ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ‑ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Ποινική Έφεση Αρ.: 271/2025)
30 Οκτωβρίου 2025
[Μ. ΑΜΠΙΖΑΣ, ΣΤ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΟΥ‑ΜΕΣΣΙΟΥ, Ι. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
R. I. C.,
Εφεσείων,
v.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Εφεσίβλητης.
______________________________
Χ. Δημητρίου, για τον Εφεσείοντα.
Σ. Παπαλαζάρου (κα) για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για την Εφεσίβλητη.
ΑΜΠΙΖΑΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Αυθημερόν)
ΑΜΠΙΖΑΣ, Δ.: Με βάση κατηγορητήριο, ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, ο εφεσείων αντιμετωπίζει τρεις κατηγορίες. Συγκεκριμένα, ότι, μεταξύ 18.12.2024 και 30.1.2025, διέρρηξε και εισήλθε σε κατοικία και διέπραξε το κακούργημα της κλοπής (πρώτη κατηγορία), ότι έκλεψε από την εν λόγω κατοικία χρηματικό ποσό €5.000.‑και διάφορα αντικείμενα συνολικής αξίας €1.758,45.‑ (δεύτερη κατηγορία) και ότι προκάλεσε, εσκεμμένα και παράνομα, ζημιά αξίας €400.‑ σε αλουμινένια συρόμενη μπαλκονόπορτα της εν λόγω κατοικίας.
Κατά την ημερομηνία εμφάνισης ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, δηλώθηκε μη παραδοχή από μέρους του εφεσείοντα, οπόταν και ζητήθηκε η κράτησή του μέχρι τη δίκη. Το αίτημα της Κατηγορούσας Αρχής βασίστηκε στον κίνδυνο διάπραξης νέων αδικημάτων.
Προς υποστήριξη του αιτήματος αυτού, τέθηκε, από πλευράς Κατηγορούσας Αρχής, ότι ο εφεσείων είναι πρόσωπο που απασχολεί τις Αρχές. Έχει δε, σε εκκρεμότητα, δύο υποθέσεις για συναφή σοβαρά αδικήματα. Ως προκύπτει από την πρωτόδικη απόφαση, η μία αφορά συνωμοσία προς διάπραξη κακουργήματος, κλοπή πιστωτικής κάρτας και τρεις χρήσεις της για εξασφάλιση εμπορευμάτων, με φερόμενη ημερομηνία τέλεσης την 29.7.2024, ενώ η δεύτερη αφορά συνωμοσία προς διάπραξη κακουργήματος, ληστεία τσάντας παραλίας με αντικείμενα σημαντικής συνολικής αξίας, επιθέσεις προκαλούσες πραγματική σωματική βλάβη των δύο προσώπων, θυμάτων της ληστείας, και κατοχή ενός εκτοξευτή επιβλαβούς αερίου, με φερόμενη ημερομηνία τέλεσης την 29.6.2025.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού ανέλυσε και εξέτασε τα ζητήματα που είχαν τεθεί ενώπιόν του, κατέληξε ότι δικαιολογείτο το αίτημα και διέταξε την κράτηση του ανήλικου εφεσείοντα δυνάμει του Άρθρου 83 του περί Παιδιών σε Σύγκρουση με τον Νόμο Νόμου, Ν.51(I)/2021, μέχρι την ακρόαση της υπόθεσης. Διέταξε, παράλληλα, όπως «κατά τον περιορισμό του εφεσείοντα σε χώρο κράτησης παιδιών, ισχύουν και επιβάλλονται τα προβλεπόμενα μέτρα και δικαιώματα του προκειμένου για την άσκηση τους, όπως αυτά καθορίζονται στο Άρθρο 83 του Ν.55(I)/2021».
Η πρωτόδικη απόφαση προσβάλλεται με τέσσερεις λόγους έφεσης. Με τον πρώτο λόγο έφεσης, προβάλλεται ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο, εσφαλμένα εφάρμοσε τις νομολογιακές αρχές και διέταξε την κράτηση του εφεσείοντα μέχρι την ημέρα της δίκης του χωρίς ορθή και επαρκή αιτιολογία. Αιτιολογικά, τίθεται ότι η μαρτυρία ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου δεν ήταν ικανοποιητική ώστε να καταδείξει τάση και/ή ροπή προς το έγκλημα. Με τον δεύτερο λόγο έφεσης, προβάλλεται σφάλμα στην εφαρμογή του Ν.55(I)/2021 αναφορικά με την κράτηση παιδιού ως έσχατο μέτρο. Ο τρίτος λόγος έφεσης αποδίδει στο πρωτόδικο Δικαστήριο ότι αυτόβουλα, λανθασμένα και πλημμελώς αποφάσισε ότι υπάρχουν κατάλληλοι χώροι κράτησης ανηλίκων σύμφωνα με τις πρόνοιες του Ν.55(I)/2021 με συνεπακόλουθο να οδηγηθεί σε διαταγή κράτησης του εφεσείοντα, παραβιάζοντας τα δικαιώματά του. Με τον τέταρτο λόγο έφεσης, προβάλλεται ότι, κατ' ανάλογο τρόπο, και χωρίς την οποιαδήποτε προηγούμενη διασφάλιση των δικαιωμάτων του εφεσείοντα στην υγεία, σωματική και πνευματική ανάπτυξη, εκπαίδευση και κατάρτισή του, σύμφωνα με το Άρθρο 83(6) του νόμου, και ενόσω το εγερθέν ζήτημα της ακαταλληλότητας των χώρων κράτησης ήταν ουσιωδώς σημασίας, διέταξε την κράτηση του εφεσείοντα, παραβιάζοντας το εγγενές δικαίωμα του παιδιού, το Άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Έχουμε με μεγάλη προσοχή ακούσει και εξετάσει τα όσα οι δύο συνήγοροι έχουν θέσει ενώπιόν μας με την επιχειρηματολογία τους. Μας έχει, επίσης, απασχολήσει κάθε τι σχετικό με την υπό κρίση διαδικασία. Είναι προφανές ότι, το τι αποτελεί αντικείμενο εξέτασης από το Εφετείο, είναι η ορθότητα της άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του πρωτόδικου Δικαστηρίου επί του θέματος στη βάση των όσων είχαν τεθεί ενώπιόν του.
Για σκοπούς πληρότητας, παραθέτουμε το κάτωθι απόσπασμα από την A.A.S. v. ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ, Ποινική Έφεση Αρ. 193/2022, ημερομηνίας 14.9.2022:
«Υπενθυμίζουμε ότι η κράτηση ενός υποδίκου μέχρι τη δίκη ή η επιβολή όρων για σκοπούς εξασφάλισης της παρουσίας του στο Δικαστήριο, εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου με αφετηρία, βεβαίως, την ατομική ελευθερία και ότι η κράτηση αποτελεί μέτρο κατ' εξαίρεση (Σιακαλλή ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 130, 134). Επέμβαση του Εφετείου χωρεί αν διαπιστωθεί ότι αυτή η εξουσία δεν ασκήθηκε κατά τρόπο δικαστικό, είτε διότι εμφιλοχώρησαν εξωγενή στοιχεία, είτε γιατί παραγνωρίστηκαν κριτήρια που καθορίστηκαν από τη νομολογία ως προαπαιτούμενα (Dydi v. Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση Αρ. 103/2020 [σχ. Με 104/2020], ημερ. 3/9/2020 και Γεωργίου v. Αστυνομίας, Ποινική Έφεση Αρ. 131/2021, ημερ. 1/9/2021). Στην Κωνσταντινίδης ν. Δημοκρατίας (1997)2 Α.Α.Δ. 109 λέχθηκε ότι «το Εφετείο δεν επεμβαίνει στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας που παρέχεται στα πρωτόδικα Δικαστήρια εκτός για πολύ σοβαρούς λόγους και σε εξαιρετικές περιπτώσεις». (Βλ. Επίσης Μαυρομιχάλης ν. Αστυνομίας (2014) 2 Α.Α.Δ. 256, ECLI:CY:AD:2014:B251 και Suleyman v. Αστυνομίας, ποιν. Εφ. 120/20, 11.8.20), ECLI:CY:AD:2020:B286, ECLI:CY:AD:2020:B286.»
