ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ‑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ.: 27/2022)
22 Μαΐου, 2025
[Δ. ΚΙΤΣΙΟΣ, Μ. ΑΜΠΙΖΑΣ, Μ. ΤΟΥΜΑΖΗ, Δ/στές]
ΕΥΡΥΔΙΚΗ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ,
Εφεσείουσα/Αιτήτρια,
v.
ANVER HOLDINGS LTD,
Εφεσίβλητοι/Καθ’ ων η Αίτηση.
Αίτηση ημερομηνίας 03.01.2025
για τροποποίηση των λόγων έφεσης
____________________
Ι. Νικολαϊδη – Ταμπούρη (κα) για κ.κ. Νεοφύτου & Νεοφύτου Δ.Ε.Π.Ε., για Εφεσείουσα/Αιτήτρια.
Μ-Ν. Γεωργίου για κ. Λ. Γεωργίου, για Εφεσίβλητους/Καθ’ ων η Αίτηση.
ΚΙΤΣΙΟΣ, Δ: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη.
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΚΙΤΣΙΟΣ, Δ.: Πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την αγωγή της εφεσείουσας με την οποία διεκδίκησε γενικές και ειδικές αποζημιώσεις, συνεπεία εργατικού ατυχήματος το οποίο υπέστη σε ξενοδοχείο των εφεσίβλητων. Ό,τι αμφισβητήθηκε, πρωτοδίκως, είναι ο τρόπος με τον οποίο η εφεσείουσα έπεσε στο έδαφος και τραυματίστηκε καθώς και η αιτία της πτώσης της, ενώ εργαζόταν ως βοηθός μάγειρας. Το πρωτόδικο Δικαστήριο, παρ’ ότι απέρριψε την αγωγή της εφεσείουσας, προχώρησε στον καθορισμό των γενικών αποζημιώσεων, στη βάση των τραυματισμών που αυτή υπέστη, καθώς και των ειδικών ζημιών που θεώρησε ότι αποδείχθηκαν ενώπιον του, και τούτο στην περίπτωση που ήθελε, κατ’ έφεση, ανατραπεί το συμπέρασμα του ότι δεν αποδείχθηκε ευθύνη των εφεσίβλητων για τους τραυματισμούς της εφεσείουσας.
Η εφεσείουσα, διαφωνώντας με την πιο πάνω απόφαση, καταχώρισε την παρούσα έφεση διατυπώνοντας την αντίθεση της με έντεκα (11) λόγους έφεσης. Οδηγίες για περιγράμματα δεν έχουν ακόμη δοθεί.
Ενώ είχε ζητηθεί η επίσπευση στην εκδίκαση της έφεσης (αίτημα το οποίο ακόμη εκκρεμεί), η εφεσείουσα – στο εξής η Αιτήτρια – με αίτηση ημερομηνίας 03.01.2025 - στο εξής η επίδικη Αίτηση – (προγενέστερη, παρόμοια αίτηση ημερομηνίας 21.11.2024 αποσύρθηκε στις 12.12.2024) - ζητά την έκδοση διαταγμάτων με τα οποία να επιτρέπεται η τροποποίηση της έφεσης, ούτως ώστε, (Α) σε συγκεκριμένα σημεία των λόγων έφεσης, η λέξη «ενάγουσα» να αντικατασταθεί με τη λέξη «εφεσείουσα» και η λέξη «εναγόμενη» να αντικατασταθεί με τη λέξη «εφεσίβλητη» (Αίτημα Αi), να επιτρέπεται η τροποποίηση, σε συγκεκριμένα σημεία των λόγων έφεσης, ώστε η λέξη «εφεσίβλητη» να αντικατασταθεί με τη λέξη «εφεσείουσα» (Αίτημα Αii), να επιτρέπεται η τροποποίηση της έφεσης δια της αντικατάστασης του ονόματος «AQUA MARE BEACH HOTEL & SPA» με το όνομα «AQUA BEACH HOTEL & SPA», επί συγκεκριμένων σημείων των λόγων έφεσης (Αίτημα Αiii), να επιτρέπεται η τροποποίηση της έφεσης, δια της αντικατάστασης, στο σημείο της «Αιτιολογίας» των υφιστάμενων λόγων έφεσης, με τη φράση «Αιτιολογία 1ου λόγου έφεσης» και ούτω καθεξής, ως προς τους υπόλοιπους λόγους έφεσης δια της διαφοροποίησης του αριθμού κάθε λόγου έφεσης (Αίτημα Αiv).
Περαιτέρω, και ως πιο ουσιαστικές τροποποιήσεις, ζητούνται, ως το αιτητικό Β, οι ακόλουθες:
«Β. Διάταγμα κατόπιν επιφύλαξης των δικαιωμάτων της Δικηγορικής Εταιρείας των κ.κ. ΝΕΟΦΥΤΟΥ & ΝΕΟΦΥΤΟΥ Δ.Ε.Π.Ε επί της καταχωρισθείσας Έφεσης που να επιτρέπει την Τροποποίηση υφιστάμενων λόγων Έφεσης με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022 επαγόμενες με τον καλύτερο και/ή ακριβέστερο προσδιορισμό των υφιστάμενων λόγων Έφεσης με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022 και με την παροχή, ή/και την συμπλήρωση της αιτιολόγησής τους και/ή την προσθήκη σημείων επί των υφιστάμενων λόγων Έφεσης επί της Έφεσης με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022 και Β1 την διαγραφή και/ή την αντικατάσταση υφιστάμενων σημείων της Έφεσης με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022 με σκοπό την αναφορά:
1) περαιτέρω λεπτομερειών αμέλειας της Εφεσίβλητης για το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 και
2) την αναφορά περαιτέρω πολλαπλών αρνητικών συνεχιζόμενων οικονομικών επιπτώσεων, ψυχολογικών επιπτώσεων προβλημάτων υγείας της Εφεσείουσας λόγω των σοβαρών τραυματισμών απόρροια του εργατικού ατυχήματος ημερομηνίας 22/10/2012 αναφερόμενοι στον 2ο και 3ο λόγο Έφεσης με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022 στο ότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν αποφάσισε την καταβολή γενικών αποζημιώσεων και/ή ειδικών αποζημιώσεων δηλαδή:
1. Την προσθήκη στον 2ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 3, στην Αιτιολογία του στην 7η γραμμή μετά την 4η-λέξη με το «οι οποίες μαρτυρούνται μέσω των τεκμηρίων 1-35 κατά παράβαση του Δόγματος Res lpsa Loquitur ενώ επισημαίνεται ότι το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 επεσυνέβη στην απουσία του υπευθύνου κουζίνας της Εφεσίβλητης ή/και άλλου αντιπροσώπου της ή/και παραλείποντας να διοριστεί κάποιο άλλο υπεύθυνο άτομο ή/και δεν έχει αιτιολογηθεί η απουσία του καθότι η Εφεσίβλητη όφειλε να ασκεί έλεγχο και να εποπτεύει την άσκηση των καθηκόντων των νέων υπαλλήλων ή/και υπαλλήλων και δη της Εφεσείουσας χωρίς να αφήνει τους άλλους υπαλλήλους της ακυβέρνητους και χωρίς έλεγχο εις αποφυγή εργατικών ατυχημάτων αφού πριν η Εφεσείουσα πάθει το εργατικό ατύχημα τόσο υπάλληλοι της Εφεσίβλητης όσο και πελάτες βρίσκονταν στο διάδρομο τον οποίο το εργατικό ατύχημα επεσυνέβη γεγονός το οποίο απαγορευόταν ζήτημα το οποίο το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν αξιολόγησε στην 2η παράγραφο στην σελίδα 32 της Απόφασης του ημερομηνίας 17/12/2021 και δι' αυτού θεωρούμε ότι η Εφεσίβλητη ενήργησε αμελώς ή/και παρανόμως κατά παράβαση των καθηκόντων της ως εργοδότης προς στην Εφεσείουσα και φέρει ευθύνη για το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 και πρέπει η Εφεσείουσα να αποζημιωθεί ως προς τις ειδικές αποζημιώσεις και γενικές αποζημιώσεις επί του Κλητηρίου της επειδή τα ποσά που δαπανήθηκαν από την Εφεσείουσα δεν θα δαπανούνταν και/ή η πολύ μεγάλη ταλαιπωρία και/ή οι πόνοι ένεκα των σοβαρών τραυματισμών της Εφεσείουσας μέχρι και σήμερα δεν θα υπήρχαν και/ή αν η Εφεσίβλητη ενεργούσε καθ' όλα νόμιμα διότι η Εφεσείουσα δεν είχε κανένα πρόβλημα υγείας πριν από το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 ως αυτό δηλοίτε από το τεκμήριο 13 δηλαδή την ιατρική γνωμάτευση του Δρ. Βιολάρη όπου στην 5η παράγραφο στην 1η γραμμή επισημαίνεται ότι η Εφεσείουσα «εργαζόταν κανονικά εκτελώντας χειρωνακτικά καθήκοντα» και/ ή όπως εμφαίνεται μέσω της Γραπτής Δήλωσης της Εφεσείουσας, η Εφεσείουσα έχει 4 παιδιά τα οποία φρόντιζε πριν από το ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 καθότι έχαιρε άκρας υγείας».
2.Την αντικατάσταση στον 3ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 3, στην 3η γραμμή στην 9η λέξη από «για» σε «των».
2.1 Την προσθήκη στον 3ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 3, στην Αιτιολογία του στην παράγραφο (γ) στην 7η γραμμή μετά την 2η λέξη με το «ενώ επισημαίνεται ότι το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 επεσυνέβη στην απουσία του υπευθύνου κουζίνας της Εφεσίβλητης ή/και άλλου αντιπροσώπου της ή/και παραλείποντας να διοριστεί κάποιο άλλο υπεύθυνο άτομο ή/και δεν έχει αιτιολογηθεί η απουσία του καθότι η Εφεσίβλητη όφειλε να ασκεί έλεγχο και να εποπτεύει την άσκηση των καθηκόντων των νέων υπαλλήλων ή/και υπαλλήλων και δη της Εφεσείουσας χωρίς να αφήνει τους άλλους υπαλλήλους της ακυβέρνητους και χωρίς έλεγχο εις αποφυγή εργατικών ατυχημάτων αφού πριν η Εφεσείουσα πάθει το εργατικό ατύχημα τόσο υπάλληλοι της Εφεσίβλητης όσο και πελάτες βρίσκονταν στο διάδρομο τον οποίο το εργατικό ατύχημα επισυνέβη γεγονός το οποίο απαγορευόταν ζήτημα το οποίο το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν αξιολόγησε στην 2η παράγραφο στην σελίδα 32 της Απόφασης του ημερομηνίας 17/12/2021 και δι' αυτού θεωρούμε ότι η Εφεσίβλητη ενήργησε αμελώς ή/και παρανόμως κατά παράβαση των καθηκόντων της, ως εργοδότης προς την Εφεσείουσα και φέρει ευθύνη για το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 και πρέπει να αποζημιωθεί ως προς τις γενικές αποζημιώσεις και ειδικές αποζημιώσεις επί του Κλητηρίου της καθότι αν η Εφεσείουσα είχε επιτηρητή κατά την διεξαγωγή των καθηκόντων της δεν θα συνέβαινε το εργατικό ατύχημά ή/και η Εφεσείουσα δεν θα είχε σοβαρό τραυματισμό και/ή δεν θα ταλαιπωρείται καθημερινά και/ή δεν θα είχε τόσο πολλούς πόνους και/ή δεν θα είχε αρνητικές επιπτώσεις η ζωή της δηλαδή δεν θα σταματούσε την εργασία από 51 χρονών και/ή δεν θα στερείτο η οικογένεια της την φροντίδα της και/ή δεν θα είχε τόσο μεγάλο οικονομικό πρόβλημα-και/ή δεν θα στερείτο την ποιότητα ζωής της».
3. Την προσθήκη στον 4ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 3, στην 3η γραμμή και μετά την 1η λέξη της λέξης «δήθεν».
3.1. Την προσθήκη στον 4ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 4, στην Αιτιολογία του στην παράγραφο (α) στην 5η γραμμή και μετά την 3η λέξη με το «χωρίς όμως να ληφθεί υπόψη ότι το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 επεσυνέβη στην απουσία του υπευθύνου κουζίνας της Εφεσίβλητης ή/και άλλου αντιπροσώπου της ή/και παραλείποντας να διοριστεί κάποιο άλλο υπεύθυνο άτομο ή/και δεν έχει αιτιολογηθεί η απουσία του καθότι η Εφεσίβλητη όφειλε να ασκεί έλεγχο και να εποπτεύει την άσκηση των καθηκόντων των νέων υπαλλήλων ή/και υπαλλήλων και δη της Εφεσείουσα χωρίς να αφήνει τους άλλους υπαλλήλους της ακυβέρνητους και χωρίς έλεγχο εις αποφυγή εργατικών ατυχημάτων αφού πριν η Εφεσείουσα πάθει το εργατικό ατύχημα τόσο υπάλληλοι της Εφεσίβλητης όσο και πελάτες βρίσκονταν στο διάδρομο τον οποίο το εργατικό ατύχημα επισυνέβη γεγονός το οποίο απαγορευόταν ζήτημα το οποίο το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν αξιολόγησε στην 2η παράγραφο στην σελίδα 32 της Απόφασης του ημερομηνίας 17/12/2021 και δι' αυτού θεωρούμε ότι η Εφεσίβλητη ενήργησε αμελώς ή/και παρανόμως κατά παράβαση των καθηκόντων της ως εργοδότης προς την Εφεσείουσα ενώ η Εφεσείουσα δεν είχε κανένα πρόβλημα υγείας πριν το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 ως αυτό δηλοίτε από το τεκμήριο 13 δηλαδή την ιατρική γνωμάτευση του Δρ, Βιολάρη όπου στην 5η παράγραφο στην 1η γραμμή επισημαίνεται ότι η Εφεσείουσα «εργαζόταν κανονικά εκτελώντας χειρωνακτικά καθήκοντα χωρίς κανένα πρόβλημα υγείας».και/ή όπως εμφαίνεται μέσω της Γραπτής Δήλωσης της Εφεσείουσας η Εφεσείουσα έχει 4 παιδιά τα οποία φρόντιζε πριν από το ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 καθότι έχαιρε άκρας υγείας»,
3.2 Την προσθήκη στον 4ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 4, στην Αιτιολογία του στην παράγραφο (β) στην 7η γραμμή μετά την 12η λέξη με το «για να εξαλειφθεί κάθε πιθανότητα μαρτυρίας υπέρ της Εφεσείουσας ή/και για να μην ληφθεί μαρτυρία από άλλους υπαλλήλους της Εφεσίβλητης ενώ δια μέσου του διαδρόμου της πτώσης της Εφεσείουσας πάρα πολλά άτομα, περιλαμβανομένων καμαριέρες, πελάτες, και άλλοι πέρασαν και πριν γλιστρήσει η Εφεσείουσα είδε την καμαριέρα με τα είδη καθαρισμού που πέρασε από μπροστά της, και ήταν η πρώτη που ήρθε κοντά της μετά που γλίστρησε και φώναξε βοήθεια ή/και για να μην υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων στο να μαρτυρήσει κάποιος υπάλληλος της Εφεσίβλητης στο Δικαστήριο εναντίον της Εφεσίβλητη με σκοπό να πει την αλήθεια στο Σεβαστό Δικαστήριο κατ' επίκληση του Άρθρου 31 του περί Αποδείξεως Νόμος (ΚΕΦ.9) ή/και να μην αναφερθεί ότι το εργατικό ατύχημα επεσυνέβη στην απουσία του υπευθύνου κουζίνας της Εφεσίβλητης ή/και άλλου αντιπροσώπου της ή/και δεν έχει αιτιολογηθεί η απουσία του ή/και παραλείποντας να διοριστεί κάποιο άλλο άτομο ως υπεύθυνος καθότι η Εφεσίβλητη όφειλε να έχει εποπτική αρχή κατά την άσκηση των καθηκόντων των νέων υπαλλήλων ή/και υπαλλήλων ήτοι της βοηθού της ήτοι Εφεσείουσας χωρίς να αφήνει τους άλλους υπαλλήλους της ακυβέρνητους και χωρίς έλεγχο εις αποφυγή εργατικών ατυχημάτων αφού- πριν η Εφεσείουσα πάθει το εργατικό ατύχημα τόσο υπάλληλοι της Εφεσίβλητης όσο και πελάτες βρίσκονταν στο διάδρομο τον οποίο το εργατικό ατύχημα επισυνέβη γεγονός το οποίο απαγορευόταν και δι' αυτού θεωρούμε ότι η Εφεσίβλητη ενήργησε αμελώς».
3.3.Την προσθήκη στον 4ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 4, στην Αιτιολογία του στην παράγραφο (γ) στην 7η γραμμή μετά την 4η λέξη με το «επισημαίνοντας ότι η Εφεσείουσα είναι βοηθός κουζίνας και όχι υπεύθυνη για να μπορεί να κάνει έλεγχο στην εκτέλεση των καθηκόντων άλλων υπαλλήλων για την αποφυγή εργατικών ατυχημάτων αφότου δεν υπήρχε άλλο άτομο διορισμένο στην θέση υπευθύνου κατά τον ουσιώδη χρόνο του ατυχήματος».
3.4. Την προσθήκη στον 4ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 4, στην Αιτιολογία του στην παράγραφο (δ) στην 8η γραμμή μετά την 4η λέξη με το «καθώς ως αυτό δηλοίτε από το τεκμήριο 13 δηλαδή την ιατρική γνωμάτευση του Δρ Βιολάρη όπου στην 5η παράγραφο στην 1η γραμμή επισημαίνεται ότι η Εφεσείουσα εκτελεί χειρωνακτικά καθήκοντα ή/και εκτελεί βαριά εργασία και κάθε πολλαπλότητα χώρου της Εφεσίβλητης δυσχεραίνει την θέση του υπαλλήλου ήτοι της Εφεσείουσας».
3.5 Την διαγραφή στην σελίδα 4, στην Αιτιολογία του 4ου λόγου στην παράγραφο (ε) και την αντικατάσταση του σημείου 4(ε) με τα εξής: «Το πρωτόδικο Δικαστήριο λανθασμένα εκ της απόφασης του ημερομηνίας 17/12/2021 στην Αγωγή με Αρ. 1949/2013 δεν έλαβε υπόψη του ότι ο δήθεν εκ των υστέρων 9 μηνών μετά το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 έλεγχος στο πάτωμα της Εφεσίβλητης από τον Μ.Υ.5 δήθεν έγινε περί τις 15/07/2013 ενώ το εργατικό ατύχημα επεσυνέβη περί τις 22/10/2012(ως αναφέρεται στο πρακτικό της δικασίμου ημερομηνίας 14/06/2021 σελίδες 52 και 53).Είναι η θέση της Εφεσείουσας ότι δεν έγινε έλεγχος στο πάτωμα της Εφεσίβλητης και ως εκ τούτου εσφαλμένα το Σεβαστό Δικαστήριο αμφισβήτησε τόσο τους λόγους πτώσης της Εφεσείουσας όσο και την τεκμηριωμένη ευθύνη αμέλειας της Εφεσίβλητης για το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 και/ή τις πολλαπλές επιπτώσεις στην υγεία της Εφεσείουσας και/ή τις πολλαπλές επιπτώσεις στην ψυχολογία της Εφεσείουσας και/ή τις αρνητικές επιπτώσεις στην οικογένεια της Εφεσείουσας και/ή στέρηση της επαγγελματικής της ανέλιξης και/ή άλλως πως μετά το εργατικό ατύχημα».
4.Την προσθήκη δυο λέξεων στον 5ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 5 στην 3η γραμμή μετά την 1 η λέξη «λανθασμένα ή/και εσφαλμένα».
4.1 Την προσθήκη στον 5ο λόγο Έφεσης στην παράγραφο (α) στην 7η γραμμή μετά την 6η λέξη με το εξής «γεγονός το οποίο επιβεβαιώνεται και από το τεκμήριο 13 ιατρική γνωμάτευση του Δρ Βιολάρη όπου στην 5η παράγραφο στην 1η γραμμή η Εφεσείουσα εκτελεί χειρωνακτικά μέσω του οποίου αποδεικνύεται ότι η Εφεσείουσα πριν το εργατικό ατύχημα έχαιρε άκρας υγείας».
4.2.Την αντικατάσταση στον 5ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 5 στο σημείο της
Αιτιολογίας στην παράγραφο (γ) στην 7η γραμμή μετά την 1η λέξη από το ποσό «€75.ΟΟΟ» σε «€73.895».
5.Την προσθήκη στον 6ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 5 στην Αιτιολογία του στην παράγραφο (α) στην 4η γραμμή μετά την 3η λέξη με το «ως αυτό εμφαίνεται και στο Τεκμήριο 13 δηλαδή την ιατρική γνωμάτευση του Δρ Βιολάρη όπου στην 5η παράγραφο στην 1η γραμμή επισημαίνεται ότι η Εφεσείουσα «εργαζόταν κανονικά εκτελώντας χειρωνακτικά καθήκοντα»
6.Την διαγραφή στον 8ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 6 στο σημείο της Αιτιολογίας στην 3η γραμμή την 11η και 12η λέξη ήτοι «η κατάσταση».
6.1 Την προσθήκη στον 8ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 6 στο σημείο της Αιτιολογίας στην παράγραφο (α) στην 5η γραμμή μετά την 11η λέξη με το «όπως επίσης τα τεκμήρια 26-27,(Εγγραφο ανικανότητας του Ιατροσυμβουλίου ημερομηνίας 4/03/2021 και Έγγραφο κοινωνικών Ασφαλίσεων ημερομηνίας 04/01/2012 για λήψη σύνταξης ανικανότητας 75%), όπου μέσω τους φανερώνεται ότι η Εφεσείουσα τραυματίστηκε σοβαρά και από το έτος 2012 όπου το σοβαρό εργατικό ατύχημα επεσυνέβη, έχει πολλαπλά προβλήματα υγείας που όσο μεγαλώνει, γίνονται περισσότερα ή/και χειροτερεύουν ή/και πολλά ψυχολογικά προβλήματα και/ή οικονομικά προβλήματα ήτοι ότι το ποσό το οποίο η Εφεσείουσα έβαλε από ανάγκη υποθήκη ύψους €51.000 (πενήντα ένα χιλιάδων ευρώ) αυξήθηκε στο ποσό ύψους €62.000 (εξήντα δύο χιλιάδων ευρώ) λόγω του ότι η Εφεσείουσα δεν μπορεί να εργαστεί καθόλου και/ή είναι ανίκανη εντελώς για εργασία από το έτος 2012 μέχρι και σήμερα και/ή μέχρι την σύνταξη ενόψει της ανικανότητας του 75%,λόγω του εργατικού ατυχήματος ημερομηνίας 22/10/2012 και/ή ούτε μπορεί να καλύψει τις βασικές καθημερινές της ανάγκες λόγω της ανικανότητας της για εργασία λόγω του εργατικού ατυχήματος ημερομηνίας 22/10/2012 και/ή λόγω αυτού ζει κάτω από άθλιες συνθήκες επιβίωσης και/ή έχει χαμηλή ποιότητα ζωής.»
7.Την προσθήκη στον 10ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 7 στο σημείο στην Αιτιολογία στην παράγραφο (β) 4η γραμμή και μετά την 2η λέξη της λέξης «δήθεν» και στην 5η γραμμή μετά την 2η λέξη της λέξης «δήθεν» και στην 6η γραμμή και 1η λέξη της λέξης «δήθεν».
8.Την προσθήκη στον 11ο λόγο Έφεσης στην σελίδα 8 στην Αιτιολογία του στην παράγραφο (α) στην 5η γραμμή μετά την 1 η λέξη με το «καθώς δεν υπάρχει αντικειμενικότητα ως προς την ορθή απονομή της δικαιοσύνης».
Γ. Διάταγμα που να επιτρέπει κατόπιν επιφύλαξης των δικαιωμάτων της Δικηγορικής Εταιρείας των κ.κ. ΝΕΟΦΥΤΟΥ & ΝΕΟΦΥΤΟΥ Δ.Ε.Π.Ε επί της καταχωρισθείσας Έφεσης την προσθήκη δύο λόγων Έφεσης επί της Έφεσης με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022 δηλαδή:1)12ου λόγου Έφεσης ενόψει της ύπαρξης άλλων υφιστάμενων λόγων Έφεσης ήτοι τους 4ο,5ο,6ο,8ο λόγους επί της υφιστάμενης Έφεσης με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022 και 2.την προσθήκη 13ου λόγου Έφεσης επί της Έφεσης με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022 ενόψει της ύπαρξης άλλων υφιστάμενων λόγων Έφεσης ήτοι τους 3ο λόγο σημεία (β),(γ),(ε),5ο,8ο,9ο,11ο λόγους επί της υφιστάμενης Έφεσης με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022 δηλαδή:
1.Την προσθήκη 12 ου λόγου Έφεσης και της αιτιολογίας του, δηλαδή:
«12ος Λόγος Έφεσης»
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο στην εκδοθείσα απόφαση ημερομηνίας 17/12/2021 της Αγωγής με Αρ.1949/2013, εντελώς αδικαιολόγητα και/ή λανθασμένα, θεώρησε ότι αμφισβητείται η αιτία πτώσης της Εφεσείουσας και/ή ότι αμφισβητούνται οι λόγοι πτώσης της Εφεσείουσας στο χώρο της Εφεσίβλητης ως ιδιοκτήτρια κατά την ώρα της εκτέλεσης των καθηκόντων της Εφεσείουσας περί τις 22/10/2012 καθότι πέραν του ότι η Εφεσείουσα έπεσε και κτύπησε από λόγο που δεν περίμενε να πάθει σε ημέρα την οποία ο υπεύθυνος κουζίνας και ξενοδοχείου απουσίαζαν χωρίς άλλο άτομο να έχει διοριστεί ως υπεύθυνος στην απουσία τους, δεν υπάρχει εφικτή μαρτυρία για την μη ευθύνη αμέλειας από την Εφεσίβλητη αφού δεν έγινε άμεσος έγκυρος έλεγχος στο πάτωμα της Εφεσίβλητης από τον Μ.Υ.5 δηλαδή δήθεν έγινε έλεγχος περί τις 15/07/2013 ενώ το εργατικό ατύχημα επεσυνέβη περί τις 22/10/2012 δηλαδή δήθεν έγινε έλεγχος 9 μήνες αργότερα του εργατικού ατυχήματος».
1.1.Αιτιολογία του 12ου λόγου επί της Έφεσης ημερομηνίας με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022:
«Αιτιολογία 12ου Λόγου Έφεσης»
(α)Το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα ή/και λανθασμένα θεώρησε ότι αμφισβητείται η αιτία πτώσης της Εφεσείουσας και/ή ότι αμφισβητούνται οι λόγοι πτώσης της Εφεσείουσας στο χώρο της Εφεσίβλητης ως ιδιοκτήτρια κατά την ώρα της εκτέλεσης των καθηκόντων της Εφεσείουσας περί τις 22/10/2012 καθότι δεν υπάρχει εφικτή μαρτυρία για την μη ευθύνη αμέλειας της Εφεσίβλητης προς την Εφεσείουσα αφού δεν έγινε άμεσος έγκυρος έλεγχος στο πάτωμα της Εφεσίβλητης από τον Μ.Υ.5 δηλαδή δήθεν έγινε έλεγχος 9 μήνες αργότερα του εργατικού ατυχήματος περί τις 15/07/2013 ενώ το εργατικό ατύχημα επεσυνέβη περί τις 22/10/2012 και το γεγονός αυτό δηλοί την ενοχή της Εφεσίβλητης και επί τούτου είναι η θέση της Εφεσείουσας ότι οι αντιφάσεις ή/και οι αδυναμίες στη μαρτυρία της Εφεσίβλητης είναι τόσο σημαντικές ώστε να οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η αποδοχή της μαρτυρίας του Μ.Υ.5 ως αξιόπιστη ήταν λανθασμένη,και τα συμπεράσματα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου κακώς νοούμενα και/ή λανθασμένα δηλαδή ως ειπώθηκε στην 4η παράγραφο στην σελίδα 10 «ακόμα σημαντικότερο όμως ότι η ίδια δεν διαπίστωσε να υπήρχε κάτι στο έδαφος» ενώ επισημαίνεται ότι η Εφεσείουσα έπεσε και κτύπησε από λόγο που δεν περίμενε να πάθει σε ημέρα την οποία ο υπεύθυνος κουζίνας και ξενοδοχείου απουσίαζαν χωρίς άλλο άτομο να έχει διοριστεί ως υπεύθυνος στην απουσία τους και/ή ως ειπώθηκε στην παράγραφο 2 σελίδα 17 «Εκείνο που στην ουσία ερωτήθηκε ο μάρτυρας για να εξηγήσει ήταν κατά πόσο έκανε έλεγχο αντιολισθητικότητας του πατώματος στην περίπτωση που σε αυτό ριχθεί κάποιο υγρό όπως λάδι ή σαπούνι. Ο μάρτυρας δεν προκύπτει να προέβηκε σε ένα τέτοιο έλεγχο αλλά η θέση την οποία εξέφρασε και η οποία δεν αμφισβητήθηκε και κρίνω ότι μπορώ να αποδεχθώ είναι ότι νοουμένου ότι η εν λόγω επιφάνεια ήταν καθαρή αυτή κρίνεται ως αντιολισθητική» (Σωτήρης Γεωργίου Αθηνής ν. Δημοκρατίας (1990) 2 Α.Α.Δ. 41, Constantinides ν. Republic (1978) 2 C.L.R. 337 και Μουζάκης ν. Αστυνομίας (1995) 2 Α.Α.Δ. 220) (βλ. Θεόδωρος Κώστας Θεοφάνους ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Εφ. Αρ. 215/12 ημερ. 6.4.15).»
(β) Το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα ή/και λανθασμένα δεν έλαβε υπόψη του ότι η Εφεσείουσα τραυματίστηκε σοβαρά από λόγο τον οποίο δεν ανάμενε να πάθει και/ή εντελώς αδικαιολόγητα και/ή λανθασμένα, το Πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε ότι αμφισβητείται ο επακόλουθος σοβαρός τραυματισμός της ως δηλοίτε από τα τεκμήρια 13,26,27 που την κατέστησε 75% ανίκανη για εργασία συνέπεια του εργατικού ατυχήματος ημερομηνίας 22/10/2012 κατά παράβαση του Δόγματος του Res lpsa Loquitur, «the facts are so obvious that a party does not need to explain more» ως η σχετική αυθεντία Byrne ν. Boadle, 159 Eng. Rep. 299 (1863),όπου μέσω τους φανερώνεται ότι η Εφεσείουσα τραυματίστηκε σοβαρά και είναι από το 2012 δηλαδή από την ηλικία των 51 χρονών μέχρι την σύνταξη της είναι ανίκανη για εργασία ενόψει της ανικανότητας του 75% λόγω του εργατικού ατυχήματος ημερομηνίας 22/10/2012,και/ή έχει πολλαπλά ψυχολογικά προβλήματα και/ή έχει πολλά προβλήματα οικονομικά ήτοι έβαλε υποθήκη από ανάγκη στο ποσό ύψους €51.000 (πενήντα ένα χιλιάδων ευρώ) και το ποσό αυξήθηκε στο ποσό ύψους €62.000 (εξήντα δύο χιλιάδων ευρώ) λόγω του ότι η Εφεσείουσα δεν μπορεί να εργαστεί και/ή είναι ανίκανη εντελώς για εργασία από το έτος 2012 μέχρι και σήμερα λόγω του εργατικού ατυχήματος ημερομηνίας 
22/10/2012 και/ή ούτε μπορεί να καλύψει τις βασικές καθημερινές 
της ανάγκες λόγω της ανικανότητας της για εργασία λόγω του εργατικού ατυχήματος ημερομηνίας 22/10/2012 και/ή ζει κάτω από άθλιες συνθήκες επιβίωσης και/ή έχει χαμηλή ποιότητα ζωής μέχρι και σήμερα.»
2.Την προσθήκη 13ου λόγου Έφεσης και της αιτιολογίας του, δηλαδή:
« 13ος Λόγος Έφεσης»
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο στην εκδοθείσα απόφαση ημερομηνίας 17/12/2021 της Αγωγής με Αρ.1949/2Ο13, εντελώς αδικαιολόγητα και λανθασμένα,δεν έδωσε αιτιολογημένη απόφαση δηλαδή ως έχει νομολογηθεί στην υπόθεση Pioneer Candy Ltd and another ν. Tryfon & Sons Ltd (1981) 1 C.L.R. 540,μια αιτιολογημένη απόφαση υπό του Σεβαστού Δικαστηρίου πρέπει να περιέχει:(α) ανάλυση της μαρτυρίας υπό το φως των επίδικων θεμάτων,(β) διατύπωση συγκεκριμένων ευρημάτων, και (γ) σαφή δικαστική απόφαση»
2.1.Αιτιολογία του 13ου λόγου επί της Έφεσης ημερομηνίας με αριθμό 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022:
«Αιτιολογία του 13ου Λόγου Έφεσης»
(α) Το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα ή/και λανθασμένα στην σελίδα 9 και 4η παράγραφο της απόφασης του ημερομηνίας 17/12/2021 ανέφερε «ότι η Εφεσείουσα δεν προσήλθε στο Δικαστήριο για να αναφέρει τα πραγματικά γεγονότα», ενώ το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν αξιολόγησε 1.μαρτυρία του Μ.Υ.5 της Εφεσίβλητης ότι δήθεν έλεγχος στο πάτωμα της Εφεσίβλητης δήθεν έγινε περί τις 15/07/13, 9 μήνες μετά το εργατικό ατύχημα ημερομηνίας 22/10/2012 ως αυτά αναφέρονται στα πρακτικά ημερομηνίας 14/06/2021 (σελίδες 52 και 53), αναφερόμενο το Πρωτόδικο Δικαστήριο σε εσφαλμένα και/ή λανθασμένα συμπεράσματα (α) στην 5η παράγραφο σελίδα 9 ότι η Εφεσείουσα «δεν ήταν σε θέση να αναφέρει την ακριβή αιτία από την οποία προήλθε η πτώση» επισημαίνοντας ότι από μέρους της Εφεσίβλητης δεν έχει προσκομιστεί έλεγχος του πατώματος της Εφεσίβλητης ο οποίος να έγινε την ίδια ώρα του εργατικού ατυχήματος ημερομηνίας 22/10/2012 και/ή όπως επίσης το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα αναφέρει (β)ότι στην 7η και 8η πρόταση στην σελίδα 36 της Απόφασης η Εφεσείουσα «Προσπάθησε με διάφορες εικασίες να πείσει το Δικαστήριο ότι, ίσως να υπήρχε σε αυτό κάτι υγρό» επισημαίνοντας ότι από μέρους της Εφεσίβλητης δεν έχει προσκομιστεί μαρτυρία για έλεγχο του πατώματος της Εφεσίβλητης ο οποίος να έγινε την ίδια ώρα του εργατικού ατυχήματος ημερομηνίας 22/10/2012 και/ή 2.Το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν αξιολόγησε το τεκμήριο 13 δηλαδή την ιατρική γνωμάτευση του Δρ Βιολάρη με την οποία στην 5η παράγραφο στην 1η γραμμή επιβεβαιώνεται ότι η Εφεσείουσα «εργαζόταν κανονικά εκτελώντας χειρωνακτικά καθήκοντα» χωρίς κανένα πρόβλημα υγείας, όπως επίσης 2.1 Το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν αξιολόγησε τα τεκμήρια 26-27,(Εγγραφο ανικανότητας του Ιατροσυμβουλίου ημερομηνίας 4/03/2021 και Έγγραφο κοινωνικών Ασφαλίσεων ημερομηνίας 04/01/2012 αναφερόμενο το Πρωτόδικο Δικαστήριο σε εσφαλμένα και/ή λανθασμένα συμπεράσματα δηλαδή (α) στην παράγραφο 2 στην σελίδα 21 «ούτε στα τεκμήρια μπορώ να δώσω βαρύτητα» μέσω των οποίων επιβεβαιώνεται ο σοβαρός τραυματισμός της κατά παράβαση του Δόγματος Res lpsa Loquitur «the facts are so obvious that a party does not need to explain more και κατά παράβαση του δόγματος της δεσμευτικότητας κατ'επίκληση της Artner v. Austria [1992] Series Α Νο. 342 το ΕΔΑΔ στην οποία κρίθηκε ότι ήταν επιτρεπτό στο εθνικό δικαστήριο να στηριχθεί στη γραπτή κατάθεση "μάρτυρα-κλειδί", γεγονός το οποίο καθιστά τις σελίδες 21-42 της απόφασης του Πρωτόδικου Δικαστηρίου ημερομηνίας 17/12/2021 εσφαλμένες και την απόφαση του παράλογη και/ή αυθαίρετη καθότι δεν δικαιολογείται από τη προσαχθείσα τεκμηριωμένη μαρτυρία της Εφεσείουσας (βλ. Αθανασίου v. Κουνούνη (1997) 1 Α.Α.Δ. 614, Πισιάρας κ.α. ν, Μιχαηλίδη κ.α. (2000) 1 Α.Α.Δ. 817, R.K.B. Leathergoods Ltd v. Αγγελίδη (2004) 1 Α,Α.Δ. 1071, Zevkas Bros (Fig Tree Bay) Restaurant Ltd v. Αναστασίου κ.α. (2007) 1 822, 3.Περαιτέρω το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν αξιολόγησε στην 2η παράγραφο στην σελίδα 32 της Απόφασης του ημερομηνίας 17/12/2021 το γεγονός ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο του ατυχήματος 22/10/2012 ο υπεύθυνος κουζίνας ή/και άλλος αντιπρόσωπος για τυχόν προκυπτόμενα ζητήματα έλειπε από τα καθήκοντα του άνευ πληροφόρησης της Εφεσείουσας ή/και χωρίς να διοριστεί άλλο υπεύθυνο πρόσωπο αφήνοντας ακυβέρνητους τους άλλους υπαλλήλους και/ή πελάτες του ξενοδοχείου γεγονός το οποίο πασιφανέστατα δηλοί την αμέλεια καθηκόντων της Εφεσίβλητης αφού η Εφεσείουσα είναι βοηθός,4.Επίσης το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν έλαβε υπόψη του ότι η Εφεσίβλητη στερείται απόδειξης των δήθεν θέσεων της για μη αμέλεια της στον σοβαρό τραυματισμό της Εφεσείουσας όπως επίσης το 4.1 το Πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα και/ή λανθασμένα δεν έλαβε υπόψη του ότι η Εφεσείουσα τραυματίστηκε τόσο σοβαρά από λόγο που δεν περίμενε να πάθει έχοντας πολύ σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην προσωπική της ζωή και/ή την επαγγελματική της ζωή. Ως εκ τούτου είναι η θέση της Εφεσείουσας ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο στην απόφαση του εσφαλμένα δεν προέβηκε α) σε ανάλυση της μαρτυρίας υπό το φως των επίδικων θεμάτων παραλείποντας την απόδοση ευθυνών στην Εφεσίβλητη, δεν προέβηκε (β) σε διατύπωση συγκεκριμένων ευρημάτων που να στηρίζεται στην προσαχθείσα μαρτυρία της Εφεσείουσας αλλά εσφαλμένα έλαβε υπόψη του δήθεν θέσεις της Εφεσίβλητης οι οποίες δεν τεκμαίρονται από την μαρτυρία της Εφεσίβλητης και ως εκ τούτου δεν προέβηκε (γ) σε σαφή δικαστική απόφαση δηλαδή τα ευρήματα του είναι παράλογα ή αυθαίρετα».»
Η Αίτηση υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση δικηγόρου, εργαζόμενης στο δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπεί την Αιτήτρια. Κατ’ αρχάς, αναπτύσσονται, στην εν λόγω ένορκη δήλωση, οι θέσεις της αιτήτριας και οι λόγοι που αυτή θεωρεί λανθασμένη την εκκαλούμενη απόφαση. Περαιτέρω, αναφέρεται πως, εξ όσων, κάλλιον, η ενόρκως δηλούσα, γνωρίζει και πιστεύει, η αιτούμενη τροποποίηση επιζητείται καθότι αφορά υφιστάμενους λόγους έφεσης με σκοπό τον καλύτερο και/ή ακριβέστερο προσδιορισμό τους, και/ή την καλύτερη παρουσίαση των επίδικων θεμάτων και/ή τη διεύρυνση της αιτιολογίας υφιστάμενων λόγων έφεσης. Παρατίθενται, στην ένορκη δήλωση, αχρείαστα, δημιουργώντας σπατάλη χρόνου, λόγω και του εύρους του περιεχομένου τους, και κατά τρόπο αντιπαραγωγικό για όλους τους παράγοντες της δίκης, τόσο το περιεχόμενο των αιτούμενων τροποποιήσεων αλλά και μαζί, ξανά, με τους υφιστάμενους λόγους έφεσης, το περιεχόμενο που θα προσλάβει η έφεση, αν αυτό εγκριθεί με την αιτούμενη τροποποίηση. Στην πρώτη περίπτωση δεν χρειαζόταν διότι έχουμε ενώπιον μας την επίδικη Αίτηση που περιέχει τις αιτούμενες τροποποιήσεις, και στη δεύτερη θα μπορούσε να ήταν μέρος του προσχεδίου του αιτούμενου διατάγματος, κάτι που δεν επισυνάπτεται, παρ’ ότι, προβλέπεται στους Περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικούς Κανονισμούς του 2023, Μέρος 23.4(2) (οι οποίοι εφαρμόζονται κατ’ αναλογία ενώπιον μας) δεδομένου ότι η Αιτήτρια εκπροσωπείται από δικηγόρο. Τέλος, αναφέρεται, επί της ένορκης δήλωσης, ότι είναι λογικό και δίκαιο να εγκριθεί η αιτούμενη τροποποίηση επειδή αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση του συμφέροντος της δικαιοσύνης, τα δε δικαιώματα της άλλης πλευράς δεν επηρεάζονται.
Οι εφεσίβλητοι – στο εξής Καθ’ ων η Αίτηση – ήγειραν ένσταση, ενάντια στην επίδικη Αίτηση, προβάλλοντας ως λόγους ένστασης ότι το Εφετείο οφείλει να την απορρίψει, καθ’ ότι το Αιτητικό Μέρος Γ είναι καταχρηστικό και αυτό επηρεάζει δυσμενώς τα συμφέροντα τους, υποβλήθηκε με υπέρμετρη καθυστέρηση χωρίς να δίδεται εξήγηση, με το Αιτητικό Μέρος Γ γίνεται προσπάθεια προσθήκης νέων λόγων έφεσης, οι οποίοι είναι νομικά αβάσιμοι και καταχρηστικοί, με το εν λόγω Μέρος διευρύνονται τα εφέσιμα ζητήματα και/ή αναδομείται η έφεση και/ή θα εισαχθούν ισχυρισμοί που ουδέποτε ηγέρθηκαν πρωτόδικα στην έκθεση απαίτησης, και, εν πάση περιπτώσει, δεν πρόκειται για διευκρινιστικούς λόγους των υφιστάμενων λόγων έφεσης.
Οι λόγοι ένστασης υποστηρίζονται από ένορκη δήλωση ασκούμενης δικηγόρου, στο δικηγορικό γραφείο των συνηγόρων των Καθ’ ων η Αίτηση. Ουσιαστικά, επαναλαμβάνονται, επίσης αχρείαστα, οι λόγοι ένστασης, δηλώνεται η άρνηση των όσων περιέχονται στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την επίδικη Αίτηση, και ζητείται η απόρριψη της επίδικης Αίτησης, με έξοδα εναντίον της Αιτήτριας. Τονίζεται δε η θέση ότι οι ισχυρισμοί που προβάλλει η Αιτήτρια, για την έκδοση των αιτούμενων διαταγμάτων, είναι αβάσιμοι, αστήρικτοι και αναιτιολόγητοι και δεν δικαιολογούν την ανάγκη τροποποίησης της έφεσης σ’ αυτό το στάδιο.
Κατά την ακρόαση της επίδικης Αίτησης, προωθήθηκαν οι θέσεις και τα επιχειρήματα των διαδίκων, με τις γραπτές αγορεύσεις των συνηγόρων τους. Αφού έχουμε διεξέλθει κάθετί που έχουν θέσει ενώπιον μας, οι δύο πλευρές, αισθανόμαστε πως είναι χρήσιμο, πριν τοποθετηθούμε επί των θέσεων των δύο πλευρών, να αναφερθούμε σε σχετική επί του θέματος νομολογία, καθώς και στους Περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικούς Κανονισμούς του 2023, Μέρος 41.8, όπου προβλέπεται ότι η «Ειδοποίηση Έφεσης δεν μπορεί να τροποποιηθεί χωρίς την άδεια του Εφετείου» και Μέρος 41.12(1), όπου προβλέπεται πως «Σε σχέση με έφεση το Εφετείο έχει όλες τις εξουσίες του κατώτερου Δικαστηρίου».
Πρόσφατα, απασχόλησε το Εφετείο παρόμοιο αίτημα, για προθήκη λόγων έφεσης, στην υπόθεση Φιλίππου κ.α. v. Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ, Πολιτική Έφεση Αρ. 59/2018, ημερομηνίας 29.05.2024, όπου αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
«Το ΜΕΡΟΣ 41.8 των Περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2023, οι οποίοι ισχύουν από 01.07.2023 για διαδικασίες ενώπιον του Εφετείου, παρ’ ότι η παρούσα έφεση καταχωρίστηκε το 2018, προνοεί ότι «Ειδοποίηση Έφεσης δεν μπορεί να τροποποιηθεί χωρίς την άδεια του Εφετείου». Πρόκειται, ως γίνεται κατανοητό, για γενικά διατυπωμένη πρόνοια η οποία, πριν την εφαρμογή της, χρήζει ανάλυσης και ερμηνείας. Καθοδήγηση, προς αυτήν την διεργασία, δύναται να αντληθεί από τη μέχρι σήμερα σχετική νομολογία, καθ’ ότι, η πρόνοια της Δ.35 Κ.4 των παλαιών Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας προέβλεπε τροποποίηση έφεσης με παρόμοιο περιεχόμενο (“Any notice of appeal may be amended at any time as the Court of Appeal may think fit”). Δεν κρίνουμε πως η μικρή διαφορετικότητα που υπάρχει στο λεκτικό συνιστά έρεισμα διαφορετικής προσέγγισης, αφού θεωρούμε πως το πνεύμα της διάταξης παραμένει το ίδιο. Αντιλαμβανόμαστε δε πως με αυτή τη θεώρηση συμφωνούν και οι συνήγοροι των δύο πλευρών, εξ’ ου και έχουν επικαλεσθεί νομολογία η οποία ερμήνευσε τη Δ.35 Κ.4.
Συνακόλουθα των προλεγόμενων, θεωρούμε ορθό να παραπέμψουμε σε σχετική νομολογία η οποία ενασχολήθηκε με την τροποποίηση λόγων έφεσης. Παραθέτουμε, ως εκ τούτου, σχετικά αποσπάσματα.
Στην υπόθεση PANAYIOTIS GEORGHIOU (CATERING) LTD v. Κυπριακής Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 323, αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
“Σύμφωνα με τη Δ.35 θ.4, οποιαδήποτε ειδοποίηση έφεσης μπορεί να τροποποιηθεί κατά οποιονδήποτε χρόνο, όπως το Εφετείο θα έκρινε πρέπον. Οι παράγοντες που θα μπορούσαν να επιδράσουν στον τρόπο άσκησης της διακριτικής εξουσίας του Δικαστηρίου ουδέποτε καθορίστηκαν, ούτε και θα μπορούσαν να καθοριστούν, εξαντλητικά. Ισχύει το ίδιο και σε σχέση με την κατά περίπτωση σημασία τους. Αυτή κατ' ανάγκην προσδιορίζεται μετά από συνεκτίμηση όλων των περιστατικών της κάθε υπόθεσης.
………………………………………………………………………………
Και εδώ οι αιτήσεις για τροποποίηση υποβλήθηκαν αφού παρήλθε μεγάλο χρονικό διάστημα από την ημέρα της καταχώρισης των ειδοποιήσεων έφεσης. Αυτή όμως η αργοπορία δεν αποτέλεσε αιτία καθυστέρησης στην πορεία της διαδικασίας ούτε επέφερε άλλη επίπτωση. Δεν έχει μεσολαβήσει οτιδήποτε ούτε και η διαδικασία ή οποιαδήποτε πτυχή της θα εξελισσόταν διαφορετικά ή η θέση των εφεσιβλήτων θα ήταν άλλη αν οι αιτήσεις υποβάλλονταν νωρίτερα. Ο χρόνος που παρήλθε, σε συνάρτηση προς την επάρκεια της αιτιολόγησης της καθυστέρησης, δεν μπορεί να αντικρυστεί κατά απομόνωση ως ορισμένης σημασίας και μάλιστα αποφασιστικής σε κάθε περίπτωση. Δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από το σύνολο των περιστατικών, κυρίως από τις επιπτώσεις στην εξέλιξη της διαδικασίας ή στους εφεσίβλητους. (Βλ. σχετικά Σάββας Σαββίδης v. Κυπριακής Δημοκρατίας (1993) 3 A.A.Δ. 249. Διαφορετικά, η απόρριψη τέτοιων αιτήσεων θα απέληγε να συνιστά είδος κύρωσης.”
Στην υπόθεση C.L.R. Stockbrokers Limited v. N.K. Shakolas (Holdings) Ltd, (2015) 1 Α.Α.Δ. 1303, υποδείχθηκε πως:
“Οι παράμετροι κρίσης που επηρεάζουν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Εφετείου στο να αποδεχθεί ή μη αίτηση τροποποίησης του εφετηρίου και των λόγων έφεσης έχουν παγιωθεί μέσα από τη νομολογία. Σε πρόσφατες αποφάσεις επαναβεβαιώθηκε ότι γνώμονας είναι το συμφέρον της δικαιοσύνης υπό ευρεία έννοια, με τον περιορισμό ότι δεν διευρύνονται τα εφέσιμα ζητήματα, δεν προστίθεται λόγος ή λόγοι που εκτροχιάζουν την πορεία της εκδίκασης της έφεσης, δεν προκαλείται ανεπανόρθωτη ζημιά στην αντίδικη πλευρά και δεν είναι απλώς διευκρινιστικά των υφιστάμενων λόγων. Η νομολογία είναι στην ουσία ταυτόσημη σε όλο το φάσμα του δικαίου και βοήθεια αντλείται και από την πολιτική δικαιοδοσία και από την αναθεωρητική τοιαύτη, (δέστε Sigma Radio T.V. Ltd v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (Αρ. 2) (2010) 3 Α.Α.Δ. 579, Panayiotis Georghiou (Catering) Ltd v. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 323, Φακοντή ν. Βρυώνη (2003) 1 Α.Α.Δ. 1714, Muskita Aluminium Industries Ltd v. Alsako Aluminium Ltd (2009) 1 Α.Α.Δ. 59 κ.ά.).
Ο χρόνος υποβολής της αίτησης για τροποποίηση επίσης αποτελεί παράγοντα που δύναται να προσμετρήσει υπέρ ή εναντίον της αίτησης, εφόσον εάν η ακρόαση έχει ήδη αρχίσει ο σκόπελος που πρέπει να υπερπηδήσει ο αιτούμενος την τροποποίηση είναι μεγαλύτερος. Η έκταση της τροποποίησης ενέχει τη δική της αυτοτελή σημασία έτσι ώστε αναλόγως της επίπτωσης της επί της τροχοδρόμησης του προγραμματισμού της έφεσης, η τροποποίηση δυνατόν να μην εγκριθεί, (Παπακόκκινου κ.ά. ν. Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ (Αρ. 2) (2012) 1 Α.Α.Δ. 1705.
Στο τέλος της ημέρας, η έγκριση της τροποποίησης παραμένει ζήτημα ευρείας διακριτικής ευχέρειας υπό το πρίσμα του γενικότερου κανόνα ότι είναι επιθυμητό να αποτιμούνται δικαστικώς όλα τα δικαιώματα των διαδίκων, με περαιτέρω έμφαση στην σύγχρονη τάση της νομολογίας να επιτρέπονται οι τροποποιήσεις εκτός και εάν υπάρχουν σοβαροί λόγοι προς το αντίθετο, (Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Α.Ε. ν. Βιομηχανίας Χαρίλαος Αλωνεύτης Λτδ (2002) 1 Α.Α.Δ. 237).”
Στην υπόθεση Muskita Aluminium Industries Ltd και Άλλοι v. Alsako Aluminium Ltd και Άλλων (Αρ. 1) (2009) 1 Α.Α.Δ. 59 επισημάνθηκε πως:
“Η τροποποίηση των λόγων έφεσης εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του Εφετείου, η οποία πάντοτε ασκείται με γνώμονα το συμφέρον της δικαιοσύνης (Βλ. απόφαση Πλήρους Ολομέλειας στην Panayiotis Georghiou (Catering) Ltd. v. Δημοκρατίας κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 323). Μια αίτηση για τροποποίηση των λόγων έφεσης μπορεί να γίνει δεχτή εφόσον υποβάλλεται έγκαιρα και δεν επηρεάζει δυσμενώς τα συμφέροντα των αντιδίκων. (Βλ. Φακοντή v. Βρυώνη, ανωτέρω). Από πρακτικής άποψης, η τροποποίηση των λόγων έφεσης είναι πιο εύκολο να εγκριθεί, αν επιζητεί την διεύρυνση της αιτιολογίας και την καλύτερη παρουσίαση των επίδικων θεμάτων. Από την άλλη, καθίσταται πιο δύσκολη η έγκριση της όταν επιδιώκεται η ανάπλαση των λόγων έφεσης χωρίς να υπάρχει αποχρών λόγος. Στις περιπτώσεις που γίνεται προσπάθεια να προστεθούν καινούργιοι λόγοι, εντελώς ανεξάρτητοι από τους υφιστάμενους, το εγχείρημα γίνεται ακόμα πιο δύσκολο να γίνει αποδεχτό (Βλ. Κυριακίδης κ.ά. v. Εφορείας Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Στροβόλου (1997) 3 Α.Α.Δ. 9).”
Στην υπόθεση Yegiazaryan v. Smagin, ECLI:CY:AD:2021:A279, Πολιτική Έφεση Αρ. 114/2020, ημερομηνίας 28.06.2021, τονίστηκαν τα ακόλουθα:
“Σημαντική είναι η διαπίστωση κάθε φορά κατά πόσον πρόκειται για διεύρυνση της αιτιολογίας δια της παροχής εξηγήσεων που άπτονται του πυρήνα του συγκεκριμένου λόγου έφεσης, ο οποίος παραμένει βασικά αναλλοίωτος, ή κατά πόσον ο νέος λόγος συνεπάγεται την ανάπλαση της έφεσης και τη διεύρυνση σε μεγάλο βαθμό της υπάρχουσας βάσης της. Εάν επιχειρείται να προστεθούν θέματα τα οποία δεν είχαν τεθεί με τους υφιστάμενους λόγους έφεσης, τότε η τροποποίηση, κατά κανόνα, δεν είναι επιτρεπτή στην απουσία εξήγησης για τη μη συμπερίληψη εξαρχής και δικαιολόγησης της καθυστέρησης (Φακοντή ν. Βρυώνη (2003) 1 ΑΑΔ 1714).
Εν προκειμένω δεν πρόκειται για διεύρυνση της αιτιολογίας ή επαναδιατύπωση των λόγων έφεσης με πλέον άρτιο τρόπο (Frederickou Schools Ltd ν. Acuac Inc. (1998) 1 AAΔ.155) ή για πλήρωση του κενού της αιτιολογίας υφιστάμενων λόγων έφεσης (Ακίνητα Ανδρέας και Λένια Στροβολίδου Λίμιτεδ (ανωτέρω)) αλλά για προσθήκη ενός νέου αυτοτελούς λόγου έφεσης η οποία θα είχε ως αποτέλεσμα την αναδόμηση της έφεσης πάνω σε αυτοτελώς νέα, διευρυμένη, βάση. Ικανοποιητική εξήγηση δεν δόθηκε. Η σχετική αναφορά υπήρξε γενικόλογη και αόριστη. Όπως έχουμε αναφέρει το επίδικο θέμα της κατάχρησης ήταν σαφέστατο και δεν μπορεί η απουσία του από την έφεση να μην είχε γίνει αντιληπτή με οποιαδήποτε εύλογη επιμέλεια. Ό,τι προκύπτει είναι πως επιχειρείται αναδόμηση της έφεσης σε χρόνο πολύ καθυστερημένο από την προβλεπόμενη προθεσμία, κάτι που αντίκειται και καταστρατηγεί την σχετική πρόνοια, ανεξάρτητα από τους παράγοντες στους οποίους αναφέρθηκε η πλευρά του εφεσείοντα. Ούτε και το πνεύμα που διέπει την Δ.25 μπορεί να έχει εν προκειμένω σημασία.”
Στην προαναφερόμενη υπόθεση, Φιλίππου (ανωτέρω) το Εφετείο έκρινε πως δεν ζητούνταν η διευκρίνηση της αιτιολογίας ή επαναδιατύπωση των λόγων έφεσης ή ότι επρόκειτο για εγχείρημα πλήρωσης κενού στην αιτιολογία των υφιστάμενων λόγων έφεσης, αλλά επρόκειτο για προσθήκη δύο νέων αυτοτελών λόγων έφεσης, η έγκριση των οποίων θα είχε ως αποτέλεσμα την αναδόμηση της έφεσης και τη δημιουργία νέας, πρόσθετης και αναθεωρημένης βάσης, και ως εκ τούτου η αίτηση απορρίφθηκε.
Έχοντας αξιολογήσει το περιεχόμενο της επίδικης Αίτησης διαπιστώνουμε, κατ’ αρχάς, ότι ως προς τα Αιτήματα Α και Β, τα οποία, ως διαφαίνεται, το μεν πρώτο να είναι τυπικής μορφής και το δεύτερο συμπληρωματικό της αιτιολογίας των υφιστάμενων λόγων έφεσης, δεν εγείρεται ένσταση από πλευράς των Καθ’ ων η Αίτηση. Αυτό ξεκαθαρίζεται και στο περίγραμμα αγόρευσης της συνηγόρου των Καθ’ ων η Αίτηση. Προφανώς έγινε αντιληπτό και κατανοητό, ως προς το αίτημα Α, πως πρόκειται περί αβλεψίας και/ή καλόπιστου λάθους και, ως προς το αίτημα Β, ότι πρόκειται για συμπλήρωση και διευκρίνιση των υφιστάμενων λόγων έφεσης. Ως προς το αίτημα Γ είναι ξεκάθαρη η διαφωνία στην έγκριση της επίδικης Αίτησης.
Έχοντας την υποχρέωση να εξετάσουμε το αίτημα Γ μέσα από τις παραμέτρους και κατευθυντήριες γραμμές που έχει θέσει η νομολογία, δεν παραγνωρίζουμε τη σύγχρονη τάση της νομολογίας η οποία αποδέχεται όπως, προκειμένου να αποτιμώνται δικαστικώς όλα τα δικαιώματα των διαδίκων, να τροποποιούνται τα δικόγραφα, εκτός και αν υπάρχουν σοβαροί λόγοι. Ούτε παραγνωρίζουμε το γεγονός πως ακόμη δεν έχουν δοθεί οδηγίες προδικασίας, ωστόσο, έχοντας μελετήσει την ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την επίδικη Αίτηση, οφείλουμε να επισημάνουμε πως δεν εντοπίζουμε μαρτυρία η οποία να συνιστά εξήγηση ούτε γιατί η αιτούμενη τροποποίηση προωθείται σχεδόν 3 χρόνια μετά την καταχώριση της έφεσης, αλλά ούτε και πού οφείλεται η μη συμπερίληψη των αιτούμενων τροποποιήσεων, ήτοι προσθήκης δύο λόγων έφεσης, στην υφιστάμενη ειδοποίηση έφεσης. Οφείλονταν εξηγήσεις, το βάρος απόδειξης βρίσκεται στους ώμους της Αιτήτριας, που προφανώς δεν το απέσεισε. Συμπληρώνουμε δε πως η αναφορά, επί της ένορκης δήλωσης, που υποστηρίζει την επίδικη Αίτηση, ότι «Εξ όσων κάλλιον γνωρίζω και πιστεύω οι δικηγόροι της Αιτήτριας/Εφεσείουσας κ.κ. ΝΕΟΦΥΤΟΥ & ΝΕΟΦΥΤΟΥ Δ.Ε.Π.Ε. μετά από την επαναμελέτη της Έφεσης 27/2022 ημερομηνίας 27/01/2022 κατέληξαν στην πιο κάτω Τροποποίηση της Έφεσης…» ασφαλώς δεν συνιστά ικανοποιητική μαρτυρία και δεν πληρώνει το κενό που δημιουργείται για άρση του βάρους απόδειξης, ως προς την καθυστέρηση αλλά και την απουσία εξήγησης που δεν περιλήφθηκαν οι αιτούμενες τροποποιήσεις, δια της προσθήκης δύο λόγων έφεσης, από την αρχή στην Ειδοποίηση Έφεσης της Αιτήτριας.
Επιπρόσθετα, με την πρόθεση προσθήκης των δύο λόγων έφεσης (12ου και 13ου), έχοντας διεξέλθει το περιεχόμενο τους, κρίνεται ότι, ο προτιθέμενος 12ος λόγος έφεσης αποτελεί στην ουσία επανάληψη των όσων έχουν, με την παρούσα εγκριθεί και θα προστεθούν, στην αιτιολογία του 2ου, 3ου και 4ου λόγου έφεσης. Με τον προτιθέμενο 13ο λόγο έφεσης ζητείται νέα βάση έφεσης, ήτοι ότι η εκκαλούμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη, και δη χωρίς (α) ανάλυση της μαρτυρίας (β) διατύπωση συγκεκριμένων ευρημάτων και (γ) χωρίς σαφή δικαστική απόφαση, και τούτο, ως έχουμε ήδη επισημάνει, χωρίς να δίδεται οποιαδήποτε εξήγηση που τέτοιος σημαντικός λόγος δεν περιλήφθηκε από την αρχή στην έφεση.
Κοντολογίς, δεν δόθηκε καμία εξήγηση που τέτοια ζητήματα, ως αναπτύσσονται στο Αιτητικό Γ, δεν συμπεριλήφθηκαν στην Ειδοποίηση Έφεσης. Συνεπώς ο λόγος ένστασης αρ. 3 επιτυγχάνει.
Συνακόλουθα όλων των προλεγόμενων, εκδίδονται διατάγματα ως τα αιτητικά Α και Β της επίδικης Αίτησης. Η επίδικη Αίτηση απορρίπτεται όσον αφορά στο αιτητικό Γ.
Επιδικάζονται έξοδα της επίδικης Αίτησης €2.400,00 πλέον Φ.Π.Α., αν υπάρχει, προς όφελος των Καθ’ ων η Αίτηση - εφεσίβλητων και εναντίον της Αιτήτριας – εφεσείουσας, καθ’ ότι αυτοί δεν ευθύνονται ως προς την αιτία που δημιούργησε την ανάγκη τροποποίησης, ως τα Αιτητικά Α (Αi, Aii, Aiii, Aiv) και Β για τα οποία συγκατατέθηκαν. Εξάλλου, πέτυχαν όσον αφορά το Αιτητικό Γ.
Τροποποιημένη Ειδοποίηση Έφεσης να καταχωριστεί εντός 20 ημερών από σήμερα και να επιδοθεί στον συνήγορο των εφεσίβλητων εντός 15 ημερών από την εν λόγω καταχώριση. Μετά τη λήξη των προαναφερόμενων προθεσμιών ο αρμόδιος Πρωτοκολλητής να θέσει ενώπιον μας τον φάκελο σε ημερομηνία που θα καθορίσει ο ίδιος και να ενημερώσει προς τούτο, γραπτώς, τους συνηγόρους των διαδίκων, ούτως ώστε να επιληφθούμε του αιτήματος επίσπευσης, εκ μέρους της εφεσείουσας, το οποίο εκκρεμεί.
Δ. ΚΙΤΣΙΟΣ, Δ.
Μ. ΑΜΠΙΖΑΣ, Δ.
Μ. ΤΟΥΜΑΖΗ, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο