο (ΜΕ) Μονάδα Χωρίς Φ.Π.Α.», κατά τη διαδικασία αντιγραφής από τον πίνακα excel κατά την επεξεργασία της προσφοράς και ότι αντ’ αυτού αντιγράφηκε το Συνολικό Κόστος Ανά Τιμή Μονάδας για 60 μήνες.

-          Για τον υπολογισμό του «Μηνιαίου Ενοικίου (ΜΕ) Μονάδας Χωρίς Φ.Π.Α.» οι τιμές που αναγράφηκαν για τα Προϊόντα 1-7 θα πρέπει να διαιρεθούν με το 60 (διάρκεια σύμβασης σε μήνες). 

-          Η «Συνολική Τιμή Χωρίς Φ.Π.Α. για 60 μήνες (ποσότητα x ME x 60)» για όλα τα Προϊόντα και Υπηρεσίες είναι ορθά υπολογισμένη και η υποβληθείσα προσφορά ισχύει ως έχει.  Το συνολικό ποσό της προσφοράς παραμένει αμετάβλητο ως έχει στον Πίνακα Ανάλυσης Οικονομικής Προσφοράς (€4.169,660,00).

 

Η απάντηση του προσφοροδότη επιβεβαίωσε την υπόθεση που είχε κάνει αρχικά η Επιτροπή, ότι δηλαδή αυτός συμπεριέλαβε την τιμή της Μονάδας για όλη τη διάρκεια της Σύμβασης (60 μήνες) αντί για έναν μήνα και συνεπώς, μπορεί αντικειμενικά να διαπιστωθεί ότι αφενός δε μεταβάλλεται η υποβληθείσα προσφορά του και αφετέρου δεν αφορά λογιστική ασυμφωνία αλλά εκ παραδρομής χρήση άλλης στήλης από τον πίνακα υπολογισμού που χρησιμοποιούσε.  Επίσης, η θέση του προσφοροδότη ως παρατέθηκε στις διευκρινίσεις του επιβεβαιώνεται πλήρως από την προσφορά του και κρίνεται επαρκής. 

 

Επιπρόσθετα, η Επιτροπή παρατήρησε ότι στην Παράγραφο 1 της Οικονομικής Προσφοράς (Έντυπο 11), δηλώθηκε ως ποσό προσφοράς €4.179.000,00 το οποίο βάσει της παραγράφου 2 αναλύεται στον Πίνακα 1 Ανάλυση Οικονομικής Προσφοράς.  Όπως είναι εμφανές στον εν λόγω πίνακα καταγράφεται το ορθό ποσό, δηλαδή το συνολικό ποσό των €4.169,660,00 καθώς αυτό, μεταξύ άλλων, έχει επιβεβαιωθεί και από τον ίδιο τον προσφέροντα μέσω της διευκρινιστικής του επιστολής. 

Με βάση τα πιο πάνω η Επιτροπή έκρινε ως αποδεκτές τις σχετικές διευκρινίσεις και την Οικονομική Προσφορά της εταιρείας CBS IT Systems Cyprus Ltd.

 

Οι προσφορές ελέγχθηκαν με σκοπό να εντοπιστούν οποιαδήποτε αριθμητικά λάθη ή/και λάθη από μεταφορά.  Από τον αριθμητικό έλεγχο που διενεργήθηκε έχουν προκύψει τα ακόλουθα: 

 

Δεν υπάρχουν αποκλίσεις.

 

4.2. Παροχή διευκρινίσεων

 

Βλ. παράγραφος 4.1 πιο πάνω.

 

Η διευκρινιστική επιστολή που έχει σταλεί στον Οικονομικό Φορέα CBS IT Systems Cyprus Ltd μαζί με την απάντηση του επισυνάπτονται στο Παράρτημα ΣΤ. 

 

4.3 Γενικά συμπεράσματα

 

Η Επιτροπή Αξιολόγησης λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πιο πάνω καταλήγει ότι: 

 

·         Η προσφορά της εταιρείας NewCytech Business Solutions Ltd δεν εμφανίζει καμία απόκλιση σε σχέση με τις απαιτήσεις των εγγράφων διαγωνισμού.

 

·         Για την Οικονομική Προσφορά (Έντυπο 11) της εταιρείας CBS IT Systems Cyprus Ltd:

 

o   ζητήθηκαν διευκρινίσεις σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού της «Συνολικής Τιμής Χωρίς Φ.Π.Α για 60 μήνες (ποσότητα x ME x 60)» για όλα τα προσφερόμενα Αντικείμενα. 

 

o   παρατηρήθηκε ότι στην Παράγραφο 1 δηλώθηκε διαφορετικό συνολικό ποσό από αυτό στον Πίνακα 1. Ανάλυση Οικονομικής Προσφοράς

 

Με βάση την τεκμηρίωση η οποία κατατέθηκε, η Οικονομική Προσφορά της εταιρείας CBS IT Systems Cyprus Ltd κρίνεται ως αποδεκτή. 

 

Περαιτέρω, δεν εμφανίζονται οποιεσδήποτε αποκλίσεις σε σχέση με τις απαιτήσεις των εγγράφων διαγωνισμού. 

 

·           Η προσφορά της εταιρείας Α. Th. Loizou & Son Ltd δεν εμφανίζει καμία απόκλιση σε σχέση με τις απαιτήσεις των εγγράφων διαγωνισμού. 

 

4.4. Τελική κατάταξη προσφορών

 

Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται η κατάταξη των προσφορών που δεν έχουν απορριφθεί σε προηγούμενο στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης, κατά αύξουσα σειρά των προσφερόμενων τιμών: 

 

 

Είναι φανερό από τα στοιχεία των Διοικητικών Φακέλων στους οποίους έχουμε ανατρέξει και ιδιαίτερα την Έκθεση Αξιολόγησης, ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης κατά την ενασχόληση της με την οικονομική προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη είχε αντιληφθεί κατ’ αρχάς ότι υπήρχε ασυμφωνία στο Έντυπο 11 μεταξύ της τιμής για το «Μηνιαίο Ενοίκιο (ΜΕ) Μονάδα Χωρίς Φ.Π.Α.» (στήλη 6) των προσφερόμενων προϊόντων με τη «Συνολική Τιμή Χωρίς Φ.Π.Α. για 60 μήνες (ποσότητα x ME x 60) (στήλη 7).  Κατόπιν δε αριθμητικού ελέγχου που προέβη και κάνοντας χρήση των προνοιών του όρου 9.5 του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού, αναζήτησε εξηγήσεις από τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη, ως προς τον τρόπο υπολογισμού της συνολικής τιμής της προσφοράς του, εφόσον υπέθεσε ότι η αρχική παρατήρηση για ύπαρξη ασυμφωνίας πιθανόν να οφειλόταν σε παραδρομή από πλευράς του, όπου αντί να αναγράψει το μηνιαίο ενοίκιο μονάδας για τα προϊόντα 1-7 ενέγραψε το συνολικό ενοίκιο τους για 60 μήνες. 

Η υπόθεση του αυτή προέκυψε από την αριθμητική πράξη της διαίρεσης του μηνιαίου κόστους μονάδας που δηλώθηκε για τα προϊόντα 1-7 με τον αριθμό 60, που ήταν οι μήνες του Διαγωνισμού και διαπιστώθηκε ότι η συνολική τιμή παρέμεινε αναλλοίωτη χωρίς να υπάρχει ασυμφωνία μεταξύ των δύο τιμών.  Ως εκ τούτου αναζήτησε διευκρινίσεις προς επιβεβαίωση της εκ πρώτης όψεως κρίσης της, δικαίωμα που της παρείχε ο όρος 9.5.

Στο σημείο αυτό παραθέτουμε αυτούσιο τον όρο 9.5 για σκοπούς καλύτερης παρακολούθησης:

            9.5.  Διευκρινίσεις και Διασαφηνίσεις Προσφορών

 

   1. Η Αναθέτουσα Αρχή καθ’ όλη την διάρκεια της αξιολόγησης έχει το δικαίωμα, εφ’ όσον κριθεί αναγκαίο, να ζητήσει από Προσφέροντα την παροχή διευκρινήσεων σχετικά με το περιεχόμενο της Προσφοράς του.  Στην περίπτωση αυτή η παροχή διευκρινήσεων είναι υποχρεωτική για τον Προσφέροντα και δεν θεωρείται αντιπροσφορά. 

 

   2. Όταν οι πληροφορίες ή τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβάλλονται από τους Προσφέροντες είναι ή εμφανίζονται ελλιπείς ή λανθασμένες ή όταν λείπουν συγκεκριμένα έγγραφα, οι Αναθέτουσες Αρχές δύνανται να ζητούν από τους Προσφέροντες να υποβάλλουν, να συμπληρώνουν, να αποσαφηνίζουν, ή να ολοκληρώνουν τις σχετικές πληροφορίες ή τα δικαιολογητικά υπό την προϋπόθεση ότι τα σχετικά αιτήματα υποβάλλονται τηρουμένων των αρχών της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας.  Οι Προσφέροντες στην περίπτωση αυτή υποχρεούνται, με ποινή αποκλεισμού εάν δεν το πράξουν, τέτοιου είδους πληροφορίες ή δικαιολογητικά να τα υποβάλλουν στην Αναθέτουσα Αρχή, μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα που αυτή θα ορίζει κατά περίπτωση, το οποίο δεν θα είναι μικρότερο των 5 εργάσιμων ημερών. 

 

   3. […]

 

 

Συγκεκριμένα με την επιστολή της ημερ. 05/12/2024 προς τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη, η Αναθέτουσα Αρχή αφού τον ενημερώνει για την λογιστική ασυμφωνία που αντιλήφθηκε στην υποβληθείσα Οικονομική Προσφορά του (Έντυπο 11), καταλήγει επί λέξει στα εξής: 

«Παρακαλούμε όπως αιτιολογήσετε τον τρόπο υπολογισμού της «Συνολικής Τιμής χωρίς Φ.Π.Α. για 60 μήνες (ποσότητα x ME x 60)» για όλα τα προσφερόμενα Αντικείμενα (Προϊόντα/Υπηρεσίες)».  Ο Επιτυχών Προσφοροδότης με την απαντητική του επιστολή ημερ. 06/12/2024 διευκρινίζει τα εξής:

«Στον Συνημμένο Πίνακα 1 η Συνολική Τιμή Μονάδας Χωρίς Φ.Π.Α. για 60 μήνες είναι ορθώς υπολογισμένη και κατατεθειμένη σε εσάς και το συνολικό ποσό της παραμένει αμετάβλητο στην συνολική αξία (προϊόντα & υπηρεσίες) των €4.169.660,00.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1. ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
ΕΙΔΟΣ	Α/Α	Προϊόν/Υπηρεσία	Μονάδα Μέτρησης	Ποσότητα	Μηνιαίο Ενοίκιο (ΜΕ) Μονάδας Χωρίς Φ.Π.Α.	Συνολική Τιμή Χωρίς Φ.Π.Α. για 60 μήνες(ποσότητα x ME x 60)
ΠΡΟΪΟΝΤΑ	1.	Φορητός Υπολογιστής τύπου Α	Κομμάτι	1500	€895,00	€1.342.500,00
	2.	Φορητός Υπολογιστής τύπου Β	Κομμάτι	1080	€1100,00	€1.188.000,00
	3.	Οθόνη με ενσωματωμένο dock	Κομμάτι	2180	€180,00	€392.400,00
	4.	Οθόνη	Κομμάτι	220	€193,00	€42,460,00
	5.	Ασύρματο Ποντίκι	Κομμάτι	2180	€24,00	€52.320,00
	6.	Ασύρματο Πληκτρολόγιο	Κομμάτι	2180	€40,00	€87.200.00
	7.	Λογισμικό ελέγχου υπολογιστών	Κομμάτι	1	€20.780.00	€20.780.00
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ	1.	Υπηρεσίες υποστήριξης	Άτομο	6	€2900,00	€1,044.000,00
ΣΥΝΟΛΟ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ (χωρίς Φ.Π.Α.)						€4.169.660,00

     

       Ωστόσο όσον αφορά την έκτη στήλη «Μηναίο Ενοίκιο (ΜΕ) Μονάδα Χωρίς Φ.Π.Α» εκ          παραδρομής δεν αντιγράφτηκε το Μηναίο Κόστος Ανά Τιμή Μονάδας χωρίς Φ.Π.Α. αλλά το συνολικό μισθωτικό κόστος των 60 μηνών ανά τιμή μονάδας, το οποίο προέκυψε κατά την αντιγραφή και επικόλληση (copy/paste) από τον πίνακα excel, κατά την επεξεργασία της προσφοράς.  Αυτό ευκόλως προκύπτει καθώς η στήλη «Συνολική τιμή» είναι το γινόμενο της στήλης «ποσότητα» επί «Μηνιαίο Κόστος».  Για παράδειγμα στην πρώτη γραμμή 1.500Χ895 = 1.342.500. 

 

Επομένως το κόστος που αναφέρεται στην στήλη Μηναίο Ενοίκιο (ΜΕ) Μονάδας Χωρίς Φ.Π.Α. είναι το συνολικό κόστος της τιμής μονάδος για όλους τους 60 μήνες. 

 

Για την αναγωγή σε μηναίο κόστος αρκεί να διαιρεθούν όλες οι τιμές της στήλης «Μηναίο Ενοίκιο» δια του 60, για όλη την στήλη, για όλα τα Προϊόντα (ήτοι Α/Α 1-7).

 

Άλλωστε αποδοχή της στήλης «Μηνιαίο Ενοίκιο (ΜΕ) Μονάδας Χωρίς Φ.Π.Α.» Χ 60 μήνες επιφέρει ως αποτέλεσμα ένα εξωπραγματικό ποσό που δεν αντιστοιχεί στον προϋπολογισμό του παρόντος διαγωνισμού. 

 

Σύμφωνα με τα ανωτέρω στην στήλη «Μηνιαίο Ενοίκιο (ΜΕ) Μονάδας Χωρίς Φ.Π.Α.». υπήρξε ένα εκ παραδρομής επουσιώδες λάθος, το οποίο κατά την κοινή πείρα και λογική γίνεται πλήρως αντιληπτό και αφήνει αμετάβλητη τη συνολική οικονομική προσφορά του Πίνακα 1 και την ορθότητα της προσφοράς μας. 

 

Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων. 

 

Με εκτίμηση

 

Ο Διευθυντής της CBS IT

Δημήτριος Δάφνης»

 

 

Στη βάση της διευκρίνισης που δόθηκε επιβεβαιώθηκε από την Επιτροπή Αξιολόγησης ότι η τιμή μονάδας για κάθε μήνα των προϊόντων 1-7 καθορίζετο με τη διαίρεση του Μηνιαίου Ενοικίου Μονάδας, που δηλώθηκε, με τον αριθμό 60.  Η εξήγηση που δόθηκε από τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη ότι κατά την διαδικασία της αντιγραφής από τον πίνακα excel κατά την επεξεργασία της προσφοράς εκ παραδρομής δεν αντιγράφηκε το Μηνιαίο Κόστος ανά Τιμή Μονάδας στη στήλη 6 ικανοποίησε την Επιτροπή Αξιολόγησης η οποία θεώρησε ότι δεν υπήρχε λογιστική ασυμφωνία και ότι η συνολική τιμή που δηλώθηκε παρέμενε αναλλοίωτη.  Αποδέχθηκε δε στη συνέχεια την προσφορά. 

Η εκ πρώτης όψεως θεώρηση της Επιτροπής Αξιολόγησης ότι η αναγραφείσα τιμή μονάδας για τα προϊόντα 1-7 προφανώς να οφείλετο σε παραδρομή με δεδομένο ότι εάν ήταν ορθή θα οδηγούσε σε μια υπέρογκη και εξωπραγματική συνολική τιμή συγκρίνοντας την με το εκτιμώμενο κόστος του Διαγωνισμού, ήταν απόλυτα δικαιολογημένη.  Δεν συμφωνούμε με τους Αιτητές ότι ο Πίνακας με τα προϊόντα και υπηρεσίες που επισυνάπτετο στην Έκθεση Αξιολόγησης (παράγραφος 4.5) ήταν άλλο Έντυπο 11 απ’ εκείνο που υπέβαλε ο Επιτυχών Προσφοροδότης που περιέχει την Ανάλυση της Οικονομικής Προσφοράς του.  Όπως εξήγησε η Αναθέτουσα Αρχή, ο Πίνακας έγινε από την Επιτροπή Αξιολόγησης για σκοπούς προώθησης του στο Συμβούλιο Προσφορών και Οικονομικών ενόψει των διευκρινίσεων που δόθηκαν, με τις οποίες επιβεβαιώθηκε η πλήρης συμφωνία μεταξύ των δύο τιμών.  Από την σύγκριση των δύο, διαπιστώνουμε ότι βασική διαφορά του Πίνακα με το Έντυπο 11, είναι ότι στη στήλη του Έντυπου 11 αναφέρεται «Μηνιαίο Ενοίκιο (ΜΕ) Μονάδας Χωρίς Φ.Π.Α.» ενώ στον Πίνακα που ετοίμασε η Επιτροπή Αξιολόγησης στην αντίστοιχη στήλη αναφέρεται σε «Τιμή Μονάδας Χωρίς Φ.Π.Α. για 60 μήνες» που είναι η διευκρίνιση που δόθηκε

Τα ποσά της στήλης όμως των προϊόντων 1-7 και στους δύο Πίνακες ταυτίζονται. 

Δεν μας διαφεύγει ότι η διευκρίνιση αφορούσε μόνο στα προϊόντα 1-7 ενώ η τιμή μονάδας για τις Υπηρεσίες Υποστήριξης είχε ορθά μεταφερθεί στο Έντυπο 11.  Σημασία ενέχει ότι με τη διευκρίνιση υπήρξε πλήρης συμφωνία της στήλης τιμής μονάδας με τη συνολική τιμή.  Συνεπώς δεν βρίσκουμε ο Πίνακας που ετοίμασε η Επιτροπή Αξιολόγησης για δικούς της σκοπούς να ενέχει οτιδήποτε το μεμπτό. 

Το δικαίωμα αναζήτησης διευκρινίσεων πηγάζει από τον όρο 9.5 του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού και το δικαίωμα άσκησης του από την Αναθέτουσα Αρχή στην παρούσα περίπτωση δεν αμφισβητήθηκε από πλευράς Αιτητών.  Σημειώνουμε ότι το παράπονο των Αιτητών, όπως αποκρυσταλλώθηκε κατά την προφορική αγόρευση του δικηγόρου τους, αφορά στο ότι με την παραδοχή του Επιτυχόντα Προσφοροδότη ότι η ασυμφωνία των δύο τιμών οφείλετο σε λάθος θα έπρεπε η Αναθέτουσα Αρχή να προχωρήσει στη βάση της υπερίσχυσης της μονάδας που δηλώθηκε, όπως προνοούσε ο όρος 8.3.3.2(β).  Δεν αποδίδουμε την αναζήτηση διευκρινίσεων σε προσπάθεια της Αναθέτουσας Αρχής διόρθωσης ή παρέμβασης στην οικονομική προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη προς τον σκοπό ευνοϊκής μεταχείρισης του, ως η εισήγηση των Αιτητών.  Η αναζήτηση τους κρίθηκε από την Αναθέτουσα Αρχή αναγκαία στα πλαίσια της ορθής αξιολόγησης των προσφορών και αποσκοπούσαν στην άρση της αμφιβολίας που δημιουργήθηκε ως προς την συνολική τιμή της προσφοράς ενόψει της δηλωθείσας τιμής μονάδας,  κρίση που βρίσκουμε ευλόγως επιτρεπτή. 

Όπως έχει νομολογηθεί, η διοίκηση δεν μπορεί να επεμβαίνει για να διορθώνει λάθη ή παραλείψεις ενός προσφοροδότη όταν μια τέτοια ενέργεια δεν δικαιολογείται από τους όρους της προσφοράς (βλ. Medcon Construction and Others -v- The Republic (1968) 3 ΑΑΔ 535).  Η υποβολή στοιχείων εκ των υστέρων παραβιάζει την αρχή της χρηστής διοίκησης και την αρχή της ισότητας (βλ. ΑΗΚ -v- Hydrotech Water and Environmental Eng. Ltd (1999) 3 AAΔ 333).  Δεν είναι επομένως εφικτή η υποβολή εγγράφων ή τροποποίηση των υποβληθέντων εγγράφων ώστε να θεραπεύεται η απόκλιση από ουσιώδη όρο, μέσα από την άσκηση του δικαιώματος της διοίκησης για παροχή διευκρινίσεων (βλ. σύγγραμμα «Κυπριακό Δίκαιο των Δημοσίων Συμβάσεων» του Αχιλλέα Κ. Αιμιλιανίδη σελ. 299).  

Ως προς το θέμα των διευκρινίσεων και την εμβέλεια του δικαιώματος της Αναθέτουσας Αρχής αναζήτησης τους, σχετικά είναι και τα εξής αποσπάσματα από το σύγγραμμα του Δημήτριου Ράικου, «Δίκαιο Δημοσίων Συμβάσεων», 2019, Γ’ Έκδοση, σελ. 395-396:

«Ο κανόνας που θέτει η νομολογία του Δικαστηρίου, συνίσταται στην απαγόρευση τροποποίησης (λ.χ. βελτίωσης) της προσφοράς ή διόρθωσης των λαθών της. Ειδικότερα, εφόσον έχουν υποβληθεί οι σχετικές προσφορές, αυτές, καταρχήν, δεν μπορούν πλέον να τροποποιηθούν ούτε κατόπιν πρωτοβουλίας της αναθέτουσας αρχής ούτε κατόπιν πρωτοβουλίας του υποψηφίου. «Η αρχή της ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων και η εξ αυτής απορρέουσα υποχρέωση διαφάνειας απαγορεύουν, στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, οποιαδήποτε διαπραγμάτευση μεταξύ της αναθέτουσας αρχής και μεμονωμένων υποψηφίων. Αν γινόταν δεκτό ότι η αναθέτουσα αρχή έχει την εξουσία να ζητεί διευκρινίσεις από συγκεκριμένο υποψήφιο, την προσφορά του οποίου κρίνει ανακριβή ή μη σύμφωνη με τις τεχνικές προδιαγραφές της συγγραφής υποχρεώσεων, η εν λόγω αρχή θα κινδύνευε στην πραγματικότητα να θεωρηθεί ύποπτη, σε περίπτωση που τελικώς επέλεγε την επίμαχη προσφορά, ότι διεξήγαγε μυστικές διαπραγματεύσεις με τον οικείο υποψήφιο, εις βάρος των λοιπών υποψηφίων και κατά παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης».

 

            […]

 

Επομένως, δεν αντιβαίνει προς τις διατάξεις της οδηγίας 2014/24/ΕΕ το γεγονός ότι η εθνική νομοθεσία δεν προβλέπει διάταξη που να επιβάλλει στην αναθέτουσα αρχή την υποχρέωση, αλλά τη δυνατότητα, να ζητεί από τους υποψήφιους, στο πλαίσιο κλειστού διαγωνισμού, να διευκρινίσουν τις προσφορές τους υπό το πρίσμα των τεχνικών προδιαγραφών της συγγραφής υποχρεώσεων, προτού απορρίψει τις προσφορές αυτές ως ανακριβείς ή μη σύμφωνες προς τις εν λόγω προδιαγραφές».

 

            Σελ. 396-397

 

Περαιτέρω, το Δικαστήριο στην ίδια απόφαση κατέστησε σαφές ότι, δεν αντιβαίνει στο ενωσιακό δίκαιο (στην κριθείσα υπόθεση προς το εν λόγω άρθρο 2 της οδηγίας 2004/18), ειδικότερα η κατεξαίρεση διόρθωση ή κατά περίπτωση συμπλήρωση των δεδομένων της προσφοράς, μεταξύ άλλων, επειδή απαιτείται προφανώς η απλή διευκρίνιση τους ή η διόρθωση πρόδηλων εκ παραδρομής λαθών, υπό τον όρο ότι η τροποποίηση αυτή δεν συνεπάγεται στην πράξη την υποβολή νέας προσφοράς.

           

Η δυνατότητα αυτή εξυπηρετεί και την ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού μεταξύ των ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων και διασφαλίζει ότι οι προσφορές των υποψηφίων δεν θα απορρίπτονται για ήσσονος σημασίας πλημμέλειες.  Διαφορετική προσέγγιση θα είχε ως αποτέλεσμα να αποκλείονται υποψήφιοι οι οποίοι έχουν την ικανότητα να εκτελέσουν τη σύμβαση, εξαιτίας τυχόν σφαλμάτων που εκ παραδρομής εμφιλοχώρησαν κατά τη σύνταξη της προσφοράς τους.

 

[…]

 

Εξάλλου, το αίτημα παροχής διευκρινίσεων πρέπει να αφορά όλα τα σημεία της προσφοράς που είναι ανακριβή ή μη σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές της συγγραφής υποχρεώσεων, πράγμα που σημαίνει ότι η αναθέτουσα αρχή δεν έχει τη δυνατότητα να απορρίψει την προσφορά λόγω ενδεχόμενης ασάφειας τμήματος της που δεν αποτέλεσε αντικείμενο του εν λόγω αιτήματος.

 

Σελίδα 400

 

Η νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων, πάντως έκανε δεκτό ότι (σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ερμηνευομένες ενόψει της αρχής της χρηστής διοίκησης), είναι δυνατή μετά την κατάθεση των προσφορών και η υποβολή στοιχείων διορθωτικών τυχόν γραφικών ή αριθμητικών σφαλμάτων της προσφοράς που οφείλονται σε παραδρομή. Όμως, παροχή διευκρινήσεων νοείται αποκλειστικά και μόνο όταν γεννάται αμφιβολία ως προς το περιεχόμενο της προσφοράς και όχι όταν αυτό είναι σαφές, δοθέντος ότι στην περίπτωση αυτή θα επρόκειτο για αθέμιτη τροποποίηση του περιεχομένου της προσφοράς των διαγωνιζόμενων». 

 

 

Στην υπόθεση του ΔΕΕ Esaprojekt sp.zo.o -v- Wojewόdztwo Lόdzkie, C-387/14, ημερ. 04.05.2017, αναφέρονται τα εξής ως προς το δικαίωμα της Αναθέτουσας Αρχής να ζητήσει διευκρινίσεις:

«37. Εξάλλου, κατά τη νομολογία, τόσο οι αρχές της ίσης μεταχειρίσεως και της απαγορεύσεως των διακρίσεων όσο και η υποχρέωση διαφάνειας απαγορεύουν κάθε διαπραγμάτευση μεταξύ της αναθέτουσας αρχής και προσφέροντος στο πλαίσιο διαδικασίας συνάψεως δημοσίας συμβάσεως, όπερ σημαίνει ότι, κατ’ αρχήν, είναι αδύνατο να τροποποιηθεί προσφορά μετά την κατάθεσή της, κατόπιν πρωτοβουλίας είτε της αναθέτουσας αρχής είτε του προσφέροντος. […]

38. Το Δικαστήριο έχει διευκρινίσει, ωστόσο, ότι το άρθρο 2 της οδηγίας 2004/18 δεν αποκλείει τη διόρθωση ή τη συμπλήρωση των στοιχείων της προσφοράς ως προς επιμέρους μόνο σημεία, ιδίως όταν αυτά χρήζουν προφανώς απλής διευκρινίσεως, ή για να απαλειφθούν πρόδηλα εκ παραδρομής σφάλματα (απόφαση της 7ης Απριλίου 2016, Partner Apelski Dariusz, C-324/14, EU:C:2016:214, σκέψη 63 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

39. Για τον λόγο αυτό, η αναθέτουσα αρχή οφείλει να διασφαλίσει, ειδικότερα, ότι τυχόν αίτημά της για διευκρίνιση μιας προσφοράς δεν θα καταλήξει στο να υποβάλει, στην πραγματικότητα, ο αντίστοιχος υποψήφιος νέα προσφορά (απόφαση της 7ης Απριλίου 2016, Partner Apelski Dariusz, C-324/14, EU:C:2016:214, σκέψη 64 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

40. Επιπλέον, η αναθέτουσα αρχή, κατά την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας που διαθέτει όσον αφορά τη δυνατότητα να ζητήσει από τους υποψηφίους να διευκρινίσουν την προσφορά τους, πρέπει να αντιμετωπίζει τους υποψηφίους ισότιμα και με ειλικρίνεια, ώστε να μην μπορεί να θεωρηθεί, κατά το πέρας της διαδικασίας επιλογής των προσφορών και λαμβανομένου υπόψη του αποτελέσματός της, ότι το αίτημα διευκρινίσεως είχε αδικαιολόγητα ευνοϊκές ή δυσμενείς συνέπειες για τον υποψήφιο ή τους υποψηφίους τους οποίους αφορούσε (απόφαση της 7ης Απριλίου 2016, Partner Apelski Dariusz, C-324/14, EU:C:2016:214, σκέψη 65 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).».

Θα πρέπει να λεχθεί ότι δεν βρίσκουμε οτιδήποτε το μεμπτό σε σχέση με τον τρόπο χειρισμού από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής του θέματος της ασυμφωνίας που παρατήρησε αρχικά σε σχέση με την τιμή μονάδος των προϊόντων 1-7 της οικονομικής προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη και της συνολικής τιμής της προσφοράς. Τα ίδια ισχύουν και για το θέμα των διευκρινίσεων που, σημειώνουμε, αναφέροντο σε ήδη τεθέντα στην προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη στοιχεία και δεν αφορούσαν σε παροχή νέων στοιχείων.  Η συνολική τιμή παρέμεινε η ίδια και μετά τις διευκρινίσεις που δόθηκαν οπότε ήρθη και η ασάφεια ως προς το ύψος της συνολικής τιμής που προέκυψε με την αναφορά €4.179.000,00 στην πρώτη παράγραφο του Εντύπου 11.  

Παρόμοιο θέμα με της παρούσας ηγέρθηκε στην υπόθεση H.S. Data Ltd - v- Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, Αναθεωρητική Έφεση αρ. 85/2015, ημερ. 03/06/2022 στην οποία παρέπεμψαν οι δικηγόροι των δύο πλευρών, όπου λόγος ακύρωσης της διοικητικής απόφασης υπήρξε, μεταξύ άλλων, και η ύπαρξη ασάφειας στην προσφερόμενη τιμή και λανθασμένη οικονομική αξιολόγηση της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη.  Σύμφωνα με τα γεγονότα της υπόθεσης αυτής, η αναφερόμενη τιμή μονάδας ήταν λανθασμένη ενώ η ορθή ήταν η συνολική τιμή, οπότε ζητήθηκαν διευκρινίσεις από την Αναθέτουσα Αρχή.  Αποφασίστηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο τα εξής:

«Έτερο παράπονο των εφεσειόντων αφορούσε ύπαρξη ασάφειας στην προσφερόμενη τιμή και λανθασμένης οικονομικής αξιολόγησης της προσφοράς του ΕΜ, αφού η αναφερόμενη τιμή μονάδας ήταν λανθασμένη και η ορθή ήταν η συνολική τιμή. 

Προκύπτει από την έκθεση Αξιολόγησης της Επιτροπής Αξιολόγησης ότι εξετάστηκαν οι διάφορες τιμές και έδωσε σαφείς και αναλυτικούς λόγους για την αποδοχή των διευκρινίσεων που δόθηκαν από το ΕΜ.  Επισημαίνεται δε στην Έκθεση, πως ακόμη και σε περίπτωση που ήθελε γίνει αποδεκτό ότι η τιμή μονάδας ήταν η ορθή, και πάλιν η προσφερόμενη τελική τιμή θα ήταν η χαμηλότερη.  Συνεπώς, ορθά το Δικαστήριο αποδέχθηκε την κρίση της εφεσίβλητης η οποία είχε επισημάνει περαιτέρω, πως το ποσό που αναγράφεται σε άλλο σημείο της προσφοράς, συμφωνεί πλήρως με το ποσό που δόθηκε λαμβανομένης υπόψη της συνολικής τιμής.  Επομένως η συνολική τιμή η οποία ήταν το ζητούμενο ήταν ξεκάθαρη και σαφώς χαμηλότερη από εκείνη της εφεσείουσας». 

Στην παρούσα περίπτωση με τις εξηγήσεις που δόθηκαν από τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη και έγιναν δεκτές από την Αναθέτουσα Αρχή, η τελευταία έκρινε ότι δεν ετίθετο θέμα ασυμφωνίας της τιμής μονάδας με τη συνολική τιμή ώστε να θέσει σε εφαρμογή τις πρόνοιες του όρου 8.3.3.2(β), κρίση που βρίσκουμε ευλόγως επιτρεπτή.  Η Αναθέτουσα Αρχή θα ήταν ένοχη παραβίασης του όρου στην περίπτωση που δεν γίνοντο αποδεκτές οι διευκρινίσεις που δόθηκαν και επιβεβαιώνετο συναφώς η εκ πρώτης όψεως διαπίστωση της περί ύπαρξης ασυμφωνίας μεταξύ των δύο τιμών, που δεν είναι η περίπτωση.  Ούτε επίσης η αναφορά της τιμής προσφοράς στην πρώτη σελίδα του Εντύπου 11 εκ €4.179,000 βρίσκουμε να επηρεάζει την εγκυρότητα της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη εφόσον παραπέμπει στον Πίνακα 1 που αναλύει την οικονομική προσφορά και καταλήγει στο ποσό των €4.169.660, που με τις διευκρινίσεις που δόθηκαν επιβεβαιώθηκε ότι αυτή ήταν η συνολική τιμή της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη, η οποία παρέμεινε αναλλοίωτη.  Ήρθη επομένως οποιαδήποτε ασάφεια ως προς τη συνολική τιμή της προσφοράς.  Σαφώς με τις διευκρινίσεις που ζητήθηκαν και δόθηκαν από τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη, η περίπτωση δεν αφορά σε υποβολή νέας προσφοράς αλλ’ ούτε και πρόσθεσαν οτιδήποτε καινούργιο ή τροποποίησαν την προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη. 

Βρίσκουμε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν ευλόγως επιτρεπτή και εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας της Αναθέτουσας Αρχής. 

Η διαπίστωση μας αυτή οδηγεί αναπόφευκτα σε απόρριψη του πρώτου λόγου ακύρωσης. 

Ο δεύτερος λόγος ακύρωσης βάλλει κατά της νομιμότητας της αποδοχής της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη λόγω σοβαρών αποκλίσεων των προτεινόμενων προϊόντων 5 και 6 από τις τεχνικές προδιαγραφές του Διαγωνισμού. 

Συγκεκριμένα, οι Αιτητές εισηγούνται ότι σύμφωνα με το Έντυπο 8 που είναι ο Πίνακας Προσφοράς και Συμμόρφωσης με τις Τεχνικές Προδιαγραφές, σ’ ότι αφορά το προϊόν 5 που είναι το ασύρματο ποντίκι, το προτεινόμενο από τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη δεν δουλεύει με μπαταρία, που είναι η απαίτηση των τεχνικών προδιαγραφών, (βλ. σημείο 5.2.1 του Πίνακα), αλλά από «supercapacitor» («powered by supercapacitor») που πρέπει να φορτίζεται τουλάχιστον μια φορά το μήνα. 

Σύμφωνα με τις προδιαγραφές (datasheet), συνεχίζουν, το «supercapacitor» δεν αποτελεί μπαταρία και χρειάζεται τρία (3) λεπτά για να φορτίσει («the supercapacitor is a battery free design that fully charges in just three minutes»). 

Σ’ ότι αφορά δε το προτεινόμενο προϊόν 6 που είναι το ασύρματο πληκτρολόγιο, το οποίο επίσης πρέπει να συμπεριλαμβάνει μπαταρία σύμφωνα με το σημείο 6.1.12 του Πίνακα του Εντύπου 8, ισχυρίζονται ότι δεν δουλεύει με μπαταρία αλλά τροφοδοτείται από «supercapacitor», το οποίο πρέπει να φορτίζεται τουλάχιστον μια φορά κάθε δύο μήνες. 

Προς αντίκρουση του δεύτερου λόγου ακύρωσης η δικηγόρος της Αναθέτουσας Αρχής στη γραπτή αγόρευση της προτάσσει, με παραπομπή σε νομολογία (βλ. Lella Kentonis Investment Co Ltd κ.α. - v – Δημοκρατίας κ.α. (2016) 3ΑΑΔ630 κ.α.), ότι το θέμα της λειτουργίας ή όχι των δύο προϊόντων με μπαταρία που εγείρουν οι Αιτητές είναι τεχνικής φύσης, το οποίο η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών στερείται δικαιοδοσίας να εξετάσει.  Ειδικά εισηγείται ότι οι προδιαγραφές 5.2.1 και 6.1.12 που αναφέρονται στο «ασύρματο ποντίκι» και «ασύρματο πληκτρολόγιο» αντίστοιχα προνοούν την συμπερίληψη μπαταρίας, προδιαγραφές που πληροί η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη εφόσον τα προϊόντα 5 και 6 διαθέτουν ενσωματωμένη επαναφορτιζόμενη μπαταρία τύπου «supercapacitor(Τεχνικό Φυλλάδιο HP9T5BOUT-HP 725 Multi-Device Rechargeable Wireless Keyboard and Mouse Combo», Battery description: Powered by supercapacitor (Keyboard, mouse)». 

Στη βάση των πιο πάνω εισηγήσεων και υπο το φως της νομολογίας σε συνάρτηση με το περιεχόμενο των Διοικητικών Φακέλων θα προχωρήσουμε στην εξέταση του δεύτερου λόγου ακύρωσης. 

Σημειώνουμε ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης ως το αρμόδιο όργανο της Αναθέτουσας Αρχής με ειδικές γνώσεις επί τεχνικών προδιαγραφών του αντικειμένου του Διαγωνισμού, έκρινε ότι η τεχνική προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη πληρούσε τις απαιτούμενες προδιαγραφές εξ’ ου και προχώρησε στην οικονομική αξιολόγηση της προσφοράς.  Η κρίση της αυτή είναι εμφανής από το περιεχόμενο του Διοικητικού Φακέλου και ιδιαίτερα την Έκθεση Αξιολόγησης (βλ. παράγραφο 3.3 της Έκθεσης Αξιολόγησης). 

Σύμφωνα με πάγια νομολογία η Διοίκηση τεκμαίρεται πως λειτουργεί σύμφωνα με το Νόμο, εκτός όπου καθαρά αποδεικνύεται πως τούτο δεν συμβαίνει.

Έχει δε περαιτέρω αποφασιστεί κατ’ επανάληψη ότι η κρίση της διοίκησης επί θεμάτων τεχνικής φύσης ή ειδικών γνώσεων «χαρακτηρίζεται ως ανέλεγκτος» εφόσον δεν συντρέχει πλάνη περί τα πράγματα, κακή χρήση διακριτικής εξουσίας ή δεν προκύπτει έλλειψη αιτιολογίας (βλ. Ράφτης -v- Δημοκρατίας κ.α. (2002) 3 ΑΑΔ 345 και Ρ.Ι.Κ. -v- Κεντρική Ασφαλιστική Εταιρεία Λτδ (2017) 3 ΑΑΔ 353).

 

Η εξουσία του δικαστηρίου περιορίζεται σε έλεγχο της νομιμότητας της διοικητικής πράξης, ως εύλογα επιτρεπτής υπό τις περιστάσεις, και δεν επεκτείνεται στην ουσιαστική κρίση του διοικητικού οργάνου, έστω και εάν το ίδιο θα μπορούσε εύλογα να καταλήξει σε διαφορετικά συμπεράσματα (βλ. Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών -v- Π.Κ. Ιωάννου κ.α. (2016) 3 ΑΑΔ 727 και First Elements Euroconsultants Ltd -v- Δημοκρατίας (2017) 3 (Β) ΑΑΔ 936).  Στην τελευταία υπόθεση τονίστηκαν τα εξής για το θέμα στη σελίδα 944:

«Η αξιολόγηση του υλικού όμως, όχι μόνο δεν υποχρεώνει το διοικητικό Δικαστή να λάβει θέση επί των τεχνικών διχογνωμιών, αλλά, όπως σχολιάζεται στο σύγγραμμα της καθηγήτριας Ευαγγελίας Κουτούπα-Ρεγκάκου, Αόριστες και Τεχνικές Έννοιες στο Δημόσιο Δίκαιο, Εκδόσεις Σάκκουλα, 1997, σ. 116: «…δεν είναι και σε θέση να προβαίνει σε ιδίαν κρίση. Λόγω συνεπώς του προβαδίσματος της διοίκησης σε ειδικές τεχνικές γνώσεις, ο δικαστής θεωρεί τις τεχνικές κρίσεις καταρχήν αποδεκτές. Ο στόχος αυτού του δικαστικού αυτοπεριορισμού είναι να μην παρεμποδίζεται η διαδικασία έγκρισης τεχνικών εγκαταστάσεων αφενός και αφετέρου να μην καθίσταται ο διοικητικός δικαστής ιεραρχικός προϊστάμενος της εγκρίνουσας διοικητικής αρχής.»

 

 

Ερχόμενοι στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης σημειώνουμε ότι για να διαπιστώσουμε αν τα προσφερόμενα προϊόντα υπ. αρ. 5 και 6, που είναι το ασύρματο ποντίκι και το ασύρματο πληκτρολόγιο αντίστοιχα, δουλεύουν και με μπαταρία ή χωρίς μπαταρία και εάν η τροφοδότηση τους με «supercapacitor» πληροί την προδιαγραφή και τέλος αν το supercapacitor είναι τύπος μπαταρίας, χρειάζονται ειδικές γνώσεις που εμείς δεν κατέχουμε.  Δεν μπορούμε επίσης να αξιολογήσουμε το «datasheet» (προδιαγραφές), αντίγραφο του οποίου επισυνάπτει ο δικηγόρος των Αιτητών στη γραπτή αγόρευση του.  Μελετώντας το datasheet εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται σαφώς για τεχνικά θέματα που χρειάζονται ειδικές γνώσεις. 

Σίγουρα εδώ μιλούμε για ένα αμιγές τεχνοεπιστημονικό θέμα για το οποίο δεν μπορούμε να εκφέρουμε κρίση.  Ως εκ τούτου βρίσκουμε ότι η κρίση της διοίκησης είναι αιτιολογημένη και προϊόν δέουσας έρευνας στη βάση της Έκθεσης Αξιολόγησης και εύλογα επιτρεπτή. 

Συνεπώς και ο δεύτερος λόγος ακύρωσης είναι έκθετος σε απόρριψη και απορρίπτεται. 

Ενόψει όλων των πιο πάνω βρίσκουμε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν ενέχει οτιδήποτε το μεμπτό αλλ’ ούτε και παραβιάζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης ή οποιαδήποτε άλλη αρχή του Διοικητικού Δικαίου, για τους λόγους που εισηγούνται οι Αιτητές.  Δεν παρουσιάστηκε εξάλλου κανένα ικανό στοιχείο που να κατατείνει σε τέτοια διαπίστωση. 

Για όλους τους πιο πάνω λόγους η Προσφυγή δεν μπορεί να πετύχει και απορρίπτεται.  Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.  Δεν επιδικάζονται έξοδα. 

............................................                      ............................................

Ανδρούλα Πούγιουρου                             Ανδρέας Καρύδης

Πρόεδρος                                                  Μέλος

 

 

 

.............................................                     ............................................. 

Πάρις Κωνσταντινίδης                              Χριστίνα Σαββίδου

Μέλος                                                        Μέλος