
Προσφυγή Αρ. 07/2025
|
Μεταξύ:
SYMEOU & PAVLOU ZEUS PRIVATE SECURITY LTD
Αιτητών
ν.
ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ
Αναθέτουσας Αρχής
Αναθεωρητική Αρχή
Προσφορών: Ανδρούλα Πούγιουρου, Πρόεδρος
Κάριν Γεωργιάδου, Μέλος
Πάρις Κωνσταντινίδης, Μέλος
Αιτητές: SYMEOU & PAVLOU ZEUS PRIVATE SECURITY LTD
Αντιπροσωπεύθηκε από τις:
1. Άννα Γρύλλη, Δικηγόρο δια P. Tsangaris & Associates LCC
2. Ραφαήλια Αντωνιάδου, Δικηγόρο δια P. Tsangaris & Associates LCC
Αναθέτουσα Αρχή: ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ
Αντιπροσωπεύθηκε από τις:
1. Μαρία Βασιλείου, Δικηγόρο δια Νομική Υπηρεσία,
2. Μαρία Κελεπέσιη, Δικηγόρο δια Νομική Υπηρεσία
3. Μαρία Χ¨Ιωάννου, Λειτουργό Κοινωνικών Υπηρεσιών
Ημερομηνία έκδοσης Απόφασης: 26 Ιουνίου 2025
ΑΠΟΦΑΣΗ
Αντικείμενο της υπό των ως άνω αριθμό και τίτλο Προσφυγής είναι η απόφαση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) (στο εξής «η Αναθέτουσα Αρχή») ημερομηνίας 02.04.2025, με την οποία απέρριψε την προσφορά της εταιρείας SYMEOU & PAVLOU ZEUS PRIVATE SECURITY LTD (στο εξής «οι Αιτητές») στα πλαίσια του Διαγωνισμού με αριθμό ΥΚΕ 1/2025 και τίτλο «Παροχή υπηρεσιών ασφάλειας/ φρούρησης στους χώρους των Υπηρεσιών και σε Κρατικά Ιδρύματα» (στο εξής «ο Διαγωνισμός»).
Σύμφωνα με την Έκθεση Γεγονότων και όπως αυτά συμπληρώνονται από τον Διοικητικό Φάκελο, οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) προκήρυξαν τον πιο πάνω Διαγωνισμό στις 08.01.2025 μέσω του e -PPS, τη διαλειτουργική διαδικτυακή εφαρμογή της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εφαρμογή ηλεκτρονικών διαδικασιών στη διεξαγωγή των Διαγωνισμών Δημοσίων Συμβάσεων στην Κύπρο.
Η διαδικασία του Διαγωνισμού που ακολουθήθηκε έγινε στη βάση του Περί της Ρύθμισης των Διαδικασιών Σύναψης Δημόσιων Συμβάσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου του 2016 (Ν.73(Ι)/2016) και της Κ.Δ.Π. 201/2007 και κριτήριο ανάθεσης ήταν η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής ανά ώρα/ανά φύλακα.
Καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών καθορίστηκε η 10.02.2025. Υποβλήθηκαν συνολικά εμπρόθεσμα δύο προσφορές, η μια εξ αυτών των Αιτητών στις 03.02.25, οι οποίες ανοίχθησαν την ίδια μέρα, 10.02.2025, μετά την εκπνοή της προθεσμίας υποβολής προσφορών. Κατόπιν τριών συνεδριάσεων της Επιτροπής Αξιολόγησης ημερομηνίας 20.02.2025, 27.02.2025 και 20.03.2025 ετοιμάστηκε η Έκθεσή της ημερομηνίας 26.03.2025.
Κατά το στάδιο ελέγχου των προϋποθέσεων συμμετοχής αναζητήθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης διευκρινίσεις και από τους δύο προσφοροδότες, ειδικά, σε σχέση με τους Αιτητές, σε ό,τι αφορά την εγγύηση συμμετοχής που υπέβαλαν. Συγκεκριμένα μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος, η Επιτροπή Αξιολόγησης ζήτησε να διευκρινίσουν οι Αιτητές κατά πόσο η εγγύηση που προσκόμισαν συνιστούσε τραπεζική εγγύηση και αν η εταιρεία AXERIA IARD που την εξέδωσε συνιστούσε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Οι Αιτητές ανταποκρίθηκαν αυθημερόν, μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος, επισυνάπτοντας και αριθμό εγγράφων, δηλαδή απόσπασμα από τον κατάλογο ασφαλιστικών/αντασφαλιστικών επιχειρήσεων όπου διαφαίνετο ότι η AXERIA IARD δραστηριοποιείται στην Κύπρο, απόσπασμα από τον περί Ασφαλιστικών και Αντασφαλιστικών Εργασιών και Άλλων Συναφών Θεμάτων Νόμο του 2016 (Ν.38(I)/2016) και επιστολή του Γενικού Λογιστηρίου της Δημοκρατίας προς τον Πρόεδρο της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (Ο.Σ.Ε.Ο.Κ) ημερομηνίας 30.09.22. Αφού μελετήθηκαν δεόντως από την Επιτροπή Αξιολόγησης οι διευκρινίσεις που δόθηκαν από τους Αιτητές, η Επιτροπή Αξιολόγησης έκρινε αφενός ότι η υποβληθείσα εγγύηση συμμετοχής δεν συνιστούσε τραπεζική εγγύηση και αφετέρου ότι η AXERIA IARD δεν ήταν χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Στη συνέχεια ζήτησε καθοδήγηση από την Αρμόδια Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων ως προς το κατά πόσο μπορούσε να κάμει αποδεκτή την εγγυητική επιστολή συμμετοχής της AXERIA IARD, ασφαλιστικής επιχείρησης, η οποία όμως απάντησε αρνητικά.
Το Συμβούλιο Προσφορών κατά τη συνεδρία του ημερομηνίας 02.04.2025, αφού μελέτησε την Έκθεση Αξιολόγησης ημερομηνίας 26.03.25, αποφάσισε να υιοθετήσει την εισήγηση της Επιτροπής Αξιολόγησης απορρίπτοντας την προσφορά των Αιτητών και αναθέτοντας τη Σύμβαση στην εταιρεία Brink’ s Cyprus (Private Security Services) Ltd για το ποσό των €9,95 ανά ώρα/ανά φύλακα πλέον Φ.Π.Α, της οποίας η προσφορά πληρούσε τις προϋποθέσεις συμμετοχής και αναδείχθηκε ως η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά. Σημειώνουμε ότι η κατακύρωση του Διαγωνισμού στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη δεν συνιστά αντικείμενο της παρούσας Προσφυγής.
Οι προσφοροδότες ενημερώθηκαν για την πιο πάνω απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής, αποκλεισμού τους από τον Διαγωνισμό, με την επιστολή της τελευταίας ημερομηνίας 02.04.2025, με αποτέλεσμα την καταχώρηση από πλευράς Αιτητών της υπό των ως άνω αριθμό και τίτλο Προσφυγής στις 17.04.2025, με την οποία βάλλουν κατά της απόρριψης της προσφοράς τους, προβάλλοντας διάφορους λόγους ακύρωσης. Κεντρικός άξονας των λόγων ακύρωσης συνιστά η λανθασμένη διαπίστωση της Αναθέτουσας Αρχής ότι η προσφορά τους δεν πληρούσε τον όρο 6.5.1 των Εγγράφων του Διαγωνισμού.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη γραπτή αγόρευση της δικηγόρου τους, οι Αιτητές εισηγούνται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι εσφαλμένη και/ή λήφθηκε πλημμελώς και/ή ήταν αποτέλεσμα πλάνης περί τον νόμο και τα πράγματα και/ή εσφαλμένης εφαρμογής των όρων του Διαγωνισμού και της νομοθεσίας (πρώτος λόγος), είναι αποτέλεσμα μη δέουσας και/ή ελλιπούς και/ή καθόλου έρευνας, λήφθηκε παράνομα και είναι αδικαιολόγητη και/ή άδικη (δεύτερος λόγος), δεν είναι δεόντως αιτιολογημένη και/ή περιέχει αιτιολογία στη βάση πλάνης περί των όρων του Διαγωνισμού και/ή της ερμηνείας του νόμου (τρίτος λόγος), παραβιάζει τις γενικές αρχές του Διοικητικού Δικαίου, δηλαδή την αρχή της νομιμότητας, της χρηστής διοίκησης, της εμπιστοσύνης του πολίτη προς τη διοίκηση, της αναλογικότητας (τέταρτος λόγος) και τέλος ότι η διαπίστωση της Αναθέτουσας Αρχής ότι η υπογραφή της εγγύησης συμμετοχής προέρχεται από δύο διαφορετικά πρόσωπα είναι εσφαλμένη (πέμπτος λόγος).
Από την άλλη, η Αναθέτουσα Αρχή μέσω της γραπτής αγόρευσης των δικηγόρων της, υποστήριξε πλήρως την προσβαλλόμενη απόφαση σε όλες της τις πτυχές, δίνοντας τη δική της εκδοχή ως προς τα εγερθέντα θέματα από πλευράς Αιτητών, παραπέμποντας σε σχετική νομολογία.
Ιδιαίτερη αναφορά στις επί μέρους εισηγήσεις των μερών θα γίνει αμέσως κατωτέρω με τη σειρά που υποβλήθηκαν με τη γραπτή αγόρευση της δικηγόρου των Αιτητών και ακολούθησαν και οι δικηγόροι της Αναθέτουσας Αρχής.
Συγκεκριμένα, οι Αιτητές με τον πρώτο λόγο ακύρωσης που συνιστά ουσιαστικά και το βασικό πυλώνα υποστήριξης της Προσφυγής τους, εισηγούνται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση απόρριψης της προσφοράς τους και συνακόλουθα, όπως διευκρινίστηκε με τη γραπτή αγόρευση της δικηγόρου τους, απόρριψης της συμμετοχής τους στο Διαγωνισμό, είναι προϊόν πλάνης περί τον Νόμο και τα πράγματα και εσφαλμένης εφαρμογής των όρων του Διαγωνισμού. Ειδικά, ισχυρίζονται ότι η κρίση της Αναθέτουσας Αρχής ότι η προσφορά τους δεν πληρούσε τον όρο 6.5.1 των Εγγράφων του Διαγωνισμού ήταν αποτέλεσμα λανθασμένης ερμηνείας του όρου «χρηματοπιστωτικό ίδρυμα» που προνοούσε ο όρος 6.5.1.
Προς ενίσχυση δε της πιο πάνω θέσης τους, παραπέμπουν σε άρθρα διαφόρων νομοθεσιών, στα οποία δίνεται η ερμηνεία του όρου «χρηματοπιστωτικός οργανισμός» (βλ. ο περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμος του 2007 (Ν.188(Ι)/2007), ο περί Επενδυτικών Υπηρεσιών και Δραστηριοτήτων και Ρυθμιζόμενων Αγορών Νόμος του 2007 (Ν.144(1)/2007), ο περί της Κεντρικής Τράπεζας Νόμος του 2002 (Ν.138 (1)/2002), και ο περί της Αναδιάρθρωσης Χρηματοοικονομικών Οργανισμών Νόμος του 2011 (Ν.200(Ι)/2011), για να καταλήξουν ότι «χρηματοπιστωτικό ίδρυμα» στη βάση του όρου 6.5.1 περιλαμβάνει και ασφαλιστική επιχείρηση.
Παραπέμπουν περαιτέρω στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 και σε συγγράμματα (βλ. «Τράπεζες και Χρηματοπιστωτικό Σύστημα (Αγορές, Προϊόντα, Κίνδυνοι)», Εκδόσεις Αθ. Σταμούλης, Δ’ Ανανεωμένη Έκδοση, Αθήνα 2013, σελίδες 41-45ε κ.α.) και σε Ηλεκτρονικά Λεξικά και νομολογία προς επιβεβαίωση της θέσης τους ότι «χρηματοπιστωτικό ίδρυμα» περιλαμβάνει και ασφαλιστικές εταιρείες, μεταξύ των οποίων και την AXERIA IARD που εξέδωσε την εγγύηση συμμετοχής των Αιτητών.
Είναι περαιτέρω της άποψης ότι αφ’ στιγμής ο όρος 6.5.1 προνοούσε για τραπεζική εγγύηση συνταγμένη σύμφωνα με το Έντυπο 1, τότε σαφώς το Έντυπο 1 και η εγγύηση που δόθηκε από τους Αιτητές ικανοποιούσαν πλήρως τον όρο. Εξηγούν ότι όπως ήταν διατυπωμένος ο όρος, όπου ζητείτο από την μια τραπεζική εγγύηση και από την άλλη να προέρχεται από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα και όχι από Τράπεζα ή άλλο πιστωτικό ίδρυμα, τα δύο στοιχεία συγκρούονται και δόθηκε στους Αιτητές η εύλογη πεποίθηση ότι η εγγύηση που έδωσαν ήταν σύμφωνη με τον όρο παρά την ασάφεια που παρουσίαζε ο όρος. Προβάλλουν με παραπομπή σε νομολογία (βλ. Proton Medical (Cyprus) Ltd -v- Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, Υπ. Αρ. 147/24, ημερ. 07.02.2025, Π.Κ. Ιωάννου Υιοί Λτδ –v- Υπουργείου Οικονομικών, Υπ. Αρ. 1531/2009, ημερ. 29.04.2011 κ.α.) ότι η Αναθέτουσα Αρχή παρερμήνευσε τον όρο και δεν απέδωσε στο κείμενο του τη γραμματική έννοια των λέξεων «χρηματοπιστωτικό ίδρυμα». Αν, προσθέτουν, επιθυμία της Αναθέτουσας Αρχής ήταν η υποβολή μόνο τραπεζικής εγγύησης εκδοθείσας από Τράπεζα και/ή Συνεργατισμό και/ή Πιστωτικό Ίδρυμα, θα περιλάμβανε με σαφήνεια την πρόνοια αυτή στον όρο, όπως ορίζει η νομολογία, που δεν έπραξε έτσι στην παρούσα περίπτωση.
Καταλήγοντας, ισχυρίζονται με παραπομπή σε νομολογία (βλ. Κοινοπραξία Multibuild Limited – Pantelides Bros Construction Limited JV -v- Επαρχιακής Διοίκησης Πάφου, Υπ. Αρ. 40/2020 κ.α.) ότι ακόμη και στην περίπτωση που ήθελε κριθεί, ότι η εγγύηση συμμετοχής τους δεν ήταν σύμφωνη με τον όρο 6.5.1 δεν δικαιολογείτο ο αποκλεισμός τους από το Διαγωνισμό λόγω της επουσιώδης φύσης της απόκλισης.
Μελετώντας τους υπόλοιπους λόγους ακύρωσης και τα προβαλλόμενα επιχειρήματα προς υποστήριξη τους, ιδιαίτερα σε σχέση με την έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, είναι φανερή η συνάφεια τους με τον πρώτο λόγο και τα κοινά επιχειρήματα υποστήριξης τους.
Από την άλλη, προς αντίκρουση των λόγων ακύρωσης, μέσω της γραπτής αγόρευσης των δικηγόρων της, η Αναθέτουσα Αρχή προτάσσει ότι το είδος της εγγύησης καθορίζετο ρητά στον όρο 6.5.1 του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού που είναι τραπεζική εγγύηση που εκδίδεται από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα στην Κύπρο, η οποία θα πρέπει να συνταχθεί σύμφωνα με το Έντυπο 1. Ως εκ τούτου, κατά την άποψη της, εκείνη που προσκόμισαν οι Αιτητές και προέρχεται από ασφαλιστική επιχείρηση, δεν ήταν σύμφωνη με τον όρο.
Παραπέμποντας σε διάφορα Συγγράμματα και Λεξικά (βλ. Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη, 2η έκδοση, Oxford Dictionary of Finance and Banking 6th ed, 2018, το σύγγραμμα του Δημήτριου Γ. Ράικου, Δίκαιο Δημοσίων Συμβάσεων Γ’ έκδοση 2019) και νομολογία (βλ. Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου -v- Bulk Oil Ag (1997) 3 ΑΑΔ 182, Θεοφάνους Χριστόδουλος -v- Δημοκρατίας (1990) 3 ΑΑΔ 1033 κ.α.) και τονίζοντας το ουσιώδες της πρόνοιας για υποβολή τραπεζικής εγγύησης, προβάλλει ότι η εγγύηση που υπέβαλαν οι Αιτητές δεν προέρχεται από Τράπεζα, ενώ η νομολογία στην οποία παραπέμπουν οι Αιτητές προς υποστήριξη των θέσεων τους, όπως η Προσφυγή Αρ. 40/20 Κοινοπραξία Multibuild Limited –v- Pantelides Bros Construction Limited JV και Επαρχιακής Διοίκησης Πάφου είναι άσχετη με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης. Ισχυρίζεται επίσης ότι ο όρος 6.5.1 στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν σαφής και δεν τίθεται θέμα λανθασμένης ερμηνείας του από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής, ως η εισήγηση των Αιτητών. Προβάλλει περαιτέρω ότι οι Αιτητές εμποδίζονται και κατ’ εφαρμογή του δόγματος της επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας, να εγείρουν στο στάδιο αυτό ζήτημα ασάφειας του όρου. Προσθέτει δε ότι αν οι ίδιοι ένιωθαν ότι ο όρος ήταν ασαφής, θα μπορούσαν είτε να ζητήσουν διευκρινίσεις στη βάση των όρων 5.2.1 και 8.2.6 των Εγγράφων του Διαγωνισμού, είτε να προσβάλουν τον όρο με Προσφυγή σύμφωνα με τον Περί Διαδικασιών Προσφυγής στο Τομέα της Σύναψης των Δημοσίων Συμβάσεων Νόμο του 2010 (Ν.104 (I)/2010). Καταλήγοντας, εισηγείται ότι δεν τίθεται στην παρούσα περίπτωση ζήτημα πλάνης περί το Νόμο ή τα πράγματα, ή τέλος παραβίασης αρχών του Διοικητικού Δικαίου, ως η εισήγηση των Αιτητών.
Εξετάσαμε τις εκατέρωθεν εισηγήσεις ως προς τον πρώτο λόγο ακύρωσης τις οποίες οι δικηγόροι των δύο πλευρών είχαν την ευκαιρία να αναπτύξουν και προφορικά κατά την ακρόαση, με μεγάλη προσοχή, υπό το φως της νομοθεσίας και νομολογίας που μας παρέπεμψαν οι δικηγόροι και άλλης που εντοπίσαμε κατόπιν δικής μας έρευνας, σε συνάρτηση με τα γεγονότα της υπόθεσης, όπως εξάγονται από τον Διοικητικό Φάκελο, στον οποίο έχουμε ανατρέξει.
Σημειώνουμε ότι η Προσφυγή περιορίζεται στην προσβολή της νομιμότητας του αποκλεισμού των Αιτητών από το Διαγωνισμό επί το ότι προσφορά τους δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις συμμετοχής.
Είναι φανερό ότι βασικό ζήτημα προς εξέταση, ενόψει των εισηγήσεων των δύο πλευρών, συνιστά το κατά πόσο η εγγύηση που δόθηκε από την Ασφαλιστική Εταιρεία AXERIA IARD για τους Αιτητές είναι σύμφωνη με τον όρο 6.5.1 του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού, για το οποίο ζήτημα υπήρξαν διαμετρικά αντίθετες εκδοχές από μέρους των δύο πλευρών.
Στο στάδιο αυτό παραθέτουμε αυτούσιο τον όρο για σκοπούς καλύτερης παρακολούθησης:
«6.5 Εγγύηση Συμμετοχής
1. Η εγγύηση συμμετοχής της παραγράφου 2.15, πρέπει να είναι τραπεζική εγγύηση που εκδίδεται από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν νόμιμα στην Κύπρο, ή σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) ή σε τρίτες χώρες που έχουν υπογράψει και κυρώσει τη Διεθνή Συμφωνία περί Δημόσιων Συμβάσεων (GPA) ή σε άλλες χώρες που έχουν υπογράψει και κυρώσει συμφωνίες σύνδεσης ή διμερείς συμφωνίες με την Ε.Ε. ή με την Κυπριακή Δημοκρατία και έχουν, σύμφωνα με την νομοθεσία των χωρών αυτών, δικαίωμα έκδοσης τέτοιων εγγυήσεων.
2. Η εγγύηση συμμετοχής θα πρέπει να συνταχθεί σύμφωνα με το Έντυπο 1.
3. […]
4. […]
5. […]»
Χρήσιμη επίσης θεωρούμε την παράθεση του αποσπάσματος από την Έκθεση Αξιολόγησης που αφορά στον έλεγχο των προϋποθέσεων συμμετοχής και στον τρόπο αντιμετώπισης του θέματος της εγγύησης συμμετοχής των Αιτητών από πλευράς Επιτροπής Αξιολόγησης:
«2.2 Έλεγχος προϋποθέσεων συμμετοχής
Κατά το στάδιο αυτό έγινε έλεγχος των προϋποθέσεων συμμετοχής σύμφωνα με τα έγγραφα Διαγωνισμού και τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στον πιο κάτω πίνακα. Σημειώνεται ότι λεπτομερής πίνακας για τον έλεγχο των προϋποθέσεων συμμετοχής για τον Οικονομικό Φορέα Brink’ s Cyprus (Private Security Services) Ltd επισυνάπτεται στα πρακτικά συνεδρίας ημερ. 27/2/2025 και για τον Οικονομικό Φορέα Symeou Pavlou Private Security Ltd επισυνάπτεται στα πρακτικά της συνεδρίας ημερ. 20/2/2025 Παράρτημα 3
ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
|
||
ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
|
ΠΛΗΡΩΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ
|
|
Brink’ s Cyprus (Private Security Services) Ltd |
Symeou Pavlou Zeus Private Security Ltd
|
|
Εγγύηση
Συμμετοχής/ |
Ö |
ΧΔ |
Χώρα Εγκατάστασής |
Χώρα: Κύπρος
|
Χώρα: Κύπρος |
Στοιχεία Σύστασης Νομικού Προσώπου
|
Ö |
Ö |
Συμφωνητικό Συνεργασίας
|
Δ/Ε
|
Δ/Ε |
Βεβαίωση σχετικά με την προστασία των εργαζομένων (Έντυπο 6) |
Ö |
Ö |
Σημειώσεις:
1. Να καταγραφεί ότι από τα πιο κάτω εφαρμόζεται:
Ö - πληροί
Δ – χρήζει διευκρίνιση
Χ - δεν πληροί/ απορρίπτεται
Δ/Ε – δεν εφαρμόζεται
ÖΔ – πληροί μετά από διευκρίνιση
ΧΔ – δεν πληροί/ απορρίπτεται μετά από διευκρίνιση
Σχετικά με την εγγυητική επιστολή συμμετοχής του Οικονομικού Φορέα Symeou Pavlou Zeus Private Security Ltd προσκομίσθηκε συμπληρωμένο το Έντυπο 1 με την υποβολή της προσφοράς στο ηλεκτρονικό σύστημα σύναψης συμβάσεων (e- procurement) και προσκομίσθηκε το πρωτότυπο πριν την λήξη υποβολής των προσφορών. Η εγγυητική επιστολή συμμετοχής εκδόθηκε από την εταιρεία «Axeria». Λόγω του ότι η Επιτροπή δεν γνώριζε την εταιρεία και αν επρόκειτο για χρηματοπιστωτικό ίδρυμα έγινε μία πρώτη διερεύνηση από το διαδίκτυο όπου διαπιστώθηκε ότι πρόκειται για ασφαλιστική εταιρεία και όχι χρηματοπιστωτικό ίδρυμα όπως αναφέρεται στα έγγραφα του Διαγωνισμού και ότι δεν αφορά τραπεζική εγγύηση. Επίσης, το πρωτότυπο έντυπο της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής υπογράφεται από διαφορετικό άτομο από αυτό που υπογράφει το έντυπο που υποβλήθηκε στο ηλεκτρονικό σύστημα σύναψης συμβάσεων (e- procurement). Η επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει από τον Οικονομικό Φορέα διευκρινίσεις σχετικά με την εγγυητική επιστολή συμμετοχής. Συγκεκριμένα αποφάσισε να ζητήσει την προσκόμιση στοιχείων που να αποδεικνύουν ότι η AXERIA IARD είναι χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.
Οι διευκρινίσεις σχετικά με την εγγυητική επιστολή συμμετοχής ζητήθηκαν μετά τον έλεγχο ολόκληρης της προσφοράς έτσι ώστε αν υπήρχαν και άλλα σημεία για τα οποία χρειάζονταν διευκρινίσεις να αποστέλλονταν όλα μαζί. Έτσι για τον Οικονομικό Φορέα Symeou Pavlou Zeus Private Security Ltd που μετά την περαιτέρω διερεύνηση και τις διευκρινίσεις αποκλείστηκε, έγινε έλεγχος των προϋποθέσεων συμμετοχής, της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας και των τεχνικών και επαγγελματικών ικανοτήτων τα οποία ελέγχθηκαν στην πρώτη συνεδρία της Επιτροπής Αξιολόγησης (Πρακτικά ημερομηνίας 20/2/2025, Παράρτημα 3) και μεταγενέστερα ζητήθηκαν οι διευκρινίσεις.
Μετά τις διευκρινίσεις που δόθηκαν η Επιτροπή αποφάσισε τον αποκλεισμό της εταιρείας Symeou Pavlou Zeus Private Security Ltd λόγω του ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συμμετοχής και συγκεκριμένα λόγω του ότι η εγγύηση συμμετοχής δεν αποτελεί τραπεζική εγγύηση και η εταιρεία που έκδωσε την εγγυητική επιστολή δεν είναι χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Οι διευκρινίσεις που δόθηκαν και τα στοιχεία που προσκομίστηκαν από την εταιρεία δεν έγιναν αποδεκτά αφού στα έγγραφα του Διαγωνισμού αναφέρεται ρητά ότι η εγγύηση συμμετοχής πρέπει να είναι τραπεζική εγγύηση που εκδίδεται από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η εγγύηση που προσκομίστηκε δεν είναι τραπεζική και εκδόθηκε από ασφαλιστική εταιρεία. Για το σημείο αυτό ζητήθηκε και καθοδήγηση από την Αρμόδια Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων.»
Σύμφωνα με τον Κανονισμό 32 του περί των Συντονισμού των Διαδικασιών Σύναψης Δημοσίων Συμβάσεων Προμηθειών, Έργων και Υπηρεσιών (Γενικών) Κανονισμών του 2007 (Κ.Δ.Π 201/2007), εναπόκειται στην Αναθέτουσα Αρχή το κατά πόσο οι προσφορές που υποβάλλονται θα πρέπει να συνοδεύονται από εγγύηση συμμετοχής ή όχι, το είδος και το ύψος της οποίας καθορίζονται ως εξής σύμφωνα με το εδάφιο 2 του ίδιου Κανονισμού:
«(2) Σε περίπτωση που απαιτείται η υποβολή εγγύησης συμμετοχής, η Αναθέτουσα Αρχή οφείλει να περιλαμβάνει στα Έγγραφα του Διαγωνισμού όρο που να καθορίζει το είδος και το ύψος της εγγύησης συμμετοχής που είναι απαραίτητο να συνοδεύει τις προσφορές που υποβάλλονται. Το ύψος της εγγύησης συμμετοχής, όπου είναι εφικτό πρέπει να είναι ένα συγκεκριμένο σταθερό ποσό».
Σχετικό με την κατάθεση εγγυητικής επιστολής για τη συμμετοχή προσφοροδότη στο Διαγωνισμό είναι το εξής απόσπασμα από το σύγγραμμα του Δημήτριου Γ. Ράικου ΔΙΚΑΙΟ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ Δ’ Εκδ., σελ. 508, 509:
«1.2.3 Εγγυητικές επιστολές
Ο υποψήφιος για την ανάθεση δημόσιας σύμβασης είναι υποχρεωμένος βάσει των διατάξεων της νομοθεσίας να καταθέσει εγγυητικές επιστολές για την συμμετοχή του στο διαγωνισμό, την καλή εκτέλεση της σύμβασης, την «εγγύηση προσθέτου χρόνου εγγύησης», την προκαταβολή της αμοιβής του (βλ. άρθρ. 72 ν. 4412/2016). Οι εγγυήσεις εκδίδονται από πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν νόμιμα στα κράτη-μέλη της Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου ή στα κράτη-μέλη της ΣΔΣ και έχουν, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, το δικαίωμα αυτό.
[…]
Οι ως άνω εγγυητικές επιστολές πρέπει, προκειμένου να γίνουν αποδεκτές από τη δημόσια αρχή που διεξάγει το διαγωνισμό, να περιέχουν τα στοιχεία που ορίζονται στο νόμο, όπως να απευθύνονται στην αρχή που διεξάγει το διαγωνισμό, ή στο φορέα κατασκευής ή στον κύριο του έργου, να αναφέρουν σαφώς τα στοιχεία της επιχείρησης υπέρ της οποίας παρέχονται, τον τίτλο του έργου, το ποσό για το οποίο παρέχεται η εγγύηση και το χρόνο ισχύος, όπως αυτά προβλέπονται στη διακήρυξη.
Πλημμέλειες της εγγυητικής επιστολής που είναι ουσιώδεις, δηλαδή όταν από το περιεχόμενο αυτής καταλείπονται αμφιβολίες σχετικά με την έκταση της δέσμευση του εγγυητή, οδηγούν στον αποκλεισμό του υποψηφίου.
[…]»
Συνεπώς προεξάρχον ερώτημα που αναδύεται είναι κατά πόσο η αναφορά στον όρο 6.5.1 σε εγγύηση περιορίζεται μόνο σε τραπεζική με εκδότη χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα στην Κύπρο ή σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οπότε συνακόλουθα τίθεται θέμα ερμηνείας του όρου.
Είναι νομολογιακά γνωστή η αρχή ότι οι κανόνες ερμηνείας εγγράφων στόχο έχουν τη γραμματική ερμηνεία συμπληρωμένη από την αντίληψη που δημιουργείται σ’ ένα κοινό άνθρωπο, η δε πρόθεση των μερών εξάγεται από τη γλωσσική διατύπωση (βλ. Transnatco Ltd -v- Superclima Engineering Ltd (2010) 1(Α) ΑΑΔ 643, Καρατσιώλης -v- Royal Sports Betting Ltd (2008) 1(Α) ΑΑΔ 669 και Μελίνα Αλκιβιάδη -v- The Philips College, Πολ. Εφ. Αρ. 310/11, ημερ. 21.03.2017). Ειδικά σ’ ό,τι αφορά τους όρους προσφορών, αυτοί ερμηνεύονται στενά και αυστηρά χωρίς να επιτρέπονται παρεκκλίσεις, ώστε όλοι οι προσφοροδότες να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης (βλ. Νικόλας Χαραλάμπους-v-Δημοκρατίας (2011) 3(Β) ΑΑΔ 583).
Στην πρόσφατη υπόθεση Logicom Solutions Ltd -v-Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου, Υπ. Αρ.23/2018, ημερ. 11.01.2024, το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο τόνισε τα εξής ως προς την ερμηνεία όρων διαγωνισμού:
«Όπου επιχειρείται η ερμηνεία όρου διαγωνισμού, όπως και στην περίπτωση όπου επιχειρείται ερμηνεία όρων της σύμβασης, το κριτήριο είναι η έννοια την οποία μεταδίδει το κείμενο του διαγωνισμού ή και της σύμβασης, ανάλογα με την περίπτωση, στον μέσο λογικό άνθρωπο (βλ. Amethyst Distributors –v– Ιεράς Μονής Κύκκου (2011) 1 ΑΑΔ 199). Συνεπώς είναι η εξεύρεση της πραγματικής πρόθεσης του συντάξαντα των όρων του διαγωνισμού ή των συμβαλλόμενων.
Αποτελεί βασική ερμηνευτική αρχή ότι όπου το λεκτικό του όρου του διαγωνισμού είναι καθαρό και σαφές, πρέπει να ερμηνεύεται σύμφωνα με τη φυσική και συνηθισμένη του έννοια γιατί αυτό το λεκτικό εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο την αληθινή βούληση του συντάξαντα. Όπως έχει υποδειχθεί στην Αντωνίου – v- Συμβουλίου Κεντρικού Σφαγείου Κοφίνου (2001) 3 ΑΑΔ 164 «το Δικαστήριο έχει υποχρέωση να αναζητήσει το νόημα των όρων του διαγωνισμού χωρίς απόλυτη και δογματική προσήλωση στις λέξεις. Αλλά να δώσει «ερμηνεία – όπου γεννιέται αμφιβολία και υπάρχουν ανοικτές δύο ερμηνείες – η οποία συνάδει με τη λογική».
Ακολουθώντας τη γραμματική ερμηνεία του όρου 6.5.1 είναι ξεκάθαρο ότι η εγγύηση συμμετοχής που υποβάλλει ένας προσφοροδότης σε σχέση με τον παρόντα Διαγωνισμό, θα πρέπει να είναι τραπεζική εγγύηση που να έχει εκδοθεί από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, που λειτουργεί νόμιμα στην Κύπρο ή σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συνεπώς, τραπεζική εγγύηση δεν μπορεί να σημαίνει οτιδήποτε άλλο εκτός από εγγύηση που εκδίδεται από Τράπεζα, στη βάση της ερμηνείας που δίνεται στο Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη, Εη έκδοση, σελ 2061 και στο Oxford Dictionary of Finance and Banking, 6η έκδοση, στα οποία παρέπεμψαν και οι δικηγόροι της Αναθέτουσας Αρχής. Σύμφωνα με την ερμηνεία που δίνει το Λεξικό του Μπαμπινιώτη «τραπεζικός» εννοείται «1.(α) αυτός που σχετίζεται με την τράπεζα: λογαριασμός/γραμμάτιο/επιταγή/κατάθεση/επιτόκιο/πίστωση/κεφάλαιο απόρρητο…».
Το δε Λεξικό Oxford ερμηνεύει τον όρο «Bank guarantee» ως «An undertaking given by a bank to settle a debt should the debtor fail to do so. A bank guarantee can be used as a security for a loan but the banks themselves will require good cover in cash or counter-indemnity before they issue a guarantee. A guarantee has to be in writing to be legally binding».
Από το λεκτικό του όρου 6.5.1 σαφής επίσης είναι και η πρόθεση του συντάξαντα των όρων του Διαγωνισμού ότι η εγγύηση θα πρέπει να είναι αφενός τραπεζική και αφετέρου να έχει εκδοθεί από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα στην Κύπρο ή σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή δε είναι και η έννοια του όρου που μεταδίδεται στον κοινό άνθρωπο. Αν ο συντάξας των όρων του Διαγωνισμού επιθυμούσε να διευρύνει το είδος της εγγύησης ώστε η εγγύηση να δοθεί και από ασφαλιστική επιχείρηση, είναι φυσικό να αναμένεται ότι δε θα καθόριζε την εγγύηση σε «τραπεζική» αλλά θα αναφέρετο γενικά σε εγγύηση και ούτε να περιορίσει τον εκδότη σε «χρηματοπιστωτικό ίδρυμα» που λειτουργεί νόμιμα στην Κύπρο και όχι σε «ίδρυμα» γενικά. Στην παρούσα περίπτωση εξάγεται το σαφές συμπέρασμα ότι ο συντάκτης των όρων του Διαγωνισμού ήθελε να περιορίσει την εγγύηση μόνο σε τραπεζική, να προέρχεται δηλαδή από Τράπεζα που συνιστά χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα στην Κύπρο ή σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν μας διαφεύγει ότι το βάρος απόδειξης στη βάση της νομολογίας (βλ. Μολέσκη -v- Δημοκρατίας, Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 118/14, ημερ. 2.6.2020) ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν προϊόν πλάνης, το φέρει εκείνος που ισχυρίζεται την ύπαρξη της. Δεν παραγνωρίζουμε από την άλλη την πάγια νομολογία ότι η εξουσία μας περιορίζεται σε έλεγχο της νομιμότητας της απόφασης ως εύλογα επιτρεπτής υπό τις περιστάσεις και δεν επεκτείνεται στην ουσιαστική κρίση του διοικητικού οργάνου (βλ. Georgiades – v - Republic (1982) 3 CLR659).
Συνεπώς, η εισήγηση των Αιτητών ότι ο αποκλεισμός τους από το Διαγωνισμό ήταν αποτέλεσμα πλάνης περί το Νόμο ή τα γεγονότα ή λανθασμένης ερμηνείας για τους λόγους που επικαλούνται, θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος και ατεκμηρίωτος.
Από τα στοιχεία που δόθηκαν από πλευράς Αιτητών, τόσο με την υποβολή της προσφοράς τους όσο και κατά το στάδιο των διευκρινίσεων είναι φανερό ότι η εταιρεία AXERIA IARD είναι ασφαλιστική χωρίς καμία ένδειξη ή αναφορά ότι μπορεί να εκδίδει τραπεζικές εγγυήσεις, ή ότι συνιστά «αδειοδοτημένο πιστωτικό ίδρυμα», σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου Ν.66(Ι)/1997. Ακολουθώντας τη γραμματική ερμηνεία του όρου 6.5.1 είναι ξεκάθαρο ότι οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία που επέτρεπε την υποβολή εγγυητικής επιστολής από ασφαλιστική επιχείρηση ή εταιρεία και/ή άλλο ίδρυμα αντιστρατεύεται προφανώς τις πρόνοιες του όρου που ρητά και με σαφήνεια καθορίζει τραπεζική εγγύηση που προέρχεται από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα στην Κύπρο ή σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σ’ ότι αφορά τις νομοθεσίες που παραπέμπει η δικηγόρος των Αιτητών προς υποστήριξη της εισήγησής της ότι μια ασφαλιστική εταιρεία ή ασφαλιστική επιχείρηση και συγκεκριμένα η AXERIA IARD συνιστά χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, δεν την βοηθούν, εφόσον ο μεν Νόμος 188 (Ι)/2007 δίνει την ερμηνεία του όρου «χρηματοπιστωτικός οργανισμός», οι δε Νόμοι 144(Ι)/2007 του όρου «χρηματοπιστωτικός τομέας», o Ν.138(Ι)/2002 του όρου «χρηματοοικονομικό ίδρυμα» και ο Ν.200(Ι)/2011 του όρου «χρηματοοικονομικός οργανισμός», αλλά σημειώνουμε για σκοπούς των συγκεκριμένων Νόμων. Είναι γνωστή η νομολογία ότι για να είναι επιτρεπτή η χρήση όρου που βρίσκεται σε άλλο νομοθέτημα από τον επίμαχο Νόμο θα πρέπει να κριθεί ότι οι δύο Νόμοι θεωρούνται in pari materia (βλ. PRETORIAN ENTERPRISES LTD -v- ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ – ΤΜΗΜΑ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 69/2018, ημερ. 11.01.2024). Στην κρινόμενη περίπτωση οι πιο πάνω Νόμοι δεν μπορεί να θεωρηθούν in pari materia, όπως παραδέχθηκε και η δικηγόρος των Αιτητών κατά την ακρόαση με την προφορική της αγόρευση, ενόψει των διαφορετικών θεμάτων που ρυθμίζουν οι Νόμοι αυτοί. Τα ίδια ισχύουν και για τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθμός 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2013 σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αρ. 648/2012 που καθορίζει τις οντότητες του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του περί Εργασιών Πιστωτικών Ιδρυμάτων Νόμου του 1997 (Ν.66 (Ι)/1997):
«αδειοδοτημένο πιστωτικό ίδρυμα» ή «ΑΠΙ» σημαίνει οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:
(α) πιστωτικό ίδρυμα που συστάθηκε στη Δημοκρατία και στο οποίο χορηγήθηκε άδεια λειτουργίας δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, και περιλαμβάνει τον Οργανισμό Χρηματοδοτήσεως Στέγης ως διέπεται από τον περί Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Στέγης Νόμο,
(β) υποκατάστημα ιδρύματος τρίτης χώρας.
[…]
«τράπεζα» σημαίνει ΑΠΙ που συστάθηκε-
α) δυνάμει του περί εταιρειών Νόμου, όπως αυτός εκάστοτε/τροποποιείται ή αντικαθίσταται ή
β) δυνάμει ανάλογης νομοθεσίας τρίτης χώρας και που διατηρεί υποκατάστημα στη Δημοκρατία»
Επίσης, το ερμηνευτικό άρθρο 2 του Νόμου 66(Ι)/1997 καθορίζει και την έννοια του όρου «εργασίες πιστωτικού ιδρύματος» ότι «σημαίνει τις εργασίες που παρατίθενται στο Παράρτημα IV» μεταξύ τον οποίων περιλαμβάνονται «6. Εγγυήσεις και αναλήψεις υποχρεώσεων». Το δε άρθρο 4 του ίδιου Νόμου προνοεί ότι πιστωτικό ίδρυμα οφείλει να λάβει άδεια λειτουργίας από την Κεντρική Τράπεζα πριν την έναρξη των εργασιών του στη Δημοκρατία ή στο εξωτερικό από τη Δημοκρατία. Ακόμη και η φράση «financial institution» στη βάση του διαδικτυακού γλωσσικού λεξικού που υπέβαλαν οι Αιτητές μεταφράζεται στα Ελληνικά ως «χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, πιστωτικό ίδρυμα επιθ +ουσ ουδέτερο, χρηματοπιστωτικός οργανισμός, πιστωτικός οργανισμός επιθ. + ουσ + αρσ».
Οι Αιτητές επαναλαμβάνουμε ότι δεν προσκόμισαν κανένα ικανοποιητικό στοιχείο που να κατατείνει στο ότι η εταιρεία AXERIA IARD είναι αδειοδοτημένο πιστωτικό ή χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, όπως επιβάλλει ο όρος 6.5.1., του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού με δικαίωμα να εκδίδει τραπεζικές εγγυήσεις.
Σημαντικό επίσης θεωρούμε και το γεγονός ότι ακόμη και η ίδια η AXERIA IARD στο Έντυπο 1 που είναι η Εγγυητική Επιστολή Συμμετοχής αποφεύγει να χαρακτηρίσει τον εαυτό της ως χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, όπως αναφέρεται ρητά στο Έντυπο, και αυτό είναι εμφανές∙ αφενός με τη διαγραφή στο σημείο της υπογραφής και σφραγίδας της φράσης «χρηματοπιστωτικό ίδρυμα» ενώ είναι τυπωμένη στο Έντυπο αλλά αναγράφει μόνο την επωνυμία «AXERIA IARD» και αφετέρου την αντικατάσταση της φράσης «εμείς, το υπογράφων πιστωτικό ίδρυμα…» που είναι τυπωμένη στο Έντυπο 1 με τη φράση «εμείς, το υπογράφων ίδρυμα…».
Σχετική με τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης και με παρόμοιο αντικείμενο εξέτασης είναι η υπόθεση Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου –v- Bulk Oil Ag (1997) 3 Α.Α.Δ 182, στην οποία ενώ τα Έγγραφα του Διαγωνισμού προνοούσαν για την παροχή τραπεζικής εγγύησης, δόθηκε εγγύηση από την Συριακή Κυβέρνηση και το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι η εξασφάλιση που δόθηκε δεν είχε καμία σχέση με ό,τι απαιτείτο και ότι δεν επρόκειτο για επουσιώδη απόκλιση από τον όρο, αλλά για υπαλλακτική πρόταση εκτός του όρου και μάλιστα υποδεέστερης της προβλεπόμενης.
Σημειώνουμε ότι αν οι Αιτητές θεωρούσαν ότι ο όρος 6.5.1 είναι ασαφής ή ότι η φράση «τραπεζική εγγύηση» συγκρούεται με τη φράση «χρηματοπιστωτικό ίδρυμα» θα μπορούσαν είτε να ζητήσουν διευκρίνιση, είτε να προσβάλουν τον όρο με Προσφυγή. Αντίθετα υπέβαλαν την προσφορά τους ανεπιφύλακτα, γεγονός που τους στερεί το δικαίωμα προσβολής του όρου μετά την κατακύρωση του Διαγωνισμού, με την προβολή θέματος ασάφειας του όρου (βλ. Κυπριακή Δημοκρατία κ.α. -v- Pharment Ltd (2011) 3 ΑΑΔ 1 και Δημοκρατία -v- China Wanbao Engineering Corporation (2003) 3 ΑΑΔ 406). Οι Αιτητές αποδέχτηκαν τον όρο όπως ήταν διατυπωμένος αναλαμβάνοντας και τον ανάλογο κίνδυνο.
Η σημασία όρου προκήρυξης Διαγωνισμού και οι συνέπειες παράβασης του, υπήρξαν αντικείμενο εξέτασης στην πρόσφατη υπόθεση ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ MALTA LINES LIMITED AND KAPNOS AIRPORT SHUTTLE (MLKP) -v- M. E. ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ ΛΤΔ, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 76/2020, ημερομηνίας 14.04.25 όπου το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο στην απόφαση του αναφέρει τα εξής:
“Όπως είναι νομολογημένο, οι όροι προκήρυξης διαγωνισμού συνιστούν πράξεις κανονιστικού περιεχομένου και θεωρούνται κατ' ουσία διάταξη νόμου που δεσμεύει τόσο τη Διοίκηση, όσο και τους διαγωνιζόμενους. Η δε παράβαση τους, αποτελεί παράβαση κανόνα δικαίου και επιφέρει την ακυρότητα της διακήρυξης. Η συμμόρφωση προς τους όρους ενός πλειοδοτικού διαγωνισμού αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση συμμετοχής στο διαγωνισμό. (βλ. Λ. Π. Λουκαΐδης Λτδ ν. Δημοκρατίας (1990) 3 ΑΑΔ 862, Ε. Μαρκίδου ν. Δημοκρατίας (1997) 3 ΑΑΔ 581, General Constructions Ltd v. Δήμου Λεμεσού (1998) 3 ΑΑΔ 584 και Δημοκρατία ν. S. Kyriakou Euromarket Ltd (2000) 3 AAΔ 692). Σε κάθε περίπτωση, η Διοίκηση και οι διαγωνιζόμενοι προσφοροδότες δεσμεύονται από τους όρους του διαγωνισμού”.
Στην παρούσα περίπτωση οι Αιτητές προβάλλουν επιπρόσθετα τη θέση ότι η απόκλιση της προσφοράς τους από τις προϋποθέσεις συμμετοχής ήταν επουσιώδης. Δεν συμφωνούμε με την εισήγηση. Όπως είναι διατυπωμένος ο όρος ρητά καθορίζει με επιτακτικό μάλιστα τρόπο ότι «η εγγύηση συμμετοχής της παραγράφου 2.15, πρέπει να είναι τραπεζική εγγύηση…». Η υπογράμμισης είναι δική μας. Η λέξη «πρέπει» είναι καθοριστική για το ουσιώδες του όρου. Είναι νομολογιακά γνωστό ότι μόνο παραβίαση ουσιώδους όρου δικαιολογεί την απόρριψη προσφοράς ενός προσφοροδότη χωρίς να τίθεται στην περίπτωση αυτή θέμα ουσιώδους ή επουσιώδους απόκλισης.
Στην υπόθεση Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου -v- CyStar Insurance Brokers Ltd , Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 137/15, ημερομηνίας 03.02.23 το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο υιοθετώντας τη μέχρι τότε νομολογία ανάφερε τα εξής ως προς τη σημασία παραβίασης ουσιώδους όρου:
«Θέλουμε να τονίσουμε ότι η αρχή που πηγάζει από τη νομολογία μας πως η προσφορά που δεν πληροί ουσιώδη όρο είναι άκυρη και δεν μπορεί να εξεταστεί, είναι ακριβώς αρχή που στηρίζει την ευνομία. Η δε ανάγκη τήρησης της διασφαλίζει την εξ ίσου σημαντική αρχή της ίσης μεταχείρισης. Οι προσφορές - που γίνονται για το δημόσιο συμφέρον -πρέπει να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης και να είναι σύμφωνες με τους όρους της διακήρυξης. Η δε διοίκηση οφείλει να μεταχειρίζεται τους προσφοροδότες πάνω σε ίση βάση. (Βλ. George D. Kounnas and Sons Ltd a.o. v. Republic (1972)3 C.L.R.542, Leisureland Hotel Enterprises Ltd v.Δημοκρατίας (1993)3 A.A.Δ.538 κaι Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας 1929-1959, σελ.430)».
Σημειώνουμε ότι η πιο πάνω αρχή υιοθετήθηκε στην πιο πρόσφατη υπόθεση Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπουργείου Υγείας -v- Vouros Healthcare Ltd, Έφεση κατά απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 112/2020, ημερομηνίας 09.04.25.
Ειδικά για το ουσιώδες του όρου που προβλέπει για την εγγύηση συμμετοχής, σχετική είναι η υπόθεση ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ «ΑΘΩΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε. – ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΊΑ Χ.Π. Θ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΛΤΔ – ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Α.Ε.» -v- ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ, Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου αρ. 21/2016, ημερ. 18.03.2022 που αφορούσε σε όρο για την υποχρέωση υποβολής τραπεζικής εγγύησης συγκεκριμένου τύπου, στην οποία παρέπεμψαν και οι δικηγόροι της Αναθέτουσας Αρχής, στην οποία το Ανώτατο Δικαστήριο τονίζει τα εξής:
«Προκύπτει σαφώς αλλά και διαχρονικά από τη νομολογία μας πως οι όροι που σχετίζονται με την εγγύηση συμμετοχής σε διαγωνισμό είναι χωρίς αμφιβολία ουσιώδεις. Κι’ αυτό αφορά τόσο τον τύπο όσο και το περιεχόμενο της εγγύησης αφού και τα δύο είναι όψεις του ιδίου νομίσματος, δηλαδή της ανάγκης προστασίας του δημοσίου συμφέροντος. Η υπαλλακτική πρόταση της Εφεσείουσας δεν έδιδε τα στοιχεία ή τις διασφαλίσεις που ζητούντο».
Ενόψει όλων των πιο πάνω ο πρώτος λόγος ακύρωσης δεν μπορεί να πετύχει και θα πρέπει να απορριφθεί.
Συνακόλουθα, η πιο πάνω απόφασή μας καθορίζει και την τύχη των υπόλοιπων λόγων ακύρωσης, εφόσον κεντρικός πυρήνας υποστήριξης τους συνιστά η θέση των Αιτητών ότι η προσφορά τους ήταν πλήρως σύμφωνη με τον όρο 6.5.1 του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού.
Σ’ ότι αφορά την εισήγηση των Αιτητών περί έλλειψης δέουσας έρευνας είναι νομολογιακά γνωστό ότι η έκταση και η μορφή της έρευνας, στην οποία οφείλει να προβαίνει η διοίκηση σύμφωνα με το άρθρο 45(1) του Νόμου 158(Ι)/1999, είναι συνυφασμένη με τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Το κριτήριο για την επάρκεια και πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και διερεύνηση του συνόλου των ουσιωδών στοιχείων, τα οποία περιέχουν βάση για ασφαλή συμπεράσματα (βλ. Χωματένος -v- Δημοκρατίας κ.ά. (2013) 3 ΑΑΔ 120). Επαρκής έρευνα θεωρείται εκείνη που επεκτείνεται στη διερεύνηση κάθε σχετικού γεγονότος (βλ. Motorways Ltd -v- Δημοκρατίας (1999) 3 ΑΑΔ 447).
Σχετική με το θέμα της ανάγκης για δέουσα έρευνα και αιτιολόγηση των διοικητικών αποφάσεων κρίνουμε ότι είναι η υπόθεση GES (GLOBAL ENVIROMENTAL SOLUTIONS LTD) -v- ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ κ.α., Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 135/ 14, ημερ. 07.06.21, στην οποία το Ανώτατο Δικαστήριο, με αναφορά στο περιεχόμενο της πρωτόδικης απόφασης, αναφέρει τα εξής:
«Σύμφωνα με την πάγια θέση της νομολογίας, η επάρκεια της έρευνας, η έκταση και ο τρόπος διεξαγωγής της, ποικίλει ανάλογα με τα υπό διερεύνηση γεγονότα και δεν υπάρχει στερεότυπος τρόπος που να καλύπτει κάθε περίπτωση. Με την προϋπόθεση ότι η έρευνα είναι επαρκής, το Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στον τρόπο που ευλόγως επέλεξε η διοίκηση να διερευνήσει το θέμα, ούτε και υποκαθιστά τα υπ' αυτής διαπιστωθέντα πρωτογενή ευρήματα. Περαιτέρω θέματα τεχνικής φύσεως είναι κατά κανόνα ανέλεγκτα από το Αναθεωρητικό Δικαστήριο και ελέγχονται μόνο σε περίπτωση πλάνης περί τα πράγματα, κακής χρήσης διακριτικής ευχέρειας, εμφανούς παράβασης νόμου ή έλλειψης αιτιολογίας. (βλ. Ε. Φιλίππου Λτδ v. Δημοκρατίας (2004) 3 Α.Α.Δ. 389, Πιερίδη v. Δημοκρατίας (Αρ. 2) (2007) 3 Α.Α.Δ. 543, xxx xxx Storey v. Δημοκρατίας (2008) 3 Α.Α.Δ. 113).
Κατά κανόνα οι προσφορές αξιολογούνται με βάση τους όρους της προκήρυξης του διαγωνισμού, οι οποίοι αποτελούν και το θεσμικό τους πλαίσιο. Ο αποκλεισμός ή μη κατακύρωση μιας προσφοράς είναι δυνατή για ουσιαστική παρέκκλιση από τους όρους προσφοράς (βλ. Papaetis Medical Co. Ltd v. Δημοκρατίας (1998) 3 A.A.Δ. 97).
Στην παρούσα υπόθεση, η προσφορά της αιτήτριας αποκλείστηκε, εφόσον διαπιστώθηκε ότι δεν πληρούσε τις αναγκαίες προδιαγραφές, σε σχέση με την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα και εμπειρία σε συνάρτηση με συγκεκριμένους όρους του διαγωνισμού.
Η Αναθεωρητική Αρχή αξιολόγησε επαρκώς το υλικό που τέθηκε νομότυπα ενώπιον της και αφού άκουσε τις απόψεις όλων των πλευρών κατέληξε στην επίδικη απόφαση της η οποία είναι αρκούντως αιτιολογημένη.»
[…]»
Η πρωτόδικη Απόφαση ήταν λοιπόν πρεπόντως αιτιολογημένη και εδρασμένη στις αρμόζουσες νομολογίες περί διοικητικού δικαίου αρχές, και σε αυτή την έκφανση της».
Είναι κατάληξή μας ότι ουδέν μεμπτό εντοπίζεται σ’ ότι αφορά την διερεύνηση των στοιχείων της προσφοράς των Αιτητών από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής, έχοντας κατά νου τις διάφορες ενέργειες που προέβη κατά την αξιολόγηση της προσφοράς τους. Ιδιαίτερα τονίζουμε την αναζήτηση διευκρινίσεων ως προς το θέμα της εγγύησης συμμετοχής που υπέβαλαν αλλά και ότι παρά τη διαπίστωση της ότι η δοθείσα εγγύηση δεν ήταν τραπεζική που εκδόθηκε από αδειοδοτημένο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, εντούτοις αποτάθηκε και στην Αρμόδια Αρχή των Δημοσίων Συμβάσεων για λήψη γνώμης, η οποία επιβεβαίωσε τα όσα είχε διαπιστώσει η ίδια. Συνεπώς, η εισήγηση των Αιτητών περί έλλειψης δέουσας ή καθόλου έρευνας δεν μπορεί να πετύχει.
Τα ίδια ισχύουν και για την εισήγηση περί μη αιτιολογημένης διοικητικής απόφασης.
Από τα δεδομένα ενώπιον μας η Αναθέτουσα Αρχή μελέτησε όλα τα στοιχεία που δόθηκαν από τους Αιτητές και η απόφασή της είναι πλήρως αιτιολογημένη στη βάση του Διοικητικού Φακέλου, ώστε να παρέχονται όλα τα εχέγγυα για άσκηση του αναθεωρητικού ελέγχου. Η αιτιολογία προκύπτει τόσο από την προσβαλλόμενη απόφαση όσο και από το περιεχόμενο του Διοικητικού Φακέλου, ιδιαίτερα από την Έκθεση Αξιολόγησης και τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτροπής Αξιολόγησης και των πρακτικών της συνεδρίας του Συμβουλίου Προσφορών κατά την οποία, λήφθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση.
Οι Αιτητές προβάλλουν επίσης με την Προσφυγή τους γενικούς ισχυρισμούς για παραβίαση των γενικών αρχών του Διοικητικού Δικαίου, δηλαδή της αρχής της νομιμότητας, της χρηστής διοίκησης, της αρχής της αναλογικότητας και της αρχής εμπιστοσύνης του πολίτη προς τη διοίκηση. Επαναλαμβάνουμε ότι και η εισήγηση αυτή έχει ως βάση την κατ’ ισχυρισμό λανθασμένη ερμηνεία από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής του όρου 6.5.1, για την οποία έχουμε ήδη αποφασίσει.
Δεν παρουσιάστηκε κανένα ικανό στοιχείο από πλευράς Αιτητών που να οδηγεί σε διαπίστωση παραβίασης από την Αναθέτουσα Αρχή των πιο πάνω αρχών του Διοικητικού Δικαίου.
Παρέμεινε να εξεταστεί ο τελευταίος λόγος ακύρωσης που βάλλει κατά της διαπίστωσης της Αναθέτουσας Αρχής ότι η εγγύηση συμμετοχής που στάληκε ηλεκτρονικά από τους Αιτητές υπογράφεται από άλλο πρόσωπο από αυτό του πρωτότυπου, που δόθηκε κατά το στάδιο των διευκρινίσεων. Δεν συμφωνούμε με την εισήγηση. Οι ίδιοι οι Αιτητές κατά την ανάπτυξη του σχετικού λόγου ακύρωσης, μέσω της γραπτής αγόρευσης της δικηγόρου τους, παραδέχονται ότι η μεν μια υπεγράφη από τον διευθυντή της εταιρείας, η δε άλλη από τον γραμματέα. Δεν ενέχει σημασία αν το περιεχόμενο είναι ταυτόσημο ή εάν και τα δύο πρόσωπα, αξιωματούχοι, υπογράφουν για την εταιρεία. Ο όρος 8.3.1 (8) του Μέρους Α των Εγγράφων του Διαγωνισμού είναι σαφής ότι κατά την ηλεκτρονική υποβολή της προσφοράς θα πρέπει να επισυναφθεί φωτοαντίγραφο της εγγύησης συμμετοχής και παράλληλα να αποσταλεί σε έντυπη μορφή και το πρωτότυπο. Σαφώς μιλούμε εδώ για το ίδιο έγγραφο, που δεν είναι η περίπτωση των Αιτητών. Συνεπώς, και αυτός ο λόγος ακύρωσης είναι απορριπτέος.
Βρίσκουμε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση αποκλεισμού των Αιτητών από το Διαγωνισμό ήταν ευλόγως επιτρεπτή και νόμιμη. Δεν παραβιάζει περαιτέρω οποιαδήποτε αρχή του Διοικητικού Δικαίου ή άλλη νομοθεσία.
Εν κατακλείδι ουδείς των λόγων ακύρωσης 1-5 ευσταθεί και απορρίπτονται.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η Προσφυγή απορρίπτεται.
............................................ ............................................
Ανδρούλα Πούγιουρου Κάριν Γεωργιάδου
Πρόεδρος Μέλος
.............................................
Πάρις Κωνσταντινίδης
Μέλος