ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ – ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. 56/2020)
12 Ιουνίου, 2025
[ΣΤΑΥΡΟΥ, ΚΟΝΗΣ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΟΥ-ΜΕΣΣΙΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
1. ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ ΛΟΙΖΙΑ
2. ΠΡΟΚΟΠΙΑ ΣΑΒΒΑ
Εφεσείοντες/Εναγόμενοι 2 & 3/Αιτήτρια
και
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΩΣΤΑΠΠΗ
Εφεσίβλητος/Ενάγοντας/Καθ’ ου η αίτηση
------------------------------
Αίτηση ημερ.29.5.2025 για αναστολή εκτέλεσης
απόφασης μέχρι εκδίκαση της έφεσης
------------------------------
Λουκής Λουκαΐδης, για την Εφεσείουσα 2/Αιτήτρια.
Νικόλας Θεοδώρου, για τον Εφεσίβλητο/Καθ’ ου η Αίτηση.
Η Αιτήτρια είναι παρούσα.
-------------------------------
ΣΤΑΥΡΟΥ, Δ.: Η απόφαση είναι ομόφωνη.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Ex Tempore)
ΣΤΑΥΡΟΥ, Δ.: Στις 24.1.2020 το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας κατόπιν ακροαματικής διαδικασίας, εξέδωσε μεταξύ άλλων, διατάγματα διατάσσοντας τους εναγομένους 2 και 3 (εφεσείοντες) όπως παύσουν να επεμβαίνουν και/ή κατέχουν και/ή εισέρχονται και/ή όπως εκκενώσουν πάραυτα συγκεκριμένο διαμέρισμα στους Αγίους Ομολογητές στη Λευκωσία. Η πρωτόδικη απόφαση εφεσιβλήθηκε στις 30.1.2020 με την υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο έφεση και η εκδίκαση της εκκρεμεί.
Την επομένη ημέρα, δηλαδή στις 31.1.2020, οι εφεσείοντες καταχώρησαν στο πρωτόδικο Δικαστήριο αίτηση για αναστολή εκτέλεσης της πρωτόδικης απόφασης μέχρι εκδίκασης της έφεσης.
Ως προκύπτει, το πρωτόδικο Δικαστήριο στις 7.7.2020, με τη συναίνεση και σύμφωνη γνώμη των διαδίκων, εξέδωσε πράγματι διάταγμα αναστολής εκτέλεσης της απόφασης μέχρι εκδίκασης της έφεσης, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις που αναφέρονται στο εκδοθέν διάταγμα.
Έκτοτε έχουν παρθεί διάφορα διαβήματα ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, που στόχο είχαν την αναστολή εκτέλεσης εντάλματος ανάκτησης κατοχής του εν λόγω διαμερίσματος, λόγω μη συμμόρφωσης με τους όρους του αρχικώς εκδοθέντος διατάγματος αναστολής ημερ.7.7.2020. Οι λεπτομέρειες αυτών των διαβημάτων, δεν χρειάζεται να αναπτυχθούν περαιτέρω στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης.
Με την υπό εξέταση Αίτηση ημερ.29.5.2025, η εφεσείουσα 2 (αιτήτρια) ζητά εκ νέου την έκδοση διατάγματος αναστολής εκτέλεσης της απόφασης ημερ.24.1.2020 μέχρι εκδίκασης της έφεσης. Η νομική βάση της Αίτησης είναι τα άρθρα 31 και 32 του περί Δικαστηρίων Νόμου 14/60. Τα γεγονότα δε στα οποία στηρίζεται εκτίθενται στο σχετικό μέρος του Εντύπου 34 επί του οποίου έχει καταχωρηθεί η Αίτηση. Συναφώς, αναφέρονται και επί του Εντύπου 53 που είναι η ένορκη δήλωση της ίδιας της αιτήτριας.
Εν συντομία, η θέση της αιτήτριας είναι ότι θα πρέπει να εκδοθεί το διάταγμα ώστε να μην εκδιωχθεί από το διαμέρισμα του συζύγου της το οποίο θεωρεί ότι δικαιούται. Η εφεσιβληθείσα απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, κατά την θέση της, θα ακυρωθεί στο πλαίσιο της έφεσης, αλλά η έφεση δεν έχει ακόμα οριστεί για εκδίκαση. Έτσι, θα πρέπει να εκδοθεί το διάταγμα αναστολής για να μην δημιουργηθούν τετελεσμένα.
