ΕΦΕΤΕΙΟ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 61/2022)
30 Οκτωβρίου, 2024
[ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
LOUISE GARCIA NYEMB
Εφεσείουσα,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ
Εφεσίβλητης.
--------------------
Κ. Κουπαρή (κα), για Εφεσείoυσα.
Θ. Παπανικολάου (κα), εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για Εφεσίβλητη.
--------------------
ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου
θα δοθεί από τον Δικαστή Δ. Λυσάνδρου.
--------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ.: Στις 4.9.2019, η Εφεσείουσα υπέβαλε αίτηση για χορήγηση διεθνούς προστασίας (εφεξής «η αίτηση διεθνούς προστασίας»), αφού προηγουμένως εισήλθε στη Δημοκρατία μέσω των μη ελεγχόμενων από την Κυβέρνηση περιοχών (εφεξής «οι κατεχόμενες περιοχές»).
Στις 11.10.2021, λειτουργός του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (εφεξής «ο EASO») συνεντεύχθηκε την Εφεσείουσα και -με έκθεσή του ημερ. 5.11.2021 προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (εφεξής «ο Προϊστάμενος»)- του εισηγήθηκε να απορρίψει την αίτηση διεθνούς προστασίας.
Ομογνωμώντας, ο -εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί χρέη Προϊσταμένου- αρμόδιος λειτουργός απέρριψε την αίτηση διεθνούς προστασίας στις 9.11.2021. Εξ ου και η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε στις 24.11.2021 απορριπτική απόφαση την οποία κοινοποίησε στην Εφεσείουσα στις 26.11.2021.
Η Εφεσείουσα προσέβαλε την απορριπτική απόφαση διά της Προσφυγής Αρ. 8557/2021 η οποία απορρίφθηκε από το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας με την απόφασή του ημερ. 29.11.2022 η οποία εφεσιβάλλεται ενώπιόν μας. Συγκεκριμένα, το πρωτόδικο Δικαστήριο επικύρωσε τη νομιμότητα της απορριπτικής απόφασης κρίνοντας ότι -κατά την έκδοσή της- τηρήθηκαν όλες οι νόμιμες διαδικασίες και ότι η απόφαση είναι προϊόν δέουσας έρευνας και επαρκώς αιτιολογημένη. Κατά το πρωτόδικο Δικαστήριο, η Εφεσίβλητη νόμιμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι -με βάση την προσωπική ιστορία την οποία η Εφεσείουσα προέβαλε αλλά και τη γενική κατάσταση στη χώρα καταγωγής (και ιδίως στον πρότερο τόπο διαμονής της Εφεσείουσας)- η Εφεσείουσα δεν έχρηζε διεθνή προστασία.
Πρώτος Λόγος Έφεσης:
Στο πλαίσιο της συνέντευξης, η Εφεσείουσα ανέφερε πως, με την άφιξή της στις κατεχόμενες περιοχές για σπουδές εκεί, της προσφέρθηκε διαμονή με αντάλλαγμα την πορνεία, πλην όμως αρνήθηκε και εγκατέλειψε τον συγκεκριμένο χώρο. Εμπιστευόμενη κάποιον άρρενα οδηγό για να τη μεταφέρει στις ελεύθερες περιοχές, αυτός τη βίασε.
Λόγω των συμβάντων στις κατεχόμενες περιοχές, η Εφεσείουσα δήλωσε στη συνέντευξη ότι -αν επιστρέψει στο Καμερούν (χώρα καταγωγής της)- η ίδια και η οικογένειά της θα είναι στιγματισμένοι από τον κοινωνικό περίγυρο.
Κατά την Εφεσείουσα, ακόμα και αν το συμβάν του βιασμού δεν διαρρεύσει, ο κοινωνικός περίγυρος θα τη στιγματίσει για το γεγονός ότι ήρθε στην Ευρώπη για μια καλύτερη ζωή, αλλά απέτυχε.
Σε σχέση με τα συμβάντα στις κατεχόμενες περιοχές, η λειτουργός του EASO έκρινε ότι αυτά δεν στοιχειοθετούν εύλογη πιθανότητα αντιμετώπισης (από πλευράς Εφεσείουσας, αν επιστρέψει στο Καμερούν και δη στη Douala που είναι η πόλη συνήθους διαμονής της) δίωξης ή κινδύνου σοβαρής βλάβης (σελ. 8 εισηγητικής έκθεσης) ώστε να δικαιολογείται η παροχή διεθνούς προστασίας (σελ. 9 και 10 εισηγητικής έκθεσης), κρίση με την οποία το πρωτόδικο Δικαστήριο συμφώνησε (σελ. 13 και 19-20 εφεσιβαλλόμενης απόφασης).
Σε σχέση με τα προαναφερόμενα, ο πρώτος λόγος έφεσης έχει ως εξής:
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα τοποθετήθηκε ότι υπάρχει επαρκής αιτιολόγηση από την Εφεσίβλητη. Ενώ στο Ερυθρό 78 του διοικητικού φακέλου έμμεσα γίνεται αποδεκτό το γεγονός ότι η Εφεσείουσα έπεσε θύμα πορνείας και βιασμού, εντούτοις δεν αιτιολογείται επαρκώς o λόγος για τον οποίο η Εφεσείουσα δεν κατατάχθηκε ως ευάλωτο άτομο και/ή, αφού παραβιάστηκε το Άρθρο 9 των περί Προσφύγων Νόμων, δεν αιτιολογήθηκε επαρκώς από το πρωτόδικο Δικαστήριο γιατί η Εφεσείουσα δεν παραπέμφθηκε σε ψυχολόγο ή/και ιατρό βάσει του Άρθρου 15 των περί Προσφύγων Νόμων και/ή γιατί δεν εφαρμόστηκε η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.
Ο πρώτος λόγος έφεσης απορρίπτεται, για τους εξής λόγους:
Η πρωτόδικη Αίτηση ακύρωσης δεν παραθέτει, με την απαιτούμενη δικονομική ακρίβεια (Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 40/2019 Λάμπρου ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 23.5.2024· Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 35/2018 Κατσαντώνης ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 26.6.2024· Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 47/2021 Miah ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 25.9.2024), λόγους ακύρωσης αφορούντες παράβαση του Άρθρου 9 ή 18 των περί Προσφύγων Νόμων ή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας. Ως εκ τούτου, ο λόγος έφεσης κρίνεται μη δικονομικά παραδεκτός και δεν δύναται να εξεταστεί στην ουσία του.
Κατά προέκταση, παραμερίζεται το μέρος της εφεσιβαλλόμενης δικαστικής απόφασης διά της οποίας το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέτασε τέτοια -μη δεόντως δικογραφημένα- θέματα, χωρίς όμως αυτό να θίγει την νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, καθότι το πρωτόδικο σφάλμα δεν οδηγεί άνευ ετέρου σε ακύρωση της πρωτόδικης διοικητικής πράξης εκτός αν αντανακλά σφάλμα της Διοίκησης (Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 182/2019 M.T. MAGNETIC HI - TECHNOLOGIES κ.ά. ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 23.4.2024).
Συγκεκριμένα, παραμερίζεται η πρωτόδικη κρίση δια της οποίας εξετάστηκε και απορρίφθηκε ως αβάσιμη-
(α) η αιτίαση της Εφεσείουσας περί ανεπαρκούς έρευνας (από πλευράς της Υπηρεσίας Ασύλου) η οποία παρέβηκε (μεταξύ άλλων) το Άρθρο 9 των περί Προσφύγων Νόμων και
(β) η αιτίαση της Εφεσείουσας περί παράβασης του Άρθρου 15 των περί Προσφύγων Νόμων, επειδή η Υπηρεσία Ασύλου δεν μερίμνησε για την ιατρική και ψυχολογική εξέταση της Εφεσείουσας βάσει αυτού του Άρθρου.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν προέβη σε κρίση (ορθά, ενόψει των προαναφερόμενων) επί της αιτίασης της Εφεσείουσας για την (από πλευράς της Υπηρεσίας Ασύλου) παράβαση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης.
Δεύτερος Λόγος Έφεσης:
Κατά την Εφεσείουσα, το πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα τοποθετήθηκε ή/και δεν έγινε δέουσα έρευνα για το ότι δήθεν δεν ελλοχεύει κίνδυνος για την ζωή της Εφεσείουσας, επειδή δήθεν η κοινότητα ή/και η οικογένειά της δεν γνωρίζει για τον βιασμό ή/και για το εν λόγω κύκλωμα πορνείας ή για το ότι δεν θα προκληθεί σωματική βλάβη σε περίπτωση επιστροφής της Εφεσείουσας στο Καμερούν γιατί δήθεν έχει υποστηρικτικό περιβάλλον στον τόπο διαμονής της.
Ο δεύτερος λόγος έφεσης κρίνεται αβάσιμος και απορρίπτεται, για τους εξής λόγους:
Συμφωνούμε με το πρωτόδικο Δικαστήριο ότι η διοικητική έρευνα ήταν επαρκής, διότι η Εφεσίβλητη έλαβε υπόψη την προσωπική ιστορία της Εφεσείουσας, έκρινε την Εφεσείουσα γενικά αξιόπιστη (σελ. 6-8 εισηγητικής έκθεσης) και εξέτασε την κατάσταση στη χώρα καταγωγής της και δη στην πόλη συνήθους διαμονής της, για να καταλήξει ότι δεν δικαιολογείται η παροχή διεθνούς προστασίας.
Εν προκειμένω, η Εφεσίβλητη είχε ενώπιόν της -μέσω της συνέντευξης της Εφεσείουσας- τα συμβάντα που έλαβαν χώρα στις κατεχόμενες περιοχές, παρά ταύτα έκρινε ότι αυτά τα συμβάντα δεν εγείρουν μελλοντικό κίνδυνο για την Εφεσείουσα σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της, λαμβάνοντας υπόψη τη δήλωση της Εφεσείουσας πως η κοινότητά της δεν γνωρίζει αυτά τα συμβάντα.
Δεν εντοπίζουμε περιθώριο παρέμβασής μας, αντιθέτως κρίνουμε ότι η επίδικη κρίση της Εφεσίβλητης κείται εντός των ακραίων ορίων της ευχέρειά της,
Η διεξαχθείσα έρευνα καλύπτεται από τεκμήριο επάρκειας (Μακκουλή ν. Δημοκρατίας (2017) 3 Α.Α.Δ. 782) το οποίο αίρεται όταν ο προσφεύγων επιτυχώς αποδείξει το αντίθετο ως βαρύνεται, με το να υποδείξει τι ακριβώς έπρεπε να ερευνηθεί και δεν ερευνήθηκε (ERYMANTHOS LTD ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 355). Πόσο μάλλον που ο αιτητής διεθνούς προστασίας έχει το βάρος να τεκμηριώσει την αίτησή του (Έφεση κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Αρ. 64/2024 Ο.Ε. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, ανωτέρω).
Τρίτος Λόγος Έφεσης:
Κατά την Εφεσείουσα, το πρωτόδικο Δικαστήριο παρέλειψε να προβεί σε δέουσα έρευνα κατά πόσο υπάρχει επαρκές ιατροφαρμακευτικό σύστημα στο Καμερούν για αντιμετώπιση του προβλήματος με την όρασή της ή/και για το ότι έπασχε από ηπατίτιδα Γ.
Ο τρίτος λόγος έφεσης κρίνεται αβάσιμος και απορρίπτεται, για τους εξής λόγους:
Στην αίτηση διεθνούς προστασίας, η Εφεσείουσα προβάλλει, ως λόγο εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής της, ότι ήρθε στην Κύπρο για σπουδές και εν συνεχεία αναφέρεται στα δυσάρεστα συμβάντα τα οποία βίωσε στις κατεχόμενες περιοχές.
Η αίτηση διεθνούς προστασίας της Εφεσείουσας δεν βασίζεται στις προβαλλόμενες ασθένειες της ηπατίτιδας Γ και της μερικής τύφλωσης ούτε και στην (κατ’ ισχυρισμό ανεπαρκή) ιατρική φροντίδα στη χώρα καταγωγής της.
Σημειώνεται ότι η Εφεσείουσα, στη συνέντευξή της ενώπιον του EASO, δήλωσε ότι είχε αναρρώσει από την ηπατίτιδα Γ και ότι είναι μερικώς τυφλή στο ένα μάτι κατά 70%.
Οπότε κρίνεται αλυσιτελής η επίκληση -ενώπιον του Δικαστηρίου- της ηπατίτιδας Γ (που ήδη είχε θεραπευτεί) και της μερικής τύφλωσης (χωρίς τεκμηρίωση από πλευράς της Εφεσείουσας περί του ότι είναι θεραπεύσιμη, ώστε να εγερθεί προβληματισμός για την περίθαλψή της).
Καταληκτική κρίση του Δικαστηρίου:
Η έφεση απορρίπτεται.
Επιδικάζεται το ποσό των 2000 ευρώ, ως κατ’ έφεση έξοδα, υπέρ της Εφεσίβλητης και κατά της Εφεσείουσας.
Α. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.
Γ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Δ.
Δ. ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο