|
Προσφυγή Αρ. 12/2025
|
Μεταξύ:
ΤΕΛΜΑΚΟ Α.Ε.
Αιτητών
ν.
ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ,
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ, ΕΠΙΚΟΙΝΙΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ
Αναθέτουσας Αρχής
Αναθεωρητική Αρχή
Προσφορών: Ανδρούλα Πούγιουρου, Πρόεδρος
Κάριν Γεωργιάδου, Μέλος
Ανδρέας Καρύδης, Μέλος
Πάρις Κωνσταντινίδης, Μέλος
Αιτητές: ΤΕΛΜΑΚΟ Α.Ε.
Αντιπροσωπεύθηκε από την:
1. Ιωάννα Κατσιδήμα, Δικηγόρο για Στέλιος Αμερικάνος και Σια Δ.Ε.Π.Ε.
Αναθέτουσα Αρχή: ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ,
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ, ΕΠΙΚΟΙΝΙΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ
Αντιπροσωπεύθηκε από τους:
1. Δήμητρα Καλλή, Ανώτερη Δικηγόρο της Δημοκρατίας, Νομική Υπηρεσία
2. Ηλιάνα Νικολαίδου, Δικηγόρο Νομικής Υπηρεσίας
3. Δημήτρη Μαυρομμάτη, Διευθυντή Γραμματείας
Κυπριακής Προεδρίας Συμβουλίου Ευρωπαϊκής Ένωσης 2026
4. Παύλο Γιαβρή, Αν. Διευθυντή
5. Μιχάλη Φουντούλη, Ανωτ. Μηχ. Μηχανικό
6. Αντώνη Αντωνίου, Εκπρόσωπος Αναθέτουσας Αρχής
Ημερομηνία έκδοσης Απόφασης Π.Μ.: 5 Ιουνίου 2025
ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ
ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΚΑΙ/Η ΙΣΧΥΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑΣ ΑΡΧΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ
16.05.2025
Η παρούσα διαδικασία αφορά στην εξέταση του ενδεχόμενου χορήγησης προσωρινών
μέτρων για αναστολή εκτέλεσης και/η ισχύος της απόφασης του Τμήματος
Ηλεκτρομηχανικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων («Αναθέτουσα
Αρχή») στα πλαίσια της υπό της ως άνω αριθμό και τίτλο Προσφυγής αναφορικά με
τον Διαγωνισμό με αριθμό 25.020.Ε/Π.ΗΜΥ και τίτλο "Προμήθεια και
εγκατάσταση συστημάτων ήχου, εικόνας και συστημάτων διασκέψεων και διερμηνείας για
τις ανάγκες της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου ΕΕ 2026, («Ο Διαγωνισμός»), μέχρι
την έκδοση της τελικής απόφασης στην Προσφυγή.
Η υπό κρίση Προσφυγή καταχωρήθηκε από τους Αιτητές στις 30.05.2025 και βάλλει κατά
της απόφασης του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών, Υπουργείο Μεταφορών,
Επικοινωνιών και Έργων, («Αναθέτουσα Αρχή») ανάθεσης και/η κατακύρωσης του Διαγωνισμού
στην εταιρεία Ανδρέας Ηρακλέους Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Λτδ" («Επιτυχών
Προσφοροδότης»).
Η Αναθέτουσα Αρχή με την επιστολή της, ημερομηνίας 16.05.25, ενημέρωσε τους
Αιτητές για το γεγονός της απόρριψης της προσφοράς τους και το λόγο απόρριψης
που ήταν η απόκλιση της προσφοράς τους από όρους του Διαγωνισμού καθώς και την
κατακύρωση του Διαγωνισμού στον Επιτυχόντα Προσφοροδότη. Οι Αιτητές αντέδρασαν
με την καταχώριση της παρούσας Προσφυγής στα πλαίσια της οποίας ζήτησαν την
έκδοση Προσωρινών Μέτρων, αίτημα στο οποίο έφερε ένσταση η Αναθέτουσα Αρχή.
Κατά την ενώπιόν μας διαδικασία, η δικηγόρος των Αιτητών υιοθετώντας το
περιεχόμενο της γραπτής αγόρευσης της επέμενε στο αίτημά της για τη χορήγηση
προσωρινών μέτρων. Υπέβαλε με αναφορά στα άρθρα 5(β) και 24 (2) του περί των
Διαδικασιών Προσφυγής στον Τομέα της Σύναψης των Δημόσιων Συμβάσεων Νόμου του
2010 (Ν.104(Ι)/2010) και σε αποφάσεις της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών ότι η
χορήγηση των μέτρων στην παρούσα διαδικασία, εξυπηρετεί αφενός το δημόσιο
συμφέρον και αφετέρου δεν υφίστανται σοβαρές αρνητικές συνέπειες με τη χορήγηση
των μέτρων αλλ’ ούτε και τίθεται θέμα επείγουσας υπογραφής της σύμβασης.
Συγκεκριμένα, ως προς το πρώτο σκέλος ισχυρίζεται ότι στην περίπτωση που δεν
δοθούν τα προσωρινά μέτρα θα ζημιωθεί το δημόσιο συμφέρον που συμπεριλαμβάνει,
μεταξύ άλλων, τη νομιμότητα των δημόσιων Διαγωνισμών και την τήρηση των αρχών
της ίσης μεταχείρισης των προσφοροδοτών, της διαφάνειας και της εμπιστοσύνης
του πολίτη στη διοίκηση.
Ενόψει των λόγων ακύρωσης που άπτονται και της εγκυρότητας της προσφοράς του Επιτυχόντα Προσφοροδότη η χορήγηση των προσωρινών μέτρων είναι επιβεβλημένη ώστε να διασφαλιστεί ο έλεγχος της νομιμότητας της προσβαλλόμενης απόφασης και να αποφευχθεί η υλοποίηση και υπογραφή μιας σύμβασης που ενδεχομένως να είναι άκυρη. Εισηγήθηκε περαιτέρω ότι τυχόν μη χορήγηση των προσωρινών μέτρων, θα είναι επιβλαβής για τα συμφέροντα των Αιτητών, οι οποίοι θα υποστούν ανεπανόρθωτη βλάβη, περιλαμβανομένης της απώλειας ευκαιρίας κατακύρωσης στους ίδιους του Διαγωνισμού και απώλειας του κέρδους που ανέμενε από την εκτέλεση της σύμβασης για τα οποία η Αναθέτουσα Αρχή θα είναι υπόλογη σε αποζημιώσεις. Προσθέτει δε ότι θα υποστεί περαιτέρω ζημιά στην καλή φήμη και στο κύρος του τόσο στο παρόν στάδιο όσο και στο μέλλον. Με τη χορήγηση αντίθετα των προσωρινών μέτρων, εισηγούνται ότι η Αναθέτουσα Αρχή θα έχει την ευκαιρία αμέσως μετά την επιτυχία της Προσφυγής να επανορθώσει το σφάλμα της και οπωσδήποτε να κατοχυρώσει τα συμφέροντα της με την ανάθεση της σύμβασης στον Προσφοροδότη που υπέβαλε την καλύτερη και συμφέρουσα έγκυρη προσφορά.
Ως προς το δεύτερο σκέλος η δικηγόρος τονίζει την απουσία σοβαρών αρνητικών συνεπειών στην Αναθέτουσα Αρχή από τη χορήγηση των μέτρων και την μη επείγουσα ανάγκη υπογραφής της σύμβασης. Αντίθετα με τους Αιτητές που θα χάσουν οριστικά το δικαίωμα κατακύρωσης σ’ αυτούς του Διαγωνισμού. Λαμβάνοντας υπόψη, προσθέτει ότι η Κυπριακή Προεδρία για το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αρχίζει τον Ιανουάριο του 2026 και ότι η διάρκεια υλοποίησης του μεγαλύτερου μέρους της σύμβασης είναι περίπου τέσσερις μήνες από την υπογραφή της σύμβασης, είναι της άποψης ότι δεν δημιουργείται κίνδυνος καθυστέρησης υλοποίησης ή μη υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης λαμβανομένου υπόψη του σύντομου χρονικού διαστήματος που αποκτείται για την εκδίκαση της Προσφυγής. Μέχρι δε τον Ιανουάριο του 2026, υπάρχει το απαραίτητο χρονικό περιθώριο για ολοκλήρωση τόσο της διαδικασίας ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής η Προσφορών όσο και της διαδικασίας επανεξέτασης της προσβαλλόμενης απόφασης, σε περίπτωση επιτυχίας της Προσφυγής και υπογραφής της σύμβασης. Δίνει έμφαση δε στο χρονικό διάστημα συνολικής υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης, που είναι 52 μήνες από την υπογραφή της. Αποδίδει περαιτέρω ευθύνες στην Αναθέτουσα Αρχή για την καθυστέρηση στην προώθηση του Διαγωνισμού, σημειώνοντας ότι στις 31.12.24 είχε προκηρυχθεί Διαγωνισμός με το ίδιο αντικείμενο ο οποίος όμως Διαγωνισμός ακυρώθηκε και/η δεν προχώρησε χωρίς κανένα ουσιαστικό λόγο.
Από την πλευρά της η δικηγόρος της Αναθέτουσας Αρχής, υποστηρίζοντας την
ένσταση της στη χορήγηση των προσωρινών μέτρων, προτάσσει τις αρνητικές
συνέπειες που θα προκύψουν από την έκδοση των προσωρινών μέτρων οι οποίες θα
είναι περισσότερες από τα οφέλη τους, σε συνάρτηση με το δημόσιο συμφέρον.
Σύμφωνα με το γραπτό υπόμνημα της που υποστήριξε και προφορικά αρνητικές συνέπειες καθορίζονται στις εξής:
α. Καθυστέρηση στην υπογραφή της σύμβασης με ορατό τον κίνδυνο να μην μπορέσει να υλοποιηθεί το αντικείμενο της σύμβασης πριν την έναρξη της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αποτέλεσμα την πρόκληση μεγάλης ζημιάς στην Κυπριακή Δημοκρατία. Εξηγεί ότι το Συνεδριακό Κέντρο είναι κατ' ουσία το κέντρο στο οποίο θα διεξαχθούν σχεδόν όλα τα συνέδρια και οι συναντήσεις υψηλού επιπέδου της Κυπριακής Προεδρίας, στο οποίο θα πραγματοποιηθούν πέραν των 100 συναντήσεων μεταξύ των οποίων και 25 υψηλού επιπέδου (κατά κύριο λόγο Υπουργικές Σύνοδοι) που θα τύχουν δημοσιογραφικής κάλυψης και τηλεοπτικής προβολής σε όλα τα κράτη μέλη. Ο εξοπλισμός, προσθέτει, θα πρέπει να εγκατασταθεί μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου 2025 έτσι ώστε ο Διαχειριστής του Συνεδριακού Κέντρου να ολοκληρώσει την εκπαίδευση του προσωπικού για το σωστό χειρισμό όλου του απαιτούμενου τεχνικού και συνεδριακού εξοπλισμού, το αργότερο μέχρι τις 17.11.25. Διευκρίνισε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία αναλαμβάνει την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2026 και η πρώτη συνάντηση έχει οριστεί για τις 17.12.25. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της η Αναθέτουσα Αρχή, έλαβε όλα τα δέοντα μέτρα έγκαιρα, χωρίς να υπάρξει οποιαδήποτε καθυστέρηση από πλευράς της. Σ’ ό,τι αφορά δε τον προηγούμενο Διαγωνισμό στον οποίο έκανε αναφορά η δικηγόρος των Αιτητών, διευκρίνισε ότι ακυρώθηκε γιατί καμία προσφορά από τις υποβληθείσες τηρούσε τους τεχνικούς όρους του Διαγωνισμού και η ακύρωση του δεν προσβλήθηκε από κανένα από τους προσφοροδότες. Σε σχέση με τον κίνδυνο καταβολής αποζημιώσεων, που περιορίζονται σε χρηματικές θεωρεί ότι υποχωρούν έναντι του δημοσίου συμφέροντος που εξάλλου ο κίνδυνος είναι απομακρυσμένος εφόσον η προσφορά των Αιτητών δεν ήταν η χαμηλότερη από άποψη τιμής προσφοράς. Καταλήγοντας η δικηγόρος της Αναθέτουσας Αρχής υπέβαλε ότι το Δημόσιο Συμφέρον που διακυβεύεται στην παρούσα περίπτωση, συναρτάται με την αποτελεσματική διεξαγωγή των συνεδρίων και των συναντήσεων υψηλού επιπέδου κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας που δεν μπορούν να καταστούν δυνατές χωρίς την έγκαιρη εγκατάσταση του εξοπλισμού που αποτελεί αντικείμενο του Διαγωνισμού.
Υπό το φως των εκατέρωθεν εισηγήσεων και της νομολογίας επί του θέματος των προσωρινών μέτρων και των άλλων θεμάτων που ηγέρθησαν, θα προχωρήσουμε να εξετάσουμε την ουσία του ζητήματος. Όπως είναι καλά νομολογημένο, ζητήματα τα οποία αφορούν στην ουσία της Προσφυγής δεν εξετάζονται στο στάδιο της διαδικασίας προσωρινών μέτρων και τούτο γιατί η εκδίκαση της ουσίας της διαφοράς θα καταντούσε μάταιη προσπάθεια (Βλ. Κορακίδου κ.α v. Δημοκρατίας (1990) 3 ΑΑΔ 1857, Karram v. Republic (1983) 3 CLR 129, 203).
Η δυνατότητα χορήγησης προσωρινών μέτρων από την ΑΑΠ προνοείται από το άρθρο 5 (β) του Νόμου 104(I)/2010, το οποίο αναφέρει τα εξής:
«5. Η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών έχει αρμοδιότητα:
(α) […]
(β) να αποφασίζει, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 24, για τη λήψη προσωρινών μέτρων για να επανορθωθεί η εικαζόμενη παράβαση του ισχύοντος δικαίου ή να αποτραπεί η περαιτέρω ζημιά των θιγόμενων συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων που αναστέλλουν τη διαδικασία ανάθεσης ή την υπογραφή της σύμβασης ή την εκτέλεση οποιαδήποτε απόφασης της αναθέτουσας αρχής ή του αναθέτοντος φορέα, ανάλογα με την περίπτωση.»
Για τη χορήγηση προσωρινών μέτρων η ΑΑΠ συνυπολογίζει τους παράγοντες που προνοούνται από το άρθρο 24 (2) του Νόμου 104/(Ι)/2010. Παραθέτουμε αυτούσιο το άρθρο.
«24. (1) […]
(2) κατά την εξέταση του ενδεχόμενου λήψης προσωρινών μέτρων, κατά το προβλεπόμενο στην παράγραφο (α) του εδάφιου (1), η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών συνυπολογίζει τις πιθανές συνέπειες των προσωρινών μέτρων για όλα τα συμφέροντα που ενδέχεται να ζημιωθούν, καθώς και το δημόσιο συμφέρον, και δύναται να αποφασίσει να μην προβεί στη χορήγηση τέτοιων μέτρων σε περίπτωση που, κατά την κρίση της, οι αρνητικές τους συνέπειες είναι περισσότερες από τα οφέλη τους:
Νοείται ότι, η απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών να μην χορηγήσει προσωρινά μέτρα δεν θίγει τις λοιπές αξιώσεις που προβάλλει ο ενδιαφερόμενος προσφέρων ή υποψήφιος που έχει προσφύγει στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών.
Έχει πλειστάκις σημειωθεί ότι οι διαδικασίες ενώπιον της ΑΑΠ έχουν θεσπιστεί με σκοπό την εναρμόνιση της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες.
Συγχρόνως εξυπηρετούν την ανάγκη όπως οι δημόσιοι διαγωνισμοί διαπνέονται από νομιμότητα αλλά και την ελαχιστοποίηση του κινδύνου καταβολής αποζημιώσεων στην περίπτωση που οι εγειρόμενοι από τους Αιτητές λόγοι στην Προσφυγή τους, είναι βάσιμοι κάτι που οι Αναθέτουσες Αρχές οφείλουν να συνυπολογίζουν, ιδιαίτερα όταν φέρουν ένσταση στο ενδεχόμενο χορήγησης προσωρινών μέτρων. Συνεπώς, η Αναθέτουσα Αρχή με την προκήρυξη ενός Διαγωνισμού πρέπει πάντοτε να συνυπολογίζει και το χρόνο που ενδεχόμενα απαιτηθεί σε διαδικασία ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών σε περίπτωση καταχώρισης Προσφυγής.
Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει ότι η χορήγηση των προσωρινών μέτρων αποτελεί τον κανόνα. Όπως το ίδιο το άρθρο 24 του Ν. 104(Ι)/2010 προβλέπει, συνυπολογίζονται οι πιθανές συνέπειες για όλα τα συμφέροντα που ενδέχεται να ζημιωθούν, καθώς και το δημόσιο συμφέρον. Όπου οι αρνητικές συνέπειες που θα προκύψουν από τη χορήγηση των προσωρινών μέτρων είναι μεγαλύτερες από τα οφέλη τους τότε το δημόσιο συμφέρον δικαιολογεί τη μη χορήγηση των προσωρινών μέτρων.
Στην υπό κρίση περίπτωση δεν έχουμε καμία αμφιβολία στη βάση των ενώπιον μας δεδομένων ως προ τη σημαντικότητα του αντικειμένου του υπό κρίση Διαγωνισμού που είναι η προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων ήχου, εικόνας και συστημάτων διασκέψεων και διερμηνείας για τις ανάγκες τις Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Βασικοί πυλώνες των εισηγήσεων των Αιτητών προς υποστήριξη του αιτήματος τους για προσωρινά μέτρα συνιστά ο έλεγχος από την μια της νομιμότητας της προσβαλλόμενης απόφασης ο οποίος δεν μπορεί να διασφαλιστεί στην περίπτωση μη έκδοσης των προσωρινών μέτρων και από την άλλη η βλάβη των συμφερόντων των Αιτητών για την οποία η Αναθέτουσα Αρχή θα κληθεί στην καταβολή χρηματικών αποζημιώσεων.
Αφού συνεκτιμήσαμε και συνυπολογίσαμε τις πιθανές συνέπειες των προσωρινών μέτρων για όλα τα συμφέροντα που ενδεχομένως να ζημιωθούν, ιδιαίτερα το δημόσιο συμφέρον αλλά και την ανάγκη ολοκλήρωσης του Διαγωνισμού είμαστε της γνώμης ότι η πλάστιγγα θα πρέπει να κλίνει υπερ της Αναθέτουσας Αρχής.
Η σημασία του αντικειμένου του Διαγωνισμού είναι δεδομένη, εφόσον αναφέρεται στα μέσα που καλείται η Κυπριακή Δημοκρατία να χρησιμοποιήσει ώστε να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της που απορρέουν από την ανάληψη από πλευράς της, της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με όσα παρέθεσε η δικηγόρος της Αναθέτουσας Αρχής στη βάση του χρονοδιαγράμματος ο εξοπλισμός θα πρέπει να εγκατασταθεί μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου του 2025 έτσι ώστε ο Διαχειριστής ο οποίος θα αναλάβει τη διαχείριση του Συνεδριακού Κέντρου τον Σεπτέμβριο του 2025, να έχει το χρόνο να ολοκληρώσει την εκπαίδευση του προσωπικού για τον σωστό χειρισμό όλου του απαιτούμενου τεχνικού και συνεδριακού εξοπλισμού το αργότερο μέχρι τις 17.11.2025. Σημειώνουμε ότι η πρώτη συνεδρία θα πραγματοποιηθεί στις 17.12.2025. Όσο σύντομη και να είναι η εξέταση της υπό κρίση Προσφυγής στη βάση των πιο πάνω χρονοδιαγραμμάτων δεν μπορεί να διασφαλιστεί η έγκαιρη εγκατάσταση του εξοπλισμού.
Ενόψει των ενώπιον μας δεδομένων δεν εντοπίζουμε οποιαδήποτε καθυστέρηση από πλευράς Αναθέτουσας Αρχής στην διεκπεραίωση του Διαγωνισμού. Το γεγονός ότι υπήρξε σίγουρα κάποια καθυστέρηση με την ακύρωση του προηγούμενου Διαγωνισμού με το ίδιο αντικείμενο σε βάρος της Αναθέτουσας Αρχής με τη χορήγηση προσωρινών μέτρων δεν μπορεί να προσμετρήσει εφόσον δεν ήταν υπεύθυνη για την ακύρωση του που ήταν το φυσικό επακόλουθο της μη υποβολής έγκυρων προσφορών.
Δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι οι αρνητικές συνέπειες που θα προκύψουν από τη χορήγηση των προσωρινών μέτρων θα είναι πολύ μεγαλύτερες από τα οφέλη τους οπότε το δημόσιο συμφέρον δικαιολογεί τη μη χορήγηση των προσωρινών μέτρων. Η όποια βλάβη των Αιτητών, όπως και οι ίδιοι ισχυρίζονται, μπορεί να αποκατασταθεί με την καταβολή χρηματικών αποζημιώσεων κάτι που δεν ισχύει στην περίπτωση της Αναθέτουσας Αρχής η οποία θα πρέπει να είναι έτοιμη να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ενόψει όλων των πιο πάνω αποφασίζουμε τη μη χορήγηση προσωρινών μέτρων αναστολής της υπογραφής της σύμβασης σε σχέση με το Διαγωνισμό Αρ. 25.020.Ε/Π.ΗΜΥ και τίτλο «Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων ήχου εικόνας και συστημάτων διασκέψεων και διερμηνείας για τις ανάγκες της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου ΕΕ 2026».
............................................ ......................................
Ανδρούλα Πούγιουρου Κάριν Γεωργιάδου
Πρόεδρος Μέλος
............................................. ......................................
Ανδρέας Καρύδης Πάρις Κωνσταντινίδης
Μέλος Μέλος