Παρά τον σύντομο ορισμό της Αίτησης για ακρόαση, ο εφεσίβλητος/καθ΄ου η αίτηση καταχώρησε σε σύντομο χρόνο, ήτοι στις 11.6.2025, την Ένσταση του. Στην Ένσταση προβάλλονται 11 ειδικοί λόγοι ένστασης, τους οποίους παραθέτουμε πιο κάτω:
«1. Το Εφετείο δεν έχει την εξουσία να εκδώσει παρεμπίπτον απαγορευτικό διάταγμα δυνάμει του άρθρου 32 του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν. 14/1960) και/ή δεν έχει την εξουσία να εκδώσει διάταγμα με το οποίο να εμποδίζεται η εκτέλεση τελεσίδικης απόφασης του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου δυνάμει του άρθρου 32 του Ν.14/1960.
2. Εκδόθηκε διάταγμα αναστολής εκτέλεσης της απόφασης από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, υπό όρους, τους οποίους η Εφεσείουσα δεν συμμορφώθηκε. Συνεπώς, δεν υφίσταται ευχέρεια για την εξασφάλιση νέου διατάγματος αναστολής από το Εφετείο.
3. Υφίσταται δεδικασμένο ως προς τη θεραπεία που επιδιώκει με την αίτηση της η Εφεσείουσα.
4. Η αίτηση συνιστά κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας. Αποτελεί την πέμπτη κατά σειρά αίτηση της Εφεσείουσας, με την οποία επιδιώκει, ουσιαστικά, την αναστολή εκτέλεσης της απόφασης ημερομηνίας 24.01.2020.
5. Η αίτηση υποβλήθηκε με υπέρμετρη και αδικαιολόγητη καθυστέρηση.
6. Η αίτηση επιδιώκει την τροποποίηση όρων εκ συμφώνου διατάγματος αναστολής που εκδόθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο.
7. Η έφεση δεν έχει καλή πιθανότητα επιτυχίας, αντιθέτως, δεν έχει πιθανότητες επιτυχίας.
8. Η Εφεσείουσα δεν είναι αξιόχρεη και φερέγγυα.
9. Δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος, οι κανονισμοί και η νομολογία για έκδοση του αιτούμενου Διατάγματος.
10. Δεν είναι λογικό να αποστερηθεί ο Εφεσίβλητος από τους καρπούς της επιτυχίας του, ειδικότερα σε διαφορά που ξεκίνησε το 2009.
11. Τυχόν έγκριση της αίτησης θα συνεπάγει περαιτέρω καθυστέρηση στην ανάκτηση κατοχής και/ή στέρηση χρήσης και/ή εκμετάλλευσης της κατοικίας του Εφεσίβλητου και/ή θα επιτρέψει τη συνέχιση παράνομης επέμβασης στην περιουσία του Εφεσίβλητου άνευ αποζημίωσης.»
Η νομική βάση της Ένστασης είναι το άρθρο 32 του Νόμου 14/60 και το Μέρος 41.7 των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023.
Τα γεγονότα στα οποία στηρίζεται η Ένσταση παρατίθενται στο σχετικό μέρος του Εντύπου 36 επί του οποίου καταχωρήθηκε, ενώ περιλαμβάνονται και στο Έντυπο 53 - ένορκη δήλωση του καθ’ ου η αίτηση.
Πρώτη και ουσιαστική επισήμανση από πλευράς μας, είναι ότι το άρθρο 32 του Νόμου 14/60, που αποτελεί τη μόνη ουσιαστική βάση της Αίτησης, δεν παρέχει την εξουσία στο Εφετείο να εκδώσει το αιτούμενο ή εν πάση περιπτώσει το όποιο προσωρινό διάταγμα. Επί του προκειμένου παραπέμπουμε στο σύγγραμμα, Διατάγματα των Γ. Ερωτοκρίτου & Π. Αρτέμη, έκδοση 2016, σελ.375:
«2. Η εξουσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατ’ έφεση
Το Ανώτατο Δικαστήριο, στα πλαίσια της άσκησης της δευτεροβάθμιας δικαιοδοσίας του ως εφετείο, δεν έχει δικαιοδοσία να εκδίδει μετά από αίτηση διαδίκου απαγορευτικά διατάγματα, εκτός αν αυτό γίνει κατά την αναθεώρηση έφεσης, σύμφωνα με το Νόμο. Μόνο όταν ενεργεί ως πρωτοβάθμιο δικαστήριο έχει τέτοια εξουσία, όπως βέβαια και κάθε άλλο αρμόδιο δικαστήριο πρώτου βαθμού που έχει δικαιοδοσία να επιλαμβάνεται του αντικειμένου της αγωγής, ή άλλης εναρκτήριας αίτησης.»
(βλ. Στυλιανού v. Στυλιανού (1995) 1 Α.Α.Δ. 482).
Η ορθή δικονομική βάση για την έκδοση διατάγματος αναστολής εκτέλεσης απόφασης μέχρι εκδίκασης της έφεσης είναι το Μέρος 41, Κανονισμός 7.1 (α) και (β) των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας 2023. Ο εν λόγω κανονισμός είναι κατ’ ουσία όμοιος με τη Διαταγή 35 Θεσμοί 18 και 19 των παλαιών Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας. Ο Θεσμός 18 προνοεί ότι η άσκηση έφεσης δεν επενεργεί ως αναστολή εκτέλεσης της απόφασης, εκτός εάν εκδοθεί σχετικό διάταγμα από το Δικαστήριο. Ο Θεσμός 19 καθορίζει ότι ο αιτητής οφείλει να αποταθεί πρώτα στο πρωτόδικο Δικαστήριο και σε περίπτωση απόρριψης στο Εφετείο.
Στην απόφαση μας ARTIO DESIGNS v. STEPHEN VAN ZUTPHEN κ.α., Πολιτική Έφεση Αρ. 353/2019, ημερ.7/9/2023, επισημάναμε τα εξής:
«Στην ενδιάμεση απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που εκδόθηκε στις 8.11.2022 στο πλαίσιο της υπόθεσης HARD ROCK RESTAURANTS (CYPRUS) LTD κ.α. v. ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΧΡ.ΠΑΝΤΑΖΑΡΗ ΛΤΔ Πολ. Έφεση 17/2021 σημειώθηκαν τα εξής:
«Η ενεργοποίηση της διάταξης του θεσμού 19, καθίσταται δυνατή υπό δύο προϋποθέσεις, την καταχώρηση πρώτον στο πρωτόδικο Δικαστήριο αίτησης και κατά δεύτερο λόγο την απόρριψη της (Thanos Club Hotels Limited v. Λαϊκής Κυπριακής Τράπεζας κ.α. (2003) 1 ΑΑΔ 312, Christakis Pilides Construction Ltd v. Philpool Ltd, Πολ. Έφε. 185/2019 ημερ. 12/6/2020). Η αντίστοιχη πρόνοια των Rules of the Supreme Court (1958) O.58, r.12 καθιστά επιτακτική την πρόνοια για καταχώρηση πρώτα στο πρωτόδικο Δικαστήριο και μετά στο Εφετείο αντίστοιχη αίτηση προνοώντας πως:
«The application should be made in the first instance to the Court below, but if it is refused, the application to the Court of Appeal is not an appeal the jurisdiction is concurrent.»
Κατ’ ακολουθία των πιο πάνω, ακόμα και στη σωστή δικονομική βάση να στηριζόταν η Αίτηση, πάλι δεν θα είχε πιθανότητα επιτυχίας αφού η αντίστοιχη αίτηση ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου εγκρίθηκε, δεν απορρίφθηκε, με αποτέλεσμα να μην ενεργοποιείται το Μέρος 41, Κανονισμός 7. Το γεγονός ότι τέθηκαν προϋποθέσεις κατά την έκδοση του διατάγματος και μάλιστα εκ συμφώνου, τις οποίες για τους οποιουσδήποτε λόγους δεν εκπλήρωσε η αιτήτρια, ουδόλως της δίνει το δικαίωμα, παρακάμπτοντας το διάταγμα, να αποταθεί εκ νέου στο Εφετείο, ζητώντας την ίδια θεραπεία.
Η πιο πάνω κατάληξη, σφραγίζει την τύχη της Αίτησης και έτσι δεν θα προχωρήσουμε να εξετάσουμε τυχόν κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας και υπέρμετρης καθυστέρησης στην υποβολή της Αίτησης, ζητήματα που εγείρονται στην Ένσταση. Τα ζητήματα αυτά υπέχουν τη δική τους σημασία και θα μπορούσαν να ήταν εξίσου καταλυτικά ως προς την τύχη της Αίτησης.
Η Αίτηση απορρίπτεται.
Τα έξοδα της Αίτησης επιδικάζονται υπέρ του Καθ’ ου η Αίτηση/ Εφεσίβλητου και εναντίον της Αιτήτριας/ Εφεσείουσας 2 όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο στο τέλος της εφετειακής διαδικασίας.
ΣΤ. Ν. ΣΤΑΥΡΟΥ, Δ.
Α. ΚΟΝΗΣ, Δ.
ΣΤ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΟΥ-ΜΕΣΣΙΟΥ, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο