|
Προσφυγή Αρ. 10/2025
|
Μεταξύ:
SPS PRIVATE SECURITY SERVICES LTD
Αιτητών
ν.
ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ-ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Αναθέτουσας Αρχής
Αναθεωρητική Αρχή
Προσφορών: Ανδρούλα Πούγιουρου, Πρόεδρος
Κάριν Γεωργιάδου, Μέλος,
Πάρις Κωνσταντινίδης, Μέλος
Αιτητές: SPS PRIVATE SECURITY SERVICES LTD
Αντιπροσωπεύθηκε από τους:
1. Μαρίνα Σιαμμούτη, Δικηγόρο Αιτήτριας Εταιρείας
2. Άννα Γεωργίου, Δικηγόρο Αιτήτριας Εταιρείας
3. Λάρκο Φίλιππο, Διευθυντή Αιτήτριας Εταιρείας
4. Φρίξο Λάρκο, Μέτοχο Αιτήτριας Εταιρείας
Αναθέτουσα Αρχή: ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΣΥΛΟΥ - ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Αντιπροσωπεύθηκε από τους:
1. Μαρία Κελεπέσιη, Δικηγόρο της Δημοκρατίας, Νομική Υπηρεσία
2. Μαρία Βασιλείου, Δικηγόρο της Δημοκρατίας, Νομική Υπηρεσία
3. Χρύσω Χριστοδουλίδου, Διοικητικό Λειτουργό Α΄, Υπηρεσία Ασύλου
4. Μάριο Πλουτάρχου, Λειτουργό Ασύλου
Ημερομηνία έκδοσης Απόφασης: 11 Αυγούστου 2025
Αντικείμενο της υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο Προσφυγής είναι η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου – Υπουργείου Εσωτερικών (στο εξής «η Αναθέτουσα Αρχή»), ημερομηνίας 07.05.2025, με την οποίαν κατακύρωσε το Διαγωνισμό με αρ. ΥΑ/06/2024 και τίτλο «Παροχή Υπηρεσιών Ασφάλειας/Φύλαξης για τις ανάγκες της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής «ο Διαγωνισμός») στην εταιρεία EAGLE WATCH SECURITY SERVICES LTD (στο εξής «ο Επιτυχών Προσφοροδότης») για το ποσό των €5,85 πλέον Φ.Π.Α. ανά ώρα ανά φύλακα ασφαλείας.
Σύμφωνα με την Έκθεση Γεγονότων και όπως αυτά συμπληρώνονται από τους Διοικητικούς Φακέλους, στις 02.08.2024 η Αναθέτουσα Αρχή προκήρυξε τον πιο πάνω Διαγωνισμό μέσω του e-PPS τη διαλειτουργική διαδικτυακή εφαρμογή της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εφαρμογή ηλεκτρονικών διαδικασιών για τη διεξαγωγή των Διαγωνισμών Δημοσίων Συμβάσεων στην Κύπρο με καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών την 01.11.2024. Κριτήριο ανάθεσης ήταν η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη ανά ώρα ανά φύλακα ασφαλείας τιμή ενώ εκδόθηκαν και τρία (3) τροποποιητικά/διευκρινιστικά έγγραφα στις 25.09.2024, 18.10.2024 και 24.10.2024.
Υποβλήθηκαν εμπρόθεσμα τρεις (3) προσφορές μεταξύ των οποίων και αυτή των Αιτητών και το άνοιγμα των προσφορών πραγματοποιήθηκε την 01.11.2024 μετά την καταληκτική προθεσμία υποβολής των προσφορών.
Ακολούθησαν επτά (7) συνεδρίες της Επιτροπής Αξιολόγησης δηλαδή στις 08.11.2024, 27.11.2024, 16.12.2024, 30.12.2024, 10.01.2025, 20.01.2025 και 30.01.2025 προς τον σκοπό αξιολόγησης των προσφορών.
Κατά το στάδιο αξιολόγησης των προϋποθέσεων συμμετοχής, της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας καθώς και των τεχνικών και επαγγελματικών ικανοτήτων των οικονομικών φορέων ζητήθηκαν διευκρινίσεις και από τους τρεις προσφοροδότες. Κατά τον έλεγχο διαπιστώθηκαν αποκλίσεις από τις απαιτήσεις των Εγγράφων του Διαγωνισμού της προσφοράς του οικονομικού φορέα SYMEOU & PAVLOU ZEUS PRIVATE SECURITY LTD, ο οποίος συγκεκριμένα δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις συμμετοχής εξ΄ ου και η προσφορά του αποκλείστηκε από το Διαγωνισμό, ενώ οι προσφορές των υπόλοιπων δύο προχώρησαν στο επόμενο στάδιο αξιολόγησης. Κατά το στάδιο της οικονομικής αξιολόγησης, η Επιτροπή Αξιολόγησης ζήτησε διευκρινίσεις από τον οικονομικό φορέα EAGLE WATCH SECURITY SERVICES LTD οι απαντήσεις του οποίου κρίθηκαν ικανοποιητικές. Στη συνέχεια η Επιτροπή Αξιολόγησης προχώρησε στην τελική κατάταξη των προσφορών όπου εκείνη του Επιτυχόντα Προσφοροδότη εκ €5,85 ανά φύλακα ανά ώρα πλέον Φ.Π.Α. κατετάγη πρώτη ενώ των Αιτητών δεύτερη εκ €8,27 ανά ώρα ανά φύλακα.
Με την Έκθεση Αξιολόγησης της που διαβίβασε στη συνέχεια στο Συμβούλιο Προσφορών, η Επιτροπή Αξιολόγησης εισηγείτο την ανάθεση της Σύμβασης στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη για το ποσό των €5,85 ανά ώρα ανά φύλακα πλέον Φ.Π.Α. Το Συμβούλιο Προσφορών κατά τη συνεδρία του ημερ. 07.04.2025 υιοθετώντας την εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης αποφάσισε την ανάθεση της Σύμβασης στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη για το πιο πάνω ποσό, ως την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη βάσει χαμηλότερης τιμής.
Με την επιστολή της ημερ. 07.05.2025 η Αναθέτουσα Αρχή ενημέρωσε σχετικά για την απόφαση της τους Αιτητές, με αποτέλεσμα την υπ’ αυτών καταχώρηση της υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο Προσφυγής με την οποία βάλλουν κατά της κατακύρωσης του Διαγωνισμού στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη, προβάλλοντας διάφορους λόγους ακύρωσης που άπτονται κυρίως της εγκυρότητας της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη.
Συγκεκριμένα με τους λόγους ακύρωσης που σύμφωνα με τη γραπτή αγόρευση της δικηγόρου των Αιτητών συνοψίζονται σε έξι, οι Αιτητές εισηγούνται ότι η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη δεν έπρεπε να γίνει αποδεκτή εφόσον ενώ ήταν ασυνήθιστα χαμηλή και παραβίαζε τις πρόνοιες του περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών Νόμου Κεφ. 183 και/ή του περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών Διάταγμα του 2022 (ΚΔΠ350/2022) όπως τροποποιήθηκε με την ΚΔΠ402/2023, δεν ζητήθηκαν εξηγήσεις σύμφωνα με το άρθρο 69 του Νόμου 73(Ι)/2016 (πρώτος λόγος), γιατί δεν υποβλήθηκαν με την προσφορά Οικονομικές Καταστάσεις σε σχέση με τον κύκλο εργασιών του Επιτυχόντα Προσφοροδότη τα τελευταία τρία χρόνια (δεύτερος λόγος), λόγω μη διεξαγωγής δέουσας έρευνας από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής (τρίτος λόγος) και λόγω παραβίασης των αρχών του Διοικητικού Δικαίου δηλαδή της χρηστής διοίκησης, (τέταρτος λόγος) της καλής πίστης (πέμπτος λόγος) και της ισότητας (έκτος λόγος).
Από την άλλη οι δικηγόροι της Αναθέτουσας Αρχής μέσω της γραπτής τους αγόρευσης υπεραμύνθηκαν της νομιμότητας της προσβαλλόμενης απόφασης δίνοντας τη δική τους εκδοχή ως προς τα εγερθέντα θέματα από πλευράς Αιτητών.
Ιδιαίτερη αναφορά στις επι μέρους εισηγήσεις των μερών, τις οποίες ανέπτυξαν και προφορικά κατά την ακρόαση οι δικηγόροι τους, θα γίνει αμέσως κατωτέρω με τη σειρά που υποβλήθηκαν με τη γραπτή αγόρευση της δικηγόρου των Αιτητών. Σημειώνουμε ότι όλοι οι λόγοι ακύρωσης είναι συναφείς και τα επιχειρήματα προς υποστήριξη τους συμπλέκονται. Έχουν δε ως κεντρικό άξονα τη χαμηλή προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη που, σύμφωνα με τους Αιτητές, δεν έτυχε του ορθού χειρισμού από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής.
Σ’ ό,τι αφορά τον πρώτο λόγο ακύρωσης που αποτελείται από δύο σκέλη, οι Αιτητές προβάλλουν κατ’ αρχάς ότι η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη εκ €5,85 ανά φρουρό ανά ώρα εργασίας προσκρούει στο Περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών Τροποποιητικό Διάταγμα του 2023 (ΚΔΠ402/2023) που προνοεί το ποσό των €6,25 ως κατώτατη αξία μισθοδοσίας ανά ώρα στην πρόσληψη το οποίο αυξάνεται σε €6,55 μετά την πάροδο των πρώτων έξι μηνών εργοδότησης στον ίδιο εργοδότη. Επίσης προσθέτει ότι το ποσό των €6,25 καθορίζεται και από εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Αν και στη γραπτή αγόρευση της η δικηγόρος των Αιτητών ισχυρίζεται ότι στο ποσό των €6,25 θα πρέπει να προστεθούν και οι προβλεπόμενες εισφορές του εργοδότη που ανέρχονται σε 23,4% ανεβάζοντας έτσι τον κατώτατο ωριαίο μισθό σε €7,71 κατά την πρόσληψη και €8,08 μετά την συμπλήρωση των έξι μηνών ανά φύλακα, κατά την προφορική της αγόρευση κατά την ακρόαση απέσυρε τη θέση αυτή. Δεν περιλήφθηκαν επίσης, συνεχίζουν, τρεις αναμενόμενες λογικές αναπροσαρμογές του κατώτατου μισθού διαρκούσης της εξαετίας που αφορά η Σύμβαση, η δαπάνη καυσίμων και συντήρησης για τα οχήματα περιπολίας και εκπόνησης σχεδίου ασφάλειας και υγείας όπως προνοεί το Έντυπο 9, αλλά και το ποσοστό 8% που αναλογεί στο Ταμείο Αδειών.
Εισηγούνται περαιτέρω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε κατά παράβαση του Παραρτήματος II «Όροι Εντολής - Τεχνικές Προδιαγραφές» των Εγγράφων του Διαγωνισμού, σημείο 8, που προνοεί ότι «ο ανάδοχος θα πρέπει να συμμορφώνεται με την εργασιακή νομοθεσία και όρους εργοδότησης όσον αφορά ωράρια, ώρες εργασίας ανά εβδομάδα, μισθό, κλπ.», υποχρέωση που επιβάλλει επίσης το άρθρο 4(3) του περί της Ρύθμισης των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου του 2016 (Ν.73(Ι)/2016).
Διαζευκτικά και/ή σε συνάρτηση με την πιο πάνω θέση, με το δεύτερο σκέλος εισηγούνται ότι η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη δεν έπρεπε να γίνει αποδεκτή ως ασυνήθιστα χαμηλή και/ή ως εκφεύγουσα της συνήθους και τακτικής εμπορικής λογικής, λόγω παραβίασης του άρθρου 69 του Νόμου 73(Ι)/2016. Δεν έπρεπε επίσης, προσθέτουν, η Αναθέτουσα Αρχή να λάβει υπόψη και να σχολιάσει τη χαμηλή τιμή του Επιτυχόντα Προσφοροδότη ότι δήθεν «πρόκειται για τιμή γνωριμίας και συνεργασίας και δεν ενδιαφέρεται να έχει κανένα κέρδος».
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη προκαλεί στρέβλωση του ανταγωνισμού εφόσον η ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά πλήττει τον ανταγωνισμό σε βάρος των υπόλοιπων οικονομικών φορέων αλλά και κατά την αξιολόγηση της προσφοράς αυτής, η Αναθέτουσα Αρχή τελούσε υπό πλάνη περί το νόμο και τα πράγματα.
Με τον δεύτερο λόγο ακύρωσης που είναι απόλυτα συναφής με τον πρώτο προβάλλεται από τους Αιτητές θέμα παράλειψης από πλευράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη αφενός τήρησης ουσιωδών όρων του Διαγωνισμού και αφετέρου υποβολής με την προσφορά του Οικονομικές Καταστάσεις για τα τρία τελευταία χρόνια δηλαδή για το 2021, 2022 και 2023 για να διαφανεί ότι ο κύκλος των εργασιών του ήταν ίσος ή μεγαλύτερος από €2.500.000,00 που προνοούσε ο όρος 6.3.1 των Εγγράφων του Διαγωνισμού αλλά και το άρθρο 142(2) (α) του Περί Εταιρειών Νόμου Κεφ. 113. Συνεχίζουν ότι ενώ η Αναθέτουσα Αρχή προς τεκμηρίωση της πλήρωσης των οικονομικών προϋποθέσεων του Διαγωνισμού ζήτησε τόσο από τους προσφοροδότες όσο και από τον Έφορο Εταιρειών τις ελεγμένες Οικονομικές τους Καταστάσεις, εντούτοις σε σχέση με τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη έκαμε δεκτή την επιστολή των Ελεγκτών του ημερ. 02.12.2024, που πιστοποιούσε ότι οι Οικονομικές Καταστάσεις της εταιρείας του δεν έχουν ακόμη ελεγχθεί και ότι μετά από προκαταρκτικό έλεγχο ο κύκλος εργασιών της ανήλθε στα €2.636.828,00.
Προβάλλουν επίσης θέμα απουσίας δέουσας έρευνας με αποτέλεσμα η προσβαλλόμενη απόφαση να έχει ληφθεί υπό καθεστώς πλάνης και εκτός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας της Αναθέτουσας Αρχής (τρίτος λόγος) και παραβίασης της αρχής της χρηστής διοίκησης, της καλής πίστης και της αρχής της ισότητας (τέταρτος, πέμπτος και έκτος λόγος αντίστοιχα), τα επιχειρήματα προς υποστήριξη των οποίων συμπλέκονται με εκείνα του πρώτου λόγου.
Κατά την προφορική της αγόρευση κατά την ακρόαση η δικηγόρος των Αιτητών πρόσθεσε ακόμη ένα νομικό επιχείρημα ότι δηλαδή η προσβαλλόμενη απόφαση παραβιάζει τα άρθρα 21.1 και 23 του περί Συμβάσεων Νόμου ΚΕΦ. 149.
Η Αναθέτουσα Αρχή προς αντίκρουση των λόγων ακύρωσης προτάσσει, μέσω της γραπτής αγόρευσης των δικηγόρων της, ότι καμία παραβίαση του περί Κατώτατου Ορίου Μισθών Νόμου Κεφ. 183 και/ή του περί Κατώτατου Ορίου Μισθών Διατάγματος του 2022 (ΚΔΠ350/2022) ως τροποποιήθηκε από το περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών (Τροποποιητικό) Διάταγμα του 2023 (ΚΔΠ402/2023) προκύπτει, αφενός γιατί η τιμή που αναγράφεται στο Έντυπο 9 είναι αυτή που ζητά ο Επιτυχών Προσφοροδότης για εκτέλεση του αντικειμένου του Διαγωνισμού και αφετέρου ενόψει του ύψους του ποσού των €5,85 ανά ώρα ανά φύλακα που δήλωσε στο Έντυπο 9 ο Επιτυχών Προσφοροδότης και των διευκρινίσεων που έδωσε ο ίδιος∙ ότι δηλαδή οι φύλακες δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία κοντά του και ότι η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη συμμορφώνετο πλήρως με την ΚΔΠ402/2023 και την υποχρέωση καταβολής του κατώτατου μισθού.
Τονίζει την απουσία οποιασδήποτε πρόνοιας στους όρους του Διαγωνισμού όπως οι φύλακες έχουν εμπειρία άνω των έξι μηνών όπως και πρόνοιας για σύσταση ομάδας έργου κατά την υποβολή της προσφοράς. Προσθέτει ότι κατόπιν έρευνας, μέσω του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων, διαφάνηκε ότι ο Επιτυχών Προσφοροδότης δεν είχε καταδικαστεί τα τελευταία τρία χρόνια για παραβίαση του Διατάγματος για τον κατώτατο μισθό, γεγονός που η Επιτροπή Αξιολόγησης έκρινε ικανοποιητικό για σκοπούς αξιολόγησης της προσφοράς.
Εξήγησε περαιτέρω ότι εκείνο που αναφέρουν οι επιστολές του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων ημερ. 02.02.2024 και 19.02.2024 είναι ότι στον κατώτατο μισθό προστίθενται οι εισφορές του εργοδότη στα σχετικά ταμεία σε ποσοστό 23,4%, για σκοπούς όμως υπολογισμού του συνολικού κόστους του εργοδότη. Με την προσθήκη δε του ποσοστού 23,4% το κόστος για τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη διαμορφώνεται ως ακολούθως €5,07 + 23,4% = €6,25 που αφορά στην πρόσληψη. Όπως επιβεβαίωσε όμως στη βάση της επιστολής του Επιτυχόντα Προσφοροδότη ημερ. 20.01.2025, ο τελευταίος κατέχει πιστοποιητικό εξαίρεσης από την υποχρέωση πληρωμής εισφοράς στο Κεντρικό Ταμείο Αδειών και ότι πληρώνει τους υπαλλήλους του σύμφωνα με τον περί Ετήσιων Αδειών μετ’ Απολαβών Νόμο του 1967 (Ν.8/1967) την ετήσια άδεια τους.
Ενόψει αυτής της εξαίρεσης, συνεχίζει, η Αναθέτουσα Αρχή δεν συνυπολόγισε κατά την αξιολόγηση της προσφοράς και τον καθορισμό του ελάχιστου ωριαίου κόστους του Επιτυχόντα Προσφοροδότη το αντίστοιχο ποσοστό 8% που αφορά στην υποχρέωση εισφοράς εργοδότη στο Κεντρικό Ταμείο Αδειών καταλήγοντας ότι το ελάχιστο κόστος προσδιορίζεται στην προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη ως €5,07 + 15,4% = €5,85 στην πρόσληψη.
Παραπέμποντας σε αποφάσεις της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών (βλ. Προσφυγή Αρ. 3/2023 MEGA GUARD PRIVATE SECURITY SERVICES CYPRUS LIMITED -v- ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ – ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ, ημερ. 23.03.2023 και Προσφυγή 48/2016 EAGLE WATCH SECURITY SERVICES LTD -v- ΔΗΜΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ, ημερ. 30.05.2017) εισηγείται ότι το ζήτημα των εισφορών στο Κεντρικό Ταμείο Αδειών ή την απευθείας πληρωμή στους εργοδοτούμενους της άδειας τους αφενός μεν είναι πρόωρο να εξεταστεί στο παρόν στάδιο προς υπολογισμό του κόστους του εργοδότη εφόσον αφορά στο στάδιο εκτέλεσης της Σύμβασης και αφετέρου το Έντυπο 9 που είναι το Έντυπο της Οικονομικής Προσφοράς αφορά στην τιμή της προσφοράς του κάθε προσφοροδότη έναντι της οποίας θα εκτελέσει τη Σύμβαση και όχι στον ωριαίο μισθό που καταβάλλεται σε κάθε φύλακα.
Ως προς το θέμα της ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς που κατ’ ισχυρισμό προκύπτει από την παράβαση των προνοιών του Νόμου για τον κατώτατο μισθό, ισχυρίζεται ότι η υποχρέωση της Αναθέτουσας Αρχής περιορίζεται στην αναζήτηση διευκρινίσεων στη βάση της νομολογίας (βλ. Logicom Public Ltd v. Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών κ.α (2014) 3ΑΑΔ 16 κ.α.) και του άρθρου 69 του Νόμου 73(Ι)/2016, όπως και έπραξε.
Εξήγησε ότι στην υπό κρίση περίπτωση ο Επιτυχών Προσφοροδότης ανταποκρίθηκε στην απαίτηση της για διευκρινίσεις με την επιστολή του ημερ. 20.01.2025. Επίσης η Επιτροπή Αξιολόγησης προέβη στη διεξαγωγή δέουσας έρευνας αναζητώντας τις θέσεις του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων τις οποίες αφού αξιολόγησε σε συνάρτηση με τις διευκρινίσεις που δόθηκαν, έκανε δεκτή την προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη, θεωρώντας ότι αυτή ήταν γνήσια, αξιόπιστη και σοβαρή.
Τονίζει περαιτέρω την απουσία οποιουδήποτε όρου στα Έγγραφα του Διαγωνισμού προς αντίκρουση του ισχυρισμού για υποχρέωση των προσφοροδοτών να προσκομίσουν τις ελεγμένες Οικονομικές Καταστάσεις των τελευταίων τριών χρόνων προς τεκμηρίωση της χρηματοοικονομικής επάρκειας τους, προσθέτοντας ότι ο όρος 8.3.1.3 των Εγγράφων του Διαγωνισμού επιβάλλει απλά όπως οι προσφορές συμπεριλαμβάνουν συμπληρωμένο το Έντυπο 3 «Τεκμηρίωση Οικονομικής και Χρηματοοικονομικής Επάρκειας».
Προσθέτει δε ότι ουδείς εκ των προσφοροδοτών είχε υποβάλει στον Έφορο Εταιρειών τους ελεγμένους λογαριασμούς του για το 2023, όπως αναφέρει στην επιστολή του ημερ. 03.12.2024 ο ίδιος ο Έφορος Εταιρειών.
Συνεπώς, κατά την άποψη της, δεν τίθεται θέμα η προσβαλλόμενη απόφαση να είναι προϊόν είτε νομικής είτε πραγματικής πλάνης σε σχέση με την οικονομική κατάσταση του Επιτυχόντα Προσφοροδότη αλλ’ ούτε και παραβίαση του όρου 6.3.1 που προβλέπει όπως οι οικονομικοί φορείς να έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών τα τελευταία τρία οικονομικά χρόνια τουλάχιστον ίσο με €2.500.000,00 ή οποιουδήποτε άλλου όρου των Εγγράφων του Διαγωνισμού από πλευράς του. Αρνείται επίσης την εισήγηση περί παράλειψης διεξαγωγής δέουσας έρευνας ή παραβίασης των αρχών του Διοικητικού Δικαίου, ισχυρισμοί που, κατά την άποψη της, προβλήθηκαν αόριστα.
Ενόψει των εισηγήσεων των δύο πλευρών και των επιχειρημάτων που αναπτύχθηκαν προς υποστήριξη τους τόσο με τις γραπτές αγορεύσεις των δικηγόρων τους όσο και προφορικά κατά την ακρόαση, κρίνουμε ότι βασικό και προεξάρχον ζήτημα που προκύπτει προς εξέταση, είναι ο καθορισμός του ύψους του κατωτάτου ορίου μισθού που προνοείται από την Κυπριακή Νομοθεσία για το οποίο οι θέσεις των μερών διίστανται.
Η παράγραφος 5 του περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών (Τροποποιητικού) Διατάγματος του 2023 (ΚΔΠ402/2023) που αντικατέστησε την παράγραφο 5 του περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών Διατάγματος του 2022 (ΚΔΠ350/22), προνοεί τα εξής:
«5. Ο κατώτατος μηνιαίος μισθός που καταβάλλεται σε οποιοδήποτε εργοδοτούμενο στη Δημοκρατία καθορίζεται από την 1η Ιανουαρίου 2024 σε χίλια (1000) ευρώ για πλήρη απασχόληση.
Νοείται ότι, ο κατώτατος μισθός που δύναται να καταβάλλεται σε εργοδοτούμενους, που είτε πριν την 1η Ιανουαρίου 2024, είτε μετά την 1η Ιανουαρίου 2024 δεν έχουν συμπληρώσει έξι (6) μήνες συνεχούς απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, από την 1η Ιανουαρίου 2024 καθορίζεται σε εννιακόσια (900) ευρώ για πλήρη απασχόληση, μέχρι την συμπλήρωση έξι (6) μηνών συνεχούς απασχόλησης:
Νοείται περαιτέρω ότι το ωράριο πλήρους απασχόλησης των εργαζομένων σε κάθε οικονομική δραστηριότητα είναι αυτό που ίσχυε κατά την έκδοση του παρόντος Διατάγματος, με βάση Νομοθεσία, Διάταγμα, σύμβαση, έθιμο ή πρακτική:
Νοείται έτι περαιτέρω ότι στην περίπτωση εργαζομένων με μερική απασχόληση ο κατώτατος μηνιαίος μισθός προσαρμόζεται αναλόγως των ωρών εργασίας σε σχέση με το πλήρες ωράριο που αναφέρεται πιο πάνω».
Σημειώνουμε ότι τόσο η Αναθέτουσα Αρχή όσο και οι Αιτητές με σχετική δήλωση της δικηγόρου τους κατά την ακρόαση, παραδέχονται ότι σύμφωνα με το πιο πάνω Διάταγμα (ΚΔΠ402/2023) ο κατώτατος μισθός που πρέπει να λαμβάνει ένας φρουρός ασφαλείας στη βάση 41 εβδομαδιαίων ωρών εργασίας ανέρχεται σε €5,07 ανά ώρα ανά φύλακα κατά την πρόσληψη και €5,63 ανά ώρα μετά 6 μήνες.
Η διαφορά μεταξύ των μερών προκύπτει εφόσον οι μεν Αιτητές για σκοπούς αξιολόγησης της οικονομικής προσφοράς προσθέτουν στον ωριαίο μισθό εκ €5,07 και τις εισφορές εκ 23,4% στα διάφορα Ταμεία του Κράτους, περιλαμβανομένης και εκείνης προς το Κεντρικό Ταμείο Αδειών δηλ. 8%, ανεβάζοντας έτσι το ποσό στα €6,25, η δε Αναθέτουσα Αρχή διατείνεται ότι οι υποχρεώσεις του εργοδότη για καταβολή των εισφορών διέπονται από τις εφαρμοστέες εργατικές νομοθεσίες και δεν συναρτώνται με τον κατώτατο μισθό που καθορίζει η ΚΔΠ402/2023.
Όπως προκύπτει από το λεκτικό του Διατάγματος του 2023 (ΚΔΠ402/2023) το οποίο είναι σαφές, ο κατώτατος ωριαίος μισθός κάθε φύλακα ανά ώρα που θα πρέπει να του καταβάλλεται στη βάση του κατώτατου μηνιαίου μισθού που προνοεί το Διάταγμα, συνιστά το ποσό των €5,07 στην πρόσληψη. Οι οποιεσδήποτε επιπλέον εισφορές του εργοδότη και δαπάνες δεν συναρτώνται με το μισθό που προνοεί το πιο πάνω Διάταγμα. Οι αναφορές δε της δικηγόρου των Αιτητών στις επιστολές ημερομηνίας 02.02.24 και 19.02.24 του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας δεν βοηθούν τους Αιτητές εφόσον τα ποσά που αναφέρονται €6,25 στην πρόσληψη και €6,95 μετά έξι μήνες εργοδότησης αφορούν στο «ωριαίο κόστος του εργοδότη για φύλαξη» σύμφωνα με τις επιστολές. (Η υπογράμμιση είναι δική μας).
Συνεπώς βρίσκουμε ότι δεν τίθεται θέμα παραβίασης της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη της ΚΔΠ402/2023, ως η εισήγηση των Αιτητών, εφόσον αναφέρεται στο ποσό που πρέπει να καταβάλλεται στον φύλακα από τον εργοδότη όπου εδώ η δηλωθείσα τιμή εκ €5,85 καλύπτει τον ωριαίο μισθό των €5,07 στη βάση του Διατάγματος, αλλά και γιατί η τιμή που δηλώνει στο Έντυπο 9 ο προσφοροδότης είναι αυτή που ζητά ο ίδιος να του καταβληθεί για την εκτέλεση του αντικειμένου του Διαγωνισμού.
Ενόψει της πιο πάνω διαπίστωσης μας και των δεδομένων της υπόθεσης, όπως προκύπτουν από το περιεχόμενο των Διοικητικών Φακέλων, θα προχωρήσουμε να εξετάσουμε τις εισηγήσεις των Αιτητών ως προς την παραβίαση της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη προνοιών του Εργατικού Δικαίου και όρων του Διαγωνισμού που συναρτώνται άμεσα με την θέση ότι επρόκειτο για μια ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη που δεν έπρεπε να γίνει αποδεκτή.
Από τους Διοικητικούς Φακέλους στους οποίους έχουμε ανατρέξει εντοπίζουμε την επιστολή της Αναθέτουσας Αρχής ημερ. 13.01.2025 προς τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη με την οποία ζητούσε όπως αναφορικά με το Έντυπο 9 – «Οικονομική Προσφορά» να διευκρινίσει την προσφερόμενη τιμή των €5,85 ανά ώρα ανά φύλακα καθώς παρουσίαζε σημαντική απόκλιση από την εκτιμώμενη αξία πέραν του 30%, θεωρώντας την προσφορά ως ασυνήθιστα χαμηλή. Επίσης του ζητούσε κατά πόσο τηρείται ο όρος 4.1.10(9) του Παραρτήματος ΙΙ των Εγγράφων του Διαγωνισμού καθώς και οι σχετικές διατάξεις της Κυπριακής Νομοθεσίας σ’ ό,τι αφορά τις εισφορές που οφείλει να καταβάλλει ο εργοδότης και τέλος να επεξηγήσει αναλυτικά την οικονομική προσφορά του.
Με την απαντητική επιστολή του ημερ. 20.01.2025 ο Επιτυχών Προσφοροδότης αναλύει την προσφορά του ως εξής:
«Η προσφορά αναφέρεται στους φρουρούς που θα χρησιμοποιηθούν για εκτέλεση του έργου να μην έχουν προηγούμενη εμπειρία στον ίδιο προσφοροδότη. Ως εκ τούτου γι’ αυτούς κατοχυρώνεται η πληρωμή του ελάχιστου ποσού των €5,07 ως ωριαίος μισθός, πλέον τα υπόλοιπα ωφελήματα όπως αναλύονται κατωτέρω.
Αναλυτικά παραθέτουμε πιο κάτω ότι η εταιρεία μας πληρώνει για κάθε υπάλληλο της, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που θα χρησιμοποιηθούν για την εκτέλεση του έργου, τα πιο κάτω:
Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων 8,8%
ΓΕΣΥ 2,9%
Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού 1,2%
Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού 0,5%
Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής 2,0%
Σύνολο Εισφορών 15,4%
Διευκρινίζουμε ότι η εταιρεία συμμορφώνεται πλήρως με τον Περί Ετησίων Αδειών μετ’ Απολαβών Νόμο 8/1967 όπως μεταγενέστερα τροποποιήθηκε και σας πληροφορούμε ότι η εταιρεία μας κατέχει πιστοποιητικό εξαίρεσης από το Κεντρικό Ταμείο Αδειών από το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων το οποίο ισχύει μέχρι σήμερα. Αντίγραφο του Πιστοποιητικού Εξαίρεσης αρ. 1400784 επισυνάπτεται. Στο Πιστοποιητικό φαίνονται οι όροι που πρέπει να τηρεί η εταιρεία.
Η εταιρεία συμμορφώνεται πλήρως με τους όρους του ως άνω Πιστοποιητικού Εξαίρεσης και πληρώνει στους φρουρούς και υπαλλήλους της, σύμφωνα με τις πρόνοιες του ως άνω Νόμου, την ετήσια άδεια τους.
Όσον αφορά οποιαδήποτε άλλα κόστη που η εταιρεία μπορεί να έχει (διευθυντές, επόπτες, γραφειακό προσωπικό) σας ενημερώνουμε ότι αυτά ήδη υπάρχουν, άρα δεν προστίθεται οποιοδήποτε επιπλέον κόστος στα υφιστάμενα διοικητικά έξοδα.
Επιπρόσθετα, λόγω της φύσης του κλάδου μας, παρατηρείται έντονη κινητικότητα προσωπικού, με συχνές αποχωρήσεις και νέες προσλήψεις. Αυτή η δυναμική μας δίνει τη δυνατότητα να διατηρούμε το εργατικό δυναμικό εντός των προβλεπόμενων οικονομικών πλαισίων, καθώς οι φρουροί συχνά εναλλάσσονται. Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ένας φρουρός αποχωρεί και επιστρέφει ή προσλαμβάνεται νέος, η διαδικασία αντιμετωπίζεται ως νέα πρόσληψη, με αποτέλεσμα να εφαρμόζεται ο ωριαίος μισθός των πρώτων έξι μηνών. Με αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζουμε αποτελεσματική διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, τηρώντας ταυτόχρονα τις ισχύουσες νομοθετικές απαιτήσεις.
Εξάλλου, και σε παρόμοιες συμβάσεις από κρατικούς και ημικρατικούς οργανισμούς, άλλες εταιρείες έχουν κερδίσει προσφορές του κράτους με την ίδια τιμή ή και χαμηλότερη. Ως εκ τούτου η τιμή των €5,85 ανά ώρα δεν θεωρείται ασυνήθιστα χαμηλή.
Επίσης, η εταιρεία μας ενδιαφέρεται να συνεργαστεί με ένα τέτοιο οργανισμό όπως η Υπηρεσία Ασύλου γι’ αυτό και η τιμή μας δεν επιφέρει οποιονδήποτε κέρδος, αλλά είναι τιμή γνωριμίας και συνεργασίας.
Λαμβανομένων υπόψη των πιο πάνω η ανάλυση του κόστους για την εταιρεία καταγράφεται κατωτέρω.
Τιμή Χρέωσης ανά ώρα €5,85
Ανάλυση Κόστους ανά ώρα
€5,07 Χ 15,4% = €5,85»
Στη βάση των διευκρινίσεων που ζητήθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης και δόθηκαν από τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη με την επιστολή του ημερ. 20.01.2025, ως προς το κατά πόσο θα τηρείται ο όρος 4.1.10(9) από πλευράς του, ο Επιτυχών Προσφοροδότης παρουσίασε πιστοποιητικό εξαίρεσης που εκδόθηκε από το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων αρ. 1400784, εξαίρεση που παρουσίασαν και οι Αιτητές, πληρωμής ποσοστού 8% στο Ταμείο Αδειών για σκοπούς άδειας.
Για το πιστοποιητικό εξαίρεσης υπάρχει σαφής πρόνοια στην παράγραφο 9 του όρου 4.1.10, του Παραρτήματος ΙΙ: «Όροι Εντολής – Τεχνικές Προδιαγραφές» των Εγγράφων του Διαγωνισμού, που παραθέτουμε αυτούσια για σκοπούς καλύτερης παρακολούθησης:
«4.1.10 Γενική Πληροφόρηση
[…]
9. Σημειώνεται ότι οι εργοδότες οφείλουν να καταβάλλουν τον κατώτατο μηνιαίο μισθό που καθορίζεται με το Περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών (Τροποποιητικό) Διάταγμα του 2023 το οποίο τέθηκε σε ισχύ από την 01.01.2024 ή τυχόν τροποποιήσεων του. Εάν υπάρχει οποιαδήποτε εξαίρεση καταβολής εισφοράς, να προσκομίζεται το σχετικό έγγραφο.»
Σχετικός επίσης είναι και ο όρος 8.3.3.2(δ) του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού που αφορά στην «Ενότητα Οικονομική Προσφορά» που παραθέτουμε επίσης κατωτέρω:
8.3.3.2 Ενότητα «Οικονομική Προσφορά»
[…]
(δ) Για την συμπλήρωση του Εντύπου Οικονομικής Προσφοράς ο Προσφέρων πρέπει να συνυπολογίσει τυχόν κρατήσεις που προβλέπονται από την Κυπριακή Νομοθεσία, καθώς και κάθε άλλη δαπάνη που θα απαιτηθεί για την κάλυψη των υποχρεώσεων του, τα έξοδα και το κέρδος του.
Σχετικό είναι και το άρθρο 4.3(α) του Ν.73(Ι)/2016 που προνοεί τα εξής:
«4.3.(α) οι Αναθέτουσες Αρχές λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να εξασφαλίζουν ότι, κατά την εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων, οι οικονομικοί φορείς τηρούν τις ισχύουσες υποχρεώσεις στους τομείς του περιβαλλοντικού, κοινωνικού και εργατικού δικαίου, που έχουν θεσπισθεί δυνάμει του ενωσιακού δικαίου, της νομοθεσίας που ισχύει στη Δημοκρατία, των συλλογικών συμβάσεων ή διεθνών διατάξεων περιβαλλοντικού, κοινωνικού και εργατικού δικαίου, οι οποίες απαριθμούνται στο Παράρτημα Χ».
Στην παρούσα περίπτωση ο Επιτυχών Προσφοροδότης στο Έντυπο 9, συμπλήρωσε το ποσό των €5,85 ώστε να καλύπτει τόσο το κατώτατο όριο του ωριαίου μισθού δηλαδή €5,07 και επιπλέον εισφορές 15,4%, εφόσον προσκόμισε πιστοποιητικό εξαίρεσης για το 8% στο Ταμείο Αδειών. Η παράγραφος 9 του όρου 4.1.10 του Παραρτήματος ΙΙ: «Όροι Εντολής – Τεχνικές Προδιαγραφές» είναι σαφής ότι αν υπάρχει οποιαδήποτε εξαίρεση καταβολής εισφοράς θα πρέπει να προσκομίζεται το έγγραφο εξαίρεσης. Διευκρινίζει δε ο Επιτυχών Προσφοροδότης με την επιστολή του ημερ. 20.01.25, ότι οι φύλακες δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία κοντά του και ότι συμμορφώνεται πλήρως με τους όρους του πιστοποιητικού εξαίρεσης και ότι πληρώνει τους εργοδοτούμενους του, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Ετήσιων Αδειών μετ’ Απολαβών Νόμου (Ν.8/1967), την ετήσια άδεια τους, εξηγήσεις που ικανοποίησαν την Επιτροπή Αξιολόγησης.
Είναι και δική μας διαπίστωση ότι διασφαλίζεται όχι μόνο η καταβολή του κατώτατου ωριαίου μισθού της ΚΔΠ402/2023 στη βάση των 41 εβδομαδιαίων ωρών εργασίας αλλά και οι εισφορές του εργοδότη εκ €15,4% με το ποσό της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη. Η μη προσθήκη από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής του ποσοστού του 8% στις εισφορές που καταβάλλει ο εργοδότης προς τον σκοπό υπολογισμού του κόστους του δεν ενέχει οτιδήποτε το μεμπτό, ενόψει των εξηγήσεων που δόθηκαν από τον Επιτυχόντα Προσφοροδότη που κρίνουμε ικανοποιητικές αλλά και του πρόωρου σταδίου εξέτασης εφόσον αφορά στο στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης (βλ. Προσφυγή Αρ. 3/2023 ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών MEGA GUARD PRIVATE SECURITY SERVICES LIMITED -v- ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ – ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ, ημερ. 23.03.2023).
Σ’ ό,τι αφορά τη θέση των Αιτητών ότι ο Επιτυχών Προσφοροδότης δεν συνυπολόγισε στην προσφορά του τη δαπάνη καυσίμων για τα οχήματα περιπολίας και συντήρησης τους και άλλα έξοδα, σε συμφωνία με τις δικηγόρους της Αναθέτουσας Αρχής, επαφίεται στον κάθε προσφοροδότη το πώς θα διαχειριστεί το κόστος και τα διοικητικά του έξοδα αλλά και το κέρδος του. Εν πάση περιπτώσει ο Επιτυχών Προσφοροδότης με τις διευκρινίσεις που έδωσε δηλώνει ότι με την ανάληψη του Διαγωνισμού δεν προστίθενται άλλα διοικητικά έξοδα στα ήδη υπάρχοντα, εξήγηση που κρίθηκε ικανοποιητική και μας βρίσκει σύμφωνους.
Συνεπώς βρίσκουμε ότι η υποβληθείσα προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη δεν παραβιάζει ούτε τις πρόνοιες του όρου 8.3.3.2(δ) του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού ή του άρθρου 4.3(α) του Νόμου 73(Ι)/2016 ως προς το κατώτατο όριο μισθού για φύλακες και εισφορές στα διάφορα Ταμεία του Κράτους. Σημειώνουμε ότι η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη υπολογίστηκε στη βάση εργοδότησης φυλάκων χωρίς προηγούμενη πείρα στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη, που δεν παραβιάζει οποιονδήποτε όρο του Διαγωνισμού. Σ’ ότι αφορά το θέμα της αναμενόμενης μελλοντικής αναθεώρησης του μισθού που σύμφωνα με τους Αιτητές έπρεπε επίσης να ληφθεί υπόψη είναι υποθετικό σενάριο, που τέθηκε στη βάση γενικών και αόριστων ισχυρισμών γι’ αυτό και η εισήγηση δεν μπορεί να γίνει δεκτή.
Ως προς το δεύτερο σκέλος του πρώτου λόγου ακύρωσης περί ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη, για τους λόγους που επικαλούνται, είναι απόλυτα συναφής με το πρώτο σκέλος για το οποίο έχουμε ήδη προβεί σε διαπιστώσεις.
Το άρθρο 69 του Νόμου 73(Ι)/2016 το οποίο μεταφέρει στην εσωτερική έννομη τάξη το άρθρο 69 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ πραγματεύεται για τις ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές και προβλέπει τα εξής:
«69.-(1)Όταν οι προσφορές φαίνονται ασυνήθιστα χαμηλές σε σχέση με τα έργα, τις προμήθειες ή τις υπηρεσίες, οι αναθέτουσες αρχές απαιτούν από τους οικονομικούς φορείς να εξηγήσουν την τιμή ή το κόστος που προτείνουν στην προσφορά.
(2) Οι εξηγήσεις που αναφέρονται στο εδάφιο (1) μπορούν να αφορούν ιδίως:
(α) Τα οικονομικά χαρακτηριστικά της μεθόδου κατασκευής, της διαδικασίας παρασκευής ή των παρεχόμενων υπηρεσιών·
(β) τις επιλεγείσες τεχνικές λύσεις ή τις εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες που διαθέτει ο προσφέρων για την παροχή των προϊόντων ή των υπηρεσιών ή για την εκτέλεση του έργου·
(γ) την πρωτοτυπία του έργου, των προμηθειών ή των υπηρεσιών που προτείνονται από τον προσφέροντα·
(δ) τη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις του εδαφίου (3) του άρθρου 4·
(ε) τη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις του άρθρου 71
(στ) το ενδεχόμενο χορήγησης κρατικής ενίσχυσης στον προσφέροντα.
(3)(α) Η αναθέτουσα αρχή αξιολογεί τις παρεχόμενες πληροφορίες, σε συνεννόηση με τον προσφέροντα.
(β) Η αναθέτουσα αρχή δύναται να απορρίψει την προσφορά μόνο εάν τα παρεχόμενα στοιχεία δεν εξηγούν κατά τρόπο ικανοποιητικό το χαμηλό επίπεδο της τιμής ή του κόστους που προτείνεται, λαμβανομένων υπόψη των στοιχείων που αναφέρονται στο εδάφιο (2).
(γ) Η αναθέτουσα αρχή απορρίπτει την προσφορά, εάν διαπιστώσει ότι η προσφορά είναι ασυνήθιστα χαμηλή, διότι δεν συμμορφώνεται με τις ισχύουσες υποχρεώσεις του εδαφίου (3) του άρθρου 4.
Ο όρος 9.4.4 του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού αναφέρεται επίσης σε ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά και είναι ο εξής:
«9.4. Αξιολόγηση Οικονομικών Προσφορών
4. Εάν μια Οικονομική Προσφορά θεωρηθεί ασυνήθιστα χαμηλή, η Αναθέτουσα Αρχή οφείλει να ζητήσει γραπτώς εξηγήσεις από τον Προσφέροντα σχετικά με την τιμή της προσφοράς του. Οι εξηγήσεις αυτές θα δίνονται εγγράφως, εντός δέκα (10) ημερών από την ημερομηνία που θα ζητηθούν. Οι εξηγήσεις αφορούν τη σύνθεση της Προσφοράς κατά τα οριζόμενα στις πρόνοιες του άρθρου 69 του Ν.73(Ι)/2016. Το Αρμόδιο Όργανο εξετάζει τις παρεχόμενες πληροφορίες και αποφασίζει σχετικά με την αποδοχή ή την απόρριψη της Προσφοράς.»
Στο σύγγραμμα του Δημήτριου Γ. Ράϊκου, ΔΙΚΑΙΟ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ, Δ Έκδ. αναφέρονται τα εξής στις σελίδες 555, 556, 558, 561, 562 ως προς το ζήτημα των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών:
«4. Οι ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές
Η έννοια της ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς («abnormally low offer») δεν δίνεται ρητά από τις διατάξεις των οδηγιών για τις δημόσιες συμβάσεις, αλλά αναφέρεται σε μια προσφορά για την οποία, ενόψει των ευνοϊκών όρων που περιέχει, δημιουργούνται αμφιβολίες για τη σοβαρότητα ή τη φερεγγυότητα της, δηλαδή για τη δυνατότητα του προσφέροντος οικονομικού φορέα να εκτελέσει τη σύμβαση σύμφωνα με τους προσφερόμενους όρους.
Η οδηγία 2014/24/ΕΕ, - όπως και η προηγούμενη οδηγία 2004/18/ΕΚ – δεν απαγορεύει την υποβολή χαμηλών προσφορών, αλλά θεσπίζει ορισμένες διατάξεις για τις ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, φαινόμενο συχνό στις δημόσιες συμβάσεις, ιδίως στις συμβάσεις δημοσίων έργων, που είχε ως αποτέλεσμα μετά την ανάθεση του έργου ο ανάδοχος να μην είναι σε θέση να εκτελέσει το έργο σύμφωνα με τις αρχικές τιμές και να προσφεύγει σε τεχνητή αύξηση του εργολαβικού ανταλλάγματος, μέσω των διατάξεων για νέες και πρόσθετες εργασίες, με τελικό δυσμενές επακόλουθο αυτής της αύξησης, τη διαμόρφωση του τελικού κόστους σε επίπεδα που δεν είχαν προβλεφθεί από τον προϋπολογισμό του δημόσιου φορέα.
Κατά τα αναφερόμενα στην 103η αιτιολογική σκέψη της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, οι προσφορές που φαίνονται αφύσικα χαμηλές σε σχέση με τα έργα, τα αγαθά ή τις υπηρεσίες ενδέχεται να βασίζονται σε τεχνικά, οικονομικά ή νομικά αβάσιμες παραδοχές ή πρακτικές. Σε περίπτωση που ο προσφέρων δεν μπορεί να παράσχει ικανοποιητική εξήγηση, η αναθέτουσα αρχή θα πρέπει να δικαιούται να απορρίψει την προσφορά. Η απόρριψη θα πρέπει να είναι υποχρεωτική σε περιπτώσεις όπου η αναθέτουσα αρχή έχει διαπιστώσει ότι η ασυνήθιστα χαμηλή τιμή ή το ασυνήθιστα χαμηλό κόστος που προτείνεται είναι αποτέλεσμα της μη συμμόρφωσης με υποχρεωτική ενωσιακή νομοθεσία ή συμβατή προς αυτή εθνική νομοθεσία στους τομείς του κοινωνικού, εργατικού ή περιβαλλοντικού δικαίου, ή με διατάξεις του διεθνούς εργατικού δικαίου».
[…]
«Ο βασικός κανόνας που θεσπίζουν οι διατάξεις αυτές, συνοψίζεται στο ότι το ενωσιακό δίκαιο των δημοσίων συμβάσεων απαγορεύει τον αυτόματο αποκλεισμό από τους διαγωνισμούς για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, προσφορών που κρίνονται ασυνήθιστα χαμηλές, δίχως δηλαδή την προηγούμενη πρόσκληση του προσφέροντος να εκθέτει γραπτά τις απόψεις του για το ζήτημα αυτό.»
[…]
«Κατά την νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων, η αναθέτουσα αρχή έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια, κατ’ εκτίμηση ιδίως της απόκλισης της οικονομικής προσφοράς κάθε διαγωνιζόμενου από την προϋπολογισθείσα δαπάνη, αλλά και σε συνδυασμό με τις λοιπές υποβληθείσες προσφορές, να χαρακτηρίσει συγκεκριμένη οικονομική προσφορά ως ασυνήθιστα χαμηλή, υποχρεούμενη, όμως, στην περίπτωση αυτή να καλέσει προς παροχή των αναγκαίων διευκρινίσεων εκείνους από τους διαγωνιζόμενους, των οποίων την οικονομική προσφορά κρίνει ως ασυνήθιστα χαμηλή. Σε κάθε, πάντως, περίπτωση, η άσκηση της σχετικής διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής δεν εκφεύγει του δικαστικού ελέγχου, αλλά υπόκειται σε δικαστικό έλεγχο ως προς την υπέρβαση των άκρων ορίων της».
Η «ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά» υπήρξε αντικείμενο εξέτασης και σε αριθμό αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Στην υπόθεση Logicom Public Limited -v- Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών κ.α. (ανωτέρω), στην οποία παρέπεμψαν και οι δικηγόροι των δύο πλευρών, αναφέρθησαν τα εξής στη σελίδα 21 για το θέμα :
«Το προοίμιο της Οδηγίας δεν ρίχνει φως στο πως η αρμόδια αρχή θα πρέπει να προσεγγίσει τις εξηγήσεις που προσφέρονται από τον προσφοροδότη της υπό διερεύνηση προσφοράς. Ωστόσο, υποδεικνύεται στη νομολογία του ΔΕΕ και του Πρωτοδικείου ότι ο προσφοροδότης που κρίνεται ότι υπέβαλε ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά πρέπει με τις διευκρινίσεις που παρέχει να ικανοποιήσει την Αναθέτουσα Αρχή ότι η προσφορά είναι, όπως αναφέρεται στο αγγλικό κείμενο των αποφάσεων «genuine» (γνήσια) (Βλ. Lombardini (ανωτέρω) και Fratelli Costanzo SpA [1989] ECR 1839), ή «reliable and serious» (αξιόπιστη και σοβαρή) (Βλ. Renco SpA, Case T-4/01 ημερ. 25.2.2003 και TQ3 Travel Solutions Belgium SA, Case Y-148/04 ημερ. 6.7.2005) ή ότι είναι «genuine» and viable» (γνήσια και σοβαρή). Βλ. C-147/06 και C-148/06 SECAP SpA και Santorso Soc. Coop. arl ημερ. 15.5.2008). Τα δε κριτήρια που δύνανται να ληφθούν υπόψη στον προσδιορισμό της οικονομικά πλέον συμφέρουσας προσφοράς δεν απαριθμούνται περιοριστικά».
Στην δε απόφαση του ΔΕΕ της 15ης Σεπτεμβρίου 2012 στην υπόθεση C-669/20, Veridos GmbH κατά Ministar na Vatreshnite rabotiina Republica Bulgaria κ.α. στην οποία παραπέμπουν επίσης και οι δικηγόροι των δύο πλευρών, αναφέρθηκε ότι «σε περίπτωση υπονοιών ότι μια προσφορά είναι ασυνήθιστα χαμηλή, οφείλουν να εξακριβώνουν αν όντως συντρέχει τέτοια περίπτωση, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα κρίσιμα στοιχεία της προκήρυξης του Διαγωνισμού και των Εγγράφων της Σύμβασης…» αναζητώντας διευκρινίσεις.
Στην απόφαση τέλος του ΔΕΕ της 19ης Οκτωβρίου 2017 στην υπόθεση C198/16P. Agriconsulting Europe SA κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής τονίστηκε ότι:
«50. Συναφώς το άρθρο 139, παράγραφος 1, του κανονισμού 2342/2002 προβλέπει ότι, εάν, για συγκεκριμένη σύμβαση, οι προσφορές φαίνονται υπερβολικά χαμηλές, η αναθέτουσα αρχή πριν τις απορρίψει γι’ αυτόν και μόνο το λόγο, ζητεί εγγράφως τις διευκρινίσεις που αυτή θεωρεί ενδεδειγμένες σχετικά με τα στοιχεία της προσφοράς και επαληθεύει, με την αυτοπρόσωπη παράσταση των προσφερόντων, τα στοιχεία αυτά λαμβάνοντας υπόψη και την παρεχόμενη από αυτούς τεκμηρίωση.
51. Ως εκ τούτου, η εν λόγω διάταξη επιβάλλει στην αναθέτουσα αρχή, πρώτον, να εντοπίσει τις ύποπτες προσφορές, δεύτερον, να παράσχει στους διαγωνιζόμενους τη δυνατότητα να αποδείξουν τη σοβαρότητα των προσφορών τους, ζητώντας τους τις διευκρινίσεις που αυτή κρίνει σκόπιμες, τρίτον, να εκτιμήσει τη λισιτέλεια των εξηγήσεων που παρείχαν οι ενδιαφερόμενοι και, τέταρτον, να αποφασίσει σχετικά με το αν θα δεχθεί ή αν θα απορρίψει τις εν λόγω προσφορές (βλ. κατ’ αναλογία, απόφαση της 27ης Νοεμβρίου 2001, Lombardini και Mantovani C-285/99 και C-286/99, EU: C: 2001:640, σκέψη 55)».
Στην παρούσα περίπτωση κατά την αξιολόγηση της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη η Επιτροπή Αξιολόγησης ζήτησε διευκρινίσεις ως προς την οικονομική προσφορά του, τις οποίες ο Επιτυχών Προσφοροδότης έδωσε με την επιστολή του ημερ. 20.01.2025.
Στο σημείο αυτό, παρά την μεγάλη έκταση που καταλαμβάνει, παραθέτουμε αυτούσιο το απόσπασμα από την Έκθεση Αξιολόγησης για να διαφανεί ο τρόπος αντιμετώπισης της οικονομικής προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη και της ασυνήθιστα χαμηλής τιμής της προσφοράς του:
«4.3. Παροχή διευκρινίσεων
[…]
Αναφορικά με το Έντυπο 9 – «Οικονομική Προσφορά», ζητήθηκε όπως παράσχουν διευκρινίσεις γραπτώς για την προσφερόμενη τιμή, ήτοι €5,85 ανά ώρα ανά φύλακα, καθώς παρουσιάζει σημαντική απόκλιση από την εκτιμώμενη αξία, πέραν του 30%, και το αρμόδιο όργανο σύμφωνα με το Νόμο 73(Ι)/2016 (Άρθρο 69), έχει θεωρήσει την οικονομική προσφορά σας ως ασυνήθιστα χαμηλή, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις απαιτήσεις της πιο πάνω Σύμβασης, η οποία σύμφωνα με τον όρο 4.1.12 του Παραρτήματος ΙΙ των Εγγράφων Διαγωνισμού, περιλαμβάνει την εργοδότηση Λοιπού προσωπικού. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τον όρο 4.1.10 (10) του Παραρτήματος ΙΙ των Εγγράφων Διαγωνισμού, ο Ανάδοχος υποχρεούται να εκπονήσει μελέτη και σχέδιο εκτέλεσης για Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας και Σχέδιο Εκκένωσης για όλους τους χώρους φύλαξης που θα του υποδειχθούν, το κόστος των οποίων θα το επωμίζεται ο ίδιος.
Ζητήθηκε όπως ενημερωθεί η ΕΑ κατά πόσον τηρείται ο όρος 4.1.10 (9) του Παραρτήματος ΙΙ των Εγγράφων Διαγωνισμού όπου αναφέρεται ότι: «οι εργοδότες οφείλουν να καταβάλλουν τον κατώτατο μηνιαίο μισθό που καθορίζεται με το Περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών (Τροποποιητικό) Διάταγμα του 2023 το οποίο τέθηκε σε ισχύ από την 01.01.2024 ή τυχόν τροποποιήσεων του». καθώς και οι σχετικές Διατάξεις της Κυπριακής Νομοθεσίας, αναφορικά με τις εισφορές που οφείλει να καταβάλει ο εργοδότης, και όπως επεξηγηθεί αναλυτικά η οικονομική προσφορά Παράκληση όπως ληφθεί υπόψιν το περί Κατωτάτου Ορίου Μισθών (Τροποποιητικό) Διάταγμα του 2023.
Σημειώνεται ότι στις διευκρινίσεις ζητήθηκε όπως συμπεριληφθούν στοιχεία που να επεξηγούν πώς η εταιρεία θα έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί χωρίς να παρουσιάζονται προβλήματα τήρησης των ποιοτικών και ποσοτικών απαιτήσεων που προβλέπονται στο διαγωνισμό.
4.3.2 Ο οικονομικός φορέας EAGLE WATCH SECURITY SERVICES LTD ως απάντηση στις διευκρινίσεις μέσω επιστολής ημερομηνίας 20.01.2025 ανάφερε τα εξής:
Ο οικονομικός φορέας EAGLE WATCH SECURITY SERVICES LTD ανέφερε ότι η εταιρεία τηρεί όλες τις πρόνοιες της νομοθεσίας και ως εκ τούτου έχουν υποβάλει την προσφορά τους λαμβάνοντας υπόψη όλα τα έγγραφα και τους όρους του διαγωνισμού. Επιπλέον, ανέφεραν ότι η προσφορά αναφέρεται στους φρουρούς που θα χρησιμοποιηθούν για την εκτέλεση του έργου να μην έχουν προηγούμενη εμπειρία στον ίδιο προσφοροδότη. Ως εκ τούτου για αυτούς κατοχυρώνεται η πληρωμή του ελάχιστου ποσού των €5,07 ως ωριαίος μισθός, πλέον τα υπόλοιπα ωφελήματα όπως αναλύονται κατωτέρω.
Αναλυτικά, παρατίθενται πιο κάτω ότι η εταιρεία πληρώνει για κάθε υπάλληλο της, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που θα χρησιμοποιηθούν για την εκτέλεση του έργου τα πιο κάτω:
· Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων – 8,8%
· ΓΕΣΥ – 2,9%
· Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού – 1,2%
· Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού - 0,5%
· Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής – 2,0%
· Σύνολο Εισφορών - 15,4%
Διευκρινίστηκε ότι η εταιρεία συμμορφώνεται πλήρως με τον Περί Ετησίων Αδειών μετ’ Απολαβών Νόμο 8/1967 όπως μεταγενέστερα τροποποιήθηκε και επίσης ότι κατέχει πιστοποιητικό εξαίρεσης από το Κεντρικό Ταμείο Αδειών από το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων το οποίο ισχύει μέχρι και σήμερα. Επισυνάφθηκε αντίγραφο του Πιστοποιητικού Εξαίρεσης αρ. 1400784. Στο Πιστοποιητικό φαίνονται οι όροι που πρέπει να τηρεί η εταιρεία.
Η εταιρεία συμμορφώνεται πλήρως με τους όρους του ως άνω Πιστοποιητικού Εξαίρεσης και πληρώνει στους φρουρούς και υπαλλήλους της, σύμφωνα με τις πρόνοιες του ως άνω Νόμου, την ετήσια άδεια τους.
Όσον αφορά οποιαδήποτε άλλα κόστη που η εταιρεία μπορεί να έχει (διευθυντές, επόπτες, γραφειακό προσωπικό) ανέφεραν ότι αυτά ήδη υπάρχουν, άρα δεν προστίθεται οποιοδήποτε επιπλέον κόστος στα υφιστάμενη διοικητικά έξοδα.
Επιπρόσθετα, ανέφεραν ότι λόγω της φύσης του κλάδου, παρατηρείται έντονη κινητικότητα προσωπικού, με συχνές αποχωρήσεις και νέες προσλήψεις. Αυτή η δυναμική ανέφεραν, δίνει τη δυνατότητα να διατηρείται το εργατικό δυναμικό εντός των προβλεπόμενων οικονομικών πλαισίων, καθώς οι φρουροί συχνά εναλλάσσονται. Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ένας φρουρός αποχωρεί και επιστρέφει ή προσλαμβάνεται νέος, η διαδικασία αντιμετωπίζεται ως νέα πρόσληψη, με αποτέλεσμα να εφαρμόζεται ο ωριαίος μισθός των πρώτων έξι μηνών. Με αυτόν τον τρόπο ανέφεραν, διασφαλίζεται αποτελεσματική διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, τηρώντας ταυτόχρονα τις ισχύουσες νομοθετικές απαιτήσεις.
Εξάλλου, αναφέρθηκε, και σε παρόμοιες συμβάσεις από κρατικούς και ημικρατικούς οργανισμούς, άλλες εταιρείες έχουν κερδίσει προσφορές του κράτους με την ίδια τιμή ή και χαμηλότερη. Ως εκ τούτου η τιμή των €5,85 ανά ώρα δεν θεωρείται ασυνήθιστα χαμηλή.
Επιπλέον, η εταιρεία ενδιαφέρεται να συνεργαστεί με ένα τέτοιο οργανισμό όπως η Υπηρεσία Ασύλου γι’ αυτό και η τιμή τους δεν επιφέρει οποιονδήποτε κέρδος, αλλά είναι τιμή γνωριμίας και συνεργασίας.
Λαμβανομένου υπόψη των πιο πάνω η ανάλυση του κόστους για την εταιρεία καταγράφεται κατωτέρω.
Τιμή χρέωσης ανά ώρα - €5,85
Ανάλυση κόστους ανά ώρα
€5,07 x 15,4% = €5,85
4.3.3 Καταληκτικά, ο οικονομικός φορέας EAGLE WATCH SECURITY SERVICES LTD ανέφερε ότι η προσφορά τους ευρίσκεται πλήρως εντός των πλαισίων, όρων και προνοιών των ως άνω Νομοθεσιών και Κανονισμών και ιδιαίτερα διευκρινίζεται ότι όλο το προσωπικό που θα επιλεγεί να εργαστεί για εκτέλεση του έργου της προσφοράς θα πληροί όλους τους όρους του Διαγωνισμού και θα είναι διαθέσιμο να αναλάβει καθήκοντα της ημερομηνίας υπογραφής των συμβολαίων.
Κατά συνέπεια, η προσφορά για €5,85 ανά ώρα, πλέον Φ.Π.Α, είναι προσφορά που εφαρμόζει πλήρως τους όρους του διαγωνισμού καθώς και τους σχετικούς Νόμους και Κανονισμούς, σύμφωνα με τον οικονομικό φορέα EAGLE WATCH SECURITY SERVICES LTD».
Είναι φανερό ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης ικανοποιήθηκε από τις διευκρινίσεις που δόθηκαν καταλήγοντας ότι η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη για €5,85 ανά ώρα πλέον Φ.Π.Α. είναι προσφορά που εφαρμόζει πλήρως τους όρους του Διαγωνισμού, τους Νόμους και Κανονισμούς και δεν επρόκειτο για ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά. Προχώρησε στη συνέχεια στην τελική κατάταξη των προσφορών. Οπότε καλούμαστε να αποφασίσουμε εάν ορθά κρίθηκαν οι διευκρινίσεις που έδωσε ο Επιτυχών Προσφοροδότης ικανοποιητικές έχοντας κατά νου τις εκατέρωθεν θέσεις των δύο πλευρών δηλαδή των Αιτητών από την μια ότι η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη δεν ήταν επικερδής και από την άλλη της Αναθέτουσας Αρχής ότι με τις διευκρινίσεις επρόκειτο για μια σοβαρή και γνήσια προσφορά.
Βρίσκουμε εν προκειμένω την κρίση αυτή της Αναθέτουσας Αρχής που ήταν προϊόν άσκησης των εξουσιών της δυνάμει του άρθρου 69 του Νόμου 73(Ι)/2016 και του όρου 9.4.4 αναζητώντας διευκρινίσεις για την χαμηλή προσφορά, ότι ήταν αποτέλεσμα επαρκούς και δέουσας έρευνας μέσω των διαφόρων αρμόδιων Κρατικών Αρχών, διερευνώντας όλες τις σχετικές με το θέμα παραμέτρους.
Η Επιτροπή Αξιολόγησης ικανοποιήθηκε με τις εξηγήσεις που δόθηκαν ως προς τη χαμηλή τιμή λαμβάνοντας υπόψη ιδιαίτερα ότι εξασφαλίζετο ο ωριαίος κατώτατος μισθός σύμφωνα με το Διάταγμα (ΚΔΠ402/23) και οι εισφορές εκ 15.4% στα διάφορα Ταμεία του Κράτους. Η κρίση της αυτή και στη συνέχεια η απόφαση της να αποδεχθεί την προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη κρίνοντας την προφανώς ως γνήσια, υπό το φως της πιο πάνω νομολογίας βρίσκουμε ότι ήταν ευλόγως επιτρεπτές. Σημειώνουμε ότι θέμα απόρριψης της προσφοράς θα προέκυπτε στην περίπτωση μη ικανοποίησης της Αναθέτουσας Αρχής από τις εξηγήσεις που δίνει ο προσφοροδότης (βλ. σύγγραμμα Δ. Γ. Ράϊκου (ανωτέρω) )
Δεν μας διαφεύγει ότι σύμφωνα με την νομολογία του ΔΕΕ ακόμη και αν πρόκειται για μια μηδενική οικονομική προσφορά η Αναθέτουσα Αρχή θα πρέπει να απαιτήσει εξηγήσεις από τον προσφοροδότη και να την αξιολογήσει προτού να την απορρίψει (βλ. απόφαση της 10ης Σεπτεμβρίου 2020, Τx-Fin - Lex d.o.o, C-367/19).
Ως προς την αναφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη ότι επρόκειτο περί «τιμής γνωριμίας και συνεργασίας» και όχι η αποκόμιση κέρδους δεν ήταν το αποφασιστικό κριτήριο μη απόρριψης της προσφοράς από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής, αλλά ένα από τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη. Εν πάση περιπτώσει από μόνη της δεν συνιστά ένδειξη για μη σοβαρή προσφορά, ώστε να τύχει απόρριψης, ως η εισήγηση των Αιτητών.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί ότι σύμφωνα με τη νομολογία η εξουσία μας περιορίζεται στον έλεγχο της νομιμότητας της προσβαλλόμενης απόφασης ως εύλογα επιτρεπτής υπό τις περιστάσεις και δεν εκτείνεται στην ουσιαστική κρίση της Διοίκησης, ούτε και υποκαθιστά τις αποφάσεις της ή προβαίνει σε επανεκτίμηση πρωτογενών γεγονότων, ιδιαίτερα επί τεχνικών θεμάτων, ακόμη και εάν η ίδια ενδεχομένως να λάμβανε διαφορετική απόφαση (βλ. Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών - v- Π.Κ. Ιωάννου & Υιοί Λτδ κ.ά. (2016) 3 ΑΑΔ727 και First Elements Euroconsultants Ltd -v- Δημοκρατίας (2017) 3(Β) ΑΑΔ936).
Σ’ ό,τι αφορά την παράλειψη υποβολής από πλευράς Επιτυχόντα Προσφοροδότη των ελεγμένων Οικονομικών Καταστάσεων της εταιρείας του για τα χρόνια 2021, 2022 και 2023, προς τεκμηρίωση του μέσου ετήσιου κύκλου εργασιών του στη βάση του όρου 6.3.1, σε συμφωνία με τις δικηγόρους της Αναθέτουσας Αρχής, η υποβολή τους δεν προνοείτο από τα Έγγραφα του Διαγωνισμού. Η Αναθέτουσα Αρχή όμως στη βάση του δικαιώματος που της παρείχε ο όρος 9.5 του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού ζήτησε από όλους τους οικονομικούς φορείς στο στάδιο αξιολόγησης των προϋποθέσεων συμμετοχής να υποβάλουν τις Οικονομικές Καταστάσεις και σε περίπτωση που δεν ήταν διαθέσιμες βεβαίωση του ελεγκτή προς τεκμηρίωση των στοιχείων τους που υπέβαλαν με το Έντυπο 3, σύμφωνα με τον όρο 8.3.1.3. Ο Επιτυχών Προσφοροδότης παρουσίασε τις Οικονομικές Καταστάσεις για το 2021 και 2022 ενώ για το 2023 βεβαίωση του Ελεγκτή του. Συνεπώς η προσφορά του Επιτυχόντα Προσφοροδότη δεν ενέχει οτιδήποτε το μεμπτό από αυτή την άποψη.
Επίσης για σκοπούς δέουσας έρευνας η Αναθέτουσα Αρχή ζήτησε από τον Έφορο Εταιρειών αντίγραφα των υποβληθεισών Οικονομικών Καταστάσεων όλων των οικονομικών φορέων για τα χρόνια 2021, 2022 και 2023 και η απάντηση του Εφόρου ήταν η ίδια για όλους, ότι δηλαδή για το 2023 δεν υποβλήθηκαν από κανένα, λόγω προφανώς της μη παρέλευσης της προθεσμίας υποβολής τους για το 2023. Συνεπώς δεν τίθεται θέμα ύπαρξης νομικής ή πραγματικής πλάνης σε σχέση με την οικονομική κατάσταση του Επιτυχόντα Προσφοροδότη, εφόσον είχαν υποβληθεί οι Καταστάσεις για τα χρόνια 2021 και 2022 και βεβαίωση του Ελεγκτή του για το 2023. Σημειώνουμε ότι το βάρος απόδειξης ύπαρξης πλάνης, σύμφωνα με τη νομολογία, το φέρουν οι Αιτητές που, με τα δεδομένα που παρουσίασαν, δεν κατάφεραν να αποσείσουν. Συνακόλουθα και η εισήγηση τους για παράβαση των άρθρων 21.1 και 23 του περί Συμβάσεων Νόμου που αφορούν σε καταρτισμό συμφωνίας υπό πλάνη και παράνομη αντιπαροχή σύμβασης αντίστοιχα και επιφέρουν ακυρότητα της συμφωνίας, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
Σ’ ό,τι αφορά τους ισχυρισμούς για παραβίαση αρχών του Διοικητικού Δικαίου, ενόψει των πιο πάνω διαπιστώσεων μας, θα πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι και ατεκμηρίωτοι. Η Αναθέτουσα Αρχή στη βάση του περιεχομένου των Διοικητικών Φακέλων στους οποίους έχουμε ανατρέξει, και στη δέουσα έρευνα προέβη και η απόφαση είναι πλήρως αιτιολογημένη, αλλά και αντιμετώπισε ισότιμα όλους τους οικονομικούς φορείς αναζητώντας από όλους διευκρινίσεις στα σημεία της προσφοράς τους που έκρινε σκόπιμο.
Επιπλέον τονίζουμε ότι οι ισχυρισμοί των Αιτητών προς υποστήριξη της εισήγησης τους περί παραβίασης αρχών του Διοικητικού Δικαίου ιδιαίτερα των αρχών της χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης υποβλήθηκαν γενικά και αόριστα. Δεν παρουσιάστηκε επίσης κανένα ικανό στοιχείο από πλευράς Αιτητών που να συνηγορεί υπέρ της εισήγησης τους ότι με την αποδοχή της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη υπήρξε στρέβλωση του ανταγωνισμού.
Ενόψει όλων των πιο πάνω κρίνουμε την απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής κατακύρωσης του Διαγωνισμού στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη, ως ευλόγως επιτρεπτή και εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας εφόσον με την αποδοχή της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη διαπιστώθηκε ότι ήταν η χαμηλότερη προσφορά που ήταν και το κριτήριο επιλογής. Δεν αμφισβητήθηκε εξάλλου από τους Αιτητές ότι ήταν η χαμηλότερη και μάλιστα με διαφορά από τη δική τους. Δεν έχει τεθεί οποιοδήποτε ικανό στοιχείο ενώπιον μας που να δικαιολογεί την επέμβαση μας στην κατάληξη αυτή της Αναθέτουσας Αρχής.
Συνεπώς όλοι οι λόγοι ακύρωσης απορρίπτονται ως αβάσιμοι και ατεκμηρίωτοι.
Η Προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
.......................................... ..........................................
Ανδρούλα Πούγιουρου Κάριν Γεωργιάδου
Πρόεδρος Μέλος
...........................................
Πάρις Κωνσταντινίδης
Μέλος