Θα μας απασχολήσουν πρώτα οι λόγοι έφεσης 1 και 2 λόγω της συνάφειάς τους. Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού κατέγραψε τις εκκρεμούσες υποθέσεις, τις οποίες ο εφεσείων αντιμετωπίζει, ανέλυσε τη σχετική νομολογία με αναφορά στην Ε.Α.Β.Ο. v. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, Ποινική Έφεση 133/2024, ημερομηνίας 11.7.2024, αλλά και άλλες, και εξέτασε τις περιπτώσεις τις οποίες η πλευρά του εφεσείοντα παρέπεμψε αυτόν, διαφοροποιώντας τις από την υπό εξέταση υπόθεση, για τους λόγους που εξήγησε. Υπέδειξε ότι όσα καταλογίζονται στον εφεσείοντα συνιστούν τρία, συνολικά, περιστατικά, αποτελούμενα από επιμέρους καταλογιζόμενες εγκληματικές δράσεις οι οποίες έγιναν με χρονική απόκλιση μεταξύ τους περί των πέντε και πλέον μηνών. Πρόκειται, συνεπώς, ως υπέδειξε, για διακριτές, σε ό,τι αφορά χώρο και χρόνο φερόμενες εγκληματικές πράξεις οι οποίες στοχεύουν στο κοινωνικό σύνολο εν γένει, ενώ τα εν λόγω αδικήματα διέπονται από νομοθεσία η οποία δεν καθορίζει κάποιο εναλλακτικό μέτρο προς αποτροπή κινδύνου επανάληψης αδικημάτων. Προφανώς, το πρωτόδικο Δικαστήριο εξήγησε αυτά με αναφορά στις περιπτώσεις που υποδείχθηκαν από τον συνήγορο του εφεσείοντα και οι οποίες αφορούσαν περιπτώσεις όπου κρίθηκε ότι τα φερόμενα αδικήματα στρέφονταν κατά συγκεκριμένου προσώπου, με αποτέλεσμα να υπήρχαν εναλλακτικοί τρόποι αντιμετώπισης της κατάστασης. Διαπίστωσε, περαιτέρω, το πρωτόδικο Δικαστήριο ότι ο εφεσείων αντιμετωπίζει όμοια ή παρόμοια αδικήματα μεταξύ τους και ότι παρουσιάζεται μία εικόνα επαναλαμβανόμενης εγκληματικής συμπεριφοράς. Κατέληξε, συναφώς, ότι υφίσταται κίνδυνος διάπραξης άλλων αδικημάτων, εξηγώντας, επίσης με αναφορά σε νομολογία (ΑBD AL KARIM AL YOUSEF κ.ά. v. ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ, Ποινική Έφεση 134/2025, ημερομηνίας 11.6.2025), ότι δεν παρεχόταν, υπό τις περιστάσεις, ευχέρεια για καθορισμό όρων εγγύησης.
Στην IGNATOVA v. ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ, Ποινική Έφεση 286/2025, ημερομηνίας 14.10.2025, είχαμε την ευκαιρία να επαναλάβουμε τις επί του θέματος νομολογιακές αρχές, παραπέμποντας σε σχετικό απόσπασμα:
«Στην ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ v. ΚΙΤΣΙΟΥ, Ποινική Έφεση 111/2025, ημερομηνίας 29.5.2025 λέχθηκαν τα εξής, αναφορικά με τον κίνδυνο διάπραξης άλλων αδικημάτων:
«Οι αρχές που έχουν καθιερωθεί από τη Νομολογία για εξέταση του κινδύνου διάπραξης άλλων αδικημάτων συνοψίστηκαν στην Χριστοδούλου ν. Αστυνομίας, Ποιν. Έφ. 47/24, ημερ. 11.3.2024 ως εξής:
«(1) Για την κατάληξη σε συμπέρασμα περί ύπαρξης πιθανότητας διάπραξης άλλου αδικήματος δεν απαιτείται ακριβής μαρτυρία. Αρκεί αν με βάση όλα τα στοιχεία τα οποία τίθενται ενώπιον του Δικαστηρίου δημιουργείται η ισχυρή εντύπωση ότι υπάρχει τέτοια πιθανότητα.
(2) Η πιθανολόγηση αναφέρεται σε ροπή προς το έγκλημα ή τάση για συγκεκριμένη συμπεριφορά του κατηγορούμενου στο μέλλον, για την οποία το Δικαστήριο δύναται να καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα, βασιζόμενο, μεταξύ άλλων, είτε στο ιστορικό του είτε στον χαρακτήρα του είτε στα περιστατικά της υπόθεσης ή σε εγγενείς ενδείξεις που χαρακτηρίζουν την ιδιαίτερη υφή της ή και σε διάφορες άλλες περιστάσεις.
(3) Τέτοια πιθανολόγηση δύναται μεταξύ άλλων να στοιχειοθετηθεί: (Α) Από το ποινικό μητρώο του κατηγορούμενου ή από εκκρεμείς ποινικές υποθέσεις ή ποινικές υποθέσεις των οποίων αναμένεται η καταχώριση, νοουμένου ότι αφορούν αδικήματα ίδιας ή παρόμοιας φύσης ή ανάλογης σοβαρότητας, (β) Από το μαρτυρικό υλικό και από τα περιστατικά της υπό εκδίκαση υπόθεσης, κρινόμενα στην όψη τους (όπως έγινε στην υπόθεση Matznetter v. Austria, Appl. 2178/64, ημερ. 10.11.69 και στις υποθέσεις Κωνσταντινίδη και Χριστούδια, ανωτέρω)».»»
Δεν εντοπίζουμε σφάλμα στον τρόπο που το πρωτόδικο Δικαστήριο προσέγγισε και αποφάσισε το υπό κρίση ζήτημα. Ο κίνδυνος διάπραξης νέων αδικημάτων αποτελεί αυτοτελή λόγο κράτησης ενός κατηγορουμένου. Τα δεδομένα που είχε ενώπιόν του το πρωτόδικο Δικαστήριο του επέτρεπαν να καταλήξει στις ως άνω διαπιστώσεις, αποφασίζοντας, στο πλαίσιο άσκησης της διακριτικής του ευχέρειας, υπέρ της κράτησης του εφεσείοντα. Δεν υφίσταται πεδίο παρέμβασής μας στην κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, η οποία κρίνεται πλήρως αιτιολογημένη, απόρροια των ενώπιόν του στοιχείων. Ορθά, κρίνουμε, το πρωτόδικο Δικαστήριο αποφάσισε ότι ικανοποιείτο η συγκεκριμένη βάση κράτησης, ενώ, προς τούτο, ουδόλως παρέλειψε να λάβει υπ' όψιν σχετικά με το υπό εξέταση θέμα στοιχεία. Περαιτέρω δε, η πρωτόδικη απόφαση, επί του προκειμένου, συνάδει πλήρως με τις σχετικές πρόνοιες του Άρθρου 83 του Ν.55(I)/2021. Υπό τις περιστάσεις της παρούσας υπόθεσης, δικαιολογείτο η κράτηση του εφεσείοντα ως έσχατο μέτρο.
Άνευ ερείσματος κρίνονται να είναι οι λόγοι έφεσης 1 και 2.
Οι λόγοι έφεσης 3 και 4 αφορούν τον χώρο κράτησης παιδιών σε σύγκρουση με τον νόμο. Έχουμε εξετάσει κάθε τι σχετικό με το εγειρόμενο σημείο.
Κατ' αρχάς, θα πρέπει να τεθεί ότι, ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου αλλά και με τους λόγους έφεσης, το εγειρόμενο ζήτημα περιορίζεται στην ύπαρξη κατάλληλων χώρων κράτησης. Υποστηρίχθηκε ότι δεν είχε αναφερθεί στο Δικαστήριο η ύπαρξη τέτοιου χώρου κράτησης, ως προνοείται στον νόμο. Τέθηκε, προς τούτο, επιστολή που κατατέθηκε σε άλλη προγενέστερη υπόθεση, η οποία οδήγησε στο να μην επιβληθεί, σε εκείνην, ποινή κράτησης.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέτασε όσα τέθηκαν ενώπιόν του και υπέδειξε τη διαφοροποίηση της παρούσας, ως μη αφορώσας περίπτωση όπου ο εφεσείων είχε κριθεί ένοχος.
Δεν εντοπίζουμε σφάλμα στην πρωτόδικη απόφαση, επί του προκειμένου. Δεν είχε τεθεί οτιδήποτε, ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, που να καταδείκνυε μη ύπαρξη κατάλληλου χώρου κράτησης παιδιών σε σύγκρουση με τον νόμο, ως οι πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας. Ούτε μπορούσε μαρτυρία που είχε δοθεί σε άλλη προγενέστερη υπόθεση, να καταδείκνυε κάτι τέτοιο. Με βάση τα ενώπιόν του στοιχεία και, έχοντας καταλήξει επί της ύπαρξης κινδύνου διάπραξης νέων αδικημάτων, ορθά ενήργησε το πρωτόδικο Δικαστήριο, αποφασίζοντας ως έπραξε. Εις πλήρη δε, συμμόρφωση με τον Ν.55(I)/2021, ορθά διέταξε εφαρμογή του διά της κράτησης του εφεσείοντα σε χώρο κράτησης παιδιών και επιβολή των προβλεπόμενων μέτρων και δικαιωμάτων, ως αυτά καθορίζονται στο Άρθρο 83 του νόμου. Υπό αυτά τα δεδομένα, δεν υπήρχε οτιδήποτε άλλο για το πρωτόδικο Δικαστήριο να αποφασίσει, ούτε είναι λανθασμένη η κατάληξή του.
Αβάσιμοι κρίνονται και οι λόγοι έφεσης 3 και 4.
Συνακόλουθα, η παρούσα έφεση απορρίπτεται. Η πρωτόδικη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΑΜΠΙΖΑΣ, Δ.
ΣΤ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΟΥ‑ΜΕΣΣΙΟΥ, Δ.
Ι. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο