Χρυσόστομος Κωνσταντίνου v. Χριστόδουλος Ματθαίου, διαχειριστής της περιουσίας του αποβιώσαντος Χαράλαμπου Κωστή Πιερή, Πολιτική Έφεση αρ. Ε185/19, 29/4/2025
print
Τίτλος:
Χρυσόστομος Κωνσταντίνου v. Χριστόδουλος Ματθαίου, διαχειριστής της περιουσίας του αποβιώσαντος Χαράλαμπου Κωστή Πιερή, Πολιτική Έφεση αρ. Ε185/19, 29/4/2025

ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

(Πολιτική Έφεση αρ. Ε185/19

                  

ν.

Χριστόδουλος Ματθαίου, διαχειριστής της περιουσίας του

αποβιώσαντος Χαράλαμπου Κωστή Πιερή

Για εφεσείοντα: κος Ζήνωνας Σάντης για ΦΟΙΒΟΣ, ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΛΗΡΙΔΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δ.Ε.Π.Ε.

Για εφεσίβλητο: κα Έλενα Πελεκάνου Λοΐζου για Λ. ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δ.Ε.Π.Ε

               

ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ, Π.: Η παρούσα εκδικάζεται σε μονομελή σύνθεση δυνάμει των προνοιών του Άρθρου 25.1 του Περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν.14/60) και του Άρθρου 11.5 του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες Διατάξεις) Νόμου του 1964 (N.33/1964).

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Με την υπό κρίση έφεση, προσβάλλεται ενδιάμεση απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση του εφεσείοντα που ζητούσε διάταγμα για την παύση του εφεσίβλητου από τη θέση του διαχειριστή της περιουσίας του Χαράλαμπου Κωστή Πιερή και την αντικατάσταση του από τον ίδιο τον εφεσείοντα.

Ο εφεσείων που είναι αδελφός του αποβιώσαντος, υποστήριξε στην πρωτόδικη διαδικασία ότι συμφώνησε όπως ο εφεσίβλητος διοριστεί διαχειριστής με περιορισμένο παραχωρητήριο, στην περιουσία του αποβιώσαντος αδελφού του. Ο διορισμός έγινε κατόπιν συμβουλής του δικηγόρου του εφεσείοντος, καθότι ο αποβιώσας όφειλε περίπου €7.000,00 στην εταιρεία Chapo Holdings Ltd ( η Chapo) για αγορά κατοικίας, στην οποία ο εφεσίβλητος ήταν Διευθυντής. Το περιορισμένο παραχωρητήριο που διόριζε τον εφεσίβλητο ως διαχειριστή του αποβιώσαντος προνοούσε τα πιο κάτω:

 «Το εν Λόγω Περιορισμένο Παραχωρητήριο χορηγείται προς το σκοπό εγέρσεως ή/και υπεράσπισης αγωγής ή /και αγωγών ή/και διαδικασιών εναντίον της περιουσίας του πιο πάνω αποβιώσαντος σε σχέση με την αγορά, συντήρηση, ή/και άλλως πως της κατοικίας αρ. 1 στο Paralimni Complex, Αρ. εγγρ. 4213 τεμ. 223 Φ/Σχ. XXX/46.Ε.2 από τον αποβιώσαντα ή/και τη σύζυγο του Gerdy Pied, από τους Chapo Holdings Ltd, δυνάμει συμφωνίας ημερ. 31/8/92 ή/και την πώληση του μεριδίου του αποβιώσαντα στην πιο πάνω κατοικία ή και άλλως πως.»

Είναι η θέση του εφεσείοντα ότι ο εφεσίβλητος παρέβηκε τους πιο πάνω όρους. Συγκεκριμένα, όταν εγέρθηκε η αγωγή 1250/12 στο Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου από την Chapo εναντίον της περιουσίας του αποβιώσαντος, ο εφεσείων ως  διαχειριστής εσκεμμένα δεν εμφανίστηκε στο Δικαστήριο για να υπερασπισθεί τα δικαιώματα της, με αποτέλεσμα να εκδοθεί απόφαση σε βάρος της περιουσίας του αποβιώσαντος. Ο εφεσείων υποστήριξε περαιτέρω ότι ο εφεσίβλητος αρνείται να προχωρήσει στην πληρωμή των χρεών που η περιουσία του αποβιώσαντα οφείλει ως επίσης και να λάβει μέτρα ώστε να μεταβιβαστεί το ½ μερίδιο της περιουσίας του αποβιώσαντος στον ίδιο τον εφεσείοντα, δυνάμει συμφωνίας αγοράς.

Ο εφεσίβλητος από την πλευρά του, υποστήριξε πρωτόδικα ότι η αίτηση είναι ανυπόστατη και χωρίς αντικείμενο, αφού η διαχείριση έχει ολοκληρωθεί. Έκαμε αναφορά σε δικαστικές διαδικασίες που κίνησε ο εφεσείων στο πλαίσιο της επίδικης διαχείρισης, με τις οποίες ζητούσε μεταξύ άλλων την καταχώρηση απογραφής και ενδιάμεσων λογαριασμών, καθώς και την πληρωμή από τον εφεσείοντα, όλων των χρεών της περιουσίας. Οι διαδικασίες αυτές, απορρίφθηκαν από το Επαρχιακό  Δικαστήριο Αμμοχώστου, δεδομένου ότι υποδείχθηκε από τον εφεσίβλητο ότι κατατέθηκε στις 3.6.2016 απογραφή περιουσίας και ενδιάμεσοι λογαριασμοί, αντίγραφα των οποίων παραδόθηκαν αυθημερόν στον εφεσείοντα. Υποδείχθηκε επίσης από τον εφεσίβλητο ότι εφόσον η πιο πάνω συμφωνία πώλησης με την ερήμην απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου έπαυσε να ισχύει, τότε τελεσίδικα έπαυσε και το επίδικο παραχωρητήριο.

 Η εκδοχή του εφεσίβλητου για τα γεγονότα η οποία τέθηκε ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου όπως προκύπτει από την ένορκη δήλωση της ένστασης του, ήταν συνοπτικά η εξής:

Για να μπορέσει να προχωρήσει η εταιρεία Chapo την αγωγή για την απαίτηση της εναντίον της περιουσίας του εφεσείοντα και της συζύγου του, αναφορικά με την αγορά της επίδικης οικίας, εκδόθηκε σε συνεννόηση με τον εφεσείοντα που ήταν ο πληρεξούσιος αντιπρόσωπος του αποβιώσαντα, περιορισμένο παραχωρητήριο στον εφεσίβλητο. Όντως, η Chapo καταχώρησε την αγωγή 1250/2012 στο Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου εναντίον της συζύγου του αποβιώσαντα, ως δικαιούχου του ½ μεριδίου της επίδικης κατοικίας και εναντίον του εφεσίβλητου ως διαχειριστή της περιουσίας του αποβιώσαντος και δικαιούχου του υπόλοιπου ½ μεριδίου. Η αγωγή επιδόθηκε σε αμφότερους τους εναγομένους. Εν όψει του ότι η σύζυγος του αποβιώσαντος ως η νόμιμη δικαιούχος του ½ μεριδίου της κατοικίας δεν καταχώρησε οιανδήποτε εμφάνιση για αμφισβήτηση της αγωγής, το ίδιο έπραξε και αυτός γιατί έκρινε ότι δεν είχε οιανδήποτε νόμιμη υπεράσπιση. Ευθύς ως εκδόθηκε η σχετική απόφαση, ενημέρωσε τον εφεσίβλητο για το αποτέλεσμα της. Ενόψει του ότι δεν καταχωρήθηκε οιαδήποτε αγωγή εκ μέρους του εφεσείοντα ή άλλων προσώπων εναντίον της περιουσίας του αποβιώσαντα, ο εφεσίβλητος θεώρησε ότι ο σκοπός για τον οποίο παραχωρήθηκε το περιορισμένο διαχειριστήριο εξέλιπε.

Παρόλο τούτο και εν όψει επιστολής των δικηγόρων του εφεσείοντα ημερ. 24.7.2014 με την οποία εκφράστηκε πρόθεση και επιθυμία να συνεχιστεί και να μη διασαλευθεί η μεταξύ τους συνεργασία, ενημέρωσε τον εφεσείοντα ότι η εταιρεία Chapo, που είναι ιδιοκτήτρια της επίδικης κατοικίας, είναι διατεθειμένη να μην προβεί στην πώληση της σε οιονδήποτε πρόσωπο, αλλά να την μεταβιβάσει επ' ονόματι της συζύγου του αποβιώσαντα που ήταν δικαιούχος με βάση το πωλητήριο έγγραφο, του ½ μεριδίου και το ½ μερίδιο του αποβιώσαντα επ' ονόματι των κληρονόμων του ήτοι της συζύγου και του υιού του, αφού καταβληθούν τα τέλη που οφείλονταν για φόρους και άλλες υποχρεώσεις της ακίνητης περιουσίας.

Ο εφεσείων αντί να προβεί στη καταχώρηση αγωγής εναντίον της συζύγου και των κληρονόμων του αποβιώσαντα, απαιτούσε από αυτόν ως διαχειριστή με περιορισμένο διαχειριστήριο, να προβεί στη μεταβίβαση του μεριδίου του αποβιώσαντα στην εν λόγω κατοικία επ' ονόματι του για οφειλόμενα χρέη προς αυτόν και/ή επ' ονόματι του άλλου αδελφού τους Ανδρέα Κωνσταντίνου, αγοραστή του εν λόγω μεριδίου από τον αποβιώσαντα αδελφό του, με βάση συμφωνία που υπέγραψε ο εφεσείων ως πληρεξούσιος αντιπρόσωπος του αποβιώσαντα στις 30.5.2002, ήτοι ένα μήνα περίπου πριν το θάνατο του. Ο εφεσίβλητος απέρριψε αυτή την απαίτηση αφ' ενός γιατί δεν είχε τέτοια εξουσία με βάση το περιορισμένο διαχειριστήριο και αφ' ετέρου γιατί έκρινε ότι κάτι τέτοιο ήταν παράνομο και όχι προς το συμφέρον των νομίμων κληρονόμων του αποβιώσαντα.

Ο εφεσίβλητος ανέφερε επίσης ότι ουδέποτε προέβηκε σε εσκεμμένες παραλείψεις και/ή αρνήθηκε να ενεργήσει για οτιδήποτε που ήταν σχετικό με τα καθήκοντα του. Απεναντίας ενήργησε σωστά και για το συμφέρον των κληρονόμων. Ο εφεσείων αντί να προβεί στις δέουσες ενέργειες για τις ισχυριζόμενες απαιτήσεις του ιδίου και του αδελφού του και εν όψει του ότι ο εφεσίβλητος δεν δεχόταν να προβεί σε ενέργειες που καταστρατηγούσαν τις υποχρεώσεις του ως διαχειριστή με περιορισμένο διαχειριστήριο, προέβη στην καταχώρηση διαφόρων δικαστικών διαδικασιών, οι οποίες απορρίφθηκαν - αποσύρθηκαν στις 3.4.2017 με έξοδα σε βάρος του εφεσείοντα. Στην συνέχεια, ο εφεσείων καταχώρησε την υπό κρίση αίτηση για αντικατάσταση του από διαχειριστή, η οποία όμως σύμφωνα με τον εφεσίβλητο είναι άνευ αντικειμένου αφού μετά την έκδοση της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου με την οποία ακυρώθηκε η συμφωνία πώλησης,  ο σκοπός του περιορισμένου παραχωρητηρίου ολοκληρώθηκε. Ως αποτέλεσμα, ο φάκελος της διαχείρισης έκλεισε από το Πρωτοκολητείο.

Ο εφεσίβλητος ισχυρίστηκε περαιτέρω ότι η αίτηση καταχωρήθηκε από τον εφεσείοντα, με μοναδικό σκοπό το επανάνοιγμα της διαχείρισης. Η θέση όμως του εφεσείοντα ότι λανθασμένα έκλεισε η διαχείριση από τον Πρωτοκολλητή, είναι κατά τον εφεσίβλητο ατεκμηρίωτη. Ισχυρίστηκε επιπλέον ότι δεν θα ήταν επιτρεπτό στο πλαίσιο της πρωτόδικης αίτησης να επανανοίξει η διαχείριση.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού αναφέρθηκε στο Άρθρο 19 του περί Διαχείρισης Κληρονομιών Αποθανόντων Νόμου που αφορά την παραχώρηση εγγράφων διαχείρισης για περιορισμένο χρόνο και για ειδικό σκοπό, επεσήμανε ότι στην υπό κρίση περίπτωση, το περιορισμένο παραχωρητήριο εκδόθηκε αποκλειστικά προς τον σκοπό εγέρσεως ή/και υπεράσπισης αγωγής εναντίον της περιουσίας του αποβιώσαντα σε σχέση με την αγορά της επίδικης κατοικίας, από τον αποβιώσαντα και τη σύζυγο του, από την εταιρεία Chapo, δυνάμει συμφωνίας ημερ. 31.8.1992 ή/και την πώληση του μεριδίου του αποβιώσαντα στην πιο πάνω κατοικία.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο σημείωσε ότι στην αγωγή της Chapo, που καταχωρήθηκε εναντίον της συζύγου του αποβιώσαντα αλλά και εναντίον του εφεσείοντα ως διαχειριστή της περιουσίας του δυνάμει του ως άνω περιορισμένου παραχωρητηρίου εγγράφου, εκδόθηκε ερήμην των εναγομένων απόφαση για τερματισμό της σύμβασης πώλησης. Ο τερματισμός διατάχθηκε για λόγους που αφορούσαν τους εναγομένους, ήτοι ότι παρέλειψαν να καταβάλουν το ποσό των £7.493, 97 και να προσέλθουν για μεταβίβαση της οικίας ως όφειλαν, με βάση τη σύμβαση.

Εφόσον το παραχωρητήριο δόθηκε με σκοπό τη μεταβίβαση κατοικίας η οποία αγοράσθηκε από τον αποβιώσαντα δυνάμει αγοραπωλητηρίου εγγράφου και σύμφωνα με την απόφαση στην πιο πάνω αγωγή το αγοραπωλητήριο αυτό ακυρώθηκε, η Πρωτοκολλητής αφού έκρινε ότι δεν υφίσταται πλέον λόγος για να υπάρχει σε ισχύ το διάταγμα, προχώρησε στις 24.6.2015 στο κλείσιμο της διαχείρισης.

Ενόψει των πιο πάνω, το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι το αιτητικό αρ. 1 της αίτησης, για έκδοση διατάγματος που να παύει τον εφεσίβλητο από διαχειριστή της περιουσίας του αποβιώσαντος, ήταν άνευ αντικειμένου.

Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε και το αιτητικό αρ. 2 της αίτησης, με το οποίο επιζητείτο ο διορισμός του εφεσείοντα ως διαχειριστή της περιουσίας του αποβιώσαντος. Με παραπομπή στο Άρθρο 17 του περί Διαχείρισης Κληρονομιών Αποθανόντων Νόμου, Κεφ. 189, έκρινε ότι ο εφεσείων δεν ακολούθησε την νενομισμένη διαδικασία για τεκμηρίωση του αιτήματος του. Συγκεκριμένα, δεν επέδωσε την αίτηση στους κληρονόμους του αποβιώσαντος, ούτε προσκόμισε συγκατάθεση των κληρονόμων για να διοριστεί αυτός διαχειριστής της περιουσίας του. Σημείωσε δε ότι αυτή η διαδικασία ήταν η αρμόζουσα αφού σύμφωνα με το πιο πάνω άρθρο, στην έγκριση του αιτήματος λαμβάνονται υπόψιν τα δικαιώματα κάθε προσώπου που έχει συμφέρον στην κληρονομιά του αποθανόντος μεταξύ των οποίων είναι βέβαια και οι κληρονόμοι του.

Ο εφεσείων, με 4 λόγους έφεσης αμφισβητεί την πιο πάνω απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου. Με τον 1ο λόγο έφεσης προσβάλλει ως λανθασμένη την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου να μην εξετάσει τους λόγους που ο εφεσίβλητος δεν εμφανίστηκε στην αγωγή που καταχώρησε η Chapo, της οποίας ήταν διευθυντής, με αποτέλεσμα να εκδοθεί απόφαση εναντίον της περιουσίας του αποβιώσαντος, με την οποία ακυρώθηκε το αγοραπωλητήριο έγγραφο με την Chapo Holdings.

Με τον 2ο λόγο έφεσης ο εφεσείων ισχυρίζεται ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν εξέτασε τους λόγους έκδοσης του περιορισμένου παραχωρητηρίου και να αποφασίσει με γνώμονα τους λόγους αυτούς. Στην αιτιολογία του λόγου έφεσης, αναφέρεται συγκεκριμένα ότι παρότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο εκφράζει ορθά τα γεγονότα, δεν ασχολήθηκε καθόλου με τη συμπεριφορά του εφεσίβλητου, ο οποίος όφειλε ως διαχειριστής της περιουσίας του αποβιώσαντος, να την προστατεύσει δυνάμει του Κεφ. 189.

Με τον 3ο λόγο έφεσης, ο εφεσείων ισχυρίζεται ότι λανθασμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε ότι δεν μπορούσε να εκδώσει τα αιτούμενα διατάγματα, λόγω του ότι ο φάκελος της επίδικης διαχείρισης, είχε κλείσει από το Πρωτοκολητείο. Στην αιτιολογία του 3ου λόγου έφεσης αναφέρεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο, είχε καθήκον να ερευνήσει τους λόγους για τους οποίους έκλεισε η διαχείριση και να ζητήσει εξηγήσεις από τον εφεσίβλητο για τους λόγους που δεν εμφανίστηκε στο Δικαστήριο στην αγωγή που καταχώρησε η Chapo.

Τέλος με τον 4ο λόγο έφεσης, ο εφεσείων παραπονείται ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε ότι ο εφεσείων δεν συμμορφώθηκε με το Άρθρο 17 του Κεφ. 189 και ότι δεν ενημέρωσε τους κληρονόμους για την αίτηση που καταχώρησε. Στην αιτιολογία αυτού του λόγου έφεσης αναφέρεται ότι ο εφεσείων έχει ο ίδιος συμφέρον στην κληρονομιά του αποβιώσαντος ως πιστωτής του και ως πληρεξούσιος αντιπρόσωπος του αδελφού του Ανδρέα Κωνσταντίνου, αγοραστή του ½ μεριδίου της περιουσίας του πριν τον θάνατο του. Οι κληρονόμοι του αποβιώσαντα, παρόλο που είχαν ειδοποιηθεί δεν έδειξαν ενδιαφέρον για την περιουσία του. Επίσης ο εφεσίβλητος διορίστηκε από το Δικαστήριο ως διαχειριστής χωρίς την έγκριση των κληρονόμων.

Θα εξετάσω πρώτα τον 3ο λόγο έφεσης, ο οποίος κρίνεται καθοριστικός ως προς την επιτυχία της έφεσης. Επί του προκειμένου, ο συνήγορος του εφεσείοντα στο περίγραμμα αγόρευσης του, ισχυρίστηκε ότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο όφειλε αυτεπάγγελτα να επανανοίξει τη διαχείριση και να εξετάσει την αίτηση, ανεξαρτήτως της σχετικής σημείωσης του Πρωτοκολλητή για κλείσιμο του φακέλου.  Αιτιολόγησε την θέση του αυτή, με δεδομένο ότι τέθηκαν πρωτοδίκως πολύ σοβαρά ζητήματα, ήτοι ότι ένα πρόσωπο διορίστηκε διαχειριστής με τα εκ του νόμου καθήκοντα και υποχρεώσεις και, δεν υπερασπίστηκε τη διαχείριση σε αγωγή που καταχωρήθηκε εναντίον της από εταιρεία στην οποία μετείχε ο ίδιος ως Διευθυντής, με αποτέλεσμα να εκδοθεί απόφαση ερήμην.

Ο συνήγορος παρέπεμψε στην εν λόγω ερήμην απόφαση, υποδεικνύοντας ότι ενώ διεκδικήθηκαν και αποζημιώσεις για ζημίες,  ακόμα και ερήμην, το Δικαστήριο απέρριψε τις επιπλέον αξιώσεις, σημειώνοντας πως το τι απέμενε ήταν ένα μικρό ποσό, που ήταν πληρωτέο κατά τη μεταβίβαση. Το γεγονός ότι από τις πολλές αιτούμενες θεραπείες αποδόθηκε μόνον μία, καταδεικνύει κατά τον συνήγορο ότι η υπόθεση έπρεπε να τύχει υπεράσπισης και ότι ο εφεσίβλητος παρέβηκε το καθήκον του να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της περιουσίας. Το στοιχείο αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο εφεσίβλητος ήτο Διευθυντής της ενάγουσας εταιρείας Chapo, θα έπρεπε να ληφθεί υπόψιν από το Πρωτόδικο Δικαστήριο, το οποίο όφειλε κατά τον συνήγορο να επανανοίξει αυτεπάγγελτα τον φάκελο της διαχείρισης και να εξετάσει το αίτημα για αντικατάσταση του διαχειριστή.

Με όλο τον σεβασμό προς τον συνήγορο, δεν συμφωνώ με την πιο πάνω άποψη. Η εξουσία για τη χορήγηση από το Δικαστήριο περιορισμένου παραχωρητηρίου εγγράφων διαχείρισης, παρέχεται από το Άρθρο 19 του περί Διαχείρισης Κληρονομιών Αποθανόντων Νόμου, Κεφ. 189, το οποίο  έχει ως εξής:

Παραχωρητήρια με περιορισμούς

19. Παραχωρητήρια δυνατό να περιέχουν χρονικούς περιορισμούς σχετικά με περιουσία, ή να αφορούν ειδικό σκοπό, και τηρουμένων των διατάξεων του Νόμου αυτού και των Κανονισμών, το Δικαστήριο ή οι πρωτοκολλητές, κατά την έκδοση των εν λόγω παραχωρητηρίων, ακολουθούν την πρακτική επικύρωσης διαθηκών που επικρατεί εκάστοτε στην Αγγλία.

Όπως έχει νομολογηθεί περιορισμένα παραχωρητήρια μπορούν να χορηγηθούν και στους ίδιους τους πιστωτές της περιουσίας ενός αποβιώσαντα (βλ. Re Atherton (1892) p. 104).

Στην κυπριακή υπόθεση Μηνά ν. Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (Κύπρου) Λτδ κ.α., Πολ. Έφεση 376/2011, ημ. 17/11/2017, ECLI:CY:AD:2017:A406, γίνεται αναφορά στην διαδικασία παραχώρησης περιορισμένου παραχωρητηρίου δυνάμει των διατάξεων του Κεφ. 189. Τονίστηκε ότι η εξουσία του διαχειριστή με περιορισμένο παραχωρητήριο, ο διορισμός του οποίου προκύπτει από την εφαρμογή του Άρθρου 19,  περιορίζεται στο συγκεκριμένο σκοπό για τον οποίο χορηγήθηκαν τα έγγραφα διαχείρισης. Λέχθηκαν συγκεκριμένα τα εξής:

«Ο διαχειριστής της περιουσίας με περιορισμένο παραχωρητήριο δεν εξομοιώνεται με ένα συνηθισμένο διαχειριστή της περιουσίας αποβιώσαντα ώστε να υπέχει ευθύνη για τον τρόπο διαχείρισης της περιουσίας. Σχετική με το θέμα είναι η υπόθεση Pratt v. London Passenger Transport Board (1937) 1 All ER. 473, 474, όπου αναφέρθηκε ότι ο διαχειριστής που διορίζεται με περιορισμένο παραχωρητήριο (ad litem) ενόψει του ότι δεν υπέχει τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντα ενός συνήθη διαχειριστή περιουσίας αποβιώσαντα, θα πρέπει να εξασφαλιστεί ως προς τα έξοδα που θα προκύψουν.  Δεν μπορεί επίσης να κριθεί υπεύθυνος επίδειξης αμέλειας.»

Αναφέρεται επίσης στην εν λόγω απόφαση ότι ενδεικτικό της διαφορετικής αντιμετώπισης που τυγχάνει ένας διαχειριστής ad litem που σκοπό έχει την αντιπροσώπευση αποβιώσαντα σε εκκρεμούσα αγωγή με ένα συνήθη διαχειριστή, είναι ότι ως εκ της ιδιάζουσας θέσης του δεν απαιτείται η οποιαδήποτε δέσμευση η παροχή εγγύησης σε σχέση με τη διαχείριση της περιουσίας, εφόσον το παραχωρητήριο χορηγείται για μηδέν περιουσία. Ο διορισμός του διαχειριστή σε τέτοια περίπτωση, αφορά μόνο στην εκπροσώπηση της περιουσίας ως απλού διαδίκου.

Έγινε επιπλέον παραπομπή στην υπόθεση In the Goods of Knight (1939) 3 All E.R. 928, στην οποία είχε διοριστεί διαχειριστής για τον περιορισμένο σκοπό να υπερασπίσει την περιουσία αποβιώσαντα, σε αγωγή που θα καταχωρούσαν εναντίον του τρίτα πρόσωπα. Αποφασίστηκε ότι το παραχωρητήριο στην περίπτωση αυτή, περιοριζόταν στην υπεράσπιση στην προτιθέμενη να καταχωρηθεί αγωγή και ότι ο διορισμός παύει να ισχύει με την ολοκλήρωση της αγωγής.

Ομοίως στην παρούσα υπόθεση, ο διορισμός του εφεσίβλητου ως διαχειριστή της περιουσίας του αποβιώσαντος, ολοκληρώθηκε με την έκδοση της ερήμην απόφασης στην αγωγή 1250/12, με την οποία επιλύθηκε η δικαστική διαφορά με την εταιρεία Chapo, για την οποία δόθηκε το περιορισμένο παραχωρητήριο. Πολύ ορθά ως εκ τούτου, το Πρωτοκολητείο έκλεισε τον φάκελο αφού ο σκοπός του περιορισμένου παραχωρητηρίου είχε ολοκληρωθεί.

Ανεξαρτήτως λοιπόν του κατά πόσον ευσταθούν ή όχι οι ισχυρισμοί του εφεσείοντα για κακή εκπροσώπηση της περιουσίας από τον εφεσίβλητο ή αν παρέχεται οιονδήποτε άλλο ένδικο μέσο εναντίον του εφεσίβλητου ως προς τον τρόπο χειρισμού της υπόθεσης στην αγωγή 1250/12, γεγονός παραμένει ότι με την ολοκλήρωση της εκδίκασης της εν λόγω αγωγής, ο διορισμός του εφεσίβλητου έπαυσε να ισχύει και δεν υπάρχει καμία δικονομική δυνατότητα για αναβίωση ενός περιορισμένου παραχωρητηρίου, του οποίου ο σκοπός εξέλειπε.

Ενόψει των πιο πάνω, κρίνεται ως ορθή η κατάληξη του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι δεν θα μπορούσε να εξετάσει το αίτημα για παύση και αντικατάσταση του εφεσίβλητου από την θέση του διαχειριστή της περιουσίας του αποβιώσαντος, δεδομένης της ολοκλήρωσης της διαχείρισης και το κλείσιμο του σχετικού φακέλου.

Η απόρριψη του 3ου λόγου έφεσης, σφραγίζει και την αποτυχία της παρούσας έφεσης αφού παρέλκει η εξέταση των υπολοίπων λόγων έφεσης που επικαλείται ο εφεσείων.

Ανεξαρτήτως τούτου θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν ευσταθεί επίσης ο 4ος λόγος έφεσης, με τον οποίο ο εφεσείων παραπονείται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι ο εφεσείων δεν συμμορφώθηκε με το Άρθρο 17 του Κεφ. 189, με την παράλειψη του να ενημερώσει τους κληρονόμους για την αίτηση που καταχώρησε. Ο συνήγορος του εφεσείοντα στην αγόρευση του, ισχυρίστηκε ότι οι κληρονόμοι του εφεσείοντα δεν ενδιαφέρθηκαν για τον διορισμό του διαχειριστή ούτε για την αγωγή της Chapo, υπονοώντας ότι δεν υπήρχε λόγος να τους ενημερώσει για την αίτηση του για αντικατάσταση του εφεσίβλητου.

Δεν συμφωνώ με την πιο πάνω άποψη. Δυνάμει του Άρθρου 17 του περί Διαχείρισης Κληρονομιών Αποθανόντων Νόμου, Κεφ. 189 κατά τη χορήγηση διαχείρισης, το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τα δικαιώματα κάθε προσώπου που έχει συμφέρον στην κληρονομιά του αποθανόντος. Σε αυτούς περιλαμβάνονται πρωτίστως και οι κληρονόμοι του αποβιώσαντος. Υπό τας περιστάσεις και ανεξαρτήτως του αν οι κληρονόμοι ενδιαφέρθηκαν ή όχι για την αγωγή 1250/12, ο εφεσείων όφειλε να τους επιδώσει την αίτηση για αντικατάσταση του διαχειριστή δυνάμει του Άρθρου 17 του Κεφ. 189, προκειμένου να εκφράσουν την θέση τους αν το επιθυμούσαν. Πολύ ορθά ως εκ τούτου το πρώτοδικο Δικαστήριο, έκρινε ότι ο εφεσείων δεν ακολούθησε την νενομισμένη διαδικασία για να διοριστεί διαχειριστής της περιουσίας του αποβιώσαντος σε αντικατάσταση του εφεσιβλήτου.

Ανεξαρτήτως των πιο πάνω όπως έχει προαναφερθεί, με την απόρριψη του 3ου λόγου έφεσης, η εξέταση τόσον του 4ου λόγου όσον και των υπολοίπων λόγων έφεσης καθίσταται ακαδημαϊκή.

Η έφεση απορρίπτεται με €2.500,00 έξοδα υπέρ εφεσίβλητου και εναντίον του εφεσείοντα.   

 

 

 

ΑΛ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ, Π.


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο